Phân tích thực trạng kê đơn thuốc ngoại trú tại Bệnh viện ung bướu Nghệ An năm 2015 (Luận văn tốt nghiệp Dược sĩ chuyên khoa cấp I)

BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI

NGUYỄN THỊ THAO

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG KÊ ĐƠN THUỐC
NGOẠI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU
NGHỆ AN NĂM 2015

LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I

HÀ NỘI– 2016


BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC HÀ NỘI

NGUYỄN THỊ THAO

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG KÊ ĐƠN THUỐC
NGOẠI TRÚ TẠI BỆNH VIỆN UNG BƯỚU
NGHỆ AN NĂM 2015
LUẬN VĂN DƯỢC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP I
CHUYÊN NGÀNH: TỔ CHỨC QUẢN LÝ DƯỢC
MÃ SỐ: CK 60 72 04 12
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Thanh Bình
Thời gian thực hiện: 18/7/2016-18/11/2016

HÀ NỘI – 2016

LỜI CẢM ƠN

Để hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiều
của thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp và người thân.
Trước tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới GS. TS. Nguyễn
Thanh Bình là người thầy đã trực tiếp hướng dẫn, định hướng và tận tình
chỉ bảo, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo trường Đại học Dược
Hà Nội đã dạy dỗ và tạo điều kiện cho tôi được học tập và rèn luyện trong
suốt những năm học vừa qua.Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô Bộ
môn Quản lý kinh tế dược đã hướng dẫn, tạo điều kiện cho tôi thực hiện
và hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo Bệnh viện Ung bướu
Nghệ An và các anh chị tại Khoa Dược bệnh viện đã tạo điều kiện cho tôi
về mọi mặt để tôi học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.
Lời cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình, bạn
bè, đồng nghiệp và người thân đã luôn sát cánh động viên, giúp đỡ và đóng
góp ý kiến cho tôi hoàn thành luận văn này.
Học viên
Nguyễn Thị Thao


MỤC LỤC
DANH MỤC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................................................... 1
Chương 1: TỔNG QUAN .................................................................................................... 3
1.1. TÌNH HÌNH KÊ ĐƠN VÀ SỬ DỤNG THUỐC .............................................. 3
1.2. QUY ĐỊNH KÊ ĐƠN THUỐC NGOẠI TRÚ ................................................... 5

1.2.1. Về kê đơn tốt ................................................................................................................ 5
1.2.2. Một số quy định về đơn thuốc ngoại trú ........................................................... 7
1.2.3.Các tiêu chí đánh giá kê đơn thuốc ....................................................................... 10
1.3. BỆNH UNG THƯ .......................................................................................................... 12
1.3.1. Khái niệm....................................................................................................................... 12
1.3.2. Dịch tễ học ung thư .................................................................................................... 12
1.3.3. Các phương pháp điều trị ung thư........................................................................ 14
1.4. BỆNH VIỆN UNG BƯỚU NGHỆ AN ................................................................ 14
1.4.1. Lịch sử hình thành và phát triển ........................................................................... 14
1.4.2. Tình hình khám chữa bệnh tại Bệnh viện ......................................................... 14
1.4.3. Chức năng, nhiệm vụ ................................................................................................ 15
1.4.4. Khoa Dược bệnh viện Ung bướu Nghệ An ...................................................... 16
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................... 19
2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU .................................................................................. 19
2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................... 19
2.2.1. Biến số nghiên cứu ..................................................................................................... 19
2.2.2. Thiết kế nghiên cứu ................................................................................................... 25
2.2.3.Phương pháp thu thập số liệu .................................................................................. 25
2.2.4. Mẫu nghiên cứu ........................................................................................................... 27
2.2.5. Phương pháp xử lý và phân tích số liệu............................................................. 28


Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................................... 34
3.1. THỰC TRẠNG TUÂN THỦ QUY ĐỊNH KÊ ĐƠN THUỐC ................... 34
3.1.1. Ghi thông tin bệnh nhân .....................................................................
3.1.2. Quy định về ghi tên thuốc........................................................................................ 34
3.1.3. Ghi hướng dẫn sử dụng thuốc ................................................................................ 36
3.1.4. Thực hiện quy định kê đơn điều trị bệnh mạn tính ....................................... 37
3.1.5. Thực hiện quy chế khi kê thuốc gây nghiện..................................................... 38
3.2. CHỈ ĐỊNH THUỐC TRONG KÊ ĐƠN THEO MỘT SỐ TIÊU CHÍ

VỀ KÊ ĐƠN THUỐC ........................................................................................................... 40
3.2.1. Phối hợp thuốc kê trong kê đơn ............................................................................ 40
3.2.2. Phân loại theo nhóm thuốc đã được kê đơn ..................................................... 41
3.2.3. Phân tích về chi phí kê đơn thuốc ........................................................................ 43
Chương 4. BÀN LUẬN ........................................................................................................ 47
4.1. VỀ VIỆC TUÂN THỦ QUY ĐỊNH KÊ ĐƠN ................................................... 47
4.2. VỀ CÁC CHỈ SỐ KÊ ĐƠN THUỐC NGOẠI TRÚ BHYT TẠI BỆNH
VIỆN UNG BƯỚU NGHỆ AN ......................................................................................... 49
4.2.1. Số thuốc trong đơn...................................................................................................... 49
4.2.2. Đơn thuốc kê kháng sinh, thuốc gây nghiện, thuốc tiêm và thuốc điều
trị ung thư .................................................................................................................................... 50
4.2.3. Chi phí trung bình trong một đơn ......................................................................... 52
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................................ 54
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC CHỮ, KÝ HIỆU VIẾT TẮT
BHYT
INN
BYT
DMTTY
BV
DLS
BD
HDSD
ĐHMD
TT
ĐT

Bảo hiểm y tế
International
Nonproprietary Name

Tên chung quốc tế
Bộ Y tế
Danh mục thuốc thiết yếu
Bệnh viện
Dược lâm sàng
Biệt dược
Hướng dẫn sử dụng
Điều hòa miễn dịch
Thu thập
Đơn thuốc


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Số bệnh nhân điều trị tại bệnh viện Ung bướu Nghệ An ........................ 15
Bảng 1.2. Cơ cấu bệnh tật điều trị ngoại trú chủ yếu năm 2015 ............................. 15
Bảng 1.3. Cơ cấu nhân lực khoa Dược BV Ung bướu Nghệ An ............................ 16
Bảng 2.1. Biến số của đơn thuốc ngoại trú .............................................................. 19
Bảng 3.1. Quy định về ghi thông tin bệnh nhân ...................................................... 34
Bảng 3.2.Quy định về ghi tên thuốc ........................................................................ 35
Bảng 3.3.Tỷ lệ về số thuốc ghi rõ hướng dẫn sử dụng. ........................................... 36
Bảng 3.4. Quy định kê đơn điều trị bệnh mạn tính .................................................. 37
Bảng 3.5. Thời gian trung bình cho một đợt điều trị có kê thuốc gây nghiện ......... 37
Bảng 3.6. Thời gian trung bình cho đợt điều trị có kê thuốc điều trị ung thư ......... 38
Bảng 3.7. Thời gian trung bình cho đợt điều trị các thuốc khác.............................. 38
Bảng 3.8: Tỷ lệ đơn kê có kê thuốc Gây nghiện ..................................................... 38
Bảng 3.9. Tỷ lệ đơn gây nghiện thực hiện theo quy chế ......................................... 39

Bảng 3.10. Khảo sát số thuốc trung bình của một đơn thuốc ................................. 40
Bảng 3.11. Cơ cấu số thuốc trong một đơn ........................................................... 40
Bảng 3.12. Tỷ lệ phần trăm đơn thuốc theo tác dụng dược lý................................. 41
Bảng 3.13.Tỷ lệ phần trăm loại thuốc ung thư có trong đơn ................................... 42
Bảng 3.14. Cơ cấu thuốc điều trị ung thư theo nguồn gốc ...................................... 42
Bảng 3.15. Tỷ lệ phần trăm đơn thuốc theo dạng bào chế ...................................... 43
Bảng 3.16. Tỷ lệ phần trăm các loại thuốc tiêm có trong đơn ................................. 43
Bảng 3.17. Chi phí trung bình trong một đơn ........................................................ 43
Bảng 3.18. Chi phí trung bình của đơn thuốc gây nghiện ....................................... 44
Bảng 3.19. Chi phí trung bình của đơn thuốc điều trị ung thư ................................ 44
Bảng 3.20. Cơ cấu chi phí kháng sinh,thuốc gây nghiện, thuốc điều trị ung thư,
thuốc điều hòa miễn dịch và thuốc khác ......................................................... 45
Bảng 3.21. Cơ cấu chi phí kê đơn thuốc điều trị ung thư theo nhóm bệnh ............. 45
Bảng 3.22. Cơ cấu chi phí kê đơn thuốc điều trị ung thư sản xuất trong nước,
thuốc nhập ngoại ............................................................................................. 46
Bảng 3.23. Chi phí các loại thuốc trong nhóm thuốc tiêm ...................................... 46


DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1. Sơ đồ tổ chức khoa dược bệnh viện ...................................................... 17
Hình 2.1. Thiết kế nghiên cứu ............................................................................... 25
Hình 3.1. Biểu đồ cơ cấu số thuốc trong một đơn ................................................ 41


ĐẶT VẤN ĐỀ
Sức khỏe là vốn quý nhất của mỗi con người và là nguồn lực quan
trọng cho sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. Việt Nam cũng như
hầu hết các nước trên thế giới coi việc chăm sóc sức khỏe toàn dân là chiến
lược y tế hàng đầu. Việc đảm bảo sử dụng thuốc hợp lý là một trong các yếu
tố góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe con người. Sử dụng

thuốc không hợp lý không chỉ làm tăng đáng kể chi phí cho người bệnh, tạo
gánh nặng cho nền kinh tế xã hội, mà còn làm giảm chất lượng điều trị và
tăng nguy cơ xảy ra phản ứng có hại cho bệnh nhân. Sử dụng thuốc là một
trong bốn nhiệm vụ của chu trình cung ứng thuốc trong bệnh viện, mang tính
chất quyết định đến hiệu quả điều trị bệnh.
Tuy nhiên, trước tác động của cơ chế thị trường, việc sử dụng thuốc
không hiệu quả và bất hợp lý trong bệnh viện đã và đang là điều đáng lo ngại:
lạm dụng biệt dược trong điều trị, giá thuốc không kiểm soát được, lạm dụng
thuốc, kháng thuốc, sử dụng thuốc bất hợp lý, việc kê đơn không phải là
thuốc thiết yếu mà là thuốc có tính thương mại cao… Đó là một trong những
nguyên nhân chính làm tăng chi phí cho người bệnh, giảm chất lượng chăm
sóc sức khỏe và uy tín của các bệnh viện.
Bệnh viện Ung bướu Nghệ An là bệnh viện chuyên khoa ung bướu.
Việc kê đơn thuốc điều trị ngoại trú của bệnh viện ngoài những nét chung còn
có những nét đặc thù của một bệnh viện chuyên khoa ung bướu. Với sự phát
triển không ngừng của bệnh viện, sự nâng cao về trình độ chuyên môn và
nhận thức của cán bộ y tế cũng như nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao
của nhân dân, bệnh viện không những phải cung ứng đủ thuốc mà còn phải
đảm bảo sử dụng thuốc hiệu quả, an toàn, hợp lý.

1


Vì vậy, tôi tiến hành thực hiện đề tài nghiên cứu: “Phân tích thực
trạng kê đơn thuốc ngoại trú bảo hiểm y tế tại bệnh viện Ung bướu Nghệ
An năm 2015” 2với mục tiêu sau:
1. Mô tả thực trạng tuân thủ quy định kê đơn thuốc ngoại trú bảo hiểm y
tế tại bệnh viện Ung bướu Nghệ An năm 2015.
2. Phân tích một số chỉ số kê đơn thuốc ngoại trú bảo hiểm y tế tại bệnh
viện Ung bướu Nghệ An năm 2015.

Kết quả nghiên cứu của đề tài phản ánh được thực trạng hoạt động kê
đơn thuốc ngoại trú bảo hiểm y tế của bệnh viện Ung bướu Nghệ An, nhằm
đưa ra những đề xuất góp phần tăng cường sử dụng thuốc hiệu quả, an toàn và
hợp lý tại bệnh viện.

2


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full