Đánh giá hiệu quả thực hiện tiêu chí Môi trường trong chương trình xây dựng Nông thôn mới tại xã Đình Chu huyện Lập Thạch tỉnh Vĩnh Phúc (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

ÀO TH LIÊN

Tên

tài:
“ ÁNH GIÁ HI U QU TH C HI N TIÊU CHÍ MÔI TR

TRONG CH

NG

NG TRÌNH XÂY D NG NÔN THÔN M I T I XÃ

ÌNH CHU – HUY N L P TH CH – T NH V NH PHÚC”

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h c môi tr

Khoa

: Môi tr

Khóa h c

: 2010 – 2014

Ng

ih

IH C

ng d n : TH.S Hà

ng

ng

ình Nghiêm

Thái Nguyên, n m 2014


61

L IC M

N

hoàn thành t t khóa lu n t t nghi p này, l i

u tiên cho phép em xin

c bày t lòng bi t n chân thành và sâu s c nh t t i th y giáo h ng d n Th c
s Hà ình Nghiêm ã ch b o và t n tình h ng d n em trong su t quá trình
nghiên c u và th c hi n tài.
Em xin g i l i c m n

n các Th y cô giáo trong khoa Môi Tr

ng c ng

nh toàn th các Th y cô trong tr ng i h c Nông Lâm Thái Nguyên ã trang b
cho em nh ng ki n th c và kinh nghi m quý báu trong quá trình h c t p t i tr ng
và nhi t tình giúp
em th c hi n
tài này nh ng ki n th c mà em nh n
trên gi ng
ng i h c s là hành trang giúp em v ng b c trong t ng lai.
Nhân ây, em c ng xin g i l i bi t n chân thành nh t t i ban lãnh

c
o

huy n L p Th ch, ban lãnh o phòng Tài nguyên và Môi tr ng huy n cùng các

anh ch là cán b nhân viên phòng Tài nguyên và Môi tr ng huy n L p Th ch ã
cung c p tài li u và t o m i i u ki n thu n l i
em có th hoàn thành t t khóa
lu n t t nghi p này.
Gia ình là ngu n ng viên r t l n cho em trong su t th i gian qua. Em xin
g i l i c m n chân thành nh t t i gia ình, ng i thân, b n bè ã giúp , ng
viên em trong su t quá trình th c t p v a qua.
Do th i gian th c hi n
tài h n ch cùng v i s h n ch v m t ki n th c,
vì v y bài khóa lu n t t nghi p này không th tránh kh i nh ng thi u sót, em r t
mong nh n
c nh ng ý ki n óng góp quý báu c a quý Th y Cô và các b n
bài khóa lu n t t nghi p này
c hoàn thi n h n.
Cu i cùng, em xin kính chúc quý Th y, Cô d i dào s c kh e và luôn luôn
thành công trong s nghi p tr ng ng i cao quý. ng kính chúc các Bác, Cô, Chú,
các Anh, các Ch trong phòng Tài nguyên và Môi tr ng huy n L p Th ch luôn
luôn d i dào s c kh e và t
c nhi u thành tích cao trong công vi c.
Em xin chân thành c m n!
ình Chu, ngày 18 tháng 07 n m 2014
Sinh viên th c hi n

ào Th Liên


62

DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1: T ng l ng ch t th i r n c a t nh V nh Phúc qua các n m......................17

B ng 2.2: Thành ph n rác th i sinh ho t ô th ........................................................18
B ng 4.1: So sánh s chuy n d ch c c u kinh t xã ình Chu n m 2005 và n m 2010. ....28
B ng 4.2: Th ng kê di n tích t nông nghi p n m 2010 .......................................29
B ng 4.3: Phân k di n tích các lo i t phân b cho các m c ích s d ng ..........30
B ng 4.4: Th hi n ý th c c a ng i dân trong x lý bao bì thu c BVTV ..............32
B ng 4.5: Tình hình s d ng n c cho sinh ho t c a ng i dân xã ình Chu .......34
B ng 4.6: B ng th hi n hình th c x lý n c th i c a ng i dân xã ình Chu .....35
B ng 4.7: T l các ki u nhà v sinh c a các h gia ình trên a bàn xã ình Chu,
tháng 7 n m 2014 .............................................................................................36
B ng 4.8: B ng th hi n ngu n gây ô nhi m không khí xã ình Chu - huy n L p

B

Th ch - t nh V nh Phúc ....................................................................................37
ng 4.9: T l l ng rác th i c a các h gia ình...................................................38
ng 4.10: Tình hình s d ng n c sinh ho t h gia ình xã ình Chu..................39
ng 4.11: Th hi n m c
t tiêu chí trong x lý ch t th i c s kinh doanh,
d ch v xã ình Chu .........................................................................................40
ng 4.12: Th hi n m c
t tiêu chí trong x lý ch t th i c s s n xu t, làm
ngh xã ình Chu .............................................................................................41
ng 4.13: Th hi n t l h gia ình có nhà tiêu h p v sinh .................................42

B
B
B
B

ng 4.14: T l các h ch n nuôi, làm ngh có h m biogas ho c x lý ch ph m vi sinh .43

ng 4.15: Ngh a trang nhân dân theo quy ho ch xã ình Chu...............................44
ng 4.16: Tình hình thu gom, x lý rác th i xã ình Chu......................................45
ng 4.17: H th ng rãnh thoát n c th i theo quy ho ch xã ình Chu .................46

B
B
B
B


63

DANH M C CÁC HÌNH
Hình 4.1: Bi u
th hi n ý th c trong vi c x lý bao bì thu c BVTV c a ng i
dân xã ình Chu - huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc ....................................33
Hình 4.2: Bi u
th hi n tình hình s d ng n c sinh ho t c a ng i dân xã ình
Chu - huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc ........................................................34
Hình 4.3: Bi u
th hi n hình th c x lý n c th i c a các h dân trên a bàn xã
ình Chu, tháng 7 n m 2014............................................................................35
Hình 4.4: Bi u
th hi n các ki u nhà v sinh c a các h gia ình xã ình Chu huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc ..................................................................36
Hình 4.5: Bi u
th hi n ngu n gây ô nhi m không khí xã ình Chu - huy n L p
Th ch - t nh V nh Phúc ....................................................................................37
Hình 4.6: Bi u
th hi n l ng rác th i c a gia ình trong ngày ..........................38

64

DANH M C CÁC T , C M T
BCH

: Ban ch p hành

BTNMT
BVMT

: B Tài nguyên và Môi tr
: B o v môi tr ng

BVTV
CNH - H H

: B o v th c v t
: Công nghi p hóa - Hi n

KHH - G
KT - XH

: K ho ch hóa - Gia ình
: Kinh t - xã h i

H ND
HVS
NTM

: H i ng nhân dân
: H p v sinh
: Nông thôn m i

TCCP
TCVN
TT
QCVN
UBND
VSMT

: Tiêu chu n cho phép
: Tiêu chu n Vi t Nam
: Thông t
: Quy chu n Vi t Nam
: y ban nhân dân
: V sinh môi tr ng

VI T T T

ng

i hóa


65

M CL C
PH N 1: M
U....................................................................................................1

1.1. Tính c p thi t c a tài ....................................................................................1
1.2. M c tiêu c a tài ............................................................................................2
1.2.1. M c tiêu chung ..............................................................................................2
1.2.2. M c tiêu c th ..............................................................................................2
1.3. Yêu c u c a
1.4. Ý ngh a c a

tài .............................................................................................2
tài .............................................................................................3

1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c .............................................3
1.4.2. Ý ngh a th c ti n............................................................................................3
PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U.........................................................................4
2.1. C s lý lu n c a tài.....................................................................................4
2.1.1. M t s khái ni m liên quan ...........................................................................4
2.1.2. C s pháp lý .................................................................................................9
2.2. C s th c ti n c a tài .................................................................................9
2.2.1. Xây d ng Nông thôn m i m t s qu c gia tiêu bi u trên th gi i ............9
2.2.2. Xây d ng Nông thôn m i Vi t Nam ........................................................13
2.2.3. Th c tr ng môi tr ng và m t s gi i pháp trong công tác b o v môi
tr ng trên a bàn t nh V nh Phúc .......................................................................14
2.2.4. Tình hình và hi u qu th c hi n tiêu chí Môi tr ng trong ch ng trình xây
d ng Nông thôn m i t i xã ình Chu - huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc ........20
PH N 3:
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U ...23
3.1. i t ng, ph m vi nghiên c u ......................................................................23
3.1.1. i t ng nghiên c u ..................................................................................23
3.1.2. Ph m vi nghiên c u .....................................................................................23

3.2. a i m và th i gian nghiên c u ...................................................................23
3.2.1. a i m nghiên c u ....................................................................................23
3.2.2. Th i gian nghiên c u ...................................................................................23
3.3. N i dung nghiên c u.......................................................................................23
3.3.1. i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i xã ình Chu - huy n L p Th ch - t nh
V nh Phúc ..............................................................................................................23
3.3.2. ánh giá hi n tr ng môi tr ng nông thôn t i xã ình Chu - huy n L p
Th ch - t nh V nh Phúc ..........................................................................................24


66

t c a tiêu chí môi tr ng trong
3.3.3. ánh giá tình hình th c hi n và m c
ch ng trình xây d ng nông thôn m i t i xã ình Chu - huy n L p Th ch - t nh
V nh Phúc ..............................................................................................................24
3.3.4. ánh giá k t qu th c hi n tiêu chí môi tr ng trong ch ng trình xây
d ng Nông thôn m i xã ình Chu - huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc .............24
3.3.5. Nh ng thu n l i, khó kh n và m t s gi i pháp nh m duy trì hi u qu tiêu
chí môi tr ng trong ch ng trình xây d ng Nông thôn m i xã ình Chu .........24
3.4. Ph ng pháp nghiên c u ................................................................................24
3.4.1. Ph ng pháp thu th p tài li u, s li u .........................................................24
3.4.2. Ph
3.4.3. Ph
3.4.4. Ph

ng pháp i u tra, ph ng v n ................................................................25
ng pháp phân tích, ch n l c và t ng h p ...........................................25
ng pháp x lý s li u và so sánh, ánh giá ..........................................25

PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N.....................................26
4.1. c i m v i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a xã ình Chu - huy n L p
Th ch - t nh V nh Phúc ..........................................................................................26
4.1.1. i u ki n t nhiên........................................................................................26
4.1.2. Các ngu n tài nguyên ..................................................................................26
4.1.3. Kinh t - xã h i ............................................................................................27
4.2. ánh giá hi n tr ng môi tr ng nông thôn t i xã ình Chu - huy n L p
Th ch - t nh V nh Phúc ..........................................................................................32
4.2.1. Hi n tr ng môi tr ng t ...........................................................................32
4.2.2. Hi n tr ng môi tr ng n c ........................................................................33
4.2.3. Hi n tr ng môi tr ng không khí ................................................................37
4.2.4. Rác th i ........................................................................................................38
4.3. ánh giá tình hình th c hi n và m c
t c a tiêu chí môi tr ng trong
ch ng trình xây d ng nông thôn m i t i xã ình Chu - huy n L p Th ch - t nh
V nh Phúc ..............................................................................................................39
4.3.1. V n c sinh ho t ........................................................................................39
4.3.2. V x lý ch t th i các c s s n xu t, kinh doanh, ch n nuôi ..................40
4.3.3. Ngh a trang nhân dân theo quy ho ch .........................................................43
4.3.4. Thu gom, x lý rác th i................................................................................45
4.3.5. Rãnh thoát n c th i theo quy ho ch (km)..................................................46
4.4. ánh giá k t qu và hi u qu th c hi n tiêu chí môi tr ng trong ch ng trình xây
d ng Nông thôn m i xã ình Chu - huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc ...................47


67

c tiêu chí môi
4.5. Nh ng thu n l i, khó kh n và m t s gi i pháp khi t
tr ng trong ch ng trình xây d ng Nông thôn m i xã ình Chu. ......................50

4.5.1. Nh ng thu n l i ...........................................................................................50
4.5.2. Nh ng khó kh n...........................................................................................50
4.5.3. Gi i pháp duy trì hi u qu tiêu chí Môi tr ng trong xây d ng Nông thôn m i ..51
PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH ................................................................53
5.1. K t lu n ...........................................................................................................53
5.2. Ki n ngh .........................................................................................................53
TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................55


1

PH N 1
M
U
1.1. Tính c p thi t c a
tài
N c ta hi n v n là m t n c nông nghi p, nông dân ang chi m g n 74%
dân s và chi m n 60.7% lao ng xã h i. “Thu nh p h nông dân ch b ng 1/3 so
v i dân c khu v c thành th , vùng núi có t l mù ch trên 22.6%, hi n còn 2.25
tri u h nghèo (90% nông thôn), 300.000 h th ng xuyên thi u ói, 400.000 h
ng bào dân t c thi u s s ng du canh”. Trong khi ó, nông nghi p nông thôn
óng góp l n cho n n kinh t qu c dân v i 20% GDP, trên 25% giá tr kim ng ch
xu t kh u. M c dù v y, các chính sách phát tri n nông nghi p tr c ây th ng
thiên v thúc y phát tri n ngành, có ph n xem nh vai trò, l i ích c a ch th
chính, ng l c chính c a phát tri n nông nghi p là nông dân. Ph n l n các chính
sách h u nh ch a quan tâm, x lý t ng th và h p lý m i quan h gi a các vùng,
các l nh v c trong ngành, gi a nông thôn và thành th , ch a t ra và gi i quy t tri t
m i quan h gi a các y u t chính c a mô hình phát tri n nông nghi p nông
thôn… ây là nguyên nhân ch y u, khi n cho sau nhi u th p k chuy n i n n
nông nghi p sang th tr ng n nay v c b n nông nghi p, nông thôn Vi t Nam

v n mang tính khép kín, t c p t túc.
Khi n c ta gia nh p WTO, tham gia vào các di n àn h p tác kinh t l n c a
khu v c và th gi i, s c ép c a h i nh p và phát tri n ngày m t l n, t ra yêu c u r t
cao i v i n n kinh t n c ta, trong ó l nh v c nông nghi p là l nh v c ph i i m t
v i nhi u thách th c nh t. Tr c yêu c u phát tri n và h i nh p hi n nay, th c hi n m c
tiêu y nhanh công nghi p hóa - hi n i hóa t n c, ã n lúc òi h i ph i có nhi u
chính sách t phá và ng b nh m gi i quy t toàn di n các v n kinh t - xã h i, v n
hóa nông thôn. Gi i quy t t t v n
nông dân, nông nghi p và nông thôn có ý ngh a
chi n l c i v i s n nh và phát tri n t n c.
“Nông thôn m i” là ch ng trình m c tiêu qu c gia l n và dài h n c a
Chính ph . V i quy mô l n và s k v ng c ng nhi u th nh ng nhìn nh n nông
thôn trong n m qua, ngành nông nghi p ã th a nh n v nh ng b c i ch m c a
ch ng trình mà rõ nét nh t là ngu n thu c a nông dân ch a
c c i thi n, di n
m o nông thôn m i v n ch a rõ hình hài.
Trong nh ng n m qua, huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc nói chung và xã
ình Chu nói riêng ã ti n hành th c hi n ch ng trình xây d ng “Nông thôn m i”
v i 19 tiêu chí theo b tiêu chí Qu c gia nh m nâng cao hi u qu c a n n kinh t


2

ng b chính quy n a
nông thôn t i a ph ng. V i s c g ng n l c c a
ph ng cùng toàn th nhân dân trong huy n, ch ng trình c ng ã d n d n i vào
th c hi n, nh ó mà kinh t t ng tr ng; i s ng v t ch t, tinh th n c a nhân dân
trong huy n ang
c c i thi n và nâng cao rõ r t. Trong s 19 tiêu chí xây d ng
nông thôn m i t i xã ình Chu, huy n L p Th ch, t nh V nh Phúc ph i k

n hi u
qu c a tiêu chí 17 - tiêu chí môi tr ng góp ph n không nh trong vi c phát tri n
kinh t , c i thi n ch t l ng môi tr ng trên a bàn xã. Tuy nhiên trong quá trình
th c hi n còn g p r t nhi u nh ng khó kh n và thách th c mà c n ph i kh c ph c
t hi u qu lâu dài v môi tr ng.
tìm hi u v n trên trong khuôn kh m t tài t t nghi p,
cs
ng
ý c a Ban ch nhi m khoa Môi tr ng cùng v i s h ng d n c a Th y giáo ThS.
Hà ình Nghiêm, tôi ti n hành th c hi n nghiên c u
tài: “ ánh giá hi u qu
th c hi n tiêu chí Môi tr ng trong ch ng trình xây d ng Nông thôn m i t i xã
ình Chu - huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc”.
1.2. M c tiêu c a
tài
1.2.1. M c tiêu chung
M c tiêu bao trùm c a
tài là d a trên hi n tr ng môi tr ng và k t qu th c
hi n tiêu chí Môi tr ng trong ch ng trình xây d ng Nông thôn m i t i xã ình Chu huy n L p Th ch - t nh V nh Phúc
a ra nh ng gi i pháp nh m phát huy hi u qu t i
a c a ch ng trình trong c ng ng dân c nông thôn t i xã ình Chu.
1.2.2. M c tiêu c th
- ánh giá hi n tr ng môi tr ng nông thôn t i xã ình Chu - huy n L p
Th ch - t nh V nh Phúc
th y
cv n
môi tr ng c n
c quan tâm và chú
tr ng úng m c.
- ánh giá tình hình th c hi n và m c

t c a tiêu chí môi tr ng trong
ch ng trình xây d ng nông thôn m i.
- ánh giá k t qu th c hi n tiêu chí môi tr ng trong ch ng trình.
ng
th i nêu lên nh ng thu n l i, khó kh n và m t s gi i pháp nh m t
c hi u qu
ch ng trình.
1.3. Yêu c u c a
tài
- Tìm hi u v tiêu chí môi tr ng (tiêu chí 17) trong xây d ng nông thôn
m i, lu t B o v môi tr ng 2005, các v n b n, ngh nh, thông t ...có liên quan
n công tác b o v môi tr ng.
- Thu th p tài li u m t cách trung th c, chính xác, khách quan.


3

a ra nh ng gi i pháp th c t , có nh ng ki n ngh phù h p, khách quan
và có tính kh thi cao.
- Có thái nghiêm túc, kh c ph c m i khó kh n h c h i, nghiên c u tài.
- Có tinh th n, trách nhi m v i nhi m v
vi c m t cách chính xác, k p th i.

c giao, hoàn thành t t m i công

- Ch
th c t p.

vi t báo cáo thu ho ch sau

ng thu th p và chu n b tài li u

t

- Gi m i quan h t t v i cán b , nhân viên trong n v th c t p.
- Tham gia y , tích c c m i ho t ng phong trào c a n v th c t p.
- Hoàn thành chuyên

th c t p úng th i h n quy

nh.

1.4. Ý ngh a c a
tài
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c
- Giúp cho sinh viên n m
c th c tr ng v môi tr ng t i a ph ng n i
th c t p. Qua ó, liên h v i ph n lý lu n nhà tr ng nh m a ra gi i pháp công
tác qu n lý, b o v , gi gìn v sinh môi tr ng t i a ph ng.
- ánh giá hi u qu th c hi n tiêu chí môi tr ng t ó xu t các bi n pháp
duy trì và phát huy hi u qu nông thôn m i trong c ng ng dân c và nông thôn.
- Qua t th c t p sinh viên h c
c: Tính t ch c, tính k lu t trong ngh
nghi p, tinh th n trách nhi m i v i công vi c
c giao, tinh th n kh c ph c m i
khó kh n, phát huy tính tích c c trong h c t p.
1.4.2. Ý ngh a th c ti n
- ánh giá
c hi n tr ng môi tr ng t i xã ình Chu - huy n L p Th ch t nh V nh Phúc.
- ánh giá hi u qu th c hi n tiêu chí môi tr ng trong ch ng trình xây

d ng nông thôn m i.
xu t m t s bi n pháp nh m phát huy hi u qu tiêu chí môi tr ng trong
xây d ng nông thôn m i t i a ph ng.


4

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s lý lu n c a
tài
2.1.1. M t s khái ni m liên quan
2.1.1.1. Các khái ni m liên quan n môi tr
- Khái ni m Môi tr
Môi tr ng là gì?

ng

ng:

Theo ch ng 1, i u 1 Lu t B o v môi tr ng c a Vi t Nam n m 2005 nêu
rõ: “Môi tr ng bao g m các y u t t nhiên và y u t v t ch t nhân t o bao quanh
con ng i, có nh h ng t i i s ng, s n xu t, s t n t i, phát tri n c a con ng
và sinh v t”.
Môi tr ng s ng c a con ng i theo ch c n ng
c chia thành các lo i:

i

+ Môi tr ng t nhiên bao g m các nhân t thiên nhiên nh v t lý, hóa h c,

sinh h c t n t i ngoài ý mu n c a con ng i nh ng c ng ít nhi u ch u tác ng c a
con ng i. ó là ánh sáng m t tr i, núi sông, bi n c , không khí, ng, th c v t,
t, n c,…Môi tr ng t nhiên cho ta không khí
th , t
xây d ng nhà c a,
tr ng c y, ch n nuôi, cung c p cho con ng i các lo i tài nguyên khoáng s n c n
cho s n xu t, tiêu th và là n i ch a ng, ng hóa các ch t th i, cung c p cho ta
c nh p gi i trí, làm cho cu c s ng con ng i thêm phong phú.
+ Môi tr ng xã h i là t ng th các quan h gi a ng i v i ng i. ó là
nh ng lu t l , th ch , cam k t, quy nh, c nh,… các c p khác nhau nh :
Liên hi p qu c, hi p h i các n c, qu c gia, t nh, huy n, c quan, làng, xã, h t c,
gia ình,…Môi tr ng xã h i nh h ng ho t ng c a con ng i theo m t khuôn
kh nh t nh, t o nên s c m nh t p th thu n l i cho s phát tri n, làm cho cu c
s ng c a con ng i khác v i các sinh v t khác
+ Ngoài ra, ng i ta còn phân bi t khái ni m môi tr ng nhân t o, bao g m
t t c các nhân t do con ng i t o nên, làm thành nh ng ti n nghi trong cu c s ng
nh : ô tô, máy bay, nhà , công s , các khu v c ô th , công viên nhân t o,…
+ Môi tr ng theo ngh a r ng là t t c các nhân t t nhiên và xã h i c n
thi t cho s s ng, s n xu t c a con ng i nh : Tài nguyên thiên nhiên, không khí,
t, n c, ánh sáng, c nh quan, quan h xã h i,…
+ Môi tr ng theo ngh a h p không xét t i tài nguyên thiên nhiên mà ch bao
g m các nhân t t nhiên và xã h i tr c ti p liên quan t i ch t l ng cu c s ng con
ng i. [6]


5

Tóm l i: Môi tr ng là t t c nh ng gì có xung quanh ta, cho ta c s
s ng và phát tri n.
- Khái ni m ô nhi m môi tr ng:

Theo Lu t B o v Môi tr ng c a Vi t Nam 2005: “Ô nhi m môi tr ng là
s bi n i c a các thành ph n môi tr ng không phù h p v i tiêu chu n môi
tr

ng, gây nh h ng x u n con ng i và sinh v t”.
Trên Th gi i, ô nhi m môi tr ng
c hi u là vi c chuy n các ch t th i

ho c n ng l ng vào môi tr ng n m c có kh n ng gây h i n s c kh e con
ng i, n s phát tri n sinh v t ho c làm suy gi m ch t l ng môi tr ng. Các tác
nhân ô nhi m bao g m các ch t th i d ng khí (khí th i), l ng (n c th i), r n
(ch t th i r n) ch a hóa ch t ho c các tác nhân v t lý, sinh h c và các d ng n ng
l ng nh nhi t , b c x .
Tuy nhiên, môi tr ng ch
c coi là b ô nhi m n u trong ó hàm l ng,
n ng
ho c c ng
các tác nhân trên t n m c có kh n ng tác ng x u n
con ng i, sinh v t và v t li u.
+) Ô nhi m môi tr ng không khí:
Ô nhi m môi tr ng không khí là hi n t ng làm cho không khí s ch thay
i thành ph n và tính ch t d i b t kì hình th c nào, có nguy c gây tác h i t i
th c v t và ng v t, gây h i n s c kh e con ng i và môi tr ng xung quanh.
Khí quy n có kh n ng t làm s ch
duy trì cân b ng gi a các quá trình. Nh ng
ho t ng c a con ng i v t quá kh n ng t làm s ch, có s thay i b t l i trong
môi tr ng không khí. [3]
+) Ô nhi m môi tr ng n c:
Ô nhi m n c là s thay i theo chi u x u i các tính ch t v t lý, hóa h c, sinh
h c c a n c v i s xu t hi n các ch t l th l ng, r n làm cho ngu n n c tr nên c

h i v i con ng i và sinh v t, làm gi m
a d ng sinh v t trong n c. [3]
+) Ô nhi m môi tr ng t:
“Ô nhi m môi tr ng t
c xem là t t c các hi n t ng làm nhi m b n
môi tr ng t b i các ch t ô nhi m”.
Ng i ta có th phân lo i t b ô nhi m theo các ngu n g c phát sinh ho c
theo các tác nhân gây ô nhi m. N u theo ngu n g c phát sinh có:
Ô nhi m

t do các ch t th i sinh ho t.

Ô nhi m

t do ch t th i công nghi p.


6

Ô nhi m t do ho t
Tuy nhiên, môi tr ng

ng nông nghi p
t có nh ng c thù và m t s tác nhân gây ô nhi m có

th cùng m t s ngu n g c nh ng l i gây tác
còn phân bi t lo i ô nhi m

ng b t l i r t khác bi t. Do ó ng i ta

t theo các tác nhân gây ô nhi m:

Ô nhi m t do tác nhân hóa h c: bao g m phân bón N, P (d l ng phân
bón trong t), thu c tr sâu (Clo h u c , DDT, photpho h u c ,…), ch t th i công
nghi p và sinh ho t (kim lo i n ng,
ki m,
axit,…)
Ô nhi m t do tác nhân sinh h c: Tr c khu n l , th
sinh trùng (giun, sán,…).
Ô nhi m t do tác nhân v t lý: Nhi t
( nh h
ch t th i c a sinh v t), ch t phóng x (Uran, thori,...)

ng

ng hàn, các lo i ký
nt c

phân h y

Ch t ô nhi m n v i t qua nhi u u vào nh ng u ra thì r t ít. u vào
có nhi u vì ch t ô nhi m có th t trên tr i r i xu ng, t n c ch y vào, do con
ng i tr c ti p “t ng” cho t, mà c ng có th không m i mà n.
u ra r t ít vì nhi u ch t ô nhi m sau khi th m vào t s l u l i trong ó.
Hi n t ng này khác xa v i hi n t ng ô nhi m n c song,
ây ch c n ch t ô
nhi m ng ng xâm nh p thì kh n ng t v n ng c a không khí và n c s nhanh
chóng t ng kh ch t ô nhi m ra kh i chúng. t không có kh n ng này, n u thành
ph n ch t ô nhi m quá nhi u, con ng i mu n kh ô nhi m cho t s g p r t nhi u
khó kh n và t n nhi u công s c. [6]

+) Ô nhi m ti ng n:
Ti ng n là âm thanh không mong mu n hay âm thanh
c phát ra không
úng lúc, úng ch . Ti ng n là t ng h p c a nhi u thành ph n khác nhau
c
t ng h p trong s cân b ng bi n ng. M i thành ph n có vai trò riêng trong vi c
gây n. Nó khác nhau v i nh ng ng i khác nhau, nh ng ch khác nhau và trong
th i i m không gi ng nhau.
Ô nhi m ti ng n nh m t âm thanh không mong mu n bao hàm s b t l i
làm nh h ng n con ng i và môi tr ng s ng c a con ng i bao g m t ai,
công trình xây d ng và ng v t nuôi trong nhà. [3]
- Khái ni m Suy thoái môi tr ng:
Suy thoái môi tr ng là s suy gi m v ch t l ng và s l ng c a thành
ph n môi tr ng, gây nh h ng x u n con ng i và sinh v t.


7

c hi u là các y u t t o thành môi
Trong ó, thành ph n môi tr ng
tr ng: Không khí, n c, t, âm thanh, ánh sáng, lòng t, núi, r ng, sông, h ,
bi n, sinh v t, các h sinh thái, các khu dân c , khu s n xu t, khu b o t n thiên
nhiên, c nh quan thiên nhiên, danh lam th ng c nh, di tích l ch s và các hình thái
v t ch t khác. [6]
- Khái ni m Qu n lý môi tr ng
“Qu n lý môi tr ng là t ng h p các bi n pháp, lu t pháp, chính sách kinh
t , k thu t, xã h i thích h p nh m b o v ch t l
b n v ng kinh t - xã h i qu c gia”.

ng môi tr

ng s ng và phát tri n

Các m c tiêu ch y u c a công tác qu n lý nhà n c v môi tr ng bao g m:
ho t

Kh c ph c và phòng ch ng suy thoái, ô nhi m môi tr
ng s ng c a con ng i.

ng phát sinh trong

Phát tri n b n v ng kinh t và xã h i qu c gia theo 9 nguyên t c c a m t
xã h i b n v ng do h i ngh Rio - 92
xu t. Các khía c nh c a phát tri n b n
v ng bao g m: Phát tri n b n v ng kinh t , b o v các ngu n tài nguyên thiên
nhiên, không t o ra ô nhi m và suy thoái ch t l ng môi tr ng s ng, nâng cao s
v n minh và công b ng xã h i.
Xây d ng các công c có hi u l c qu n lý môi tr ng qu c gia và các vùng
lãnh th . Các công c trên ph i thích h p cho t ng ngành, t ng a ph ng và c ng
ng dân c . [5]
- Khái ni m Tiêu chu n môi tr ng:
Theo Lu t B o v Môi tr ng c a Vi t Nam n m 2005: Tiêu chu n môi
tr ng là gi i h n cho phép c a các thông s v ch t l ng môi tr ng xung quanh,
v hàm l ng c a ch t gây ô nhi m trong ch t th i
c các c quan nhà n c có
th m quy n quy nh làm c n c
qu n lý b o v môi tr ng. [6]
2.1.1.2. Khái ni m v Nông thôn và Xây d ng nông thôn m i
- Nông thôn: Nông thôn là ph n lãnh th không thu c n i thành, n i th các
thành ph , th xã, th tr n

c qu n lý b i c p hành chính c s là UBND xã.
- Xây d ng nông thôn m i: Là cu c cách m ng và cu c v n ng l n
c ng ng dân c
nông thôn ng lòng xây d ng thôn, xã, gia ình c a mình
khang trang, s ch p, phát tri n s n xu t toàn di n (nông nghi p, công nghi p, d ch
v ); có n p s ng v n hóa, môi tr ng và an ninh nông thôn
c m b o; thu
nh p, i s ng v t ch t, tinh th n c a ng i dân
c nâng cao.


8

ng, toàn dân,
Xây d ng nông thôn m i là s nghi p cách m ng c a toàn
c a c h th ng chính tr . Nông thôn m i không ch là v n
kinh t - xã h i mà
còn là v n kinh t - chính tr t ng h p.
Xây d ng nông thôn m i giúp cho nông dân có ni m tin, tr nên tích c c,
ch m ch , oàn k t giúp
nhau xây d ng nông thôn phát tri n giàu p, dân ch ,
v n minh. [6]
2.1.1.3. Các khái ni m liên quan

n ch t th i r n

- Khái ni m ch t th i r n:
Ch t th i r n là toàn b các lo i t p ch t

c con ng

ho t ng kinh t - xã h i c a mình (bao g m các ho t
s ng và s duy trì t n t i c a c ng ng).
- Khái ni m ch t th i r n sinh ho t:

i lo i b trong các

ng s n xu t, các ho t

Là ch t th i r n phát sinh trong sinh ho t cá nhân h gia ình, n
- Thu gom ch t th i r n:
Là ho t ng t p h p, phân lo i, óng gói, l u tr t m th
nhi u i m thu gom t i th i i m ho c c s
c c quan nhà n
ch p thu n.
- L u gi ch t th i r n:
Là vi c gi ch t th i r n trong m t kho ng th i gian nh t
có th m quy n ch p thu n tr c khi v n chuy n n c s x lý.

ng

i công c ng.
i ch t th i r n t i
c có th m quy n

nh

n i c quan

- V n chuy n ch t th i r n:

Là quá trình chuyên ch ch t th i r n t n i phát sinh, thu gom, l u gi , trung
chuy n n n i x lý, tái ch , tái s d ng ho c bãi chôn l p cu i cùng.
- X lý ch t th i r n:
Là quá trình s d ng các gi i pháp công ngh , k thu t làm gi m, lo i b ,
tiêu h y các thành ph n có h i ho c không có ích trong ch t th i r n, thu h i, tái
ch , tái s d ng l i các thành ph n có ích. [6]
2.1.1.4. Khái ni m v phát tri n b n v ng
Phát tri n b n v ng là phát tri n áp ng
c nhu c u c a th h hi n t i mà
không làm t n h i n kh n ng áp ng nhu c u ó c a các th h t ng lai trên c
s k t h p ch t ch , hài hòa gi a t ng tr ng kinh t , m b o ti n b xã h i và b o
v môi tr ng. [10]


9

2.1.2. C s pháp lý
- C n c Lu t BVMT 2005
c Qu c h i n c C ng hòa Xã h i Ch ngh a
Vi t Nam khóa 11 k h p th 8 thông qua ngày 29/11/2005 và có hi u l c thi hành
t ngày 1/7/2006.
- C n c vào ngh
quy

nh s 80/2006 N

- CP ngày 9/8/2006 c a Chính ph

nh chi ti t và h ng d n thi hành m t s i u c a Lu t BVMT.
- C n c vào quy t nh s 3454/Q - UBND ngày 28/11/2013 c a UBND

t nh V nh Phúc.
- C n c vào Ngh quy t s 03 - NQ/ U c a

ng y xã

ình Chu ngày

30/6/2011 v ch ng trình xây d ng Nông thôn m i giai o n 2011 - 2020.
- C n c quy t nh s 17/2001/ Q - BXD ngày 07/08/2001 c a B xây
d ng nh m c d toán chuyên ngành v sinh môi tr ng - công tác thu gom, v n
chuy n, x lý rác.
- C n c Quy t nh s 366/ Q - TTg ngày 31 tháng 3 n m 2012 c a th
t ng chính ph v vi c phê duy t ch ng trình m c tiêu Qu c gia n c s ch và v
sinh môi tr ng nông thôn giai o n 2012 - 2015.
- Ch th s 36/2008/CT - BNN ngày 20/02/2008 c a B Nông nghi p và
Phát tri n Nông thôn v vi c t ng c ng các ho t ng BVMT trong Nông nghi p
và Phát tri n Nông thôn.
C n c vào h th ng TCVN nh :
l
s
l
th

- C n c vào QCVN 01:2009/ BYT quy chu n k
ng n c n u ng.
- C n c vào QCVN 06:2009/BTNMT quy chu n k
ch t c h i trong không khí xung quanh.
- C n c vào QCVN 09:2008/ BTNMTquy chu n k
ng n c ng m.

- C n c vào QCVN 14:2008/ BTNMT quy chu n k
i sinh ho t.

thu t qu c gia v ch t
thu t qu c gia v m t
thu t qu c gia v ch t
thu t qu c gia v n

c

2.2. C s th c ti n c a tài
2.2.1. Xây d ng Nông thôn m i m t s qu c gia tiêu bi u trên th gi i
Ng i nông dân m i qu c gia, m i vùng mi n u tr i qua quá trình phát
tri n khác nhau, ph thu c vào i u ki n c a lo i hình canh tác và b i c nh l ch s
c a m i khu v c c ng nh ph thu c vào s phát tri n c a môi tr ng sinh thái.
N ng su t và s n l ng ph thu c vào chính sách qu c gia, s ti n b khoa h c k


10

thu t, giáo d c, thông tin và v n hóa khu v c. Dù b t c hoàn c nh nào, ng i nông dân
c ng
c ánh giá cao và áng
c tôn tr ng.
Chúng ta hãy cùng khám phá v m t s khía c nh mà nông thôn m i ng
d ng

m t s qu c gia tiêu bi u trên Th Gi i sau:
Nông thôn Hà Lan: S k t h p thành công gi a nông nghi p và công nghi p

Hoa
c tr ng trong h th ng nhà kính tiêu bi u Hà Lan
Hà Lan t
c nhi u thành t u áng k , c bi t là nông nghi p cây tr ng
trong nhà kính và y u t thành công này chính là h t nhân “nông thôn m i”
ây.
T l s n xu t rau qu và hoa góp ph n cung c p nhu c u kh ng l trên toàn th
gi i. Các nhà qu n lý và xây d ng hình t ng nông thôn m i Hà Lan ã r t xu t
s c trong vi c n m b t các th tr ng khác v hoa, cây c nh và các s n ph m v n
m. Bên c nh hoa Tuylip là lo i hoa làm cho Hà Lan trên th gi i, các lo i hoa
khác nh hoa h ng, hoa cúc, hoa c m ch ng c ng là c s n mà Hà Lan s n xu t
trong các “nhà máy kính” chi m t l l n s n xu t hoa c a th gi i. [13]
H th ng s n xu t và phân ph i c a nông dân Hà Lan
c t ch c r t t t
t t c các quy trình. Vi c tr ng cây trong nhà kính i di n cho hình th c nông
nghi p nhân t o thành công. ây là quá trình n l c s d ng các k thu t nh trong
ng nghi m t ng tr ng, th y v n, ch ng khí h u hoàn toàn ch
ng. ây là lo i
hình s n xu t có s k t h p c a các ho t ng công nghi p và nông nghi p.


11

Nông thôn Pháp: Tr ng nho làm r

u vang

Cánh ng nho n c Pháp
Guy Lautier là m t nhà nông s ng Puisserguier là m t ví d i n hình c a
nông thôn m i Pháp. K t khi cu c cách m ng trong giao thông v n t i vào cu i

th k 19, khu v c này
c c quy n dành riêng cho s phát tri n c a nho
s n
xu t r u vang. Cây nho
c tr ng trên các vùng t th p và ng i nông dân ph i
i m t trong nh ng th i i m trì tr , khó kh n riêng c a h . M t m t th i gian dài,
ng i nông dân Pháp ã h c
c cách th c t t ch c thành các h p tác xã, oàn
th . Trong m i làng u có h p tác xã s n xu t, các c a hàng, c a hi u bán r u
vang. Vì th , làng thôn quê Pháp khá t p n p và tr nên áng yêu.

Guy Lautier - Nhà nông ng

i Pháp


12

Nông dân Pháp ã t ng g p nhi u khó kh n t các cu c kh ng ho ng c a
tiêu th r u vang gi m, nhu c u ch t l ng trên th tr ng òi h i cao h n, yêu
c u v t ra ngoài biên gi i qu c gia, gi ây b ng nh ng c g ng c a mình, nông
dân Pháp ã khá thành công nhi u l nh v c. H p tác xã Puisserguier do Guy
Lautier ng u ã i m i trong vi c tái t ch c c c u, c i thi n các gi ng cây
tr ng và các ph ng pháp s n xu t r u vang, giao d ch ti p th v i các khách hàng
ti m n ng. T t c nh ng i u này ã làm thay i và hi n i hóa cách th c c a
ng i nông dân. Nhà s n xu t r u vang c a Languedoc-Roussillon ngày nay ã tr
thành nhà s n xu t các lo i r u vang tuy t nh ang
c bán trên toàn th gi i.
Nông thôn M :

ng d ng công ngh cao và qu n lý t t

Hoa K là qu c gia có di n tích t canh tác l n cho các ho t ng nông
nghi p. ây là m t n n nông nghi p có “c ng i” l n và
c “trang b c gi i
hóa” r t t t. N ng su t s n xu t c a m i ng i nông dân M cao nh t trên th
gi i. M là m t trong nh ng qu c gia xu t kh u hàng u các s n ph m th c ph m
nông nghi p trên th gi i.
Các nông trang M c ng a d ng v i nhi u quy mô khác nhau. Nhi u nhà
nông nuôi tr ng các trang tr i c a h nh là m t hình th c bán th i gian. H là
nh ng ng i nông dân có trình
nh
i h c, cao h c... Ngành nông nghi p M
s d ng công ngh cao và áp d ng qu n lý nghiêm ng t. Nông nghi p M r t ph


13

thu c vào th tr ng qu c t . Các nông trang nh th ng không ch c ch n và có r i
ro trong n n n nh ng h
c h tr b i các c quan công quy n. [13]
2.2.2. Xây d ng Nông thôn m i Vi t Nam
Nông thôn là n i sinh s ng c a m t b ph n dân c ch y u làm vi c trong
l nh v c nông nghi p. N c ta hi n nay v n là m t n c nông nghi p v i h n 70%
dân c ang s ng nông thôn. Phát tri n nông nghi p nông thôn ã, ang và s còn
là m i quan tâm hàng u, có vai trò quy t nh i v i vi c n nh kinh t - xã h i
t n c. Ngh quy t i h i i bi u toàn qu c l n th X c a ng xác nh m c
tiêu xây d ng nông thôn m i là: “Xây d ng nông thôn m i ngày càng giàu p, dân
ch , công b ng, v n minh, có c c u kinh t h p lý, quan h s n xu t phù h p, k t
c u h t ng kinh t - xã h i phát tri n ngày càng hi n i”.

Quán tri t Ngh quy t i h i X, H i ngh Trung
ng l n th b y (khóa X)
ra Ngh quy t s 26-NQ/TW, ngày 5 tháng 8 n m 2008 ã nêu m t cách toàn di n
quan i m c a
ng ta v xây d ng nông thôn m i. Ngh quy t kh ng nh nông
nghi p, nông dân, nông thôn có vai trò to l n, có v trí quan tr ng trong s nghi p
công nghi p hóa hi n i hóa t n c. Chính vì v y các v n
nông nghi p, nông
dân, nông thôn ph i
c gi i quy t ng b , g n v i quá trình y m nh công
nghi p hoá, hi n i hoá. Nông nghi p, nông thôn n c ta còn là khu v c giàu ti m
n ng c n khai thác m t cách có hi u qu . Phát tri n nông nghi p, nông thôn và nâng
cao i s ng v t ch t, tinh th n c a nông dân ph i d a trên c ch kinh t th tr ng
nh h ng xã h i ch ngh a, phù h p v i i u ki n c a t ng vùng, t ng l nh v c,
gi i phóng và s d ng có hi u qu các ngu n l c. Gi i quy t v n
nông
nghi p, nông dân, nông thôn không ph i ch là nhi m v c a nông dân, khu v c
nông thôn mà là nhi m v c a c h th ng chính tr và toàn xã h i. Xây d ng nông
thôn m i là xây d ng k t c u h t ng kinh t - xã h i hi n i nông thôn; xây
d ng c c u kinh t và các hình th c t ch c s n xu t h p lý, g n nông nghi p v i
phát tri n nhanh công nghi p, d ch v , ô th theo quy ho ch; xây d ng giai c p
nông dân, c ng c liên minh công nhân - nông dân - trí th c v ng m nh; không
ng ng nâng cao i s ng v t ch t, tinh th n c a dân c nông thôn, hài hoà gi a các
vùng, t o s chuy n bi n nhanh h n các vùng còn nhi u khó kh n; nông dân
c
ào t o có trình
s n xu t ngang b ng v i các n c tiên ti n trong khu v c và
b n l nh chính tr , óng vai trò làm ch nông thôn m i.
Th c hi n
ng l i c a

ng, trong th i gian qua, phong trào xây d ng
nông thôn m i ã di n ra sôi n i kh p các a ph ng trên c n c, thu hút s


14

c s c m nh c a c xã h i. Quá trình xây
tham gia c a c c ng ng, phát huy
d ng nông thôn m i ã t
c thành t u khá toàn di n. K t c u h t ng kinh t xã h i c b n m b o, t o s thu n l i trong giao l u buôn bán và phát tri n s n
xu t; kinh t nông thôn chuy n d ch theo h ng t ng công nghi p, d ch v , ngành
ngh , ã xu t hi n nhi u mô hình kinh t có hi u qu g n v i xây d ng nông thôn
m i, nâng cao thu nh p và i s ng v t ch t tinh th n cho ng i dân; H th ng chính
tr nông thôn
c c ng c và t ng c ng; Dân ch c s
c phát huy; An ninh
chính tr , tr t t an toàn xã h i
c gi v ng; V th c a giai c p nông dân ngày
càng
c nâng cao. Nh ng thành t u ó ã
thay i toàn di n b m t
nông thôn, t o c s v ng ch c nâng cao i s ng v t ch t, tinh th n c a nhân dân.
Tuy nhiên, quá trình xây d ng nông thôn m i còn b c l nhi u khó kh n h n ch ,
nh t là v công tác quy ho ch. Quy ho ch nông thôn m i là m t v n m i, liên quan
n nhi u l nh v c và ph i mang tính chi n l c phát tri n kinh t - xã h i.
Xây d ng nông thôn m i
c xác nh là nhi m v c a c h th ng chính
tr và toàn xã h i trong giai o n hi n nay n c ta, chính vì v y nó ph i có h
th ng lí lu n soi
ng. Quan i m c a ng ta v xây d ng nông thôn m i là s

v n d ng sáng t o lí lu n c a Ch ngh a Mác - Lênin vào th c ti n n c ta trong
giai o n hi n nay, h ng n th c hi n m c tiêu cách m ng xã h i ch ngh a, t ng
b c xóa b s khác bi t gi a thành th và nông thôn, gi a lao ng chân tay và lao
ng trí óc,
i n k t qu cu i cùng là giai c p công nhân, nông dân và trí th c
s tr thành nh ng ng i lao ng c a xã h i c ng s n ch ngh a.
Bên c nh vi c y m nh công tác nghiên c u lí lu n, t ng k t th c ti n quá
trình xây d ng nông thôn m i, chúng ta c n h c t p kinh nghi m c a các n c trên
th gi i và trong khu v c v phát tri n nông thôn tiên ti n hi n i,
xây d ng
hoàn thi n h th ng các quan i m lí lu n v phát tri n nông nghi p, nông dân và
nông thôn làm c s khoa h c cho th c ti n. Xây d ng nông thôn n c ta tr nên v n
minh, tiên ti n hi n i nh ng v n mang m b n s c v n hóa và nét p truy n th ng
c a nông thôn Vi t Nam. [4]
2.2.3. Th c tr ng môi tr ng và m t s gi i pháp trong công tác b o v môi
tr ng trên a bàn t nh V nh Phúc
V nh Phúc là t nh trung du thu c ông - B c B v i di n tích t nhiên là
1.229,09 km2, có a hình a d ng th p d n t
ông B c xu ng Tây Nam v i 3
vùng sinh thái rõ r t là mi n núi, trung du, ng b ng; có nh ng khu du l ch và danh
lam th ng c nh n i ti ng nh Tam o, Tây Thiên, i L i, m V c, khu di tích
l ch s Hai Bà Tr ng,...


15

T sau khi tái l p t nh n nay, kinh t - xã h i V nh Phúc ã có b c phát tri n
nhanh chóng, v i t c t ng tr ng kinh t GDP bình quân h ng n m trên 14.78%, c
c u chuy n d ch t nông nghi p là ch y u sang công nghi p, d ch v . T ng thu ngân
sách trên a bàn liên t c t ng cao và

Kinh t t ng tr ng v i t c

n n m 2008 t g n 9,198 t
ng.
cao ã t o i u ki n thu n l i

V nh Phúc

y m nh phát tri n các l nh v c xã h i, c i thi n i s ng nhân dân, gi v ng n
nh chính tr , m b o an toàn tr t t xã h i, an ninh qu c phòng ngày càng
c
c ng c v ng ch c. Tuy nhiên, s t ng tr ng kinh t cao c ng là nguyên nhân làm
cho môi tr ng b nh h ng, suy thoái và v n
môi tr ng ngày càng tr nên
b c xúc, là thách th c l n i v i s phát tri n b n v ng c a t nh. [6]
2.2.3.1. Th c tr ng môi tr ng t nh V nh Phúc
a. Môi tr ng không khí.
Theo k t qu quan tr c hi n tr ng môi tr ng hàng n m cho th y, n ng các ch
tiêu ô nhi m nh CO, NOx, SO2,…có xu h ng t ng lên, c bi t là khu v c ô th , các
tr c
ng giao thông chính và khu v c s n xu t công nghi p t p trung.
- các khu v c ô th nh thành ph V nh Yên, th xã Phúc Yên và trên các
tr c giao thông chính có nhi u i m o cho th y m c
ô nhi m v b i, ti ng n
t ng i cao, c bi t là d c tuy n Qu c l s 2 ho c các nút giao thông có m t
ph ng ti n tham gia giao thông cao.
- các khu công nghi p trên a bàn t nh n ng
ô nhi m b i tuy không cao
nh
khu v c ô th , nh ng h u h t các i m u v t tiêu chu n cho phép, có

nh ng i m v t TCCP t 4 - 5 l n. Múc
ti ng n ch a v t quá TCCP nh ng
c ng t ng i cao và g n b ng v i TCCP.
- i v i khu v c nông thôn, làng ngh tình hình ô nhi m không khí v b i, ti ng
n ti p t c t ng và ch y u là các khu v c có làng ngh phát tri n nh khu v c xã T L
- Yên L c; ch Th Tang - V nh T ng. N ng các ch tiêu khí nh CO, SO2, NO2 ch a
v t TCCP nh ng có xu h ng t ng lên , c bi t là vào mùa khô.
Nhìn chung, tình hình ô nhi m môi tr ng b i th ng t ng vào mùa khô,
n ng
các ch t khí nh CO, SO2, NO2 tuy ch a v t TCCP nh ng c ng t ng
i cao và có chi u h ng t ng lên vào mùa khô. [6]
b. Môi tr ng n c.
Hi n tr ng môi tr ng n c m t
- H u h t các l u v c n c m t l n khu v c ô th ho c các l u v c ch y
qua khu v c s n xu t công nghi p t p trung nh
m V c, sông B n Tre, sông Cà


16

L ,… ã b ô nhi m b i các ch t h u c , coliform, ammoniac,… K t qu quan tr c
cho th y n ng
ch tiêu BOD5 v t TCCP t 1,5 - 9,4 l n; COD v t TCCP t 2
- 15,4 l n; coliform v t TCCP t 1,2 - 3,1 l n; NH3 v t TCCP t 1,2 - 5,4
l n,…Nhìn chung, n c m t khu v c th xã V nh Yên có n ng
BOD5 và COD
cao h n các m u n c các l u v c n c m t khu v c th xã Phúc Yên.
- Bên c nh ó nhi u l u v c n c m t khu v c nông thôn, c bi t là
nh ng a ph ng có làng ngh ho c ho t ng ch n nuôi phát tri n c ng ã b ô
nhi m b i các ch t h u c , ch t l l ng, coliform,…

- N ng
các ch t gây ô nhi m c a các m u l y vào mùa khô th ng cao
h n so v i các m u
c l y vào mùa m a. Nguy c ô nhi m các l u v c vào
mùa khô s cao h n vào mùa m a, c bi t là i v i các l u v c mà n c không
th ng xuyên
c l u thông nh ao, h , m,…
- Theo k t qu quan tr c h ng n m cho th y di n bi n ch t l ng n c m t
trong th i gian qua có chi u h ng suy gi m v ch t l ng, n ng , các ch tiêu ô
nhi m nh BOD5, COD, NH3,… có chi u h ng t ng lên.
- Các l u v c n c m t khu v c s n xu t công nghi p c ng ã có d u hi u
b ô nhi m, c bi t là vào mùa khô. Vì k t qu phân tích các m u c a các l u v c
này l y vào mùa m a tuy không v t TCCP nh ng i v i các m u l y vào mùa
khô thì h u h t n ng
các ch tiêu BOD5, COD cao h n TCCP. Bên c nh ó, còn
có m t s m u có hàm l ng TSS, NH3 cao h n TCCP nh m u n c sông H ng (
c ng Chu Phan) có hàm l ng TSS cao h n TCCP, m u n c song Cà L ( xã
Tam H p - Bình Xuyên) có hàm l ng NH3 cao h n TCCP. [6]
Hi n tr ng môi tr ng n c ng m
Hi n nay, tuy ch a có k t qu kh o sát m t cách y v ch t l ng môi tr ng
n c ng m, song k t qu quan tr c ch t l ng n c m t s gi ng khoan, gi ng ào các
khu v c trên a bàn t nh cho th y, a s các ch tiêu phân thích u n m trong TCCP. Tuy
nhiên, c ng có m t s khu v c n c ng m có
pH r t th p nh
khu v c thôn S n
Long - xã H p Châu; tr m b m V nh Yên; công ty s n xu t Phanh Nissin - huy n Bình
Xuyên. C ng có nh ng khu v c n c ng m có n ng Mn, Fe,…cao h n TCCP nh
khu v c các xã v ng bãi ven sông H ng, khu v c Thanh Lâm - huy n Mê Linh,…Nguyên
nhân có th là do c u t o a ch t nh ng khu v c này.
Qua k t qu quan tr c h ng n m thì n ng

m t s ch tiêu kim lo i n ng
t t c các m u ã phân tích u t ng lên nh As, Cd, Pb, Hg,…N ng
các ch tiêu
kim lo i n ng nh As, Cd, Pb, Hg, Fe,…t ng vào mùa khô, riêng i v i ch tiêu
coliform thì l i t ng lên vào mùa m a. [6]


17

c. Môi tr ng t.
C ng có nh ng n i khu v c s n xu t nông nghi p, môi tr ng t ã có
d u hi u b ô nhi m v d l ng thu c b o v th c v t (BVTV). K t qu phân tích
m u
Clo,
xã

t ã phát hi n
c d l ng thu c BVTV nh d l ng thu c tr c h
c bi t là các xã tr ng các lo i rau màu phát tri n m nh nh xã Th Tang,
i

ng - huy n V nh T ng, xã Mê Linh - huy n Mê Linh.
c i m c a thu c BVTV có kh n ng t n l u lâu dài trong môi tr

ng và

r t khó phân h y nên nguy c nh h ng n môi tr ng, s c kh e c a con ng i.
M t khác, tình tr ng quá l m d ng thu c BVTV và phân bón hóa h c trong s n xu t
nông nghi p không nh ng làm t ng nguy c ô nhi m môi tr ng mà còn làm cho
các s n ph m nông nghi p b gi m ch t l ng, th m chí không an toàn trong s

d ng và gây ra các v ng
c th c ph m. [6]
d. Tình hình ch t th i r n
L ng th i ch t th i r n trên a bàn t nh hàng n m gia t ng nhanh chóng, riêng
ch t th i r n sinh ho t m i n m trung bình t ng h n 20 t n. Hi n t i ch a có i u tra c
b n v ch t th i r n công nghi p và xây d ng, song v i t c
phát tri n ô th và công
nghi p nh hi n nay thì l ng ch t th i này V nh Phúc s r t l n. K t qu i u tra s b
v l ng ch t th i r n phát th i trong 3 n m g n ây
c th hi n trong b ng sau:
B ng 2.1: T ng l

ng ch t th i r n c a t nh V nh Phúc qua các n m

STT

Lo i ch t th i r n

1

T ng l ng ch t th i
r n sinh ho t ô th

2

n v tính

L

ng th i

2010

2011

2012

T n/ngày

151,3

168,3

187,05

T ng l ng ch t th i
r n sinh ho t nông thôn

T n/ ngày

514,3

525,8

530,46

3

T ng l ng ch t th i
công nghi p không

nguy h i

-

-

-

-

4

T ng l ng ch t th i
công nghi p nguy h i

-

-

-

-

5

T ng l ng ch t th i
r n y t nguy h i

kg/ ngày

199

227

246

(Ngu n: Báo cáo hi n tr ng môi tr

ng t nh V nh Phúc). [6]