Thực trạng và giải pháp phát triển na dai tại xã An Sinh huyện Đông Triều tỉnh Quảng Ninh (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

------------

----------

NGUY N TH THANH HUY N
tài:
I XÃ AN SINH

-

KHÓA LU N T T NGHI

H
o
Chuyên nghành
Khoa
Khóa h c

IH C

: Chính quy
: Khuy n nông
: Kinh t và PTNT
: 2011 - 2015


I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

------------

----------

NGUY N TH THANH HUY N
tài:
I XÃ AN SINH

-

KHÓA LU N T T NGHI

H
o
Chuyên nghành
Khoa
Khóa h c
Gi
ng d n

IH C

: Chính quy
: Khuy n nông
: Kinh t và PTNT
: 2011 - 2015
: Th.S Cù Ng c B c

i

L IC
Th c t p t t nghi p là th
nh ng ki n th
kh

sinh viên có nhi

c vào th c t

ng th i t

i áp d ng

u ki n cho sinh viên có

nghiên c u, trau d i và b sung thêm nh ng ki n th c chuyên

môn, rèn luy

c, ph m ch t, tác phong c a cán b khuy n nông.
em xin bày t lòng bi

hi

c t i Ban giám

i h c Nông Lâm Thái Nguyên; Ban ch nhi m Khoa Kinh T

và PTNT; Các phòng ban cùng các th
nh ng ki n th

ã trang b cho em

n, giúp em có nh ng ki n th c m i trong quá trình th c

t pt

i.
c bi t, em xin bày t lòng bi

B c ã tr c ti

c t i th y giáo Th.S Cù Ng c

ng d n, t n tình ch b o và giúp

em trong su t quá

trình th c t p và hoàn thành bài khóa lu n này.
Em xin chân thành c
i dân xã An Sinh, huy
u ki

t i cán b

o, cán b chuyên môn,

u, t nh Qu ng Ninh

u ki n

c th c t p và nâng cao s hi u bi t.

Do th i gian ng n và h n ch v ki n th c nên khóa lu n c a em khó
tránh kh i nh ng thi u sót. V y kính mong các th
d

, góp ý, t

u ki

khóa lu n c

ng
c hoàn thi

Em xin chân thành c

Sinh viên

NGUY N TH THANH HUY N


ii

DANH M C CÁC T , C M T

T vi t t t

VI T T T

Gi i thích

BQ

Bình quân

BVTV

B o v th c v t

CN - XD

Công nghi p - xây d ng
tính

KTCB

Ki n thi

TB

Trung bình

TM - DV
UBND
V2

n

i - d ch v
y ban nhân dân
Ng t và chín mu n


iii

M CL C

PH N 1. M

U .................................................................................................1

tv

.........................................................................................................1

1.2. M c tiêu và yêu c u c
1.2.1. M

tài ..........................................................................2

u .....................................................................................2

1.2.2. M c tiêu nghiên c u ......................................................................................2
tài .............................................................................................3
c..................................................................................3
c ti n ..................................................................................3

PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U.........................................................................5
khoa h c .................................................................................................5
2.1.1. Nh ng v

n v cây na......................................................................5
........................................................................................7

2.2. Tình hình nghiên c

c...................................................... 11

2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i ............................................................... 11
2.2.2. Tình hình nghiên c
PH N 3.

NG, N

c ................................................................. 11
U ........ 13

ng và ph m vi nghiên c u ................................................................... 13
ng nghiên c u .................................................................................. 13
3.1.2. Ph m vi nghiên c u ..................................................................................... 13
m và th i gian ti n hành ...................................................................... 13
m ti n hành....................................................................................... 13
3.2.2. Th i gian ti n hành ...................................................................................... 13
3.3. N i dung nghiên c u ...................................................................................... 13
u và các ch tiêu theo dõi............................................ 14
u ............................................................................. 14
.................................................................................... 15

3.4.3. H th ng ch tiêu v kinh t ......................................................................... 15


iv

.

....................................... 17
-

-

......... 17

....................................................................................... 17
-

.................................................... 20
............................ 29
......................................................... 29

- 2014 ............................................................................ 30
4.2.3. Th

................................................ 32
..................... 37

4.3.1. Ngu

t s n xu t c a các h

4.3.2. Tình hình nhân kh

u tra ........................................................ 37
ng c a các h

4.3.3. Chi phí s n xu t na dai c a các h

u tra ................................... 38

u tra................................................... 39
.......................................................... 42
.............. 43
....................................... 44

4.3.7. M t s
na c

ng c a chính quy n t i ho

i dân t i xã An Sinh .......................................................................... 48

4.3.8. Nh
4.3.9. D

ng s n xu t

p ph i trong quá trình tr ng na ................................... 49
nh tr

p theo c a các h

4.3.10. Nguy n v ng c a các h tr ng cây na
ng c a vi c tr
4.4. Nh ng thu n l

n các v

các h

u tra............................. 51
u tra ............................. 52

kinh t , xã h

ng ...... 53

n xu t và

phát tri n na dai t i xã An Sinh.............................................................................. 54
4.4.1. Thu n l i ...................................................................................................... 54
...................................................................................................... 55
PH N 5. K T LU N VÀ KI N NGH ................................................................ 57
5.1.K t lu n........................................................................................................... 57
5.2.Ki n ngh .......................................................................................................... 58


v

DANH M C CÁC B NG

B ng 2.1: Giá tr

ng c a na dai so v i m t s lo i qu ph bi n .................6
............................. 19

T ng giá tr s n xu t c a xã

- 2014 .......................... 21

B ng 4.3: T ng giá tr s n xu t ngành nông nghi p c a xã
- 2014...................................................................................... 22
B ng 4.4: Tình hình s n xu t m t s cây tr

a bàn

............................................................................................ 24
B

a xã t

- 2014 .................................... 25
- 2014............... 30

- 2014 ............................................................... 31
B ng 4.8: Di

t tr ng na c a các h

B

n c a các h

.............................. 37
u tra...................................................... 38
............................................... 40
....................................... 41
............................................... 42

B ng 4.13: Chi phí h n h

a 3 thôn.............. 42

B ng 4.14: M t s lo i sâu b
B ng 4.15:

ng c a chính quy

tr ng na c

cây na ........................................... 45
n ho

ng

i dân .......................................................................................... 48

B ng 4.16: Nh
c a các h

ng g p

p ph i trong quá trình tr ng na

u tra................................................................................................ 50

B ng 4.17: Ý ki n d

nh c a các h ................................................................... 51

B ng 4.18: Ý ki n nguy n v ng c a các h ........................................................... 52


vi

DANH M C CÁC HÌNH

.......................................... 33


1

PH N 1
M
1.1.

U

tv
Cây na là m t trong nh ng lo

thích b i giá tr
nhi

ng và v

a qu . Na là cây có ngu n g c

i, r

y cây na là cây có kh

ch ng ch u v

u ki n th i ti t kh c nghi

yêu c

t và

ng không cao vì th cây na có th tr
td

B

c tr ng ph bi n
ng Ninh, L

tx

t pha

các t nh mi n núi phía
t s t nh c a khu v c

Nam B

ch s

ng th i góp ph

ng l n và hi u qu kinh t

ng thành ph

c xem

là cây gi m nghèo t i m t s t nh vùng núi phía B
Di n tích tr
nó mang l

u h n,

c ta.

c m r ng do giá tr kinh t mà

ng th i giúp ph

i, ch ng xói mòn, t o vi c

ng lúc nông nhàn.
T nh ng l i ích mang l

giá tr

i tiêu

u qu kinh t l n, ph

ng

vì v y c n phát tri n thâm canh cây na, quy ho ch vùng chuyên s n xu
t o ra s n ph m có giá tr
thành ph

ng nhu c u th
is

ch
s ng kinh t c

ot

ng

i dân.

An Sinh là xã thu c vùng trung du mi n núi
vào nông nghi p, tr

ng, góp ph

i dân s ng ch y u d a

và tr ng r ng. Cây na là m t trong nh ng cây
i v i thi u. Nó gi vai trò quan tr
i dân. Tuy cây na hi n t

i
ng

u nguyên nhân v k thu

ch, b o qu n, th

ng và chính sách khuy n khích phát tri n mà v

c s phát huy h t


2

ti

n c a xã An Sinh.

Bên c nh nh ng nguyên nhân v k thu t, chính sách thì còn

ng b i

y u t canh tác manh mún, s quy ho ch t p trung thâm canh
i dân n m b t thông tin th
u vào, th

t,

ng kém, còn nhi u h n ch trong vi c
u ra còn khó

u

nên giá tr còn th p, kh

nh tranh kém.
Xu t phát t yêu c u th c ti n t i xã An Sinh - huy
Qu

có nh

u - t nh

nghiên c

c tr ng và th y rõ

c nh ng t n t i trong vi c phát tri n cây na dai, t
phát tr n s n xu t, tiêu th na

xã An Sinh nh m t

i pháp
c phát tri n nhanh,

hi u qu , v ng ch c cho cây na dai trong th i gian t i là nhi m v quan tr ng
và c p thi t. Vì v y tôi ch

tài: Th c tr ng và gi i pháp phát tri n na

dai t i xã An Sinh - huy

u - t nh Qu

1.2. M c tiêu và yêu c u c
1.2.1. M

tài

u
c th c tr ng s n xu t na dai t

xu t m t s gi i pháp ch y u nh m phát tri n cây na dai trong nh ng
thành cây ch
s

o, t o vi

i

i dân t

n kinh t - xã h i

c a xã An Sinh.
1.2.2. M c tiêu nghiên c u
- Nghiên c

u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a xã An Sinh:
u.

+ Tình hình chung v kinh t - xã h i c

.

- Nghiên c u th c tr ng s n xu t, phát tri n na dai t i xã An Sinh:
+ Th c tr ng v di
s

.

t, s

ng c a cây na dai qua m t


3

+ Tìm hi u k thu t tr ng cây,

n t a,

th ph n cho hoa na.
+ Tìm hi u v th

ng tiêu th s n ph m c a các h tr ng na t i xã

- Nghiên c u th c tr ng s n xu t, phát tri n na dai t i các h
- Tìm hi u nh ng thu n l

nh

u tra.

ng t i quá trình s n xu t

và phát tri n c a cây na dai t
+ Thu n l i v

u, l

xu t, m i quan h gi

ng, kinh nghi m s n

i tr ng na v
nh, v n,

-

s n xu

ra gi i pháp phát tri n b n v ng và nâng cao hi u qu kinh t c a

cây na dai t i xã An Sinh.
1.3.

tài

1.3.1.

c
- Nghiên c

tài giúp sinh viên c ng c l i nh ng ki n th

và nh ng ki n th

n

o chuyên môn trong quá trình h c t p trong nhà

ng th i t

u ki n cho sinh viên ti p c n nh ng ki n th c ngoài

th c t .
- Nghiên c
và kh

tài nh m nâng cao tinh th n tìm tòi, h c h i, sáng t o

n d ng ki n th c vào t ng h
ng nh
-

u ki n th c t .
ng th

d ng ki n th
1.3.2.

m

c th c t v n

c nghiên c u khoa h c.
c ti n

- T k t qu nghiên c

tài s

th c tr ng s n xu t và tiêu th
-

t ph n vào b n báo cáo
a bàn xã.

c nh ng y u t (thu n l

trình s n xu t và tiêu th s n ph m na c

ng t i quá
i dân. T

mb

c


4

nhu c u, mong mu n c

i s n xu

ra gi i pháp

gi i quy t các nhu c u c a h . Góp ph

y m r ng, phát tri n di n

tích tr

a bàn xã.
-

n ngh

phát tri n cây na dai trong nh

ti p theo c a xã nói riêng và c a huy n nói chung.


5

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1.

khoa h c

2.1.1.

na

cây này
be,
20o

- 30o Nam. N

Sugar apple, anon.

na dai

c

và trong Nam, còn mã

là
bình bát (A. glalora)

trái nê

bình bát tên khoa

- tên Pháp là Coeur de boeuf (tim

bò).[11]
2.1.1.2. G

a
:


6

.[6]
-

Na dai
78
77,5

xiêm
59
83,2

1,4

Xoài
62
82,6

100
71,6

1,0

0,6

1,2

0,2
20,0
1,6
0,9

0,2
15,1
0,6
0,5

0,3
15,9
0,5
0,6

0,3

26,1
0,6
0,8

Natri : Na (miligam)

30,0
36,0
0,6
5,0

14,0
21,0
0,5
8,0

10,0
15,0
0,3
3,0

12,0
32,0
0,8
4,0

Kali : K (miligam)
Caroten (Vitamin A) (microgam)
Thiamin (B1) (miligam)
Riboflavin (B2) (miligam)

299,0
5
0,11
0,10

293,0
0,08
0,10

214,0
1.880,0
0,06
0,05

401,0
225,0
0,03
0,04

Niaxin (P) (miligam)
Axit ascorbic (C) (miligam)

0,8
36,0

1,3
24,0

0,6

36,0

0,6
14,0

Xenlulô (gam)
Tro (gam)
Canxi (miligam)
Lân : P (miligam)

O-

)


7

- 250 g, có 65 - 70%

c
khí
m

trong dân

t

n, lá

g gân

]

2.1.2.1.

c tính th c v t h c

Plantae, Ngành: Magnoliophyta
Magnoliales,

Annonaceae.

cao 2 -

Magnoliopsida


8

R c
.
Thân:

Lá: lá

;

dài 9 - 13 cm,

-

-1
.
Hoa:

xim

già. Hoa

;

màu xanh, dài 0,8 - 1,1 cm; lá
:3

Tràng hoa
lông, hình
-

- 1 cm;

[7]

- 10 cm,

2 - 3 cm.[12]
2.1.2.2.

na
[5], có tính thích
t, y u t v khí h

l

ng và phát tri n c a cây na,

u có

ng r t


9

N

:
.
: cây na
ra hoa,

Ánh sáng: cây na c n s gi chi u sáng l n trung bình 2500 gi
Na

. [8]

-

Nói chung cây na là cây

- 100 ngày.

2.1.2.3. Yêu c

ng
u ki

quy

n các y u t c

u ki

ng có

ng r t

t. Sang th i k thành th c

ng có tác d ng chi ph

n th i gian chín, hàm

ng các ch t trong qu na.
u ki n t
cây na có yêu c

a các th i k

ng khác nhau.

- Th i kì cây non (KTCB): ch c n bón phân chu

m và lân.

ng


10

- Th i kì cây cho thu ho ch: v n bón phân chu
cây r t c n m

ng kali nh

ng t c a qu

ng

i c a cây na.
Cách bón phân
Cây 1 -

:

+ Ph

20 kg)
kg
kg

+ Lân 0,4 kg
+ Kali 0,3 kg;

Cây 5 25 kg)

+ Lân 0,7 kg
+ Kali 0,6 kg;
Cây trên 8

+P

40 kg)
kg

+ Lân 0,8 kg
+ Kali 0,8 kg.
cành; bón

- 3; bón nuôi
.[10]


11

Sau khi thu ho ch ti n hành c t, t
h n ch , tiêu di t m m sâu b

t.

Các y u t v k thu t
Vi c áp d ng khoa h c k thu t vào s n xu t na yêu c u k thu t không
ph c t p, n u áp d ng m t cách có khoa h c s

i hi u qu kinh t cao.

Vi c th c hi n các khâu tr ng, bón phân, th ph n hoa b sung, c t t a cành,
thu ho ch, các bi n pháp phòng tr sâu b nh có hi u qu s
cao, ch

ng qu t t t

u ki

2.2. Tình hình nghiên c

t

m r ng s n xu

i trà.

c

2.2.1. Tình hình nghiên c u trên th gi i
Hi n nay trên th gi i ch th y các nghiên c u v ngu n g c, phân b ,
giá tr

ng và giá tr kinh t c

Mexico, ph bi n

Tây

c tr ng

n, B

ts

c

Nam M ,

khu v c Châu Á

c, Vi
Theo các nhà nông h c và th c v t h
khác nhau trên th gi i.

nh ng qu c gia mi n nhi

i ta tr

i và bán nhi

n ho c tr ng vài cây quanh nhà. Mi n b

L

n na.

mãng c

i mãng c u

c tr ng

Hoa K
nhi

2.2.2. Tình hình nghiên c

Florida. Ngoài ra

Anh, Pháp, Tây Ban

c ta. Các nghiên c u v cây na ch y u là
ch na; nghiên c u kh
p h p; và m t s

h n và ch u l nh, thích nghi v i nhi u lo

ph n c a hoa

c tính c a cây na.

T ng h p các nghiên c u th

ng t

i

c

c tr ng nhi
k thu t tr

c tr ng

i

u
t khác nhau k c
t cao n


12

thâm canh l n.

c ta m t s

ti

ng cây na dai v i di n tích l n và n i
Tây Ninh, Ninh Thu n, Bà R a -

-L

c Nam - B

Qu

c s

ng vùng.

i 2.000 ha na dai, s
Tây Ninh có kho ng 5.100 ha na dai;

u-

t 9.000 t n [9];

Qu

t 12 - 15 t n/ha. M t trong s

Bà R a -

t
n na dai L c Nam c a t nh B c

Giang, xã Huy

ph

a huy n, theo phòng

Nông nghi p và PTNT huy n L c Nam hi n có kho ng 1.700ha na. Na dai
L

thành m t hàng uy tín v

kinh nghi m và bí quy
các vùng khác.[13]

t

i tr
u riêng, phân bi t v i na


13

PH N 3
NG, N

U

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u
+ Nghiên c u v

s n xu t và tiêu th na dai c a các h tr ng na dai

trong xã.
u tra nh ng h tr ng na, nh
phát tri n cây na.
3.1.2. Ph m vi nghiên c u
tài t p trung nghiên c u, tìm hi
phát tri n cây na dai

c tr ng và gi i pháp

xã An Sinh - huy

u - t nh Qu ng Ninh.

m và th i gian ti n hành
m ti n hành
c ti n hành nghiên c u t i

a bàn xã An Sinh - huy

Tri u - t nh Qu ng Ninh.
3.2.2. Th i gian ti n hành
c ti n hành t ngày 05/01 - 05/04/2015.
3.3. N i dung nghiên c u
- Nghiên c

u ki n t nhiên, kinh t - xã h i có liên quan t i s n xu t na

dai.
- Th c tr ng s n xu t và tiêu th na dai t i xã An Sinh.
- Th c tr ng s n xu t na dai t i nh ng h
các v

u qu kinh t

u tra.

ng c a vi c phát tri n na dai t i

xã h i.
-

ng thu n l

ng t i s phát tri n c a

cây na dai t
-

ra nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s n xu t và phát tri n

di n tích cây na dai trong nh

p theo.


14

u và các ch tiêu theo dõi
u
3.4.1.1.

p thông tin th c p

- Thu th p tài li u t sách báo, n ph

n t c a huy n, t nh,

các trang website c a chính ph , b ngành, báo cáo t ng k t c

c u.
3.4.1.2.

p

- Ch n m

u tra: d a trên tiêu chí ch n nh ng h có di n tích tr ng

360 m2
;
t,

.
ánh giá nông

i dân

(
hông
[1]

3.4.1
,so sánh


15

3.4.1.
tôi

3.4.2.2.

ha na

, chi phí khác...).
-

ng.

3.4.3. H th ng ch tiêu v kinh t
- T ng giá tr s n xu t: (Gross Output) là t ng thu nh p c a m t lo i mô
hình (g m các lo i s n ph m) ho c m
Cách tính:

di n tích.

s n xu t
Pi

: giá tr s n ph m hàng hóa th i
ng s n ph m th i


16

- Chi phí trung gian: (Intermediate Cost) là toàn b các kho n chi phí v t
ch t bao g m các kho n chi phí nguyên v t li u, gi ng, chi phí d ch v thuê
ngoài.
Cách tính:

IC: là chi phí trung gian
Cij: là chi phí nguyên v t li u th i cho s n ph m th j
- Giá tr

là giá tr s n ph m v t ch t và d ch

v cho các ngành s n xu t kinh doanh.
Cách tính:

VA = GO - IC
VA: giá tr
GO: giá tr s n xu t
IC: chi phí trung gian

- Hi u qu s d

ng: th hi n qua giá tr

ng.


17

N4

-

-

-

t xã

.
-

.
.

An Sinh là xã có

- 250m.
xám pha cát, ngoài ra có nhóm
t là

-

3
khô.
tháng 4
n.

9,

nh,