Đánh giá công tác quản lý Nhà nước về môi trường trên địa bàn huyện Pác Nặm tỉnh Bắc Kạn (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

CHU ÌNH DI M

Tên

tài:

“ ÁNH GIÁ CÔNG TÁC QU N LÝ NHÀ N
TRÊN

C V MÔI TR

A BÀN HUY N PÁC N M T NH B C K N”

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h c môi tr

Khoa

: Môi tr

Khóa h c

: 2010 – 2014

Thái Nguyên, 2014

ng

ng

NG


I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

CHU ÌNH DI M

Tên

tài:

“ ÁNH GIÁ CÔNG TÁC QU N LÝ NHÀ N
TRÊN

C V MÔI TR

A BÀN HUY N PÁC N M T NH B C K N”

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

: Khoa h c môi tr

Khoa

: Môi tr

Khóa h c

: 2010 – 2014

Gi ng viên h
Khoa Môi tr

ng – Tr

ng

ng

ng d n : TS. Hà Xuân Linh
ng

i h c Nông Lâm Thái Nguyên

Thái Nguyên, n m 2014

NG


L IC M
c s cho phép c a Khoa Môi tr
nguyên, cùng v i s

N
ng tr

ng

i h c Nông lâm Thái

ng ý c a Th y giáo Ts. Hà Xuân Linh , em ã th c hi n

tài “ ánh giá công tác qu n lý nhà n

c v môi tr

ng trên

a bàn huy n

Pác N m, t nh B c K n giai o n 2011 - 2013”.
hoàn thành
thành, sâu s c

tài này, l i

u tiên em xin bày t lòng bi t n chân

n Th y giáo Ts. Hà Xuân Linh ã tr c ti p h

ng d n, dìu d t

và ch b o nh ng ki n th c v chuyên môn c ng nh ch d n khoa h c quý báu
h

ng d n em th c hi n

tác ánh giá qu n lý v môi tr

tài tài trong nh ng bu i

u làm quen v i công

ng, c ng nh ti p c n v i th c t .

Có
c bài lu n v n này em xin c m n chân thành c m n Quý Th y Cô
giáo gi ng d y trong Khoa trong su t th i gian qua ; c m n Ban Lãnh o và
cán b Phòng Tài Nguyên và Môi tr ng huyên Pác N m, t nh B c K n ã t n
tình giúp , t o m i i u ki n thu n l i em th c hi n tài c a em t i huy n
Pác N m.
th c hi n
tài này, b n thân em m c dù ã r t c g ng xong trong
nh ng ngày u làm quen, ti p c n và h c h i v ánh giá công tác qu n lý môi
tr ng s không tránh kh i nh ng h n ch , thi u sót. Chính vì l ó em r t mong
ti p t c nh n
c s quan tâm, giúp , s góp ý chân thành t các Th y Cô
giáo và các b n sinh viên
tài em
c hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 28 tháng 04 n m 2014
Sinh viên

Chu ình Di m


DANH M C CÁC CH

Stt

T

1

BVMT

VI T T T
Nguyên ngh a

B o v môi tr

ng

2

TM

3

GDDT

Giáo d c ào t o

4

H ND

H i

5

ISO

ánh giá tác d ng môi tr

T

ng

ng nhân dân
ch c qu c t

v

tiêu chu n

hóa(International Organization for
Standardization)
6

KT-XH

Kinh t - Xã h i

7

QLMT

Qu n lý môi tr

ng

8

QLNN

Qu n lý Nhà n

c

9

TNKS

Tài nguyên khoáng s n

10

TNMT

Tài nguyên môi tr

11

UBND

y ban nhân dân

12

UNEF

Ch

ng trình môi tr

ng

ng Liên hi p

qu c(United nations environment
programme)
13

XDCB

14

VAC

V

n, ao, chu ng

15

VACR

V

n, ao, chu ng, r ng

16

VSMT

V sinh môi tr

Xây d ng c b n

ng


DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1:C c u cây tr ng c a huy n n m 2013 ..........................................................32
B ng 4.2:T l các dân t c trên
B ng 4.3:C c u lao
B ng 4.4:

a bàn huy n n m 3013 .............................................34

ng trong các ngành ngh huy n Pác N m n m 3013...............34

i ng cán b c a phòng tài nguyên và môi tr

B ng 4.5: M t s v n b n qu n lý môi tr
B ng 4.6. M t s d án

ng ..................................43

ng c a huy n Pác N m .............................45

u t , c s s n xu t, kinh doanh

ã l p cam k t b o v môi tr

huy n

ng .................................................................................48

B ng 4.7. K t qu thanh tra, ki m tra; gi i quy t khi u n i t cáo
giai o n 2010 – 2013 ...................................................................................................56
B ng 4.8. M c

quan tâm c a ng

i dân

B ng 4.9. Các ngu n thông tin v môi tr

nv n
ng c a ng

môi tr

ng .............................56

i dân.......................................57

B ng 4.10. Các gi i pháp nâng cao hi u qu b o v môi tr

ng ..................................58


M CL C
PH N 1.M
1.1

ÂU ..........................................................................................................1

tv n

..................................................................................................................1

1.2. M c tiêu c a

tài ...................................................................................................2

1.3. Yêu c u c a

tài.....................................................................................................2

1.4. Ý ngh a c a

tài .....................................................................................................2

1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c .....................................................2
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n. .........................................................................................3

PH N 2. T NG QUAN TÀI LI U ................................................................................4
2.1.2. Nh ng v n

v qu n lý môi tr

ng ....................................................................4

2.2. C s khoa h c c a qu n lý nhà n

c v môi tr

ng ............................................11

2.2.1 C s tri t h c ......................................................................................................11
2.2.2. C s Khoa h c – K thu t – Công ngh qu n lý môi tr
2.2.3. C s pháp lu t c a qu n lý môi tr

ng ............................11

ng .............................................................12

2.2.4. C s kinh t ........................................................................................................15
2.3. Tình hình qu n lý môi tr

ng trên th gi i và

Vi t Nam ...................................16

2.3.1. Tình hình qu n lý môi tr

ng trên th gi i .........................................................16

2.3.2. Tình hình qu n lý môi tr

ng

Vi t Nam ..........................................................18

2.3.3. Tình hình qu n lý môi tr

ng

B c K n............................................................21

2.3.4. Tình hình qu n lý môi tr

ng

huy n Pác N m t nh B c K n ..........................23

PH N 3.
VÀ PH

IT

NG, N I DUNG,

A I M, TH I GIAN,

NG PHÁP NGHIÊN C U ..........................................................................26

3.1.

it

ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u .......................................................26

3.2.

a i m và th i gian nghiên c u ..........................................................................26

3.3. N i dung nghiên c u ..............................................................................................26
3.4. Ph

ng pháp nghiên c u ........................................................................................26

3.4.1. Ph

ng pháp thu th p s li u th c p .................................................................26

3.4.2. Ph

ng pháp thu th p s li u s c p ...................................................................26

3.4.3. Ph

ng pháp nghiên c u các v n b n pháp lu t trong công tác

qu n lý v b o v môi tr
3.4.4. Ph

ng ........................................................................................27

ng pháp t ng h p và phân tích s li u. .......................................................27


PH N 4: D
4.1.

KI N K T QU ....................................................................................28

c i m t nhiên – kinh t xã h i và môi tr

ng c a Huy n Pác N m,

T nh B c K n ...............................................................................................................28
4.1.1. i u ki n T nhiên ...............................................................................................28
4.1.2. i u ki n kinh t - xã h i ....................................................................................32
4.1.3. ánh giá chung i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i nh h

ng

n phát tri n KT-XH ....................................................................................................38
4.2. Th c tr ng môi tr

ng huy n Pác N m .................................................................40

4.3. ánh giá th c tr ng công tác qu n lý Nhà n

c v môi tr

ng

c a huy n Pác N m .......................................................................................................42
4.3.1. B máy qu n lý nhà n

c v môi tr

4.3.2. Ban hành theo th m quy n quy
ch

nh, quy ch , chính sách,

ng trình, k ho ch v b o v môi tr

4.3.4. T ch c
c a các d án

ng ............................................................43

ng ...............................................................44

ng ký và ki m tra th c hi n cam k t b o v môi tr

ng

u t , c s s n xu t kinh doanh và d ch v .........................................47

4.3.5. Tuyên truy n, giáo d c v b o v môi tr

ng.....................................................49

4.3.6. Ph i h p v i U ban nhân dân c p huy n có liên quan gi i quy t
các v n

môi tr

ng liên huy n..................................................................................52

4.3.7. Th c hi n các nhi m v qu n lý nhà n
y quy n c a c quan qu n lý nhà n
4.3.8. Ch

o công tác qu n lý nhà n

c v b o v môi tr

c v b o v môi tr

ng theo

ng c p t nh. .....................53

c v b o v môi tr

ng c a

U ban nhân dân c p xã.................................................................................................54
4.3.9. Công tác qu n lý và nhi m v b o v môi tr

ng khác

a ph

ng

giai o n 2011 - 2013. ...................................................................................................55
4.4. Nh n th c c a ng

i dân

4.5. Nh ng thành t u

t

nhà n

c v môi tr

i v i các v n

môi tr

ng trên

a bàn huy n........56

c và nh ng h n ch trong công tác qu n lý

ng.................................................................................................58

4.5.1. Nh ng thành t a
4.5.2. Khó kh n và v n

t

c ...................................................................................58
còn t n t i. ..........................................................................59

4.6.2. Gi i pháp v chính sách pháp lu t .......................................................................61
4.6.3. Chính sách v công ngh .....................................................................................62
4.6.4. Chính sách giáo d c.............................................................................................62


Ph n V. K T LU N VÀ KI N NGH .........................................................................64
5.1. K t Lu n. ....................................................................................................................
5.2. Ki n ngh ................................................................................................................65
TÀI LI U THAM KH O .............................................................................................67


1
PH N 1
M
1.1

ÂU

tv n
V n

tâm hàng

môi tr

ng hi n nay ang là m t s ki n nóng b ng, là m i quan

u c a các n

c trên toàn Th gi i. Vi t Nam c ng ang

môi tr ng là m t trong nh ng v n
N

c n quan tâm và gi i quy t hàng

c ta ang trong th i kì công nghi p hóa,hi n

u t phát tri n kinh t có tác
v n

môi tr

có nh ng ch tr
v môi tr

ng,s

c vi c

gi i quy t các

i m i trong công tác b o v môi tr

c, lãnh

ng

o t nh B c K n trong nh ng n m g n ây ã

ng, chính sách và bi n pháp b o v và gi i quy t nh ng v n

ng: ng d ng công ngh tiên ti n trong s n xu t s ch h n, t ng

ng công tác giáo d c v môi tr

qu n lí môi tr
tr

ng.

tn

ng và toàn xã h i.

Cùng v i c n

c

n môi tr

u.

ng trong giai o n hi n nay c n ph i có s chuy n bi n m nh

m v nh n th c và hành
trong toàn

ng r t l n

i hóa

tv n

ng… Bên c nh ó, t ng c

ng công tác

ng là m t yêu c u quan tr ng trong công cu c b o v môi

ng(BVMT).
Pác N m là m t huy n vùng cao, mi n núi c a t nh B c K n, có i u

ki n t nhiên thu n l i cho phát tri n kinh t , ngu n tài nguyên khoáng s n
nh vàng, s t, á vôi… .T khi thành l p huy n(n m 2003) t i nay,t c

phát

tri n kinh t c a huy n khá nhanh,v i s phát tri n c a ngành khai khoáng, c
khí ch t o,s n xu t v t li u và

c bi t là ngành nông nghi p. Cùng v i vi c

thành l p huy n m i, nhi u công trình
c tri n khai

trung tâm và các xã trong huy n. Tuy nhiên s phát tri n

kinh t -xã h i luôn kéo theo các v n
l

ng môi tr

ti p

u t c s , h t ng, xây d ng c b n

ng

t, n

n cu c s ng c a ng

có d u hi u ô nhi m,

v môi tr

ng nh suy gi m ch t

c, không khí, gia t ng ô nhi m, gây tác
i dân. Hi n nay trên

ng tr c

a bàn huy n nhi u khu v c

c bi t là khu v c bãi vàng, bãi á, bãi rác, m … không


2
c qu n lí t t gây nh h

ng nghiêm tr ng t i môi tr

ng và s n xu t, m t

s khu v c nông thôn b ô nhi m do ch t th i ch n nuôi, các lo i hóa ch t b o
v th c v t. Vì th vi c qu n lí nhà n

c v môi tr

yêu c u c p bách, m t trong nh ng y u t quy t

ng là m t trong nh ng
nh

n s phát tri n b n

v ng c a huy n Pác N m nói riêng và t nh B c K n nói chung.
Xu t phát t nhu c u c p thi t
Ban giám hi u nhà tr

b o v môi tr

ng,

ng, Ban ch nhi m Khoa Môi tr

cs
ng, d

ng ý c a
is h

ng

d n tr c ti p c a th y giáo : Ts. Hà Xuân Linh , Em ti n hành nghiên c u
tài: “ ánh giá công tác qu n lý Nhà n

c v môi tr

ng trên

a bàn huy n

Pác N m t nh B c K n”
1.2. M c tiêu c a
-

ánh giá

tài
c th c tr ng công tác qu n lý Nhà n

c a huy n Pác N m, t nh B c K n

làm rõ nh ng thành t u

nh ng h n ch còn t n t i trong công tác qu n lý nhà n
ón m

c u i m, nh

Pác N m và

1.3. Yêu c u c a
- N m rõ

-

t

c v môi tr

c i m trong công tác QLMT trên

ng
c và

ng. T

a bàn huy n

a ra nh ng ki n ngh , gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công

tác qu n lý môi tr

qu n lý môi tr

c v môi tr

ng c a huy n trong th i gian t i .
tài
c công tác qu n lý môi tr

ng,

nh h

ng cho công tác

ng huy n Pác N m.

xu t nh ng gi i pháp,ki n ngh có tính kh thi,th c t , phù h p v i

i u ki n th c t c a huy n.
- Thông tin thu th p
1.4. Ý ngh a c a

c ph i khách quan, trung th c, chính xác.

tài

1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c
- T o i u ki n cho sinh viên v n d ng nh ng ki n th c ã h c làm quen
v i th c t .


3
- Giúp sinh viên tích l y kinh nghi m, b xung ki n th c ph c v cho
công vi c sau này.
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n.
- ánh giá công tác qu n lý Nhà n
bi t

c nh ng thành t u

t

c v môi tr

c và nh ng h n ch . T

bi n pháp hi u qu cho công tác qu n lý, b o v môi tr
t t h n.

ng t i huy n Pác N m

ng

ó

a ra nh ng

a ph ng

c


4
PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1. M t s v n

chung v môi tr

Khái ni m môi tr
Môi tr
con ng
ng

ng

ng

n

i s ng s n xu t, s t n t i và phát tri n c a con

i và sinh v t (Lu t Môi tr

ng, 2005) [7]

ng theo ngh a r ng l n là t ng th các nhân t nh không khí,

n

c,

l

ng cu c s ng con ng

t, ánh sáng, âm thanh, c nh quan, xã h i… Có nh h

Không khí,

t, n

i. Môi tr

ng theo ngh a h p là các nhân t nh :

c, ánh sáng…liên quan t i ch t l

i, không xem xét t i tài nguyên. (L u

2.1.2Nh ng v n

v qu n lý môi tr

Qu n lý môi tr

ng là ho t

ng i u ch nh các ho t

ng
ng trong l nh v c qu n lý xã h i, có tác

ng c a con ng

i, xu t phát t quan i m

nh l

ng cu c s ng con

c H i, 2000) [3]

i trên s ti p c n có h th ng và

các k n ng i u ph i thôn tin v i các v n
ng

môi tr

ng, h

ng có liên quan

ng Th H ng

ng, 2006) [5]
Qu n lý nhà n

c v môi tr

ng là xác

nh rõ ch th nhà n

ch c trách, nhi m v và quy n h n c a mình

c , b ng

a ra các bi n pháp lu t pháp,

chính sách kinh t , k thu t, xã h i thích h p nh m b o v ch t l
tr

n con

ng t i s phát tri n b n v ng và

s d ng h p lý tài nguyên. (PGS.TS Nguy n Ng c Nông, CN
Ph

ng t i ch t

i và các tài nguyên thiên nhiên c n thi t cho sinh

s ng và s n xu t c a con ng
ng

ng

ng bao g m các y u t t nhiên v t ch t nhân t o bao quanh

i, có nh h

Môi tr

ng và qu n lý môi tr

ng môi

ng s ng và phát tri n b n v ng kinh tê, xã h i qu c gia.
N i dung qu n lý nhà n
N i dung qu n lý nhà n

c v môi tr

ng c a n

c (QLNN) v môi tr

c phân rõ ràng, c th theo t ng c p b c và
Lu t BVMT n m 2005 nh sau :

c ta hi n nay:

ng hi n nay c a n

c ta

c th hi n trong các i u


5
Trách nhi m qu n lý nhà n

c v b o v môi tr

ng c a chính ph , b , c

quan ngang b ,c quan thu c chính ph
1. Chính ph th ng nh t qu n lý nhà n
ph m vi c n

c v b o v môi tr

ng trong

c.

2. B Tài nguyên và Môi tr

ng chi trách nhi m tr

vi c th c hi n qu n lý nhà n

c v b o v môi tr

c Chính ph trong
ng và có trách nhi m

sau ây :
a) Trình Chính ph ho c ban hành theo th m quy n các v n b n quy
ph m pháp lu t v b o v môi tr
b)Trình Chính ph quy t
v b o v môi tr

nh chính sách, chi n l

c, k ho ch qu c gia

ng ;

c) Ch trì gi i quy t ho c
quy t các v n

ng ;

môi tr

xu t Chính ph , Th t

ng chính ph gi i

ng liên ngành , liên t nh ;

d) Xây d ng, ban hành h th ng tiêu chu n môi tr

ng theo quy

nh

c a Chính ph ;
) Ch

o xây d ng,qu n lý h th ng quan tr c môi tr

qu n lý th ng nh t s li u quan tr c môi tr
e) Ch
vi c

ng, gi i pháp v b o v môi tr

g) Qu n lý th ng nh t ho t
môi tr

ng chi n l

cáo ánh giá môi tr

h) H
môi tr

ng th m

c, báo cáo ánh giá tác

b n cam k t b o v môi tr

ánh giá tác

ng ;

o, t ch c ánh giá hi n tr ng môi tr

ra các ch tr

ng môi tr

ng c n

c ph c v cho

ng ;

nh, phê duy t báo cáo ánh giá
ng môi tr

ng trong ph m vi c n

ng chi n l

ng qu c gia và

c; t ch c th m

ng( TM),

c; t ch c th m

ng kí
nh báo

nh, phê duy t báo cáo

ng thu c th m quy n;

ng d n, ki m tra, thanh tra và x lý vi ph m pháp lu t v b o v

ng; gi i quy t tranh ch p, ki u n i, t cáo, ki n ngh , liên quan

b o v môi tr

ng theo quy

n

nh c a pháp lu t v ki u n i, t cáo và các quy

nh khác c a pháp lu t có liên quan ;


6
i) Trình Chính ph tham gia t ch c qu c t , kí k t ho c gia nh p i u

c qu c t v môi tr
tr

ng v i các n
k) Ch

ng; ch trì các ho t

ng h p tác qu c t v b o v môi

c, các t ch c qu c t ;

o, ki m tra vi c th c hi n pháp lu t v b o v môi tr

ng c a

y ban nhân dân các c p ;
l)
d ng

m b o yêu c u b o v môi tr

tc ac n

c, chi n l

ng trong quy ho ch, k ho ch s

c qu c gia v tài nguyên n

t ng h p l u v c sông liên t nh; chi n l

c và quy ho ch

c t ng th qu c gia v

i u tra c

b n, th m dò, khai thác, ch bi n tài nguyên khoáng s n.
3. B K ho ch và

u t có trách nhi m ch trì ph i h p v i b , c

quan ngang b , c quan thu c Chính ph và y ban nhân dân c p t nh b o
yêu c u b o v môi tr

ng trong chi n l

tri n kinh t - xã h i c a c n

m

c, quy ho ch t ng th và k ho ch phát

c, vùng và d án, công trình quan tr ng thu c

th m quy n quy t nh c a Qu c h i, Chính ph , Th t

ng chính ph .

4. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn có trách nhi n ch trì ph i h p
v i b Tài nguyên và Môi tr
ph liên quan và

ng, b , c quan ngang b , c quan thu c Chính

y ban nhân dân c p t nh

vi c th c hi n pháp lu t v b o v môi tr
pháp lu t liên quan

ch

ng d n, ki m tra

ng và các quy

nh khác c a

n s n xu t, nh p kh u, s d ng hóa ch t, thu c b o v

th c v t, phân bón, ch t th i trong nông nghi p;
tr ng, gi ng v t nuôi bi n

i v i qu n lý gi ng cây

i gen và các s n ph m c a chúng;

h th ng ê i u, th y l i, khu b o t n r ng và n
ho t

o, h

i v i các

c s ch ph c v cho sinh

nông thôn.
5. B Công nghi p có trách nhi n ch trì ph i h p v i b Tài nguyên và

Môi tr

ng, b , c quan ngang b , c quan thu c Chính ph có liên quan và

y ban nhân dân c p t nh
lu t v b o v môi tr

ch

o, h

ng và các quy

ng d n, ki m tra vi c th c hi n pháp
nh khác c a pháp lu t có liên quan

i

v i l nh v c công nghi p; x lý các c s công nghi p gây ô nhi m môi

7
tr

ng nghiêm tr ng thu c th m quyên qu n lý; ch

nghi p môi tr

o phát tri n ngành công

ng.

6. B Th y s n có trách nhi n ch trì ph i h p v i b Tài nguyên và
Môi tr

ng, b , c quan ngang b , c quan thu c Chính ph có liên quan và

y ban nhân dân c p t nh
lu t v b o v môi tr
v i l nh v c ho t
s n bi n

ch

o, h

ng và các quy

ng d n, ki m tra vi c th c hi n pháp
nh khác c a pháp lu t có liên quan

i

ng nuôi tr ng, khai thác, ch bi n th y s n; sinh v t th y

i gen và s n ph m c a chúng; các khu b o t n bi n.

7. B Xây d ng có trách nhi n ch trì ph i h p v i b Tài nguyên và
Môi tr

ng, b , c quan ngang b , c quan thu c Chính ph có liên quan và

y ban nhân dân c p t nh
lu t v b o v môi tr

ch

o, h

ng và các quy

ng d n, ki m tra vi c th c hi n pháp
nh khác c a pháp lu t có liên quan
c, thoát n

i

v i các ho t

ng xây d ng k t c u h t ng c p n

c , x lý ch t

th i r n và n

c th i t i ô th , khu s n xu t d ch v t p trung, c s s n xu t

v t li u xây d ng, làng ngh và khu dân c nông thôn t p trung.
8. B Giao thong v n t i có trách nhi n ch trì ph i h p v i b Tài
nguyên và Môi tr
liên quan và

ng, b , c quan ngang b , c quan thu c Chính ph có

y ban nhân dân c p t nh

th c hi n pháp lu t v b o v môi tr
có liên quan

i v i ho t

ch

o, h

ng d n, ki m tra vi c

ng và các quy

nh khác c a pháp lu t

ng xây d ng k t c u h t ng giao thong và ho t

ng giao thông v n t i.
9. B Y t ch
tác b o v môi tr

o, h

ng d n, ki m tra vi c qu n lý ch t th i y t ; công

ng trong các c s ý t , v sinh an toàn th c ph m và ho t

ng mai táng.
10. B Qu c phòng, B Công an có trách nhi m huy
phó, kh c ph c s c môi tr
tác b o v môi tr

ng; ch

ng trong l c l

o, h

ng l c l

ng ng

ng d n, ki m tra, thanh tra công

ng v trang thu c th m quy n qu n lý.


8
11. Các b khác, c quan ngang b , c quan thu c Chính ph có trách
nhi m th c hi n các nhi m v

c quy

v i b Tài nguyên và môi tr
pháp lu t v b o v môi tr

ng ch

nh c th t i Lu t này và ph i h p

o, h

ng d n, ki m tra vi c th c hi n

ng thu c ph m vi qu n lý c a mình.

* Trách nhi m qu n lý nhà n

c v b o v môi tr

ng c a

y ban nhân dân

các c p
1.

y ban nhân dân c p t nh có trách nhi m th c hi n qu n lý nhà n

v b o v môi tr

ng t i

a ph

ng theo quy

a) Ban hành theo th m quy n quy
k ho ch v b o v môi tr
b) Ch

c) Ch
ph

nh sau ây:

nh, c ch , chính sách, ch

ng trình

ng;

o, t ch c th c hi n chi n l

v v b o v môi tr

c

c, ch

ng trình k ho ch và nhi m

ng;

o xây d ng, qu n lý h th ng quna tr c môi tr

ng c a

a

ng;
d) Ch

o

nh k t ch c ánh giá hi n tr ng môi tr

) T ch c th m

ng;

nh, phê duy t báo cáo ánh giá tác

ng môi tr

ng

thu c th m quy n;
e) Tuyên truy n, giáo d c v b o v môi tr
g) Ch
môi tr
quy

o công tác ki m tra, thanh tra, x lý vi ph m pháp lu t v b o v

ng; gi i quy t tranh ch p, ki u n i, t cáo,
nh c a pháp lu t v khi u n i, t cáo và các quy

có lien quan; ph i h p v i
v n

ng;

môi tr

ngh v môi tr

ng theo

nh khác c a pháp lu t

y ban nhân dân t nh có lien quan gi i quy t các

ng liên t nh.

2. y ban nhân dân c p huy n có trách nhi m th c hi n qu n lý Nhà n
v b o v môi tr

ng t i

a ph

ng theo quy

a) Ban hành theo th m quy n quy
k ho ch v b o v môi tr

ng;

c

nh sau ây :

nh, c ch , chính sách, ch

ng trình,


9
b) Ch

o, t ch c th c hi n chi n l

nhi m v b o v môi tr

c) T ch c

c, ch

ng;

ng kí và ki m tra vi c th c hi n cam k t b o v môi tr

d)Tuyên truy n giáo d c v b o v môi tr
) Ch
môi tr
tr

ng trình, k ho ch và trách

ng;

ng;

o công tác ki m tra, thanh tra, x lý vi ph m pháp lu t v b o v

ng; gi i quy t tranh ch p, khi u n i, t cáo, ki n ngh v b o v môi

ng theo quy

nh c a pháp lu t v khi u n i, t cáo và các quy

nh khác

c a pháp lu t có liên quan;

e) Ph i h p v i
v n

môi tr

y ban nhân dân c p huy n có liên quan gi i quy t các

ng liên huy n;

g) Th c hi n nhi m v qu n lý nhà n
quy n c a c quan qu n lý nhà n
h) Ch

c v b o v môi tr

c v b o v môi tr

o công tác qu n lý nhà n

ng theo y

ng c p t nh;

c v b o v môi tr

ng c a

y ban

nhân dân c p xã.

3.

y ban nhân dân c p xã có trách nhi m th c hi n qu n lý nhà n

b o v môi tr
a) Ch
tr

ng t i

a ph

ng theo quy

cv

nh sau ây :

o, xây d ng k ho ch và t ch c th c hi n nhi m v b o v môi

ng, gi gìn v sinh môi tr

mình, t ch c v n
c c a c ng

ng trên

a bàn, khu dân c thu c qu n lý c a

ng nhân dân xây d ng n i dung b o v môi tr

ng dân c , h

ng dân vi c

ng trong

h

ng

a tiêu chí v b o v môi

tr

ng vào trong vi c ánh giá thôn, làng, p, b n, buôn, phun, sóc và gia ình

v n hóa;
b) Ki m tra vi c ch p hành pháp lu t v b o v môi tr

ng c a h gia

ình, cá nhân;
c) Phát hi n và x lý theo th m quy n các vi ph m pháp lu t v b o v
môi tr

ng ho c báo cáo c quan qu n lý nhà n

trên tr c ti p;

c v b o v môi tr

ng c p


10
d) Hòa gi i các tranh ch p v môi tr

ng phát sinh trên

a bàn theo quy

nh c a pháp lu t v hòa gi i;
) Qu n lý ho t

ng c a thôn, làng, p, b n, buôn, phun, sóc, t dân ph

và t ch c t qu n v gi gìn v sinh môi tr

ng, b o v môi tr

ng trên

a

bàn.
* C quan chuyên môn, cán b ph trách v b o v môi tr

ng

1. B , c quan ngang b , c qun thu c Chính ph ph i có t ch c ho c b

ph n chuyên môn v b o v môi tr
tr

ng thu c ngành, l nh v c

ng phù h p v i nhi m v b o v môi

c giao qu n lý .

2. T nh, thành ph tr c thu c trung

ng, huy n, qu n, th xã, thành ph

thu c t nh ph i có t ch c ho c b ph n chuyên môn v b o v môi tr
giúp y ban nhân dân cùng c p v qu n lý môi tr

ng trên

a bàn .

3. y ban nhân dân c p xã b trí cán b ph trách v b o v môi tr
4. Các T ng công ty nhà n

ng

ng .

c, T p oàn kinh t , ban qu n lý khu công

nghi p, khu ch xu t, khu công ngh cao, khu kinh t và c s s n xu t kinh

doanh d ch v có ch t th i nguy h i ho c ti m n nguy c x y ra s c môi
tr

ng ph i có b ph n chuyên môn ho c cán b ph trách v b o v môi

tr

ng .
5. Chính ph quy

v b o v môi tr

nh v t ch c và ho t

ng quy

ng c a c quan chuyên môn

nh t i kho n 1 và kho n 2 i u này .

* Trách nhi m c a M t tr n T qu c Vi t Nam và các t ch c thành viên :
1. M t tr n T qu c Vi t Nam và các t ch c thành viên trong ph m vi,
nhi m v , quy n h n c a mình có trách nhi m tuyên truy n, v n
thành viên c a t ch c và cá nhân tham gia b o v môi tr
th c hi n pháp lu t v b o v môi tr
2. C quan qu n lý nhà n

ng các

ng; giám sát vi c

ng .

c các c p có trách nhi m t o i u ki n

tr n T qu c Vi t Nam và các t ch c thành viên tham gia b o v môi tr

M t
ng.


11
2.2. C s khoa h c c a qu n lý nhà n

c v môi tr

ng

2.2.1 C s tri t h c
Nguyên lý v tính th ng nh t v t ch t c a th gi i g n t nhiên, con
ng

i và xã h i thành m t h th ng r ng l n: “T nhiên – con ng

. S th ng nh t c a h th ng trên

i – xã h i”

c th hi n trong các chu trình sinh

a

hóa c a 5 thành ph n c b n :
- Sinh v t s n xu t (t o và cây xanh) có ch c n ng t ng h p ch t h u
c và các ch t vô c d

i tác d ng c a quá trình quang h p.

- Sinh v t tiêu th là toàn b

ng v t s d ng ch t h u c có s n, t o

ra ch t th i.
- Sinh v t phân h y (vi khu n, n m) có ch c n ng phân h y ch t th i,
chuy n chúng thành ch t vô c
- Con ng

n gi n .

i và xã h i loài ng

i.

- Các ch t vô c và h u c c n thi t cho s s ng c a sinh v t và con
ng

iv is l

ng ngày càng t ng.

Tính th ng nh t c a h th ng “T nhiên – con ng
vi c gi i quy t v n

môi tr

ng và th c hi n công tác qu n lý môi tr

ph i toàn di n và h th ng. Con ng
th ng “T nhiên – con ng

i n m b t cu i ngu n s

ng sách thích h p

thu n n y sinh trong h th ng ó. Do v y, con ng

gi i quy t các mâu

i c n tìm ra nh ng ph

ng

gi i quy t nh ng mâu thu n gi a xã h i và t

nhiên. S hình thành nh ng chuyên ngành khoa h c nh qu n lý môi tr
sinh thái nhân v n… là s tìm ki m c a con ng
h i”.(PGS.TS Nguy n Ng c Nông, CN

ng,

i nh m n m b t và gi i quy t

các mâu thu n, tính th ng nh t c a h th ng “T nhiên – con ng
ng Th H ng Ph

i – xã

ng, 2006) [5]

2.2.2. C s Khoa h c – K thu t – Công ngh qu n lý môi tr
Qu n lý môi tr

ng

i và xã h i có v trí quan tr ng trong h

i – xã h i” , con ng

th ng nh t ó, ph i d a vào ph
sách thích h p, c n thi t

i – xã h i” òi h i

ng

ng là vi c th c hi n t ng h p các bi n pháp khoa h c,

k thu t, kinh t , lu t pháp, xã h i nh m b o v môi tr
b n v ng kinh t , xã h i.

ng s ng và phát tri n


12
T n m 1960

n nay,nhi u s li u, tài li u nghiên c u v môi tr

ng ã

c t ng k t và biên so n thành các giáo trình, chuyên kh o. Trong ó, có
nhi u tài li u c s , ph
và quy lu t môi tr

ng pháp lu n nghiên c u môi tr

ng.

Nh k thu t và công ngh môi tr
s n xu t c a con ng

i ang

thu t vi n thám, tin h c,…
Qu n lý môi tr

ng, các v n

ô nhi m do ho t

c, giám sát ch t l

c phát tri n

nhi u n

ng môi tr

ng là c u n i khoa h c môi tr

i – xã h i” ã

ng v i h th ng “T

c phts tri n trên n n phát tri n c a các b
ng Th H ng

ng, 2006) [5]

2.2.3. C s pháp lu t c a qu n lý môi tr
C s lu t pháp v môi tr
gia v l nh v c b o v môi tr
Lu t qu c t v môi tr
t

ng nh k

c trên th gi i.

môn chuyên ngành. ”.(PGS.TS Nguy n Ng c Nông, CN

Ph

ng

c nghiên c u, x lý ho c phòng tránh, ng n

ng a. Các k thu t phân tích, o

nhiên – con ng

ng, các nguyên lý

ng

ng là các v n b n Lu t qu c t và Lu t qu c

ng.
ng là t ng th các nguyên t c, quy ph m qu c

i u ch nh m i quan h gi a các qu c gia v môi tr

ng ngoài ph m vi qu c

t , i u ch nh m i quan h gi a các qu c gia, gi a các qu c gia và t ch c
qu c t trong vi c ng n ch n, lo i tr thi t h i gây ra cho môi tr

ng c a t ng

qu c gia và môi tr

ng ngoài ph m vi tàn phá qu c gia. Các v n b n lu t qu c

t v môi tr

c hình thành m t cách chính th c t th k XIX

ng

u th k

XX, gi a các qu c gia châu Âu, châu M , châu Phi. T h i ngh qu c t v
“môi tr

ng con ng

i” t ch c n m 1972 t i Th y i n và sau h i ngh RiO

92 có r t nhi u v n b n lu t qu c t
Cho
v nb n ã
-Công

c so n th o và

n nay, hàng nghìn v n b n qu c t v môi tr

c kí k t.
ng trong ó, nhi u

c Chính ph Viêt Nam kí k t nh :

c v các vùng

t ng p n

bi t nh n i c trú các loài chim n

c có t m quan tr ng qu c t ,

c(RAMSAR), 1971 (20/09/1988)

c


13
nh th b sung công

-Ngh
tr ng ,

c v các vùng ng p n

c bi t là n i c trú c a loài chim n

-Ngh

c có t m quan

c, Paris, 1982.

nh th Montreal v các ch t làm suy gi m t ng ô- zôn, 1987

(26/1/1984)

b

-Công

c v ng n ng a ô nhi m do tàu bi n MARPOL (29/08/1991) .

-Công

c v buôn bán qu c t v gi ng loài

ng th c v t có nguy c

e d a, 1973 (20/01/1994).
- Công

c c a Liên h p qu c v s bi n

- Công

c c a Liên h p qu c v Lu t bi n (25/7/1994) .

- Công

c Viên v b o v t ng ô –zôn, 1985 (26/4/1994) .

- Công

i môi tr

ng (26/08/1980) .

c khung c a Liên h p qu c v bi n

i khí h u, 1992

(16/11/1994) .
- Công

cv

a d ng sinh h c, 1992 (16/11/1994) .

Trong ph m vi qu c gia, v n
Lu t. G n ây, nhà n
môi tr

môi tr

ng

c

c p trong nhi u b

c ta ban hành hàng lo t v n b n m i có lien quan

ng và b o v môi tr

n

ng nh :

- Ngh quy t s 41/NQ-TW ngày 15/1/2004 c a B chính tr v b o v
môi tr

ng trong th i kì
-Lu t b o v môi tr

y m nh công nghi p hóa, hi n

i hóa

ng ngày 25 tháng 11 n m 2005 c a n

tn

c.

c C ng hòa

xã h i ch nh a Vi t Nam .
-Lu t Thu B o v môi tr
Qu c h i n
-Ngh
chi ti t và h
- Ngh

c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam.
nh s 80/2006/N -CP ngày 09/08/2006 c a Chính ph quy
ng d n thi hành m t s

c.

i u c a Lu t b o v môi tr

nh s 81/2007/N -CP ngày 23/5/2007 Quy

ph n chuyên môn v b o v môi tr
nhà n

ng s 7/2010/QH12 ngày 15/11/2011 c a

ng t i c quan nhà n

nh

ng .

nh t ch c, b

c và doanh nghi p


14
- Ngh
m ts

nh s 21/2008/N -CP ngày 28/02/2008 c a Chính ph v s a

i u c a Ngh

nh s 80/2006/N -CP ngày 09/08/2006 c a Chính ph

quy nh chi ti t và h
- Ngh

i

ng d n thi hành m t s

i u c a Lu t b o v môi tr

ng .

nh s 117/2009/N -CP ngày 31/12/2009 c a Chính ph v x

lý vi ph m pháp lu t trong l nh v c b o v môi tr
- Ngh

ng .

nh s 64/2010/N -CP ngày 11/06/2010 c a Chính ph quy

nh v qu n lý cây xanh ô th . Ngh

nh có hi u l c thi hành k t ngày

30/07/2010 .
- Ngh

nh s 72/2010/N -CP ngày 18/4/2011 c a Chính ph Quy

v phòng ng a,
tr

ng. Ngh

u tranh ch ng t i ph m và vi ph m pháp lu t khác v môi

nh có hi u l c thi hành k t ngày 01/09/2010 .

- Ngh
v

nh s 29/2011/N -CP ngày 18/4/2011 c a Chính ph Quy

ánh giá môi tr

v môi tr

c, ánh giá tác

ng môi tr

ng, cam k t b o

nh s 67/2011/N -CP ngày 08/08/2011 c a Chính ph : Quy

nh chi ti t và h

ng d n thi hành m t s

i u c a Lu t Thu B o v môi

ng.
- Ngh

tr

ng chi n l

nh

ng .

-Ngh

tr

nh

ng

nh s 74/2011/N -CP ngày 25/8/2011 v phí b o v môi

i v i khai thác khoáng s n.

-Thông t s 26/2011/TT-BTNMT ,V/v Quy
c a Ngh

nh s 29/2011/N -CP ngày 18/4/2011 c a Chính ph Quy

ánh giá môi tr
môi tr

nh chi ti t m t s

ng chi n l

c, ánh giá tác

ng môi tr

i u
nh v

ng, cam k t b o v

ng .
- Thông t s 46/2011/TT-BTNMT ngày 26/12/2011 c a B Tài nguyên

và Môi tr

ng Quy

nh v b o v môi tr

ng làng ngh .

- Thông t s 01/2012/TT-BTNMT ngày 16/3/2012 Quy
th m
tr

nh, phê duy t và ki m tra, xác nh n vi c th c hi n

ng chi ti t; l p và

ng ký

án b o v môi tr

ng

nh v l p,

án b o v môi

n gi n .


15
- Thông t s 12/2012/TT-BTNMT ngày 14/4/2011 c a B Tài nguyên
và Môi tr

ng Quy

nh v qu n lý ch t th i nguy h i.

Các v n b n Lu t khác có liên quan:
- Lu t Tài nguyên n
- Lu t

c n m 1998

t ai 2003

- Lu t a d ng sinh h c n m 2008
- Lu t B o v và phát tri n r ng n m 2008
- Lu t D u khí n m 2008
- B Lu t Hình s (Ch

ng XVII các t i ph m v môi tr

ng) s a

i

b xung n m 2009 .
- Lu t Khoáng s n n m 2011
2.2.4. C s kinh t
Qu n lý môi tr
tr

ng

ng và th c hi n i u ti t xã h i thông qua các công c kinh t .
Trong n n kinh t th tr

ch t

ng, ho t

u di n ra v i s c ép c a s trao

có ch t l

ng t t và giá thành r s

hàng hóa kém ch t l
tr

c hình thành trong b i c nh c a n n kinh t th

ng và

ng không ph n ánh ho t

ng phát tri n và s n xu t c a c i v t
i hàng hóa theo giá tr . Lo i hàng hóa
c tiêu th nhanh h n. Trong khi lo i

t s không có ch
ng c a nh ng ng

ng.

ôi khi giá c th

i s n xu t hay ng

i tiêu

dung, do t n t i nh ng ngo i ng và hàng hoá công c ng. Ngo i ng là nh ng
tác

ng

n l i ích và chi phí n m ngoài th tr

ng. Ngo i ng có th

là tích

c c khi t o ra nh ng l i ích cho các bên khác ho c c ng là tiêu c c khi áp
các chi phí cho các bên khác. Hàng hóa công c ng là hàng hóa
nhi u ng

i, khi ng

hàng hóa c a ng

i này s d ng không nh h

i khác. Môi tr

ng

t

c dùng cho

n kh n ng s d ng

ng là lo i hàng hóa công c ng, có hai lo i

thu c tính không c nh tranh và không lo i tr . Vì v y chúng ta có th dùng
các ph

ng pháp và công c kinh t

ánh giá và

tri n s n xu t có l i cho công tác b o v môi tr

ng.

nh h

ng ho t

ng phát


16
Các công c kinh t r t a d ng g m các lo i thu , phí và l phí, cota ô
nhi m, quy ch

óng góp có b i hoàn, tr c p kinh t , nhãn sinh thái, h th ng

các tiêu chu n ISO .
2.3. Tình hình qu n lý môi tr

ng trên th gi i và

2.3.1. Tình hình qu n lý môi tr
Trên th gi i các v n

ng trên th gi i
môi tr

d n tr nên c p bách. H i ngh th
tiêu

“môi tr

toàn c u, báo
1: Hi n t

ng con ng

Vi t Nam

i”

ng toàn c u, khu v c, qu c gia ang

ng

nh môi tr

ng toàn c u 5/6/1972 v i

Stockhom, ã nêu nh ng v n

ng toàn th gi i 7 v n

môi tr

môi tr

ng

ng c p thi t :

ng hi u ng nhà kính và nóng lên c a Trái

t

2: Suy thoái r ng và m t a d ng sinh h c
3: Suy thoái

t và hoang m c hóa

4: L th ng t ng ô-zôn
5: Quá trình suy thoái và ô nhi m môi tr
6: Ô nhi m môi tr

ng bi n

ng ô th và khu công nghi p

7: Rác th i và ch t t n l u
Th gi i ã l y ngày 5/6 h ng n m làm ngày Môi tr
m c ích nh c nh các v n
i u ó cho th y v n

môi tr

v môi tr

ng toàn c u v i

ng c p bách và h u qu cho nhân lo i.
ng toàn c u ngày tr nên c p bách do s

gia t ng dân s , quá trình công nghi p hóa và ô th hóa, s phát tri n v i t c
nhanh c a n n kinh t

òi h i khai thác m t l

nhiên. Chính b i nh ng nguyên nhân trên, v n
thiên nhiên, b o v môi tr
là v n

ng là v n

b o t n ngu n tài nguyên

không ph i riêng c a t ng qu c giaà

chung. Trong nh ng n m g n ây, các h i ngh ch

gi a các qu c gia trên th gi i v môi tr
nhi u ng
Ho t

ng l n tài nguyên thiên

i dân c u các n

ng qu n lý môi tr

ng trình h p tác

ng ngày càng phát tri n, bên c nh ó

c c ng chung tay vì m t th gi i không ô nhi m.
ng trên th gi i d n d n

c hoàn thi n và g t hái


17
c nh ng ti n b nh t
v môi tr

nh. D

i ây i sau vào ho t

c

ng c a m t s qu c gia trên th gi i :

2.3.1.1.

Singapore

Nhìn m t cách toàn di n, ch a có n
t t h n Singapore.
môi tr

ng qu n lý nhà n

ó là do qu c gia

c nào có

o này

c môi tr

ng ô th

ã xó m t chi n l

c qu n lý

ng h p lý, th c hi n t t k ho ch hóa vi c s d ng

t ai, bi t ki m

soát k ho ch xây d ng và phát tri n ô th . Và i u quan tr ng là

t bi t chú

tr ng qu n lý h t ng c s , i ôi v i ban hành pháp lu t và ki m tra giáo d c
nghiêm ng t .
Xây d ng m t chi n l
lý môi tr

c qu n lý môi tr

ng h p lý : Chi n l

c qu n

ng ô th c a Singapore g m 4 thành ph n : phòng ng a, c

ng

bách, ki m soát và giáo d c.
Th c hi n k ho ch s d ng
k t h p trong k ho ch s d ng

t ai: vi c ki m so t môi tr

ng

c

t ai, t o i u ki n ch n v trí h p lý cho

công trình, hài hòa v i vi c s d ng

t xung quanh

t o nên m t môi tr

ng

lành m nh.
Ban hành lu t l và giáo d c nghiêm ng t : Ban hành lu t l
óng vai trò quan tr ng trong vi c ki m soát ô nhi m
Các bi n pháp nêu trong Lu t th

Singapore

b o v môi tr

ng xuyên

c xem xét

nh kì

ng c b n

ra nh ng nguyên t c và

ng.

b sung

cho ch t ch và h p lý h n.
2.3.1.2.

Nh t B n
Nh t B n, Lu t Môi tr

h

ng chung cho vi c xây d ng các chính sách môi tr

hành.H n n a, c quan Môi tr

ng Nh t B n ang tích c c

ng

nh

c ban
ra các bi n

pháp h tr cho vi c chuy n giao công ngh thích h p thông qua “Trung tâm
qu c t Công ngh Môi tr

ã ban hành 37

ng c a UNEP” . Trong nhi u n m qua, Nh t B n

o lu t v b o v môi tr

ng, trong ó, Lu t “Xúc ti n s

d ng tài nguyên tái ch ” ban hành t n m 1992 ã góp ph n làm t ng các s n