I H C THÁI NGUYÊN
NG
I H C NÔNG LÂM
TR
HOÀNG V N H NH
Tên
tài:
ÁNH GIÁ CÔNG TÁC B I TH
M T B NG D
NG, GI I PHÓNG
ÁN XÂY D NG TR M TRUNG CHUY N
KHO BÃI HÀNG HÓA PÁC LU NG, XÃ TÂN M ,
HUY N V N LÃNG, T NH L NG S N
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Liên thông chính quy
Chuyên ngành
: Qu n lý
L p
: K9 – LTQL
Khoa
: Qu n lý Tài nguyên
Khoá h c
: 2013 – 2015
Gi ng viên h
t ai
ng d n: TS. Nguy n Th L i
Thái Nguyên, n m 2014
L IC M
N
Sau m t th i gian dài h c t p và nghiên c u t i tr
ng em ã
c
phân công v th c t p t t nghi p t i UBND xã Tân M Huy n V n Lãng T nh
L ng S n.
n nay em ã th c t p xong và hoàn thành b n khoá lu n t t
nghi p này.
Em xin bày t lòng bi t n chân thành t i Ban ch nhi m khoa cùng
toàn th các th y giáo, cô giáo trong Khoa Qu n Lý Tài nguyên - Tr
h c Nông Lâm Thái Nguyên ã giúp
trình h c t p và nghiên c u,
L i ãh
ng d n giúp
t o i u ki n cho em trong su t quá
c bi t là cô giáo h
ng d n TS. Nguy n Th
tài.
Em c ng xin bày t lòng bi t n sâu s c t i ban lãnh
các anh, ch , cô, chú cán b c a xã Tân M
o và toàn th
ã t o m i i u ki n thu n l i và
em trong quá trình th c t p t t nghi p.
Bên c nh ó em còn nh n
và giúp
i
em t n tình và chu áo trong su t quá trình h c t p
và tri n khai nghiên c u
tr c ti p giúp
ng
c s quan tâm,
ng viên, t o i u ki n
t n tình c a gia ình, b n bè; v i t m lòng bi t n sâu s c em xin
chân thành c m n tr
c s giúp
quý báu ó.
Em xin chân thành c m n !
Thái Nguyên, ngày 15 tháng 8 n m 2014
Sinh viên
Hoàng V n H nh
DANH M C B NG CH
STT
VI T T T
Tên vi t t t
Tên
1
BT&GPMB
B i th
2
C
Cao
3
CP
Chính ph
4
H
y
ng gi i phóng m t b ng
ng
ih c
5
GPMB
Gi i phóng m t b ng
6
H ND
H i
ng nhân dân
7
N
Ngh
nh
8
Q
Quy t
9
T C
Tái
10
THCN
Trung h c chuyên nghi p
11
THPT
Trung h c ph thông
12
TT
Thông t
13
UBND
nh
nh c
y ban nhân dân
M CL C
U ..............................................................................................1
PH N 1: M
1.1.
t ván
........................................................................................................1
1.2. M c ích c a è tài .........................................................................................2
1.3. Yêu c u c a
tài ...........................................................................................3
1.4. Ý ngh a c a
tài ............................................................................................3
PHÂN 2: T NG QUAN TÀI LI U ...................................................................4
2.1. Khái quát b i th
ng gi i phóng m t b ng ...............................................4
2.1.1. Các khái ni m liên quan
2.1.2.
n công tác BT&GPMB ............................... 4
c i m c a quá trình BT&GPMB ..................................................... 5
2.1.3. Nh ng y u t tác
ng
n công tác BT&GPMB ................................. 6
2.2. C s khoa h c c a công tác b i th
ng gi i phóng m t b ng .............. 7
2.2.1. C s pháp lý c a công tác gi i phóng m t b ng .................................. 7
2.2.1.1. Nh ng v n b n c a Chính ph và c quan Trung
2.2.1.2. Nh ng v n b n c a
a ph
ng .................... 7
ng ......................................................... 9
2.2.1.2. M t s v n b n pháp quy liên quan
n công tác b i th
ng GPMB
d án xây d ng tr m trung chuy n Container Pác Lu ng. .............................. 9
2.2.2. C s lý lu n c a
2.2.3. C s th c ti n c a
2.3. Công tác b i th
tài .......................................................................... 10
tài ....................................................................... 13
ng gi i phóng m t b ng trên th gi i và Vi t Nam ........14
2.3.1. Chính sách BT&GPMB c a các t ch c tài tr , m t s n
c trên th ......14
gi i và kinh nghi m cho Vi t Nam ............................................................... 14
2.3.1.1. Chính sách BT&GPMB
Trung Qu c ............................................ 14
2.3.1.2. Chính sách BT&GPMB
Australia................................................. 14
2.3.1.3. Công tác b i th
ng và gi i phóng m t b ng
Thái lan .................. 15
2.3.1.4. Kinh nghi m cho Vi t Nam. ...................................................................16
2.3.2. Công tác gi i phóng m t b ng trong n
c và m t s t nh
Vi t Nam16
2.3.2.1 công tác gi i phóng m t b ng Vi t Nam ..............................................16
2.3.2.2. Công tác gi i phóng m t b ng TP. Hà N i ..........................................17
2.3.2.3. Công tác gi i phóng m t b ng
Tp Thái Nguyên ............................ 18
2.3.3. Công tác BT&GPMB trên a bàn T nh L ng S n ...................................19
PH N 3:
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
..............................................................................................................................24
3.1.
it
3.1.1.
ng và ph m vi nghiên c u.................................................................24
it
ng nghiên c u ................................................................................24
3.1.2. Ph m vi nghiên c u....................................................................................24
3.2. a i m và th i gian ti n hành .....................................................................24
3.3. N i dung nghiên c u .....................................................................................24
3.3.1:
ánh giá i u ki n t nhiên - kinh t - xã h i c a xã Tân M . ................24
3.3.2. ánh giá k t qu th c hi n công tác BT&GPMB c a D án xây d ng tr m
trung chuy n container Pác Lu ng, xã Tân M , huy n V n Lãng, T nh L ng S n
..............................................................................................................................24
3.3.3.
ng
ánh giá nh ng nh h
ng c a công tác BT&GPMB t i
i s ng c a
i dân khu v c GPMB. ..................................................................................24
3.3.4. ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n và
xu t m t s gi i pháp khi th c
hi n công tác BT&GPMB t i D án xây d ng tr m trung chuy n Container Pác
Lu ng, xã Tân M , huy n V n Lãng, T nh L ng S n ........................................24
3.4. Ph
ng pháp nghiên c u...............................................................................25
3.4.1. Ph
ng pháp thu th p, nghiên c u s li u, tài li u th c p .......................25
3.4.2. Ph
ng pháp i u tra, thu th p s li u, tài li u s c p ........................ 25
3.4.3. Ph
ng pháp k th a .......................................................................... 25
3.4.4. Ph
ng pháp th ng kê, t ng h p, phân tích và x lý s li u ............... 25
PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N...............................26
4.1. i u ki n t nhiên, kinh t và xã h i ............................................................26
4.1.1. i u ki n t nhiên. ................................................................................ 26
4.1.1.1. V trí
4.1.1.2.
a lí ....................................................................................... 26
t ai,
a hình. ............................................................................. 26
4.1.1.3. Khí h u ............................................................................................ 28
4.1.1.4. Thu v n.......................................................................................... 28
4.1.1.5. Nh n xét chung v
i u ki n t nhiên c a xã Tân M – Huy n V n Lãng –
L ng S n...............................................................................................................28
4.1.2. i u ki n kinh t xã h i c a xã Tân M . ...................................................29
4.1.2.1. Th c tr ng phát tri n kinh t ............................................................ 29
4.1.2.2. Hi n tr ng dân s , lao
ng, vi c làm và thu nh p ........................... 33
4.1.2.3. Tình hình dân s và lao
ng khu v c GPMB .......................................35
4.1.2.4. Trình
dân trí trong khu v c GPMB....................................................36
4.1.2.5. Thành ph n dân t c và t p quán sinh ho t ..............................................37
4.1.3. Th c tr ng Tình hình qu n lý và s d ng
4.1.3.1. Tình hình qu n lý
t khu v c GPMB. .................. 38
t ai ................................................................. 38
4.1.4. ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n c a i u ki n TN - KT - XH nh h ng
n công tác BT&GPMB................................................................................ 39
4.1.5. Tìm hi u chính sách b i th
4.2.
ng và cách t ch c GPMB ..........................40
ánh giá công tác BT&GPMB d
án xây d ng tr m trung chuy n
container Pác Lu ng xã Tân M huy n V n Lãng t nh L ng S n .................. 42
4.2.1. K t qu b i th ng và các tài s n ng n li n v i
t................................... 42
4.2.1.1. K t qu b i th
ng các lo i
4.2.1.2. K t qu b i th
ng v công trình ki n trúc và nhà ..............................43
4.2.1.3. B i th
t ..............................................................42
ng và h tr di chuy n m m trong khu v c GPMB ..............44
4.2.1.4. B i th ng cây c i, hoa màu ...................................................................45
4.3.1. K t qu công tác h tr ..............................................................................47
4.3.1.1. K t qu th c hi n h tr
n
nh
i s ng ............................................47
4.3.1.2. K t qu th c hi n h tr nhà c a v t ki n trúc ....................................48
4.3.1.3. K t qu th c hi n h tr
t và chuy n
i ngh nghi p, t o vi c làm
..............................................................................................................................49
4.3.2. K t qu công tác b i th
4.4. K t qu
ng GPMB..........................................................50
i u tra ý ki n c a ng i dân t i khu v c gi i phóng m t b ng ........51
4.5. ánh giá công tác th c hi n b i th
ng GPMB...........................................52
K T LU N VÀ KI N NGH ...........................................................................54
1. K t lu n ............................................................................................................54
2. Ki n ngh .........................................................................................................54
TÀI LI U THAM KH O.................................................................................56
DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 4.1: Hi n tr ng dân s và
B ng 4.2: K t qu
i u tra v dân s theo
B ng 4.3: Tình hình lao
B ng 4.4: K t qu
t c a xã Tân M n m 2013.........................33
tu i c a khu v c GPMB ..............35
ng trong ph m vi c a khu v c GPMB . ....................35
i u tra v trình
dân trí ......................................................36
B ng 4.5: Thành ph n dân t c c a khu v c GPMB ............................................37
B ng 4.6: Hi n tr ng s d ng
B ng 4.7 : B ng tính
n bù
t n m 2013 ................................................. 38
t ai
GPMB....................................................42
B ng 4.8: K t qu b i th
ng công trình ki n trúc ....................................... 43
B ng 4.9: K t qu b i th
ng và h tr di chuy n m m ..................................44
B ng 4.10: K t qu b i th
ng cây c i, hoa màu .................................................45
B ng 4.11: K t qu b i th
ng các lo i cây l y g .............................................46
B ng 4.12: k t qu th c hi n h tr
n
nh
i s ng .......................................47
B ng 4.13: k t qu th c hi n h tr nhà c a v t ki n trúc ................................48
B ng 4.14: B ng k t qu th c hi n h tr
t và chuy n
i ngh nghi p, t o
vi c làm ...............................................................................................................49
B ng 4.15: T ng h p kinh phí b i th
ng GPMB ..............................................50
1
PH N 1
M
1.1.
U
tv n
t ai thu c s h u toàn dân do Nhà n
và khai thác
t ai m t cách hi u qu nh t
kinh t - xã h i c a
các t ch c, các
tn
c, Nhà n
c th ng nh t qu n lý, s d ng
ph c v cho s nghi p phát tri n
c th c hi n giao quy n s d ng
n v và h gia ình, cá nhân s d ng
d ch v , s d ng
, sinh ho t và giao
t cho
s n xu t kinh doanh
t cho các c quan, t ch c
s d ng
vào m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c gia, l i ích công c ng, phát tri n
kinh t theo chi n l
h u h t di n tích
c, k ho ch và m c tiêu qu n lý phát tri n
t c a qu c gia ã
c
a vào s d ng
tn
c, nên
ph c v cho s
nghi p s phát tri n kinh t - xã h i và b o v qu c phòng an ninh t qu c.
Trong quá trình xây d ng qu c phòng, an ninh b o v t qu c, c ng c phát tri n
n n kinh t - xã h i c a
n
tn
c và th c hi n ch c n ng qu n lý
c th c hi n i u ch nh l i vi c s d ng
nhân theo quy ho ch s d ng
t ai, Nhà
t c a các t ch c, h gia ình, cá
t, theo nhu c u s d ng
t
ph c v cho m c
ích qu c phòng, an ninh, l i ích qu c gia, l i ích công c ng và phát tri n kinh t
- xã h i c a
Lu t
tn
c thông qua ph
t ai và các v n b n h
Tuy nhiên, v n
ang là v n
n ng
i có
ng th c thu h i
ng d n d
t b thu h i và tác
c th ch vào
i lu t.
b i th ng, h tr và tái
n i c m t i nhi u a ph
t và
nh c (T C) kéo dài v n
ng, nh h ng
ng x u
Nguyên nhân gây nên tình tr ng này ngoài v n
n hi u qu s d ng
n môi tr ng
v giá
u t c a n c ta.
t tính b i th
ng ch a
h p lý, còn nguyên nhân quan tr ng là do chính sách, th t c v thu h i
th
ã
ng, h tr , T C còn nhi u v
n gi n trong vi c thu h i
ng m c, b t c p. M t khác, m t s
t, ch a g n công tác thu h i
bi t là h tr vi c làm, d y ngh cho lao
ng, vi c b i th
t,
t, b i
a ph
t v i T C,
ng
c
ng cho h b thu h i
2
t ch y u th c hi n d
th i và hi u qu
thu h i
i hình th c ti n t hoá, ch a có c ch , gi i pháp k p
h tr d y ngh , t o vi c làm, n nh
t. H n n a, công tác T C c ng ch a
i u ki n
i s ng cho ng
c chu n b chu áo, thi u các
m b o cho ng i dân có i u ki n sinh ho t bình th
m i. Vì v y, tình tr ng th t nghi p và thi u vi c làm, không chuy n
ng t i n i
i
nghi p, khó kh n trong cu c s ng sinh ho t t i n i T C... hi n ang là v n
xúc di n ra khá ph bi n
nhi u
ib
c ngh
b c
a ph ng, gây c n tr trong công tác gi i
phóng m t b ng (GPMB).
T i Ngh nh s : 197/2004/N -CP ngày 03/12/2004 c a Chính ph v
vi c b i th ng, h tr và tái nh c khi Nhà n c thu h i t. ã quy nh
c th v các m c b i th ng v
t, tài s n và các chính sách h tr , tái nh
c . Giao nhi m v b i th ng, h tr và tái nh c cho các c quan ch c
n ng nh : C p huy n (qu n, th xã, thành ph thu c t nh), ch c n ng c a c p
xã trong công tác GPMB. Cùng v i ó là trách nhi m c a các c quan ch c
n ng có liên quan, ngh a v và quy n l i c a ng i b thu h i t [2].
Xu t phát t v n
ó,
c s nh t trí c a Tr ng
i h c Nông
Lâm Thái Nguyên, Ban ch nhi m Khoa Qu n Lý Tài Nguyên, d
h
c u
i s
ng d n tr c ti p c a cô giáo TS. Nguy n Th L i, em ti n hành nghiên
tài: “ ánh giá công tác b i th
ng, gi i phóng m t b ng D án
xây d ng tr m trung chuy n kho bãi hàng hóa Pác Lu ng, xã Tân M ,
huy n V n Lãng, T nh L ng S n ”
1.2. M c ích c a
tài
ánh giá công tác b i th
ng, gi i phóng m t b ng D án xây d ng tr m
trung chuy n kho bãi hàng hóa Pác Lu ng xã Tân M , huy n V n Lãng, T nh
L ng S n, t
ó tìm ra nh ng thu n l i, khó kh n c a công tác BT&GPMB
c a d án và
c a
a ph
xu t các gi i pháp có tính kh thi cho công tác BT&GPMB
ng trong th i gian t i.
3
1.3. Yêu c u c a
tài
- N m ch c Lu t
quan
t ai hi n hành, các Ngh
n công tác BT&GPMB, h tr tái
nh, Thông t có liên
nh c cho ng
i dân sau khi gi i
phóng m t b ng.
- N m ch c khung giá b i th
- N m ch c các quy t
n b i th
ng c a Chính ph ,
a ph
ng.
nh, t trình và các v n b n khác có liên quan
ng, GPMB c a Nhà n
c và c a
- Các s li u i u tra, thu th p ph i
a ph
ng.
mb o
y
, chính xác, trung
th c, khách quan.
- Ph i bi t phân tích, ánh giá các s li u i u tra, thu th p.
-
xu t các gi i pháp mang tính c th d a trên các k t qu nghiên c u.
1.4. Ý ngh a c a
tài
- Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u: B sung nh ng ki n th c ã h c
trên l p, h c h i, ti p nh n nh ng ki n th c, kinh nghi m th c t và hi u rõ
h n v công tác qu n lý Nhà n
h tr tái
cv
t ai, c th là công tác BT&GPMB,
nh c .
- Ý ngh a trong th c ti n: T quá trình nghiên c u
c nh ng thu n l i, khó kh n c a công tác BT&GPMB
nh ng gi i pháp kh c ph c, góp ph n
y nhanh ti n
tài giúp tìm ra
t
BT&GPMB.
ó rút ra
4
PHÂN 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. Khái quát b i th
ng gi i phóng m t b ng
Công tác gi i phóng m t b ng là m t quá trình khó kh n ph c t p, bao
g m các công tác t vi c b i th
và n
nh
ng
t,
n khi các h dân nh n tái
i s ng. gi i phóng m t b ng th hi n khác nhau
nh c
i v i m i d án
khác nhau nó liên quan tr c ti p
n l i ích c a ch
u t và nhân dân.
2.1.1. Các khái ni m liên quan
n công tácb i th
ng gi i phóng m t b ng
- Công tác BT&GPMB là vi c b i th
n
c thu h i
t
ng, h tr , tái
nh c khi Nhà
s d ng vào m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích công
c ng, m c ích phát tri n kinh t .
- Thu h i t là vi c Nhà n c ra quy t nh hành chính
thu l i
quy n s d ng t ã
c giao cho t ch c, UBND xã, ph ng, th tr n qu n
lý theo quy nh c a Lu t
t ai 2003 (Quy nh t i Kho n 5 i u 4 Lu t
t ai 2003 [6]).
- B i th ng khi Nhà n c thu h i t là vi c Nhà n c tr l i giá tr
quy n s d ng t i v i di n tích t b thu h i cho ng i b thu h i t
(Quy nh t i Kho n 6 i u 4 Lu t t ai 2003 [6]).
- H tr khi Nhà n c thu h i t là vi c Nhà n c giúp
ng i b
thu h i t thông qua ào t o ngh m i, b trí vi c làm m i, c p kinh phí di
d i n a i m m i (Quy nh t i Kho n 7 i u 4 Lu t t ai 2003[6] ).
- Tái nh c :
+ Theo t
m t l n n a".
i n Ti ng Vi t: Tái ngh a là "hai l n ho c l n th hai, l i
nh c ngh a là " m t n i nh t
nh
sinh s ng, làm n".
+ Theo Ngân hàng phát tri n Châu Á (ADB): Tái
khu dân c m i, có
i m khác.
t
nh c là xây d ng
s n xu t và c s h t ng công c ng t i m t
a
5
+ Các hình th c tái
tái
nh c : Tái
nh c t i ch ,
nh c xen ghép (phân tán).
2.1.2.
c i m c a quá trình b i th
Nh chúng ta ã bi t,
tr
nh c t p trung, tái
c h t các ch
ng gi i phóng m t b ng
th c hi n
c d án theo úng ti n
u t c n ph i gi i phóng
thì
c m t b ng. Công vi c này
mang tính ch t ph c t p, t n kém nhi u th i gian, công s c và ti n c a. Ngày
nay, công vi c này ngày càng tr nên khó kh n h n do
t ai ngày càng có
giá tr và khan hi m. Bên c nh ó công tác BT&GPMB liên quan
c a nhi u cá nhân, t p th và c a toàn xã h i.
công tác BT&GPMB c ng có nhi u
các
a ph
n l i ích
ng khác nhau thì
c i m khác nhau. Chính vì v y, công
tác BT&GPMB mang tính a d ng và ph c t p.[3]
- Tính a d ng: M i d án
v i i u ki n TN-KT-XH và trình
thì m t
theo
dân trí nh t
dân c khác nhau, ngành ngh
nh.
a d ng và
t khác nhau
i v i t ng khu v c
u ho t
ng s n xu t
c tr ng riêng c a vùng ó. Do ó, công tác BT&GPMB c ng
ti n hành v i nh ng
trong
i s ng KT-XH
t ai là tài s n có giá tr cao, có vai trò quan tr ng
i v i m i ng
ch y u s ng nh vào ho t
i dân.
khu v c nông thôn, dân c
ng s n xu t nông nghi p mà
s n xu t quan tr ng trong khi trình
chuy n
c
t
a d ng, không
iv i
+
ho t c a ng
t
t
i dân khu v c này là
s n xu t. M t khác, cây tr ng v t nuôi trên vùng ó c ng
c t p trung m t lo i nh t
nh giá b i th
t ai l i là t li u
s n xu t c a nông dân th p, kh n ng
i ngh nghi p khó kh n. Do ó, tâm lý ng
ph i gi
c
c i m riêng bi t.
- Tính ph c t p:
tác
c ti n hành trên m t vùng
nh nên gây khó kh n cho công
ng.
l i càng ph c t p h n do nh ng nguyên nhân sau:
là tài s n có giá tr l n, g n bó tr c ti p v i
i dân mà tâm lý, t p quán là ng i di chuy n ch
i s ng và sinh
.
6
+ Do y u t l ch s
l i nên ngu n g c s d ng
ch chính sách ch a áp ng
gi i quy t
c các v
c v i nhu c u th c t s d ng
t nên ch a
ng m c t n t i c .
+ Vi c qu n lý
t ai ch a ch t ch d n
xây d ng nhà trái phép nh ng l i không
d n
t ph c t p và do c
n vi c phân tích h s
n các hi n t
c chính quy n
t ai và áp giá ph
ng l n chi m,
a ph
ng án b i th
ng x lý
ng g p r t
nhi u khó kh n.
+ Thi u qu
l
ng khu tái
t dành cho xây d ng khu tái
nh c th p, ch a
+ Vi c áp d ng giá
c a nhà n
c ng không
t
mb o
nh c c ng nh ch t
c yêu c u.
tính b i th
ng gi a th c t và quy
nh
c có nh ng kho ng cách khá xa cho nên vi c tri n khai th c hi n
cs
ng thu n c a nh ng ng
2.1.3. Nh ng y u t tác
ng
BT&GPMB là ho t
i dân.[3].
n công tác b i th
ng gi i phóng m t b ng
ng h t s c nh y c m và ph c t p do tác
ng t
h qua l i v i nhi u y u t kinh t , v n hoá, xã h i... Chính vì v y, ti n
ng
c ng
nh k t qu c a quá trình BT&GPMB ph thu c vào r t nhi u y u t .
- Chính sách b i th
ng, h tr GPMB và tái
Chính sách c a Nhà n
quy
nh v trình t ti n hành GPMB, quy
bên có liên quan,
và tái
c v b i th
ng th i c ng quy
nh c c a Nhà n
ng, h tr GPMB và tái
nh c
nh v quy n và ngh a v c a các
nh c th v m c b i th
nh c . Do ó, chính sách có nh h
c.
ng, h tr
ng tr c ti p và xuyên su t trong
quá trình BT&GPMB.
- i u ki n TN - KT - XH c a
a bàn:
Quy mô, kh i l
c i m, tính ch t,
ng GPMB,
công tác BT&GPMB c a t ng d án ch u tác
KT-XH c a
a bàn.
- Công tác qu n lý Nhà n
cv
t ai:
ph c t p trong
ng tr c ti p b i i u ki n TN-
7
Khi th c hi n b i th
pháp lý v
ng, h tr GPMB và tái
nh c thì vi c l p h s
t ai và tài s n là m t yêu c u không th thi u. Vi c xác l p h s
không ch d a vào o v , kh o sát th c t mà còn d a vào các lo i h s l u
nh : GCNQSD
t, h p
ng chuy n quy n s d ng
biên b n th ng kê, ki m kê
ai
c th c hi n úng,
t, gi y phép xây d ng,
t ai... Do v y, công tác qu n lý Nhà n
y
, th
cv
t
ng xuyên s giúp cho vi c xác l p h s
n gi n, nhanh g n, tránh s tranh ch p gi a các bên và ng
c l i.
- T ch c th c hi n:
ây là y u t quy t
chính sách c a Nhà n
nh
i v i công tác BT&GPMB. Trên c s các
c, i u ki n th c t c a
a bàn và d án, vi c t ch c
th c hi n (trình t , th t c, c c u nhân s , ph
ng pháp làm vi c...)
ti n hành m t cách h p lý và khoa h c s mang l i k t qu cao,
c
mb ol i
ích các bên.
- Ngoài các y u t trên còn nhi u y u t khác c ng nh h
ho c gián ti p
ng tr c ti p
n công tác BT&GPMB nh :
+ Quy ho ch, k ho ch s d ng
t.
+ Vi c ban hành và t ch c th c hi n các v n b n pháp lu t v qu n lý
và s d ng
t tác
ng
n công tác BT&GPMB.
+ Thanh tra ch p hành các ch
+ Nh n th c và thái
truy n, v n
ng ng
c a ng
, th l qu n lý và s d ng
i dân b thu h i
t, công tác tuyên
i dân th c hi n theo chính sách pháp lu t Nhà n
2.2. C s khoa h c c a công tác b i th
ng gi i phóng m t b ng
2.2.1. C s pháp lý c a công tác gi i phóng m t b ng
2.2.1.1. Nh ng v n b n c a Chính ph và c quan Trung
- Hi n pháp n m 1992
- Lu t
t.
t ai 2003
- B Lu t Dân s 2005
ng
c
8
- Ngh
hành Lu t
nh 181/2004/N -CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph v thi
t ai 2003.
- Ngh
- Ngh
th
nh 188/2004/N -CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph v giá
nh 197/2004/N -CP c a Chính ph ngày 03/12/2004 v b i
ng, h tr và tái
nh c khi Nhà n
c thu h i
t
- Thông t 116/2004/TT-BTC c a B Tài chính v vi c h
th c hi n Ngh
b i th
nh c khi Nhà n
c thu h i
t
nh 17/2006/N -CP c a Chính ph ngày 27/01/2006 v s a
i, b sung m t s
- Ngh
i u c a Ngh
nh 197/2004/N -CP
nh 84/2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph quy
b sung v vi c c p gi y ch ng nh n quy n s d ng
hi n quy n s d ng
Nhà n
c thu h i
t, trình t , th t c b i th
t và gi i quy t khi u n i v
- Ngh
i u c a Ngh
nh c khi
t ai
ng d n th c hi n m t s
nh giá và khung giá các lo i
t.
nh s 69/2009/N -CP ngày 13/08/2009 c a Chính ph Quy
t, giá
t, thu h i
t, b i th
nh chi ti t v b i th
t, cho thuê
- Ngh
th
ng, h
nh c .
- Thông t 14/2009/TT-BTNMT c a B Tài nguyên và Môi tr
giao
i,
nh s 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 v
nh b sung v quy ho ch s d ng
tr và tái
t, th c
nh 123/2007/N -CP c a Chính ph ngày 27/7/2007 s a
ng pháp xác
- Ngh
nh
nh s 84/2007/N -CP.
b sung m t s
ph
t, thu h i
ng, h tr , tái
- Thông t 06/2007/TT-BTNMT v vi c h
i u c a Ngh
ng d n
nh s 197/2004/N -CP ngày 03/12/2004 c a Chính ph v
ng, h tr và tái
- Ngh
t
ng, h tr , tái
ng quy
nh c và trình t , th t c thu h i
t,
t.
nh 197/2004/N -CP ngày 03/12/2004 c a Chính ph v b i
ng, h tr , tái
nh c khi Nhà n
c thu h i
t.
9
- Ngh nh 84/2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph Quy nh
b sung v vi c c p GCNQSD , thu h i t, th c hi n QSD , trình t th
t c b i th ng, h tr , tái nh c khi Nhà n c thu h i t và gi i quy t
khi u n i v
t.[1].
2.2.1.2. Nh ng v n b n c a a ph ng
- Quy t nh s : 22/2009/Q -UBND ngày 23/12/2009 c a UBND t nh L ng
S n v vi c Ban hành giá các lo i
- Quy t
t n m 2009 trên a bàn t nh L ng S n.
nh s : 16/2008/Q -UBND ngày 17/07/2008 c a UBND
t nh L ng S n v vi c Ban hành
công tác b i th
n giá cây tr ng, v t nuôi áp d ng cho
ng, h tr tái
nh c khi Nhà n
c thu h i
t trên
a
bàn t nh L ng S n.
- Quy t
nh s : 06/2008/Q -UBND ngày 20/03/2008 c a UBND t nh
L ng S n v vi c Ban hành
áp d ng th ng nh t trên
- Quy t
n giá b i th
a bàn t nh L ng S n.
nh s : 21/2009/Q -UBND ngày 08/12/2009 c a UBND t nh
L ng S n v vi c Ban hành Quy
và tái
ng thi t h i nhà c a, v t ki n trúc
nh c khi Nhà n
nh v c ch , chính sách b i th
c thu h i
t trên
2.2.1.2. M t s v n b n pháp quy liên quan
ng, h tr
a bàn t nh L ng S n.
n công tác b i th
ng gi i phóng
m t b ng d án xây d ng tr m trung chuy n kho bãi hàng hóa Pác Lu ng.
- Lu t t ch c H ND và UBND ngày 26 tháng 11 n m 2003.
- Ngh
nh s : 84/2007/N -CP ngày 25/05/2007 c a Chính ph quy
nh b sung v vi c c p gi y ch ng nh n quy n s d ng
trình t , th t c b i th
ng, h tr , tái
gi i quy t khi u n i v
t ai.
- Ngh
nh c khi Nhà n
t, thu h i
c thu h i
t,
t và
nh s : 69/2009/N -CP ngày 13/08/2009 c a Chính ph v
quy ho ch s d ng
t, giá
t, thu h i
t, b i th
ng, h tr tái
nh c .
- Thông t s : 02/2012/TT-BKHDT ngày 04 tháng 04 n m 2012.
10
- Quy t
nh s : 22/2009/Q -UBND ngày 23/12/2009 c a UBND
t nh L ng S n v vi c Ban hành giá các lo i
t n m 2009 trên
a bàn
t nh L ng S n.
- Quy t
nh s 16/2008/Q -UBND ngày 17/07/2008 c a UBND
t nh L ng S n v vi c Ban hành
công tác b i th
n giá cây tr ng, v t nuôi áp d ng cho
ng, h tr tái
nh c khi Nhà n
c thu h i
t trên
a
bàn t nh L ng S n.
- Quy t
nh s : 06/2008/Q -UBND ngày 20/03/2008 c a UBND t nh
L ng S n v vi c Ban hành
áp d ng th ng nh t trên
- Quy t
n giá b i th
a bàn t nh L ng S n.
nh s : 21/2009/Q -UBND ngày 08/12/2009 c a UBND t nh
L ng S n v vi c Ban hành Quy
và tái
nh c khi Nhà n
- Quy t
nh v c ch , chính sách b i th
c thu h i
t trên
ng, h tr
a bàn t nh L ng S n.
nh s : 2135/Q -UBND Huy n V n Lãng ngày 16 tháng 9 n m
2010 v vi c thành l p H i
Quy t
ng thi t h i nhà c a, v t ki n trúc
ng b i th
ng, h tr và tái nh c c a Huy n.
nh s 1214/UBND-KTN ngày 22 tháng 12 n m 2009 c a
UBND t nh L ng S n v vi c ch p thu n
a i m
u t xây d ng tr m
trung chuy n kho Container Pác Lu ng, xã Tân M , huy n V n Lãng, t nh
L ng S n.
Quy t
nh s
1312/Q -UBND ngày 29 tháng 07 n m 2010 c a
UBND t nh L ng S n, v vi c phê duy t quy ho ch chi ti t xây d ng t l
1/500 tr m trung chuy n kho Container Pác Lu ng xã Tân M , huy n V n
Lãng, T nh L ng S n.
2.2.2. C s lý lu n c a
tài
Th c ch t c a vi c GPMB là chuy n nh
chuy n m c ích s d ng
td
is
ng quy n s
i u ti t c a Nhà n
c
d ng
t,
ph c v vào
m c ích an ninh, qu c phòng, l i ích qu c gia, l i ích công c ng.
11
Lu t
t ai 2003 quy
i u 38: Các tr
Nhà n
ng h p thu h i
c thu h i
1. Nhà n
nh nh sau:
t
t trong các tr
c s d ng
ng h p sau ây:
t vào m c ích qu c phòng, an ninh, l i ích
qu c gia, l i ích công c ng, phát tri n kinh t ;
2. T ch c
Nhà n
c giao
c Nhà n
c giao
t không thu ti n s d ng
t có thu ti n s d ng
t ngân sách nhà n
t mà ti n s d ng
c ho c cho thuê
t thu ti n thuê
t,
t có ngu n g c
t hàng n m b gi i
th , phá s n, chuy n i n i khác, gi m ho c không còn nhu c u s d ng
3. S d ng
4. Ng
t không úng m c ích, s d ng
i s d ng
t c ý h y ho i
5.
t
6.
t b l n, chi m trong các tr
a)
t ch a s d ng b l n, chi m;
b)
t không
này mà ng
c giao không úng
i s d ng
it
t không có hi u qu ;
ng ho c không úng th m quy n;
ng h p sau ây:
t do thi u trách nhi m
t theo quy
t ch t mà không có ng
i th a k ;
i s d ng
t t nguy n tr l i
9. Ng
i s d ng
t c ý không th c hi n ngh a v
t
c Nhà n
nh c a Lu t
b l n, chi m;
8. Ng
10.
t;
t;
c chuy n quy n s d ng
7. Cá nhân s d ng
c
t;
i v i Nhà n
c giao, cho thuê có th i h n mà không
c;
c gia
h n khi h t th i h n;
11.
t tr ng cây hàng n m không
hai tháng li n;
tám tháng li n;
c s d ng trong th i h n m
i
c s d ng trong th i h n m
i
c s d ng trong th i h n hai m
i
t tr ng cây lâu n m không
t tr ng r ng không
b n tháng li n;
12.
không
t
c Nhà n c giao, cho thuê
th c hi n d án
c s d ng trong th i h n m i hai tháng li n ho c ti n
u t mà
s d ng
12
t ch m h n hai m i b n tháng so v i ti n
ghi trong d án u t , k t
khi nh n bàn giao t trên th c a mà không
c c quan nhà n c có th m
quy n quy t nh giao t, cho thuê t ó cho phép. [6]
i u 42. B i th ng, tái nh c cho ng i có t b thu h i
1. Nhà n
c thu h i
t c a ng
có gi y ch ng nh n quy n s d ng
ch ng nh n quy n s d ng
ng
i b thu h i
t
i s d ng
t ho c
t theo quy
c b i th
t mà ng
i u ki n
nh t i
ng, tr các tr
kho n 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 và 12
i b thu h i
t
c c p gi y
i u 50 c a Lu t này thì
ng h p quy
nh t i các
i u 38 và các i m b, c, d,
và g
kho n 1 i u 43 c a Lu t này.
2. Ng
i b thu h i lo i
t nào thì
c b i th
m i có cùng m c ích s d ng, n u không có
th
ng b ng giá tr quy n s d ng
t
ng b ng vi c giao
b i th
t t i th i i m có quy t
3. U ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c trung
hi n các d án tái
cho ng
i b thu h i
4. Tr
mà không có
b i th
nh
t
c khi thu h i
t
b i th
c b i th
nh thu h i.
ng l p và th c
ng b ng nhà ,
t
.
t c a h gia ình, cá nhân tr c ti p s n xu t
i b thu h i
t còn
c Nhà n
c h tr
c
n
i ngành ngh , b trí vi c làm m i.
i s d ng
t
c Nhà n
t mà ch a th c hi n ngh a v tài chính v
pháp lu t thì ph i tr
b i th
cb i
ng cho vi c ti p t c s n xu t thì ngoài vi c
i s ng, ào t o chuy n
ng h p ng
t
mà ph i di chuy n ch
ng h p thu h i
ng b ng ti n, ng
5. Tr
h i
nh c tr
ng thì
t
c b i th
ng khi thu
t ai theo quy
nh c a
i giá tr ngh a v tài chính ch a th c hi n trong giá tr
ng, h tr .
6. Chính ph quy nh vi c b i th ng, tái nh c cho ng i có
thu h i và vi c h tr
th c hi n thu h i t (Lu t t ai 2003[6] ).
tb
13
2.2.3. C s th c ti n c a
tài
- Trong i u ki n hi n nay
các
S n nói riêng, công tác BT&GPMB
v quan tr ng
góp ph n
a ph
c xác
ng nói chung và T nh L ng
nh là m t trong nh ng nhi m
y m nh công nghi p hoá, hi n
i hoá
tn
c;
góp ph n quan tr ng trong chuy n d ch c c u và phát tri n kinh t , xã h i
c ng nh s t ng tr
ng GDP c a
ph c t p, liên quan tr c ti p
n
a ph
ng. Tuy nhiên, ây là v n
i b ph n nhân dân, d gây m t n
l n,
nh
tr t t xã h i.
- Công tác BT&GPMB mang tính quy t
là khâu
nh vì ti n
c a các d án,
u tiên trong th c hi n d án. Có th nói: “Gi i phóng m t b ng
nhanh là m t n a d án”. Vi c làm này không ch nh h
ng tr c ti p
ích c a Nhà n
n
c, c a ch
u t , mà còn nh h
c ng nh tinh th n c a nh ng ng
- Công tác BT&GPMB
ho ch
Ng
ra s ti t ki m
i b thu h i
ng
nl i
i s ng v t ch t
t.
c tri n khai th c hi n úng ti n
, úng k
c th i gian và vi c th c hi n d án có hi u qu .
c l i công tác BT&GPMB ch m, kéo dài gây nh h
ng
n ti n
thi
công các công trình c ng nh chi phí cho d án, có khi gây ra thi t h i không
nh trong
u t xây d ng.
- M t khác, n u công tác BT&GPMB
th c hi n t t s x y ra hi n t
b gi m, các m c tiêu ban
l n cho ngân sách Nhà n
tho
chính tr - xã h i
a ph
ng không
ng “D án treo” làm cho ch t l
u không th c hi n
c. Ngoài ra, khi H i
áng quy n, l i ích h p pháp c a ng
nh ng v khi u ki n,
các
i có
c, t
ng
c
ng công trình
ó gây lãng phí r t
n bù gi i quy t không
t b thu h i s d dàng n ra
c bi t là nh ng khi u ki n t p th , làm cho tình hình
a ph
ng m t n
nh.
14
2.3. Công tác b i th
ng gi i phóng m t b ng trên th gi i và Vi t Nam
2.3.1. Chính sách b i th
n
ng gi i phóng m t c a các t ch c tài tr , m t s
c trên th gi i và kinh nghi m cho Vi t Nam
2.3.1.1. Chính sách b i th
Công tác b i th
t
ng gi i phóng m t
ng tái
Trung Qu c
nh c c a Trung Qu c nh ng n m g n ây
c k t qu n áng k , nguyên nhân là do xây d ng các chính sách và các
th t c r t chi ti t, ràng bu c các ho t
ng tái
nh c v i nhi u l nh v c
khác, m c tiêu c a chính sách này là cung c p c h i phát tri n cho tái
c , thông qua cách ti p c n và t o n i
ng
i thu c di n b i th
ng, tái
nh c chi ti t
c chu n b tr
dàn x p kinh t cho t ng
a ph
n
nh, t o ngu n l c s n xu t cho
ng
gi i phóng m t b ng, k ho ch
nh c .
i v i nh ng d án ph i b i th
tái
nh
c khi thông qua d án, cùng v i vi c
ng, t ng gia ình và ng
i b nh h
ng.
Thành công c a Chính ph Trung Qu c trong vi c th c hi n b i
th ng và tái nh c là do h th ng pháp lu t ng b , pháp lu t t ai và
chính sách t ai y , phù h p v i công tác quy ho ch, k ho ch s d ng
t ai r t n ng ng, r t khoa h c, cùng m t s pháp quy n v ng ch c, n ng
l c th ch c a chính quy n a ph ng theo th m quy n có hi u l c cao,
ng i dân có ý th c ch p hành pháp lu t, nhân dân tin t ng vào ch
t t
p c a Nhà n c xã h i ch ngh a. [9]
2.3.1.2. Chính sách b i th ng gi i phóng m t Australia
Lu t t ai Australia quy nh t ai c a qu c gia thu c s h u c a
Nhà n c và s h u t nhân. Ch s h u có quy n cho thuê, chuy n nh ng,
th ch p, th a k theo di chúc mà không có b t c s c n tr nào, k c vi c
tích l y t ai. Theo lu t t ai Australia có hai lo i thu h i t ó là thu
h i t t nguy n và thu h i t b t bu c. Ch có t c n thu h i và ng i thu
h i t s th a thu n giá b i th ng t trên tinh th n ng thu n c a hai bên
và c n c vào giá c th tr ng. Th c ch t vi c gi i phóng m t b ng
ây ch
là vi c mua bán t ai theo giá th a thu n gi a ng i mua và ng i bán, cho
15
nên gi i phóng m t b ng ch mang tính th t c vì t ai thu c s h u c a t
nhân. Qua ây ta th y v i Australia nói riêng và các qu c gia t b n ch
ngh a khác nói chung, th tr ng t ai phát tri n theo quy lu t hàng hóa th
tr ng và hàng hóa
c mua bán t do, ch
s h u t nhân v
t ai
c xác l p n nh, quá trình tích l y t ai có th lên n nh cao, th
tr ng mang tính ch t c quy n và các n c này th ng áp d ng lu t thu
i v i vi c mua bán t ai không áp t gi i h n hành chính v i th tr ng
t ai (Vi n nghiên c u a chính, 2002 [8]).
2.3.1.3. Công tác b i th ng và gi i phóng m t b ng Thái lan
M c dù ch a có chính sách b i th
nh ng Hi n pháp 1982 quy
ng và tái
nh vi c tr ng d ng
t cho xây d ng c s h
t ng qu c phòng, phát tri n ngu n tài nguyên cho
c it o
tn
c, phát tri n ô th ,
t ai và các công trình công c ng khác ph i theo th i giá th tr
cho nh ng ng
ra và quy
ng
nh c c a qu c gia
i h p pháp v t t c các thi t h i do vi c tr ng d ng
nh vi c b i th
ng ph i khách quan cho ng
i có quy n th a k tài s n ó. D a trên các quy
quy nh chi ti t cho vi c tr ng d ng
t cho ngành mình.
tn
c, phát
t ai s d ng vào m c ích
nh nh ng nguyên t c v tr ng d ng
t, nguyên t c
n bù các lo i tài s n b thi t h i. C n c vào ó, t ng ngành
ra nh ng quy
nh c th v trình t ti n hành b i th
t c c th xác
tái
ng s n áp
t s d ng vào vi c xây d ng ti n ích công c ng,
tri n ô th , nông nghi p, công nghi p, c i t o
tính giá tr
t và
nh này, các ngành có
qu c phòng, phát tri n ngu n tài nguyên ho c l i ích khác cho
công c ng. Lu t quy
t gây
i ch m nh
N m 1987, Thái Lan ban hành Lu t tr ng d ng v b t
d ng cho vi c tr ng d ng
ng
nh b i th
nh c , trình t
kh i ki n ra tòa.
ng, các b
ng, tái
nh c , nguyên
c l p và phê duy t d án b i th
àm phán, nh n ti n b i th
a
ng
ng, quy n khi u n i, t cáo,
16
2.3.1.4. Kinh nghi m cho Vi t Nam.
Qua nghiên c u chính sách BT&GPMB c a m t s n
chúng ta c n h c h i các kinh nghi m
BT&GPMB
m ts
t
ti p t c hoàn thi n chính sách
i m sau:
- Hoàn thi n các quy
giá
c, Vi t Nam
nh v công tác
nh giá
t nói chung và
th c hi n công tác BT&GPMB nói riêng b ng cách thành l p các
n v t v n trong vi c i u tra, nghiên c u và xây d ng giá
thành ph c n
c
giúp nhà n
c xây d ng
sao cho hài hoà gi a l i ích c a ng
- Công khai hoá
chính sách b i th
bi t,
y
t
các t nh,
c m t khung giá phù h p
i dân và l i ích qu c gia.
các thông tin liên quan v d án c ng nh
ng, h tr và tái
nh c cho các h dân b thu h i
nh c , các ch
i v i vi c l p quy ho ch và xây d ng các khu tái
chính sách c a nh ng ngu i b thu h i
ph i sát v i giá th tr
t, c a ch
u t v i Nhà n
n bù
i b thu
c.
ng, h tr theo quy
chính sách h tr trong vi c chuy n
khi b thu h i
t, giá c
ng, x lý hài hoà l i ích và quy n l i c a ng
- Ngoài kho n ti n b i th
nh thì c n nghiên c u
i ngh và t o ra công n vi c làm sau
t.
2.3.2. Công tác gi i phóng m t b ng trong n
2.3.2.1 công tác gi i phóng m t b ng
c và m t s t nh
Vi t Nam
Vi t Nam
Vi t Nam ang trong quá trình phát tri n kinh t xã h i ngày càng
nhìn nh n
y
, toàn di n và khoa h c,
nghi p hóa – hi n
i hóa
b ng hi n nay ã
c Nhà n
tác b i th
ng
c
c bàn và ki m tra.
- Quan tâm h n n a
h i
nh
tn
c
c bi t là trong th i k công
c. Tình hình b i th
ng, gi i phóng m t
c quan tâm úng m c, ã th c hi n t t công
ng, gi i phóng m t b ng, thúc
y phát tri n kinh t - xã h i. áp
c nhu c u xây d ng các d án, nh m thúc
y ti n
phát tri n kinh
17
t th tr
ng. Tuy nhiên bên c nh ó v n còn t n t i nh ng v n
b t c p. Th c t cho th y sau khi Nhà n
th
ng, gi i phóng m t b ng ng
bi t là nh ng ng
giá tr
i dân b nh h
i b th i h t
c b i th
ng, ng
ng cùng v i s l
c thu h i
òi h i ph i có s thay
…
c
c, d
chuy n sang ngh khác. Cùng
i s tác
ng c a n n kinh t th
ng, gi i phóng
t ngày càng tr nên ph c t p và khó kh n,
i v c ch , chính sách trong công tác này.
c c ng c n có chính sách phù h p v nhà , lao
gi i quy t nh ng v n
n
tn
ut
ng các d án gia t ng, công tác b i th
m t b ng khi Nhà n
th i Nhà n
ng g p nhi u khó kh n,
t b thu h i không có kh n ng t o l p n i
m i c ng nh không có kh n ng
tr
t và th c hi n b i
t s n xu t ph i chuy n sang ngh khác. V i
i có
v i ti n trình phát tri n c a
c thu h i
khó kh n,
liên quan
n
ng
ng và vi c làm
i s ng, kinh t c ng
ng và
nh xã h i.
2.3.2.2. Công tác gi i phóng m t b ng
TP. Hà N i
n n m 2012 s d án GPMB trên toàn TP.Hà N i là 1.005 (g p 3 l n
cùng k n m tr
k n m tr
c), v i quy mô thu h i
c), ph m vi thu h i liên quan
ình, cá nhân, v i s h c n b trí tái
t trên 13.500 ha (g p 4,5 l n cùng
n h n 186.000 t ch c, h gia
nh c là trên 19.000 h . Trong ó, ã
hoàn thành xong 225 d án; hoàn thành và bàn giao m t ph n di n tích cho 57
d án theo phân k
u t , bàn giao trên 1.500 ha
ng cho trên 49.600 h dân, b trí tái
Ba tháng
t, chi tr trên 2.900 t
nh c cho trên 2.130 h .
u n m 2013, TP.Hà N i ti p t c th c hi n GPMB trên 790
d án, v i quy mô thu h i
177.000 h dân, b trí tái
t lên
n trên 11.700 ha, liên quan
nh c cho trên 16.420 h .
n g n
n nay, 14 d án ã
hoàn thành toàn b công tác BT&GPMB; 4 d án ã hoàn thành bàn giao m t
ph n theo phân k
u t , bàn giao 102 ha
4.470 h dân, b trí tái
nh c cho 378 h .
t, chi tr 2.780 t
ng cho g n