Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới tại hai xã Quy Kỳ và xã Linh Thông huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NHỮ THỊ PHƯỢNG

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN TIÊU CHÍ
MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN
MỚI TẠI HAI XÃ QUY KỲ VÀ XÃ LINH THÔNG
HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ
KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NHỮ THỊ PHƯỢNG

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN TIÊU CHÍ
MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN
MỚI TẠI HAI XÃ QUY KỲ VÀ XÃ LINH THÔNG
HUYỆN ĐỊNH HÓA, TỈNH THÁI NGUYÊN
Ngành: Khoa học môi trường
Mã số: 60 44 03 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ
KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYỄN THẾ HÙNG

THÁI NGUYÊN - 2017


i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí môi
trường trong xây dựng nông thôn mới tại hai xã Quy Kỳ và xã Linh Thông
huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên” là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các kết quả của luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất
kỳ công trình nào.
Các thông tin sử dụng trong đề tài đã được chỉ rõ nguồn gốc, các tài
liệu tham khảo được trích dẫn đầy đủ, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận
văn này đã được cảm ơn.

Thái Nguyên, ngày tháng
Tác giả luận văn

Nhữ Thị Phượng

năm 2017


ii
LỜI CẢM ƠN
Trước hết tôi xin gửi lời cảm ơn đến toàn thể các thầy cô giáo Khoa
Sau Đại học và Khoa Môi Trường - Đại học Nông lâm Thái Nguyên, đã tận
tình giảng dạy, hướng dẫn và quan tâm, tạo điều kiện cho tôi trong quá trình
học tập và nghiên.

Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới Thầy giáo PGS. TS.
Nguyễn Thế Hùng - người đã tận tính hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá
trình thực hiện luận văn.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo UBND 2 xã Quy Kỳ
và Linh Thông, cán bộ Trung tâm Y tế huyện Định Hóa cũng như các cán bộ
và nhân dân 2 xã đã giúp đỡ tôi trong quá trình điều tra và thu thập số liệu
thực hiện đề tài.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, những người đã
động viên và giúp đỡ tôi về tinh thần, vật chất trong suốt quá trình học tập và
thực hiện đề tài.

Thái Nguyên, ngày tháng
Tác giả luận văn

Nhữ Thị Phượng

năm 2017


iii
MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................... viii
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................... ix
DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................. x
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1

2. Mục tiêu của đề tài ........................................................................................ 2
3. Ý nghĩa của đề tài .......................................................................................... 3
3.1. Ý nghĩa trong học tập và trong nghiên cứu khoa học ................................ 3
3.2. Ý nghĩa thực tiễn ........................................................................................ 3
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................ 4
1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Quy Kỳ và xã Linh Thông, huyện
Định Hóa ........................................................................................................... 4
1.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Linh Thông [31] ........................ 5
1.1.1.1. Vị trí địa lý ........................................................................................... 5
1.1.1.2. Khí hậu - Thời tiết ................................................................................ 5
1.1.1.3. Địa hình - Thủy văn ............................................................................. 6
1.1.1.4. Tài nguyên đất ...................................................................................... 6
1.1.1.5. Kinh tế - xã hội ..................................................................................... 7
1.1.1.6. Văn hóa - Xã hội - Y tế ........................................................................ 8
1.1.2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội xã Quy Kỳ [31] .............................. 8
1.1.2.1. Vị trí địa lý ........................................................................................... 8
1.1.2.2. Khí hậu - Thời tiết ................................................................................ 9
1.1.2.3. Địa hình - Thủy Văn ............................................................................ 9


iv
1.1.2.4. Tài nguyên đất .................................................................................... 10
1.1.2.5. Kinh tế - xã hội ................................................................................... 11
1.1.2.6. Văn hóa - Giáo dục - Y tế .................................................................. 12
1.2. Cơ sở khoa học của đề tài ........................................................................ 12
1.2.1. Các khái niệm liên quan đến môi trường .............................................. 12
1.2.2. Khái niệm về nông thôn ........................................................................ 13
1.2.3. Nội dung tiêu chí môi trường ................................................................ 14
1.2.4. Mục tiêu xây dựng nông thôn mới ........................................................ 16
1.2.5. Mục tiêu, nhiệm vụ của tiêu chí môi trường ......................................... 16

1.2.6. Một số đề tài, nghiên cứu về nông thôn mới và tiêu chí môi trường
trong xây dựng nông thôn mới ........................................................................ 17
1.3. Cơ sở pháp lý ........................................................................................... 18
1.4. Cơ sở thực tiễn ......................................................................................... 19
1.4.1. Xây dựng Nông thôn mới ở một số quốc gia tiêu biểu trên thế giới gắn
với bảo vệ môi trường ..................................................................................... 19
1.4.2. Thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng Nông thôn mới ở
Việt Nam ......................................................................................................... 21
1.4.3. Tình hình xây dựng nông thôn mới và thực hiện tiêu chí môi trường
trong xây dựng nông thôn mới ở Thái Nguyên ............................................... 27
1.4.3.1. Tình hình xây dựng nông thôn mới.................................................... 27
1.4.3.2. Tình hình thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng
nông thôn mới ................................................................................................. 28
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ............................................................................................... 31
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 31
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 31
2.1.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 31
2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................ 31


v
2.2.1. Địa điểm nghiên cứu Đề tài được thực hiện tại xã Linh Thông và xã
Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ................................................. 31
2.2.2. Thời gian nghiên cứu ............................................................................ 31
2.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 31
2.3.1. Những kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn
mới và tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện Định Hóa .............................. 31
2.3.1.1. Kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới
trên địa bàn huyện Định Hóa .......................................................................... 31

2.3.1.2. Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện
Định Hóa ......................................................................................................... 31
2.3.2. Những kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn
mới và tình hình thực hiện tiêu chí về môi trường của xã Linh Thông và
Quy Kỳ ............................................................................................................ 31
2.3.2.1. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông
thôn mới của xã Linh Thông ........................................................................... 31
2.3.2.2. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông
thôn mới của xã Quy Kỳ ................................................................................. 32
2.3.2.4. Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí về môi trường trong xây dựng nông
thôn mới của xã Linh Thông và xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên32
2.3.3. Những thuận lợi, khó khăn và một số giải pháp khi đạt được tiêu chí
môi trường trong chương trình xây dựng Nông thôn mới xã Linh Thông và xã
Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ................................................. 32
2.4. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 32
2.4.1. Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu ................................................... 32
2.4.1.1. Thu thập số liệu thứ cấp ..................................................................... 32
2.4.1.2. Thu thập số liệu sơ cấp....................................................................... 33
2.4.2. Phương pháp phân tích, chọn lọc .......................................................... 33
2.4.3. Phương pháp tổng hợp thống kê ........................................................... 33


vi
2.4.3.1. Bảng thống kê .................................................................................... 33
2.4.3.2. Đồ thị thống kê ................................................................................... 33
2.4.4. Phương pháp xử lý số liệu và so sánh, đánh giá ................................... 34
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................ 35
3.1. Những kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới
và tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện Định Hóa...................................... 35
3.1.1 Kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới

huyện Định Hóa .............................................................................................. 35
3.1.2. Kết quả thực hiện tiêu chí môi trường trên địa bàn huyện Định Hóa ... 40
3.1.2.1. Chất lượng môi trường nước, công trình vệ sinh ............................... 41
3.1.2.2. Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm .................................................. 42
3.2. Những kết quả triển khai, thực hiện chương trình xây dựng nông thôn
mới và tình hình thực hiện tiêu chí môi trường của xã Linh Thông và xã Quy
Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ......................................................... 43
3.2.1. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn
mới của xã Linh Thông, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ........................ 43
3.2.2. Những kết quả triển khai và thực hiện chương trình xây dựng nông thôn
mới của xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên .............................. 44
3.2.3. Đánh giá tình hình thực hiện tiêu chí về môi trường trong xây dựng
nông thôn mới của xã Linh Thông và xã Quy Kỳ, huyện Định Hóa,
tỉnh Thái Nguyên ............................................................................................. 46
3.2.3.1. Tỷ lệ hộ được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh theo quy chuẩn.. 46
3.2.3.2. Về chất thải, nước thải được thu gom và xử lý theo quy định ........... 49
3.2.3.3. Nghĩa trang nhân dân theo quy hoạch................................................ 59
3.2.3.4. Về không có các hoạt động làm suy giảm môi trường và có các hoạt
động phát triển môi trường xanh, sạch, đẹp .................................................... 59
3.2.3.5. Các cơ sở sản xuất kinh doanh đạt tiêu chuẩn môi trường ................ 62


vii
3.3. Những thuận lợi, khó khăn và một số giải pháp khi đạt được tiêu chí môi
trường trong chương trình xây dựng Nông thôn mới xã Linh Thông và xã Quy
Kỳ, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên ......................................................... 63
3.3.1. Những thuận lợi..................................................................................... 63
3.3.2. Những khó khăn .................................................................................... 64
3.3.3. Giải pháp duy trì phát huy hiệu quả tiêu chí môi trường trong xây dựng
Nông thôn mới................................................................................................. 65

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 67
1. Kết luận ....................................................................................................... 67
2. Kiến nghị ..................................................................................................... 68
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 70
I. Tài liệu tiếng Việt ........................................................................................ 70
II. Tài liệu từ Internet ...................................................................................... 72
PHỤ LỤC


viii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
GĐ

: Gia đình

HTX

: Hợp tác xã

NTM

: Nông thôn mới

PLR

: Phân loại rác

SD

: Sử dụng

THCS

: Trung học cơ sở

T.X

: Thị xã

XD NTM

: Xây dựng Nông thôn mới

UBND

: Ủy ban nhân dân

VS

: Vệ sinh

VSMT

: Vệ sinh môi trường


ix
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1: Bảng kết quả thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới của
huyện Định Hóa ............................................................................... 36

Bảng 3.2: Kết quả thực hiện tiêu chí môi trường ............................................ 40
Bảng 3.3: Thực trạng sử dụng nguồn nước và công trình hợp vệ sinh trên địa
bàn huyện Định Hóa ........................................................................ 41
Bảng 3.4: Kết quả thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới của xã
Linh Thông ...................................................................................... 43
Bảng 3.5: Kết quả thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới của xã
Quy Kỳ ............................................................................................. 45
Bảng 3.6: Nguồn nước sử dụng của hộ dân trên địa bàn xã Linh Thông, xã
Quy Kỳ ............................................................................................. 46
Bảng 3.7: Thực trạng nguồn nước, công tác xử lý và chất lượng nước sinh
hoạt của các hộ điều tra ................................................................... 47
Bảng 3.8: Hệ thống nước thải của các hộ dân điều tra ................................... 50
Bảng 3.9: Lượng rác thải của hộ dân điều tra ................................................. 52
Bảng 3.10: Hoạt động thu gom, tái sử dụng chất thải của các hộ điều tra ..... 54
Bảng 3.11: Tỷ lệ các hộ chăn nuôi, làng nghề có hầm biogas hoặc xử lý chế
phẩm vi sinh ..................................................................................... 56
Bảng 3.12: Thể hiện tỷ lệ hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh ....................... 57
Bảng 3.13: Công tác VSMT ở địa phương và ý thức tham gia của người dân ......60


x
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 3.1: Nguồn nước sử dụng của hộ dân trên địa bàn xã Linh Thông và
Quy Kỳ ............................................................................................. 46
Hình 3.2: Công tác xử lý nước trước sử dụng của hộ dân điều tra ................. 48
Hình 3.3: Chất lượng nước sử dụng các hộ điều tra ....................................... 49
Hình 3.4: Biểu đồ hệ thống nước thải của các hộ điều tra .............................. 51
Hình 3.5: Nơi thải nước thải gia đình của các hộ điều tra .............................. 52
Hình 3.6: Lượng rác thải của hộ dân điều tra ................................................. 53
Hình 3.7: Hoạt động thu gom chất thải của hộ điều tra .................................. 54

Hình 3.8 : Tham gia phân loại rác tại nguồn của hộ điều tra .......................... 55
Hình 3.9: Tỷ lệ các hộ chăn nuôi, làm nghề có hầm bioga hoặc xử lý chế
phẩm vi sinh ..................................................................................... 56
Hình 3.10: Tỷ lệ hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh ..................................... 57
Hình 3.11 : Hệ thống nước thải nhà vệ sinh của hộ dân điều tra .................... 58
Hình 3.12: Tiếp nhận thông tin VSMT ở địa phương..................................... 60
Hình 3.13: Biểu đồ nguồn thông tin vệ sinh môi trường người dân tiếp nhận ..... 61
Hình 3.14: Sự tham gia vệ sinh môi trường của các hộ điều tra ..................... 62


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full