Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên các trường tiểu học huyện vĩnh linh, tỉnh quảng trị (tt)

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

LÊ VIỆT HÀ

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC
TRƯỜNG
TIỂU HỌC HUYỆN VĨNH LINH, TỈNH QUẢNG TRỊ
Demo Version - Select.Pdf SDK

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
THEO ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CÚU

Thừa Thiên Huế, 2017


ĐẠI HỌC HUẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

LÊ VIỆT HÀ

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG
NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC
TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN VĨNH LINH, TỈNH QUẢNG TRỊ
Demo Version - Select.Pdf SDK
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Mã số: 60 14 10 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

THEO ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. PHAN MINH TIẾN

Thừa Thiên Huế, 2017

i


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và
kết quả nghiên cứu ghi trong luận văn là trung thực, được các đồng tác giả cho
phép sử dụng và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả

Lê Việt Hà

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii


Lời Cảm Ơn
Trong quá trình nghiên cứu và học tập, tác giả đã nhận dược quan tâm
và tạo điều kiện giúp đỡ nhiệt tình của các cấp lãnh đạo, của thầy cô giáo,
anh chị em, bạn bè đồng nghiệp và gia đình.
Vời tình cảm chân thành và trân trọng nhất, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn:
Các Giáo sư, phó Giáo sư, Tiến sĩ và quý thầy cô Khoa Tâm lý
Giáo dục, trường Đại học Sư phạm – Đại học Huế đã tham gia quản lý,
giảng dạy và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu. Đặc biệt, tôi

xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc PGS. TS Phan Minh Tiến, người thầy,
người hướng dẫn khoa học đã tận tình giúp đỡ, chỉ bảo tôi trong quá trình
thực hiện luận văn này.
Ban Giám đốc, các phòng ban Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng
Trị, phòng Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Linh đã cho phép và tạo điều kiện
thuận lợi cho
tôi được
đi học.- Select.Pdf SDK
Demo
Version
Quý Thầy giáo, Cô giáo các trường tiểu học huyện Vĩnh Linh, tỉnh
Quảng Trị đã tạo điều kiện, giúp đỡ, cung cấp số liệu và tư vấn khoa học
trong quá trình thực hiện đề tài.
Mặc dù đã cố gắng, song khả năng còn hạn chế, thời gian nghiên cứu ít,
thực tiễn công tác lại sinh động và có rất nhiều vấn đề cần quan tâm, chắc
chắn luận văn sẽ không tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Kính mong
quý Thầy giáo, Cô giáo và các bạn đồng nghiệp chỉ dẫn, góp ý để luận văn
được hoàn thiện.
Xin chân thành cảm ơn!
Huế, năm 2017
Tác giả luận văn

Lê Việt Hà
iii
iii


MỤC LỤC
Trang
TRANG PHỤ BÌA .................................................................................................... i

LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... ii
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................... iii
MỤC LỤC ..................................................................................................................1
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................................5
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU .............................................................................6
DANH MỤC SƠ ĐỒ .................................................................................................7
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................8
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................8
2. Mục đích nghiên cứu ...........................................................................................9
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .....................................................................9
4. Giả thuyết khoa học .............................................................................................9
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...........................................................................................9
6. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................10
7. Phạm vi nghiên cứu ...........................................................................................10

Demo Version - Select.Pdf SDK

8. Cấu trúc của luận văn ........................................................................................10
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG
NĂNG LỰC DẠY HỌC CHO ĐỘI NGŨ GV TIỂU HỌC .................................11
1.1. Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề ..............................................................11
1.2. Các khái niệm cơ bản......................................................................................12
1.2.1. Quản lý; quản ý giáo dục; quản lý nhà trường .......................................12
1.2.2. Năng lực dạy học ....................................................................................17
1.2.3. Bồi dưỡng, bồi dưỡng năng lực dạy học ................................................26
1.2.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng NLDH cho GV .......................................27
1.3. Hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên ở trường
tiểu học ...................................................................................................................28
1.3.1. Sự cần thiết của việc bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV ..............................28
1.3.2. Mục tiêu bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV .................................................28

1.3.3. Nội dung bồi dưỡng NLDH....................................................................28

1


1.3.4. Phương pháp, hình thức bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV .........................29
1.4. Quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên
tiểu học ...................................................................................................................29
1.4.1. Chức năng, nhiệm vụ của HT trường TH đối với QL hoạt động bồi
dưỡng NLDH cho ĐNGV ................................................................................29
1.4.2. Nội dung QL hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV TH...................30
1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến QL hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV
tiểu học .............................................................................................................33
Tiểu kết chương 1......................................................................................................35
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG NĂNG
LỰC DẠY HỌC CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC
HUYỆN VĨNH LINH, TỈNH QUẢNG TRỊ .........................................................36
2.1. Khái quát tình hình kinh tế - xã hội, giáo dục và đào tạo của huyện Vĩnh
Linh, tỉnh Quảng Trị ..............................................................................................36
2.1.1. Vị trí địa lý ..............................................................................................36
2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội của huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị ..........36
2.1.3. Khái quát về tình hình phát triển giáo dục và giáo dục TH huyện Vĩnh Linh ...37

Demo Version - Select.Pdf SDK

2.2. Khái quát quá trình khảo sát thực trạng ..........................................................41
2.2.1. Mục đích khảo sát ...................................................................................41
2.2.2. Nội dung khảo sát ...................................................................................41
2.2.3. Đối tượng khảo sát..................................................................................41
2.2.4. Thời gian khảo sát ..................................................................................41

2.2.5. Phương pháp khảo sát và xử lý số liệu ...................................................41
2.3. Thực trạng về năng lực dạy học và công tác bồi dưỡng năng lực dạy học cho
đội ngũ giáo viên các trường tiểu học huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị .............42
2.3.1. Thực trạng về NLDH của ĐNGV các trường TH huyện Vĩnh Linh, tỉnh
Quảng Trị ..........................................................................................................42
2.3.2. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV về hoạt động bồi dưỡng NLDH
cho ĐNGV ........................................................................................................48
2.3.3. Thực trạng về nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng, kiểm tra –
đánh giá đối với hoạt động bồi dưỡng NLDH cho đội ngũ GV .......................49

2


2.4. Thực trạng quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo
viên các trường tiểu học huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị ..................................53
2.4.1. Thực trạng QL nâng cao nhận thức cho đội ngũ GV trong việc nâng cao
NLDH ...............................................................................................................53
2.4.2. Thực trạng về thực hiện các chức năng QL hoạt động bồi dưỡng NLDH
cho ĐNGV ........................................................................................................54
2.4.3. Thực trạng QL hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV thông qua tổ
chuyên môn.......................................................................................................56
2.4.4. Thực trạng QL việc thực hiện đồi mới phương pháp dạy học của GV để
nâng cao NLDH cho GV ..................................................................................59
2.4.5. Thực trạng QL hoạt động bồi dưỡng NLDH thông qua việc tự học, tự
bồi dưỡng của ĐNGV .......................................................................................61
2.4.6. Thực trạng QL việc nghiên cứu khoa học của GV trong nâng cao NLDH ..62
2.4.7. Thực trạng tổ chức các điều kiện hỗ trợ giúp GV nâng cao NLDH.......63
2.4.8. Thực trạng việc xây dựng hệ thống thông tin và môi trường dạy học để
nâng cao NLDH cho đội ngũ GV .....................................................................63
2.5. Nhận định, đánh giá chung về thực trạng .......................................................64

Demo Version - Select.Pdf SDK

2.5.1. Kết quả đạt được .....................................................................................64
2.5.2. Hạn chế, tồn tại .......................................................................................64
2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế .......................................................................65
Tiểu kết chương 2......................................................................................................66
Chƣơng 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG NĂNG LỰC
DẠY HỌC CHO ĐỘI NGŨ GV CÁC TRƢỜNG TIỂU HỌC HUYỆN VĨNH
LINH, TỈNH QUẢNG TRỊ ....................................................................................67
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .........................................................................67
3.1.1. Các biện pháp cần phải đáp ứng được yêu cầu đổi mới và nâng cao chất
lượng GD ở trường TH .....................................................................................67
3.1.2. Các biện pháp cần phải phát huy được tính tích cực, chủ động của đội
ngũ CBQL, GV .................................................................................................68
3.1.3. Các biện pháp cần phải đảm bảo tính hệ thống, đồng bộ và thực tiễn ...68
3.2. Các biện pháp cụ thể .......................................................................................68

3


3.2.1. Nhóm các biện pháp nhằm nâng cao nhận thức cho CBQL, GV về tầm
quan trọng của hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV TH ..........................68
3.2.2. Nhóm các biện pháp xây dựng cơ cấu tổ chức nhân lực trong hoạt động
bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho ĐNGV TH ............71
3.2.3. Nhóm các biện pháp QL công tác tổ chức hoạt động bồi dưỡng NLDH
cho ĐNGV ........................................................................................................73
3.2.4. Nhóm các biện pháp tăng cường chỉ đạo kiểm tra, đánh giá hoạt động
bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV ..........................................................................82
3.2.5. Nhóm các biện pháp tổ chức các điều kiện hỗ trợ hoạt động bồi dưỡng

NLDH cho ĐNGV ............................................................................................83
3.2.6. Nhóm các biện pháp tăng cường hiệu lực những chế định của GD&ĐT
đối với công tác QL của HT trong việc bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV ...........87
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .....................................................................88
3.4. Khảo nghiệm nhận thức về tính cấp thiết, tính khả thi của các nhóm
biện pháp ................................................................................................................88
Tiểu kết chương 3......................................................................................................94
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .........................................................................95

Demo Version - Select.Pdf SDK

TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................98
PHỤ LỤC

4


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CBQL

: Cán bộ quản lý

CLDH

: Chất lượng dạy học

CNTT

: Công nghệ thông tin

CSVC

: Cơ sở vật chất

GD&ĐT

: Giáo dục và đào tạo

ĐDDH

: Đồ dùng dạy học

ĐHSP

: Đại học sư phạm

ĐNGV

: Đội gũ giáo viên

GV

: Giáo viên

GD

: Giáo dục

HS

: Học sinh

KH-CN

: Khoa học – công nghệ

NLDH

: Năng lực dạy học

PPDH

: Phương pháp dạy học

QL
: Quản lý
Demo
Version - Select.Pdf
SDK
QLGD

: Quản lý giáo dục

QLNT

: Quản lý nhà trường

QTDH

: Quá trình dạy học

SL

: Số lượng

TB

: Trung bình

TBDH

: Thiết bị dạy học

TH

: Tiểu học

TL

: Tỷ lệ

TT

: Thứ tự

5


DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1.

Quy mô trường, lớp, HS TH huyện Vĩnh Linh .....................................38

Bảng 2.2.

Thống kê số lượng, chất lượng đội ngũ CBQL TH. ..............................39

Bảng 2.3.

Thống kê số lượng, chất lượng đội ngũ GV TH. ..................................39

Bảng 2.4.

Thống kê về chất lượng giáo dục HSTH ...............................................40

Bảng 2.5.

Đánh giá của CBQL, GV các trường TH về NLDH của GV ................43

Bảng 2.6.

Thực trạng nhận thức về sự cần thiết phải bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV
trường TH của CBQLvà GV .................................................................48

Bảng 2.7.

Thực trạng về nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng, kiểm tra –
đánh giá đối với hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV ...................49

Bảng 2.8.

Thực trạng QL hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV .....................54

Bảng 2.9.

Thực trạng QL hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV thông qua tổ
chuyên môn ...........................................................................................56

Bảng 2.10. Thực trạng QL việc thực hiện đồi mới PPDH của CBQL và GV .........59
Bảng 2.11. Thực trạng QL việc tự học, tự BD nâng cao NLDH của ĐNGV ..........61
Bảng 3.1.

Kết
quả Version
khảo nghiệm
mức độ cấpSDK
thiết của các nhóm biện pháp bồi
Demo
- Select.Pdf
dưỡng NLDH cho ĐNGV .....................................................................89

Bảng 3.2.

Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các nhóm biện pháp bồi dưỡng
NLDH cho ĐNGV .................................................................................91

6


DANH MỤC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 1.1. Mối quan hệ các chức năng quản lý ........................................................14
Sơ đồ 1.2. Sơ đồ về QLGD .......................................................................................15
Sơ đồ 1.3. Mối quan hệ giữa các thành tố của QTDH trong nhà trường ..................16

Demo Version - Select.Pdf SDK

7


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đổi mới giáo dục đang đòi hỏi không ngừng sự vươn lên của đội ngũ nhà giáo
nhằm đáp ứng yêu cầu giảng dạy và nâng cao chất lượng giáo dục. Để thích nghi và
nâng chất chính mình không cách nào khác là ý thức tự bồi dưỡng của những người
thầy trên mọi cương vị dù quản lý hay giảng dạy. Nếu người thầy bằng lòng với
kiến thức, tự tin với khả năng, thâm niên của bản thân mà bỏ qua tự học, trau dồi
tích lũy kiến thức chắc chắn sẽ trở nên tụt hậu từng giờ, từng ngày. Và kết quả cuối
cùng là không đáp ứng được yêu cầu của giáo dục hiện đại.
Nghị quyết Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ II (Khóa VIII) đã xác định “Để
đảm bảo chất lượng giáo dục và đào tạo cần giải quyết tốt vấn đề thầy giáo” và đưa
ra giải pháp “ Thực hiện chương trình bồi dưỡng thường xuyên, bồi dưỡng chuẩn
hóa, nâng cao phẩm chất năng lực cho ĐNGV” [11].
Thực tiễn cho thấy, hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV có tầm quan trọng
chiến lược, có tính chất quyết định chất lượng giáo dục và dạy học trong các nhà
trường nói chung
và Version
trường tiểu- học
nói riêng, SDK
nhằm mục tiêu phát triển nguồn nhân
Demo

Select.Pdf
lực đáp ứng yêu cầu xã hội. Như vậy, người GV tiểu học có vai trò rất quan trọng
trong việc nâng cao chất lượng dạy học. Để làm được điều này đòi hỏi GV phải có
năng lực sư phạm, bao gồm năng lực giáo dục học sinh, năng lực dạy học, năng lực tổ
chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, trong đó, NLDH có vai trò quyết định.
Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, GD&ĐT của huyện Vĩnh Linh, tỉnh
Quảng Trị nói chung và giáo dục TH của huyện nói riêng vẫn còn nhiều khó khăn,
thử thách. Nhìn chung chất lượng và hiệu quả giáo dục còn thấp. Một trong những
nguyên nhân là do NLDH của GV còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới. Mặc
dù đã được tổ chức bồi dưỡng, song NLDH chưa được cải thiện đáng kể. Bên cạnh
đó, nhận thức của GV và quản lý về hoạt động bồi dưỡng NLDH còn hạn chế, hoặc
việc tổ chức triển khai công tác này thiếu sự tuân thủ những nguyên tắc nhất định;
nội dung nhiều khi thực hiện chưa đầy đủ, thiếu kế hoạch, biện pháp chỉ đạo triển
khai công tác này chưa khoa học, không thường xuyên…Đó là nguyên nhân thực
tiễn dẫn đến kết quả hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV trong các trường TH

8


trên địa bàn huyện Vĩnh Linh không đạt hiệu quả như mong muốn. Đây là những
băn khoăn trăn trở và là bài toán cần có lời giải đáp của những người làm công tác
quản lí giáo dục.
Vì vậy, việc nghiên cứu công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLDH cho
ĐNGV các trường TH huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị nhằm đề ra các biện pháp
quản lý đồng bộ có tính khả thi, phù hợp với tình hình thực tế của địa phương là cần
thiết. Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi nghiên cứu đề tài: “Quản lý hoạt
động bồi dƣỡng năng lực dạy học cho đội ngũ giáo viên các trƣờng tiểu học
huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị”
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận, khảo sát, đánh giá thực trạng về NLDH của

ĐNGV và công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV ở các trường
TH huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị, đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao
NLDH cho ĐNGV, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục TH trong giai đoạn hiện nay.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng GV ở trường TH.

Demo Version - Select.Pdf SDK

3.2. Đối tượng ngiên cứu

Các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV các trường TH
huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị.
4. Giả thuyết khoa học
Việc bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV tiểu học ở huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng
Trị đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, trong quá trình quản lý còn tồn
tại những vấn đề bất cập, NLDH của ĐNGV còn hạn chế, chưa thực sự đáp ứng
được yêu cầu đổi mới. Nếu đánh giá đúng thực trạng, đề xuất các biện pháp quản lý
mang tính khoa học, đồng bộ, khả thi sẻ nâng cao được hiệu quả quản lý, góp phần
nâng cao NLDH cho ĐNGV các trường TH huyện Vĩnh Linh, đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục hiện nay.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng NLDH cho
ĐNGV trường tiểu học.

9


Khảo sát, đánh giá thực trạng NLDH của ĐNGV và công tác quản lý hoạt động
bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV các trường TH huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị.

Đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hoạt động bồi dưỡng NLDH
cho ĐNGV các trường TH huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng phương pháp phân tích - tổng hợp, hệ thống hóa, phân loại tài liệu, khái
quát hóa các tài liệu có liên quan để xây dựng cơ sở lý luận của vấn đề nghiên cứu.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Sử dụng các phương pháp quan sát, điều tra, phỏng vấn, lấy ý kiến chuyên
gia… nhằm khảo sát, đánh giá thực trạng và thu thập những thông tin có liên quan
đến vấn đề nghiên cứu.
6.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học
Sử dụng phương pháp thống kê toán học nhằm xử lý số liệu trong quá trình
nghiên cứu.
7. Phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu thực trạng công tác bồi dưỡng NLDH cho ĐNGV của 26

Demo Version - Select.Pdf SDK

trường tiểu học trên địa bản huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị.
Đối tượng khảo sát: Ban giám hiệu các trường tiểu học; Các tổ trưởng, tổ phó
chuyên môn và một số giáo viên.
8. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn có cấu
trúc 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học
cho đội ngũ giáo viên tiểu học
Chương 2. Thực trạng công tác quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học
cho đội ngũ giáo viên các trường tiểu học huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị
Chương 3. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực dạy học cho đội
ngũ giáo viên các trường tiểu học huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị

10