Xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận ở trường THPT (tt)

ĐẠI HỌC HUẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

HOÀNG THỊ NGỌC LINH

XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG MẪU
TRONG DẠY HỌC LÀM VĂN NGHỊ LUẬN
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
Demo Version - Select.Pdf SDK

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THEO ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

HUẾ, 2017


ĐẠI HỌC HUẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM

HOÀNG THỊ NGỌC LINH

XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG MẪU
TRONG DẠY HỌC LÀM VĂN NGHỊ LUẬN
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

Chuyên ngành:
luận và- phƣơng
pháp
dạy học môn Văn - Tiếng Việt
DemoLý
Version

Select.Pdf
SDK
Mã số: 60 14 01 11

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THEO ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học
TS. TRẦN HỮU PHONG

HUẾ, 2017
i


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu của
riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là
trung thực, được các đồng tác giả cho phép sử dụng và chưa
được công bố trong bất kì một công trình nào khác.

Huế, tháng 10 năm 2017
Tác giả luận văn

HOÀNG THỊ NGỌC LINH

Demo Version - Select.Pdf SDK

ii

Để hoàn thành luận văn này, đầu tiên tôi xin bày tỏ
lòng tri ân sâu sắc đến thầy giáo - Tiến sĩ Trần Hữu
Phong đã dành thời gian quý báu tận tình giảng dạy,
hướng dẫn và dìu dắt tôi trong suốt quá trình nghiên cứu.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn đến các giáo sư, tiến
sĩ đã tham gia giảng dạy lớp Cao học Ngữ văn khóa
XXIV nói chung, đặc biệt lớp Lý luận và Phương
pháp dạy học Văn – Tiếng Việt nói riêng đã tạo mọi điều
kiện
để tôiVersion
học tập,- giúp
đỡ và thực
hiện đề tài nghiên cứu
Demo
Select.Pdf
SDK
của mình.
Nhân đây tôi xin bày tỏ lòng biết ơn của mình đến
gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, khích lệ tôi
trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu để hoàn thành
luận văn.
Huế, tháng 10 năm 2017
Hoàng Thị Ngọc Linh

iii


MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa ............................................................................................................... i

Lời cam đoan ...............................................................................................................ii
Lời cảm ơn ................................................................................................................ iii
Mục lục ........................................................................................................................1
Danh mục các chữ viết tắt ...........................................................................................4
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................5
I. Lí do chọn đề tài ...................................................................................................5
II. Lịch sử vấn đề .....................................................................................................7
III. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................9
IV. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu và giới hạn của đề tài......................................9
V. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................10
VI. Giả thuyết khoa học .........................................................................................11
VII. Cấu trúc luận văn ...........................................................................................11
NỘI DUNG ..............................................................................................................12
Chƣơng 1. CƠ
SỞ LÍ
LUẬN VÀ
THỰC TIỄN
CỦA ĐỀ TÀI ...........................12
Demo
Version
- Select.Pdf
SDK
1.1. Cơ sở lí luận của đề tài ...................................................................................12
1.1.1. Vấn đề Mẫu trong lí luận dạy học ............................................................12
1.1.2. Mẫu và việc rèn luyện theo mẫu trong dạy học phân môn Làm văn .......13
1.1.3. Đặc điểm văn nghị luận và vấn đề sử dụng mẫu trong dạy học văn nghị luận......17
1.2. Cơ sở thực tiễn ................................................................................................29
1.2.1. Nội dung dạy học các bài văn nghị luận trong chương trình và sách giáo
khoa Ngữ văn ở THPT .............................................................................29
1.2.2. Thực trạng sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận ở trường THPT ..... 32

Chƣơng 2. CÁCH THỨC XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG MẪU TRONG DẠY
HỌC LÀM VĂN NGHỊ LUẬN Ở TRƢỜNG THPT ...........................................39
2.1. Định hướng xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận ở
trường THPT ..................................................................................................39
2.1.1. Xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận tuân thủ các
yêu cầu khoa học và sư phạm ..................................................................39

1


2.1.2. Xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận theo định
hướng giao tiếp ........................................................................................42
2.2. Cách thức xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận ở
trường THPT ..................................................................................................46
2.2.1. Cách xây dựng hệ thống mẫu cho quá trình dạy học làm văn nghị luận .46
2.2.2. Cách sử dụng mẫu vào dạy học lý thuyết làm văn ...................................59
2.2.3. Cách sử dụng mẫu vào dạy học thực hành luyện tập làm văn nghị luận .66
Chƣơng 3. THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ..............................................................74
3.1. Mục đích và yêu cầu của việc thực nghiệm ....................................................74
3.1.1. Mục đích thực nghiệm ..............................................................................74
3.1.2. Yêu cầu của việc thực nghiệm .................................................................74
3.2. Tiến trình thực nghiệm ...................................................................................75
3.2.1. Nội dung thực nghiệm ..............................................................................75
3.2.2. Đối tượng, địa bàn và thời gian thực nghiệm ...........................................75
3.2.3. Phương pháp thực nghiệm........................................................................76
3.2.4. Thiết kế giáo án thực nghiệm ...................................................................77

Version
Select.Pdf SDK
3.2.5. TổDemo

chức thực
nghiệm-................................................................................
77
3.2.6. Thiết kế các biểu mẫu ...............................................................................77
3.2.7. Tiến hành thực nghiệm .............................................................................77
3.2.8. Thu thập kết quả thực nghiệm ..................................................................78
3.3. Đánh giá kết quả thực nghiệm ........................................................................80
3.3.1. Đánh giá tiết học thực nghiệm và đối chứng............................................80
3.3.2. Tổng hợp và nhận xét kết quả học tập của học sinh.................................80
3.5.3. Tổng hợp và nhận xét về sự hứng thú của học sinh .................................82
KẾT LUẬN ..............................................................................................................86
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................88
PHỤ LỤC

2


DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ
Trang
Bảng
Bảng 1.

Thống kê bài học về văn nghị luận trong SGK Ban cơ bản ....................30

Bảng 2.

Thống kê bài học về văn nghị luận trong SGK Bộ Nâng cao .................31

Bảng 3.

Thống kê kết quả khảo sát ý kiến của giáo viên ......................................34

Bảng 4.

Thống kê kết quả khảo sát ý kiến của học sinh. ......................................35

Bảng 5.

Đối tượng thực nghiệm và tổng thể thống kê ..........................................76

Bảng 6.

Tổng hợp kết quả bài kiểm tra nhóm lớp TN và ĐC...............................81

Bảng 7.

So sánh kết quả tổng hợp giữa ĐC và TN ...............................................81

Bảng 8.

Kết quả điều tra sự hứng thú của HS ở nhóm TN và ĐC ........................83

Bảng 9.

Tổng hợp kết quả điều tra hứng thú học tập của học sinh .......................83

Biểu đồ
Biểu đồ 1. So sánh kết quả và mức độ chênh lệch ở các lớp thực nghiệm và
đối chứng .................................................................................................82

Demo Version - Select.Pdf SDK

Biểu đồ 2. So sánh sự hứng thú của học sinh ở lớp TN và ĐC ................................84

3


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CCGD

:

Cải cách giáo dục

ĐC

:

Đối chứng

ĐHSP

:

Đại học sư phạm

GD

:

Giáo dục

GV

:

Giáo viên

HS

:

Học sinh

NL

:

Nghị luận

NLXH

:

Nghị luận xã hội

NLVH

:

Nghị luận văn học

NXB

:

Nhà xuất bản

PPDH

:

Phương pháp dạy học

SGK

:

Sách giáo khoa

SL

:

Số lượng

THCS

:

Trung học cơ sở

Demo Version - Select.Pdf SDK
THPT

:

Trung học phổ thông

TL

:

Tỉ lệ

TN

:

Thực nghiệm

4


MỞ ĐẦU
I. Lí do chọn đề tài
1.1. Trong xu hướng chung giáo dục ngày càng gắn chặt với cuộc sống, với sự
phát triển kinh tế - xã hội của đất nước không chỉ riêng nước ta mà ở hầu hết các
nước tiên tiến, vấn đề chất lượng giảng dạy khoa học nhân văn, đặc biệt là môn văn
ngày càng trở thành mối quan tâm của các nhà quản lí giáo dục và xã hội. Văn

chương là loại hình nghệ thuật có từ rất sớm, gắn bó thiết thân với đời sống tinh
thần của con người ngay từ thuở xa xưa, là phương tiện giáo dục con người nhạy
bén hiệu quả nhất. Văn học là môn học bồi dưỡng vốn sống thực tế, vốn tri thức
nhiều mặt cho học sinh giúp các em rất nhiều trong giao tiếp xã hội, gia đình, bạn
bè. Ở đâu có con người và giáo dục thì ở đó có văn học và nó giúp con người có
năng lực cảm thụ, lòng say mê nhiệt tình đem tài trí của mình cống hiến cho sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
1.2. Bất cứ bộ môn nào trong nhà trường phổ thông cũng có giá trị trong
việc cung cấp kiến thức và hoàn thiện sự phát triển về nhân cách cho học sinh.

Demo Version - Select.Pdf SDK

Riêng đối với môn Ngữ văn thì giá trị này có một vị trí hết sức đặc biệt so với
các bộ môn khoa học khác. Bởi “Văn học là nhân học”, học văn nhằm hình
thành nhân cách hiểu biết con người, hiểu chính mình, cảm thông chia sẻ với nỗi
khổ đau của mình trong đời sống, biết hướng tới cái chân - thiện - mĩ, biết sống
một cách chân thật nhân ái và cao thượng. Ngữ văn là môn học quan trọng giúp
học sinh có kỹ năng giao tiếp ứng xử trong cuộc sống. Để phát huy tính tích cực,
chủ động, sáng tạo, hứng thú trong học tập của người học, khơi gợi đánh thức
niềm đam mê với văn chương, tìm về cội nguồn giá trị đời sống tâm hồn của con
người nhằm nâng cao năng lực học tập. Học Ngữ văn giúp học sinh cảm nhận
được cái hay cái đẹp mỗi một tác phẩm, biết cảm thông yêu thương chia sẻ với
những số phận, mỗi cuộc đời thông qua trang sách và qua từng tác phẩm là vấn
đề rất cần thiết. Như vậy, có thể khẳng định rằng vấn đề đổi mới phương pháp
dạy học nói chung và phương pháp dạy học văn nói riêng là một vấn đề bức xúc
đang đặt ra cho giáo dục nước ta.

5

1.3. Riêng phân môn Làm văn trong chương trình Ngữ văn THPT có ý nghĩa
đặc biệt quan trọng trong quá trình định hướng, hình thành và phát triển toàn diện
về tư duy sáng tạo và nhân cách của học sinh. Làm văn có mục đích rèn luyện các
loại văn bản trong cuộc sống, những kiến thức mà các em tiếp nhận trong quá trình
học thường được thể hiện rõ qua bài viết của mình. Một bài văn hay phải là bài văn
truyền đạt đầy đủ ý và tình của người viết đến người đọc. Xét trên bình diện kiểu
Bài văn nói chung và kiểu bài nghị luận nói riêng đều là sản phẩm tổng hợp tất cả
kiến thức trong đời sống cũng như trong học tập. Văn nghị luận là dùng lí lẽ của
mình để bàn bạc, để thuyết phục người đọc về một vấn đề nào đó, nếu xem ý kiến là
lý thì thái độ là tình. Hiểu và nắm vững quá trình phương pháp làm văn sẽ giúp ta
có được một tư duy sắc bén, chuẩn xác, đồng thời có thể trình bày luận điểm một
cách sâu sắc, có sức thuyết phục mạnh mẽ.
1.4. Xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận chính là khung
thiết kế cơ bản nhất tương ứng với từng kiểu dạng đề làm văn mà HS phải định hình
trước khi triển khai thành những dàn ý tương ứng với từng đề văn cụ thể. Hơn nữa, qua
thực tế giảng dạy và thực nghiệm điều tra, người viết nhận thấy một trong những khó

Demo
Version
Select.Pdf
SDK
khăn, lúng túng
lớn nhất
của HS-khi
viết văn nghị
luận không chỉ là làm thế nào để xác
định được những ý cơ bản của một đề văn cụ thể mà còn ở chỗ làm thế nào để xác định
được một khung ý cho một kiểu dạng đề nhất định. Vì vậy, để nâng cao ý thức, hướng
các em vào các chuẩn mực, trong việc dạy phân môn làm văn, giáo viên cần quan tâm
đến phương pháp rèn luyện theo mẫu. Đây là một trong những phương pháp đặc thù

trong dạy tiếng Việt và làm văn giúp cho học sinh có thói quen rèn luyện, năng lực sử
dụng ngôn ngữ lành mạnh, đúng chuẩn, có văn hóa.
Xuất phát từ thực tiễn dạy học Làm văn hiện nay và vấn đề đổi mới phương
pháp dạy học đã trở thành mục tiêu quan trọng được đặt lên hàng đầu. Chúng tôi
mong muốn đưa phương pháp dạy học theo mẫu vào các giờ làm văn nghị luận để
vận dụng các ưu thế của phương pháp này trong việc phát triển năng lực làm văn
cho học sinh.
Từ những lí do trên, chúng tôi lựa chọn thực hiện đề tài “Xây dựng và sử dụng
mẫu trong dạy học làm văn nghị luận ở trường THPT” với hy vọng đáp ứng phần

6


nào yêu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy học Ngữ văn
nói chung và nâng cao chất lượng làm văn nghị luận ở trường THPT nói riêng.
II. Lịch sử vấn đề
Có thể nói rằng với trường trung học phổ thông, dạy học văn nghị luận có vai
trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nghiên cứu về kĩ năng làm văn nghị luận đặc
biệt là cách sử dụng mẫu chưa nhiều. Trong quá trình khảo sát, chúng tôi chưa thấy
có công trình nào nghiên cứu việc xây dựng và sử dụng mẫu vào dạy học cho bài
văn nghị luận. Trong các tài liệu viết về văn nghị luận, nhất là bàn về dạy học văn
nghị luận từ trước đến nay thì các nhà nghiên cứu cũng đã đặt ra một số vấn đề liên
quan với việc sử dụng mẫu như sử dụng phương pháp trực quan; lựa chọn dẫn
chứng; cách mở bài theo lối trực tiếp, gián tiếp... Ngoài những tài liệu của Bộ Giáo
dục - Đào tạo như Tài liệu bồi dưỡng giáo viên thực hiện chương trình, sách giáo
khoa lớp 10, 11, 12, về đổi mới phương pháp dạy học môn Ngữ văn trung học phổ
thông đã giới thiệu những định hướng trong quá trình dạy học làm văn nói chung,
văn nghị luận nói riêng và có nhiều tài liệu tham khảo khác. Đó là cuốn: Làm văn
(NXB Giáo dục – 1987) của hai tác giả Đình Cao và Lê A. Kỹ năng làm bài văn

Demo
- Select.Pdf
nghị luận phổ
thôngVersion
(NXB Giáo
dục – Hà SDK
Nội 1985) của Nguyễn Quốc Siêu;
Phương pháp làm văn nghị luận của Thẩm Thệ Hà; Rèn luyện kỹ năng làm văn nghị
luận (NXB Giáo dục 2002) của Bảo Quyến; Nâng cao kỹ năng làm văn nghị luận
(NXB Giáo dục của nhiều tác giả); hay Cẩm nang làm văn nghị luận trung học của
Bùi Thúc Phước. Làm văn nghị luận - lý thuyết và thực hành (Hà Thúc Hoan), Kĩ
năng làm văn nghị luận phổ thông (Nguyễn Quốc Siêu), ... cũng đề cập đến nhiều
nội dung hết sức bổ ích về rèn luyện kỹ năng phân tích đề, lập luận, kỹ năng lập dàn
ý, kỹ năng diễn đạt, liên kết, truyền đạt trực tiếp các khái niệm, phân tích các đoạn
mẫu, phương pháp thực hành, phương pháp ra đề, phương pháp chấm, trả bài và
một số kỹ năng cần rèn luyện cho học sinh.
Một số tài liệu nghiên cứu sâu về làm văn nghị luận như: Kĩ năng làm văn nghị
luận phổ thông, Nâng cao kĩ năng làm bài văn nghị luận, Muốn viết được bài văn
hay… lại chủ yếu bàn về các vấn đề lý thuyết làm văn nghị luận hoặc phương pháp
làm bài nghị luận và thực hiện một số kĩ năng khác như: xác định luận điểm bài văn,

7


cách lựa chọn và vận dụng luận cứ, các phương pháp lập luận, sắp xếp cấu trúc lôgích
hoặc những yêu cầu của bài văn nghị luận nhưng lại chưa đặt vấn đề về bài tập thực
hành theo các phương pháp hay những cách làm ấy. Vì vậy, vấn đề đặt ra là cần phải
tiếp tục tiếp cận, nghiên cứu một cách toàn diện đối với việc dạy học theo mẫu.
Trong hoạt động ngôn ngữ nói chung và dạy học làm văn nói riêng, mọi người
đều nhận thấy có những hoạt động nếu không có mẫu thì không thể thực hiện được

hoặc nếu có thực hiện được thì kết quả không cao. Bởi vậy, việc dùng mẫu để định
hướng nhận thức, định hướng kết quả cần đạt được là điều hết sức quan trọng đối
với nhà trường phổ thông khi vốn sống của học sinh chưa nhiều thì việc làm theo
mẫu là hết sức cần thiết. Việc dạy học Làm văn, muốn tạo lập văn bản phải có mẫu
và làm theo mẫu. Đó là phương pháp giáo viên đưa ra một mẫu ngôn ngữ rồi chỉ ra
những đặc điểm của mẫu và sau đó tổ chức cho học sinh luyện tập theo mẫu.
Các công trình nghiên cứu dạy học rèn luyện theo mẫu như các giáo trình
Phương pháp dạy học tiếng Việt của Lê A (chủ biên), Nguyễn Quang Ninh, Bùi
Minh Toán. Bản chất của giáo trình này theo các tác giả là “phương pháp mà thầy
giáo chọn và giới thiệu các mẫu hoạt động ngôn ngữ rồi hướng dẫn học sinh phân

Demo Version - Select.Pdf SDK

tích để hiểu rồi nắm vững cơ chế của chúng và bắt chước mẫu đó một cách có sáng
tạo vào lời nói của mình” [3, tr 69]; tiểu luận Thử vận dụng mẫu vào việc rèn luyện
năng lực lập luận trong đoạn văn nghị luận cho học sinh THPT qua dạy học làm
văn (Đậu Minh Long – ĐHSP Huế 1999); khóa luận Sử dụng phương pháp rèn
luyện theo mẫu trong các giờ thực hành tiếng Việt lớp 10 theo định hướng phát
triển năng lực ngôn ngữ cho học sinh (Cao Thị Gái – ĐHSP Huế 2007); hay luận
văn thạc sĩ Vận dụng phương pháp rèn luyện theo mẫu trong dạy học tiếng việt ở
các trường THCS thuộc quận 6 thành phố Hồ Chí Minh (Bùi Thị Liễu Trang –
Nghệ An, 2014) hay luận văn Rèn luyện kĩ năng lập dàn ý mẫu cho đề văn nghị
luận ở THPT (Đoàn Thị Ngọc Lan – Thành phố Hồ Chí Minh, 2013)… các đề tài
này chỉ đề cập một cách chung chung, đơn tuyến, chứ chưa đưa ra giải pháp cụ thể
và các phương pháp này được sử dụng phổ biến trong dạy học làm văn.
Trên đây là một số công trình, tài liệu nghiên cứu về lý thuyết, kỹ năng và các bài
thực hành dạy văn bản nghị luận. Từ đó có thể thấy vai trò của dạy học theo mẫu, trong
8

dạy học làm văn đã được xác định đến nay chưa có công trình nào nghiên cứu chuyên
sâu việc vận dụng mẫu vào bài văn nghị luận cho HS THPT. Đề tài này vẫn là một
hướng đi mới, sáng tạo và có giá trị thực tiễn cao, đặc biệt phương pháp rèn luyện theo
mẫu chưa được trình bày cụ thể và chưa đưa ra bàn nhiều. Vì thế, việc triển khai đề tài:
“Xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị luận ở trường THPT” cho học
sinh theo chúng tôi vẫn là vấn đề cấp thiết và hoàn toàn mới mẻ.
III. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
1. Mục đích
Thấy rõ tầm quan trọng của việc sử dụng mẫu đối với học sinh, đề tài nghiên
cứu cơ sở lý luận, thực tiễn để đưa ra một số biện pháp, đề xuất cách thức sử dụng
mẫu nhằm giáo dục kỹ năng viết văn nghị luận cũng như kỹ năng sống cho các em,
hướng đến mục tiêu tích hợp kiến thức và qua đó nâng cao chất lượng dạy học Ngữ
văn hiện nay lên một bước.
2. Nhiệm vụ
Để đạt được mục đích nghiên cứu của luận văn, chúng tôi xác định một số
nhiệm vụ cần phải thực hiện, cụ thể như sau:

Demo
Select.Pdf
SDK
- Nghiên
cứu lýVersion
thuyết về -dạy
học văn nghị
luận và cách sử dụng mẫu.
- Nghiên cứu cơ sở lý thuyết và thực tiễn về dạy học văn nghị luận, cụ thể
chương trình làm văn THPT. Từ đó rút ra những đánh giá và kết luận sư phạm làm
cơ sở đưa ra những định hướng về sau.
- Nghiên cứu và đưa ra những định hướng tổ chức dạy học hướng tới rèn luyện
theo mẫu cho học sinh THPT.

- Tổ chức dạy học thực nghiệm nhằm triển khai và kiểm tra tính khả thi của đề
tài trong thực tiễn.
- Thực nghiệm kiểm tra đánh giá để đưa ra kết luận về tính hiệu quả, khả thi,
giải pháp mà đề tài đề xuất.
IV. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu và giới hạn của đề tài
1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài của chúng tôi lấy việc đề xuất cách thức sử dụng mẫu trong dạy học làm
văn nghị luận ở trường THPT làm đối tượng nghiên cứu.

9


2. Phạm vi nghiên cứu
2.1. Về lý thuyết: Đề tài nghiên cứu những lý thuyết làm văn nghị luận và vấn đề sử
dụng mẫu được đưa vào chương trình giảng dạy chính (không kể đọc thêm) theo
chương trình Cơ bản ở THPT.
2.2. Về thực tiễn: Do điều kiện và thời gian nghiên cứu, chúng tôi tiến hành nghiên
cứu trên đối tượng học sinh các trường THPT Trần Văn Kỷ và THPT Nguyễn Đình
Chiểu, thuộc huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
V. Phƣơng pháp nghiên cứu
Để giải quyết các vấn đề đặt ra trong luận văn, trong quá trình nghiên cứu,
chúng tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
1. Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp
Chúng tôi sử dụng phương pháp này để nghiên cứu, phân tích các văn bản, tài
liệu có liên quan đến vấn đề được đặt ra. Từ đó liên kết, sắp xếp và tổng hợp thành
một hệ thống lý thuyết đầy đủ và sâu rộng, tạo tiền đề cơ sở vững chắc của đề tài.
2. Phƣơng pháp khảo sát, điều tra
PhươngDemo
pháp này
chủ yếu

dùng để khảo
sát chương trình, sách giáo khoa
Version
- Select.Pdf
SDK
nhằm tìm hiểu thực tiễn dạy học Làm văn ở trường THPT, đặc biệt là chất lượng
dạy học theo mẫu để từ đó đề xuất cách thức tổ chức hướng dẫn học sinh chiếm lĩnh
tri thức thể loại văn nghị luận.
3. Phƣơng pháp thực nghiệm sƣ phạm
Đây là phương pháp được sử dụng trong suốt quá trình nghiên cứu đề tài để
kiểm tra, đánh giá hiệu quả các tiết dạy học làm văn THPT qua các thiết kế thử
nghiệm, nhằm rút ra những kết luận về kết quả và xác nhận tính đúng đắn, hợp lý,
khả thi của đề tài.
4. Phƣơng pháp thống kê
Sử dụng phương pháp này nhằm để xử lý các số liệu điều tra, số liệu thực
nghiệm, số liệu kiểm tra, từ đó làm cơ sở để đánh giá, kết luận.
Ngoài ra luận văn còn sử dụng các phương pháp khác như so sánh, đối chiếu,
mô hình hóa bằng sơ đồ, bảng biểu để làm sáng tỏ những nhận định đưa ra.

10


VI. Giả thuyết khoa học
Nếu nghiên cứu, xây dựng, đề xuất được các nguyên tắc, biện pháp thích hợp,
khả thi trong việc dạy học làm văn nghị luận theo mẫu thì không chỉ nâng cao kỹ
năng sử dụng văn bản nghị luận mà còn đem lại hiệu quả, nâng cao chất lượng dạy
học môn Ngữ văn ở nhà trường phổ thông hiện nay.
VII. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và phần Phụ lục, phần Nội
dung của luận văn gồm 3 chương:

Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài.
Chương 2: Cách thức xây dựng và sử dụng mẫu trong dạy học làm văn nghị
luận ở trường THPT
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.

Demo Version - Select.Pdf SDK

11