Đánh giá tình hình sử dụng đất của các tổ chức kinh tế trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2011–2016 (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

TRỊNH THANH BÌNH

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH SỬ DỤNG ĐẤT
CỦA CÁC TỔ CHỨC KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN YÊN LẬP, TỈNH PHÚ THỌ
GIAI ĐOẠN 2011-2016

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

TRỊNH THANH BÌNH

ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH SỬ DỤNG ĐẤT
CỦA CÁC TỔ CHỨC KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN YÊN LẬP, TỈNH PHÚ THỌ
GIAI ĐOẠN 2011-2016
Ngành: Quản lý đất đai
Mã số: 60.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đào Thanh Vân

THÁI NGUYÊN - 2017


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên
cứu được trình bày trong luận văn là trung thực, khách quan và chưa từng dùng để
bảo vệ lấy bất kỳ học vị nào.
Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được
cám ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn này đều được chỉ rõ nguồn gốc.
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 10 năm 2017
Tác giả luận văn

Trịnh Thanh Bình


ii

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, tôi đã nhận
được sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của các thầy cô giáo, sự giúp đỡ, động viên của
bạn bè, đồng nghiệp và gia đình.
Nhân dịp hoàn thành luận văn, cho phép tôi được bày tỏ lòng kính trọng và
biết ơn sâu sắc đến thầy giáo hướng dẫn PGS.TS Đào Thanh Vân đã tận tình hướng
dẫn, dành nhiều công sức, thời gian và tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học
tập và thực hiện đề tài.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Phòng đào tạo, Khoa Quản lý tài
nguyên, Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên đã tận tình giúp đỡ tôi trong quá
trình học tập, thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn.

Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán bộ viên chức của UBND,
Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Lập đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi
trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp đã tạo mọi
điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi về mọi mặt, động viên khuyến khích tôi hoàn thành
luận văn./.
Thái Nguyên, ngày 20 tháng 10 năm 2017
Tác giả luận văn

Trịnh Thanh Bình


iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... ii
MỤC LỤC ......................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................ vi
DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................... viii
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................. 1
2. Mục tiêu của đề tài ......................................................................................... 3
3. Ý nghĩa của đề tài ........................................................................................... 3
Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................. 4
1.1. Cơ sở lý luận, ý nghĩa của công tác quản lý Nhà nước về đất đai đối với các
tổ chức ................................................................................................................ 4
1.1.1. Cơ sở lý luận ............................................................................................ 4
1.1.2. Ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác quản lý Nhà nước về đất đai đối với
các tổ chức .......................................................................................................... 6

1.1.3. Cơ sở pháp lý của công tác giao đất, cho thuê đất ................................... 6
1.2. Tổng quan quản lý đất đai trong nước và ngoài nước................................. 8
1.2.1. Ngoài nước ............................................................................................... 8
1.2.2. Trong nước ............................................................................................... 9
1.3. Hiện trạng sử dụng đất các tổ chức kinh tế trong cả nước ........................ 20
1.3.1 . Đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng đất của các tổ chức kinh tế........ 22
1.3.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất của các tổ chức tại tỉnh Phú Thọ .......... 25
Chương 2. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.................. 26
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................. 26
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................. 26
2.1.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 26
2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................. 26


iv

2.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................. 26
2.3.1. Hiện trạng quản lý và sử dụng đất huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ......... 26
2.3.2. Thực trạng quản lý và sử dụng giao của các tổ chức tại huyện Yên Lập,
tỉnh Phú Thọ ..................................................................................................... 26
2.3.3. Đánh giá tình hình sử dụng đất của các tổ chức kinh tế huyện Yên Lập,
tỉnh Phú Thọ ..................................................................................................... 26
2.3.4. Đề xuất các giải pháp quản lý nhằm sử dụng tiết kiệm, hiệu quả đối với
quỹ đất đã giao cho các tổ chức sử dụng. ........................................................ 27
2.4. Phương pháp nghiên cứu........................................................................... 27
2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................. 27
2.4.2. Phương pháp so sánh, phân tích tổng hợp ............................................. 28
Chương 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ......................... 29
3.1. Hiện trạng quản lý và sử dụng đất huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............ 29
3.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội liên quan đến tình hình sử dụng đất của

huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ .......................................................................... 29
3.1.2. Tình hình quản lý đất đai và hiện trạng sử dụng đất huyện Yên Lập, tỉnh
Phú Thọ ............................................................................................................ 39
3.2. Đánh giá tình hình quản lý và sử dụng đất đai của các tổ chức kinh tế trên
địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ............................................................. 44
3.2.1. Hiện trạng sử dụng đất của các tổ chức kinh tế trên địa bàn huyện....... 44
3.2.2. Đánh giá tình hình quản lý sử dụng đất của các tổ chức kinh tế được nhà
nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ .......... 46
3.3. Đánh giá của cán bộ và người dân về tình hình quản lý, sử dụng đất của các
tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên
Lập, tỉnh Phú Thọ ............................................................................................. 63
3.3.1. Tình hình quản lý, sử dụng đất của các tổ chức kinh tế được Nhà nước
giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ ................... 63
3.3.2. Đánh giá của người dân về tình hình quản lý, sử dụng đất của các tổ chức
kinh tế được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh
Phú Thọ ............................................................................................................ 68


v
3.4. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất của các tổ
chức kinh tế được Nhà nước giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên Lập,
tỉnh Phú Thọ ..................................................................................................... 70
3.4.1. Giải pháp về chính sách pháp luật ......................................................... 70
3.4.2. Giải pháp về kinh tế ............................................................................... 70
3.4.3. Giải pháp về tăng cường quản lý, sử dụng đất của các tổ chức trong thời
gian tới .............................................................................................................. 71
3.4.4. Các giải pháp khác ................................................................................. 72
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ............................................................................ 73
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 74
PHỤ LỤC

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Hiện trạng sử dụng đất các tổ chức kinh tế .................................... 20
Bảng 3.1. Hiện trạng sử dụng đất năm 2016 của huyện Yên Lập, tỉnh Phú
Thọ .................................................................................................. 39
Bảng 3.2: Hiện trạng sử dụng đất theo loại hình sử dụng của các tổ chức kinh
tế trên địa bàn huyện Yên Lập ........................................................ 45
Bảng 3.3: Hiện trạng sử dụng đất theo mục đích sử dụng của các tổ chức kinh
tế...................................................................................................... 46
Bảng 3.4: Tình hình cấp GCNQSDĐ của các tổ chức kinh tế được nhà nước
giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên Lập giai đoạn 2011
- 2016.............................................................................................. 47
Bảng 3.5: Tình hình giao đất và cho thuê đất của các tổ chức kinh tế trên địa
bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2011-2016 ................ 48
Bảng 3.6: Tình hình sử dụng đất đúng mục đích của các tổ chức kinh tế được
nhà nước giao đất và cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh
Phú Thọ giai đoạn 2011-2016......................................................... 49
Bảng 3.7: Tình hình sử dụng đất sai mục đích theo loại hình đầu tư .............. 51
Bảng 3.8: Tình hình cho thuê lại đất được giao, được thuê của các tổ chức kinh tế
trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2011-2016 ........ 53
Bảng 3.9: Tình hình tranh chấp và bị lấn chiếm đất của các tổ chức kinh tế
huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2011-2016....................... 54
Bảng 3.10: Tình hình chưa đưa được đất vào sử dụng của các tổ chức kinh tế
huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2011-2016....................... 56
Bảng 3.11: Tổng hợp tình trạng vi phạm của các tổ chức kinh tế được Nhà nước
giao đất, cho thuê đất trên địa bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ giai
đoạn 2011 - 2016 ............................................................................ 57

Bảng 3.12: Ý kiến của các tổ chức kinh tế được giao đất, cho thuê đất ..................64
Bảng 3.13: Ý kiến của người dân về quản lý, sử dụng đất của các tổ chức kinh
tế được Nhà nước giao đất, cho thuê đất ...............................................69


viii

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 3.1.

Cơ cấu các tổ chức kinh tế được Nhà nước giao đất, cho thuê đất
theo từng loại hình tổ chức trên địa bàn huyện Yên Lập.............. 45

Hình 3.2.

Tình hình sử dụng đất của các tổ chức kinh tế theo mục đích được
Nhà nước giao, cho thuê ............................................................... 52

Hình 3.3.

Cơ cấu diện tích thể hiện tỷ lệ sử dụng đất không đúng mục đích
của các tổ chức kinh tế huyện Yên Lập giai đoạn 2011- 2016 ..... 63


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là một loại tài nguyên thiên nhiên đặc biệt có mối quan hệ chặt chẽ với

hầu hết các yếu tố kinh tế, chính trị, có ý nghĩa thiết thực và quan trọng đối với các hoạt
động sản xuất - kinh doanh, sinh hoạt và phát triển không chỉ giới hạn một cá nhân, một
đơn vị hành chính mà còn là của cả một nền kinh tế, của tất cả các quốc gia. Mối quan
hệ của đất đai được thể hiện ở các mặt: Công cụ và tư liệu sản xuất của các ngành kinh
tế quốc dân, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất luôn gắn liền với quy hoạch phát triển
tổng thể kinh tế xã hội, có tính chất chỉ tiêu pháp lệnh trong việc thực hiện công tác quản
lý; nguồn thu từ đất đai là nguồn thu chiếm tỷ trọng vô cùng quan trọng trong tổng thể
nền kinh tế. Giải quyết tốt các nhiệm vụ trong công tác quản lý đất đai sẽ góp phần tăng
trưởng kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, ổn định chính trị.
Trong xu thế phát triển mạnh về kinh tế và xã hội của cả nước nói chung và
của tỉnh Phú Thọ nói riêng thì công tác quản lý về tài nguyên và môi trường đang
đứng trước nhiều thách thức lớn, đặc biệt là trong lĩnh vực nhạy cảm như quản lý đất
đai trong đó Quỹ đất của các tổ chức được Nhà nước giao, đất, cho thuê đất là rất lớn.
Kết quả kiểm kê quỹ đất đang quản lý, sử dụng của các tổ chức được Nhà nước giao
đất, cho thuê đất theo Chỉ thị số 31/2007/CT-TTg ngày 14 tháng 12 năm 2007 của
Thủ tướng Chính phủ cho thấy tình hình quản lý, sử dụng đất của các tổ chức đã có
nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, việc vi phạm pháp Luật Đất đai của các tổ
chức trên phạm vi cả nước vẫn còn nhiều, phổ biến ở hầu hết các địa phương, dưới
nhiều hình thức như: chuyển nhượng đất trái phép, sử dụng đất không đúng mục đích
được giao, để đất hoang hóa, quản lý lỏng lẻo để bị lấn, bị chiếm đất. Mức độ vi phạm
pháp Luật Đất đai nhiều nhất là các tổ chức kinh tế, các nông trường, lâm trường quốc
doanh và các tổ chức sự nghiệp công; nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài nhiều năm chưa
được giải quyết. Trong thời gian qua, mặc dù Chính phủ, các Bộ, ngành và Ủy ban
nhân dân các địa phương đã tích cực chỉ đạo, tổ chức nhiều đợt kiểm tra và xử lý vi
phạm trong sử dụng đất của các tổ chức, nhưng việc xử lý các vi phạm còn hạn chế,
hiệu quả chưa cao, nhiều vụ việc vi phạm kéo dài vẫn chưa được giải quyết.


2

Để khắc phục kịp thời những yếu kém, đồng thời chấn chỉnh lại việc quản lý
sử dụng đất của các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, Thủ tướng Chính
phủ đã ra Chỉ thị số 134/CT-TTG V/v tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm Luật Đất
đai của các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất. Đây là việc làm có ý nghĩa
thiết thực trong việc tăng cường vai trò quản lý Nhà nước đối với nguồn tài nguyên
đặc biệt quan trọng về đất đai nói chung và diện tích đất đang giao cho các tổ chức
quản lý sử dụng nói riêng.
Huyện Yên Lập là huyện miền núi của tỉnh Phú Thọ, nền kinh tế của huyện
chủ yếu là sản xuất nông lâm nghiệp, cơ sở hạ tầng chưa phát triển, đời sống nhân
dân còn gặp nhiều khó khăn. Trong những năm tới huyện sẽ tập trung phát triển
nhanh về kinh tế theo hướng công nghiệp hoá hiện đại hoá, phát triển nhanh các cơ
sở hạ tầng kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân trong huyện. Quá trình
phát triển kinh tế - xã hội của huyện sẽ gây áp lực lớn đến đất đai, dẫn đến tình trạng
mất cân đối trong khai thác sử dụng quỹ đất, đặc biệt ở những nơi có nhiều tiềm năng
lợi thế, vì vậy công tác quản lý, sử dụng đất đai ở huyện Yên Lập nói chung, của các
tổ chức trên địa bàn huyện nói riêng đang là một thách thức lớn đối với công tác quản
lý nhà nước về đất đai. Trong tình hình hiện nay việc vi phạm pháp Luật Đất đai cả về
quản lý và sử dụng còn diễn ra ở nhiều địa phương, đặc biệt là của các tổ chức kinh tế
được nhà nước cho thuê đất để thực hiện các dự án đầu tư. Việc sử dụng đất sai mục
đích, lấn chiếm đất đai, chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái pháp luật, đất để hoang
hóa không sử dụng, chậm triển khai dự án, tình trạng “quy hoạch treo” chưa được ngăn
chặn kịp thời, vẫn còn xảy ra.
Từ yêu cầu thực tiễn khách quan, việc đánh giá thực trạng quản lý, sử dụng
đất của các tổ chức là việc làm có ý nghĩa thiết thực trong công tác quản lý Nhà nước
về đât đai, để kịp thời đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất,
tránh để lãng phí thất thoát nguồn tài nguyên quý giá này.
Xuất phát từ những vấn đề nêu trên, với mong muốn trên cơ sở lý thuyết và
thực tiễn góp phần giải quyết những vấn đề đặt ra trong công tác quản lý Nhà nước
về đât đai; được sự giúp đỡ của PGS.TS. Đào Thanh Vân, chúng tôi tiến hành nghiên

3

cứu đề tài: “Đánh giá tình hình sử dụng đất đai của các tổ chức kinh tế trên địa
bàn huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2011 - 2016” được đặt ra với mục tiêu
đưa ra những giải pháp thiết thực và tích cực nhằm tăng cường vai trò quản lý và sử
dụng chặt chẽ nguồn tài nguyên đất đai.
2. Mục tiêu của đề tài
Xác định thực trạng quản lý, sử dụng đất và đề xuất một số giải pháp thiết
thực, phù hợp với đặc điểm của địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đất đai
của các tổ chức được giao đất tại huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ.
3. Ý nghĩa của đề tài
3.1. Ý nghĩa khoa học
Trên cơ sở thực trạng quản lý, sử dụng đất đã đề xuất các giải pháp thiết thực,
phù hợp với đặc điểm của địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đất đai của
các tổ chức được giao đất.
3.2. Ý nghĩa thực tiễn
- Giúp học viên củng cố những kiến thức đã học và tiếp xúc thực tế với vấn đề
nghiên cứu.
- Góp phần quan trọng trong việc khắc phục những hạn chế trong quản lý, sử
dụng đất trên phạm vi huyện Yên Lập nói chung và đất của các tổ chức kinh tế đang
quản lý, sử dụng nói riên
- Là cơ sở để xác định tính minh bạch trong quản lý, sử dụng đất và nâng cao
vai trò quản lý nhà nước về đất đai, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế
- xã hội của huyện Yên Lập, tỉnh Phú Thọ.


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full