Quản lý thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

DƯƠNG THỊ THU HUYỀN

QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP
ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH THÁI NGUYÊN

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

DƯƠNG THỊ THU HUYỀN

QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP
ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH THÁI NGUYÊN
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 8 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN TIẾN LONG

THÁI NGUYÊN - 2018

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, Luận văn: "Quản lý thuế đối với các doanh nghiệp
đầu tư trực tiếp nước ngồi trên địa bàn tỉnh Thái Ngun" là cơng trình
nghiên cứu của riêng tôi. Các nội dung nghiên cứu và kết quả trình bày trong
luận văn là trung thực, rõ ràng. Những kết luận khoa học của luận văn chưa
từng được ai cơng bố trong bất kỳ cơng trình nào khác.
Thái Nguyên, tháng 02 năm 2018
Tác giả
Dương Thị Thu Huyền


ii
LỜI CẢM ƠN
Được sự đồng ý của Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo của Trường ĐH
Kinh tế và Quản trị Kinh doanh và thầy giáo hướng dẫn TS. Nguyễn Tiến
Long, tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Quản lý thuế đối với các doanh nghiệp
đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên”.
Tôi xin trân trọng cảm ơn thầy giáo TS. Nguyễn Tiến Long - người đã
trực tiếp hướng dẫn tơi nghiên cứu và hồn thành luận văn này.
Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo Trường
ĐH Kinh tế và Quản trị Kinh doanh đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt
q trình nghiên cứu, làm luận văn.
Tơi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình và những ý kiến đóng
góp của thầy, cơ giáo, bạn bè, đồng nghiệp và gia đình trong quá trình làm
Luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 02 năm 2018

Tác giả
Dương Thị Thu Huyền


iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii
DANH MỤC CÁC HÌNH .............................................................................. viii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ............................................................. 1
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ................................................ 2
4. Ý nghĩa khoa học, thực tiễn của đề tài .......................................................... 3
5. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 3
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ
THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP
NƯỚC NGOÀI ................................................................................................ 4
1.1. Cơ sở lý luận về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư trực
tiếp nước ngoài .................................................................................................. 4
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm về thuế ............................................................... 4
1.1.2. Phân loại thuế .......................................................................................... 5
1.1.3. Vai trò của thuế ....................................................................................... 7
1.1.4. Quản lý thuế ............................................................................................ 8
1.1.5. Quản lý thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài .... 15
1.1.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thuế đối với doanh nghiệp đầu
tư trực tiếp nước ngoài .................................................................................... 26

1.2. Kinh nghiệm quản lý thuế của một số nước trên thế giới và ở một số
tỉnh ở Việt Nam ............................................................................................... 28


iv
1.2.1. Kinh nghiệm quản lý thuế của các nước trên thế giới .......................... 28
1.2.2. Kinh nghiệm quản lý thuế ở Việt Nam ................................................. 29
1.2.3. Bài học cho quản lý thuế đối với doanh nghiệp đầu tư trực tiếp
nước ngoài tại Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên .................................................... 32
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 33
2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 33
2.2. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................... 33
2.3. Phương pháp xử lý số liệu........................................................................ 35
2.4. Phương pháp phân tích ............................................................................. 36
2.5. Hệ thống chỉ tiêu trong phân tích ............................................................. 36
Chương 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI CÁC
DOANH NGHIỆP ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI
TỈNH THÁI NGUYÊN ................................................................................. 39
3.1. Khái quát tình hình tự nhiên - kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Nguyên ..... 39
3.1.1. Đặc điểm tự nhiên ................................................................................. 39
3.1.2. Vị trí địa lý ............................................................................................ 39
3.1.3. Điều kiện, đặc điểm kinh tế - xã hội ..................................................... 40
3.2. Đặc điểm Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên .................................................... 41
3.2.1. Tổ chức bộ máy của Văn phòng Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên ............. 41
3.2.2. Đội ngũ cán bộ công chức Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên....................... 43
3.2.3. Cơ cấu tổ chức bộ phận quản lý thu thuế .............................................. 44
3.3. Thực trạng quản lý thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp
nước ngoài tại tỉnh Thái Nguyên.................................................................... 53
3.3.1. Thực trạng thu thuế của các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước
ngồi tại Cục Thuế tỉnh Thái Ngun ............................................................ 53

3.3.2. Tình hình thu ngân sách từ khối doanh nghiệp đầu tư trực tiếp
nước ngoài ....................................................................................................... 56


v
3.3.3. Thực trạng quản lý thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp
nước ngoài tại tỉnh Thái Nguyên.................................................................... 59
3.3.4. Tổ chức quản lý thuế đối với doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước
ngoài tại Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên ............................................................ 62
3.4. Đánh giá chung về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư
trực tiếp nước ngoài tại Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên ..................................... 73
3.4.1. Những kết qủa đạt được ........................................................................ 73
3.4.2. Tồn tại, hạn chế và nguyên nhân........................................................... 75
Chương 4: MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN
THIỆN QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP ĐẦU
TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI TỈNH THÁI NGUYÊN ............... 80
4.1. Mục tiêu, yêu cầu đặt ra về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp
đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên .......................... 80
4.1.1. Mục tiêu................................................................................................. 80
4.1.2. Yêu cầu .................................................................................................. 81
4.2. Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý thuế đối với các doanh
nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên .............. 81
4.2.1. Định hướng............................................................................................ 81
4.2.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý thuế đối với doanh nghiệp đầu tư
trực tiếp nước ngoài tại Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên ..................................... 83
4.3. Kiến nghị .................................................................................................. 88
4.3.1. Kiến nghị với Bộ Tài Chính và Tổng cục Thuế .................................... 88
4.3.2. Đối với Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên .................................................... 91
4.3.3. Kiến nghị với UBND tỉnh Thái Nguyên ............................................... 92
KẾT LUẬN .................................................................................................... 93

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 95
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 97


vi
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CNTT

:

Công nghệ thông tin

CQT

:

Cơ quan thuế

FDI

:

Đầu tư trực tiếp nước ngoài

GTGT

:

Giá trị gia tăng

MST

:

Mã số thuế

NNT

:

Người nộp thuế

NSNN

:

Ngân sách Nhà nước

TNDN

:

Thu nhập doanh nghiệp

TTĐB

:

Tiêu thụ đặc biệt

TMS

:

Quản lý thuế tập trung

UBND

:

Ủy ban nhân dân


vii
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Danh sách chọn doanh nghiệp điều tra ........................................... 34
Bảng 3.1: Trình độ chun mơn của cán bộ, công chức tại Cục Thuế tỉnh
Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 ............................................... 43
Bảng 3.2: Tình hình thu hút FDI phân theo đối tác năm 2016 ....................... 54
Bảng 3.3: Tình hình thu NSNN giai đoạn 2014-2016 tại Cục thuế tỉnh
Thái Nguyên.................................................................................... 57
Bảng 3.4: Tình hình cấp MST cho doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên.................................................................................... 63
Bảng 3.5. Tình hình kiểm tra hồ sơ khai thuế đối với các doanh nghiệp
FDI tại Cục thuế tỉnh Thái Nguyên ................................................ 65
Bảng 3.6. Số liệu thanh tra thuế các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài trên
địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2014-2016 ............................. 67
Bảng 3.7. Tổng hợp nợ thuế của DN có vốn ĐTNN ...................................... 70
Bảng 3.8. Hồn thuế của doanh nghiệp FDI tại Cục thuế tỉnh Thái Nguyên ..... 72

viii
DANH MỤC CÁC HÌNH
Sơ đồ 3.1. Cơ cấu bộ máy của Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên .......................... 42
Biểu đồ 3.1. Trình độ chun mơn của cán bộ, cơng chức tại Cục Thuế
tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2014 - 2016 .................................... 43
Sơ đồ 3.2: Quy trình thu thuế đối với doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước
ngoài tại Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên......................................... 62


1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Thuế là một trong những nguồn thu ngân sách quan trọng của nhà nước
và là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế quốc dân. Thuế ra đời và phát triển
gắn liền với sự hình thành và phát triển của Nhà nước, là công cụ quan trọng
để phân phối và phân phối lại tổng sản phẩm xã hội và thu nhập quốc dân. Có
thể thấy rằng Thuế là một biện pháp kinh tế của mọi Nhà nước. Song để biện
pháp đó đạt hiệu quả sẽ rất cần đến một bộ phận chuyên trách, chất lượng
trong quá trình quản lý và hành thu.
Nhận thức được vai trò quan trọng của khu vực kinh tế đầu tư trực tiếp
nước ngoài trong việc thúc đẩy nền kinh tế, thu hút nguồn vốn, khoa học công
nghệ đồng thời đảm bảo tăng thu cho ngân sách nhà nước (NSNN), vấn đề
hoàn thiện quản lý thuế là một điều tất yếu.
Trong những năm qua, các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài
(FDI) trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã có những đóng góp rất đáng ghi nhận
trong việc thúc đẩy sản xuất kinh doanh, chuyển đổi cơ cấu ngành, thu hút và
đem lại việc làm cho hàng nghìn lao động tại địa phương. Việc tăng NSNN
cũng ngày một khả quan hơn.
Quản lý thuế đối với khối các doanh nghiệp FDI của Cục Thuế tỉnh

Thái Nguyên cũng đã đạt được những kết quả tốt. Cục Thuế tỉnh đã thường
xuyên tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ
chức, cá nhân thực hiện tốt nghĩa vụ của mình với Nhà nước; đẩy mạnh cải
cách hành chính thuế theo Đề án của Chính phủ; tăng cường hoạt động kiểm
tra, giám sát của cơ quan thuế (CQT) đối với các doanh nghiệp này…
Mặt khác, do đặc điểm hoạt động của các doanh nghiệp FDI thường là
những tập đoàn kinh tế hoạt động xuyên quốc gia, có trình độ hiểu biết về pháp
luật cao,... Tuy nhiên do các chính sách liên tục cập nhật và hoàn thiện làm cho
các doanh nghiệp gặp phải những vướng mắc, sai sót, nhất định dẫn đến kê khai


2
sai, nộp thiếu thuế,…. trong những lĩnh vực liên quan đến chuyển giá, giao dịch
thương mại điện tử,...Vấn đề này đã và đang đặt ra những yêu cầu cao và cấp
thiết trong quản lý thuế đối với các đối tượng trên. Việc tìm ra ngun nhân và
có giải pháp khắc phục, tránh thất thu cho NSNN, xây dựng mơ hình quản lý
thuế chuẩn làm tiền đề cho quản lý thuế đối với các doanh nghiệp FDI cho các
năm về sau là vấn đề cấp thiết đối với ngành thuế tỉnh Thái Nguyên.
Nhận thức được tầm quan trọng trên, tôi đã lựa chọn đề tài: “Quản lý
thuế đối với các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài trên địa bàn tỉnh
Thái Nguyên” làm đề tài luận văn thạc sĩ của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở đánh giá thực trạng quản lý thuế đối với các doanh nghiệp FDI
trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện việc quản
lý thu thuế đối với các doanh nghiệp FDI trên địa bản tỉnh Thái Nguyên.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về thuế và quản lý thuế từ các
doanh nghiệp FDI.
- Phân tích thực trạng quản lý thuế đối với các doanh nghiệp FDI trên

địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý thuế đối với các
doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Các vấn đề liên quan đến quản lý thu và nộp thuế từ các doanh nghiệp
FDI trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi nội dung: Quản lý thuế đối với các doanh nghiệp FDI trên
địa bàn tỉnh Thái Nguyên.


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full