TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO NGỮ VĂN 11 SÂN KHẤU HÓA LÝ LUẬN THỂ LOẠI KỊCH

TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO SÂN KHẤU HÓA,
TÁC PHẨM KỊCH NGỮ VĂN 11

Hướng về nguồn cội
MC Nam: Kính thưa các thầy cô giáo, thưa các em HS thân mến! Với
mong muốn đưa các em trở về với cội nguồn văn hoá- văn học- lịch sử dân tộc,
hôm nay, tổ Văn- Sử xin trân trọng giới thiệu đến các thầy cô giáo cùng toàn thể
các em chuyên đề ngoại khoá Hướng về nguồn cội.
MC Nữ: Mở đầu chương trình, chúng ta cùng thưởng thức một tiết mục
văn nghệ:
Bài hát:......................................................
Sáng tác:...................................................
Trình bày:.................................................
I- Giới thiệu hai đội chơi
MC nam: Tham dự chuyên đề là hai đội chơi: Đội Thần Tốc và đội
Hương cây.
MC nữ: Xin mời đội Thần Tốc ra sân khấu và tự giới thiệu.
MC nữ:....................Xin tràng pháo tay cổ vũ cho đội Thần Tốc.
Và tôi thấy rằng, đội Hương Cây cũng đang rất nóng lòng muốn được ra tranh
tài.
MC nam: Xin tràng pháo tay...
II- Giới thiệu khái quát chương trình
MC nữ: Chương trình chuyên đề gồm ba phần chơi chính: Mở đầu là
phần thi Ai nhanh hơn; phần hai Ô chữ thông minh; phần ba: Thử tài của bạn. và
một phần chơi giành cho khán giả có tên thấu hiểu- chia sẻ.
III- Nội dung chính của chuyên đề ngoại khoá
1- Phần một: Ai nhanh hơn
MC nam: Sau đây, chúng ta bước vào phần thi thứ nhất hứa hẹn nhiều
điều hấp dẫn, với nhanh đề Ai nhanh hơn.
1

MC nữ: Luật chơi: Ở phần thi này, mỗi đội sẽ khởi động vơí 10 câu hỏi,
trong khoảng thời gian 60 giây. Mỗi câu trả lời đúng sẽ được 10 điểm. Có thể bỏ
qua câu hỏi khó để trả lời những câu hỏi tiếp theo. Hai đội chơi đã sẵn sàng
chưa?
a- Phần chơi của đội Thần Tốc
MC nam: Đội đầu tiên tham gia phần chơi này là đội Thần Tốc với chiến
lược Thần tốc, thần tốc, thần tốc hơn nữa... Chúng ta hi vọng đội Thần Tốc sẽ
giành điểm tối đa cho phần chơi này.
10 câu hỏi:
Câu 1: Dân ta phải biết sử ta,
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam.
Câu nói trên của ai?
Đáp án: Hồ CHí Minh.
Câu 2: Nhà văn được mệnh danh là Ông vua phóng sự đất Bắc.
Đáp án: Nhà văn Vũ Trọng Phụng.
Câu 3: Trong các triều đại phong kiến Trung Quốc, triều đại nào phát
triển thịnh đạt nhất?
Đáp án: Triều đại nhà Đường.
Câu 4: Tên gọi đầu tiên của tác phẩm Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân?
Đáp án: Dòng chữ cuối cùng
Câu 5: Người anh hùng nào đã lấy thân mình chèn pháo trong chiến dịch
Điện Biên Phủ?
Đáp án: Tô Vĩnh Diện
Câu 6: Sử thi Đăm Săn của dân tộc nào?
Đáp án: Dân tộc Ê- đê
Câu 7: Bài hát Tiến quân ca của nhạc sĩ Văn Cao được chọn là Quốc ca
của nước ta vào thời gian nào?
Đáp án: Năm 1976 (tại kì họp thứ nhất Quốc hội khoá VI).
Câu 8: Tiếng khóc của ông Phán sừng mọc sừng trong đoạn trích Hạnh

phúc của một tang gia (Số đỏ, Vũ Trọng Phụng).
Đáp án: Hứt...! Hứt...! Hứt...!
2


Câu 9: Nổi tiếng với chiến dịch tay không bắt giặc và là nữ anh hùng
hùng đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Bà là ai?
Đáp án: Nguyễn Thị Chiên
Câu 10: Tác phẩm được xem là áng thiên cổ hùng văn của dân tộc ta?
Đáp án: Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi)
MC nam: Như đã hết thời gian 60 giây, đội Thần Tốc đã xuất sắc giành
được..... điểm. Xin chúc mừng đội Thần Tốc.
b- Phần chơi của đội Hương Cây
MC nữ: Vậy, liệu đội Hương cây có vượt qua đội Thần Tốc hay không?
Hi vọng đội Hương Cây sẽ xuất sắc vượt qua đội Thần Tốc, để lại dư vị tuyệt
vời trong lòng khán giả, đúng như tên gọi của đội: Hương Cây!
MC nam: Gói 10 câu hỏi của đội Hương Cây bắt đầu!
Câu 1: Nhà thơ, nhà văn được xem là chiếc gạch nối của văn học trung
đại- hiện đại Việt Nam?
Đáp án: Tản Đà
Câu 2: Câu nói Bao giờ người tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người
Nam đánh tây của ai?
Đáp án: Nguyễn Trung Trực
Câu 3: Bài thơ Sóng in trong tập thơ nào của Xuân Quỳnh?
Đáp án: Hoa dọc chiến hào
Câu 4: Người anh hùng đã lấy thân mình lấp lỗ châu mai trong chiến dịch
Điện Biên Phủ?
Đáp án: Phan Đình Giót
Câu 5: Truyện thơ Tiễn dặn người yêu của dân tộc nào?
Đáp án: Dân tộc Thái

Câu 6: Lá cờ đỏ sao vàng của nước ta xuất hiện vào thời gian nào?
Đáp án: 23- 11- 1940 (khởi nghĩa Nam Kì)
Câu 7: Sực nhớ ra mình còn có bà cô trên đời, thị Nở đã suy nghĩ gì?
Đáp án: Hãy dừng yêu để về hỏi bà cô đã...
Câu 8: Nữ cộng sản đầu tiên năm 1935 và là đại biểu chính thức của
Đảng Cộng sản Đông Dương tham dự Đại hội 7 Quốc tế Cộng sản?
3


Đáp án: Nguyễn Thị Minh Khai
Câu 9: Tác phẩm được xem là áng thiên cổ kì bút của dân tộc ta?
Đáp án: Truyền kì mạn lục (Nguyễn Dữ)
Câu 10: Vị vua đã có công sáng lập ra Quốc Tử Giám năm 1076?
Đáp án: Lý Nhân Tông
MC nam: Như vậy, hết 60 giây, đội Hương Cây đã giành được .... điểm.
Xin chúc mừng đội Hương Cây.
MC nữ: Chúng ta vừa được được chứng kiến nhanh nhạy của hai đội
Thần Tốc và Hương Cây ở phần chơi thứ nhất. Kết quả đội thần tốc được....
điểm, đội Hương Cây.... điểm. Xin chúc mừng hai đội.
2- Phần hai: Ô chữ thông minh
MC nam: Tiếp theo, chúng ta chuyển sang phần thi thứ hai, phần thi Ô
chữ thông minh.
Luật chơi: Ở phần chơi này, chúng ta sẽ phải tìm ra một từ hàng dọc với
9 chữ cái, tương ứng với 9 câu hỏi hàng ngang. Hai đội có thẻ lựa chọn câu hỏi
ở ô hàng ngang bất kì để trả lời câu hỏi. Mỗi câu trả lời đúng được 10 điểm. Nếu
một trong hai đội tìm được ô chữ hàng dọc thì sẽ được 50 điểm. Và phần thi sẽ
kết thúc. Nếu đội nào trả loqì sai ô chữ hàng dọc sẽ phải dừng cuộc chơi,
nhường lại phần chơi cho đội còn lại. Nếu cả hai đội chơi đều trả lời sai từ khoá
hàng dọc, phần chơi sẽ được giành cho khán giả.
MC nữ: Hai đã rõ luật chơi chưa? Ô chữ thông minh bắt đầu. Đội thấp

điểm hơn (..............)
được quyền lựa chọn ô chữ trước. Xin mời sự lựa chọn của đội........................
Câu 1: Đây một ô chữ gồm 4 chữ cái, là từ mà Nguyễn Huy Tưởng đã
nhận xét tài năng của kiến trúc sư Vũ Như Tô trong câu văn sau: “như viên
tướng cầm quân, có thể dựng lâu đài cao cả nóc vờn mây mà không hề tính sai
một viên (...)”.
Đáp án: GẠCH
Câu 2: Ô chữ gồm 8 chữ cái. Một trong bốn con rồng kinh tế của châu Á.
Đáp án: HỒNG KÔNG
Câu 3: ô chữ gồm năm chữ cái. Hội nghị Trung ương lần 8 họp ở đâu?
4


Đáp án: PÁC BÓ (Pắc Bó)
Câu 4: Ô chữ gồm 10 chữ cái. Thắng lợi đầu tiên của Cách mạng tháng
Tám là ở đâu?
Đáp án: THÁI NGUYÊN
Câu 5: Ô chữ gồm 13 chữ cái. Hoàn thành nhận định sau về một tập thơ:
“.... canh cánh một tấm lòng nhớ nước”.
Đáp án: NHẬT KÍ TRONG TÙ
Câu 6: Ô chữ gồm 6 chữ cái. Đây là người tìm ra quy luật phát triển của
lịch sử loài người.
Đáp án: CÁC MÁC
Câu 7: Ô chữ gồm 11 chữ cái. Tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông
Dương?
Đáp án: ĐIỆN BIÊN PHỦ
Câu 8: Ô chữ gồm 6 chữ cái. Các bậc hoàng đế thường cải trang đi tìm
hiểu cuộc sống của nhân dân gọi là đi (...).
Đáp án: VI HÀNH
Câu 9: Ô chữ gồm 3 chữ cái. Ngày 25 tháng 12 năm 1920, đại biểu của

Việt Nam đã tham dự Hội nghị trọng đại nào?
Đáp án: TUA
Đáp án ô chữ hàng dọc: HỒ CHÍ MINH
MC nam: Như vậy, ở phần thi này, đội Thần Tốc đã giành được..... điểm,
đội Hương Cây đã giành được.... điểm. Xin chúc mừng hai đội.
MC nữ: Để thay đổi không khí chương trình, chúng ta cùng thưởng thức:
Bài hát:......................................................
Sáng tác:....................................................
Trình bày:..................................................
3- Phần chơi giành cho khán giả: Thấu hiểu- chia sẻ
MC nam: Và chúng tôi thấy rằng suốt từ đầu đến giờ, khán giả đã cổ vũ
rất nhiệt tình cho hai đội chơi. Bây giờ sẽ là lúc các bạn sẽ được trực tiếp tham
gia vào cuộc chơi đầy hấp dẫn và thú vị với chúng tôi qua phần thi thấu hiểuchia sẻ.
5


MC nữ: Luật chơi như sau: Chúng tôi sẽ mời cặp đôi khán giả lên sân
khấu bốc thăm từ chìa khoá. Một trong hai khán giả của cặp đôi đó sẽ dùng hành
động, cử chỉ, điệu bộ để diễn tả từ chìa khoá, giúp cho người chơi kia gọi ra
đúng đáp án. Nếu không gọi ra được đáp án, quyền trả lời sẽ thuộc về một khán
giả khác. Phần chơi gồm 4 từ chìa khoá. Thời gian mỗi từ chìa khoá tối đa là 2
phút.
* Từ chìa khoá: Ma- gie- lăng, nhân vật Chí Phèo, Thầy bói xem voi,
kéo pháo.
MC nam: Chúng ta vừa được chứng kiến phần thi thú vị của khán. Giống
như những diễn viên kịch câm thực thụ, các bạn đã đem đến những tiếng cười
sảng khoái.
4- Phần ba: Thử tài của bạn
MC nữ: Và sau đây, chúng ta sẽ chuyển sang phần thi cuối cùng của
chúng tôi, phần thi Thử tài của bạn.

MC nữ: Luật chơi như sau:
* Lồng tiếng cho phim tư liệu lịch sử
Với các thông tin đã có sẵn trên màn hình, các đội chơi sẽ đưa thêm các
sự kiện lịch sử sao cho tạo thành một chuỗi kết nối, đảm bảo các yêu cầu:
- Chính xác về tư liệu lịch sử;
- Phần lời bình ngắn gọn, cô đúc, khớp với hiành ảnh tư liệu;
- Giọng đọc truyền cảm, phù hợp.
* Lồng tiếng cho phim truyện
Đoạn trích sẽ bị tắt toàn bộ âm thanh. Các đội chơi sẽ lồng âm thanh
(tiếng động, lời đối thoại, độc thoại nội tâm của nhân vật,...), đảm bảo các yêu
cầu:
- Chính xác, phù hợp;
- Sinh động, truyền cảm, sáng tạo.
* Thời gian suy nghĩ, thảo luận: Sau khi xem xong tư liệu, các đội chơi
có một phút suy nghĩ, thảo luận. Đội thắng cuộc ở phần thi trước sẽ được lồng
tiếng trước đoạn phim tư liệu lịch sử.
6


* Chấm điểm: Ban giám khảo sẽ nhận xét, đánh giá, cho điểm trực tiếp.
Các mức điểm:
- Ngắn gọn, cô đọng, chính xác, phù hợp: 10 điểm;
-Truyền cảm, sáng tạo: 10 điểm
- Điểm tối đa cho mỗi lần lồng tiếng là 20 điểm.
Các đội chơi đã nắm rõ luật chơi chưa?
a- Phần lồng tiếng cho phim tư liệu lịch sử
MC nam: Xin mời đoạn phim tư liệu lịch sử bắt đầu. Xin mời hai đội
chơi cùng chú ý trên màn hình.
MC nữ: Đã hết một phút suy nghĩ, thảo luận. Xin mời đội...... lồng tiếng
trước. Đoạn phim phim bắt đầu.

MC nữ: Mời BGK đánh giá, cho điểm...
b- Phần lồng tiếng cho phim truyện
MC nam: Trích đoạn phim Làng Vũ Đại ngày ấy, bộ phim được chuyển
thể từ ba tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Nam Cao: Lão Hạc, Chí Phèo, Sống
mòn.Trích đoạn phim là cảnh thị Nở mang cháo hành cho Chí Phèo ăn. Trích
đoạn phim bắt đầu!
MC nữ: Và bây giờ là một phút suy nghĩ cho cả hai đội.
MC nam: Đã hết thời gian suy nghĩ, xin mời........................... lồng tiếng.
MC nữ: GK nhận xét, đánh giá, cho điểm.
MC nam: Trong lúc chờ đợi Ban Thư kí tổng hợp kết quả của các đội
chơi, xin mời các thầy cô giáo cà các em đến với tiết mục:
Bài hát:...........................................................
Sáng tác:.........................................................
Trình bày:......................................................
IV- Công bố kết quả và bế mạc chuyên đề
MC nữ: Kính thưa các thầy cô giáo, thưa các em học sinh thân mến. Bây
giờ là phần được mọi người chờ đợi nhất: phần công bố kết qủa đội thắng
cuộc.............

7


MC nam: Xin mời hai đội lên sân khấu nhận phần thưởng của chương
trình. Xin trân trọng kính mời cô Ngô Thị Hà - tổ trưởng- lên trao quà cho hai
đội chơi.
MC nữ: Kính thưa các thầy cô giáo, các em hs thân mến. Chuyên đề
ngoại khoá Hướng về nguồn cội của chúng tôi đến đây kết thúc. Một lần nữa,
thay mặt ban tổ chức, chúng tôi xin trân trọng cảm ơn sự cộng tác nhiệt tình của
các thầy cô giáo và các em học sinh. Chúng ta sẽ gặp lại nhau trong các chuyên
đề ngoại khóa lần sau.

(Kịch bản chương trình: Trần Ngọc Thúy, Vũ Thị Thu Hương)

..........................................................................................Hết.................................
.
Dự án tổ chức lớp học theo hướng sân khấu hóa
Vở kịch: Thế mà lại hay !
Kịch bản: Trần Ngọc Thúy - Bùi Văn Trực
Tổng đạo diễn: Nguyễn Thị Lâm
Đạo diễn: Nguyễn Thị Lan Hương, Nguyễn Trung Đức
Hóa trang, phục trang: Nguyễn Mĩ Linh, Nguyễn Khánh Linh
Thiết kế mĩ thuật: Vũ Thùy Linh, Nguyễn Thị Giang
Diễn viên:
Nguyễn Lan Hương vai chị Dậu - Nguyễn Thế Anh vai anh Dậu
Nguyễn Minh Đức vai Tự Lãng
Nguyễn Công Thành vai Chí Phèo - Đinh Thị Hồng Thắm vai thị Nở
Nguyễn Trung Đức vai Tràng - Đặng Cẩm Tú vai vợ Tràng
Nguyễn Văn Khánh vai Trạch Văn Đoành
Bùi Minh Hoàn vai ông lí Kiến - Trần Văn Nghĩa vai Tuần
Cùng một số diễn viên tham gia vai quần chúng.
Chương trình xin được bắt đầu !”
- Giáo viên sử dụng máy chiếu để trình chiếu kịch bản chương trình sân
khấu hóa lớp học và hình ảnh chân dung nhân vật trong vở kịch do học sinh
nhập vai.
- Nhóm diễn viên diễn xuất.
8


THẾ MÀ LẠI HAY!
Cảnh 1: Ngoài đường, ngoài chợ... Đoàn người đói rách lũ lượt kéo nhau
đi, xác chết ngổn ngang...

Những người đói (thều thào): - Cho ... con ...xin ... miếng ... cơm...
- Con... lạy ... ông.... giúp... đỡ...
- Thế ...này ... thì ...chết ...mất...
- Tí ơi... Con ơi...
Chị Dậu (rao to): Ai mua chó đ...ây...!... Ai mua chó đ...ây...!...
Thị Nở (rao to): Ai chuối xanh ...đ...ây...!...
Thị Nở (nhìn người đói đầy cảm thương): Con mời cụ ăn tạm quả chuối
nhà con. Mời bác! Mời chị! Của cháu đây! Chuối bờ sông lộng gió đấy! (Cười
ngốc nghếch)
Chị Dậu: Khổ, cái chết đến mọi nơi, mọi lúc, chả trừ ai... Chó... thì lúc
này... ăn làm sao nổi...
Chị Dậu (bí mật dúi vật gì đó vào thúng chuối của thị Nở).
Thị Nở (bí mật gật đầu nghiêm nghị rồi lại cười tít mắt): Ai mua chuối
xanh đ...ây...! Chuối xanh bờ sông lộng gió đ...ây...!...
Chị Dậu: Ai chó nào! Ai chó n...ào...!...
Cảnh 2: Tại đường làng Vũ Đại
Trạch Văn Đoành (rao to, mặt hướng về các nhà trong làng):
L..oa...l..oa... loa... Bà con nghe đây...!... Có trát về làng...!... Thừa lệnh lí
trưởng...!... Ngày 19 tháng 8 Tây, tại sân vận động huyện, có cuộc thi bóng đá,
nhiều chiến tướng đá hay, mọi nhẽ... Nhiều chiến tướng tranh nhau một quả
bóng... Mỗi nhà góp mặt một người, cả làng Vũ Đại phải đủ 50 người, đủ 5 lá
cờ, đúng 10 giờ trưa, sẵn sàng..., tập trung tại đình làng Vũ Đại. 12 giờ trưa phải
có mặt tại sân vận động huyện, để 4 giờ chiều vỗ tay ầm ĩ, cổ động bóng đá...
Không được vắng mặt...!
Trạch Văn Đoành (cười thích thú, hài hước): Ta, mõ đây! Đời mõ thế mà
hay, gi gỉ gì gi cái gì cũng biết trước. Chuyện, Trạch Văn Đ..oành.. oành...oành
Đoành mà lị!
9

Trạch Văn Đoành (nhìn loa, chỉ tay vào loa): Mõ hiện đại “nghiêm” đấy! (cười,
đi vào cổng nhà Chí Phèo).
Cảnh 3: Tại nhà Chí Phèo
Chí Phèo (cười hài hước): Gớm, ai chả biết nhà bác có cái tên “hoành
tráng”, đọc lên, nghe cứ “r...òn ...r...ã” như pháo nổ lỗ tai ấy!
Trạch Văn Đoành: Chào bác Chí Phèo!
Chí Phèo (sắc mặt nghiêm túc, nhìn mặt Trạch Văn Đoành, nói nhỏ):
Này, cái việc chị Dậu giao cho, bác vẫn đang triển khai đấy chứ?
Trạch Văn Đoành: Một công đôi việc, các cụ ta có câu “tương kế tựu kế”
mà lị! Đâu cứ gọi là vào đấy! Ngon ơ, Trạch Văn Đoành mà lị! Chuyện! Thế còn
bác? Không đủ 5 lá là chết đòn đấy.
Chí Phèo: Hừ, 5 chứ 10, tôi cũng chơi tuốt. Cứ gọi là xong béng! À,
nhưng mà còn một lá đang làm dở.
Trạch Văn Đoành: Lại mải uống rượu chuối xanh với cô Nở hử?
Chí Phèo: Không, con mẹ đĩ nhà tôi nó đi chợ đầu mối bán chuối xanh
rồi. Này, các mụ ấy hẹn nhau ở chợ rồi (nói nhỏ vào tai Trạch Văn Đoành).
Trạch Văn Đoành (gật gù).
Chí Phèo (nói to, lảng chuyện): Này, uống rượu suông, chả có khỉ gì! Có
hai thằng say ngồi vuốt râu nhau... ha... ha... ha...
Trạch Văn Đoành: Bác thật là sung sướng. Mõ tôi có ăn bao nhiêu cỗ
làng cũng không sang bằng bác.
Chí Phèo: Thì... ta không nên hoãn cái sự sung sướng đó lại. Đời chỉ có tí
đó thôi...
Trạch Văn Đoành (đi ra, rao to): L..oa...l...oa...loa.. loa... Bà con nghe
đây...
Cảnh 4: Tại nhà Tự Lãng
Tự Lãng (vò đầu, bứt tai, mặt nhăn nhó, chân liêu xiêu): Con lạy ông!
Con lạy ông! Con lạy ông! Ông lạy con! Ông lạy con!
10

Ông Lí Kiến (cầm roi, đánh Tự Lãng): Ông lạy con này! Thì ông lạy con
này!
Tự Lãng (chắp tay lạy): Ông lạy con! Ông lạy con! Xin ông tha cho nhà
con! Từ thuở cha sinh mẹ đẻ đến giờ, con chỉ biết làm bạn với mỗi rượu, chả
biết gì bóng với chả đá mà đi vỗ tay. Ông tha cho con! Con sợ con không vỗ
được đâu ạ!
Ông Lí Kiến (dứt khoát): Mặc xác mày! Chiếu theo sổ đinh thì lần này
đến lượt nhà mày. Có vỗ tay mà cũng không làm được à? Nhìn ông đây! (vỗ
tay).
Tự Lãng: À, tưởng gì, chỉ mỗi vỗ tay như ông thôi, thì con cũng làm
được (vỗ tay). Tự nhiên vỗ tay thì được ạ! (vỗ tay).
Ông Lí Kiến: Thôi, nhà mày cứ thế mà tuân lệnh.
Tự Lãng (vẻ mặt ngẩn ngơ, sực nhớ ra): Thôi, thôi, thôi, cắn rơm cắn cỏ
xin ông tha cho nhà con! Con sợ đến lúc cần vỗ tay, con lại quên mất. Tính co
hay quên. Mà cái chuyện chính trị với chả chính chiếc, con chả quen. Mới lị, con
đang phải canh con lợn xề nuôi rẽ nhà cụ Nghị nó đẻ. Tất cả mạng sống nhà con
trông chờ cả vào đấy. Con mà không canh, nó mà chết thì cả nhà con chết hết!
Để con bảo mẹ đĩ nhà con nó đi.
Ông Lí Kiến (dứ gậy vào mặt Tự Lãng): Mày lại giở trò hoãn binh
phỏng? Ông thì ông cho mày một cái!
Tự Lãng: Ông cứ bình tĩnh, đâu sẽ có đó, rượu phải có thịt chó với tắm
tôm ấy... Chết! (vả tay khẽ vào mồm). Con nghe nói, nhiều thằng phải hết sức
tranh nhau một quả bóng. Cứ cho quách chúng nó mỗi thằng một quả, có phải
hay hơn không?
Ông Lí Kiến (dịu giọng): Ừ, kể ra mày nói cũng phải!
Tự Lãng (phấn chấn): Vậy là ông đồng ý thương con rồi nhá!
Ông Lí Kiến (nghĩ lại, giận dữ, đe dọa): Mà không được! Tao thương
mày thì ai thương tao? Có trát quan trên chiếu xuống, ông cứ thế ông làm. Hôm
đó mà không có mặt, ông cho tuần đế gô cổ, đừng kêu!

Tự Lãng (tỏ vẻ thất vọng): Thì con đi là được, chứ gì!
11


Ông Lí (đi ra, miệng lẩm bẩm): Bố tiên sư cái loại... khinh đời khong
thèm nhớ... “Tự” với chả “lãng”!
Cảnh 5: Tại nhà anh cu Tràng
Bọn trẻ con (lấp ló ngoài cổng, nói với vào):
- Anh Tràng ơi! Bế em mấy!
- Anh Tràng ơi! Hôm nay đi xe thóc liên đoàn về, có gì vui, kể chuyện em
nghe mấy!
- Anh Tràng ơi! Ê... ê... Chông vợ hài! (nhìn vợ Tràng đang lúi húi dọn
sân vườn).
Tràng (cúi xuống, nhổ nước bọt): Bố ranh!
Bọn trẻ con (đồng thanh): Nghe vẻ vè ve
Nghe vè lá lốt
Anh Tràng cũng tốt
Chị Tràng cũng xinh
Hai bên rập rình
Gia đình đồng ý
... Đóng ngay cho một cái giường! (cười tinh quái)
Vợ Tràng (quét dọn, e thẹn)
Tràng (đang đen phên, đứng dậy, dậm chân, dọa)
Bọn trẻ (chạy, va cả vào người ông Lí Kiến): Ối... ối... c... ụ Lí... í... í...
Ông Lí Kiến (phủi quần áo, chỗ bọn trẻ va vào người ông, lườm bọn trẻ;
nhìn săm soi quanh sân, vườn, ngó vào nhà Tràng): Đống quần áo rách nhà
chúng mày biến đâu sạch. Lại cả cái sân lổn nhổn những cỏ hoang nữa chứ...
Gớm nhỉ! Như tiên sa ấy! (liếc nhìn vợ Tràng, mỉa mai).
Vợ Tràng (sợ sệt, ngượng ngùng): Dạ, con chào cụ Lí ạ!
Tràng (vội vàng): Con lạy ông, ông tha cho nhà con! Mẹ con già yếu rồi,

còn nó mới chân ướt chân ráo về làm bạn với con, nó chả biết gì sất cả mà đi vỗ
tay. Con thì còn phải chẻ nứa đan phên làm lại cái vườn, rồi cả cái chuồng gà
cho tương lai nữa ạ.
12


Ông Lí Kiến: Ơ, cái tiên sư cái dân ngụ cư nhà chúng mày! Đồ khố rách
áo ôm nhà chúng mày, sắp chết đói đến đít rồi mà cũng vẽ chuyện tương lai à!
Này, ông bảo cho mà biết nhá, tương lai nhà chúng mày ở cái trát của quan trên
nhá! Rồi quan trên với nước Đại Pháp sẽ cho chúng mày được vui vẻ cả. Giờ
ông hỏi nhà chúng mày: Gà nhà chúng mày với chức quan ông huyện, cái nào to
hơn?
Vợ Tràng (khép nép, sợ sệt): Dạ, ông dạy phải ạ!
Tràng: Xin ông tha cho! Ông mà bắt con đi thì cái tiền đồ nhà con nó...
Ông Lí Kiến (hung dữ, ngắt lời): Thì nó làm sao? Thì nó đen như cái tiền
đồ nhà con Dậu phỏng? Không lôi thôi, ông cứ trát quan ông hò. Nhà chúng
mày không đi thì ra ngoài đê mà ở với nhà cái thằng Chí Phèo! Rồi ông thì ông
róc tiết chúng mày ra!
Tràng (im lặng, sợ hãi).
Ông Lí Kiến (quay sang nhìn soi mói vợ Tràng): Người đâu mà trông
như ma đói! Mặt thì như cái lưỡi cày xám xịt, tuyền hốc mắt là hốc mắt! Không
bù cho cái mặt con Nở...
Ông Lí Kiến (ra về, lẩm bẩm nói một mình): Cứ như cái con mụ vợ ba
của ông ấy! Lúa trẻ mãi khoogn già! Cứ ngon như miếng thịt bò lựt sựt trong
miệng... Khổ nỗi, rụng hết cả răng rồi... (chỉ tay vào miệng, tiếc rẻ).
Cảnh 6: Tại nhà chị Dậu
Chị Dậu (lo lắng): Này, bố cu nhà nó! Em bảo! Nếu lão Lí Kiến nhất
quyết bắt tôi đi lên huyện cổ vũ cùng bà con thì nhà mình tính sao? Nhà mình lại
còn một suất đinh của chú nó đã chết chưa đóng được. Mà bây giờ tôi còn đi lo
việc chung nữa...

Anh Dậu (gượng ngồi dậy): Thì mình cứ ra đình cùng bà con. Còn việc
kia để tôi đi thay cho.
Chị Dậu (dứt khoát): Không được! Bố cu còn yếu lắm, với lại còn phải ở
nhà trông thằng Tuất, thằng Sún, con Bẽm cho em đi chợ bán chó. Mới có tiền
đong gạo. Hết sạch cả rồi. Khổ thân bọn trẻ, dãi khoai cũng chả đủ mà ăn.
Chúng nó da xanh thấu ruột mà em đau lòng (đau khổ).
13


Anh Dậu: Thời thế nó vậy, có riêng gì nhà nào đâu! (suy nghĩ, nhìn xa
xăm). Mà cũng phải! Bu nó đi chợ cũng là để gặp chị em, gặp tổ chức nữa chứ.
Chị Dậu: Thôi thì... để em chạy ù ra chợ, đưa chó cho cô Nở bán hộ... Em
về nhà, lão Lí Kiến có sang cũng không nghi ngờ gì...
Anh Dậu: Bu nó hãy báo luôn cho cô Nở chuyển “phương án 2”. Rồi bu
nó về nhà luôn, để lão Lí Kiến khỏi để ý.
Chị Dậu: Vậy bố cu nó ở nhà, em đi nhanh.
Cảnh 7: Tại đình làng Vũ Đại
Ông Lí Kiến (cầm gậy, điểm danh): Nhà thằng Chí Phèo đâu?
Chí Phèo: Dạ, cụ cho gọi con ạ! Cứ làm như trước đây lão ta cho gọi
mình đi đòi nợ thuê ấy (nói nhỏ, nói riêng với khán giả).
Bà con (cười ầm).
Ông Lí Kiến (bực mình): Nhà lão Tự Lãng đâu?
Tự Lãng: Dạ, cụ có rượu mời con ạ!
Bà con (cười ầm)
Ông Lí Kiến (bực mình): Nhà thằng Dậu đâu! (nhìn quanh) Con Dậu đâu,
đã chuẩn bị chỉnh tề để lên hầu quan trên chưa?
Chị Dậu (xuất hiện, thái độ nghiêm túc): Có nhà con đây ạ!
Ông Lí Kiến (gọi to): Nhà lão Hạc đâu!
Ông Lí Kiến (giận dữ, đạp gậy, dứ gậy, đe dọa): Tiên sư nhà chúng nó!
Vậy là thiếu những 6 thằng: lão Phó cối, tên Lang Rận, thằng Binh Chức, thằng

Năm Thọ, thằng Pha, lão Hạc mặt rúm... Chắc lại tay gậy tay bị khắp nơi tung
hoành rồi. Ông thì ông cho rũ tù chưa biết chừng! Đồ ngu như lợn, quan trên cho
đi cổ động bóng đá chứ có ai giết mà chết, mà phải trốn như trốn giặc!
Ông Lí Kiến (quay sang, nói với thằng tuần): Tuần đâu! Mày phải canh
chúng nó thật chặt cho ông! Đứa nào bỏ trốn, ông bảo!
Tuần (hách dịch, cầm gầy lùa): 44 thằng ở đây, xếp hàng 5, đi cho đều
bước! Đi! Đi! Đi! Đi cho đều! Bước!
Bà con (xếp hàng đi).
Thị Nở (xuất hiện, chạy tong tưởi, nói thầm vào tai chị Dậu)
14


Ông Lí Kiến (quát lớn, chỉ gậy vào thị Nở): Con này, nhà có mả hủi, về!
Thị Nở (không thèm để ý đến ông Lí Kiến, thị chờ hiệu lệnh của chị
Dậu).
Chị Dậu (đến từng người, nói thầm vào tai họ).
Bà con (dừng lại).
Ông Lí Kiến (ngạc nhiên).
Tuần (xoa hai bàn tay vào nhau, cúi người, dò hỏi, xun xoe): Dạ, thưa cụ
Lí, đi hay dừng ạ?
Ông Lí Kiến: Cho đi!
Tuần: Đi, đi đều, bước!
Chị Dậu (nghiêm nghị, vui sướng): Bà con nghe đây! “Phương án 2” của
chúng ta đã thành công! Cấp trên gửi lời cảm ơn bà con.
Bà con (lấy cờ ra, vẫy cờ, vỗ tay ròn rã): Hoan hô Việt Minh! Hoan hô
cách mạng!
Chí Phèo: Có đất cắm rùi rồi!
Tự Lãng: Đúng vậy, không nên hoãn cái sự sung sướng lại. Ở đời có mỗi
một tí... Người ta đứng dậy, đi lên trời bằng gì nhỉ!
Anh Tràng: Đi lên bằng cái này (chỉ vào đầu). Anh Cu Tràng tôi không

còn phải gò lưng kéo xe bò thóc cho Liên đoàn nữa rồi!
Thị Nở (cười): Mà nhà bác Dậu đi đón ngay cái Tí về!
Chị Dậu: Thôi, đề nghị bà con trật tự.
Chị Dậu (quay sang ông Lí, thái độ nghiêm túc, dứt khoát): Thay mặt
chính quyền cách mạng của dân, tôi xin mời ông Lí Kiến lên ủy ban để giải
quyết!
Ông Lí Kiến và Tuần (ngơ ngác, nhìn nhau, không hiểu): Ô, thế này là
thế nào!
Tuần (méo mặt, cúi xuống vạch đầu gối): Trời ơi, ông hỏi ai! Ông cũng
hỏi con thì con biết hỏi ai! Chả nhẽ con lại vạch cái đầu gối củ lạc của con ra
con hỏi!
Ông Lí Kiến: Không được! Chúng mày định làm giặc phỏng?
Chị Dậu: Xin mời ông...
15


Bà con (vẫy cờ, vỗ tay).
Tự Lãng: Hừ, thế là hết đời cụ Lí “toét” rồi nhá!
Chí Phèo (tặng chị Dậu hoa chuối): Nhân cái ngày này, tớ tặng đằng
ấy...
Thị Nở (nguýt Chí Phèo).
Chí Phèo (chân đánh nhịp, đầu gật gù): Nở ơi, thế là từ nay cái thằng Chí
Phèo này không phải ra ngoài bờ sông lộng gió rồi. Hay! Hay! Thế mà lại hay!
(cười).
* Hoạt động 3: Trò chơi “Tôi có thể trở thành nhà phê bình sân khấu
trong tương lai?”
Nhóm 5 nhận xét, đánh giá nhóm 2, nhóm 3 và nhóm 4 qua hình thức
chấm điểm bằng biểu đồ.
Mẫu biểu đồ đánh giá kết quả dự án sân khấu hóa lớp học:

Chú thích:
- KB: kịch bản; ĐD: đạo diễn; DX: diễn xuất; HPT: hóa trang, phục
trang; MT: thiết kế mĩ thuật; XL: xử lí tình huống sân khấu);
- Cột có màu nhạt: mức điểm lí tưởng; cột có màu đậm: mức điểm thực tế
đạt được.
* Hoạt động 4: Giáo viên tổ chức cho học sinh đọc - hiểu kịch bản vừa
diễn trên sân khấu:
Câu hỏi 1: Kể tên các nhân vật văn học xuất hiện (trực tiếp, gián tiếp)
trong vở kịch.
Đáp án: Chí Phèo, thị Nở, lí Kiến, tuần, Trạch Văn Đoành, chị Dậu, anh
Dậu, Tràng, vợ nhặt, Tự Lãng, Lang Rận, lão Hạc,...
16


Câu hỏi 2: Anh (chị) ấn tượng nhất với nhân vật nào trong vở kịch? Dùng
một vài từ để diễn tả ấn tượng của bản thân về nhân vật hoặc để miêu tả nhân
vật.
Đáp án mở, học sinh trình bày ấn tượng của bản thân về nhân vật.
Câu hỏi 3: Nếu anh (chị) là nhà văn sáng tác ra các tác phẩm có những
nhân vật văn học vừa xuất hiện trong vở kịch, anh (chị) suy nghĩ gì? Anh (chị)
có kết tội người biên kịch là “ăn cắp bản quyền” không, vì sao?
Đáp án mở, học sinh nói ra suy nghĩ của cá nhân. Giáo viên chấp nhận
các ý kiến trái chiều.
* Hoạt động 5: Kiểm tra dự án đọc kịch bản văn học của học sinh:
Ý nghĩa của xung đột kịch trong đoạn trích “Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài”
(trích Vũ Như Tô - Nguyễn Huy Tưởng).
GV thu bài về nhà chấm.
* Hoạt động 6: Giáo viên tổng kết giờ học, hướng dẫn về nhà, nhấn mạnh
kĩ năng đọc kịch bản văn học, đưa ra các dạng câu hỏi đọc hiểu:
- Dạng câu hỏi về con người nhà văn để lại dấu ấn nghệ thuật trong tác

phẩm;
- Dạng câu hỏi về phong cách nghệ thuật nhà văn thể hiện trong tác phẩm;
- Dạng câu hỏi về thời đại ra đời của tác phẩm và thời đại được phản ánh
trong tác phẩm;
- Dạng câu hỏi về ý nghĩa xung đột kịch;
- Dạng câu hỏi về hành động kịch;
- Dạng câu hỏi về tính cách, tâm lí, số phận nhân vật kịch;
- Dạng câu hỏi về ngôn ngữ kịch (đối thoại, độc thoại nội tâm, lời chú
thích nghệ thuật của tác giả);
- Dạng câu hỏi về biện pháp, thủ pháp nghệ thuật được sử dụng trong tác
phẩm;
- Dạng câu hỏi về phong cách ngôn ngữ và phương tiện biểu đạt của tác
phẩm;
- Dạng câu hỏi về chủ đề tư tưởng của tác phẩm;
17


- Dạng câu hỏi tích hợp: So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa thể loại
kịch với tự sự.
(Hoạt động này, tùy thuộc vào thời lượng tiết học và năng lực học sinh có
thể tiến hành hoặc không).

18