Quản lý dạy học tiếng anh theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT của huyện thanh thủy, tỉnh phú thọ

B GIO DC V O TO
HC VIN QUN Lí GIO DC

NGUYN XUN KIM

QUảN Lý DạY HọC TIếNG ANH THEO ĐịNH HƯớNG
PHáT TRIểN
NĂNG LựC CHO HọC SINH ở CáC TRƯờNG THPT
CủA HUYệN THANH THủY TỉNH PHú THọ

LUN VN THC S KHOA HC GIO DC

H Ni - 2016


B GIO DC V O TO
HC VIN QUN Lí GIO DC

NGUYN XUN KIM

QUảN Lý DạY HọC TIếNG ANH THEO ĐịNH HƯớNG
PHáT TRIểN
NĂNG LựC CHO HọC SINH ở CáC TRƯờNG THPT
CủA HUYệN THANH THủY TỉNH PHú THọ

Chuyờn Ngnh: Qun Lý Giỏo Dc
Mó S: 60 14 01 01

LUN VN THC S KHOA HC GIO DC

Ngi hng dn: PGS.TS Trn Th Tuyt Oanh

H Ni 2016


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành được luận văn này tôi đã nhận được rất nhiều sự động viên,
giúp đỡ của nhiều cá nhân và tập thể.
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Trần Thị Tuyết
Oanh, người đã luôn tận tình hướng dẫn tôi thực hiện tốt luận văn của mình.
Xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới các thầy giáo, cô giáo, những
người đã đem lại cho tôi những kiến thức bổ trợ vô cùng có ích trong những
năm học vừa qua.
Cũng xin gửi lời cám ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Phòng Sau Đại
học – Học viện Quản lý giáo dục đã tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình
học tập.
Cuối cùng tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè, những người đã
luôn bên tôi, động viên và khuyến khích tôi trong quá trình thực hiện đề tài
nghiên cứu của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, tháng 10 năm 2016
Tác giả

Nguyễn Xuân Kiểm


NHỮNG CỤM TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
STT
1
2
3

4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

CHỮ VIẾT TẮT
BGD&ĐT
BGH
CBQL
CSVC
DH
GV
GVBM
GVCN
HS
HĐND
KTĐG

QT
PTNLCHS
PPDH
SHCM
SHTCM
TCM
THPT
TTCM
UBND

CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ
Bộ Giáo dục và Đào tạo
Ban Giám hiệu
Cán bộ quản lý
Cơ sở vật chất
Dạy học
Giáo viên
Giáo viên bộ môn
Giáo viên chủ nhiệm
Học sinh
Hội đồng nhân dân
Kiểm tra đánh giá
Quan trọng
Phát triển năng lực cho học sinh
Phương pháp dạy học
Sinh hoạt chuyên môn
Sinh hoạt tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn
Trung học phổ thông
Tổ trưởng chuyên môn

Ủy ban nhân dân


MỤC LỤC
1. Lý do chọn đề tài..................................................................................................1
2.3.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát
triển năng lực cho học sinh...................................................................................55
2.3.3. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực cho học sinh...............................................................58
2.3.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực cho học sinh...............................................................61
Qua bảng 2.8 cho thấy thực trạng chỉ đạo hoạt động đánh giá dạy học Tiếng
Anh theo định hướng phát triển năng lực nhìn chung được tiến hành có hiệu
quả tốt thể hiện ở điểm đánh giá trung bình về nhận thức đạt 2.54 điểm và
mức độ thực hiện đạt 2.18 điểm. Nội dung chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế
hoạch dạy học theo định hướng PTNLHS được đánh giá ở mức độ cao nhất với
mức điểm về nhận thức đạt 2.58 điểm và mức độ thực hiện đạt 2.43 điểm. Điều
này cho thấy việc chỉ đạo tổ (nhóm) Tiếng Anh xây dựng kế hoạch dạy học theo
định hướng PTNLHS có tầm quan trọng đặc biệt và mang tính định hướng cụ
thể cho các hoạt động khác nhằm đem lại kết quả tốt nhất của hoạt động dạy
học theo định hướng PTNLHS.............................................................................62
2.3.5. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động dạy học Tiếng Anh theo
định hướng phát triển năng lực cho học sinh......................................................63
CHƯƠNG 3............................................................................................................75
3.2.3. Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ
cho giáo viên Tiếng Anh...............................................................................................86
3.2.3.1. Mục đích của biện pháp...................................................................................86
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh..............................................................................97
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn

nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh..............................................................................99
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh............................................................................101
Biện pháp 3: Tổ chức các hình thức bồi dưỡng đa dạng để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh........................................................................7
Biện pháp 3: Tổ chức các hình thức bồi dưỡng đa dạng để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh........................................................................8


DANH MỤC BẢNG
1. Lý do chọn đề tài..................................................................................................1
1.4.2.2. Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng
lực cho học sinh.......................................................................................................................32
1.4.2.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát
triển năng lực cho học sinh.....................................................................................................33
1.4.2.4. Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực
cho học sinh trong nhà trường................................................................................................34
(2)Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh
..................................................................................................................................................44
(3)Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh....................................................................................................................................44
(4)Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh trong nhà trường.......................................................................................................44
Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh....................................................................................................................................54
Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng
lực cho học sinh.......................................................................................................................54

2.3.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát
triển năng lực cho học sinh...................................................................................55

2.3.3. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực cho học sinh...............................................................58
2.3.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực cho học sinh...............................................................61
Qua bảng 2.8 cho thấy thực trạng chỉ đạo hoạt động đánh giá dạy học Tiếng
Anh theo định hướng phát triển năng lực nhìn chung được tiến hành có hiệu
quả tốt thể hiện ở điểm đánh giá trung bình về nhận thức đạt 2.54 điểm và
mức độ thực hiện đạt 2.18 điểm. Nội dung chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế
hoạch dạy học theo định hướng PTNLHS được đánh giá ở mức độ cao nhất với
mức điểm về nhận thức đạt 2.58 điểm và mức độ thực hiện đạt 2.43 điểm. Điều
này cho thấy việc chỉ đạo tổ (nhóm) Tiếng Anh xây dựng kế hoạch dạy học theo
định hướng PTNLHS có tầm quan trọng đặc biệt và mang tính định hướng cụ
thể cho các hoạt động khác nhằm đem lại kết quả tốt nhất của hoạt động dạy
học theo định hướng PTNLHS.............................................................................62
2.3.5. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động dạy học Tiếng Anh theo
định hướng phát triển năng lực cho học sinh......................................................63
CHƯƠNG 3............................................................................................................75


3.2.3. Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ
cho giáo viên Tiếng Anh...............................................................................................86
3.2.3.1. Mục đích của biện pháp...................................................................................86
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh..............................................................................97
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh..............................................................................99
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh............................................................................101
Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh......................................................................................................................................1

Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng
lực cho học sinh.........................................................................................................................1

Biện pháp 3: Tổ chức các hình thức bồi dưỡng đa dạng để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh........................................................................7
Biện pháp 3: Tổ chức các hình thức bồi dưỡng đa dạng để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh........................................................................8


DANH MỤC HÌNH
1. Lý do chọn đề tài..................................................................................................1
1.4.2.2. Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng
lực cho học sinh.......................................................................................................................32
1.4.2.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát
triển năng lực cho học sinh.....................................................................................................33
1.4.2.4. Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực
cho học sinh trong nhà trường................................................................................................34
(2)Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh
..................................................................................................................................................44
(3)Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh....................................................................................................................................44
(4)Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh trong nhà trường.......................................................................................................44
Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh....................................................................................................................................54
Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng
lực cho học sinh.......................................................................................................................54

2.3.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát
triển năng lực cho học sinh...................................................................................55

2.3.3. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực cho học sinh...............................................................58
2.3.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực cho học sinh...............................................................61
Qua bảng 2.8 cho thấy thực trạng chỉ đạo hoạt động đánh giá dạy học Tiếng
Anh theo định hướng phát triển năng lực nhìn chung được tiến hành có hiệu
quả tốt thể hiện ở điểm đánh giá trung bình về nhận thức đạt 2.54 điểm và
mức độ thực hiện đạt 2.18 điểm. Nội dung chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng kế
hoạch dạy học theo định hướng PTNLHS được đánh giá ở mức độ cao nhất với
mức điểm về nhận thức đạt 2.58 điểm và mức độ thực hiện đạt 2.43 điểm. Điều
này cho thấy việc chỉ đạo tổ (nhóm) Tiếng Anh xây dựng kế hoạch dạy học theo
định hướng PTNLHS có tầm quan trọng đặc biệt và mang tính định hướng cụ
thể cho các hoạt động khác nhằm đem lại kết quả tốt nhất của hoạt động dạy
học theo định hướng PTNLHS.............................................................................62
2.3.5. Thực trạng kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động dạy học Tiếng Anh theo


định hướng phát triển năng lực cho học sinh......................................................63
CHƯƠNG 3............................................................................................................75
3.2.3. Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ
cho giáo viên Tiếng Anh...............................................................................................86
3.2.3.1. Mục đích của biện pháp...................................................................................86
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh..............................................................................97
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh..............................................................................99
Biện pháp 3: Đa dạng các hình thức bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn
nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh............................................................................101
Tổ chức thực hiện hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng lực cho
học sinh......................................................................................................................................1

Chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng
lực cho học sinh.........................................................................................................................1

Biện pháp 3: Tổ chức các hình thức bồi dưỡng đa dạng để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh........................................................................7
Biện pháp 3: Tổ chức các hình thức bồi dưỡng đa dạng để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên Tiếng Anh........................................................................8


1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Bước vào thế kỷ XXI, dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta đang tiếp
tục tiến hành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để đưa sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến thành công thì nhân tố
quan trọng hàng đầu là cần có con người mới đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp
phát triển đất nước. Giáo dục là con đường bền vững nhất để hình thành
nguồn nhân lực, nguồn lao động đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.
Chỉ có nhờ giáo dục và đào tạo trình độ học vấn của nhân dân mới có thể
được nâng cao, mở ra những khả năng to lớn trong việc nắm bắt và sử dụng
những thành tựu của khoa học kỹ thuật đang phát triển mạnh mẽ như vũ bão
trên thế giới để tạo nên những thành tựu lớn lao, đẩy nhanh tiến độ phát triển
đi lên của đất nước. Đảng ta xác định gắn kết chặt chẽ phát triển nguồn nhân
lực với phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ, giáo dục và đào tạo là
một trong ba khâu đột phá để đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp
theo hướng hiện đại vào năm 2020, tạo tiền đề vững chắc cho phát triển cao
hơn trong giai đoạn sau.
Yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay, nhất là cấp THPT có ý
nghĩa vô cùng quan trọng; vì trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục
THPT nhằm giúp cho học sinh hoàn thiện học vấn phổ thông và có những

hiểu biết thông thường về kỹ thuật và hướng nghiệp, có điều kiện phát huy
năng lực cá nhân để tự lựa chọn hướng phát triển, tiếp tục học đại học, cao
đẳng, trung cấp nghề, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động sản xuất. Đội
ngũ cán bộ quản lý trường THPT với trọng trách là những người “Quyết định
chất lượng giáo dục”; Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “Mọi việc thành công
hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”. [23; 240] Chính vì vậy, cán bộ quản
lý trường THPT phải là những người hội tụ đầy đủ những yêu cầu về phẩm


2
chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng
lực quản lý, thích ứng yêu cầu đổi mới để thực hiện tốt mục tiêu giáo dục.
Trong bối cảnh kinh tế hội nhập, việc sử dụng ngoại ngữ đặc biệt là
Tiếng Anh là một trong những nhân tố không thể thiếu được. Khả năng sử
dụng thành thạo tiếng Anh là một trong tiêu chuẩn hàng đầu mà nhà tuyển
dụng đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đòi hỏi đầu tiên.
Cho dù chưa cho nghiên cứu hoặc thống kê chính thức về mối tương quan
giữa mức lương và trình độ ngoại ngữ nhưng thực tế cho thấy cơ hội được
tuyển dụng và mức lương hấp dẫn cho những ứng viên biết sử dụng Tiếng
Anh. Khi biết ngoại ngữ nói chung đặc biệt là tiếng Anh nói riêng con người
có thể dễ dàng hiểu biết về thế giới hơn, mở rộng hợp tác giao lưu và phát
triển tiềm năng của chính mình. Cùng với đổi mới mục tiêu, nội dung, phương
pháp giảng dạy của giáo dục phổ thông từ đó đòi hỏi phải có sự thay đổi việc
dạy và học tiếng Anh cũng có sự thay đổi để đáp ứng yêu cầu hiện nay, sự
thay đổi này có ảnh hưởng đến các hoạt động dạy, kiểm tra dánh giá của giáo
viên và hoạt động học của học sinh. Do vậy, việc quản lý hoạt động dạy và
học Tiếng Anh ở trường phổ thông cũng cần những thay đổi tạo đà cho sự
phát triển giáo dục nói chung.
Trong những năm qua, hoạt động dạy và học tiếng Anh ở các trường
THPT trên địa bàn huyện Thanh Thủy tỉnh Phú Thọ đã có nhiều dấu hiệu

đáng mừng tuy nhiên nó vẫn chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu hiện tại của
xã hội vì thế đặt ra cho các nhà quản lý giáo dục làm thế nào để nâng cao chất
lượng của việc dạy và học tiếng Anh để đáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của xã
hội hiện tại. Hơn nữa, tới thời điểm hiện tại, chưa có một nghiên cứu khoa
học nào về quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển
năng lực cho học sinh ở các trường THPT của huyện Thanh Thủy tỉnh Phú
Thọ. Để đáp ứng với những yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay, việc
áp dụng các biện pháp quản lý và tổ chức hoạt động dạy học Tiếng Anh theo


3
định hướng phát triển năng lực cho học sinh một cách hiệu quả sẽ góp phần
thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, nhiệm vụ trọng tâm của các nhà trường
Chính vì những lý do được đề cập ở trên nên tôi thiết nghĩ rằng việc nghiên
cứu đề tài “Quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát
triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT của huyện Thanh Thủy
tỉnh Phú Thọ” là cần thiết để tìm ra các giải pháp nâng cao chất lượng việc
dạy và học Tiếng Anh ở địa phương nơi mình công tác.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu lý luận, thực trạng và yêu cầu hoạt động dạy học Tiếng
Anh theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT, đề
xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng
phát triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT của huyện Thanh Thủy
tỉnh Phú Thọ nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Anh góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục của các nhà trường THPT hiện nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
- Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy học ở các trường THPT.
- Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát

triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT của huyện Thanh Thủy tỉnh
Phú Thọ.
4. Giả thuyết khoa học
Dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh ở
các trường THPT của huyện Thanh Thủy tỉnh Phú Thọ đã có những kết quả
nhất định, song chưa đạt chất lượng như mong muốn và còn tồn tại nhiều
hạn chế. Nếu xác đinh được nguyên nhân, đề xuất và thực thi các biện pháp
quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh bằng tăng cường thực hành cho HS, bồi
dưỡng về đổi mới phương pháp dạy học cho GV, sẽ đáp ứng yêu cầu về phát


4
triển năng lực cho học sinh, góp phần nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Anh
ở các trường THPT của huyện Thanh Thủy tỉnh Phú Thọ.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý hoạt động
dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh ở
trường THPT.
- Khảo sát thực trạng quản lí hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực ở các trường THPT của huyện Thanh Thủy tỉnh
Phú Thọ.
- Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định
hướng phát triển năng lực của hiệu trưởng các THPT của huyện Thanh Thủy
tỉnh Phú Thọ, khảo sát tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất.
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Nội dung nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu biện pháp quản lý
của hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng phát
triển năng lực của học sinh ở các THPT của huyện Thanh Thủy tỉnh Phú Thọ.
- Thời gian nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu, khảo sát, đánh giá trong thời
gian 2 năm học, năm học 2014-2015 và năm học 2015-2016.

- Giới hạn khách thể khảo sát: Cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh các
trường THPT của huyện Thanh Thủy tỉnh Phú Thọ.
7. Phương pháp nghiên cứu
* Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
Sử dụng các phương pháp nghiên cứu lí luận: Phân tích, tổng hợp, hệ
thống hóa, khái quát hóa các tài liệu để xây dựng khung lí thuyết và các khái
niệm công cụ làm luận cứ cho vấn đề nghiên cứu.
* Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
Khái quát hóa, tổng kết những kinh nghiệm quản lý trong hoạt động


5
dạy học Tiếng Anh từ đó đánh giá những ưu điểm và nhược điểm những công
tác đã làm, đánh giá các nguyên nhân ảnh hưởng đến hoạt động dạy học Tiếng
Anh. Từ đó đưa ra những cách tiếp cận phù hợp với công tác quản lý hoạt
động dạy học Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực cho học sinh.
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Sử dụng phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi là phương pháp cơ bản
và hiệu quả trong điều tra xã hội, qua đó đánh giá được các mức độ, số lượng
của xã hội đối với lĩnh vực điều tra. Phiếu điều tra hỏi sẽ tập trung nghiên
cứu, điều tra các lực lượng giáo dục trong nhà trường, đánh giá tổng quan
được những vấn đề cần nghiên cứu.
- Phương pháp chuyên gia
Bằng cách phỏng vấn trực tiếp hoặc gián tiếp các chuyên gia trong lĩnh
vực nghiên cứu, sẽ có được cách nhìn khoa học từ những người am hiểu trong
lĩnh vực đề tài nghiên cứu.
- Phương pháp khảo nghiệm
Phương pháp khảo nghiệm sẽ được tiến hành thông qua phương pháp
điều tra bằng phiểu hỏi, sẽ đánh giá mức độ thiết thực, mức độ cần thiết, khả

thi của các biện pháp đề ra trong đề tài nghiên cứu.
* Phương pháp xử lý và phân tích thông tin
- Phương pháp này sử dụng toán thống kê và phân tích số liệu
Phương pháp này là khâu quan trọng sau khi tiến hành các phương pháp
điều tra khác, đặc biệt sau khi sử dụng phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi. Từ
đó đi đến tổng kết đánh giá định lượng và định tính của kết quả điều tra.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu và phần Kết luận khuyến nghị, nội dung của luận
văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận của quản lý dạy học Tiếng Anh theo định hướng
phát triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT.
Chương 2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng
phát triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT của huyện Thanh Thủy
tỉnh Phú Thọ.


6
Chương 3. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo định hướng
phát triển năng lực cho học sinh ở các trường THPT trên địa bàn huyện Thanh
Thủy tỉnh Phú Thọ


7
CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TIẾNG ANH
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH Ở
TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Ngày nay mục đích của dạy học không chỉ dừng lại ở cách tiếp cận
truyền thụ, cung cấp kiến thức, kỹ năng, những kinh nghiệm mà loài người đã

tích luỹ được cho học sinh mà đang chuyển dần sang cách tiếp cận phát triển
năng lực như: năng lực giao tiếp; năng lực tự học, tự nghiên cứu; năng lực
phát hiện và giải quyết vấn đề; khả năng thích ứng; năng lực sáng tạo… cho
học sinh. Phát triển năng lực toàn diện cho học sinh là nhiệm vụ trọng tâm
của tất cả các nhà trường hiện nay theo tinh thần đổi mới giáo dục. Để làm tốt
nhiệm vụ đó, các nhà quản lý giáo dục phải đầu tư nghiên cứu, trải nghiệm để
tìm ra những giải pháp nâng cao chất lượng dạy học nói riêng và chất lượng
giáo dục và đào tạo nói chung trong nhà trường.
Hiện nay với sự phát triển mạnh mẽ của xu hướng toàn cầu hoá thì vai
trò của tiếng Anh ngày càng được khẳng định. Trong bậc học THPT, việc dạy
học môn tiếng Anh như thế nào nhằm đảm bảo mục tiêu hội nhập quốc tế đã
được đề cập đến trong quá trình thực hiện đổi mới và đóng vai trò quan trọng
trong việc nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo ra những con người đáp ứng
được yêu cầu hiện nay. Chính vì vậy nhiều nhà khoa học cũng tiến hành các
công trình nghiên cứu về lĩnh vực quản lý nói chung và giảng dạy bộ môn
tiếng Anh nói riêng.
- Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2009), Đại cương khoa học
quản lý giáo dục, Bài giảng cho cao học quản lý giáo dục, Hà Nội; NXB Đại
học quốc gia Hà Nội. [6].
- Đặng Quốc Bảo (2010), Những vấn đề về lãnh đạo- quản lý và sự vận dụng
vào điều hành nhà trường, Bài giảng cho học viên cao học quản lý giáo dục; [2].


8
- Đặng Xuân Hải (2014), Quản lí sự thay đổi, Tài liệu cho học viên cao
học quản lý giáo dục; [13].
- Nguyễn Thị Thu Phương (2007), Các biện pháp quản lý quá trình đổi
mới phương pháp dạy học tiếng Anh ở các trường trung học phổ thông thành
phố Hà Nội, Luận văn thạc sỹ QLGD; [25].
- Nguyễn Thị Bình (2009), Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học

môn Tiếng Anh ở các trường trung học phổ thông quận Lê Chân thành phố
Hải Phòng, Luân văn thạc sỹ QLGD; [3].
- Phạm Hồng Mai (2010) Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn
Tiếng Anh ở các trường trung học phổ thông Thủy Sơn, thành phố Hải Phòng,
Luận Văn thạc sỹ QLGD; [22].
- Lê Vũ Huy (2010), Biện pháp quản lý nâng cao chất lượng dạy học môn
tiếng Anh ở các trường trung học phổ thông huyện Bắc Sơn tỉnh Lạng Sơn; [16].
Thông qua các nghiên cứu trên, các tác giả đã đề cập đến những khía
cạnh khác nhau của quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh như khái niệm
quản lý, vị trí, vai trò của môn Tiếng Anh trong trường phổ thông ...... Tuy
nhiên, những vấn đề mang tính lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động dạy
học môn Tiếng Anh theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh ở các
trường THPT trên địa bàn huyện Thanh Thủy tỉnh Phú Thọ nói riêng mới chỉ
dừng lại như những kinh nghiệm, những phát hiện được thể hiện trong các
sáng kiến kinh nghiệm hoặc các báo cáo tổng kết năm học của các nhà trường
mà chưa được nghiên cứu một cách khoa học. Trong khuôn khổ luận văn này,
chúng tôi muốn đi sâu hơn để xác định cơ sở lí luận, khảo sát thực tiễn và trên
cơ sở đó đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học Tiếng Anh theo
định hướng phát triển năng lực cho học sinh với hiệu trưởng các trường THPT
ở huyện Thanh Thủy tỉnh Phú Thọ để góp phần nâng cao chất lượng dạy và
học nói chung, dạy và học bộ môn Tiếng Anh nói riêng, phù hợp với xu thế
phát triển và yêu cầu đổi mới giáo dục.


9
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục, quản lý nhà trường
1.2.1.1. Quản lý
Quản lý luôn gắn liền với sự phát triển của xã hội loài người và là tất
yếu lịch sử. Từ xã hội nguyên thủy, con người sống theo bầy đàn nhưng để có

thể kiếm ăn, có đủ sức mạnh chống chọi với tự nhiên, với các loài thú dữ thì
đòi hỏi phải đoàn kết, cần tổ chức thành tập thể có sức mạnh thống nhất vì
mục đích sinh tồn. Do đó ngay từ buổi sơ khai của loài người đã xuất hiện
nhu cầu quản lý như một sự tự nhiên, tất yếu. Quản lý chính là một phạm trù
tồn tại khách quan, nó ra đời từ bản thân nhu cầu của mọi chế độ xã hội, mọi
quốc gia, trong mọi thời đại.
Cùng với sự phát triển đa dạng, phong phú của xã hội thì khoa học
quản lý cũng ngày càng phát triển phong phú. Ở Việt Nam, khi nghiên cứu về
công tác quản lý và lý luận về quản lý, một số tác giả trong nước đã đưa ra
các quan điểm, định nghĩa về quản lý như sau:
Theo F.W Taylo: Quản lý là biết chính xác điều muốn người khác
làm, sau đó thấy họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất.
[30; 5]Theo Harold Koontz: Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức
bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo
và kiểm tra.[17; 6]
Tác giả Nguyễn Ngọc Quang quan niệm: “Quản lí là tác động có mục
đích, có kế hoạch của chủ thể quản lí đến tập thể những người lao động
(khách thể quản lí) nhằm thực hiện những mục tiêu dự kiến” [26; 31].
Theo tác giả Trần Quốc Thành cho rằng: “Quản lý là sự tác động của
chủ thể quản lý để chỉ huy, điều khiển, hướng dẫn các quá trình xã hội, hành
vi và hoạt động của con người, nhằm đạt được mục đích đúng với ý chí nhà
quản lý, phù hợp với quy luật khách quan” [31; 1].


10
Nhóm tác giả Bùi Minh Hiền – Vũ Ngọc Hải – Đặng Quốc Bảo cho
rằng: “Quản lí là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lí tới
đối tượng quản lí nhằm đạt mục tiêu đề ra” [14; 12].
Từ các khái niệm, quan điểm trên về quản lý, có thể thấy rằng khái
niệm quản lý được tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau, như : tiếp cận theo

hành vi quan hệ cá nhân, tiếp cận theo lý thuyết quyết định, tiếp cận toán học,
tiếp cận theo các vai trò quản lý, tiếp cận theo các chức năng quản lý, và tiếp
cận hệ thống. Nhưng nhìn chung có những điểm chung và khái quát về khái
niệm quản lý, đó là: Quản lý là sự tác động có ý thức của chủ thể quản lý đến
đối tượng quản lý, phù hợp với quy luật khách quan, để đạt được mục tiêu đã
đề ra, nhằm duy trì và phát triển tổ chức, cá nhân.
1.2.1.2. Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục được hiểu theo nhiều góc độ, nhiều quan niệm
khác nhau, ví dụ như:
Tác giả Nguyễn Ngọc Quang định nghĩa: "Quản lý giáo dục là hệ
thống những tác động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể
quản lý nhằm làm cho hệ thống vận hành theo đường lối nguyên lý giáo dục
của Đảng, thực hiện các tính chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam
mà tiêu điểm hội tụ là quá trình dạy học - giáo dục thế hệ trẻ, đưa giáo dục
tới mục tiêu dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất" [27; 35].
Theo tác giả Trần Kiểm: “Quản lí giáo dục thực chất là quản lí con người,
do đó quan hệ giữa con người với con người là nét nổi bật. Để mối quan hệ này
tốt đẹp, người cán bộ quản lí không chỉ có kinh nghiệm mà còn phải am hiểu
Khoa học Quản lí, đặc biệt là khoa học quản lí Giáo dục’’. [18; 23]
Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành trung ương Đảng khoá
VIII cũng đã viết: “quản lý giáo dục là sự tác động của chủ thể quản lý tới
khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động sư phạm của hệ thống giáo dục đạt tới
kết quả mong muốn bằng cách hiệu quả nhất”. [4]
Thuật ngữ quản lý giáo dục được xem xét dưới 2 cấp độ chủ yếu: cấp vĩ


11
mô và cấp vi mô. Quản lý giáo dục cấp vĩ mô là quản lý một nền hệ thống
giáo dục. Ở cấp độ này, quản lý giáo dục được hiểu là những tác động tự giác
có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống và hợp quy luật... của chủ

thể quản lý giáo dục đến tất cả các mắt xích của hệ thống giáo dục nhằm thực
hiện có chất lượng và hiệu quả việc tổ chức, huy động, điều phối, giám sát và
điều chỉnh... các nguồn lực nhân lực, vật lực, tài lực và thông tin để hệ thống
giáo dục vận hành đạt mục tiêu phát triển giáo dục.
Quản lý giáo dục là quá trình tác động có định hướng của nhà quản lý
giáo dục trong việc vận hành nguyên lý, phương pháp chung nhất của kế
hoạch nhằm đạt được những mục tiêu đề ra. Những tác động đó thực chất là
những tác động khoa học đến nhà trường, làm cho nhà trường tổ chức một
cách khoa học, có kế hoạch quá trình dạy và học theo mục tiêu đào tạo.
Có thể hiểu chung nhất: Quản lý giáo dục là quá trình vận dụng nguyên
lý, khái niệm, phương pháp chung nhất của khoa học quản lý vào lĩnh vực
quản lý giáo dục. Quản lý giáo dục là sự tác động có chủ đích của chủ thể
quản lý giáo dục đến đối tượng quản lý nhằm đạt mục tiêu xác định.
1.2.1.3. Quản lý nhà trường
Trường học là tổ chức giáo dục cơ sở mang tính chất nhà nước - xã hội,
trực tiếp làm công tác giáo dục thế hệ trẻ, trực tiếp tham gia vào quá trình
thực hiện mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực bồi dưỡng nhân tài cho
đất nước. Trường học là tế bào cơ sở của bất cứ hệ thống giáo dục nào từ
trung ương đến địa phương. Vì vậy, trường học nói chung vừa là khách thể cơ
bản của tất cả các cấp Quản lý, lại vừa là một hệ thống độc lập tự quản của xã
hội. Với đặc điểm đó, việc Quản lý trường học vừa mang tính chất Nhà nước,
vừa có tính chất xã hội. Nhà nước và xã hội cùng phối hợp chăm lo xây dựng
và Quản lý nhà trường. Ưu tiên đặc biệt cho giáo dục; Quản lý nhà nước các
cấp phải nắm mục đích tạo mọi điều kiện tối ưu cho sự phát triển của trường
học, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục, đào tạo học sinh.
Xuất phát từ khái niệm quản lý giáo dục nói chung được hiểu theo hai


12
nghĩa là quản lý ở cấp độ vĩ mô và quản lý ở cấp độ vi mô, quản lý trường học

(nhà trường) cũng được định nghĩa theo hai góc độ như sau:
- Góc độ thứ nhất: Quản lý nhà trường là hệ thống những tác động tự
giác của các cơ quan quản lý nhà nước như Bộ GD & ĐT, Sở GD & ĐT,
Phòng GD & ĐT và các cấp chính quyền (đơn vị hành chính từ trung ương
đến địa phương) đối với một cơ sở giáo dục (trường học) nào đó [18].
- Góc độ thứ hai: Quản lý trường học được hiểu theo nghĩa các hoạt
động của chủ thể quản lý một cơ sở giáo dục (trường học) như Hiệu trưởng
hoặc người có chức vụ quyền hạn tương đương Hiệu trưởng đối với các hoạt
động giáo dục và dạy học của cơ sở hay trường học mà họ được giao trách
nhiệm quản lý. [18]
Trong đề tài này, quản lý trường học được tiếp cận chủ yếu ở góc độ
thứ hai. Cụ thể là:
Quản lý nhà trường là những tác động có mục đích, có kế hoạch, có hệ
thống và phù hợp quy luật của chủ thể quản lý nhà trường (Hiệu trưởng) đến
khách thể quản lý nhà trường (GV, nhân viên, và người học..) nhằm đưa các hoạt
động giáo dục và dạy học của nhà trường đạt tới mục tiêu giáo dục đã đề ra.
1.2.2. Hoạt động dạy học, quản lý hoạt động dạy học
1.2.2.1. Hoạt động dạy học
Giáo dục được thực hiện bằng nhiều con đường, trong đó con đường
quan trọng nhất là tổ chức dạy học. Dạy học là một bộ phận của quá trình sư
phạm tổng thể, là một trong những con đường để thực hiện mục đích GD - ĐT
trong các trường học nói chung và trường THPT nói riêng. Quá trình dạy học
được tổ chức trong nhà trường nhằm cung cấp cho học sinh hệ thống những
tri thức khoa học toàn diện về tự nhiên, xã hội, tư duy và hình thành hệ thống
những kĩ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề
thực tiễn. Quá trình dạy học là một hoạt động phức tạp chịu sự tác động qua
lại của nhiều nhân tố cấu trúc, tạo nên một hệ thống.
- Mục tiêu dạy học: Hình thành nhân cách người học theo yêu cầu của xã hội.

13
- Nội dung dạy học: những kiến thức cơ bản, toàn diện, cập nhật, hiện
đại thể hiện ở nội dung chương trình sách giáo khoa, giáo án và kế hoạch dạy
học, bao gồm hệ thống tri thức, kỹ năng, kỹ xảo và hoạt động sáng tạo.
- Phương pháp dạy học: Việc sử dụng phương pháp dạy học phù hợp là
tăng hiệu quả của hoạt động dạy học, bao gồm các phương pháp dạy học
truyền thống và các phương pháp dạy học tích cực.
- Phương tiện dạy học: Cơ sở vật chất trang thiết bị đồ dùng dạy học,
nguồn tài chính phục vụ dạy học.
- Hình thức tổ chức dạy học: phong phú, phù hợp sẽ tăng hiệu quả của
hoạt động dạy học.
- Kết quả: Là khả năng phát triển trí tuệ và hình thành các phẩm chất đạo
đức cho học sinh.
Hoạt động dạy học luôn bị chi phối bởi các yếu tố của môi trường. Ta có
thể biểu diễn mối quan hệ giữa các thành tố cấu trúc của hoạt động dạy học
bằng sơ đồ sau:
Sơ đồ 1.2: Mối quan hệ giữa các thành tố cấu trúc của HĐ dạy học


14
Nhìn vào sơ đồ ta thấy các thành tố cấu trúc của hoạt động dạy học của
quan hệ tương tác lẫn nhau, bổ sung, phối hợp với nhau trong tác động của
môi trường tự nhiên và xã hội. Việc tác động tốt vào mối quan hệ đó là cơ sở
và điều kiện để làm tăng hiệu quả của hoạt động dạy học, nâng cao chất lượng
giáo dục.
Trong các nhân tố cấu trúc của quá trình dạy học: người dạy và người
học được coi là nhân tố trung tâm, quyết định chất lượng và hiệu quả đào tạo.
Giáo viên với vai trò là chủ thể của hoạt động dạy học, là người được
đào tạo cơ bản về nghiệp vụ sư phạm, người nắm vững kiến thức khoa học
chuyên ngành, phát huy phẩm chất và năng lực sư phạm để tổ chức thành

công hoạt động của mình. Chất lượng giáo dục của nhà trường phụ thuộc
phần lớn vào trình độ, năng lực sư phạm, phẩm chất đạo đức nghề nghiệp của
mỗi giáo viên. Bởi lẽ giáo viên là người chủ đạo trong toàn bộ quá trình dạy
học, là chủ thể tác động vào mọi nhân tố của quá trình dạy học, chi phối các
nhân tố khác, nhằm phát huy sức mạnh của các nhân tố khác.
Trong hoạt động dạy học của mình, GV không chỉ là người truyền đạt
cho HS kiến thức, mà còn là người tổ chức, hướng dẫn, điều khiển hoạt động
học của học sinh, làm cho việc học tập trở thành một hoạt động có ý thức,
hướng tới trang bị cho học sinh khả năng tự thu thập kiến thức, tự tìm hiểu
phương pháp giải quyết vấn đề một cách sáng tạo và có hiệu quả.
Học sinh với vai trò là người học, tiếp nhận thông tin từ phía người dạy,
quyết định chất lượng của hoạt động giáo dục
Để hoạt động giáo dục đạt được hiệu quả của cần có sự phối hợp hài hòa,
tích cực giữa chủ thể của hoạt động dạy và chủ thể của hoạt động học (giáo viên
và học sinh). Trong đó hoạt động dạy tổ chức điều khiển hoạt động học, học sinh
tự mình tích cực thực hiện hoạt động học dưới sự điều khiển của hoạt động dạy.
Hoạt động dạy và hoạt động học luôn tác động qua lại lẫn nhau với cùng một nội
dung, hướng tới cùng một mục đích. Việc dạy tốt sẽ tạo điều kiện cho học tốt,


15
việc học tốt sẽ tạo điều kiện cho dạy tốt và cũng đòi hỏi phải dạy tốt. Sự tác động
qua lại giữa hoạt động dạy và hoạt động học có mối quan hệ biện chứng với
nhau, phụ thuộc lẫn nhau, cùng hướng tới mục đích chung.
Nếu quá trình dạy học nói chung và hoạt động dạy học nói riêng được tổ
chức một cách khoa học, các thành tố cấu trúc của hoạt động dạy học được thực
hiện và phối hợp một cách hợp lý, thì sẽ đạt được mục tiêu của giáo dục đào tạo.
1.2.2.2. Quản lý hoạt động dạy học
Quản lý hoạt động dạy học là một quá trình sư phạm đặc thù, nó tồn tại
như là một hệ thống, bao gồm nhiều thành tố như: Mục đích và nhiệm vụ dạy

học, nội dung dạy học, phương pháp dạy học và phương tiện dạy học, thầy
với hoạt động dạy, trò với hoạt động học tập và kiểm tra - đánh giá kết quả
dạy học để điều chỉnh cho hiệu quả ngày càng tốt hơn. Quản lý hoạt động dạy
học là phải tổ chức thực hiện các nhiệm vụ cơ bản sau đây:
+ Quản lý việc xây dựng kế hoạch dạy học của giáo viên.
+ Quản lý việc thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học của giáo viên.
+ Quản lý việc phân công chuyên môn cho giáo viên.
+ Quản lý việc soạn bài và chuẩn bị giờ lên lớp của giáo viên.
+ Quản lý hồ sơ sổ sách của giáo viên.
+ Quản lý hoạt động các câu lạc bộ môn học mà em yêu thích.
+ Quản lý việc bồi dưỡng và nâng cao năng lực, trình độ dạy học cho
giáo viên.
+ Quản lý việc sử dụng phương tiện, điều kiện đảm bảo kích thích hoạt
động dạy học.
1.2.3. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực
* Phát triển năng lực
Năng lực là “khả năng, điều kiện chủ quan hoặc tự nhiên sẵn có để
thực hiện một hoạt động nào đó”[32, 61] như năng lực tư duy, năng lực tài
chính hoặc là “phẩm chất tâm sinh lý và trình độ chuyên môn tạo cho con


16
người khả năng hoàn thành một loại hoạt động nào đó với chất lượng cao”
như năng lực chuyên môn, năng lực lãnh đạo.
Năng lực là tổ hợp các thuộc tính độc đáo của cá nhân phù hợp với
những yêu cầu của một hoạt động nhất định, đảm bảo cho hoạt động đó có kết
quả tốt. Năng lực vừa là tiền đề, vừa là kết quả của hoạt động. Năng lực vừa
là điều kiện cho hoạt động đạt kết quả nhưng đồng thời năng lực cũng phát
triển ngay trong chính hoạt động ấy (kinh nghiệm, trải nghiệm).
Tác giả Đặng Thành Hưng cho rằng, về mặt thực hiện, kỹ năng phản

ánh năng lực làm, tri thức phản ánh năng lực nghĩ và thái độ phản ánh năng
lực cảm nhận. Năng lực là tổ hợp những hành động vật chất và tinh thần
tương ứng với dạng hoạt động nhất định dựa vào những thuộc tính cá nhân
(sinh học, tâm lý và giá trị xã hội) được thực hiện tự giác và dẫn đến kết quả
phù hợp với trình độ thực tế của hoạt động. Trong định nghĩa này, tác giả đã
đưa vào yếu tố rất quan trọng làm rõ những thuộc tính cá nhân - đó là sinh
học, tâm lý và giá trị xã hội.
Theo chúng tôi: “Năng lực là tổ hợp thuộc tính tâm sinh lý và trình độ đã
được chứng thực/chứng tỏ là hoàn thành một hoặc nhiều công việc theo các
tiêu chuẩn tương ứng trong bối cảnh hoạt động thực tế của người học”[32, 62].
Quá trình hình thành năng lực phải gắn với luyện tập, thực hành và trải nghiệm
các nhiệm vụ học tập nào đó và bảo đảm thực hiện có hiệu quả. Nó bao gồm cả
khả năng chuyển tải kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và thói quen vào các tình
huống học tập cụ thể. Nó cũng bao gồm cả sự tổ chức thực hiện, sự thay đổi,
cách tân và tính hiệu quả cá nhân cần có người học để học tập. Như vậy, ngoài
bộ ba then chốt kiến thức - kỹ năng - thái độ, năng lực còn phải phụ thuộc vào
một số yếu tố chủ quan khác như thể chất - sinh lý và yếu tố khách quan như
bối cảnh và điều kiện làm việc và học tập.
Từ những định nghĩa trên có thể thấy phát triển năng lực là khả năng vận
dụng tất cả những yếu tố chủ quan (mà bản thân có sẵn hoặc được hình thành
qua học tập) để giải quyết các vấn đề trong học tập, công tác và cuộc sống.