Quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại trường Cao đẳng nghề LICOGI (Luận văn thạc sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN QUẢN LÝ GIÁO DỤC
_____________

______________

NGUYỄN VĂN LỊCH

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC
TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ LICOGI

Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.01

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. LÊ THỊ NGỌC THÚY

HÀ NỘI – 2016


i

LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian học tập, nghiên cứu và triển khai đề tại: “Quản lý
hoạt động ứng dụng Công nghệ thông tin trong dạy học tại trường Cao
đẳng nghề Licogi.” đến nay tôi đã hoàn thành luận văn của mình
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các thầy giáo, cô giáo của Học viện quản lý
giáo dục đã tạo điều kiện để tôi hoàn thành khóa học thạc sĩ Quản lý giáo dục.
Tôi xin cảm ơn đến các nhà khoa học đã chỉ dạy, cung cấp tài liệu cho tôi

trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu luận văn. Đồng thời tôi xin gửi lời
cảm ơn đến BCH Đảng ủy, Ban giám hiệu và toàn thể cán bộ giáo viên, học
sinh sinh viên trường Cao đẳng nghề Licogi nơi tôi công tác.
Đặc biệt để hoàn thành luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn, tình
cảm kính trọng sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn tôi - TS Lê Thị Ngọc Thúy,
người đã trực tiếp hướng dẫn, tận tình chỉ bảo, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình
nghiên cứu và hoàn thiện luận văn này.
Mặc dù đã dành thời gian và tâm huyết, nhưng do kiến thức và kỹ năng
còn hạn chế nên luận văn còn nhiều thiếu sót.
Kính mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý của các thầy giáo, cô giáo, các
bạn đồng nghiệp để luận văn của tôi được hoàn thiện hơn
Hà Nội, tháng 12 năm 2016
Tác giả

Nguyễn Văn Lịch


ii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
CBQL

Cán bộ quản lý

CBQLGD

Cán bộ quản lý giáo dục

CNTT

Công nghệ Thông tin

CLDH

Chất lượng dạy học

CSVC

Cơ sở vật chất

CSVCTH

Cơ sở vật chất trường học

ĐPT

Đa phương tiện

ĐNGV

Đội ngũ giáo viên

GTVT

Giao thông vận tải

GAĐT

Giáo án điện tử

GADHTC

Giáo án dạy học tích cực

GADHTCĐT

Giáo án dạy học tích cực điện tử

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

GV

Giáo viên

HSSV

Học sinh sinh viên

LĐTBvàXH

Lao động thương binh và xã hội

NXB

Nhà xuất bản

PPDH

Phương pháp dạy học

QLGD

Quản lý giáo dục

TBDH

Thiết bị dạy học

THCS

Trung học cơ sở

ĐHSP

Đại học sư phạm

PTTH

Phổ thông trung học


iii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Tổng hợp số lượng giáo viên theo các khoa, Trung tâm, phòng ban,
từ 2014 - 2016 ....................................................................................................... 35
Bảng 2.2. Thống kê trình độ chuyên môn giáo viên theo khoa, bộ môn (Năm
học 2015 - 2016) ................................................................................................... 37

Bảng 2.3. Thống kê trình độ sư phạm của giáo viên từ 2014 - 2016 ....................... 37
Bảng 2.4. Tổng hợp trình độ tin học của giáo viên từ 2014 - 2016 ......................... 38
Bảng 2.5. Phòng học, nhà làm việc, xưởng thực tập, nhà ở học sinh sinh viên ...... 41
Bảng 2.6. Thống kê TBDH của trường (Tại thời điểm 10/ 2016) ........................... 43
Bảng 2.7. Thống kê mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới
phương pháp dạy học của cán bộ quản lý, cán bộ giáo viên trong trường............... 46
Bảng 3.1. Đánh giá mức độ cần thiết của các biện pháp quản lý đề xuất ................ 91
Bảng 3.2. Đánh giá mức độ khả thi của các biện pháp quản lý đề xuất .................. 92
Bảng 3.3. Tương quan giữa mức độ cần thiết và mức độ khả thi của các biện
pháp ...................................................................................................................... 93

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, MÔ HÌNH
Mô hình 3.1. Mô hình ứng dụng CNTT trong đổi mới PPDH ................................ 78
Sơ đồ 3.2. Mối quan hệ giữa các biện pháp............................................................ 89
Biểu đồ 3.1. Mối tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp ............................................................................................................... 94


iv

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .........................................................................................................i
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................ii
DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................... iii
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, MÔ HÌNH ................................................................... iii
MỤC LỤC............................................................................................................. iv
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3

4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài ........................................................... 3
5. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3
6. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 4
8. Cấu trúc luận văn............................................................................................. 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ỨNG DỤNG
CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC VỀ ĐỔI MỚI
PHƯƠNG PHÁP Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ .......................................... 6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ....................................................................... 6
1.1.1. Ngoài nước ............................................................................................ 6
1.1.2. Trong nước ............................................................................................ 7
1.2. Một số khái niệm cơ bản............................................................................... 9
1.2.1. Quản lý và quản lý nhà trường............................................................... 9
1.2.2. Công nghệ, công nghệ thông tin .......................................................... 12
1.2.3. Dạy học và đổi mới phương pháp dạy học ........................................... 14
1.2.4. Quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong cơ sở giáo dục .................... 16
1.3. Trường Cao đẳng nghề trong hệ thống giáo dục quốc dân .......................... 17
1.3.1. Mục tiêu dạy nghề ............................................................................... 17
1.3.2. Vai trò của Hiệu trưởng đối với hoạt động dạy nghề............................ 17
1.3.3. Yêu cầu của đổi mới giáo dục hiện nay đối với các trường dạy
nghề .............................................................................................................. 18
1.3.4. Bối cảnh Hội nhập quốc tế đối với yêu cầu dạy nghề ........................... 19
1.4. Quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tại
trường Cao đẳng nghề ....................................................................................... 21
1.4.1. Quản lý việc xây dựng và sử dụng phòng học đa phương tiện ............. 21
1.4.2. Quản lý việc sử dụng các phần mềm dạy học....................................... 23
1.4.3. Quản lý việc thiết kế và sử dụng giáo án dạy học tích cực có ứng
dụng công nghệ thông tin .............................................................................. 24

v
1.4.4 Quản lý ứng dụng CNTT trong công tác kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh ...................................................................................... 27
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học tại trường Cao đẳng nghề ............................................. 27
1.5.1.Yếu tố chủ quan ................................................................................... 27
1.5.2. Yếu tố khách quan ............................................................................... 28
Tiểu kết chương 1 ................................................................................................ 30
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ỨNG DỤNG
CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY VỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG
PHÁP Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ LICOGI............................................ 31
2.1. Khái quát về trường Cao đẳng nghề Licogi ................................................. 31
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển........................................................ 31
2.1.2. Chức năng nhiệm vụ và quyền hạn của trường. ................................... 32
2.1.3. Đội ngũ giáo viên ................................................................................ 35
2.1.4. Tình hình cơ sở vật chất của trường ..................................................... 39
2.1.5. Thực trạng dạy học ở trường................................................................ 44
2.2. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp
dạy học ở các khoa, bộ môn của trường Cao đẳng nghề Licogi ......................... 46
2.2.1. Việc triển khai thực hiện chỉ thị, nghị quyết, chủ trương chính sách
của Đảng, Nhà nước và những điều kiện để phát triển ứng dụng công nghệ
thông tin trong đổi mới phương pháp dạy học ở trường Cao đẳng nghề
Licogi ............................................................................................................ 46
2.2.2. Nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, đội ngũ giáo viên về việc
ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp dạy học............... 48
2.2.3. Ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp dạy
học. ............................................................................................................... 49
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi
mới phương pháp dạy học ................................................................................. 53
2.3.1. Quản lý việc xây dựng và sử dụng phòng học đa phương tiện ............. 53

2.3.2. Quản lý việc sử dụng các phần mềm dạy học....................................... 54
2.3.3.Q uản lý việc thiết kế và sử dụng giáo án điện tử .................................. 55
2.4. Đánh giá thực trạng ứng dụng và quản lý hoạt động ứng dụng công
nghệ thông tin trong đổi mới phương pháp dạy học tại Trường Cao đẳng
nghề Licogi. ...................................................................................................... 57
2.4.1. Mặt mạnh ............................................................................................ 57
2.4.2. Mặt yếu ............................................................................................... 57
2.4.3. Phân tích nguyên nhân tồn tại .............................................................. 58
Tiểu kết chương 2 ................................................................................................ 61


vi
Chương 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ
THÔNG TIN Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHÊ LICOGI ................................ 62
3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp ....................................................................... 62
3.1.1. Các văn kiện của Đảng, Nhà nước và ngành giáo dục và đào tạo về
ứng dụng công nghệ thông tin ....................................................................... 62
3.1.2. Định hướng chỉ đạo phát triển Đào tạo của Trường Cao đẳng nghề
Licogi............................................................................................................ 63
3.2. Những nguyên tắc đề xuất các biện pháp .................................................... 64
3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và đồng bộ..................................... 64
3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn....................................................... 65
3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi và tính hiệu quả ................................ 65
3.3. Các biện pháp quản lý ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới
phương pháp dạy học ở trường Cao đẳng nghề Licogi ....................................... 66
3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho giáo viên về tầm quan trọng
của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới PPDH ........................ 66
3.3.2. Biện pháp 2: Tăng cường đầu tư mua sắm thiết bị dạy học hiện đại,
xây dựng phòng học đa phương tiện để ứng dụng hiệu quả công nghệ
thông tin trong đổi mới PPDH ....................................................................... 70

3.3.3. Biện pháp 3: Tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cho giáo viên của các
khoa, đơn vị, bộ môn về kiến thức, kỹ năng tin học cơ bản và nâng cao
kỹ năng sử dụng một số phần mềm dạy học .................................................. 75
3.3.4. Biện pháp 4: Xây dựng quy trình thiết kế giáo án dạy học tích cực
có ứng dụng công nghệ thông tin................................................................... 77
3.3.5. Biện pháp 5: Xây dựng quy trình sử dụng giáo án dạy học tích cực
có ứng dụng công nghệ thông tin................................................................... 81
3.3.6. Biện pháp 6: Tăng cường kiểm tra đánh giá kết quả ứng dụng công
nghệ thông tin trong đổi mới PPDH của giáo viên ......................................... 83
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 87
3.5. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ..................... 89
Tiểu kết chương 3 ................................................................................................ 95
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ...................................................................... 96
1. Kết luận ......................................................................................................... 96
2. Khuyến nghị .................................................................................................. 98
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 100
PHỤ LỤC


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Sự bùng nổ của CNTT, lượng tri thức của nhân loại tăng nhanh như vũ
bão. Vào những năm cuối của thế kỷ XX lượng tri thức của nhân loại chỉ tăng
lên gấp đôi sau 10 năm, nhưng bước sang những năm đầu của thế kỷ XXI chỉ
cần sau 2 năm lượng tri thức của nhân loại đã tăng lên gấp đôi. Với lượng tri
thức khổng lồ như vậy, cùng với thời gian ngắn ngủi học tập trong các nhà
trường đã không còn phù hợp. Vì vậy ứng dụng công nghệ thông tin theo
hướng hiện đại hóa, công nghệ hóa là tất yếu trong các nhà trường hiện nay

nhằm góp phần nâng cao CLDH.
Trong “Chiến lược phát triển giáo dục 2011-2020” của Chính phủ đã
nhận định: “Giáo dục nước ta trong thập kỷ tới phát triển trong bối cảnh thế
giới có nhiều thay đổi nhanh và phức tạp. Toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế
về giáo dục đã trở thành xu thế tất yếu. Cách mạng khoa học công nghệ, công
nghệ thông tin và truyền thông, kinh tế trí thức ngày càng phát triển mạnh mẽ,
tác động trực tiếp đến sự phát triển của các nền giáo dục trên thế giới”.
Trong Nghị quyết số 29-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 8 Khóa IX
ngày 4 tháng 11 năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo:
“Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại;
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng kiến thức, kỹ năng của
người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập
trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự
cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát triển năng lực. Chuyển từ học chủ
yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã
hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông
tin và truyền thông trong dạy và học”.
Theo điều 36 khoản 2 của Luật giáo dục nghề nghiệp năm 2014:


2

“Phương pháp đào tạo trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng phải kết hợp rèn
luyện năng lực thực hành với trang bị kiến thức chuyên môn; phát huy tính
tích cực, tự giác, năng động, khả năng làm việc độc lập, tổ chức làm việc theo
nhóm; sử dụng phần mềm dạy học và tăng cường ứng dụng công nghệ thông
tin, truyền thông trong dạy và học”.
Nhận thức rõ yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay đối với các trường Cao
đẳng và tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT nhằm góp phần nâng cao
chất lượng đào tạo là hết sức cần thiết. Trong những năm qua trường Cao

đẳng nghề Licogi đã triển khai nhiều biện pháp nhằm đẩy mạnh ứng dụng
CNTT trong dạy học và quản lý. Việc ứng dụng CNTT trong dạy học bước
đầu đã đạt được một số kết quả. Tính đến năm học 2015 - 2016, nhà trường đã
trang bị các phòng máy vi tính cho HSSV và trang bị máy tính xách tay và
máy chiếu đa năng cho các khoa để giáo viên sử dụng trong quá trình giảng
dạy. Tuy nhiên, hiệu quả của việc ứng dụng CNTT trong việc nâng cao chất
lượng dạy học cũng còn nhiều hạn chế.
Nguyên nhân:
- Một số CBQL nhận thức còn chưa đầy đủ về công tác ứng dụng
CNTT trong dạy học, do trình độ tin học còn hạn chế nên chưa có khả năng
định hướng cho GV nhận thức được hết vai trò và ý nghĩa của việc ứng dụng
CNTT trong đổi mới PPDH nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.
- Nhiều GV chưa nắm vững kiến thức, kỹ năng tin học cơ bản; có GV
còn lạm dụng CNTT trong dạy học và coi bản trình chiếu điện tử đã là giáo án
điện tử. Bên cạnh đó công tác đầu tư mua sắm TBDH hiện đại, xây dựng cơ
sở hạ tầng cho việc ứng dụng CNTT trong việc nâng cao chất lượng dạy học
còn yếu. Khả năng thích ứng của sinh viên đối với các doanh nghiệp nước
ngoài có trang thiết bị máy móc hiện đại còn thấp, chưa bắt kịp với xu thế hội
nhập đòi hỏi nguồn nhân lực có trình độ kỹ thuật cao.


3

Với các lý do trên nên chúng tôi đã chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý
hoạt động ứng dụng CNTT trong dạy học tại trường Cao đẳng nghề
Licogi”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn quản lý hoạt ứng dụng
CNTT trong dạy học, từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động ứng
dụng CNTT nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy học ở Trường Cao đẳng

nghề Licogi.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong việc nâng cao chất lượng dạy
học 3.2. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong việc nâng
cao chất lượng dạy học.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài
Do điều kiện về thời gian và khả năng có hạn, bản thân chỉ tập trung
nghiên cứu đánh giá thực trạng quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong dạy
học về đổi mới phương pháp, đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động ứng
dụng CNTT trong dạy học về đổi mới phương pháp ở trường Cao đẳng nghề
Licogi và khảo nghiệm tích cấp thiết và khả thi các biện pháp.
5. Giả thuyết khoa học
Hiện nay việc quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong dạy học về đổi mới
phương pháp tại trường Cao đẳng nghề Licogi đã đạt được một số kết quả
nhất định song còn nhiều bất cập. Vì vây, nếu áp dụng hợp lý các biện pháp
quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong dạy học về đổi mới phương pháp
phù hợp với thực tiễn do tác giả đề xuất thì sẽ nâng cao chất lượng và hiệu
quả đào tạo ở trường Cao đẳng nghề Licogi.


4

6. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học
về đổi mới phương pháp ở các trường Cao đẳng nghề.
- Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong dạy học
về đổi mới phương pháp ở trường Cao đẳng nghề Licogi.
- Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động ứng dụng CNTT trong

dạy học về đổi mới phương pháp dạy học ở trường Cao đẳng nghề Licogi.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Nghiên cứu Luật Giáo Dục; Luật dạy nghề; các văn kiện của Đảng và
Nhà nước về định hướng phát triển giáo dục đào tạo và định hướng phát triển
ứng dụng CNTT trong đổi mới PPDH.
- Nghiên cứu các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Xây dựng,
Bộ LĐTB &XH, Tổng cục dạy nghề có liên quan đến TBDH, ứng dụng
CNTT trong đổi mới PPDH.
- Nghiên cứu các tài liệu khoa học có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.
7.2. Phương pháp điều tra
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Thông qua các phiếu trưng cầu ý
kiến, tìm hiểu nhận thức, nguyện vọng của CBQL, GV và HS để thu thập
thông tin về thực trạng quản lý ứng dụng CNTT trong đổi mới PPDH ở các
trường Cao đẳng nghề.
- Phương pháp chuyên gia: Lấy ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh
vực quản lý ứng dụng CNTT trong đổi mới PPDH.
- Phương pháp bổ trợ: Trực tiếp đi dự một số giờ dạy có ứng dụng
CNTT; Tiến hành phỏng vấn HS, GV và CBQL; Rút ra được những nhận xét
về công tác quản lý ứng dụng CNTT trong đổi mới PPDH.
7.3. Xử lý kết quả điều tra bằng thống kê
Phân tích xử lý các thông tin thu được, các số liệu bằng thống kê toán học.


5

8. Cấu trúc luận văn
Luận văn gồm 3 chương sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học về đổi mới phương pháp dạy học ở các trường Cao

đẳng nghề.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ thông
tin trong dạy học về đổi mới phương pháp dạy học ở trường Cao đẳng nghề
Licogi trong giai đoạn hiện nay.
Chương 3: Một số biện pháp quản lý hoạt động ứng dụng công nghệ
thông tin trong dạy học về đổi mới phương pháp dạy học ở trường Cao đẳng
nghề Licogi trong giai đoạn hiện nay.


Luận văn đủ ở file: Luận văn full