Đánh giá hiện trạng chất lượng nước ngầm trên địa bàn huyện Bình Xuyên – tỉnh Vĩnh Phúc (Khóa luận tốt nghiệp)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.54 MB, 75 trang )
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
---------------------
NGUY N XUÂN C
Tên
NG
tài:
ÁNH GIÁ HI N TR NG CH T L
NG N
C NG M
TRÊN A BÀN HUY N BÌNH XUYÊN
T NH V NH PHÚC
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
IH C
: Chính quy
Chuyên ngành
: Khoa h c - Môi tr
Khoa
: Môi tr
Khoá h c
: 2013 – 2015
ng
Thái Nguyên, 2014
ng
I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
---------------------
NGUY N XUÂN C
Tên
NG
tài:
ÁNH GIÁ HI N TR NG CH T L
NG N
C NG M
TRÊN A BÀN HUY N BÌNH XUYÊN
T NH V NH PHÚC
KHÓA LU N T T NGHI P
H
ào t o
: Chính quy
Chuyên ngành
: Khoa h c - Môi tr
Khoa
: Môi tr
Khoá h c
: 2013 – 2015
Giáo viên h
IH C
ng
ng
ng d n : PGS.TS.
Thái Nguyên, 2014
Th Lan
L IC M
N
i v i m i sinh viên, vi c th c t p t t nghi p là r t quan tr ng và c n
thi t. Sau khi hoàn thành khóa h c thì th c t p chính là lúc sinh viên
c
tr c ti p làm quen v i môi tr ng làm vi c, làm quen v i nh ng công vi c
sau này s làm. ó là y u t quan tr ng rèn luy n thêm cho sinh viên v k
n ng làm vi c, giao ti p xã hôi...
Trong 8 tu n th c t p là kho ng th i gian không quá dài nh ng c ng
không quá ng n
em b sung nh ng ki n th c th c t cho bài h c, áp d ng
nh ng hi u bi t c a mình vào th c t , nh h ng t ng lai cho chính mình.
Trong khóa th c t p v a qua em c m th y mình ã có nh ng hi u bi t rõ ràng
h n và c th h n v hi n tr ng môi tr ng n c ng m và i u ki n xã h i t i
khu v c c ng nh nh ng công vi c ph i làm c a nh ng cán b môi tr ng.
Cu i cùng em xin
c g i l i c m n chân thành nh t n toàn th các
th y, cô giáo khoa Môi tr ng - Tr ng H Nông Lâm Thái Nguyên, UBND
huy n Bình Xuyên – t nh V nh Phúc ã t o i u ki n cho em
c làm quen
v i nh ng công vi c c a ng i cán b làm công tác Môi tr ng và có
c
nh ng hi u bi t th c t v môi tr ng. c bi t, em xin chân thành c m n
các anh, ch phòng Tài Nguyên và Môi Tr ng huy n Bình Xuyên – t nh
V nh Phúc ã b o ban giúp
và d n d t em trong su t t th c t p và quá
trình làm báo cáo th c t p t t nghi p v a qua.
Do th i gian th c t p có h n, ki n th c th c t còn non y u nên b n báo
cáo này không th tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong
c s góp ý
ki n c a các th y (cô) b môn, cán b môi tr ng và các b n ng nghi p
báo cáo c a em
c hoàn ch nh h n.
Em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày 10 tháng 8 n m 2014
Sinh viên
Nguy n Xuân C
ng
DANH M C CÁC B NG
B ng 3.1: V trí và t a
l y m u ................................................................ 14
B ng 3.2: Ph
ng pháp l y m u và b o qu n m u ....................................... 17
B ng 3.3: Ph
ng pháp phân tích ................................................................. 18
B ng 4.1: Nhi t
trung bình các tháng trong n m t i V nh Phúc ............... 22
B ng 4.2: L
ng m a trung bình các tháng trong n m t i V nh Phúc........... 24
B ng 4.3:
mt
B ng 4.4. T ng tr
ng
i trung bình các tháng trong n m t i V nh Phúc ........ 26
ng kinh t trên
a bàn huy n ........................................ 31
B ng 4.5. C c u giá tr s n xu t huy n Bình Xuyên.................................... 32
B ng 4.6: K t qu phân tích ch t l
ng n
cd
i
t huy n Bình Xuyên ... 39
B ng 4.7: K t qu phân tích ch t l
ng n
cd
i
t huy n Bình Xuyên ... 40
B ng 4.8: Hi n tr ng c p, thoát n
c các xã th tr n trên
a bàn huy n ....... 43
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1: N
c ng m trong chu trình th y v n .............................................. 4
Hình 3.1: B n
v trí l y m u quan tr c n
Hình 4.1. B n
hành chính huy n Bình Xuyên .......................................... 20
Hình 4.2: Bi u
nhi t
Hình 4.3: L
c ng m................................... 15
trung bình tháng t n m 2003-2013 t i V nh Phúc......23
ng m a trung bình tháng t n m 2003-2013 t i V nh Phúc .... 25
Hình 4.4: Bi u
m trung bình tháng t n m 2003-2013 t i V nh Phúc...... 27
Hình 4.5: C c u s d ng
t n m 2013 ....................................................... 29
Hình 4.6: Giá tr Amoni t i các i m quan tr c ............................................ 41
Hình 4.7: Giá tr COD t i các i m quan tr c ............................................... 42
Hình 4.8: Giá tr Mn t i các i m quan tr c .................................................. 43
Hình 4.9: Giá tr
Hình 4.10. S
oxi hóa t i các i m quan tr c ...................................... 44
nguyên t c d báo ô nhi m môi tr
ng ............................. 55
DANH M C CÁC T , C M T
VI T T T
BTNMT
: B Tài nguyên và Môi tr
BVMT
: B o v môi tr
CCN
: C m công nghi p
DN
: Doanh nghi p
DVT
:
TM
ng
ng
n v tính
: ánh giá tác
ng môi tr
KCN
: Khu công nghi p
QCVN
: Quy chu n Vi t Nam
TCVN
: Tiêu chu n Vi t Nam
TNHH
: Trách nhi m h u h n
UBND
: y ban nhân dân
WHO
: T ch c Y t th gi i
ng
M CL C
PH N I. M
U ....................................................................................... 1
1.1. Tính c p thi t c a tài ....................................................................... 1
1.2. M c ích và yêu c u c a tài ............................................................ 2
1.2.1. M c ích....................................................................................... 2
1.2.2. Yêu c u......................................................................................... 2
1.3. Ý ngh a c a tài ................................................................................ 2
1.3.1. Ý ngh a khoa h c .......................................................................... 2
1.3.2. Ý ngh a th c ti n .......................................................................... 2
PH N II. T NG QUAN TÀI LI U ............................................................ 3
2.1. C s khoa h c .................................................................................... 3
2.1.1 Khái ni m, c i m n c ng m.................................................... 3
2.1.2 Phân lo i n c ng m ..................................................................... 3
2.1.3 S hình thành n c ng m .............................................................. 4
2.1.4 Các tác nhân nh h ng n ch t l ng n c ng m. ..................... 5
2.1.5 Các nhân t nh h ng n tr l ng n c ng m .......................... 5
2.1.6 nh h ng c a vi c khai thác n c ng m n môi tr ng ............ 6
2.2. C s pháp lý....................................................................................... 7
2.3. K t qu nghiên c u n c ng m trên Th Gi i ..................................... 8
2.4. K t qu nghiên c u n c ng m Vi t Nam ...................................... 11
PH N III.
I T
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN
C U ............................................................................................................ 13
3.1. i t ng và ph m vi nghiên c u ...................................................... 13
3.1.1. i t ng nghiên c u ................................................................. 13
3.1.2. Ph m vi nghiên c u .................................................................... 13
3.2. N i dung nghiên c u ......................................................................... 13
3.2.1. i u ki n t nhiên, kinh t xã h i c a huy n Bình Xuyên........... 13
3.2.2.Hi n tr ng công tác qu n lý, b o v môi tr ng. .......................... 13
3.2.3.Hi n tr ng ch t l ng n c ng m. ............................................... 13
3.2.4.D báo xu th di n bi n môi tr ng trên a bàn huy n giai o n
2015- 2020. .......................................................................................... 16
3.2.5.
xu t gi i pháp kh c ph c và phòng ng a ô nhi m. ................ 16
3.3. Ph ng pháp nghiên c u ................................................................... 16
3.3.1.Ph ng pháp thu th p tài li u ...................................................... 16
3.3.2. Ph ng pháp th c nghi m .......................................................... 17
PH N IV. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ....................... 19
4.1. i u ki n t nhiên và tài nguyên thiên nhiên ..................................... 19
4.1.1. i u ki n t nhiên ...................................................................... 19
4.1.2 Tài nguyên thiên nhiên ................................................................ 28
4.1.3. i u ki n kinh t - xã h i ............................................................ 30
4.2. Hi n tr ng công tác qu n lý, b o v môi tr ng................................. 32
4.2.1. Hi n tr ng công tác qu n lý môi tr ng ...................................... 32
4.2.2. ánh giá th c tr ng công tác qu n lý Nhà n c v môi tr ng trên
a bàn huy n trong nh ng n m qua ..................................................... 35
4.2.3. Tình hình th c hi n Lu t b o v môi tr ng và ý th c tuân th
pháp lu t v môi tr ng c a ng i dân, các doanh nghi p trên a bàn
huy n trong nh ng n m qua ................................................................. 36
4.3. K t qu phân tích và nh n xét ch t l ng n c n c ng m huy n Bình
Xuyên, t nh V nh Phúc ............................................................................. 38
4.3.1. K t qu xác nh hàm l ng Amoni (NH4+)................................ 41
4.3.2. K t qu xác nh nhu c u oxy hóa h c (COD) ........................... 42
4.3.3. K t qu xác nh hàm l ng kim lo i n ng (Mn) ........................ 43
4.3.4. K t qu xác inh
oxy hóa (tính theo KMnO4) ....................... 44
4.4. D báo xu th di n bi n môi tr ng trên a bàn huy n giai o n 2015
-2020 ........................................................................................................ 52
4.4.1. Quan i m và m c tiêu phát tri n ............................................... 52
4.4.2. D báo xu th di n bi n môi tr ng trên a bàn huy n giai o n
2015 - 2020 .......................................................................................... 54
4.5. Các gi i pháp h n ch ô nhi m .......................................................... 56
4.5.1. Gi i pháp c ch chính sách........................................................ 56
4.5.2. Gi i pháp k thu t, công ngh ..................................................... 58
4.5.3. H p tác qu c t trong vi c tri n khai các d án xu t .............. 58
4.5.4. Tuyên truy n, v n ng, kêu g i s ng h c a các nhà u t và
ng i dân trong vi c th c hi n án .................................................... 59
PH N V. K T LU N VÀ KI N NGH ................................................... 60
5.1. K t lu n ............................................................................................. 60
5.2. Ki n ngh ........................................................................................... 61
TÀI LI U THAM KH O.......................................................................... 63
1
PH N I
M
U
1.1. Tính c p thi t c a tài
Môi tr ng có vai trò r t quan tr ng i v i s s ng trên trái t, con
ng i ã tác ng vào môi tr ng v i nhi u hình th c khác nhau nh m m c
ích ph c v cho s s ng và phát tri n c a mình.
Ngày nay v i s phát tri n kinh t , xã h i, t c
ô th hoá ngày càng
t ng và s phát tri n m nh m c a các ngành: Công nghi p, D ch v , Du
l ch… thì các y u t môi tr ng b nh h ng ngày m t nhi u. Song song v i
s phát tri n ó ã làm n y sinh nh ng v n
m i, nan gi i cho toàn xã h i
trong ó ô nhi m môi tr ng là v n
gây b c xúc cho c c ng ng. Ô
nhi m môi tr ng v i nhi u nguyên nhân khác nhau t các ho t ng sinh
ho t, s n xu t c a con ng i: Nông nghi p, công nghi p, th ng m i và d ch
v . Các ch t th i t các ho t ng trên ã gây tác ng r t l n t i các ngu n
n c ng m c a chúng ta.
V nh Phúc c ng là t nh ang x y ra hi n t ng nh v y. Sau h n 10 n m
tái l p t nh, v i s quy t tâm, n l c ph n u c a ng b , chính quy n và
nhân dân, t nh V nh Phúc ã và ang d n tr thành t nh công nghi p. V i
nh ng l i th v nhi u m t, cùng v i nh ng chính sách khuy n khích và thu
hút u t phù h p, kinh t c a t nh V nh Phúc có nh ng b c t ng tr ng
v t b c, tr thành m t trong nh ng a ph ng có t c
t ng tr ng l n
nh t c n c. Tình hình kinh t trên a bàn t nh phát tri n v i t c
cao ã
t o i u ki n thu n l i V nh Phúc y m nh phát tri n các l nh v c xã h i,
i s ng nhân dân ngày m t nâng cao, an ninh chính tr , tr t t an toàn xã h i
c gi v ng, qu c phòng ngày càng
c c ng c v ng ch c.
Tuy nhiên, cùng v i quá trình t ng tr ng kinh t và s phát tri n c a
i s ng xã h i, V nh Phúc c ng ang ph i i m t v i s suy gi m c a ch t
l ng môi tr ng s ng; s gia t ng, bi n i ph c t p c a các hi n t ng th i
ti t b t th ng; môi tr ng b suy thoái, nhi u h sinh thái và sinh c nh t
nhiên ang có nguy c b phá hu , a d ng sinh h c có chi u h ng suy gi m
do ho t ng.
Ch t l ng môi tr ng n c ng m trên a bàn huy n Bình Xuyên – t nh
V nh Phúc c ng ang b nh h ng x u, qua k t qu quan tr c ch t l ng
2
n c ng m m t s n m g n ây cho th y m t s ch tiêu c a n c ng m v t
quy chu n cho phép.
ánh giá úng th c tr ng ch t l ng n c ng m trên a bàn huy n
Bình Xuyên – t nh V nh Phúc, tôi ã ch n th c hi n
tài: “ ánh giá hi n
tr ng ch t l ng n c ng m trên a bàn huy n Bình Xuyên – t nh V nh
Phúc” nh m ti n hành nghiên c u, i u tra, phân tích và ánh giá c th hi n
tr ng ch t l ng n c ng m trong khu v c nghiên c u.
1.2. M c ích và yêu c u c a tài
1.2.1. M c ích
- Thu th p các thông tin vè i u ki n t nhiên và kinh t xã h i t i
huy n Bình Xuyên – t nh V nh Phúc.
- ánh giá hi n tr ng công tác qu n lý, b o v môi tr ng c a huy n
Bình Xuyên.
- Hi n tr ng ch t l ng n c ng m c a huy n Bình Xuyên.
- D báo xu th di n bi n môi tr ng trên a bàn huy n giai o n 2015 - 2020.
xu t m t s gi i pháp kh c ph c và phòng ng a ô nhi m.
1.2.2. Yêu c u
- Các s li u, thông tin a ra ph i m b o
tin c y, chính xác, y
, chi ti t.
- ánh giá công tác th c hi n ph i chính xác.
- Nh ng gi i pháp xu t ph i có tính kh thi phù h p v i i u ki n c a huy n.
1.3. Ý ngh a c a tài
1.3.1. Ý ngh a khoa h c
- V n d ng và phát huy
c các ki n th c ã
c h c và nghiên c u.
- B sung t li u, nâng cao nh n th c, k n ng và rút kinh nghi p th c t
ph c v cho công tác sau này.
- C ng c lý thuy t, ki n th c ã
c trang b trong quá trình h c t p
- úc rút thêm kinh nghi m làm vi c th c ti n, các thao tác phân tích các
thông s , cách vi t báo cáo, cách x lý s li u.
1.3.2. Ý ngh a th c ti n
- ánh giá v n
th c t v hi n tr ng ch t l ng n c ng m huy n
Bình Xuyên – t nh V nh Phúc.
- T vi c ánh giá hi n tr ng, xu t m t s gi i pháp phù h p nh m c i
thi n và b o v ch t l ng n c ng m.
3
PH N II
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s khoa h c
2.1.1 Khái ni m,
"N
c i mn
c ng m
c ng m là m t d ng n
cd
i
t, tích tr trong các l p
t á
tr m tích b i r i nh c n, s n, cát b t k t, trong các khe n t, hang caxt d
b m t trái
t, có th khai thác cho các ho t
c i mc an
c ng m là kh n ng di chuy n nhanh trong các
t x p, t o thành dòng ch y ng m theo
nh ng
c i m gi ng nh n
(dòng th m r t ch m so v i n
cho n
id
c dâng, n
sâu c a n
c ng m: n
c ng m có ngu n n
Theo b m t ch a n
nh , n
c: n
Theo i u ki n ki n t o
n
nh.
c
u vào. Ngu n cung c p n
c
c Quý, 1994) [13]
nh, n
i ta chia n
c ng m thành các lo i sau:
c ng m n m sâu > 50, n m nông < 50
c: n
c ng m có ngu n n
c theo d ng n
c
c có b m t
c có b m t l n.
a ch t: n
c ng m
c theo d ng
.
c ng m trong t ng ch a n
c ng m trong t ng ch a n
i u ki n v a n
ng n
c ng m nhìn chung
c ng m
Theo i u ki n c a ngu n n
n
luân chuy n ch m
ng (PGS.TS. Nguy n
Tùy theo yêu c u s d ng ng
Theo
c ng m c ng có
c m t th m vào t ng ch a. Các ngu n thoát t nhiên
nh su i và th m vào các
2.1.2 Phân lo i n
c m t là do t c
c m t), kh n ng gi n
c m t khi so sánh v l
c ng m là n
a hình. N
c m t nh : ngu n vào (b c p), ngu n ra và
ch a. S khác bi t ch y u v i n
l nh nn
i”.
c ng m:
Ð c i m chung c a n
l p
ng s ng c a con ng
i
c ng m
t ng ch a n
t ng ch a n
c trong
c trong i u ki n v a không
4
Theo b n ch t l h ng trong t ng ch a n
n
c tính th y l c: n
Theo v trí t ng ch a n
c ng m t ng d
N
c ng m
c: n
c ng m có b m t t do, n
c ng m t ng trên, n
i có áp (PGS.TS. Nguy n
2.1.3 S hình thành n
ki n t o
c ng m t nh.
c ng m t ng d
c Quý ,1994) [13]
c hình thành do n
c trên b m t ng m xu ng, do không
c s t p trung trên b m t, tùy t ng
a ch t mà nó hình thành nên các hình d ng khác nhau, n
trung nhi u s b t
u di chuy n và liên k t v i các khoang, túi n
d n d n hình thành m ch ng
c ng m ph thu c vào l
m a và kh n ng tr n
i,
c ng m
th ng m qua t ng á m nên trên nó n
n
c ng m trong á hoa,
c ng m trong á vôi.
Theo các
n
c: n
Hình 2.1: N
c khác,
c ng m l n nh , tuy nhiên vi c hình thành
ng n
cc a
ct p
c ng m xu ng và ph thu c vào l
t (PGS.TS. Nguy n
c Quý ,1994) [13]
c ng m trong chu trình th y v n
ng
5
2.1.4 Các tác nhân nh h
ng
n ch t l
ng n
c ng m.
Tác nhân t nhiên nh : nhi m m n, nhi m phèn, hàm l
ng Fe, Mn và
m t s kim lo i khác.
Tác nhân nhân t o nh : n ng
NO2-, NH4+, PO4 3- -... v
Suy thoái tr l
h th p m c n
Khi l
n
ng n
nh h
t.
ng
n tr l
ng n
H in
c ng m,
ng
ng c a n
n tr l
ng và ch t l
ng c a n
c c a khí quy n c ng cung c p m t ph n cho quá trình ng ng t
c bi t trong vùng khí h u khô h n. Nh ng quá trình b c h i là
ng và ch t l
ng n
Nhân t
a hình,
ch t thu v n, d n
cd
i
ng n
c, vì v y nó
a m o có tác
n thay
ng m càng sâu thì l
ng n
c và nh h
c xem là
ng
n tr
t.
i tr l
ng m. Ch ng h n nh chi u dày c a
n
ng c a
c ng m.
m t thành ph n quan tr ng c a cán cân cân b ng n
Con ng
ng
c
ng m a là ngu n cung c p và là nhân t c
m t trong nh ng nguyên nhân làm hao h t l
l
c ng m. Ng
c ng m h th p làm gi m áng k tr l
c ng m. i u này cho th y l
ng
c ng m
c ng m dâng cao. Trong mùa m a m c
c ng m dâng cao làm t ng áng k tr l
b n nh h
n
c ng m bi u hi n b i gi m công su t khai thác,
ng m a t ng thì m c n
l i, mùa khô m c n
n
t tiêu chu n cho phép, ô nhi m b i vi sinh v t.
c ng m, lún
2.1.5 Các nhân t
ng NO3-,
kim lo i n ng cao, hàm l
c ng m
ng làm thay
c i m
a
ng thái c a n
c
i thông khí càng l n t c m c n
c
ng, ch t l
ng và
c cung c p s gi m i.
i c ng là m t trong nh ng nhân t
c ng m. Ch ng h n con ng
i nh ng
nh h
i khoan gi ng l y n
ng
c ng m
n tr l
ng
n u ng,
sinh ho t và s n xu t, phá r ng, xây d ng các h ch a nhân t o, ào kênh, x
m
ng...t t c nh ng i u này làm cho tr l
(PGS.TS. Nguy n
c Quý ,1994) [13]
ng n
c ng m b suy gi m
6
2.1.6 nh h
ng c a vi c khai thác n
Vi c khai thác n
tiêu c c
n môi tr
S t lún m t
c ng m
c ng m v i s l
ng m s t o ra các ph u h th p m c n
s phát tri n to ra khi l u l
t. Khi khai thác n
ng
ng l n có th gây nhi u nh h
ng. Trong ó có hai tác
t và suy gi m ch t l
n môi tr
ng
ng chính nh sau:
ng n
c ng m: Khi khai thác n
c
c c c b quanh gi ng. Các ph u này
ng khai thác v
t quá s b c p cho n
c ng m t i nhi u n i và v
t quá l
cd
i
ng b c p, các
ph u này giao nhau s gây h th p trên vùng r ng l n. H th p m c n
ng m là nguyên nhân gây ra hi n t
l
ng n
ng s t lún m t
t và suy gi m ch t
c ng m.
S xâm nh p m n: Vi c khai thác n
khai thác n
m ch n
c ng m g n biên m n n
c ng m, gi m áp l c n
th u, xâm nh p n
nhi m m n t ng n
c.
cd
i ng m v i s l
c ng m ã d n
ng l n,
n tình tr ng s t gi m
i u này làm gia t ng kh n ng th m
c m n t bên ngoài vào các t ng r ng, gây ra hi n t
c ng m. Bên c nh ó, nhi u gi ng n
x lý trám l p không úng quy nh ã làm gia t ng nguy c
c ng m, gây ra hi n t
(PGS.TS. Nguy n
ng
c không còn s
d ng ho c khai thác không hi u qu nh ng không có bi n pháp x lý hay
vào n
c
c
a ngu n ô nhi m
ng ô nhi m thông t ng m ch n
c ng m
c Quý ,1994) [13]
M t s khái ni m liên quan
- Môi tr
ng bao g m các y u t t nhiên và y u t v t ch t nhân t o
quan h m t thi t v i nhau, bao quanh con ng
s n xu t, s t n t i, phát tri n c a con ng
Lu t B o v Môi tr
ng t i
i s ng,
i và thiên nhiên. (Theo Ði u 1,
ng c a Vi t Nam) [11]
- Quan tr c môi tr
tr
i, có nh h
ng xuyên ch t l
ng môi
ng v i các tr ng tâm, tr ng i m h p lý nh m ph c v các ho t
ng b o
v môi tr
ng là vi c theo dõi th
ng và phát tri n b n v ng
7
- Ô nhi m môi tr
ng là s làm thay
ph m Tiêu chu n môi tr
c: Là s thay
thành ph n sinh h c c a n
i tính ch t v t lý, tính ch t hóa h c,
c vi ph m tiêu chu n cho phép [11]
- Suy thoái k n ki n ngu n n
ng c a ngu n n
ng, vi
ng [11]
- Ô nhi m ngu n n
l
i tính ch t c a môi tr
c: Là s suy gi m v ch t l
ng và s
c
- Phát tri n tài nguyên n
c: Là bi n pháp nh m nâng cao kh n ng khai thác
s d ng b n v ng tài nguyên n
c và nâng cao giá tr tài nguyên n c.
- B o v tài nguyên n
c n ki n ngu n n
c, b o
tri n tài nguyên n
c.
c: Là bi n pháp nh m phòng ch ng suy thoái,
m an toàn ngu n n
c và b o v kh n ng phát
2.2. C s pháp lý
- Lu t B o v Môi tr
ng Vi t Nam
c Qu c h i n
c C ng hòa xã
h i ch ngh a Vi t Nam khóa XI, k h p th 8 thông qua ngày 29 tháng 11
n m 2005, ban hành ngày 12 tháng 12 n m 2005, có hi u l c t ngày 01
tháng 7 n m 2006.
- Ngh
nh S 80/2006/N -CP ngày 09/08/2006 c a chính ph v vi c quy
nh chi ti t và h
- Ngh
ng d n thi hành m t s
i u c a Lu t B o v môi tr
ng.
nh 21/2008/N -CP ngày 28/02/2008 c a Chính ph v s a
b sung m t s
i u c a Ngh
Chính ph v vi c quy
Lu t B o v môi tr
i
nh s 80/2006/N -CP ngày 09/08/2006 c a
nh chi ti t và h
ng d n thi hành m t s
i uc a
ng.
- Lu t tài nguyên n
c 2012.
- Thông t s 13/2014/TT – BTNMT ngày 17 tháng 02 n m 2014 ban
hành “Quy
nh k thu t i u tra, ánh giá tài nguyên n
- Thông t 19/2013/TT-BTNMT: Thông t “Quy
tài nguyên n
cd
i
t”
cd
i
t”
nh k thu t quan tr c
8
- Quy t
hành
nh 182/Q -TTg, ngày 23/01/2014 v vi c phê duy t k ho ch
ng qu c gia nâng cao hi u qu qu n lý, b o v , s d ng t ng h p tài
nguyên n
c giai o n 2014-2020
- QCVN 09 : 2008/BTNMT Quy chu n k thu t qu c gia v ch t l
n
c ng m.
- TCVN 5992:1995 (ISO 5667 -2: 1991) - Ch t l
H
c- L y m u.
ng n
c- L y m u.
ng n
c- L y m u.
ng d n b o qu n và x lý m u.
- TCVN 6000:1995 (ISO 5667 -11: 1992) Ch t l
H
ng n
ng d n k thu t l y m u.
- TCVN 5993:1995 (ISO 5667 -3: 1985) - Ch t l
H
ng
ng d n l y m u n
c ng m.
2.3. K t qu nghiên c u n
Ngu n n
c ng m chi m 95% là n
khai thác ngu n n
c ng m
Hoa K , kho ng 50% n
th ), 40% l
c ng m trên Th Gi i
ng n
c ng t cung ng trên th gi i. S
c ti n hành t lâu
c u ng cho dân c (96%
c dùng
t
i tiêu
u
các qu c gia phát tri n.
vùng ven và 20%
c l y t
n
ô
c ng m
(Gs.Hu nh Thu Hòa) [10]
Vi c gia t ng s d ng n c ng m hi n nay
- S c n ki t ngu n n
c làm cho ngu n n
ngu n n
c ng m ã x y ra
n Ð ...là do khai thác
- S lún s p: Khi l p n
tr ng trong các l p ng m n
t
c ng m tr nên c n ki t. Thí d s c n ki t
California,
t
c,
mi n B c Trung Qu c,
Mexico
i tiêu (Gs.Hu nh Thu Hòa – Võ V n Bé)
c ng m
c n b l y i nhanh t o nên kho ng
c là nguyên nhân gây nên s lún s p. Hi n
ng này ã x y ra vào n m 1981
ng d n n
c n quan tâm:
c ng m: do s khai thác l y i nhanh h n s tr c
di c a n
và
t ra nhi u v n
California ã tàn phá nhà c a, nhà máy,
ng xe i n ... (Gs.Hu nh Thu Hòa) [10]
9
- S nhi m m n: S khai thác n
c ng m
nên kho ng tr ng trong các l p á ng m n
các vùng ven b bi n t o
c, làm cho n
c bi n tràn vào
chi m l y kho ng tr ng ó gây nên s nhi m m n ngu n n
ngu n n
c ã xãy ra
c. S nhi m m n
nh ng vùng ven b bi n c a Israel, Syria. (Gs.Hu nh
Thu Hòa) [10]
- S ô nhi m ngu n n
c: Khi khai thác n
tiêu, cho s n xu t công nghi p và cho sinh ho t, l
theo các
ng ng d n làm ô nhi m ngu n n
ng m ã xãy ra
nhi u n
c ng m s d ng cho t
ng n
i
c th i có th len l i
c ng m. S ô nhi m n
c
c phát tri n và c Hoa K , ngu n tài nguyên n
c
ng m b ô nhi m b i ho t
ng nông nghi p và k ngh , n
nhi m mu n ph c h i l i ph i m t hàng tr m th m chí
c ng m b ô
n hàng ngàn n m
(Gs.Hu nh Thu Hòa) [10]
T ch c Giáo d c, Khoa h c và V n hóa c a LHQ (UNESCO) l i v a
lên ti ng c nh báo th gi i ang qu n lý thi u hi u qu các ngu n n
Hi n tr ng này e d a cu c s ng c a ít nh t 2,5 t ng
thu c hoàn toàn vào ngu n n
vào ngu n n
c này
i trên toàn c u ph
c ng m và hàng tr m tri u nông dân ph thu c
s ng và s n xu t nông nghi p
th c (B Tài nguyên và Môi tr
Nairôbi c a Kênya nh ng ngày
m b o an ninh l
ng
c ng m t i Th
ô
ng,2012)
H i ngh T v n l n th 2 v qu n lý ngu n n
u tháng 6 ã nh n m nh, qu n lý y u kém
là m t trong s ít nguyên nhân ch y u làm c n ki t ngu n n
nhi m các t ng ng m n
ph i s d ng ngu n n
c và d n
c ng n gi a các c ng
ng b n v ng ho c bình
ng
ng và gi a các n
c không
c ng m trên th gi i th
ng
nh liên quan
c ho ch
ng v phân
c. H u h t
c qu n lý theo
b o t n và b o v các ngu n n
giá này c a nhân lo i. Tuy nhiên, các quy t
d ng ngu n n
c ng m, làm ô
n c nh tranh không bình
n u không mu n nói là t t c các t ng ng m n
h
c ng m.
c s ch vô
n qu n lý và s
nh trên c s thi u
10
thông tin khi n các mô hình qu n lý và s d ng
và s d ng n
c ng m th m chí
u không b n v ng. Qu n lý
c bi t ph c t p khi ngu n n
chia s xuyên biên gi i. Ngu n n
c ng m
c này
c
châu Phi xuyên biên gi i t i 40
qu c gia.
Theo d li u c a UNESCO, n
c ng m chi m g n 50% ngu n n
s ch trên hành tinh và chi m 43% ngu n n
ng
c nông nghi p toàn c u.
c xu th qu n lý hi n nay các ngu n n
UNESCO kêu g i các n
c ng m c n
c và các khu v c cùng nhau xác
"Ch n oán qu n lý ngu n n
c s d ng ph
ng
ng m, và ch có 3% l
c ng m
ng n
ng n
n 70% l
ng n
c ng m
c ng m
là không thích h p cho con ng
G n 60% l
ng n
ng
ng
các ô th
c c a Trung Qu c là n
c
c phân lo i là “s ch”.
t ai và tài nguyên Trung Qu c cho
khu v c
ng b ng phía b c Trung Qu c
i s d ng (Hoài Anh,2014)
c ng m
i ph i ch n
c ng m có ch t l
ng “r t th p” (Hoài Anh,2014)
Trong m t báo cáo h i n m ngoái, B
nhi m môi tr
c
t ai và tài nguyên Trung Qu c, trong s 4.778 i m ki m tra
i th p”, và 15,7% có ch t l
khi n nhi u ng
nh ngu n n
xây d ng Khuôn kh hành
Theo Tân Hoa xã, kho ng 1/3 tài nguyên n
bi t có
c g i là
ng, 2012)
c l y m u c a 203 thành ph , có 44% l
“t
xác
y các gi i pháp th c ti n qu n lý t t ngu n n
(B Tài nguyên và Môi tr
Theo B
c ng m, theo ó
ng pháp m i
c ng m toàn c u "
ng pháp ch n oán này là c s
ng toàn c u thúc
nh các u tiên
c coi là gi i pháp l a ch n s d ng cu i cùng.
UNESCO c ng kêu g i các n
ng m. Ph
o
c ng m, các chuyên gia
qu c gia và khu v c c ng nh nhu c u s d ng ngu n n
ngu n n
c
n
c này b ô nhi m, và con s này ã
ng v m c
nghiêm tr ng c a tình hình ô
qu c gia ông dân nh t th gi i (Hoài Anh,2014)
11
2.4. K t qu nghiên c u n
c ng m
Theo T ng c c môi tr
n
n 40% t ng s l
i dân. Ngoài ra, nó còn là ngu n n
và công nghi p.
t, cách m t
ng m phân b khá
c ta là t
ng
i l n. C th , c n
ào, gi ng khoan t phát c a ng
thác
c ta,
Vi t Nam là nó n m
a hình nên n
c
ng m a
c hi n nay có kho ng g n 300 nhà
bi n ngu n tài nguyên thiên nhiên này thành
s n ph m ph c v cu c s ng c a con ng
c ng m
c ng m
t t 25 cho t i 100 mét. Do
c ng m
n
c sinh ho t c a
u, d c kh p ba mi n và r t phong phú b i l
máy có s d ng n
n
ng n
ng thì
c quan tr ng c a ngành nông nghi p
c i m chính c a ngu n n
sâu trong lòng
n
ng, B Tài nguyên và Môi tr
c ng m chi m kho ng 35%
ng
Vi t Nam
i. Cùng v i ó là vô vàn các gi ng
i dân vùng nông thôn ti p c n v i ngu n
ph c v s n xu t, t
i tiêu và sinh ho t. V i tr l
ng khai
t ch ng 20 tri u m3 m i ngày nên ây có th nói là tài nguyên c c k
quan tr ng trong
i s ng sinh ho t c ng
chuyên gia môi tr
hóa ch t
ng, n
c ng m
ng. Tuy nhiên, theo r t nhi u các
Vi t Nam ang b xâm h i b i nh ng
c h i t nh ng nhà máy, xí nghi p, khu công nghi p và c khu dân
c . C ng thêm ó là s xâm th c c a n
c m n khi n n
c ng m bi n
i, có
t l phèn cao khi n nó ang m t d n giá tr s d ng.
D a theo k t qu c a Trung tâm Quan tr c và D báo tài nguyên (B Tài
nguyên và Môi tr
gian v a qua
ch t
ng), h u h t các k t qu nghiên c u v n
u cho th y r ng, n
c h i. C th ,
khu v c
mg/l, cao h n 200 l n so v i quy
m u quan sát
c ng m ang b ô nhi m b i nh ng hóa
ng b ng B c B , l
c có ch a ch t Mn (Mangan) v
ch i
có ch a hàm l
i v i s c kh e con ng
ng m. Trong khi ó, t i khu v c
ng amoni lên
n 23,3
nh v an toàn. Ngoài ra, kho ng 60% các
chu n hay kho ng 15% s m u th
nh ng hóa ch t
c ng m th i
t quá hàm l
ng tiêu
ng Asen, m t trong
i, xu t hi n
trong n
ng b ng Nam b , các m u quan sát
c
c
12
cho th y, các hàm l
bi t, nhi u n i
ng ch t Mn và mê-tan c ng v
t ng
khu v c mi n Tây Nam B , n i có
ng cho phép. Cá
a hình th p h n,
c bao ph b i nhi u h th ng sông ngòi thì nh ng hóa ch t này c ng
nhi u h n. Cu i cùng, các s li u ch ra r ng, ch có
có
a hình cao h n
ngu n n
t
ng b ng kho ng 600
n 1.500 mét là có ch t l
c ng m an toàn. Tuy nhiên, m t v n
bazan b t ngàn này là m c n
Ngh a là, n u tr
c kia, m c n
vùng Tây Nguyên, n i
ng
khác l n y sinh v i vùng
c ng m ang b suy gi m nghiêm tr ng.
c ng m
sâu 30
n 45 mét thì nay,
nhi u n i gi m xu ng t i h n 50 mét. Vì th , tình tr ng h n hán, thi u ngu n
n
ct
i tiêu, sinh ho t khi n con ng
v a qua ã khá ph bi n
n u tr
n
i, cây tr ng, v t nuôi b khát n
vùng Tây Nguyên. Nhi u ng
c kia ch c n ào sâu xu ng lòng
c ng m
sinh ho t, t
i cà phê thì nay, h ph i dùng nh ng m i khoan
c ng m
nh t là vào mùa khô khi mà tr l
H u qu
ngu n n
ng Mai, n i cung c p n
Manganat.
ng n
c b m t c ng b gi m sút
ã ki m tra m u n
i dân ã ph i s d ng
c ng m thì phát hi n trong n
c
qu n Hoàng Mai (Hà
c có ch a ch t Amoni và
c bi t, khi hai hóa ch t này k t h p v i nhau s sinh ra m t s
n b nh ung th cho ng
d ng. Tuy nhiên, ây ch là m t trong s các tr
c ng m
c s ch t i Nhà máy n
c cho hàng ngàn h dân
c t , gây h i trong c th và có nguy c d n
is
ng h p v ô nhi m ngu n
c phát hi n và x lý mà thôi. Thói quen s d ng ngu n n
ng m b ng cách ào gi ng, khoan gi ng xu ng lòng
di n ra
s d ng.
c ng m b ô nhi m và r t nhi u nguy c b nh d ch có th m c ph i.
N i) b ng ngu n n
n
c ng m
nhi u n i ã s t gi m nghiêm tr ng,
u tiên c a tình tr ng này là vi c ng
Nh th i gian v a qua, B Y t
T
i dân than th r ng,
t vài ch c mét là ch m t i ngu n
l n, có khi sâu hàng tr m mét m i có th tìm ra m ch n
i u ó cho th y, ngu n n
c
h u h t các vùng nông thôn trên kh p
nh ng l i không có gi i pháp c th
tn
h n ch ( oàn
t c a ng
c
i dân v n
c và ó là nguy c
i Trí, 2014)
13
PH N III
IT
NG, N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
3.1. i t ng và ph m vi nghiên c u
3.1.1. i t ng nghiên c u
- Hi n tr ng ch t l ng n c ng m trên a bàn huy n Bình Xuyên –
t nh V nh Phúc.
3.1.2. Ph m vi nghiên c u
- V không gian: Th c hi n chuyên
phòng tài nguyên và môi tr ng
huy n Bình Xuyên - t nh V nh Phúc.
- V th i gian: Th c hi n chuyên
t ngày 05 tháng 05 n m 2014 n
ngày 05 tháng 08 n m 2014.
3.2. N i dung nghiên c u
3.2.1. i u ki n t nhiên, kinh t xã h i c a huy n Bình Xuyên.
- i u ki n t nhiên, tài nguyên thiên nhiên: a lý, a hình, th y v n,
tài nguyên n c, t, khoáng s n và a d ng sinh h c.
- i u ki n kinh t - xã h i: T ch c hành chính, phân b dân c lao
ng. Tình hình phát tri n các ngành nông nghi p, công nghi p, du l ch và
d ch v , v n hóa, giáo d c và y t trên a bàn huy n.
3.2.2.Hi n tr ng công tác qu n lý, b o v môi tr ng.
- ánh giá th c tr ng công tác công tác qu n lý Nhà n c v môi tr ng
trên a bàn huy n trong nh ng n m qua.
- Tình hình th c hi n lu t b o v môi tr ng và ý th c tuân th pháp lu t
v môi tr ng c a ng i dân, các doanh nghi p trên a bàn huy n.
- Th c tr ng n ng l c qu n lý môi tr ng c p huy n.
3.2.3.Hi n tr ng ch t l ng n c ng m.
Ph m vi quan tr c
- T p trung quan tr c ch y u khu v c ô th , khu công nghi p, c m
công nghi p và các khu dân c t p trung trên a bàn toàn t nh.
Thông s quan tr c
- Quan tr c 22 thông s , bao g m:
pH, Ch t r n t ng s (TS),
c ng (tính theo CaCO3), Amoni (NH+4 - tính theo Nit ), Nitrit (NO2- - tính
14
theo Nit ), Nitrat (NO3- - tính theo Nit ),
oxy hóa (Tính theo KMnO4),
Chì (Pb), S t (Fe), Mangan (Mn), Asen (As), Cadimi (Cd),
ng (Cu), Th y
ngân (Hg), K m (Zn), Crôm VI (Cr6+), Nhu c u oxy hóa h c (COD), Photphat
(PO43-), Clorua (Cl-), Sunfat (SO42) , Coliform, E-Coli.
V trí và s
quan tr c
B ng 3.1: V trí và t a
l ym u
Ký hi u
a i m
m u
NN1
Nhà ông Nguy n Ng c Khoa, thôn Ki n
S n, xã o
c
NN2
Nhà ông Tr n V n T t, thôn Vinh Ti n,
xã Bá Hi n
NN3
Nhà ông Nguy n Công C , khu Yên
Th n, Th tr n Thanh Lãng
NN4
Nhà bà Nguy n Th T p, thôn Nhân
Ngh a, xã S n Lôi
NN5
Nhà ông Nguy n V n S , thôn Thi n K ,
xã Thi n K
NN6
Nhà ông Nguy n Kh c Ph m, khu ch
Cánh, TT H ng Canh
NN7
N c ng m nhà ông Tr n Minh S n, Khu
V n Quan, xã o
c
NN8
N c ng m nhà ông Tr n V n Tuyên,
Thôn Ch ng, Xã Qu t L u
NN9
Nhà ông Tr n V n Ti p, Thôn Tân An,
Xã Tân Phong
NN10 Nguy n V n H o, Thôn Lý Nhân, Xã Phú
Xuân
T a
N: 21o 14’ 29”
E: 105o 40’ 37
N: 21o 19’ 29”
E: 105o 41’ 17”
N: 21o 14’ 23”
E: 105o 36’ 59”
N: 21o 16’ 33”
E: 105o 40’ 43”
N: 21o 19’ 10”
E: 105o 39’ 53”
N: 21o 16’ 06”
E: 105o 39’ 00”
N: 21o 14’ 52”
E: 105o 40’ 07
N: 21o 17’ 07”
E: 105o 38’ 19”
N: 21o 15’ 25”
E: 105o 37’ 57”
N: 21o 13’ 57”
E: 105o 38’ 16”
15
Hình 3.1: B n
v trí l y m u quan tr c n
c ng m
16
3.2.4.D báo xu th di n bi n môi tr
ng trên
a bàn huy n giai o n
2015- 2020.
3.2.5.
xu t gi i pháp kh c ph c và phòng ng a ô nhi m.
3.3. Ph
ng pháp nghiên c u
3.3.1.Ph
ng pháp thu th p tài li u
- Ph
ng pháp phân tích, t ng h p h th ng
S d ng ph
ng pháp này s giúp ánh giá các thông tin m t cách toàn
di n trên cùng m t chu n m c. S
h c, tránh
- Ph
Ph
ánh giá, so sánh có tính h th ng và khoa
c s so sánh kh p khi ng, ánh giá mang tính phi n di n.
ng pháp th ng kê, i u tra th c
ng pháp này
c s d ng r t nhi u trong các lo i
khoa h c thu c nhi u l nh v c khác nhau.
c n thi t,
th c
c bi t là trong ph m vi c a
a s là c s
a
ây là ph
tài nghiên c u
ng pháp quan tr ng và
án. Các s li u th ng kê và i u tra
xây d ng các gi i pháp i u ch nh l i các quy ho ch
ch a phù h p, làm c s d báo chính xác xu th di n bi n môi tr
t
ng trong
ng lai.
- Ph
ng pháp d báo
Trên c s các s li u i u tra, thu th p, ph
hình toán
- Ph
d báo kh n ng, xu th di n bi n v môi tr
ng lai.
ng pháp quan tr ng và c n thi t. Thông qua vi c s d ng các
chuyên gia chuyên sâu trong t ng l nh v c
ánh giá, làm c s xây d ng
ng án kh thi trong báo cáo.
- Ph
ng pháp ánh giá nhanh có s tham gia c a c ng
Vi c s d ng các ngu n thông tin cung c p t c ng
nghiên c u, i u tra th c
c y cao.
ng trong t
ng pháp chuyên gia
ây là ph
các ph
ng pháp này s d ng mô
a
ng
ng s giúp h
m b o các s li u thu th p, kh o sát có
ng
tin
17
- Ph
ng pháp k th a
K th a các k t qu nghiên c u tr
ho t
ng i u tra vào m t s ho t
c ây s giúp
nh h
ng tr ng y u, ti t ki m
ng
c các
c các chi phí
i u tra.
3.3.2. Ph
ng pháp th c nghi m
- Chu n b ph
ng ti n, trang thi t b và v t t
ph c v vi c o
c,
l y m u và phân tích m u.
- T ch c o
c, l y m u và phân tích m u.
- X lý s li u, t ng h p k t qu
3.3.2.1.Ph
o
c, phân tích tr ng phòng thí nghi m.
ng pháp l y m u và b o qu n m u
- Vi c l y m u
c ti n hành theo các tiêu chu n c a Vi t Nam.
v i m i ch tiêu phân tích, m u
b o qu n theo h
c ch a vào các chai, ng và l t
ng d n úng theo QCVN. M u
hi u m u ngay t i hi n tr
ng ng
c mã hóa và ánh ký
ng.
- Quá trình v n chuy n m u v phòng thí nghi m m u s
b ng thi t b l nh b o qu n m u hi n tr
v s
ng
c ti n hành phân tích ngay
các ch tiêu không ti n hành ngay thì
B ng 3.2: Ph
ng
nhi t
c gi l nh
thích h p và khi m u
i v i nh ng ch tiêu d bi n
i còn
c b o qu n úng quy cách.
ng pháp l y m u và b o qu n m u
TCVN 5992:1995
(ISO 5667 -2: 1991)
TCVN 5993:1995
(ISO 5667 -3: 1985)
TCVN 6000:1995
(ISO 5667 -11: 1992)
Ch t l
ng n
c- L y m u. H
ng
d n k thu t l y m u.
Ch t l
ng n
c- L y m u. H
ng
d n b o qu n và x lý m u.
Ch t l
ng n
d nl ym un
c- L y m u. H
c ng m.
ng
