Quản trị rủi ro trong hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại cổ phần đầu tư và phát triển vĩnh phúc ( Luận án tiến sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN THỊ QUỲNH THỌ

QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG
CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN
VĨNH PHÚC
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. PHẠM THỊ MINH NGUYỆT

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu đã nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.
Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình!
Thái Nguyên, tháng 5 năm 2014
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Quỳnh Thọ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ii

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu,
Khoa sau đại học, cùng các thầy, cô giáo trong trƣờng Đại học kinh tế và
Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên đã tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện cho
tôi trong quá trình học tập và thực hiện đề tài.
Tôi xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Phạm Thị Minh
Nguyệt - Giáo viên trực tiếp hƣớng dẫn đã tận tình và đóng góp nhiều ý kiến
quý báu, giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Ban Giám đốc, cán bộ nhân viên BIDV
Vĩnh Phúc đã tạo điều kiện cung cấp số liệu, đóng góp ý kiến và động viên
tác giả trong suốt thời gian học tập và hoàn thành luận văn tốt nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 5 năm 2014
Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Quỳnh Thọ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ vii
DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................. viii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ............................................................ ix
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ...................................................................................... 2
2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................... 2
2.2. Mục tiêu cụ thể ........................................................................................... 2
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 2
3.1. Đối tƣợng nghiên cứu................................................................................. 2
3.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................... 2
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn ..................................................................... 3
5. Kết cấu của đề tài .......................................................................................... 3
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN TRỊ RỦI
RO TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI................................................................................................ 5
1.1. Ngân hàng thƣơng mại và hoạt động tín dụng của ngân hàng thƣơng mại ..... 5
1.1.1. Ngân hàng thƣơng mại ............................................................................ 5
1.1.2. Tín dụng ................................................................................................ 10
1.2. Rủi ro tín dụng của NHTM ...................................................................... 16
1.2.1. Khái niệm rủi ro tín dụng ...................................................................... 16
1.2.2. Phân loại rủi ro tín dụng ........................................................................ 17
1.2.3. Nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng ...................................................... 18
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iv

1.2.4. Các chỉ tiêu đo lƣờng rủi ro tín dụng .................................................... 23
1.3. Quản trị rủi ro tín dụng............................................................................. 26
1.3.1.Khái niệm và sự cần thiết quản trị rủi ro trong hoạt động tín dụng ....... 26
1.3.2. Nội dung quản trị rủi ro tín dụng .......................................................... 28
1.3.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc hạn chế rủi ro tín dụng của ngân hàng...... 32
1.3.4. Kinh nghiệm quản trị rủi ro tín dụng của một số nƣớc trên thế giới ,
của các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam và rút ra bài học đối với ngân
hàng TMCP đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc ................................................... 37
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1................................................................................ 43
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................. 45
2.1. Câu hỏi đặt ra cần nghiên cứu .................................................................. 45
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .......................................................................... 45
2.2.1. Phƣơng pháp thu thập thông tin ............................................................ 45
2.2.2. Phƣơng pháp xử lý thông tin ................................................................. 47
2.2.3. Phƣơng pháp phân tích thông tin .......................................................... 47
2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ............................................................. 48
2.3.1.Chỉ tiêu hoạt động huy động nguồn vốn ................................................ 48
2.3.2. Chỉ tiêu hoạt động tín dụng ................................................................... 48
2.3.3. Các tiêu chí đánh giá về rủi ro tín dụng ngân hàng, ............................. 49
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2................................................................................ 52
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG HOẠT
ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT
TRIỂN VĨNH PHÚC .................................................................................... 53
3.1 Giới thiệu chung về Chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển
Vĩnh Phúc ........................................................................................................ 53
3.1.1. Tình hình tổ chức và nguồn nhân lực của BIDV Vĩnh Phúc ................ 54
3.1.2. Tình hình cơ sở vật chất của ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển
Vĩnh Phúc ........................................................................................................ 56

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

v

3.1.3. Tình hình huy động vốn của BIDV Vĩnh Phúc qua 3 năm (2011-2013) ... 58
3.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của BIDV Vĩnh Phúc .............................. 60
3.3. Thực trạng rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP đầu tƣ và phát triển
Vĩnh Phúc ........................................................................................................ 62
3.3.1. Tình hình chung về rủi ro tín dụng tại BIDV Vĩnh Phúc ..................... 62
3.3.2. Thực trạng rủi ro tín dụng của BIDV Vĩnh Phúc.................................. 64
3.3.3. Tình hình quản trị rủi ro trong hoạt động tín dụng tại BIDV Vĩnh Phúc.... 74
3.4. Đánh giá chung về tình hình quản trị rủi ro của chi nhánh ...................... 78
3.4.1. Những thành tựu đã đạt đƣợc ................................................................ 78
3.4.2. Những tồn tại và nguyên nhân .............................................................. 79
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3................................................................................ 81
Chƣơng 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ TĂNG CƢỜNG QUẢN TRỊ RỦI RO
TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN
VĨNH PHÚC .................................................................................................. 82
4.1. Phƣơng hƣớng, mục tiêu quản trị rủi ro trong hoạt động tín dụng của
BIDV Vĩnh Phúc giai đoạn 2012 - 2015 và tầm nhìn 2020 ............................ 82
4.1.1. Phƣơng hƣớng hoạt động tín dụng ........................................................ 82
4.1.2. Phƣơng hƣớng quản trị rủi ro trong hoạt động tín dụng ....................... 83
4.2. Giải pháp tăng cƣờng công tác quản trị rủi ro trong hoạt động tín
dụng tại BIDV Vĩnh Phúc ............................................................................. 84
4.2.1. Các giải pháp về xây dựng định hƣớng, chính sách tín dụng ............... 84
4.2.2. Nâng cao chất lƣợng thẩm định và kiểm tra sử dụng vốn sau khi
cho vay ................................................................................................... 87
4.2.3. Chú trọng công tác tuyển dụng và đào tạo CBTD, đặc biệt là đội

ngũ chuyên trách về quản lý rủi ro tín dụng và quản trị tín dụng ................... 90
4.3. Kiến nghị .................................................................................................. 92
4.3.1. Kiến nghị đối với Ngân hàng nhà nƣớc ................................................ 93

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vi

4.3.2. Kiến nghị đối với ngân hàng Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát
triển Việt Nam ................................................................................................. 94
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 ............................................................................... 95
KẾT LUẬN .................................................................................................... 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 99
PHỤ LỤC ..................................................................................................... 101

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CBTD

Cán bộ tín dụng

CIC (Credit info)

Trung tâm Thông tin tín dụng

NH

Ngân hàng

NHNN

Ngân hàng nhà nƣớc

BIDV

Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam

BIDV Vĩnh Phúc

Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam,
chi nhánh Vĩnh Phúc

NHTM

Ngân hàng thƣơng mại

NHTMCP

Ngân hàng thƣơng mại cổ phần

NHTW

Ngân hàng Trung ƣơng

RRTD

Rủi ro tín dụng

TCTD

Tổ chức tín dụng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

viii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1. Tình hình lao động của BIDV Vĩnh Phúc qua 3 năm 2011-2013 .. 55
Bảng 3.2. Tình hình huy động vốn của BIDV Vĩnh Phúc (qua 3 năm
2011-2013) .................................................................................. 59
Bảng 3.3. Kết quả hoạt động kinh doanh của BIDV Vĩnh Phúc (Qua 2
năm 2012- 2013) ......................................................................... 60
Bảng 3.4. Tình hình dƣ nợ của ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển
Vĩnh Phúc.................................................................................... 62
Bảng 3.5. Tình hình nợ quá hạn theo nhóm của BIDV Vĩnh Phúc ................ 64
Bảng 3.6. Tình hình nợ quá hạn theo thời gian của BIDV Vĩnh Phúc ........... 66
Bảng 3.7. Tình hình dƣ nợ theo thành phần kinh tế BIDV Vĩnh Phúc ........... 67
Bảng 3.8. Tình hình nợ quá hạn theo ngành kinh tế của BIDV Vĩnh Phúc.... 71
Bảng 3.9.Tình hình nợ quá hạn phân theo đối tƣợng cho vay của BIDV
Vĩnh Phúc.................................................................................... 72
Bảng 3.10. Rủi ro do tác động của môi trƣờng bên ngoài .............................. 74

Bảng 3.11. Đánh giá rủi ro tín dụng từ phía khách hàng ................................ 75
Bảng 3.12. Rủi ro trong thẩm định hồ sơ của ngân hàng ................................ 76
Bảng 3.13. Rủi ro do cán bộ tín dụng của ngân hàng ..................................... 77

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ix

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Sơ đồ 3.1. Mô hình tổ chức BIDV Vĩnh Phúc ................................................ 54
Biểu đồ 3.1. Tình hình dƣ nợ của ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển
Vĩnh Phúc........................................................................................ 64
Biểu đồ 3.2. Tình hình nợ quá hạn theo nhóm của BIDV Vĩnh Phúc ............ 66
Biểu đồ 3.3. Tình hình nợ quá hạn theo thời gian của BIDV Vĩnh Phúc ....... 67
Biểu đồ 3.4. Tình hình dƣ nợ theo thành phần kinh tế ................................... 70
Biểu đồ 3.5. Tình hình nợ quá hạn theo ngành kinh tế ................................... 72
Biểu đồ 3.6. Tình hình nợ quá hạn phân theo đối tƣợng cho vay của BIDV
Vĩnh Phúc........................................................................................ 73

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Việt Nam đang trong quá trình đổi mới nền kinh tế để từng bƣớc

phát triển, hội nhập với các nƣớc trong khu vực và trên thế giới. Trải qua
nhiều khó khăn, thử thách nền kinh tế nƣớc ta đã đạt đƣợc những thành tựu
đáng khích lệ. Để đạt đƣợc điều đó có sự đóng góp không nhỏ của Ngành
ngân hàng với vai trò là “Đòn bẩy kinh tế” thông qua hoạt động tín dụng.
Trong kinh doanh Ngân hàng tại Việt Nam, thu nhập từ hoạt động tín
dụng chiếm tỷ trọng chủ yếu trong tổng thu nhập của các ngân hàng. Cũng
chính vì vậy rủi ro tín dụng có ảnh hƣởng rất lớn tới việc duy trì hoạt động
của ngân hàng trong tƣơng lai. Một ngân hàng chịu nhiều rủi ro tín dụng là
một ngân hàng yếu và sẽ bị ăn mòn dần vốn và không thể tồn tại. Nhƣng hiện
nay chúng ta phải chấp nhận cạnh tranh với các ngân hàng nƣớc ngoài, nên
chúng ta sẽ còn phải đối mặt với nhiều loại rủi ro đa dạng hơn, phức tạp hơn.
Để đƣợc thị trƣờng tài chính Thế giới đánh giá cao, các ngân hàng thƣơng
mại (NHTM) trong nƣớc phải quản lý đƣợc rủi ro tín dụng của chính ngân
hàng mình.
Hơn nữa, là một ngành kinh tế nhạy cảm nên hoạt động của ngành
Ngân hàng nếu có hiệu quả sẽ có tác động tích cực đến nền kinh tế bao nhiêu
thì sẽ tác động tiêu cực bấy nhiêu nếu hoạt động kém hiệu quả. Do đó, công
việc kiểm soát và ngăn ngừa rủi ro trong hoạt động của Ngân hàng nói chung
và rủi ro trong hoạt động tín dụng nói riêng là một công việc thƣờng xuyên,
liên tục, không ngừng nghiên cứu giải pháp để công tác quản trị rủi ro trong
hoạt động tín dụng ngày càng tốt hơn.
Với cơ cấu thu nhập chiếm 95% trong tổng thu nhập của Chi nhánh
Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc, hoạt động tín dụng có vai
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

2

trò đặc biệt quan trọng trong chiến lƣợc kinh doanh, đồng thời cũng là hoạt

động mang lại rủi ro cao nhất của Chi nhánh. Mặc dù, trong những năm gần
đây, vấn đề quản trị rủi ro trong hoạt động tín dụng đã đƣợc chú trọng , nhƣng
trên thực tế công tác này vẫn còn nhiều thiếu sót, yếu kém, đặt ra yêu cầu: nếu
không nghiên cứu, tìm cách khắc phục thì sẽ có ảnh hƣởng xấu đến hoạt động
và kết quả kinh doanh của Chi nhánh.
Chính vì vậy, em lựa chọn đề tài: “Quản trị rủi ro trong hoạt động
tín dụng của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc” làm
đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Đánh giá thực trạng và những nguyên nhân ảnh hƣởng đến quản trị rủi ro
trong hoạt động tín dụng ngân hàng, đề xuất một số giải pháp để làm tốt công tác
quản trị rủi ro tín dụng cho Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hoá những vấn đề lý luận và thực tiễn về tín dụng,
rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động của Ngân hàng.
- Phân tích thực trạng hoạt động tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng
của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc tìm ra những nguyên
nhân dẫn đến rủi ro trong hoạt động tín dụng tại chi nhánh.
- Đề xuất các giải pháp nhằm tăng cƣờng quản trị rủi ro trong hoạt
động tín dụng của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu về quản trị rủi ro tín dụng và giải pháp nhằm hạn chế rủi ro
tín dụng tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

3

3.2.1. Phạm vi về nội dung
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng quản trị rủi ro trong hoạt động
tín dụng ngân hàng. Nguyên nhân và giải pháp để làm tốt công tác quản trị rủi
ro tín dụng tại Chi nhánh.
3.2.2. Phạm vi về không gian
Nghiên cứu tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển
Vĩnh Phúc thuộc Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Việt Nam.
3.2.3. Phạm vi về thời gian
Nội dung các vấn đề nghiên cứu trong luận văn đƣợc sử dụng thu thập
tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc từ năm
2011 đến năm 2013.
4. Ý nghĩa khoa học của luận văn
Tổng hợp và hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về công tác
quản trị rủi ro tín dụng, vai trò của nó đối với hoạt động Ngân hàng, các nhân
tố ảnh hƣởng đến công tác quản trị rủi trong ngân hàng, tổng kết những bài
học kinh nghiệm trong công tác quản trị rủi ro tín dụng.
Đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng ngân hàng và quản trị rủi ro tín
dụng, đồng thời tìm ra các giải pháp góp phần làm tốt công tác quản trị rủi ro
tín dụng tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc.
Nhận biết, hạn chế, phòng ngừa và giảm thiểu các rủi ro trong hoạt
động tín dụng.
5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo,… luận văn
có kết cấu gồm 04 chƣơng nhƣ sau:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản trị rủi ro trong hoạt động
tín dụng tại ngân hàng thƣơng mại.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

4

Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu.
Chƣơng 3: Thực trạng quản trị rủi ro trong hoạt động tín dụng của chi
nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc.
Chƣơng 4: Giải pháp nâng cao công tác quản trị rủi ro trong hoạt động
tín dụng của chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và phát triển Vĩnh Phúc.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

5

Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG
HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
1.1. Ngân hàng thương mại và hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại
1.1.1. Ngân hàng thương mại
1.1.1.1. Khái niệm về ngân hàng thương mại
Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng thực hiện hoạt động kinh doanh
tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung thƣờng xuyên là nhận tiền gửi, sử
dụng số tiền này để cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán, và các hoạt
động kinh doanh khác có liên quan.
Ngân hàng thƣơng mại là nơi trực tiếp giao dịch với công chúng để
nhận ký thác, cho vay và cung ứng những dịch vụ tài chính.
Ngân hàng thƣơng mại đã hình thành tồn tại và phát triển hàng trăm
năm gắn liền với sự phát triển của kinh tế hàng hoá. Sự phát triển hệ thống

ngân hàng thƣơng mại (NHTM) đã có tác động rất lớn và quan trọng đến quá
trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá, ngƣợc lại kinh tế hàng hoá phát triển
mạnh mẽ đến giai đoạn cao nhất là nền kinh tế thị trƣờng thì NHTM cũng
ngày càng đƣợc hoàn thiện và trở thành những định chế tài chính không thể
thiếu đƣợc.
Cho đến thời điểm hiện nay có rất nhiều khái niệm về NHTM:
Ở Mỹ: Ngân hàng thƣơng mại là công ty kinh doanh tiền tệ,
chuyên cung cấp dịch vụ tài chính và hoạt động trong ngành công nghiệp
dịch vụ tài chính.
Đạo luật ngân hàng của Pháp (1941) cũng đã định nghĩa: “Ngân hàng
thƣơng mại là những xí nghiệp hay cơ sở mà nghề nghiệp thƣờng xuyên là
nhận tiền bạc của công chúng dƣới hình thức ký thác, hoặc dƣới các hình thức
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

6

khác và sử dụng tài nguyên đó cho chính họ trong các nghiệp vụ về chiết
khấu, tín dụng và tài chính”.
Ở Việt Nam, Định nghĩa Ngân hàng thƣơng mại: Ngân hàng thƣơng
mại là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thƣờng xuyên là
nhận tiền kí gửi từ khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó
để cho vay, thực hiện nghiệp vụ chiết khấu và làm phƣơng tiện thanh toán.
Từ những nhận định trên có thể thấy NHTM là tổ chức tín dụng kinh
doanh trong lĩnh vực tiền tệ, tín dụng với hoạt động thƣờng xuyên là nhận tiền
gửi, sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và cung ứng các dịch vụ thanh toán.
Trong mọi thời kỳ, ngân hàng luôn giữ vai trò là một trong những tổ
chức tài chính quan trọng nhất trong nền kinh tế để có thể duy trì khả năng
cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu của xã hội.

1.1.1.2. Hoạt động của Ngân hàng thương mại
Ngân hàng thƣơng mại (NHTM) cũng nhƣ các trung gian tài chính
khác đóng vai trò là kênh dẫn vốn cho nền kinh tế, là trung gian giữa ngƣời
cho vay và ngƣời đi vay. NHTM có hai hoạt động cơ bản là huy động vốn và
sử dụng vốn, ngoài ra còn có một số hoạt động khác cũng là nguồn mang lại
thu nhập cho ngân hàng. Ngân hàng thƣơng mại hoạt động chủ yếu là chuyển
tài chính thành đầu tƣ.
Ngân hàng là một doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tài chính tín dụng.
Phạm vi hoạt động của ngân hàng rất rộng, ngân hàng tham gia trực tiếp hoặc
gián tiếp vào tất cả các ngành nghề trong nền kinh tế với vai trò là trung gian
tài chính, đầu tƣ vào các hoạt động sản xuất kinh doanh…Sau đây là một số
hoạt động cơ bản của ngân hàng. Hoạt động chủ yếu của ngân hàng thƣơng
mại bao gồm nhƣ sau:
- Hoạt động Huy động vốn
- Hoạt động Cho vay bao gồm hoạt động tín dụng và kinh doanh.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

7

- Hoạt động thanh toán
- Hoạt động khác nhƣ: bảo lãnh, uỷ thác, quản lý ngân quỹ, bảo quản
tài sản hộ, thuê mua nhƣ thuê hoạt động và thuê tài chính, môi giới đầu tƣ
chúng khoán, dịch vụ bảo hiểm, cung cấp các dịch vụ đại lý nhƣ: thanh toán
hộ, phát hành chứng chỉ tiền gửi…
a) Hoạt động huy động vốn: ngân hàng thƣơng mại đƣợc huy động
vốn dƣới các hình thức sau:
- Nhận tiền gửi của tổ chức, cá nhân và các tổ chức tín dụng khác dƣới
hình thức tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn và các loại tiền gửi khác.

- Phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu và giấy tờ có giá khác để huy
động vốn của tổ chức, cá nhân trong nƣớc và ngoài nƣớc.
- Vay vốn của các tổ chức tín dụng khác hoạt động tại Việt Nam và của
tổ chức tín dụng nƣớc ngoài.
- Vay vốn ngắn hạn của Ngân hàng Nhà nƣớc.
- Các hình thức huy động vốn khác theo quy định của Ngân hàng
Nhà nƣớc.
b) Hoạt động cho vay: ngân hàng thƣơng mại đƣợc cấp tín dụng cho
tổ chức, cá nhân dƣới các hình thức cho vay, chiết khấu thƣơng phiếu và giấy
tờ có giá khác, bảo lãnh, cho thuê tài chính và các hình thức khác theo quy
định của Ngân hàng Nhà nƣớc. Trong các hoạt động cấp tín dụng, cho vay là
hoạt động quan trọng và chiếm tỷ trọng lớn nhất.
Cho vay: Ngân hàng thƣơng mại đƣợc cho các tổ chức, cá nhân vay
vốn dƣới các hình thức sau:
- Cho vay ngắn hạn nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất, kinh
doanh, dịch vụ và đời sống.
- Cho vay trung hạn, dài hạn để thực hiện các dự án đầu tƣ phát triển
sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và đời sống.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

Luận án đầy đủ ở file: Luận án Full