Tăng cường hoạt động quản lý bảo hiểm hỏa hoạn của công ty bảo hiểm bảo minh bắc ninh ( Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

CHU ĐỨC ÁNH

TĂNG CƢỜNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ
BẢO HIỂM HỎA HOẠN CỦA CÔNG TY BẢO HIỂM
BẢO MINH BẮC NINH
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS Lê Văn Tâm

THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của
tôi; các thông tin, số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực, có
nguồn gốc rõ ràng. Những kết quả nghiên cứu của Luận văn chưa từng
được công bố trong bất kỳ một công trình nghiên cứu nào.
Tác giả luận văn

Chu Đức Ánh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

ii

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành và biết ơn sâu sắc đến
PGS.TS. Lê Văn Tâm - Giảng viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân,
người đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn
thành luận văn này; các thầy, cô giáo Phòng Quản lý đào tạo sau đại
học; các thầy, cô giáo bộ môn đã truyền đạt cho tôi những kiến thức khoa
học quý báu.
Tôi xin chân thành cảm ơn Công ty Bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh đã tạo
điều kiện, giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện Luận văn này.
Nhân dịp này tôi xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè đã luôn luôn
động viên, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và hoàn thành Luận văn này.
Tác giả luận văn

Chu Đức Ánh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii

MỤC LỤC ....................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................ vi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................... vii

.......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài........................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................ 3
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ........................................................... 3
4. Những đóng góp của luận văn ................................................................. 4
5. Kết cấu nội dung luận văn ....................................................................... 4
Chƣơng 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ BẢO HIỂM VÀ BẢO HIỂM HOẢ HOẠN ...... 5

1.1. Lý luận chung về bảo hiểm .................................................................. 5
..................... 5
1.1.2. Các loại hình bảo hiểm .................................................................... 13
1.2. Bảo hiểm hoả hoạn ............................................................................. 20
1.2.1. Sơ lƣợc sự ra đời và phát triển của bảo hiểm hoả hoạn .................. 20
... 22
........................................... 25
1.2.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến phát triển nghiệp vụ bảo hiểm hoả hoạn......... 34
1.3. Kinh nghiệm phát triển nghiệp vụ kinh doanh hoả hoạn trên thế
giới và Việt Nam ................................................................................. 39
................................... 39
...................................................... 40
- Bancassurance .......................................................... 41
1.3.4. Kinh nghiệm quản lý bảo hiểm hảo hoạn của Công ty Bảo
hiểm Bảo Việt ............................................................................... 43
1.3.5. Bài học đối với Công ty Bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh trong
công tác quản lý bảo hiểm hỏa hoạn ............................................. 44
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

iv
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................ 46

2.1. Câu hỏi đặt ra cần giải quyết .............................................................. 46
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................... 46
2.2.1. Phƣơng pháp thu thập thông tin ...................................................... 46
2.2.2. Phƣơng pháp xử lý và tổng hợp dữ liệu .......................................... 48
2.2.3. Phƣơng pháp phân tích số liệu ........................................................ 48
2.3. Các chỉ tiêu đánh giá tình hình khai thác nghiệp vụ bảo hiểm hoả
hoạn tại Công ty bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh ............................... 49
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ BẢO HIỂM HOẢ
HOẠN TẠI CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO MINH BẮC NINH...................... 50

3.1 Khái quát về Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Minh và Công ty Bảo
hiểm Bảo Minh chi nhánh Bắc Ninh .................................................. 50
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty bảo hiểm Bảo Minh ........ 50
3.1.2 Tình hình hoạt động kinh doanh của Tổng Công ty bảo hiểm
Bảo Minh ........................................................................................ 56
3.1.3. Kế hoạch kinh doanh năm 2014 của Tổng công ty Bảo hiểm
Bảo Minh ........................................................................................ 60
3.2. Thực trạng công tác quản lý bảo hiểm hỏa hoạn của Công ty Bảo
hiểm Bảo Minh - Chi nhánh Bắc Ninh ............................................. 64
3.2.1. Phân tích dữ liệu của đối tƣợng đƣợc điều tra ................................ 64
3.2.2. Đánh giá, kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng phƣơng pháp
phân tích Cronbach Alpha .............................................................. 69
3.2.3. Thực trạng về công tác quản lý bảo hiểm hỏa hoạn tại công ty
bảo hiểm Bảo Minh - chi nhánh Bắc Ninh ..................................... 71
3.3. Các yếu tố ảnh hƣởng tới quản lý bảo hiểm hỏa hoạn của Công

ty Bảo hiểm Bảo Minh - Chi nhánh Bắc Ninh.................................. 84
3.3.1. Mô hình phân tích ............................................................................ 84
3.4.2. Phân tích hồi qui .............................................................................. 85
3.4.3. Kiểm định giải thuyết hồi quy ......................................................... 88
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

v
3.5. Đánh giá chung về công tác quản lý bảo hiểm hỏa hoạn tại Công
ty bảo hiểm Bảo Minh - Chi nhánh Bắc Ninh .................................... 90
3.5.1 Những mặt đạt đƣợc ......................................................................... 90
3.5.2 Hạn chế ............................................................................................. 92
3.5.3 Nguyên nhân ..................................................................................... 93
Chƣơng 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG HOẠT ĐỘNG
QUẢN LÝ BẢO HIỂM HOẢ HOẠN TẠI CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO
MINH BẮC NINH ......................................................................................... 95

4.1. Chiến lƣợc phát triển thị trƣờng Bảo hiểm Việt Nam giai đoạn
2011 - 2020 ....................................................................................... 95
4.1.1. Mục tiêu chiến lƣợc ......................................................................... 95
4.1.2. Một số chỉ tiêu cụ thể và lộ trình thực hiện ..................................... 96
4.2. Giải pháp tăng cƣờng hoạt động quản lý bảo hiểm hoả hoạn tại
Công ty Bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh ............................................ 96
4.2.1. Nâng cáo chất lƣợng công tác xử lý và bồi thƣờng......................... 97
4.2.2. Nâng cao chất lƣợng, kỹ năng quản lý nghiệp vụ ........................... 97
4.2.3. Nâng cấp cơ sở vật chất và hệ thống công nghệ thông tin .............. 98
4.2.4. Hoàn thiện hệ thống pháp luật và chính sách bảo hiểm .................. 98
4.2.5. Đẩy mạnh Marketing và phân tích đối thủ cạnh tranh .................... 99
4.2.6. Tuyển dụng, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ......................... 99

4.3. Kiến nghị .......................................................................................... 100
4.3.1. Kiến nghị đối với nhà nƣớc - Bộ Tài chính................................... 100
4.3.2. Kiến nghị với Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam ................................. 101
4.3.3. Kiến nghị với Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Minh ......................... 101
KẾT LUẬN .................................................................................................. 103
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................... 105
PHỤ LỤC .................................................................................................... 106

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vi

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1: Các công ty thành viên tại các tỉnh,thành phố .......................................... 53
Bảng 3.2. Các công ty liên kết .................................................................................. 54
Bảng 3.3. Tỷ lệ góp vốn của các cổ động Tổng công ty cổ phần Bảo Minh ............ 55
Bảng 3.4 Một số chỉ tiêu đánh giá tình hình tài chính Bảo Minh qua các năm ................. 56
Bảng 3.5. Kết quả hoạt động đầu tƣ của Bảo Minh .................................................. 58
Bảng 3.6. Kết quả hoạt động đầu tƣ bảo hiểm hỏa hoạn (2009 -2013) ..................... 59
Bảng 3.7. Dữ liệu của đối tƣợng đƣợc điều tra ......................................................... 64
Bảng 3.8 Bảng tổng hợp kết quả kiểm định độ tin cậy của thang đo ....................... 69
Bảng 3.9 Bảng thống kê đánh giá của cán bộ nhân viên về chiến lƣợc nguồn
nhân lực.................................................................................................... 71
Bảng 3.10. Bảng thống kê đánh giá của cán bộ nhân viên về chiến lƣợc
Marketing ................................................................................................. 73
Bảng 3.11 Bảng thống kê đánh giá của cán bộ nhân viên về chính sách pháp chế .. 74
Bảng 3.12. Thống kê đánh giá cán bộ nhân viên về hệ thống cơ sở vật chất và công
nghệ thông tin ........................................................................................... 77

Bảng 3.13. Thống kê đánh giá của nhân viên về chính sách quản lý nghiệp vụ ............. 78
Bảng 3.14. Thống kế đánh giá của cán bộ nhân viên về chính sách bồi thƣờng ............. 81
Bảng3.15 Thống kê đánh giá của cán bộ nhân viên về đối thủ cạnh tranh ............... 82
Bảng 3.16. Thống kê đánh giá của nhân viên về hiệu quả quản lý bảo hiểm hỏa hoạn ..... 83

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

vii

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Tỷ lệ nam nữ ......................................................................................... 65
Biểu đồ 3.2. Tỷ lệ độ tuổi .......................................................................................... 66
Biểu đồ 3.3. Tỷ lệ về tình trạng hôn nhân ................................................................. 67
Biểu đồ 3.4. Tỷ lệ về vị trí công tác .......................................................................... 67
Biểu đồ 3.5 Tỷ lệ về trình độ học vấn ....................................................................... 68
Biểu đồ 3.6 Giá trị trung bình các nhân tố của biến chiến lƣợc về nguồn nhân lực ...... 72
Biểu đồ 3.7. Giá trị trung bình các nhân tố của biến chiến lƣợc marketing ............. 74
Biểu đồ 3.8. Giá trị trung bình các nhân tố của biến chính sách pháp chế ............... 75
Biểu đồ 3.9. Giá trị trung bình các nhân tố của biến hệ thống cơ sở vật chất và
công nghệ thông tin ................................................................................ 78
Biểu đồ 3.10 Giá trị trung bình các nhân tố của biến chính sách quản lý nghiệp vụ..... 79
Biểu đồ 3.11. Giá trị trung bình các nhân tố của biến chính sách bồi thƣờng............... 82
Biểu đồ 3.12. Giá trị trung bình các nhân tố của biến đối thủ cạnh tranh ................ 83
Biểu đồ 3.13. Giá trị trung bình các nhân tố của biến hiệu quả quản lý bảo
hiểm hỏa hoạn........................................................................................ 84

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

1

1. Tính cấp thiết của đề tài
Theo số liệu thống kê, hàng năm trên thế giới có khoảng trên 5 triệu vụ
cháy lớn nhỏ xảy ra ở tất cả các nƣớc, gây thiệt hại hàng trăm tỷ USD, hàng
trăm nghìn ngƣời bị chết, hàng triệu ngƣời bị thƣơng, hàng triệu gia đình phải
sống cảnh “màn trời chiếu đất”, mất việc làm, mất thu nhập. Hậu quả của hoả
hoạn là không thể lƣờng trƣớc đƣợc.
Ngƣời dân nƣớc Anh khó có thể quên đám cháy lớn chƣa từng thấy xảy
ra vào ngày 2 tháng 9 năm 1666, kéo dài 7 ngày 8 đêm phá huỷ nhiều phố lớn
ở thành phố Luân Đôn nƣớc Anh. Sức phá huỷ khốc liệt của vụ hoả hoạn đó
đã làm cả thế giới phải kinh hoàng. Chỉ với một mồi lửa nó đã thiêu rụi một
nửa thành phố Luân Đôn, thiêu hủy hoàn toàn 13200 ngôi nhà, 87 nhà thờ,
trong đó có cả nhà thờ Saint Paul và trụ sở của hãng Loyds.
Ở Việt Nam, do trình độ nhận thức về sử dụng và quản lý nguồn lửa
còn hạn chế, thêm vào đó là phƣơng tiện phòng cháy còn rất lạc hậu, số lƣợng
nhà lá, nhà tạm bợ còn nhiều và thƣờng tập trung, ngõ ngách lại rất nhỏ, nguy
cơ hoả hoạn là rất cao, trong khi các biện pháp đề phòng hạn chế rủi ro còn
chƣa đầy đủ và hiện đại. Trong những năm gần đây, xã hội Việt Nam càng
phát triển thì tình hình hoả hoạn ngày càng nghiêm trọng hơn và nó đang tác
động to lớn đến nhiều mặt đời sống kinh tế xã hội, ví dụ nhƣ: vụ hoả hoạn tại
chợ Đồng Xuân năm 1994, vụ hoả hoạn tại Trung tâm thƣơng mại quốc tế
năm 2002. Hoả hoạn với sự tàn phá khốc liệt của nó đã thật sự là nỗi kinh
hoàng của nhân dân ta từ xƣa tới nay. Cha ông ta coi giặc lửa cũng nguy hiểm
không kém so với các loại giặc khác. “Thuỷ, hoả, đạo tặc giặc phá không
bằng nhà cháy”
Hiện nay, với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc, các
lĩnh vực trong đời sống kinh tế xã hội không ngừng phát triển. Đặc biệt là lĩnh

vực kinh tế với mức tăng trƣởng cao, nhiều nhà máy, xí nghiệp, nhà cao
tầng…đƣợc xây mới; Hàng hóa, vật tƣ, thiết bị, máy móc…ngày càng nhiều.
Bên cạnh đó, với sự gia tăng dân số, nhất là các đô thị lớn, làm nguy cơ cháy,
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

2
nổ tăng lên.
Thiệt hại do cháy gây ra rất nghiêm trọng không chỉ ảnh hƣởng đến
cuộc sống của một vài cá nhân mà còn tác động mạnh đến cả cộng đồng dân
cƣ, môi trƣờng khí hậu. Mặc dù khoa học công nghệ phát triển thì phƣơng
tiện phòng cháy chữa cháy đƣợc đổi mới nhƣng sự phát triển của khoa học
công nghệ về an toàn lại chậm hơn so kỹ thuật, công nghệ trong sản xuất và
nguồn vốn đầu tƣ vào công tác đảm bảo an toàn thƣờng thấp hơn so nguồn
vốn đầu tƣ phát triển. Vì thế ngày càng có nhiều vụ cháy với thiệt hại lớn hơn,
nguyên nhân xảy ra cũng khó lƣờng.
Có thể nói, hoả hoạn chính là mối đe doạ thƣờng trực rất lớn và tác
động sâu sắc đến hoạt động sản xuất nói chung. Chính vì tính chất đặc biệt
nghiêm trọng đó mà bảo hiểm hoả hoạn và các rủi ro đặc biệt có vai trò và tác
dụng sâu sắc. Bảo hiểm hoả hoạn thực hiện nguyên tắc số đông bù số ít, gây
dựng những quỹ bồi thƣờng để bù đắp kịp thời những thiệt hại do hoả hoạn
gây ra, ổn định tài chính cho ngƣời đƣợc bảo hiểm và ổn định xã hội. Mặt
khác, do tính chất kết hợp đã nêu trên, bảo hiểm hoả hoạn còn có khả năng
thúc đẩy các đơn vị tham gia bảo hiểm thực hiện công tác phòng cháy chữa
cháy, tăng cƣờng tính tự chủ của các đơn vị trong việc phục hồi khả năng sản
xuất kinh doanh sau hoả hoạn và tạo ra sự ổn định lớn trong nền kinh tế.
Tại Việt Nam, kể từ sau Nghị định 100/CP ngày 18 tháng 12 năm 1993
của chính phủ về việc kinh doanh bảo hiểm, hoạt động bảo hiểm bắt đầu sôi
động và phát triển, có nhiều nghiệp vụ mới bắt đầu đƣợc triển khai trong đó

có nghiệp vụ bảo hiểm hoả hoạn và các rủi ro đặc biệt. Đây là một nghiệp vụ
có nhiều tiềm năng phát triển và là một trong những
Tỉnh Bắc Ninh là một tỉnh có quy mô diện tích nhỏ nhƣng tập trung rất
nhiều các khu công nghiệp thu hút đƣợc nhiều tập đoàn, tổng công ty, doanh
nghiệp với nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau nên nguy cơ tiền ẩn về cháy
nổ rất lớn. Tuy nhiên nghiệp vụ bảo hiểm này đã đƣợc triển khai trên địa bàn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

3
tỉnh từ rất lâu nhƣng việc khai thác nghiệp vụ bảo hiểm này vẫn còn rất khiêm
tốn. Cần phải có sự thay đổi nhận thức để các cơ quan, doanh nghiệp, hộ cá
nhân không chỉ mua bảo hiểm cháy nổ bắt buộc mà còn tham gia tự nguyện
để bảo vệ mình và xã hội.
, cùng với mong muốn đƣợc
“Tăng cường
hoạt động quản lý bảo hiểm hỏa hoạn của công ty Bảo hiểm Bảo Minh
Bắc Ninh” cho luận văn thạc sĩ nhằm đáp ứng đòi hỏi thiết thực của thực
tiễn, vừa

.

2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1.

.
2.2.
Một là: Hệ thống hoá những vấn đề lý luận chung về hoạt động khai thác
bảo hiểm hoả hoạn để thấy đƣợc ý nghĩa thiết thực của bảo hiểm hoả hoạn.

Hai là: Đánh giá phân tích thực trạng, hạn chế và các nguyên nhân về
tình hình khai thác nghiệp vụ kinh doanh này tại công ty Bảo hiểm Bảo Minh
Bắc Ninh.
Ba là: Đƣa ra các giải pháp và đề xuất một số kiến nghị nhằm nâng cao
hiệu quả khai thác nghiệp bảo hiểm hoả hoạn tại Công ty Bảo hiểm Bảo Minh
trong thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

4
Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng khai thác nghiệp vụ
bảo hiểm hoả hoạn tại Công ty Bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: Công ty Bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh, khách
hàng của Bảo Minh Bắc Ninh.
- Phạm vi thời gian: Số liệu sử dụng cho phân tích thực trạng từ năm
2009-2013.
4. Những đóng góp của luận văn
Hệ thống hoá các vấn đề lý luận và thực tiễn cơ bản về hoạt động bảo
hiểm nói chung và nghiệp vụ bảo hiểm hoả hoạn nói riêng.

Làm rõ thực trạng nghiệp vụ kinh doanh bảo hiểm hoả hoạn của công ty
Bảo hiểm Bảo Minh trong thời gian qua. Từ đó xác định những thành công đạt
đƣợc, những vấn đề còn tồn tại và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế đó.
Đề xuất các quan điểm, định hƣớng và các giải pháp cơ bản nhằm nâng
cao hiệu quả khai thác nghiệp vụ bảo hiểm hoả hoạn trong điều kiện nay cũng
nhƣ trong chiến lƣợc phát triển trong thời gian tới.

5. Kết cấu nội dung luận văn
Ngoài phần mở đầu
,
. Luận văn

gồm 4 chƣơng:

Chƣơng 1: Lý luận chung về bảo hiểm và bảo hiểm hoả hoạn
Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng công tác quản lý bảo hiểm hoả hoạn tại Công ty
Bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh
Chƣơng 4: Một số giải pháp tăng cƣờng hoạt động quản lý bảo hiểm
hoả hoạn tại Công ty Bảo hiểm Bảo Minh Bắc Ninh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

5
Chƣơng 1

LÝ LUẬN CHUNG VỀ BẢO HIỂM VÀ BẢO HIỂM HOẢ HOẠN
1.1. Lý luận chung về bảo hiểm
và vai trò của bảo hiểm

a.
Đầu tiên là vào khoảng thế kỷ thứ 5 trƣớc Công nguyên ngƣời ta đã tìm
cách giảm nhẹ tổn thất toàn bộ một lô hàng bằng cách san nhỏ lô hàng của
mình ra làm nhiều chuyến hàng. Đây là cách phân tán rủi ro, tổn thất và có thể
coi đó là hình thức nguyên khai của bảo hiểm. Sau đó để đối phó với những tổn
thất nặng nề thì hình thức “cho vay mạo hiểm” đã xuất hiện theo đó trong

trƣờng hợp xảy ra tổn thất đối với hàng hoá trong quá trình vận chuyển, ngƣời
vay sẽ đƣợc miễn không phải trả khoản tiền vay cả vốn lẫn lãi. Ngƣợc lại họ sẽ
phải trả một lãi suất rất cao khi hàng hoá đến bến an toàn, nhƣ vậy có thể hiểu
lãi suất cao này là hình thức sơ khai của phí bảo hiểm. Song số vụ tổn thất xảy
ra ngày càng nhiều làm cho các nhà kinh doanh cho vay vốn cũng lâm vào thế
nguy hiểm và thay thế nó là hình thức bảo hiểm ra đời.
Vào thế kỷ XIV, ở Floren, Genoa nƣớc Ý, đã xuất hiện các hợp đồng
bảo hiểm hàng hải đầu tiên mà theo đó một ngƣời bảo hiểm cam kết với ngƣời
đƣợc bảo hiểm sẽ bồi thƣờng những thiệt hại về tài sản mà ngƣời đƣợc bảo
hiểm phải gánh chịu khi có thiệt hại xảy ra trên biển, đồng thời với việc nhận
một khoản phí. Hợp đồng bảo hiểm cổ xƣa nhất mà ngƣời ta tìm thấy có ghi
ngày 22/04/1329 hiện còn đƣợc lƣu giữ tại Floren. Sau đó cùng với việc phát
hiện ra Ấn Độ dƣơng và tìm ra Châu Mỹ, ngành hàng hải nói chung và bảo
hiểm hàng hải nói riêng đã phát triển rất nhanh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

6
Về cơ sở pháp lý thì có thể coi chiếu dụ Barcelona năm 1435 là văn
bản pháp luật đầu tiên trong ngành bảo hiểm. Sau đó là sắc lệnh của Philippe
de Bourgogne năm 1458, những sắc lệnh của Brugos năm 1537, Fiville năm
1552 và ở Amsterdam năm 1558. Ngoài ra còn có sắc lệnh của Phần Lan năm
1563 liên quan đến hợp đồng bảo hiểm hàng hoá.
Tuy nhiên, phải đến thế kỷ XVI - XVII cùng với sự ra đời của phƣơng
thức sản xuất TBCN thì hoạt động bảo hiểm mới phát triển rộng rãi và ngày
càng đi sâu vào nhiều lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội . Mở đƣờng cho
sự phát triển này là luật 1601 của Anh thời Nữ hoàng Elisabeth, sau đó là Chỉ
dụ 1681 của Pháp do Colbert biên soạn và Vua Louis XIV ban hành , đó là

những đạo luật mở đƣờng cho lĩnh vực bảo hiểm hàng hải.
Đến thế kỷ XVII, nƣớc Anh đã chiếm vị trí hàng đầu trong buôn bán
và hàng hải quốc tế với Luân Đôn là trung tâm phồn thịnh nhất. Tàu của các
nƣớc đi từ Châu Á, Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Phi đều về cập bến hai bờ
sông Thame của thành phố Luân Đôn. Các tiệm cà phê là nơi gặp gỡ của các
nhà buôn, chủ ngân hàng, ngƣời chuyên chở, ngƣời bảo hiểm … để giao
dịch, trao đổi tin tức, bàn luận trực tiếp với nhau.
Edward Lloyd’s là một thuyền trƣởng về hƣu bắt đầu mở quán cà phê
ở phố Great Tower ở Luân Đôn vào khoảng năm 1692. Các các nhà buôn,
chủ ngân hàng, ngƣời chuyên chở, ngƣời bảo hiểm…thƣờng đến đó để trao
đổi các thông tin về các con tầu viễn dƣơng, về hàng hóa chuyên chở trên
tàu, về sự an toàn và tinh hình tai nạn của các chuyến tàu…. Ngoài việc quản
lý quán cà phê, năm 1696 Edward Lloyd’s còn cho ra một tờ báo tổng hợp
các tình hình tàu bè và các vấn đề khác nhằm cung cấp thông tin cho các
khách hàng của ông. Tuy nhiên việc làm chính của ông vẫn là cung cấp địa
điểm để khách hàng đến giao dịch bảo hiểm, hội họp. Sau khi Edward
Lloyd’s qua đời ngƣời ta thấy rằng cần phải có một nơi tƣơng tự nhƣ vậy để
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

7
các nhà khai thác bảo hiểm hàng hải tập trung đến giao dịch bảo hiểm và năm
1770, “Society of Lloyd’s” với tƣ cách là một tổ chức tự nguyện đã thành lập
và thu xếp một địa điểm ở Pope’s Head Alley cho các thành viên của họ. Sau
đó tổ chức này rời địa điểm đến trung tâm hối đoái của Hoàng gia và ở đó
đến năm 1828 thì rời đến toà nhà riêng của họ tại phố Leaden Hall. Tổ chức
này hoạt động với tƣ cách là tổ chức tƣ nhân đến năm 1871 thì hợp nhất lại
theo luật Quốc hội và trở thành Hội đồng Lloyd’s và sau này đã trở thành nơi
giao dịch kinh doanh bảo hiểm và hãng bảo hiểm lớn nhất thế giới.

Sau bảo hiểm hàng hải là sự xuất hiện của bảo hiểm hoả hoạn, đánh
dấu bằng vụ cháy thảm khốc ở Luân Đôn nƣớc Anh ngày 2/9/1666 hủy diệt
13.000 căn nhà trong đó có hơn 100 nhà thờ trong 4 ngày để lại một sự thiệt
hại quá lớn không thể cứu trợ đƣợc. Sau đó những nhà kinh doanh ở nƣớc
Anh đã nghĩ ra việc cộng đồng chia sẻ rủi ro hoả hoạn bằng cách đứng ra
thành lập những Công ty bảo hiểm hoả hoạn nhƣ : " Fire Office" (năm 1667),
"Friendly Society" (năm 1684), "Hand and Hand" (năm 1696), "Lom Bard
House" (năm 1704) ... Lúc đó Công ty bảo hiểm Lloyds đã ra đời nhƣng chỉ
hoạt động trong lĩnh vực hàng hải. Mãi tới thế kỷ XX mới chuyển sang hoạt
động cả lĩnh vực nội địa và tái bảo hiểm.
Nƣớc Pháp do ảnh hƣởng của vụ hỏa hoạn ở Luân Đôn, nên năm 1786
công ty bảo hiểm hỏa hoạn đầu tiên mới đƣợc thành lập đó là “Company
L'assurance Centree L'incendie” và “Company Royade”(năm 1788). Sự kiện
đáng đƣợc lƣu truyền thời gian này và trong lịch sử bảo hiểm là công trình
toán học của Pascal về "Hình học của rủi ro " (Lageometric Du Hasard) năm
1654 đã đƣa đến toán học xác suất. Đó là cơ sở thống kê xác suất phục vụ
cho hoạt động bảo hiểm và ngày nay vẫn đƣợc coi là kỹ thuật cơ bản của
ngành bảo hiểm.
b.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu

/>

Luận án đầy đủ ở file: Luận án Full