VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ GIÁNG HƢƠNG
THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TINH GIẢN BIÊN CHẾ
TỪ THỰC TIỄN HUYỆN TÂN THÀNH,
TỈNH BÀ RỊA-VŨNG TÀU
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG
HÀ NỘI - 2018
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGUYỄN THỊ GIÁNG HƢƠNG
THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TINH GIẢN BIÊN CHẾ
TỪ THỰC TIỄN HUYỆN TÂN THÀNH,
TỈNH BÀ RỊA-VŨNG TÀU
Chuyên ngành: Chính sách công
Mã số: 8.34.04.02
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. VĂN TẤT THU
HÀ NỘI - 2018
LỜI CAM ĐOAN
Đề tài luận văn “Thực hiện chính sách tinh giản biên chế từ thực tiễn huyện
Tân Thành, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các
thông tin có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ đúng nguyên tắc trích dẫn tài liệu. Nghiên
cứu hoàn toàn trung thực và chưa được công bố ở công trình, đề tài nào.
Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình./.
Tác giả luận văn
Nguyễn Thị Giáng Hƣơng
LỜI CẢM ƠN
Sau hai năm học tập và nghiên cứu tại Học viện Khoa học xã hội, đến nay tôi
đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Để có được kết quả này, tôi xin được gửi lời
trân trọng cảm ơn và biết ơn sâu sắc tới Thầy PGS.TS Văn Tất Thu-Nguyên Thứ
Trưởng Bộ Nội vụ đã tận tình hướng dẫn tôi rất nhiều trong quá trình xác định
hướng nghiên cứu, hoàn thiện luận văn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn quý thầy cô giáo ở Học viện khoa học xã hội đã
tận tình truyền đạt các kiến thức bổ ích trong suốt khóa học, Văn phòng Khoa Chính
sách công đã tạo những điều kiện tốt nhất cho chúng tôi trong quá trình theo học tại
đây.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ quý báu của các đồng chí lãnh đạo
Huyện Tân Thành, Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu; các phòng, ban, đơn vị cùng người thân,
gia đình, bạn bè, đồng nghiệp đã luôn ủng hộ, tạo điều kiện, động viên, giúp đỡ tôi
trong suốt thời gian qua để tôi được đi học và hoàn thành luận văn của mình.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Học viên
Nguyễn Thị Giáng Hƣơng
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ...................................................................................................................1
Chƣơng 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH
TINH GIẢN BIÊN CHẾ Ở NƢỚC TA ...................................................................8
1.1. Một số khái niệm: Biên chế; tinh giản biên chế, chính sách tinh giản biên
chế; thực hiện chính sách tinh giản biên chế ..........................................................8
1.2. Quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước về tinh giản biên chế .........11
1.3. Ý nghĩa, tầm quan trọng của tổ chức thực hiện chính sách tinh giản biên chế
...............................................................................................................................16
1.4. Nội dung các bước trong tổ chức thực hiện chính sách tinh giản biên chế ...18
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức thực hiện chính sách tinh giản biên chế .23
1.6. Những yêu cầu cơ bản trong tổ chức thực hiện chính sách tinh giản biên chế
...............................................................................................................................27
1.7. Các phương pháp tổ chức thực hiện chính sách tinh giản biên chế ...............29
1.8. Các chủ thể tham gia thực hiện chính sách tinh giản biên chế ......................31
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TINH GIẢN BIÊN
CHẾ TẠI HUYỆN TÂN THÀNH, TỈNH BÀ RỊA-VŨNG TÀU........................33
2.1. Tình hình kinh tế xã hội và thực trạng biên chế của huyện Tân Thành, tỉnh
Bà Rịa-Vũng Tàu ..................................................................................................33
2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện chính sách tinh giản biên chế tại huyện Tân
Thành, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu ..............................................................................39
2.3. Thực trạng các chủ thể tham gia thực hiện chính sách tinh giản biên chế tại
huyện Tân Thành ..................................................................................................47
2.4. Thực trạng bảo đảm các yêu cầu trong tổ chức thực hiện chính sách tinh giản
biên chế tại huyện Tân Thành ...............................................................................48
2.5. Kết quả thực hiện chính sách tinh giản biên chế tại huyện Tân Thành .........50
2.6. Đánh giá chung kết quả tổ chức thực hiện chính sách tinh giản biên chế tại
huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu ............................................................56
Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC
HIỆN CHÍNH SÁCH TINH GIẢN BIÊN CHẾ Ở NƢỚC TA HIỆN NAY TỪ
THỰC TIỄN HUYỆN TÂN THÀNH, TỈNH BÀ RỊA - VŨNG TÀU ................61
3.1. Phương hướng nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách tinh giản biên chế ở
nước ta hiện nay từ thực tiễn Huyện Tân Thành, Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu .........61
3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách tinh giản biên chế ở
nước ta hiện nay từ thực tiễn Huyện Tân Thành, Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu .........62
KẾT LUẬN ..............................................................................................................77
PHỤ LỤC
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BHXH
Bảo hiểm xã hội
CBCC
Cán bộ, công chức
CBCCVC
Cán bộ, công chức, viên chức
HĐND
Hội đồng Nhân dân
UBND
Ủy ban Nhân dân
XHCN
Xã hội Chủ nghĩa
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1. Tình hình biên chế của huyện Tân Thành ................................................36
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Vấn đề tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế là những yếu tố cơ bản, nền tảng
để xây dựng một nhà nước của dân, do dân, vì dân, một nền hành chính phục vụ
nhân dân. Tư tưởng về xây dựng mô hình chính quyền tinh gọn, hiệu quả và việc
tinh gọn bộ máy và tinh giản biên chế đã được Hồ Chí Minh sớm đặt ra. Kế thừa tư
tưởng Hồ Chí Minh, trong thời kỳ đổi mới, Đảng và Nhà nước ta nhiều lần đề ra
chủ trương, sắp xếp, kiện toàn hệ thống chính trị gắn với việc tinh giản biên chế,
trong văn kiện Đại hội XII của Đảng đã đánh giá: “Hơn 30 năm đổi mới, đất nước
ta đã đạt được những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử” [12, tr. 65.]. Tuy nhiên,
“Đổi mới chính trị chưa đồng bộ với đổi mới kinh tế, nguồn lực và hiệu quả hoạt
động của hệ thống chính trị chưa xứng tầm nhiệm vụ”[ 12, tr. 68.]
Trên lĩnh vực tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, cũng như nhiệm vụ tinh
giản biên chế, Đảng ta đã có nhiều Nghị quyết quan trọng như Nghị quyết Ban
Chấp hành Trung ương lần thứ bảy (khóa VIII) tháng 8 năm 1999 về “Một số vấn
đề về tổ chức, bộ máy …”, trong đó đã xác định nhiệm vụ “tích cực chỉ đạo việc
giảm biên chế hành chính các cơ quan đảng, nhà nước, đoàn thể, biên chế gián tiếp
trong các đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước với mức phấn đấu giảm khoảng
15%”[1] . Tiếp đó, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) tháng 02 năm 2007 về đổi
mới, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan đảng, định hướng đổi mới, kiện toàn tổ
chức bộ máy nhà nước, mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội và Nghị
quyết Trung ương 5 (khóa X) tháng 8 năm 2007 về đổi mới cải cách hành chính,
nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý bộ máy nhà nước. Nghị quyết đề ra nhiệm vụ
“Làm tốt công tác quy hoạch và thực hiện quy hoạch cán bộ, công chức; thông qua
việc đánh giá, phân loại cán bộ, công chức, xác định những người đủ và không đủ.
Có chính sách thích hợp đối với những người không đủ tiêu chuẩn phải đưa ra khỏi
bộ máy”, “Đổi mới công tác quản lý biên chế”[3]. Chủ trương tinh gọn bộ máy,
tinh giản biên chế của Đảng tiếp tục được đề cập trong Kết luận Hội nghị lần thứ
bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XI, tháng 5 năm 2013. Kết luận chỉ rõ “Đổi
1
mới tổ chức bộ máy chưa gắn với việc tinh giản biên chế, nâng cao chất lượng đội
ngũ cán bộ, công chức. Số lượng cán bộ, công chức, nhất là viên chức ở các đơn vị
sự nghiệp công lập và cán bộ, công chức xã, phường, thị trấn tăng nhanh”. Đồng
thời, đề ra nhiệm vụ “Tiếp tục thực hiện chủ trương tinh giản biên chế, từ nay đến
năm 2016 cơ bản không tăng biên chế của cả hệ thống chính trị. Cơ cấu lại và
chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, có chính sách và biện pháp đồng
bộ để thay thế những người không đáp ứng được yêu cầu”[4]. Triển khai thực hiện
chủ trương tinh giản biên chế được khẳng định trong các Nghị quyết của Đảng,
Chính phủ đã ban hành các Nghị định số 132/2007/NĐ-CP, ngày 08/8/2007 và Nghị
định số 108/2014/NĐ-CP, ngày 20/11/2014 về chính sách tinh giản biên chế.
Thực hiện chính sách tinh giản biên chế của Chính phủ, trong thời gian qua
trong cả nước nói chung, tại Huyện Tân Thành, Tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu nói riêng đã
đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, đã tinh giản được một số cán bộ, công chức,
viên chức (CBCCVC), chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC), bộ máy hoạt
động hiệu lực, hiệu quả hơn. Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đạt được còn bộc lộ
các hạn chế, bất cập như: “Mục tiêu chính sách tinh giản biên chế chưa thật sự đạt
được như mong muốn, chưa thật sự giảm được những người cần giảm, tình trạng
những người chưa đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm trong cơ quan, tổ chức, đơn
vị chưa khắc phục được, chưa được tinh giản, sàng lọc loại ra khỏi bộ máy”[25].
Các hạn chế, bất cập trong tổ chức thực hiện chính sách ảnh hưởng trực tiếp đến
thực hiện mục tiêu chính sách. Các hạn chế, bất cập đó cần phải được nghiên cứu để
đề xuất các giải pháp khắc phục. Từ lý do phân tích nêu trên, tôi chọn đề tài “Thực
hiện chính sách tinh giản biên chế từ thực tiễn Huyện Tân Thành, Tỉnh Bà RịaVũng Tàu” làm Luận văn Thạc sỹ Chính sách công.
2. Tình hình nghiên cứu
Việc thực hiện chính sách tinh giản biên chế, vấn đề sắp xếp tinh gọn bộ máy
là vấn đề mà Bác Hồ, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra nhiều chủ trương, Nghị quyết
và các nhà nghiên cứu, các cuộc hội thảo, công trình nghiên cứu khoa học đã chọn
để làm đề tài nghiên cứu liên quan đến việc thực hiện chính sách tinh giản biên chế.
2
Hầu hết các chủ trương, công trình, các cuộc hội thảo đều tập trung nghiên cứu việc
tinh giản biên chế đối với nhóm đối tượng CBCCVC ở nước ta hoặc ở một số ngành
như:
+ Theo tư tưởng Hồ Chí Minh thì chủ trương tinh giản biên chế rất được
Người quan tâm và đặt ra từ rất sớm, Người viết như sau: Nói chung, các cơ quan
đều phải tiết kiệm. Riêng cơ quan cùng cấp tổ chức còn kềnh càng, thừa người, phải
sắp xếp cho gọn gàng, hợp lý, mọi người đều có công việc thiết thực, những người
thừa phải đưa đi chỗ thiếu, những người ở lại phải thi đua nâng cao năng suất của
mình. Thế là tinh giản, tinh là đưa năng suất lên cao, làm cho mau, cho tốt, giản là
vừa phải, không kềnh càng, tránh hình thức [19, tr. 432]. Người cho rằng, một bộ
máy gọn nhẹ, không có chỗ dư thừa sẽ tiết kiệm được tiền bạc của dân, với nội dung
cáchviết ngắn gọn của Bác như vậy nhưng vẫn thể hiện đầy đủ nội dung, mục đích
của việc tinh giản biên chế.
+ PGS.TS Văn Tất Thu: Kết quả thực hiện Nghị định số 132/2007/NĐ-CP
ngày 8/8/2007 của Chính phủ và giải pháp tinh giản biên chế trong thời gian tới Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 6/2014 và bài viết về thực trạng, nguyên nhân tăng
biên chế và các giải pháp tinh giản biên chế - Tạp chí Tổ chức Nhà nước, số 9/2014.
Các nội dung bài viết đã chỉ ra một số kết quả sau 5 năm thực hiện chế độ tinh giản
biên chế theo Nghị định 132/NĐ-CP của Chính phủ, đã giảm được só lượng đáng
kể số lượng người ra khỏi bộ máy (giảm được 67.398 người), tuy nhiên mục tiêu
chính sách chưa đạt được như mong muốn, chưa thật sự giảm được những người
cần giảm, qua đó tác giả cũng đã phân tích rõ các nguyên nhân, hạn chế, bất cập để
từ đó đề ra phương hướng và giải pháp thực hiện tinh giản biên chế nước ta trong
thời gian tới.
+ TS. Lê Như Thanh - Tinh giản biên chế trong các cơ quan hành chính nhà
nước- Thách thức và giải pháp, nội dung được đăng trên tạp chí tổ chức nhà nước
trang điện tử, ngày 17/3/2017, bài viết đã đề cập được những thách thức đặt ra từ
thực tiễn tinh giản biên chế ở Việt Nam hiện nay và đề ra giải pháp nâng cao hiệu
quả tinh giản biên chế ở nước ta trong thời gian tới.
3
+ PGS.TS. Nguyễn Thị Hồng Hải - Trưởng Khoa Tổ chức và quản lý nhân
sự chủ trì hội thảo với chủ đề: “Tinh giản biên chế - thách thức và giải pháp”. Qua
hội thảo, hầu hết các ý kiến đều thống nhất là: tinh giản biên chế là một việc không
mới nhưng có rất nhiều cản trở trong quá trình thực hiện, cản trở lớn nhất đó là chưa
có cơ sở khoa học để xác định chính xác đối tượng thuộc diện tinh giản biên chế; sự
nể nang, né tránh trong quá trình thực hiện; vấn đề lợi ích; trách nhiệm của người
đứng đầu tổ chức. Đồng thời, đề ra nhiều giải pháp ở cả cấp độ vĩ mô và vi mô, tập
trung vào những vấn đề chủ yếu sau: cải cách tổ chức bộ máy; hoàn thiện Đề án vị
trí việc làm; tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị; xây dựng
tiêu chí đánh giá CBCCVC; cải cách tiền lương và các chế độ phúc lợi; khoán chi
phí theo kết quả; tăng cường sự tự chủ về tài chính và biên chế đối với đơn vị sự
nghiệp công.
+ Luận văn Thạc sỹ chính sách công năm 2017 của tác giả Vũ Thị Nhàn bàn
về: Thực hiện chính sách tinh giản biên chế từ thực tiễn Bộ Văn hóa, Thể thao và
Du lịch, nội dung Luận văn cũng đã nêu và phân tích thực trạng, nguyên nhân và đề
xuất phương hướng, giải pháp thực hiện chính sách tinh giản biên chế ở nước ta
trong thời gian tới.
Với các nội dung về thực hiện chính sách tinh giản biên chế, mỗi tác giả đều
nghiên cứu ở mức độ khác nhau như thực trạng tình hình cả nước hay ở một bộ,
ngành cụ thể trong thực hiện chính sách tinh giản biên chế, qua đó đề ra giải pháp
để nâng cao hiệu quả tinh giản biên chế ở nước ta nói chung.
Tuy nhiên, nội dung nghiên cứu trong luận văn này lại được nghiên cứu tại
một địa phương cụ thể, từ những kết quả đạt được cũng như những hạn chế, nguyên
nhân bất cập trong việc thực hiện chính sách biên chế tại địa phương sẽ đề xuất
những giải pháp thiết thực nhằm thực hiện có hiệu quả chính sách tinh giản biên chế
tại địa phương nghiên cứu trong thời gian tới đạt hiệu quả hơn, góp phần thực hiện
chính sách tinh giản biên chế chung của cả nước.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
4
Luận văn đầy đủ ở file:Luận văn Full