Quản lý chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN THỊ HẰNG

QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
CỦA THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG
Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH

NGUYỄN THỊ HẰNG

QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
CỦA THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH
Ngành: QUẢN LÝ KINH TẾ
Mã số: 8.34.04.10

LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN TRỌNG XUÂN

THÁI NGUYÊN - 2018

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn
được thực hiện nghiêm túc, trung thực và mọi số liệu trong này được trích dẫn
có nguồn gốc rõ ràng.
Tác giả

Nguyễn Thị Hằng


ii

LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này, tôi đã
nhận được sự quan tâm, giúp đỡ tận tình từ phía tập thể và cá nhân:
Tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn tới tất cả các thầy, cô giáo trường Đại
học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên, Phòng Đào tạo đã giúp đỡ
tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với PGS.TS. Nguyễn Trọng
Xuân, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian nghiên
cứu đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn các Cơ quan Tài chính của thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh đã giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá
trình nghiên cứu đề tài.
Tác giả

Nguyễn Thị Hằng


iii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ ....................................... viii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................... 1
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................. 2
4. Đóng góp của đề tài....................................................................................... 2
5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 3
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC .................................................................. 4
1.1.

Cơ sở lý luận quản lý chi ngân sách nhà nước ....................................... 4

1.1.1. Một số khái niệm..................................................................................... 4
1.1.2. Đặc điểm của quản lý chi ngân sách nhà nước ....................................... 9
1.1.3. Nội dung quản lý chi ngân sách nhà nước ............................................ 10
1.1.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến chi ngân sách nhà nước ....................... 14
1.2.

Kinh nghiệm quản lý chi ngân sách nhà nước tại một số địa
phương và bài học cho thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ............. 16

1.2.1. Kinh nghiệm của một số thành phố trong nước .................................... 16

1.2.2. Bài học cho thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh .............................. 20
Chương 2.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................. 22
2.1.

Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................... 22

2.2.

Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 22


iv
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp ............................................... 22
2.2.3. Phương pháp tổng hợp và phân tích thông tin ...................................... 23
2.2.3. Phương pháp xử lý thông tin ................................................................. 23
2.4.

Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................ 26

2.4.1. Các chỉ tiêu về tình hình kinh tế-xã hội thành phố Hạ Long ................ 26
2.4.2. Các chỉ tiêu về quản lý chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ Long
tỉnh Quảng Ninh...................................................................................... 26
Chương 3. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ
NƯỚC CỦA THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH .... 29
3.1.

Khái quát về thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ............................. 29

3.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 29
3.1.2. Điều kiện kinh tế ................................................................................... 33

3.1.3. Điều kiện xã hội .................................................................................... 33
3.1.4. Cơ sở hạ tầng của Thành phố Hạ Long ................................................ 35
3.2.

Thực trạng chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ Long, tỉnh
Quảng Ninh ........................................................................................... 37

3.2.1. Về chi đầu tư phát triển ......................................................................... 37
3.2.2. Về chi thường xuyên ............................................................................. 38
3.2.3. Công tác thu chi ngân sách của thành phố Hạ Long............................. 39
3.3.

Thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ Long,
tỉnh Quảng Ninh ..................................................................................... 40

3.3.1. Lập dự toán chi NSNN.......................................................................... 40
3.2.2. Chấp hành dự toán chi NSNN............................................................... 44
3.2.3. Kế toán, kiểm soát và quyết toán chi NSNN ........................................ 45
3.3.

Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước của
thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh.................................................... 50

3.3.1. Nhân tố khách quan............................................................................... 50
3.3.2. Nhân tố chủ quan .................................................................................. 55


v
3.4.

Đánh giá chung ..................................................................................... 59

3.4.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 59
3.4.2. Tồn tại, hạn chế ..................................................................................... 60
3.4.3. Nguyên nhân của hạn chế ..................................................................... 61
Chương 4. GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ CHI NGÂN
SÁCH NHÀ NƯỚC CỦA THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH
QUẢNG NINH .................................................................................... 63
4.1.

Quan điểm, định hướng và mục tiêu quản lý chi ngân sách nhà
nước của thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh .................................... 63

4.1.1. Quan điểm, định hướng......................................................................... 63
4.1.2. Mục tiêu ................................................................................................ 64
4.2.

Các giải pháp quản lý chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh ......................................................................... 64

4.2.1. Tăng cường công tác quản lý, điều hành ngân sách ............................. 64
4.2.2. Hoàn thiện công tác cấp phát quản lý chi NSNN ................................. 68
4.2.3. Hoàn thiện công tác quyết toán chi NSNN ........................................... 70
4.2.4. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chi NSNN............................. 71
4.2.5. Một số giải pháp khác ........................................................................... 73
4.3. Kiến nghị .................................................................................................. 75
4.3.1. Đối với Chính phủ, Bộ Tài chính .......................................................... 75
4.3.2. Đối với tỉnh Quảng Ninh....................................................................... 75
KẾT LUẬN .................................................................................................... 77
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 79

vi

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
CBCC

:

Cán bộ công chức

CNTT

:

Công nghệ thông tin

GTGT

:

Giá trị gia tăng

HĐND

:

Hội đồng nhân dân

KBNN

:

Kho bạc nhà nước

KT - XH :

Kinh tế - xã hội

NS

:

Ngân sách

NSNN

:

Ngân sách nhà nước

QLNN

:

Quản lý nhà nước

UBND

:

Ủy ban nhân dân

XDCB

:

Xây dựng cơ bản


vii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1:

Chi đầu tư XDCB thành phố Hạ Long qua các năm 2015-2017........ 37

Bảng 3.2: Chi thường xuyên tại thành phố Hạ Long qua các năm
2015-2017 .......................................................................... 38
Bảng 3.3:

Cán cân ngân sách của thành phố Hạ Long qua các năm
2015-2017 ................................................................................... 39

Bảng 3.4:

Kết quả lập dự toán chi ngân sách nhà nước tại thành phố
Hạ Long qua một số năm ............................................................ 43

Bảng 3.5:

Kết quả thực hiện chấp hành dự toán chi NSNN trên địa bàn
thành phố Hạ Long ..................................................................... 44

Bảng 3.6:

Thống kê các đơn vị thực hiện quyết toán chi NSNN trên
địa bàn thành phố Hạ Long ......................................................... 46

Bảng 3.7:

Kết quả thanh tra công tác chi NSNN thành phố Hạ Long
qua các năm 2015-2017 .............................................................. 48

Bảng 3.8:

Thống kê cán bộ thực hiện công tác chi NSNN tại Thành
phố Hạ Long ............................................................................... 57


viii

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ
Hình 3.1:

Tỷ lệ thực hiện các khoản chi NSNN so với dự toán năm ........ 51

Hình 3.2:

Tổ chức bộ máy và quy trình quản lý công tác chi NSNN tại

thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ........................................ 56


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân sách nhà nước (NSNN) là khâu tài chính tập trung giữ vị trí chủ
đạo trong hệ thống tài chính, là nguồn lực vật chất để Nhà nước duy trì hoạt
động của bộ máy quản lý và thực thi các nhiệm vụ phát triển KT - XH của đất
nước. Với bất cứ một quốc gia nào, NSNN cũng luôn giữ vị trí đặc biệt quan
trọng. Vì vậy, Chính phủ các nước luôn tạo lập cơ chế và có biện pháp để
không ngừng tăng cường tiềm lực của NSNN và sử dụng nó một cách tiết
kiệm có hiệu quả.
Tuy vậy, trong lĩnh vực quản lý chi NSNN còn nhiều bất cập cần được
nhìn nhận một cách khách quan để tìm biện pháp cải thiện. Công tác quản lý
chi ngân sách của thành phố Hạ Long hiện nay cần hoàn thiện trong thời gian
tới. Các đơn vị dự toán ngân sách gò bó vào chính sách chế độ, tiêu chuẩn
định mức nhưng lại không bị ràng buộc về hiệu quả sử dụng ngân sách được
giao. Tính năng động và tích cực của đơn vị sử dụng nguồn chi ngân sách
chưa phát huy, tâm lý ỷ lại trông chờ vào NSNN còn phổ biến. Điều đó ảnh
hưởng không tốt đến quá trình chi NSNN thành phố, nhằm đạt được các mục
tiêu phát triển và giải quyết được các vấn đề xã hội. Nhận thức được vai trò
cấp thiết cần phải hoàn thiện quản lý chi NSNN trong những năm tới sao cho
chặt chẽ, tiết kiệm và hiệu quả. Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng
mà Thủ tướng Chính phủ giao cho các bộ, ngành, địa phương tại Chỉ thị số
14/CT-TTg về việc tập trung chỉ đạo điều hành thực hiện nhiệm vụ tài chính ngân sách nhà nước năm 2017 vừa được ban hành.Chính vì vậy, tác giả đã
nghiên cứu đề tài: “Quản lý chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh” nhằm góp phần quản lý chặt chẽ, đúng quy định và
hạn chế các khoản chi ngân sách nhà nước.

2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Nghiên cứu công tác quản lý chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh, từ đó đề ra giải pháp nhằm tăng cường quản lý ngân


2
sách nhà nước của thành phố Hạ Long góp phần ổn định nguồn chi cho thành
phố và nền kinh tế tỉnh Quảng Ninh.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý chi ngân sách nhà nước;
- Phân tích thực trạng quản lý chi ngân sách nhà nước của thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh.
- Nhận diện các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý chi ngân sách nhà nước
của thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
- Đề xuất giải pháp tăng cường quản lý chi ngân sách nhà nước của
thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là quản lý chi ngân sách nhà nước của
thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian:Luận văn được nghiên cứu tại thành phố Hạ Long, tỉnh
Quảng Ninh
- Về thời gian:Luận văn tập trung nghiên cứu số liệu từ năm 2015-2017.
- Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu công tác quản lý chi ngân sách
nhà nước của thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh như lập, duyệt và phân bổ dự
toán chi NSNN; Chấp hành dự toán chi NSNN; Kế toán, kiểm soát và quyết toán
chi NSNN tại thành phố Hạ Long.
4. Đóng góp của đề tài

-Về lý luận: Luận văn là công trình khoa học có ý nghĩa về phương diện
lý luận trong quản lý chi ngân sách nhà nước. Các vấn đền liên quan đến lý
thuyết về quản lý chi ngân sách nhà nước sẽ được tổng hợp đầy đủ và khoa học.
- Về thực tiễn: Luận văn sẽ cung cấp căn cứ và giải pháp cho cơ quan
quản lý nhà nước về tài chính tại thành phố Hạ Long trong thời gian tới. Kết
quả nghiên cứu của đề tài, là tài liệu tham khảo cho sinh viên và cao học viên


Luận văn đủ ở file: Luận văn full