Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ công ty tnhh một thành viên xổ số kiến thiết thành phố hồ chí minh theo hướng quản trị rủi ro

LÊ

Ơ

OA

HOÀN THI N
H THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ
CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XỔ SỐ
KIẾN THIẾT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
EO

ỚNG QUẢN TRỊ RỦI RO

LUẬ VĂ

C SỸ

Chuyên ngành: KẾ TOÁN
Mã ngành: 60340301

TP. HỒ

Í

, Ă

2017


LÊ

Ơ

OA

HOÀN THI N
H THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ
CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN XỔ SỐ
KIẾN THIẾT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
EO

ỚNG QUẢN TRỊ RỦI RO
LUẬ VĂ

C SỸ

Chuyên ngành: KẾ TOÁN
Mã ngành: 60340301
ỚNG DẪN KHOA H

TP. HỒ

Í

:

S S VÕ VĂ

, Ă

2017

Ị


ÔN

RÌNH ƯỢC HOÀN THÀNH T I
I H C CÔNG NGH TP. HCM

Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS. VÕ VĂ NHỊ

Luận văn hạc sĩ được bảo vệ tại rường

ại học Công nghệ TP. Hồ Chí

Minh ngày 08 tháng 10 năm 2017.
Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn hạc sĩ gồm:
TT

Chức danh Hội đồng

Họ và Tên

1

PGS. TS TRẦN PHƯỚC

Chủ tịch

2

S. PHAN ĂN ŨN

Phản biện 1

3

TS. TRẦN THANH TÙNG

4

PGS.TS PH M ĂN ƯỢC

5

PGS.TS NGUYỄN THỊ MỸ LINH

Phản biện 2
Ủy viên
Ủy viên, hư ký

Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận văn sau khi Luận văn đã sửa
chữa (nếu có).
Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV


RƯỜN

H ÔN NGHỆ TP. HCM

PHÒNG QLKH –

S

------------------------------------Tp. Hồ Chí Minh, ngày

V L Ậ VĂ
Ng y, háng, năm sinh : 07/06/1987

I.

ên đ

ế

tháng

năm 2017

SĨ

: Lê hương Oanh

huyên ng nh

T NAM

ộc lập – Tự do – Hạnh phúc

---------------------------------

Họ ên học viên

ĨA V

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ

iới nh : Nữ
Nơi sinh : Hà Nội

án

MSHV

: 1441850034

i:

Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ công ty tnhh một thành viên xổ số
kiến thiết thành phố hồ chí minh theo hướng quản trị rủi ro
II.

iệ

nội

ng:

‒

ác giả xác định v nghiên cứu sự ác động của các nhân ố ảnh hưởng ới hệ
hống iểm s á nội bộ ông y NHH Mộ h nh viên Xổ số iến hiế

h nh

phố Hồ h Minh.
‒

hông qua đó, đề xuấ những kiến nghị nhằm h n hiện Hệ hống kiểm s á
nội bộ

ông y NHH Mộ h nh viên Xổ số

iến hiế

h nh phố Hồ

h

Minh he hướng quản rị rủi r .
III. Ngày giao nhiệm v

: 30/05/2016

IV. Ngày hoàn thành nhiệm v

: 30/03/2017

V. Cán bộ hướng dẫn

:

CÁN BỘ

ỚNG DẪN

(Họ tên và chữ kí)

S S VÕ VĂ

S S Võ Văn hị

KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH
(Họ tên và chữ ký)

Ị


i

L

A

OA

ôi xin cam đ an, luận văn hạc sĩ “ o n hiện Hệ thống Kiểm soát nội bộ
Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ

hí

inh” là

công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn chưa
được công bố trong các nghiên cứu n

khác rước đây.
Học viên thực hiện luận văn

Lê Phương anh


ii

L I CẢ

Ơ

ược sự khuyến khích và tạ điều kiện của Công ty TNHH Một thành viên
Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh trong việc học tập v nâng ca
ôi đã he học khóa đ

rình độ,

ạ chương rình ca học chuyên ngành Kế toán khóa 13,

niên khóa 2013 - 2015 tại rường ại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh.
ể có được luận văn n y, ôi xin được gửi lời cảm ơn chân h nh đến Thầy
giáo,

S S VÕ VĂ

Ị, người đã rực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình

thực hiện. Xin cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình của Thầy, nhờ đó m luận văn của tôi
được hoàn thành.
Cảm ơn Quý hầy, Cô, Ban Giám hiệu rường
phố Hồ Chí Minh, Ban Tổng

ại học Công nghệ Thành

iám đốc Công ty NHH Một thành viên Xổ số Kiến

thiết Thành phố Hồ Chí Minh, các bạn học viên lớp 13SKT11 và lớp 14S

11 đã

truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm, giúp đỡ nhiệt tình và đồng hành cùng tôi trong
suốt quá trình học tập và làm luận văn cuối khóa.
Sau cùng tôi xin gửi lời cảm ơn v biế ơn sâu sắc đến gia đình đã giúp đỡ
và tạ điều kiện để tôi có thể theo học và hoàn tấ chương rình n y.
Luận văn n y chắc chắn không thể tránh khỏi những thiếu sót, tôi mong nhận được
những ý kiến đóng góp v xây dựng của Quý Thầy, Cô và các bạn.
Xin chân thành cảm ơn.
Học viên thực hiện luận văn

Lê Phương anh

iii

TÓM TẮT
hương 1 ác giả giới thiệu một cách tổng quát các nghiên cứu trên thế giới
và tại Việ Nam có liên quan đến đề tài. Từ đó, l m cơ sở để tác giả xác định vấn đề
nghiên cứu v định hướng nghiên cứu của luận văn. ết quả tổng kết nghiên cứu đã
hỗ trợ cho tác giả trong việc xây dựng nên các giả thuyết nghiên cứu cũng như đánh
giá được các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng. Sau đó, dựa rên cơ sở những
nghiên cứu đã ổng kết, tác giả tiến h nh đánh giá các nghiên cứu v xác định vấn
đề nghiên cứu cũng như định hướng nghiên cứu cho luận văn. Ng i ra, chương n y
cũng rình b y điểm khác biệt của đề tài với các nghiên cứu rước đây ại Việt Nam.
ề tài “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ Công ty TNHH Một thành viên Xổ số
Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh theo hướng quản trị rủi ro” r ng điều kiện hiện
nay vẫn còn là một vấn đề cấp thiết.
hương 2 ác giả trình bày tổng quan cơ sở lý thuyết về hệ thống kiểm soát
nội bộ. he đó, ác giả rình b y sơ lược về sự ra đời và phát triển các lý thuyết
kiểm soát nội bộ qua từng giai đ ạn giai đ ạn sơ khai, giai đ ạn hình thành, giai
đ ạn phát triển và thời kỳ hiện đại (thời kỳ hậu COSO - từ 1992 đến nay). Trình bày
Khái niệm, các thành phần của hệ thống kiểm soát nội bộ theo khuôn mẫu kiểm soát
nội bộ của COSO (2004) quản trị rủi ro, tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến hệ
thống kiểm soát nội bộ, đồng thời rình b y đặc điểm hoạ động của Công ty TNHH
Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh ảnh hưởng đến hệ thống
kiểm soát nội bộ, qua đó xây dựng được nền tảng lý thuyết cho mô hình và các giả
thuyết nghiên cứu.
hương 3 ác giả trình bày về thiết kế mô hình và quy trình nghiên cứu, từ
đó iến hành thực hiện nghiên cứu nhằm tạ cơ sở cho việc phân tích dữ liệu trong
chương 4. Quá rình hiết kế và thực nghiên cứu bao gồm các giai đ ạn: (1) xây
dựng mô hình nghiên cứu v

hang đo (2) tác giả dựa rên cơ sở các nghiên cứu

rước được tổng kế r ng chương 1 v cơ sở lý thuyế được rình b y r ng chương
2; thiết kế bảng câu hỏi khảo sát và chọn mẫu (3) bảng câu hỏi khả sá được xây
dựng dựa trên các khái nhiệm nghiên cứu và thang đ đã xây dựng, k ch hước mẫu
được xác định rên cơ sở phương pháp EFA, mẫu được chọn he phương pháp phi
xác xuất.


iv
hông qua phương pháp nghiên cứu định nh v định lượng được thực hiện
r ng chương 4, ác giả đã chỉ ra rằng mô hình v các hang đ được sử dụng trong
nghiên cứu l có ý nghĩa.

ết quả của nghiên cứu nêu rõ: có 8 nhân tố ảnh hưởng

đến hệ thống kiểm soát nội bộ của công ty xổ số kiến thiết thành phố Hồ Chí Minh.
Mỗi một nhân tố có mức độ ác động đến hệ thống kiểm soát nội bộ khác nhau và
được sắp xếp theo trật tự từ cao xuống thấp như sau phản ứng rủi ro (β = 0.374).
Tiếp theo là các nhân tố môi rường kiểm soát (β = 0.34), nhân tố Thông tin truyền
thông (β = 0.332), nhân tố đánh giá rủi ro (β = 0.328), nhân tố hoạ động kiểm soát
(β = 0.316), nhân tố Nhận dạng sự tiềm tàng (β = 0.3), nhân tố thiết lập mục tiêu (β
= 0.194) và nhân tố giám sát (β = 0.11).
Kết quả của chương n y l căn cứ để tác giả đưa ra các định hướng, quan
điểm và giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ của Công ty TNHH
Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh r ng chương iếp theo.
Chương 5 ác giả thực hiện tổng kế , đánh giá kết quả đạ được, đồng thời
tác giả cũng đề xuất một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ
Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh theo
hướng quản trị rủi ro, nhằm giúp công y đạ được mục tiêu của mình. Bên cạnh đó,
tác giả cũng đưa ra các hạn chế của nghiên cứu để l m cơ sở định hướng cho các

nghiên cứu r ng ương lai.


v

ABSTRACT
Chapter 1 gives an overview of researches in the world and in Vietnam related
to the topic. The results of these researches have assisted the author in establishing the
research hypothesis as well as evaluating the research methods have been used. Then,
on the basis of the summarized researches, the author evaluaes the research and
determines the research problem as well as the research orientation for the thesis. In
addition, this chapter presents the differences of the topic with the previous studies in
Vietnam. The theme of "Improving the internal control system of Ho Chi Minh City
Lottery Company Limited towards risk management" is still an urgent matter in the
current situation.
Chapter 2 gives an overview of the theoretical basis of the internal control
system. From these point, the author outlines the emergence and development of
internal control theories through each stage: early stage, formation stage, development
stage and modern period (behind COSO was born – period from 1992 to present). This
chapter also presents the conceptions, the component of the internal control system
modeled of COSO (2004), find-out the factors affecting the internal control system,
and give an overview of the operational characteristics of Ho Chi Minh City Lottery
Company Limited affect the internal control system, thereby building the theoretical
foundation for the model and research hypotheses.
Chapter 3 discusses the design of the model and the research process, and
conducts research to provide the basis for data analysis in Chapter 4. The design and
research process includes (1) research model and scale (2) author based on previous
studies summarized in chapter 1 and theoretical background presented in chapter 2;
Design of survey questionnaires and sampling (3) Questionnaire surveys based on
research concepts and built-in scale, sample size determined on the basis of EFA

method, sample Selected by non-probability method.
Through the qualitative and quantitative research methodology employed in
Chapter 4, the author pointed out that the models and scales used in the study were
significant. The results of the study indicate that there are eight factors affecting the
internal control system of the lottery company in Ho Chi Minh City. Each factor has
different levels of impact on the internal control system and is ordered from high to low


vi
as f ll ws risk resp nse (β = 0.374). F ll wed by envir nmen al c n r l fac rs (β =
0.34), c mmunica i n fac r (β = 0.332), risk assessmen fac r (β = 0.328), c n r l
fac r (β = 0.316) Fac r iden ifica i n fac r (β = 0.3), g al se ing fac r (β = 0.194)
and m ni ring fac r (β = 0.11).
The results of this chapter are the basis for the authors to present orientations,
views and solutions to improve the internal control system of Ho Chi Minh City
Lottery One-member Co., Ltd. in the next chapter. Follow.
Chapter 5 authorizes the review and evaluation of the results achieved, and the
author also proposed some recommendations to improve the internal control system of
Ho Chi Minh City Lottery Company Limited Minh is in the direction of risk
management, to help the company achieve its goals. In addition, the author also puts
the limitations of the study as the basis for future research.


vii

M CL C
LỜ

AM OAN ........................................................................................................ i

LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii
TÓM TẮT ................................................................................................................. iii
ABSTRACT ................................................................................................................ v
M C L C .................................................................................................................vii
DANH M C CÁC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................xii
DANH M C CÁC BẢNG BIỂU ........................................................................... xiii
DANH M C CÁC SƠ Ồ, HÌNH VẼ, Ồ THỊ .................................................... xiv
PHẦN MỞ ẦU ......................................................................................................... 1
1.Lý do chọn đề tài: ................................................................................................. 1
2.Mục tiêu nghiên cứu: ............................................................................................ 2
3. ối ượng, phạm vi nghiên cứu: ........................................................................... 2
4.Phương pháp nghiên cứu: ..................................................................................... 2
5.Ý nghĩa đề tài: ....................................................................................................... 3
6. Kết cấu của luận văn ........................................................................................ 3
HƯƠN 1

ỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ............................................................. 4

1.1.Các nghiên cứu trên thế giới: ............................................................................. 4
1.2.Các nghiên cứu r ng nước: ............................................................................... 5
1.3.Nhận xét các nghiên cứu rước và khe hổng nghiên cứu: .................................. 7
1.3.1.Nhận xét các nghiên cứu rước: ................................................................... 7
1.3.2.Khe hổng nghiên cứu: .................................................................................. 8
KẾT LUẬN HƯƠN 1 ............................................................................................ 9
HƯƠN 2

Ơ SỞ LÝ THUYẾT ......................................................................... 10

2.1.Tổng quan về hệ thống kiểm soát nội bộ. ........................................................ 10
2.1.1.Sơ lược sự ra đời và phát triển các lý thuyết kiểm soát nội bộ. ................ 10

2.1.1.1. iai đ ạn sơ khai ................................................................................... 10
2.1.1.2. iai đ ạn hình thành: ............................................................................. 11
2.1.1.3. iai đ ạn phát triển: ............................................................................... 11
2.1.1.4.Thời kỳ hiện đại (thời kỳ hậu COSO – từ 1992 đến nay): ..................... 12
2.1.2.Khái niệm hệ thống kiểm soát nội bộ he hướng quản trị rủi ro.............. 13


viii
2.1.3.Các thành phần Hệ thống Kiểm Soát Nội Bộ he hướng quản trị rủi ro . 15
2.1.3.1.Môi rường kiểm soát: ............................................................................ 15
2.1.3.2.Thiết lập mục tiêu: .................................................................................. 18
2.1.3.3.Nhân dạng sự kiện tiềm tàng: ................................................................. 19
2.1.3.4. ánh giá rủi ro: ....................................................................................... 20
2.1.3.5.Phản ứng với rủi ro: ................................................................................ 22
2.1.3.6.Hoạ động kiểm soát: .............................................................................. 24
2.1.3.7.Thông tin và truyền thông: ..................................................................... 24
2.1.3.8.Giám sát: ................................................................................................. 25
2.1.4.Lợi ích và hạn chế của hệ thống kiểm soát nội bộ he hướng QTRR...... 25
2.1.4.1.Lợi ích của hệ thống kiểm soát nội bộ he hướng QTRR ..................... 25
2.1.4.2.Hạn chế của hệ thống kiểm soát nội bộ he hướng QTRR: .................. 25
2.2.Các nhân tố ảnh hưởng đến Hệ thống KSNB theo hướng QTRR .................. 27
2.2.1.Môi rường kiểm soát: ............................................................................... 27
2.2.2.Thiết lập mục tiêu: ..................................................................................... 27
2.2.3.Nhận diện sự tiềm tàng: ............................................................................. 27
2.2.4. ánh giá rủi ro: .......................................................................................... 28
2.2.5.Phản ứng rủi ro: ......................................................................................... 28
2.2.6.Hoạ động kiểm soát: ................................................................................. 28
2.2.7.Thông tin và truyền thông: ........................................................................ 29
2.2.8.Hoạ động giám sát: ................................................................................... 29
2.3. ặc điểm hoạ động của ngành Xổ số Kiến thiết ảnh hưởng đến hệ thống

Kiểm soát nội bộ: ................................................................................................... 29
KẾT LUẬN HƯƠN 2 .......................................................................................... 32
HƯƠN 3 PHƯƠN PH P N H ÊN ỨU ...................................................... 33
3.1.Quy trình nghiên cứu: ...................................................................................... 33
Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu (Nguồn: Nguyễn ình họ, 2011) ......................... 33
3.2.Phương pháp nghiên cứu: ................................................................................ 34
3.3.Thiết kế nghiên cứu: ........................................................................................ 34
3.3.1.Thiết kế bảng câu hỏi trong nghiên cứu định lượng:................................. 35
3.3.2.Mẫu nghiên cứu: ........................................................................................ 35


ix
3.3.3. hang đ ................................................................................................... 36
3.3.3.1.Thang đ môi rường kiểm soát: ............................................................ 36
3.3.3.2. hang đ

hiết lập mục tiêu: .................................................................. 37

3.3.3.3. hang đ Nhận diện sự tiềm tàng:.......................................................... 37
3.3.3.4.Thang đ đánh giá rủi ro: ....................................................................... 38
3.3.3.5. hang đ phản ứng rủi ro: ...................................................................... 38
3.3.3.6. hang đ h ạ động kiểm soát:............................................................... 39
3.3.3.7. hang đ

hông in v ruyền thông: ...................................................... 39

3.3.3.8.Thang đo hoạ động giám sát:................................................................. 40
3.3.3.9. hang đ hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB): .................................. 40
3.3.4.Thu thập dữ liệu: ........................................................................................ 41
3.3.5.Phân tích dữ liệu: ....................................................................................... 41

3.4.Mô hình nghiên cứu: ........................................................................................ 41
3.4.1.Mô hình nghiên cứu: .................................................................................. 41
3.4.2.Các giả thuyết nghiên cứu ......................................................................... 42
KẾT LUẬN HƯƠN 3.......................................................................................... 44
HƯƠN 4

ẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN..................................... 45

4.1.Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ Công ty TNHH Một thành viên Xổ số
Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh (Tp. HCM) .................................................... 45
4.1.1.Giới thiệu chung Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Tp.
HCM

............................................................................................................... 45

4.1.1.1.Tổng quan: .............................................................................................. 45
4.1.1.2.Lịch sử hình thành và quá trình phát triển: ............................................. 45
4.1.1.3.Chức năng v nhiệm vụ của Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến
thiết Thành phố Hồ Chí Minh:............................................................................ 46
4.1.1.4. ơ cấu tổ chức bộ máy: .......................................................................... 47
4.1.1.5.Sơ đồ tổ chức .......................................................................................... 47
4.1.2.Thực trạng hệ thống kiểm soát nội bộ Công ty TNHH Một thành viên Xổ
số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay: ............................................... 50
4.2.Kết quả nghiên cứu: ......................................................................................... 51
4.2.1.Thống kê mô tả mẫu: ................................................................................. 51


x
4.2.2.Dữ liệu nghiên cứu: ................................................................................... 52
4.2.3. ánh giá hang đ ..................................................................................... 52

4.2.3.1. ánh giá độ tin cậy của hang đ : .......................................................... 52
4.2.3.1.1. ánh giá độ in cây hang đ biến độc lập: ......................................... 53
4.2.3.1.2. ánh giá độ tin cậy hang đ biến phụ thuộc: ..................................... 57
4.2.3.2.

ánh giá giá rị hang đ

..................................................................... 57

4.2.3.2.1. ánh giá giá rị hang đ biến độc lập ................................................. 57
4.2.3.2.2. ánh giá giá rị hang đ biến phụ thuộc............................................. 61
4.2.4.Phân tích hồi quy đa biến .......................................................................... 63
4.2.4.1.Mô hình hồi quy tổng thể ....................................................................... 63
4.2.4.2.Kiểm định mức độ phù hợp của mô hình: .............................................. 63
4.2.4.3.Kiểm định trọng số hồi quy: ................................................................... 64
4.2.4.4.Kiểm định hiện ượng đa cộng tuyến: .................................................... 65
4.2.4.5.Kiểm định hiện ượng tự ương quan của phần dư ................................ 65
4.2.4.6.Kiểm định về phân phối chuẩn của phần dư ......................................... 65
4.2.4.7. Kiểm định giải định phương sai của sai số (phần dư) không đổi ......... 67
4.2.4.8.Kiểm định các giả thuyết nghiên cứu: .................................................... 68
4.3.So sánh với các nghiên cứu rước đây, đặt trong bối cảnh Công ty TNHH Một
thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh: .......................................... 69
KẾT LUẬN HƯƠN 4 .......................................................................................... 73
HƯƠN 5

ẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ. ........................................................... 74

5.1.Kết Luận: ......................................................................................................... 74
5.2.Kiến nghị .......................................................................................................... 75
5.2.1.Môi rường kiểm soát: ............................................................................... 75

5.2.2.Thiết lập mục tiêu: ..................................................................................... 76
5.2.3.Nhận diện sự kiện tiềm tàng: ..................................................................... 77
5.2.4. ánh giá rủi ro: .......................................................................................... 77
5.2.5.Phản ứng rủi ro: ......................................................................................... 78
5.2.6.Hoạ động kiểm soát: ................................................................................. 79
5.2.7.Thông tin và truyền thông: ........................................................................ 80
5.2.8.Giám sát: .................................................................................................... 80


xi
5.3.Hạn chế v định hướng r ng ương lai .......................................................... 81
KẾT LUẬN HƯƠN 5 .......................................................................................... 82
KẾT LUẬN CHUNG ................................................................................................ 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 84
PH L C ......................................................................................................................


xii

DANH M C CÁC CHỮ VIẾT TẮT

1. BCTC

: Báo cáo tài chính.

2. CNTT

: Công nghệ thông tin.

3. HTKSNB: Hệ thống Kiểm soát Nội bộ.

4. KSNB

: Kiểm soát nội bộ.

5. Tp. HCM: Thành phố Hồ Chí Minh.
6. AICPA : American Institute of Certified Public Accountants
Hiệp hội Kế toán viên công chứng Hoa Kỳ.
7. COBIT : Control Objectives for Infomation and Related Technology
Các mục tiêu kiểm soát trong công nghệ thông tin và các lĩnh vực có liên quan.
8. COSO: Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission
Uỷ ban chống gian lận báo cáo tài chính.


xiii

DANH M C CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 3.1: Các giả thuyết nghiên cứu ........................................................................ 42
Bảng 4.1 Kết quả phân ch r bach’s Alpha ch

hang đ biến độc lập. ................ 53

Bảng 4.2 Kết quả phân ch r bach’s Alpha ch

hang đ biến phụ thuộc............. 57

Bảng 4.3 Kiểm định KMO và Bartlett ch
Bảng 4.4 Bảng phương sai r ch ch

hang đ các biến độc lập. .................... 58

hang đ biến độc lập. .................................... 58

Bảng 4.5 Ma trận nhân tố xoay ................................................................................. 60
Bảng 4.6 Kiểm định M v

ar le ch

Bảng 4.7 Bảng phương sai r ch ch

hang đ biến phụ thuộc........................ 61

hang đ biến phụ thuộc ................................. 62

Bảng 4.8 Ma trận nhân tố biến phụ thuộc ................................................................. 62
Bảng 4.9 Bảng tóm tắt mô hình hồi quy ................................................................... 64
Bảng 4.10 Bảng ANOVA .......................................................................................... 64
Bảng 4.11 Bảng trọng số hồi quy: ............................................................................. 64


xiv

DANH M C CÁC SƠ Ồ, HÌNH VẼ, Ồ THỊ

Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu (Nguồn: Nguyễn ình họ, 2011) ......................... 33
Hình 3.2: Mô hình nghiên cứu (Nguồn: Tác giả đề xuất) ......................................... 42
Hình 4.1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy Công ty ....................................................... 48
Hình 4.2 ồ thị Histogram của phần dư đã chuẩn hóa ............................................. 66
Hình 4.3 ồ thị P-P Plot của phần dư đã chuẩn hóa ................................................. 67
Hình 4.4 ồ thị phân tán giữa giá trị dự đ án v phần dư ừ hồi quy ...................... 68

1
PHẦN MỞ ẦU
1. Lý o chọn đ

i:

ể đứng vững trên thị rường, phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế, mỗi
đơn vị sản xuấ kinh d anh đều cố gắng tìm mọi cách để làm cho doanh nghiệp
mình ăng rưởng và phát triển. Vì vậy, bên cạnh việc hường xuyên nâng cao chất
lượng sản phẩm, công tác tiết kiệm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, chất
lượng phục vụ khách hang, các nhà quản lý còn phải quan âm đến vấn đề kiểm soát
trong doanh nghiệp. Trong mọi hoạ động của doanh nghiệp, kiểm tra kiểm soát
luôn giữ vai trò quan trọng trong quá trình quản lý v được thực hiện chủ yếu bởi hệ
thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp.
Hệ thống kiểm soát nội bộ đang dần được áp dụng vào các doanh nghiệp và
ngày càng có hiệu quả hơn để doanh nghiệp có thể kiểm s á được các hoạ động
của mình, tồn tại vững mạnh hơn r ng môi rường kinh doanh cạnh tranh mạnh mẽ
như hiện nay.
Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh là
một doanh nghiệp do Nh nước làm chủ sở hữu đang h ạ động r ng lĩnh vực đặc
thù Xổ số Kiến thiết. Bên cạnh mục iêu đảm bả được lợi nhuận thì việc quản lý tốt
các nguồn lực, kiểm soát hoạ động phòng tránh rủi ro, nhất là các rủi r đặc thù của
ngành Xổ số Kiến thiết cần phải được quan âm để quản trị các rủi r n y đem lại sự
ổn định và phát triển ch công y cũng như đem về nguồn hu ch ngân sách.

ặc

biệt trong thời gian gần đây, d sự cạnh tranh ngày càng khốc liệ r ng lĩnh vực xổ
số, các loại hình xổ số điện toán của các công y khác cũng cạnh tranh với loại hình

xổ số kiến thiết truyền thống.

đó, việc nâng cao nhận thức quản lý, kiểm soát rủi

ro cần được chú trọng hơn nữa để đạ được mục tiêu của tổ chức v đứng vững
trong thị rường cạnh tranh cao.
Thời gian qua, Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố
Hồ h Minh chưa chú rọng đến nghiên cứu, cũng như hạn chế về hệ thống lý luận
và thực tiễn nên hệ thống kiểm soát nội bộ của công y chưa phá huy nh hữu hiệu
và hiệu quả đồng thời còn nhiều khiếm khuyết.
Nhằm nâng cao hiệu quả hoạ động kiểm soát nội bộ của Công ty TNHH
Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh, tác giả quyế định chọn
đề tài: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công ty TNHH Một thành viên


2
Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh theo hướng quản trị rủi ro” để thực
hiện luận văn ốt nghiệp
2.

c iê nghiên cứ :
Mục tiêu nghiên cứu tổng quát: Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ Công

ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh.
a. Mục tiêu cụ thể:
‒ Xác định các nhân tố ác động đến hệ thống kiểm soát nội bộ Công ty
TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh.
‒

lường mức độ ác động của các nhân tố đến hệ thống kiểm soát nội

bộ Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ
Chí Minh.

b. Để đạt được các mục tiêu nghiên cứu, nghiên cứu cần trả lời được các
câu hỏi sau:
‒ Các nhân tố nào ảnh hưởng đến Hệ thống kiểm soát nội bộ?
‒ Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đó đến hệ thống kiểm soát nội bộ
Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí
Minh như hế nào?
3.

ối ượng, phạ

i nghiên cứ :

a. Đối tượng nghiên cứu: Hệ thống kiểm soát nội bộ Công ty TNHH Một
thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh.
b. Phạm vi nghiên cứu:
‒ Không gian nghiên cứu: Công ty Công ty TNHH Một thành viên Xổ
số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh.
‒ Thời gian nghiên cứu: từ háng 5/2016 đến tháng 02/2017.
4.

hương pháp nghiên cứ :
Nghiên cứu được thực hiện he phương pháp định tính kết hợp với phương

pháp định lượng.
Phương pháp định tính: Tổng kết các lý thuyết có liên quan, xây dựng dàn
bài thảo luận và tiến hành các cuộc thảo luận trực tiếp (phỏng vấn các chuyên gia có
liên quan đến vấn đề nghiên cứu), phân tích dữ liệu định tính, từ đó đưa ra giả

thuyết nghiên cứu. Những giả thuyế được xây dựng trong phần này, sẽ được kiểm
định bằng nghiên cứu thực nghiệm r ng ương lai.


3
Phương pháp định lượng: Dựa vào các lý thuyết và những nghiên cứu rước
đây để đưa ra các giả thuyết nghiên cứu, xây dựng mô hình nghiên cứu. Từ đó xây
dựng hang đ , bảng câu hỏi, thu thập dữ liệu. Dữ liệu thu thập được sẽ được xử lý,
phân tích bởi phần mềm thống kê SPSS.
5. Ý nghĩa đ

i:

– Ý nghĩa khoa học:
+ Khái quát hóa và phát triển những vấn đề lý luận về hệ thống KSNB,
đóng góp về mặt lý luận xây dựng mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến
hệ thống kiểm soát nội bộ Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến
thiết Thành phố Hồ Chí Minh.
+ Vận dụng phương pháp kiểm định mô hình hồi quy đa biến để đ
lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến hệ thống kiểm soát nội
bộ.
‒ Ý nghĩa thực tiễn:
+ Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến HTKSNB Công ty TNHH Một
thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ

h Minh, đồng thời đ

lường được mức độ của các nhân tố đến HTKSNB. Từ đó, đề xuất
kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ Công ty TNHH
Một thành viên Xổ số Kiến thiết Thành phố Hồ Chí Minh.

6. Kế cấ của l ận ăn:
Kết cấu của luận văn ba gồm những nội dung như sau:
Phần mở đầu: Trình bày về tính cấp thiết của đề tài, mục tiêu nghiên cứu,
đối ượng và phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, ý nghĩa đề tài, và kết
cấu của đề tài.
Phần nội dung: bao gồm 5 chương như sau
hương 1

ổng quan nghiên cứu

hương 2

ơ sở lý thuyết

hương 3 Phương pháp nghiên cứu
hương 4

ết quả nghiên cứu

hương 5

ết luận và Kiến nghị


4
Ơ

1: ỔNG QUAN NGHIÊN CỨU

1.1.

Các nghiên cứ

rên hế giới:

–

Amudo, A & Inanga, E.L (2009), Evaluation of Internal Control Systems: A

Case Study from Uganda. Interational Research Journal of Fiance and Econmics –
ánh giá hệ hống kiểm s á nội bộ rường hợp nghiên cứu ại Uganda. ạp ch
nghiên cứu quốc ế về inh ế

i h nh. Nghiên cứu n y iến h nh nghiên cứu các

nước h nh viên khu vực (RM s) của ổ chức Ngân H ng Phá
(AF

) ập rung v

Uganda ở

riển

hâu Phi

ông Phi. Nghiên cứu n y được iến h nh đối với

11 dự án, nhóm ác giả đã sử dụng phương pháp hống kê mô ả, kế hợp phân ch
để đánh giá các h nh phần của hệ hống kiểm s á nội bộ ại Uganda v đưa ra các

đề xuấ khác nhằm khắc phục những hạn chế đang ồn ại r ng hệ hống. r ng mô
hình nghiên cứu của ác giả có 6 h nh phần ảnh hưởng đến nh hữu hiệu của hệ
hống kiểm s á nội bộ Môi rường kiểm s á , đánh giá rủi r , h ạ động kiểm s á ,
hông in v
ch

ruyền hông, giám sá v công nghệ hông in. ế quả của nghiên cứu

hấy ng i 5 h nh phần của hệ hống SN , nhân ố công nghệ hông in cũng

có ảnh hưởng đáng kể đến nh hữu hiệu của hệ hống SN .
–

Annukka Jokipii (2010), Determinants and consequences of internal control

in firms: A contingency theory based analysis – ác yếu ố v

ầm quan rọng của

kiểm s á nộ bộ r ng các công y Lý huyế ngẫu nhiên rên cơ sở sự phân ch.
Nghiên cứu n y iến h nh nghiên cứu 741 công y có quy mô vừa v lớn ở Phần
Lan. Nghiên cứu ập rung v

kiểm s á nội bộ v sự hữu hiệu của kiểm s á nội

bộ, ác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng, dữ liệu được hu hập
hông qua bảng câu hỏi khả sá hang đ liker 7 điểm.

ế quả nghiên cứu ch

hấy để đ lường nh hữu hiệu của hệ hống kiểm s á nội bộ, phải dựa rên việc đạ
được các mục iêu của nó, ba gồm sự hữu hiệu v hiệu quả của h ạ động, hông
in đáng in cậy, uân hủ pháp luậ v các quy định, đồng hời, sự hiện diện đầy đủ
v

hực hiện đúng chức năng của năm h nh phần liên quan đến ừng l ại mục iêu

của ổ chức sẽ đảm bả ch sự hữu hiệu của hệ hống kiểm s á nội bộ.
–

Rahahleh (2011), phát hiện ra rằng kiểm soát nội bộ trong các tổ chức công

cộng Jordan bị nhiều vấn đề. Chúng bao gồm các ví dụ: thiếu la động có rình độ,


5
không có các thành phần chính của hệ thống kiểm soát nội bộ, không có khả năng
sử dụng các công cụ kỹ thuật cần thiết trong kiểm soát nội bộ và thiếu nhân viên
chuyên nghiệp chuyên ngành.
–

Philip Ayagre (2014), The effectiveness of Internal Control Systems of

banks: The case of Ghanaian banks – Sự hữu hiệu của hệ hống kiểm s á nội bộ
trong các ngân h ng

rường hợp ại các ngân h ng

h nh nghiên cứu ở các ngân h ng ại quốc gia

hana. Nghiên cứu n y iến

hana. Nghiên cứu sử dụng phương

pháp nghiên cứu định lượng, dữ liệu đượng hu hập hông qua bảng câu hỏi khả
sá dựa rên hang đ liker 5 điểm.

ác giả ập rung nghiên cứu đánh giá về 2

h nh phần của hệ hống kiểm s á nội bộ Môi rường kiểm s á v h ạ động giám
sá . ế quả nghiên cứu ch

hấy có sự kiểm s á vững chắc ồn ại r ng h nh phần

môi rường kiểm s á v h ạ động giám sá r ng hệ hống kiểm s á nội bộ ở các
ngân h ng ại hana.
–

Mongkolsamai, Varipin, Ussahawanitchakit, Phapruke (2015), nghiên cứu

rên 120 công y hái Lan được niêm yết. Kết quả cho thấy môi rường kiểm soát,
đánh giá rủi ro, và thông tin và truyền hông có ác động tích cực đáng kể đến hiệu
quả hoạ động của tổ chức. Hơn nữa, tầm nhìn điều hành minh bạch, kiến thức của
nhân viên, đa dạng giao dịch kinh d anh, v người ham gia cũng cần có một tác
động tích cực vào chiến lược kiểm soát nội bộ.
1.2.
‒

Các nghiên cứ

rong nước:

õ hị Nguyệ Nga (2015), “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Công

ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Tiền Giang”, Luận văn hạc sĩ, rường đại
học kinh ế P.Hồ

h Minh. Nghiên cứu n y hướng ới việc h n hiện mộ hệ

hống kiểm s á nội bộ hữu hiệu ại công y NHH Mộ h nh viên Xổ số iến hiế
iền

iang, l m sáng ỏ lý luận về H

SN

he

S

2013 cấu h nh gồm 5

yếu ố môi rường kiểm s á , đánh giá rủi r , h ạ động kiểm s á , hông in v
ruyền hông v giám sá , v vai rò của nó r ng h ạ động kinh d anh của d anh
nghiệp xổ số kiến hiế . Phản ánh v đánh giá hực rạng h ạ
ông y NHH M

Xổ số kiến hiế

iền

động

SN

ại

iang, nhận biế những hạn chế v

nguyên nhân những hạn chế ại công y , ừ đó đề ra hướng h n hiện ch Hệ hống


6
kiểm s á nội bộ ại công y he hướng Quản rị rủi r .
‒

n Ngọc

ân (2014), “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại công ty

TNHH một thành viên Xổ số Kiến thiết Hưng Yên”, Luận văn hạc sĩ, Học
Nông Nghiệp

iện

iệ Nam. Luận văn đã nghiên cứu, đánh giá hực rạng hệ hống

KSNB ại ông y NHH Mộ h nh viên Xổ số

iến hiế Hưng Yên. ác giả sử

dụng phương pháp quan sá , phỏng vấn, điều ra để hu hập hông in, kế hợp với
phương pháp hống kê, phân ch, ổng hợp để hệ hống hóa hông in. Qua nghiên
cứu, luận văn đã rình khá đầy đủ đặc điểm của công y xổ số kiến hiế có ảnh
hưởng ới hệ hống

SN v đề cập đến mộ số rủi r m các công y xổ số kiến

hiế phải đối mặ , ừ đó đề xuấ các giải pháp h n hiện với các bộ phận cấu h nh
hệ hống SN gồm 05 bộ phận l môi rường kiểm s á ; quy rình đánh giá rủi r
của đơn vị; hệ hống hông in v

ruyền hông; các h ạ động kiểm s á ; v giám

sát.
‒

Nguyễn Hữu

ình (2014), “Ảnh hưởng của hệ thống kiểm soát nội bộ hữu

hiệu đến chất lượng hệ thống thông tin kế toán của các doanh nghiệp tại Tp. Hồ Chí
Minh”, Luận văn hạc sĩ, rường

ại học

inh ế p. Hồ

h Minh. Nghiên cứu

được iến h nh ại các d anh nghiệp ở địa b n h nh phố Hồ h Minh. ác giả sử
dụng phương pháp ổng kế v s sánh, phương pháp nghiên cứu định nh kế hợp
với phương pháp nghiên cứu định lượng. Qua nghiên cứu hực rạng ại các d anh
nghiệp rên địa b n h nh phố Hồ h Minh, ác giả đã xây dựng được hang đ (sơ
bộ) ch các h nh phần của hệ hống kiểm s á nội bộ hữu hiệu v xác định được
ảnh hưởng của những h nh phần của hệ hống kiểm s á nội bộ hữu hiệu đến chấ
lượng hệ hống hông in kế

án v xác định ảnh hưởng của mức độ ứng dụng công

nghệ hông in r ng công ác kế
‒

án đến chấ lượng hệ hống hông in kế

án.

rần hị Yến Hằng (2013), “Hoàn thiện công tác kiểm soát nội bộ về chi phí

tại Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết và dịch vụ in Đà Nẵng”, Luận văn hạc sĩ,
rường đại học

Nẵng. rên cơ sở ổng hợp những vấn đề lý luận cơ bản về hệ

hống kiểm s á nội bộ r ng d anh nghiệp, kế hợp với việc khả sá , iếp cận hệ
hống kiểm s á nội bộ ại ông y NHH Mộ h nh viên Xổ số
vụ in

Nẵng r ng điều kiện hiện ại, v dựa v

số kiến hiế . ặc biệ , luận văn đi sâu v

iến hiế v dịch

những đặc điểm của ông y xổ

kiểm s á nội bộ về các quy rình chi ph


7
ại công y. Qua nghiên cứu, ác giả đã rú kế được những nhược điểm r ng hệ
hống kiểm s á nội bộ nói chung v các quy rình chi ph nói riêng, đồng hời đưa
các giải pháp ăng cường, h n hiện hơn hệ hống kiểm s á nội bộ ch công y v
h n hiện các quy rình chi ph , giúp công y phòng ngừa rủi r v nâng ca hiệu
quả h ạ động.
‒

õ hị Minh hư (2012), Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại Tổng

công ty điện lực Miền Trung, Luận văn hạc sỹ, rường ại học kinh ế p. Hồ h
Minh. ác giả sử dụng hướng dẫn

S 2004 về quản rị rủi r l m cơ sở lý huyế

ch luận văn, rên cơ sở kế hợp với các đặc điểm riêng có của ng nh điện lực để
hiế kế bảng hỏi khả sá ại các đơn vị rực huộc ổng công y điện lực Miền
rung. ác giả dùng phương pháp nghiên cứu định nh để mô ả được hực rạng
của hệ hống kiểm s á nội bộ, các đặc điểm nhận dạng rủi r , đánh giá rủi r , phản
ứng rủi r được ác giả chú rọng. ác giả đã nhận xé được các nhược điểm của hệ
hống kiểm s á nội bộ của đơn vị hiện h nh. ừ đó đề xuấ các giả pháp h n

hiện he hướng quản rị rủi r có ý nghĩa áp dụng ại ổng công y điện lực miền
trung.
–

ũ Phan

ả Uyên (2011), Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ đối với

Tổng Công ty dầu khí Việt Nam, Luận văn hạc sỹ, p. Hồ h Minh. ác giả dùng
phương pháp định nh, kế cấu đề i 3 chương gồm hệ hống hóa cơ sở lý huyế về
hệ hống kiểm s á nội bộ he

S

1992 v đặc điểm d anh nghiệp h ạ động

r ng lĩnh vực dầu kh . Luận văn nêu được hực rạng hông qua khả sá hực ế ại
ổng công y dầu kh ừ đó rú ra các ưu nhược điểm của hệ hống kiểm s á nội bộ
v đề xuấ các giải pháp h n hiện đặc biệ h n hiện về môi rường kiểm s á v
đánh giá rủi r phù hợp ình hình hực ế ại ổng công y dầu khi iệ Nam.
1.3.

hận xé các nghiên cứ

rước

1.3.1.

hận xé các nghiên cứ

rước:

khe hổng nghiên cứ :

Qua ổng quan các nghiên cứu nước ng i v

r ng nước hì mộ số nghiên

cứu nước ng i nghiên cứu sâu về hệ hống kiểm s á nội bộ he cả phương pháp
định nh v định lượng. uy nhiên, các nghiên cứu r ng nước về hệ hống kiểm
s á nội bộ của các ông y Xổ số iến hiế đa phần nghiên cứu he phương pháp