Quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên trung học cở sở huyện nam sách, tỉnh hải dương

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
–––––––––––––––––––––––––

VŨ QUANG HOÀNG

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC PHÁT TRIỂN CHƯƠNG
TRÌNH NHÀ TRƯỜNG CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ
SỞ HUYỆN NAM SÁCH,
TỈNH HẢI DƯƠNG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2018


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
–––––––––––––––––––––––––

VŨ QUANG HOÀNG

QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC PHÁT TRIỂN CHƯƠNG
TRÌNH NHÀ TRƯỜNG CHO GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ
SỞ HUYỆN NAM SÁCH,
TỈNH HẢI DƯƠNG
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền

THÁI NGUYÊN - 2018


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn này do bản thân tôi thực hiện dưới sự hướng dẫn
khoa học của PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền. Các kết quả nghiên cứu được trình
bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công
trình nào khác và thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2018
Tác giả

Vũ Quang Hoàng

i


LỜI CẢM ƠN
Với tất cả sự kính trọng và tình cảm chân thành của mình, cho phép tôi được
bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Ban Giám hiệu, Phòng sau đại học thuộc trường
Đại học Sư phạm - ĐHTN, toàn thể các thầy giáo, cô giáo Khoa Tâm lý Giáo dục, các
thầy cô giáo đã trực tếp giảng dạy và tham gia quản lý tôi trong quá trình học tập và
thực hiện luận văn tốt nghiệp.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền Trưởng khoa Tâm lý Giáo dục trường Đại học Sư phạm - ĐHTN, đã tận tình và giúp
đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo Nhà trường, các thầy giáo,
cô giáo và các em học sinh các trường THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương đã
nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp cho tôi những thông tn, số liệu, tạo điều kiện thuận lợi
trong quá trình nghiên cứu. Cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã động viên, cổ

vũ tnh thần giúp đỡ để tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn tốt nghiệp.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song luận văn khó tránh khỏi những thiếu sót,
rất mong nhận được sự góp ý và giúp đỡ của Hội đồng khoa học và Quý thầy cô, anh
chị em đồng nghiệp và bạn bè.
Xin trân trọng cảm ơn./.
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2018
Tác giả

Vũ Quang Hoàng

ii


MỤC LỤC
Lời

cam

đoan

..................................................................................................................i Lời cảm ơn
.....................................................................................................................ii Mục lục
........................................................................................................................ iii Danh
mục các chữ viết tắt.............................................................................................iv
Danh mục các bảng ........................................................................................................
v

Danh

mục

các

.......................................................................................................vi

hình
MỞ

ĐẦU

...................................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................ 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .......................................................................... 2
4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 3
5. Giả thuyết khoa học .................................................................................................. 3
6. Nhiệm vụ nghiên cứu................................................................................................ 3
7. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................................... 4
8. Đóng góp của luận văn ............................................................................................. 5
9. Cấu trúc luận văn ...................................................................................................... 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC PHÁT TRIỂN
CHƯƠNG TRÌNH NHÀ TRƯỜNG CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG
THCS......................................................................................................... 6
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ..................................................................................... 6
1.1.1. Trên thế giới........................................................................................................ 6
1.1.2. Ở Việt Nam ......................................................................................................... 1
1.2. Một số khái niệm ................................................................................................... 3
1.2.1. Quản lý................................................................................................................ 3
1.2.2. Bồi dưỡng năng lực cho giáo viên ...................................................................... 4
1.2.3. Chương trình giáo dục ........................................................................................ 5

1.2.4. Chương trình nhà trường .................................................................................... 6
1.2.5. Phát triển chương trình giáo dục......................................................................... 7
1.2.6. Phát triển chương trình nhà trường .....................................................................

iii


7
1.2.7. Bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường ....................................
8
1.2.8. Quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường .......................
9

iii


1.3. Lý luận về phát triển chương trình giáo dục nhà trường ..................................... 10
1.3.1. Định hướng phát triển chương trình giáo dục phổ thông Việt Nam................. 10
1.3.2. Giới thiệu khái quát về chương trình giáo dục cấp THCS trong chương
trình giáo dục tổng thể ................................................................................................ 12
1.3.3. Các cách tếp cận phát triển chương trình ........................................................ 14
1.3.4. Qui trình phát triển chương trình giáo dục nhà trường.....................................
17
1.4. Một số vấn đề về bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho
giáo viên trường THCS............................................................................................... 22
1.4.1. Vai trò công tác bồi dưỡng thường xuyên cho đội ngũ giáo viên THCS ......... 22
1.4.2. Mục tiêu bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo
viên THCS .................................................................................................................. 23
1.4.3. Nội dung bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo
viên THCS .................................................................................................................. 23

1.4.4. Phương pháp, hình thức bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình cho
giáo viên THCS .......................................................................................................... 24
1.5. Nội dung quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho
giáo viên THCS .......................................................................................................... 26
1.5.1. Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng .......................................................................... 26
1.5.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng ............................................................ 27
1.5.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch bồi dưỡng ............................................................. 29
1.5.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng .............................................................. 30
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình
nhà trường ................................................................................................................... 31
1.6.1. Các yếu tố khách quan ...................................................................................... 31
1.6.2. Các yếu tố chủ quan.......................................................................................... 32
Kết luận chương 1....................................................................................................... 34
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC PHÁT TRIỂN
CHƯƠNG TRÌNH NHÀ TRƯỜNG CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG THCS HUYỆN
NAM SÁCH, TỈNH HẢI DƯƠNG ........................... 35
2.1. Khái quát chung về các Trường THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ........ 35
2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng ......................................................................... 37


2.2.1. Mục têu khảo sát .............................................................................................. 37
2.2.2. Khách thể khảo sát ............................................................................................ 37

iv


2.2.3. Nội dung khảo sát ............................................................................................. 38
2.2.4. Phương pháp khảo sát và xử lý kết quả ............................................................ 38
2.3. Thực trạng bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo
viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương........................................................... 38

2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ, giáo viên về phát triển chương trình nhà
trường ở các trường THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.................................. 38
2.3.2. Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực của giáo viên về phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên THCS ........................................................... 43
2.3.3. Thực trạng về phương pháp bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình
nhà trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. ........................ 44
2.3.4. Thực trạng về hình thức bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ................................ 46
2.4. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường
cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ............................................ 47
2.4.1. Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực phát triển nhà trường
cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ............................................ 47
2.4.2. Thực trạng việc tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng lực phát triển
nhà trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ......................... 49
2.4.3. Thực trạng việc chỉ đạo bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ................................ 51
2.4.4. Thực trạng việc kiểm tra, đánh giá, kết quả bồi dưỡng năng lực phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương .... 53
2.5. Đánh giá thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng
lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách,
tỉnh
Hải Dương................................................................................................................... 55
2.6. Đánh giá chung về thực trạng bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình
nhà trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ......................... 57
2.6.1. Ưu điểm ............................................................................................................ 57
2.6.2. Hạn chế ............................................................................................................. 58
2.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế ...................................................................... 59
Kết luận chương 2....................................................................................................... 61

v

Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC PHÁT TRIỂN
CHƯƠNG TRÌNH NHÀ TRƯỜNG CHO GIÁO VIÊN THCS HUYỆN NAM SÁCH,
TỈNH HẢI DƯƠNG .......................................................... 62
3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp.............................................................................. 62
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích .................................................................. 62
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ...................................................................
62
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ..................................................................... 62
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ...................................................................... 63
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ các biện pháp .............................................
64
3.2. Các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương ................................ 64
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL và giáo viên về tầm quan trọng của hoạt
động bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường....................................
64
3.2.2. Khảo sát đánh giá năng lực phát triển chương trình nhà trường của giáo
viên để xác định nhu cầu, nội dung, chương trình bồi dưỡng .................................... 66
3.2.3. Huy động các nguồn lực để bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường cho đội ngũ giáo viên THCS..............................................................................
69
3.2.4. Chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức bồi dưỡng năng lực
phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS ........................................... 71
3.2.5. Chỉ đạo đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả đối với việc bồi dưỡng năng lực
phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS ........................................... 74
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .......................................................................... 76
3.4. Khảo sát kiểm chứng tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp................ 77
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ..................................................................................... 77

3.4.2. Đối tượng khảo nghiệm .................................................................................... 77
3.4.3. Nội dung khảo nghiệm...................................................................................... 78
3.4.4. Phương pháp khảo nghiệm ............................................................................... 78
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm ........................................................................................ 78
Kết luận chương 3....................................................................................................... 81
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ........................................................................... 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 86


PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BDGV

: Bồi dưỡng giáo viên

CBQL

: Cán bộ quản lý CSVC

: Cơ sở vật chất
ĐNGV

: Đội ngũ giáo viên

GD

: Giáo dục

GD&ĐT

: Giáo dục và đào tạo

GV

: Giáo viên

HS

: Học sinh

HT

: Hiệu trưởng

QL

: Quản lý

SGK

: Sách giáo khoa TB&XH

: Thương binh và xã hội THCS

:

Trung học cơ sở
TTGDTX

: Trung tâm giáo dục thường xuyên

iv


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Thống kê tình hình đội ngũ CBQL, GV, NV năm học 2015 – 2016 ..........36
Bảng 2.2: Đánh giá của CBQL và GV về mục têu bồi dưỡng năng lực phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên THCS ...........................................39
Bảng 2.3: Thực trạng về năng lực phát triển chương trình nhà trường của giáo
viên THCS ..................................................................................................41
Bảng 2.4: Đánh giá của CBQL và GV về mức độ cần thiết của việc bồi dưỡng
năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS ............42
Bảng 2.5: Thực trạng nội dung bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường cho giáo viên THCS .......................................................................43
Bảng 2.6: Thực trạng việc sử dụng các phương pháp bồi dưỡng năng lực phát
triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS...................................45
Bảng 2.7: Kết quả khảo sát về thực trạng hình thức bồi dưỡng năng lực phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên THCS ...........................................46
Bảng 2.8: Kết quả khảo sát về thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dưỡng năng lực
phát triển nhà trường cho giáo viên THCS ................................................48
Bảng 2.9: Khảo sát thực trạng việc tổ chức thực hiện kế hoạch bồi dưỡng năng
lực phát triển nhà trường cho giáo viên THCS ..........................................50
Bảng 2.10: Khảo sát thực trạng việc chỉ đạo bồi dưỡng năng lực phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên THCS ...........................................52
Bảng 2.11: Thực trạng việc kiểm tra, đánh giá, kết quả bồi dưỡng năng lực phát
triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS...................................54

Bảng 2.12: Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bồi dưỡng năng lực
phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS...........................56
Bảng 3.1: Đánh giá của CBQL, GV các trường THCS về mức độ cấp thiết của
các biện pháp bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường
cho giáo viên THCS ...................................................................................78
Bảng 3.2: Đánh giá của CBQL, GV các trường THCS về tính khả thi của các
biện pháp bồi dưỡn năng lực phát triển chương trình nhà trường

v


cho
giáo viên THCS ..........................................................................................80

vi


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ VÀ BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.1: Các bước phát triển chương trình giáo dục
................................................17
Biểu đồ 3.1: Đánh giá của CBQL, GV các trường THCS về mức độ cấp thiết của
các biện pháp bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường
cho giáo viên THCS ...................................................................................79
Biểu đồ 3.2: Đánh giá của CBQL, GV các trường THCS về tính khả thi của các
biện pháp bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường
cho
giáo viên THCS ..........................................................................................80

vi
i


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nhấn
mạnh: Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ các yếu tố cơ bản về giáo dục và đào tạo
theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực người học. Những đòi hỏi cấp
thiết của việc đổi mới giáo dục theo xu hướng giáo dục tiếp cận và phát triển năng
lực người học, trước hết là giáo dục trong nhà trường phổ thông hiện nay đã bắt
buộc chúng ta phải xác định vai trò rất quan trọng của mỗi nhà trường, thậm chí mỗi
giáo viên trong việc phát triển chương trình giáo dục để có thể hiện thực hoá
được mục têu giáo dục một cách hiệu quả nhất đồng thời đảm bảo tính sáng tạo và
định hướng như là bản chất trong hoạt động của người thầy và tính chủ động, tích
cực, hứng thú trong hoạt động của học trò chủ thể thực sự của hoạt động học tập.
Để có thể thực hiện được yêu cầu phát triển chương trình nhà trường, cần
xác định: năng lực phát triển chương trình là một trong những năng lực cốt lõi
trong nhóm năng lực sư phạm của mỗi giáo viên. Điều này đòi hỏi việc thay đổi,
phải quan tâm đến bồi dưỡng năng lực cho giáo viên, giáo viên phải được bồi
dưỡng, tập huấn về các phương pháp, cách thức, kỹ năng phân tích, đánh giá,
điều chỉnh và thiết kế lại chương trình khung - cốt lõi của quốc gia, chương
trình của mỗi môn học, đồng thời phải liên kết, hợp tác được với giáo viên các
môn học khác để có thể thiết kế được hệ thống chủ đề, dự án học tập, các
chuyên đề tích hợp nội môn hoặc liên môn và tổ chức, kiểm soát được quá trình
thực hiện các hoạt động học tập phù hợp nhằm đạt được mục têu mong đợi.
Quá trình bồi dưỡng năng lực cho giáo viên chưa thực sự tếp cận phát triển
năng lực nghề của giáo viên, trong đó có năng lực phát triển chương trình. Thêm
nữa, các giáo viên đang dạy học trong các trường phổ thông hiện nay cũng chưa
được đào tạo lại để có thể đáp ứng được việc chủ động trong nghiên cứu, thiết kế,

mở rộng và phát triển chương trình môn học nói riêng và chương trình nhà trường
nói chung một cách có hệ thống. Đội ngũ lãnh đạo và quản lý các nhà trường cũng
còn đang phải lúng túng trong việc triển khai chủ trương phát triển chương trình
nhà trường nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục và phát huy sức sáng tạo liên tục của
đội ngũ giáo viên. Đặc biệt là áp lực và thói quen của việc thụ động thực hiện một
chương trình và một bộ sách giáo khoa đã quá lâu ngày tạo nên sức ỳ của cả các cấp

1


quản lý và đội ngũ giáo viên trong nhà trường.

2


Với những định hướng và thực tế nêu trên, việc bồi dưỡng năng lực phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên phổ thông nói chung, giáo viên THCS nói
riêng phù hợp với điều kiện thực tế, đảm bảo nâng cao chất lượng giáo dục có ý
nghĩa hết sức quan trọng. Nếu thực sự làm được điều này chúng ta sẽ tạo ra được
một môi trường giáo dục đầy sáng tạo và năng động. Mỗi giáo viên thực sự vừa là
một nhà sư phạm, nhà khoa học và nhà văn hoá. Học sinh thực sự trở thành chủ thể
của quá trình học tập, tri thức được kiến tạo thông qua các hoạt động thực tế. Và
điều quan trọng nhất: nhà trường thực sự chủ động trong việc thực hiện chương
trình giáo dục, có giá trị và bản sắc rõ nét. Có như vậy, giáo dục Việt Nam mới có
cơ hội bắt kịp với các nền giáo dục tên tến. Các nhà trường, cấp quản lý giáo dục
đang tích cực triển khai, thực hiện việc bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình
nhà trường cho giáo viên, tuy nhiên trong quá trình thực hiện gặp không ít khó khăn.
Công tác bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên
THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương cũng còn tồn tại nhiều bất cập trong phát
triển chương trình nhà trường do nhận thức chưa bắt kịp, tư duy theo lối mòn,

cán bộ quản lý, giáo viên hạn chế về năng lực phát triển chương trình, việc đổi mới
phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, công tác bồi dưỡng năng lực đội ngũ chưa.
Vì những lý do trên, tôi chọn đề tài: “Quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên trung học cở sở huyện Nam Sách, tỉnh Hải
Dương” làm đề tài nghiên cứu luận văn Thạc sỹ.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao bồi dưỡng năng lực
phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS nhằm nâng cao chất lượng
giáo dục, thực hiện tốt đổi mới chương trình giáo dục phổ thông trên địa bàn huyện
Nam Sách, tỉnh Hải Dương.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường
cho giáo viên THCS.

3


3.2. Đối tượng nghiên cứu
Hoat động quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường
cho giáo viên THCS trên địa bàn huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.
4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
4.1. Giới hạn nội dung nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu trong phạm vi tìm hiểu thực trạng và đề xuất một số biện
pháp quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên
THCS trên địa bàn huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, của trưởng phòng giáo dục và
đào tạo.
4.2.Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Đề tài được triển khai, nghiên cứu tại 10 trường THCS trên địa bàn huyện
Nam Sách, tỉnh Hải Dương bao gồm: Trường THCS Nam Hồng, THCS An Sơn, THCS

Hồng Phong, THCS Thái Tân, THCS Minh Tân, THCS Đồng Lạc, THCS THCS An Lâm,
THCS Phú Điền, THCS Nguyễn Trãi, THCS Nam Trung.
Giới hạn khách thể điều tra: Tổng số 110 người (20 cán bộ quản lý, 90 giáo
viên).
5. Giả thuyết khoa học
Chương trình giáo dục ở các trường THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương
đang thực hiện được xây dựng trên cơ sở chương trình khung của Bộ Giáo dục và
Đào tạo hướng dẫn thực hiện chương trình của Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Bình.
Tuy nhiên, để nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường THCS nói riêng phụ thuộc
rất lớn vào năng lực phát triển chương trình nhà trường của người giáo viên.
Thực tễn cho thấy đội ngũ giáo viên THCS huyện Nam Sách đã có những bước phát
triển nhất định về cơ cấu, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, về năng lực quản lý,…
song vẫn còn nhiều bất cập, khó khăn và chưa theo kịp với yêu cầu đổi mới giáo dục
hiện nay. Nếu xây dựng được hệ thống các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực
phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS một cách phù hợp với môi
trường thực tễn thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THCS huyện
Nam Sách theo định hướng đổi mới giáo dục THCS.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Xác định cơ sở lý luận về phát triển chương trình nhà trường và quản lý bồi
dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên ở các trường

4


THCS.

5


6.2. Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng phát triển chương trình và quản lý bồi

dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên các trường THCS
huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.
6.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình
nhà trường cho giáo viên các trường THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương và khảo
sát ý kiến về tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các văn bản pháp qui, các công trình
nghiên cứu khoa học về bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà trường. Từ
đó phân tích và tổng hợp các vấn đề lý luận liên quan đến luận văn.
7.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tễn
- Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi:
+ Bảng hỏi cán bộ quản lý, giáo viên về những công việc liên quan đến phát
triển chương trình nhà trường.
+ Bảng hỏi hiệu trưởng, phó hiệu trưởng về quản lý bồi dưỡng năng lực giáo
viên và những biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực giáo viên hiệu quả.
+ Bảng hỏi phụ huynh học sinh về những công việc giáo viên đã làm liên quan
đến thực hiện chương trình nhà trường.
- Phương pháp quan sát: Quan sát thực tế việc dạy và học của giáo viên về
thực hiện phát triển chương trình nhà
trường.
- Phương pháp phỏng vấn:
+ Phỏng vấn học sinh, cha mẹ học sinh để làm rõ thực trạng quản lý chất
lượng giáo dục khi thực hiện phát triển chương trình nhà trường.
+ Phỏng vấn cán bộ quản lý và giáo viên để làm rõ thực trạng quản lý bồi
dưỡng năng lực phát triển nhà trường.
- Phương pháp chuyên gia: tư vấn các chuyên gia có kinh nghiệm về quản lí
bồi dưỡng năng lực phát triển nhà trường cho giáo viên THCS.
- Nghiên cứu sản phẩm: Phân tích những sáng kiến, đồ dùng dạy học, khung
phát triển chương trình nhà trường, kết quả chất lượng giáo dục, xây dựng kế hoạch

6


giáo dục các trường THCS.

7


7.3. Phương pháp xử lý thông tin
- Phương pháp thống kê trong toán học: Sử dụng phương pháp thống kê
trong toán học để xử lý và phân tích các số liệu từ các bảng hỏi thu thập được.
8. Đóng góp của luận văn
8.1. Về mặt lý luận
Hệ thống các cơ sở lý luận và pháp lý về quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển
chương trình nhà trường cho giáo viên các trường THCS.
8.2. Về mặt thực tễn
Nghiên cứu thực trạng và đề xuất một số biện pháp quản lý bồi dưỡng
năng lực phát triển chương trình nhà trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách,
tỉnh Hải Dương.
9. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần Mở đầu; Kết luận, khuyến nghị; Tài liệu tham khảo và Phụ lục;
luận văn được cấu trúc thành 3 chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương
trình nhà trường cho giáo viên các trường THCS.
Chương 2: Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình
nhà trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.
Chương 3: Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình nhà
trường cho giáo viên THCS huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.

8


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC PHÁT TRIỂN CHƯƠNG
TRÌNH NHÀ TRƯỜNG CHO GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG THCS
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Trên thế giới
Có nhiều công trình nghiên cứu của các tác giả trên thế giới về phát triển
chương trình nhà trường và các vấn đề liên quan.
Từ thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên, trường học trong nền văn minh Tây Âu
với sự ảnh hưởng tư tưởng triết học của Plato và Aristotle, từ chương trình
nhà trường được sử dụng để miêu tả các môn học được giảng dạy trong thời kỳ cổ
điển của nền văn minh Hy Lạp. Theo thời gian, tuỳ thuộc vào quan điểm triết học,
quan điểm về giáo dục trong nhà trường của mỗi người mà cách hiểu và giải thích
về chương trình của họ sẽ khác nhau, chẳng hạn họ hiểu và giải thích chương trình
giáo dục nhà trường là: 1) Những gì được giảng dạy trong nhà trường; 2) Tập hợp các
môn học; 3) Tất cả những gì diễn ra trong nhà trường, bao gồm việc dạy, những hoạt
động trong giờ, ngoài giờ học, và các mối quan hệ giữa các cá nhân với nhau; 4)
Những gì được dạy trong và ngoài trường do nhà trường định hướng; 5) Những hoạt
động, kinh nghiệm mà người học trải qua trong trường, và những gì người học thu
nhận được qua quá trình học của chính mình t rong trường; 6) Là những môn học
hữu ích nhất cho cuộc sống xã hội hiện tại; 7) Là toàn bộ các hoạt động, kinh
nghiệm học tập mà nhà tường tổ chức cho người học để họ có thể đạt được những
kỹ năng, kiến thức chung ở các môi trường học khác nhau; v.v… và 8) Là tất cả
những kiến thức mà người học thu nhận được trong trường đời. Theo những cách
giải thích và quan niệm trên đây, thì chương trình giáo dục nhà trường được hiểu
theo nghĩa hẹp là những môn học, hoặc theo nghĩa rộng hơn là tất cả những hoạt
động, kinh nghiệm của người học ở cả trong và ngoài nhà trường [7].
Đến thế kỷ XX, ý nghĩa của thuật ngữ phát triển chương trình nhà trường

được mở rộng hơn. Tuỳ theo quan điểm về cách tiếp cận xây dựng chương trình,
quan điểm về phương thức tổ chức triển khai các hoạt động trong chương trình, căn
cứ vào nhu cầu thực tế của sự phát triển kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn, các
chuyên gia giáo dục, các nhà xây dựng chương trình đã đưa ra các định nghĩa về
chương trình nhà trường một các khái quát, đầy đủ và khác biệt hơn.
Theo Phenix (1962), chương trình bao gồm toàn bộ những kiến thức do các

9


môn học cung cấp [dẫn theo 19].

1
0