Quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ở trường PT dân tộc nội trú THPT tỉnh tuyên quang

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

HÀ THỊ HẢI YẾN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ
DI SẢN VĂN HÓA DÂN TỘC CHO HỌC SINH
Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỈNH TUYÊN QUANG

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2015

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

HÀ THỊ HẢI YẾN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ
DI SẢN VĂN HÓA DÂN TỘC CHO HỌC SINH
Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỈNH TUYÊN QUANG
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60. 14.01. 14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN THỊ TÍNH

THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Luận văn "Quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hóa dân tộc cho
học sinh ở trường phổ thông dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang" được thực
hiện từ tháng 10 năm 2014 đến tháng 4 năm 2015.
Tôi xin cam đoan:
Luận văn sử dụng những thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, các thông tin
đã được chọn lọc, phân tích, tổng hợp, xử lý và đưa vào luận văn đúng quy định.
Đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trong luận văn là trung
thực. Những kết luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong bất
cứ công trình nào.
Thái Nguyên, ngày 9 tháng 7 năm 2015
Tác giả

Hà Thị Hải Yến

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

i

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu và quý thầy cô giáo
Khoa Tâm lý Giáo dục, Phòng Quản lý đào tạo sau Đại học Trường Đại học Sư phạm
- Đại học Thái Nguyên cùng các nhà khoa học, các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng
dạy, góp ý, chỉ bảo, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học
tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc tới cán bộ, giáo viên, các em Học sinh trường PT
DTNT - THPT tỉnh Tuyên Quang đã nhiệt tình cộng tác, giúp đỡ để tôi hoàn thành
luận văn này.
Đặc biệt tôi xin trân trọng và bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất tới PGS. TS.
Nguyễn Thị Tính - Người đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn, động viên tôi trong suốt
thời gian nghiên cứu đề tài và hoàn thành luận văn.
Mặc dù đã có rất nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu thực hiện đề tài,
song không thể tránh khỏi những thiếu sót trong luận văn, tôi kính mong nhận được
ý kiến đóng của các thầy, cô giáo và các bạn đồng nghiệp.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, ngày 9 tháng 7 năm 2015
Tác giả

Hà Thị Hải Yến

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

ii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.................................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................
2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.................................................................
2
4. Giả thuyết khoa học .........................................................................................
2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................
3
6. Phạm vi nghiên cứu .........................................................................................
3
7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................
3
8. Cấu trúc luận văn .............................................................................................
4
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ
DI SẢN VĂN HOÁ DÂN TỘC CHO HỌC SINH PTDT
NỘI TRÚ................................................................................................................... 5
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu............................................................................ 5
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến vấn đề nghiên cứu .........................
8
1.2.1. Khái niệm giá trị, di sản văn hóa ............................................................... 8

1.2.2. Khái niệm giá trị di sản văn hoá dân tộc .................................................
11
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




1.2.3. Giáo dục giá trị di sản văn hóa dân tộc ...................................................
11
1.2.4. Quản lý giáo dục giá trị di sản văn hóa dân tộc cho học sinh PTDT
nội trú....................................................................................................... 12
1.3. Những vấn đề cơ bản về giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc
cho
học sinh các trường PT dân tộc nội trú.................................................... 14
1.3.1. Mục tiêu giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh các
trường PT dân tộc nội trú ........................................................................ 14
iii

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




1.3.2. Nội dung giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh các
trường PT dân tộc nội trú ........................................................................ 15
1.3.3. Nguyên tắc và phương pháp, hình thức giáo dục giá trị di sản văn
hoá dân tộc cho học sinh các trường PT dân tộc nội trú ......................... 17
1.4. Quản lý giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh các

trường PT dân tộc nội trú ........................................................................ 21
1.4.1. Lập kế hoạch giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh
các trường PT dân tộc nội trú .................................................................. 21
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc
cho học sinh các trường PT dân tộc nội trú............................................. 22
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc
cho học sinh các trường PT dân tộc nội trú............................................. 23
1.4.4. Kiểm tra, đánh giá thực hiện giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc
cho học sinh các trường PT dân tộc nội trú............................................. 24
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới quản lý giáo dục giá trị di sản văn hoá dân
tộc cho học sinh các trường PT dân tộc nội trú ....................................... 26
Kết luận chương 1.............................................................................................. 29
Chương 2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN
HÓA DÂN TỘC CHO HỌC SINH TRƯỜNG PT DÂN TỘC
NỘI TRÚ - THPT TỈNH TUYÊN QUANG................................................ 30
2.1. Tổ chức khảo sát ......................................................................................... 30
2.1.1. Sơ lược quá trình hình thành và phát triển của trường PT dân tộc
nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang ........................................................... 30
2.1.2. Tổ chức khảo sát ...................................................................................... 31
2.2. Thực trạng giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh PT dân
tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang ..................................................... 32
2.2.1. Thực trạng về nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về giá trị di sản
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




văn hoá dân tộc và giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh......
32

iv

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




2.2.2. Thực trạng về nội dung giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho
học sinh.................................................................................................... 34
2.2.3. Thực trạng về con đường và hình thức tổ chức giáo dục GTDSVH cho
học sinh .................................................................................................... 37
2.2.4. Thực trạng về phương pháp giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho
học sinh .................................................................................................... 39
2.2.5. Thực trạng đánh giá kết quả giáo dục giá trị di sản văn hoá dân
tộc cho học sinh ...................................................................................... 43
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc
cho học sinh trường PT dân tộc nội trú- THPT tỉnh Tuyên Quang ........ 44
2.3.1. Thực trạng công tác lập kế hoạch của Hiệu trưởng về giáo dục giá trị di
sản văn hoá dân tộc cho học sinh trường PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh
Tuyên Quang ......................................................................... 44
2.3.2. Thực trạng công tác tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục giá trị di
sản văn hoá dân tộc cho học sinh trường PT dân tộc nội trú- THPT
tỉnh Tuyên Quang .................................................................................... 46
2.3.3. Thực trạng công tác chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục giá trị di
sản văn hoá dân tộc cho học sinh trường PT dân tộc nội trú - THPT
tỉnh Tuyên Quang .................................................................................... 48
2.3.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch giáo dục giá trị
di sản văn hoá dân tộc cho học sinh trường PT dân tộc nội trú - THPT
tỉnh Tuyên Quang........................................................................... 51

2.3.5. Những khó khăn trong quản lý giáo dục giá trị di sản văn hóa dân
tộc cho học sinh PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang ............. 53
2.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản
văn hóa dân tộc cho học sinh PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên
Quang ........................................................................................... 54
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




Kết luận chương 2.............................................................................................. 56
v

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC GIÁ TRỊ DI SẢN
VĂN HOÁ DÂN TỘC CHO HỌC SINH TRƯỜNG PT
DÂN TỘC NỘI TRÚ - THPT TỈNH TUYÊN QUANG.......................... 57
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ..............................................................
57
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích .........................................................
57
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................
57
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính vùng miền .......................................................

57
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính đối tượng ........................................................ 58
3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính toàn diện, tính hệ thống ..................................
58
3.2. Các biện pháp quản lý giáo dục giá trị di sản văn hóa dân tộc cho học
sinh PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang ................................. 58
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về giáo dục giá
trị di sản văn hóa dân tộc cho học sinh PT dân tộc nội trú - THPT
tỉnh Tuyên Quang .................................................................................... 58
3.2.2. Chỉ đạo thực hiện sử dụng di sản văn hóa dân tộc trong dạy học
để giáo dục giá trị di sản văn hóa dân tộc cho học sinh PT dân tộc
nội trú
- THPT tỉnh Tuyên Quang ........................................................................ 61
3.2.3. Tăng cường chỉ đạo các hoạt động trải nghiệm thực tế ở địa
phương để giáo dục giá trị di sản văn hóa dân tộc cho học sinh PT
dân tộc
nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang ........................................................... 63
3.2.4. Chỉ đạo đa dạng hóa các hình thức giáo dục giá trị di sản văn hóa
dân tộc cho học sinh PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang ...... 66
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




3.2.5. Huy động các nguồn lực để thực hiện giáo dục giá trị di sản văn hóa dân
tộc cho học sinh trường PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang........
69
3.2.6. Nâng cao năng lực cho giáo viên về giáo dục GTDSVH cho học sinh .........
71

3.2.7. Tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động giáo dục giá trị di sản văn
hóa dân tộc cho học sinh trường PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên
Quang ........................................................................................... 73
vi

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN




3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .................................................................
74
3.4. Khảo nghiệm mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề
xuất....... 75
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ............................................................................ 75
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm ............................................................................ 75
3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm ...................................................................... 75
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................... 75
Kết luận chương 3.............................................................................................. 79
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 80
1. Kết luận.......................................................................................................... 80
2. Khuyến nghị................................................................................................... 81
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 83
PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

vii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BCHTƯ
Ban Chấp hành Trung ương
BGD&ĐT
Bộ giáo dục và đào tạo
BGH
Ban giám hiệu
CB-GV,CNV
Cán bộ giáo viên, công nhân viên
CM
Chuyên môn CNH
Công nghiệp hoá CNXH
Chủ nghĩa xã hội
ĐCSVN
Đảng cộng sản Việt Nam
DSVH
Di sản văn hóa
DTNT
Dân tộc nội trú
GD
Giáo dục
GD&ĐT
Giáo dục và đào tạo
GTDSVH
Giá trị di sản văn hóa
GTVH

Giá trị văn hóa
GV
Giáo viên
GVCN
Giáo viên chủ nhiệm
HĐGD
Hoạt động giáo dục
HĐGDGTDSVH
Hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hóa
HĐGDNGLL
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
HĐH
Hiện đại hoá
HĐHN
Hoạt động hướng nghiệp
HS
Học sinh
HSDT
Học sinh dân tộc
HT
Hiệu trưởng KTX
Ký túc xá
NGLL
Ngoài giờ lên lớp NQTW
Nghị quyết trung ương PP
Phương pháp
PT
Phổ thông
PTDTNT- THPT
Phổ thông dân tộc nội trú- trung học phổ thông

QLGD
Quản lý giáo dục
TDTT
Thể dục thể thao
THPT,THCS
Trung học phổ thông, trung học cơ sở
VH
Văn hóa
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

4




DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Số cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh và được khảo sát ............ 32
Bảng 2.2. Bảng đánh giá nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên về ý
nghĩa của giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ...... 33
Bảng 2.3. Nội dung giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh.............
35
Bảng 2.4. Phương pháp tổ chức giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho
học sinh ............................................................................................ 39
Bảng 2.5. Bảng đánh giá công tác lập kế hoạch về giáo dục giá trị di sản
văn hoá dân tộc cho học sinh .......................................................... 45
Bảng 2.6. Bảng đánh giá công tác tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục
giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ..................................... 47
Bảng 2.7. Bảng đánh giá công tác chỉ đạo thực hiện kế hoạch giáo dục

giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ..................................... 49
Bảng 2.8. Bảng đánh giá thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện
kế hoạch giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ....... 52
Bảng 3.1.

Sự cần thiết, tính khả thi của các biện pháp đề xuất nhằm
nâng cao hiệu quả công tác quản lý giáo dục giá trị di sản
văn hóa dân tộc cho học sinh ở trường PT dân tộc nội trú THPT tỉnh
Tuyên Quang (khối CBGV).............................................................. 76

Bảng 3.2. Sự cần thiết, tính khả thi của các biện pháp nhằm nâng cao
hiệu quả công tác quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn
hóa ở trường PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang
(khối HS khối 10,11,12) .................................................................. 77

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

5




MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay nhân loại đang bước vào kỉ nguyên nền kinh tế tri thức, các quốc gia
trên thế giới đều nhận thức giáo dục là chìa khoá mở đường vào tương lai, đầu tư cho
phát triển giáo dục là đầu tư cho sự phát triển bền vững của một quốc gia. Nhận
thức được tầm quan trọng của giáo dục - đào tạo trong công cuộc đổi mới, Đảng
và Nhà nước ta đã xác định "Giáo dục là quốc sách hàng đầu", là con đường cơ bản

để công nghiệp hoá (CNH), hiện đại hoá (HĐH) đất nước, xây dựng một xã hội công
bằng, dân chủ, văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Giáo dục cũng phải đổi
mới để đáp ứng yêu cầu xã hội trong tiến trình hội nhập quốc tế, xây dựng xã hội
học tập, chuyển đổi cơ chế kinh tế theo hướng thị trường của đất nước.Xuất phát từ
vấn đề đó, Đảng và Nhà nước luôn coi trọng sự nghiệp phát triển giáo dục, giữ gìn
những giá trị di sản văn hoá của dân tộc. Lịch sử dân tộc Việt Nam đã để lại nhiều giá
trị di sản văn hoá vô cùng quý giá, những giá trị văn hóa quý giá của dân tộc đã tạo
nên bản sắc văn hoá Việt Nam, nhờ các giá trị di sản văn hóa mà dân tộc Việt Nam
đã luôn đứng vững và trường tồn trong suốt chiều dài lịch sử. Do vậy giá trị di sản
văn hoá của dân tộc cần được giáo dục, được truyền bá sâu rộng trong xã hội. Nghị
quyết số 33-NQ/TW ngày
9/6/2014 Hội nghị Trung ương 9 khóa XI đã nêu rõ: “phải xây dựng và phát triển văn
hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” [8, tr.01].
Với đặc điểm tâm lý lứa tuổi, học sinh là đối tượng rất nhạy cảm với cái mới,
tiến bộ, chịu ảnh hưởng to lớn của những tác động từ bên ngoài, bởi vậy những thay
đổi về kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội ở nước ta trong những năm qua nhất là quá
trình chuyển sang nền kinh tế thị trường mở cửa hội nhập quốc tế, đã tạo nên
những biến động mạnh mẽ trong đời sống tinh thần thế hệ trẻ.
Tuy nhiên, trong quá trình phát triển của nền kinh tế thị trường đã nảy
sinh những ảnh hưởng tiêu cực đến một bộ phận không nhỏ người dân, trong đó
có học sinh, làm thay đổi các quan điểm của họ về giá trị văn hoá của dân tộc. Điều
đáng lo ngại là sự sa sút về phẩm chất, đạo đức ở một bộ phận học sinh, thể hiện ở
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –

1
ĐHTN


việc chạy theo những giá trị vật chất đơn thuần, có tư tưởng sùng bái nước ngoài,
coi thường hoặc lãng quên các giá trị văn hoá của dân tộc. Tác hại của chúng là làm

rối loạn kỷ

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

1




cương gia đình, xã hội, làm gia tăng tệ nạn xã hội và làm biến dạng những nhân cách
đang được định hình ở tuổi trẻ.
Trước tình hình này, việc giáo dục các giá trị di sản văn hoá truyền thống tốt đẹp
của dân tộc cho học sinh cần được đặt ra một cách cấp thiết. Hơn nữa trên thực
tế, trong chương trình giáo dục của hệ thống các trường phổ thông hiện nay vẫn
còn nặng về dạy chữ, nhẹ về dạy người. Trong công tác giáo dục, còn chưa coi trọng
việc giáo dục các giá trị văn hoá truyền thống nhằm hình thành, hoàn thiện phẩm
chất, đức tính tốt đẹp cho các thế hệ học sinh.
Xuất phát từ tình hình thực tế, tôi chọn đề tài: "Quản lý hoạt động giáo dục
giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ở trường PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh
Tuyên Quang" làm đề tài luận văn.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận về giá trị, giá trị văn hoá, giá trị di
sản văn hóa dân tộc và khảo sát đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục
các giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ở trường PT Dân tộc nội trú - THPT
tỉnh Tuyên Quang, luận văn đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá
trị di sản văn hóa dân tộc cho học sinh ở trường phổ thông dân tộc nội trú - THPT
tỉnh Tuyên Quang, góp phần bảo tồn phát huy các giá trị văn hóa dân tộc trong học
sinh.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn
hoá dân tộc cho học sinh THPT
Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục các giá trị di
sản văn hoá dân tộc cho học sinh trường PTDTNT - THPT tỉnh Tuyên Quang.
4. Giả thuyết khoa học
Việc tiếp nhận, gìn giữ và phát huy các giá trị di sản văn hoá dân tộc của học
sinh trong đời sống vẫn còn nhiều hạn chế, bị động; vai trò của các nhà trường và các
thiết chế văn hóa xã hội khác trong việc giáo dục các giá trị di sản văn hóa cho học
sinh vẫn còn mờ nhạt, chưa trở thành thiết chế văn hóa - xã hội quan trọng trong
giáo dục học sinh. Nếu đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục các giá trị
di sản văn hoá dân tộc cho học sinh trường PTDTNT - THPT tỉnh Tuyên Quang phù
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

2




hợp với điều kiện của văn hóa truyền thống địa phương và điều kiện của nhà trường
thì sẽ góp phần nâng cao kết quả giáo dục giá trị di sản văn hóa dân tộc cho học sinh.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục giá trị và giá trị văn hoá
dân tộc cho học sinh THPT.
Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản
văn hoá dân tộc cho học sinh trường PTDTNT - THPT tỉnh Tuyên Quang.
Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc
cho học sinh trường PTDTNT - THPT tỉnh Tuyên Quang.
6. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nội dung: Nghiên cứu các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị
di sản văn hóa dân tộc cho đối tượng học sinh THPT trong phạm vi hoạt động giáo
dục trường học.
Phạm vi không gian: Luận văn tiến hành điều tra, khảo sát tại trường PTDTNT THPT tỉnh Tuyên Quang.
Phạm vi thời gian: Dự kiến từ tháng 10 năm 2014 đến tháng 5 năm 2015.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận nghiên cứu
- Quan điểm hệ thống - cấu trúc.
- Quan điểm khách quan.
- Quan điểm lôgic - lịch sử.
- Quan điểm thực tiễn giáo dục.
7.2. Hệ phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp quan sát: quan sát các hoạt động của HSDT ở KTX, các hoạt
động của tổ giáo vụ và quản lý học sinh, cán bộ lãnh đạo, quản lý, tổ trưởng chuyên
môn, GVCN, cán bộ Đoàn trong việc quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hoá
cho HSDT nội trú nhằm thu thập thông tin cần thiết về đối tượng, khách thể nghiên
cứu.
- Phương pháp phỏng vấn: trao đổi trực tiếp với học sinh ở KTX, các cán bộ quản
lý và tổ quản sinh, tổ chuyên môn, GVCN, giáo viên có liên quan đến công tác giáo
dục quản lý HSDT. Nội dung phỏng vấn xoay quanh những vấn đề biểu hiện của HSDT
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

4




trong giao tiếp, ứng xử, học tập, sinh hoạt cá nhân. Mục đích phỏng vấn là để thu
thập những thông tin cụ thể, sinh động và biết được một số biểu hiện của HSDT nội
trú trên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

5




một số mặt cần nghiên cứu để có cơ sở đánh giá thực trạng công tác giáo dục giá trị
di sản văn hoá cho HSDT nội trú.
- Phương pháp điều tra: Đây là phương pháp chính nhằm khảo sát thực trạng
công tác quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hoá dân tộc cho học sinh ở
trường PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang. Phiếu trưng cầu ý kiến là công
cụ nghiên cứu chính của đề tài.
- Phương pháp xử lý số liệu bằng toán thống kê:
+ Tính tần số, tỉ lệ phần trăm, trung bình, độ lệch chuẩn.
+ Xếp thứ hạng
+ Phân tích nội dung từ các số liệu đã thống kê, tổng hợp.
8. Cấu trúc luận văn
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hóa

dân tộc cho học sinh PT dân tộc nội trú.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục các giá trị di sản văn hóa cho
học sinh trường PT dân tộc nội trú - THPT tỉnh Tuyên Quang.
Chương 3: Các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục giá trị di sản văn hóa cho
học sinh trường PT dân tộc nội trú- THPT tỉnh Tuyên Quang.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

6




Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
GIÁ TRỊ DI SẢN VĂN HOÁ DÂN TỘC CHO HỌC SINH PTDT NỘI TRÚ
1.1. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Nước Việt Nam của chúng ta có nền văn hóa lâu đời, phong phú, đa dạng, giàu
bản sắc của 54 dân tộc anh em. Nhận thức được giá trị của di sản văn hóa (DSVH)
trong sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc, nhiệm vụ bảo tồn và phát
huy các giá trị di sản văn hóa đã được đặt ra trong Đề cương văn hóa Việt Nam năm
1943 của Đảng cộng sản Việt Nam, trong Sắc lệnh số 65/SL ngày 23/11/1945 của Chủ
Tịch Hồ Chí Minh về bảo tồn cổ tích trên phạm vi cả nước Việt Nam và sau đó trong
Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992. Điều 34 Hiến pháp
nêu: "Nhà nước và xã hội bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa dân tộc, chăm lo cho
công tác bảo tồn, bảo tàng tu bổ, tôn tạo và phát huy tác dụng của các di tch lịch
sử, cách mạng, các di sản văn hóa, các công trình nghệ thuật, danh lam thắng cảnh"

[3, tr.06]. Như vậy, di sản văn hóa đã rất được coi trọng từ khi đất nước giành

được chính quyền năm 1945. Tuy nhiên, nhận thức về DSVH khi đó chủ yếu tập
trung vào di sản vật thể và có quan tâm tới lễ hội, văn hóa dân gian.
Năm 2009, Việt nam đã chỉnh sửa một số điều của Luật di sản văn hóa cho
phù hợp với tình hình mới của đất nước trong giai đoạn hội nhập quốc tế. Tại điều 1
Luật di sản văn hóa (Sửa đổi, bổ sung năm 2009) xác định rõ: "Di sản văn hóa bao
gồm di sản văn hóa phi vật thể và di sản văn hóa vật thể, là sản phẩm tinh thần, vật
chất có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ
khác ở nước Công hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam"[6, tr.01] . Luật di sản văn hóa đã
có quy định chính sách bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nhằm nâng cao đời
sống tinh thần của nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước;
khuyến khích tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài đóng góp, tài trợ cho việc
bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, đầu tư cho công tác đào tạo, bồi dưỡng đội
ngũ cán bộ, nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ trong việc bảo vệ và phát
huy giá trị di sản văn hóa, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, kinh tế, đơn vị
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

7




vũ trang nhân dân và cá nhân có trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn
hóa. Các cơ quan văn hóa, thông

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

8

tin đại chúng có trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến rộng rãi ở trong nước và nước
ngoài các giá trị di sản văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, góp phần nâng
cao ý thức bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong nhân dân.
Ngày 16/7/1998, Nghị quyết Hội nghị lần thứ 5, khóa VIII của BCHTW ĐCSVN
ra đời, đây là Nghị quyết định hướng chiến lược xây dựng và phát triển nền văn hóa
Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Nội dung Nghị quyết đã đề cập đến “ vấn
đề coi trọng giáo dục đạo lý làm người, ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ công dân, lòng
yêu nước, đạo đức, nếp sống văn hóa, lịch sử dân tộc và bản sắc dân tộc, ý chí vươn
lên vì tương lai của mỗi người và tiền đồ của đất nước… Xây dựng nếp sống văn
minh, gia đình văn hoá, mở rộng mạng lưới thông tin ở vùng dân tộc thiểu số…Xây
dựng nếp sống văn hóa trong việc cưới, việc tang, lễ hội, đẩy lùi hủ tục, các tệ nạn cờ
bạc, ma túy, mại dâm, bạo lực, gây rối trật tự công cộng… Khuyến khích nhân dân
các xã, phường, thôn ấp, cụm dân cư, khu tập thể, xí nghiệp, cơ quan xây dựng các
quy ước về nếp sống văn hóa, giữ gìn trật tự vệ sinh công cộng, bảo vệ môi trường
thiên nhiên, cảnh quan sạch đẹp…". [7, tr.02]
Trong cuốn sách: Xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm
đà bản sắc dân tộc, (2001) tác giả Nguyễn Khoa Điềm cũng đã khái quát những vấn
đề trọng tâm của việc phát triển văn hoá, việc hình thành nền tảng tinh thần của xã
hội Việt Nam hiện đại đặt ra cho văn hoá những trọng trách “ đó là mối quan
tâm thường xuyên đến nhân tố con người, không ngừng cổ vũ, hướng dẫn con người
hướng tới các giá trị chân, thiện, mỹ, phấn đấu cho hạnh phúc chính đáng của chính
mình và góp ngày càng nhiều cho xã hội. Kiên quyết lên án sự suy thoái đạo đức, lối
sống; bài trừ các thói hư, tật xấu, đấu tranh với những biểu hiện tiêu cực, tham
nhũng, quan liêu, vô trách nhiệm, coi thường kỷ cương, phép nước…” [13, tr.18].
Ngày 16/1/2013 Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã
có công văn số 73 hướng dẫn các Sở Giáo dục và Đào tạo việc sử dụng di sản văn
hóa trong dạy học ở trường phổ thông nhằm góp phần giáo dục toàn diện học

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –
ĐHTN

6