ứng dụng lí thuyết cầu trong việc khảo sát thị trường mì gói cụ thể hảo hảo và gấu đỏ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA KINH TẾ

BÀI BÁO CÁO
MÔN: KINH TẾ VI MÔ 1
GIẢNG VIÊN: TRẦN MINH TRÍ
LỚP THỨ 5 – NHÓM 11
CÁC THÀNH VIÊN:

STT
1
2
3
4

HỌ TÊN SINH VIÊN

MSSV

GHI CHÚ


ỨNG DỤNG LÍ THUYẾT CẦU TRONG VIỆC KHẢO SÁT THỊ
TRƯỜNG MÌ GÓI CỤ THỂ: HẢO HẢO VÀ GẤU ĐỎ
Vào tháng 4/2016, nhóm chúng tôi có khảo sát 100 bạn sinh viên thuộc Tp.HCM, với mục
tiêu tham gia thảo luận về vấn giá cả của 2 loại hàng hóa đó và làm cơ sở tham khảo cho việc
học môn kinh tế vi mô. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm mô tả cầu của mì hảo hảo khi mức
giá cao hơn thị trường và giá thấp hơn giá thị trường, hệ số co giãn theo giá, theo thu nhập, theo
sản phẩm thay thế,....

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Đối với các doanh nghiệp chiến lượt giá là một chiến lượt rất quan trọng, ảnh hưởng rât lớn
đến kêt quả và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Theo lý thuyết về co giãn cầu theo giá
trong kinh tế vi mô, việc tăng hay giảm giá sẽ ảnh hưởng lớn đến doanh thu của doanh nghiệp, từ
đó ảnh hưởng đến lợi nhuận và các tiêu chí đánh giá hiệu quả kinh doanh.
Theo lý thuyết này một doanh nghiệp sẽ bị giảm doanh thu khi tăng giá nếu cầu co giãn
nhiều và ngược lại. Ngoài ra chiến lượt giá của doanh nghiệp cũng ảnh hưởng đến thặng dư (lợi
ích) của người tiêu dùng.
Vào 4/2016, chúng tôi đã khảo sát lượng mua mặt hàng mì hảo hảo với giá thị trường là
3.500 đồng/gói, với với giá tăng 20% từ 3.500 đồng đến 4.200 đồng và với với giá giảm 20% từ
đồng còn 2.800 đồng.
Từ những lý thuyết và thực tiễn trên, nghiên cứu này được thực hiện nhằm: (1) xây dựng
đường cầu đối với mặt hàng mì hảo hảo, (2) đo lường mức độ co giãn cầu theo giá đối với mặt
hàng mì hảo hảo, (3) đo lường mức độ co giãn cầu theo thu nhập, (4) đo lường mức độ co giãn
cầu theo sản phẩm thay thế mì gấu đỏ. Nghiên cứu này vận dụng lý thuyết cầu trong kinh tế học
để giải quyết các vấn đề khảo sát trên.


II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:

a) Phương pháp thu thập số liệu:
Để có được số liệu nhằm đạt được mục tiêu khảo sát đưa ra, khảo sát này chủ yếu sử dụng
số liệu có được từ phương pháp khảo sát trực tiếp. Theo đó bảng khảo sát được lấy ý kiến trực
tiếp của 100 bạn sinh viên thuộc các trường đại học nằm trên địa bàn Tp.HCM.


Bảng 1: Các tiêu chí khảo sát:
Lượng
mua/tháng
nếu thu nhập

Số lượng/tháng tại mức giá
Nội dung
khảo sát
Trung bình

Thấp hơn
(10-40%)
2800
21

Hiện
hành
3500
17

Thu
nhập
Cao hơn /tháng
Tăng
(10-40%) (tr đ)
(30%)
4200
12
2
16

Giảm
(30%)
16

Lượng mua/tháng
nếu giá hàng thay thế
Tăng
(30%)
4000
16

Giảm
(30%)
2000
9

b) Phương pháp phân tích:
Với mục tiêu khảo sát được giới hạn như trên, khảo sát này chỉ sử dụng phương pháp thống
kê, kết hợp với những phép tính đơn giản dựa trên các công thức đo lường hệ só co giãn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu bao gồm: thu nhập, giá của chính hàng hóa đó, giá của hàng
hóa liên quan,...
c) Một số giả định cho khảo sát:
Giá của mì hảo hảo ở hiện tại là 3.500 đồng/gói, giả định nó sẽ tăng lên 20% là 4.200
đồng/gói, và sẽ giảm xuống 20% còn 2.800 đồng/gói. Mặt hàng thay thế được chọn là mì gấu đỏ
với giá hiện hành là 3.000 đồng/gói, cũng theo giả định trên: giá của mì gấu đỏ sẽ tăng 30% là
4.000 đồng/gói và giảm 30% còn 2.000 đồng/gói.
Khảo sát này chỉ khảo sát 100 bạn sinh viên trường thuộc các trường đại học ở Tp.HCM.
Nên đã đảm bảo tính đại diện và kết quả này cũng là một cơ sở tham khảo tốt ở khía cạnh ứng
dụng lý thuyết trong phân tích vấn đề thục tế, hơn nữa với một số mẫu tương đối (100 mẫu khảo
sát). Một số kết quả trong kết quả này cũng có thể làm một cơ sở tham khảo có giá trị cho việc
học và nghiên cứu môn kinh tế vi mô.

Bài khảo sát này chủ yếu tìm hiểu về các nội dung sau:

Viết phương trinh đường cầu và vẽ biểu đồ thể hiện đường cầu:

QD = aP + b (a<0).

Tính hệ số co giãn:
Hệ số co gãn cầu theo giá hàng hóa khảo sát:
Hệ số co gãn cầu theo thu nhập:

ED =
D

Ei =
i
Hệ số co gãn chéo:


a) Cầu theo 2 mức giá (thị trường và thấp):
－
Kết quả khảo sát người dùng mì hảo hảo cho thấy nhà sản xuất giảm giá từ 3.500
đồng/gói xuống còn 2800 đồng/gói thì trung bình có 21 người ăn. Ở mức giá 3.500 đồng/gói thì
có trung bình 17 người ăn . Còn khi giảm xuống 2.800 đồng/gói thì trung bình có thêm 5 người
ăn.
－
Điều trên cho thấy khi giá giảm người tiêu dùng (sinh viên) có xu thế ăn nhiều hơn.
－
Từ 2 mức giá và 2 mức sử dụng trên ta có được đường cầu như sau:
QD = -0,00571P + 37
－
Từ đường cầu trên ta có được biểu đồ:

- Hệ số co giãn ứng với 2 mức sản lượng và 2 mức giá trên là:
ED =

Qx .( P2  P1 )
=0,95
Px .(Q2  Q1 )


Do hệ số co giãn E D <1 nên suy ra mặt hàng này co giãn (hay tương đối không co giãn)
theo giá. Và doanh thu sẽ giảm lên khi dooanh nghiệp giảm giá

b) Cầu theo 2 mức giá (thị trường và cao):
_ Ngược lại với trường hợp trên, khi doanh nghiệp tăng giá của mì hảo hảo lên 20% (từ 3.500
đồng/gói lên 4.200 đồng/gói) thì trung bình có 12 người ăn
_ Đúng theo quy luật cung cầu, khi giá của một loại hàng hóa tăng thì cầu sẽ sụt giảm.
_ Từ 2 mức giá và 2 mức sử dụng trên ta có được đường cầu như sau:
QD = -0,00714P + 42

_ Hệ số co giãn ứng với 2 mức sản lượng và 2 mức giá trên là:
ED =

Qx .( P2  P1 )
= 1,896
Px .(Q2  Q1 )


Do hệ số co giãn E D > 1 nên suy ra mặt hàng này co giãn nhiều (hay tương đối co giãn) theo giá.
Và doanh thu sẽ tăng xuống khi dooanh nghiệp tăng giá
c) Tỷ lệ thay đổi lượng cầu khi thu nhập thay đổi:


Chúng tôi khảo sát được 100 bạn sinh viên thuộc các trường đại học ở Tp.HCM, thu
nhập của các bạn sinh viên rất đa dạng nhưng trung bình thì thu nhập của họ là
2000000đồng/tháng.

Với mức thu nhập trung bình như thế, các bạn sinh viên đã mua mì hảo hảo với
lượng trung bình là 17 gói.

Sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu thu nhập có ảnh hưởng đến lượng cung hay không?
Chúng ta sẽ xét 2 trường hợp: thu nhập trung binh tăng 30% và khi thu nhập giảm 30%.

Tăng 30%: từ 2000000 đồng/tháng tăng lên 2600000đồng/tháng.
Theo khảo sát cho thấy, khi thu nhập trung bình của các bạn sinh viên tăng lên
thì các bạn ấy có xu hướng ăn mì hảo hảo nhiều hơn. Cụ thể là: khi thu nhập bình quân của
các bạn ấy là 2000000 đồng/tháng thì họ uống lượng mì hảo hảo trung bình là 17 gói, còn
khi thu nhập trung bình của họ tăng lên 30% thì họ sử dụng lượng mì hảo hảo giảm trung
bình là 6 gói

Lượng cầu mì hảo hào của các các bạn sinh viên giảm lên 5,88% khi thu nhập
của họ tăng lên 30%.

Vậy đối với họ đây là loại hàng hóa như thế nào đối với họ: xa xỉ, thông
thường hay cấp thấp?

Muốn biết được điều đó thì chúng ta cần phải biết được hệ số co giãn cầu theo
thu nhập của họ là bao nhiêu? Nếu hệ số co giãn cầu theo thu nhập của họ là một con số
nhỏ hơn 0 thì đây là hàng hóa cấp thấp; còn nếu nó là một con số lớn hơn 0 thì đó là hàng
hóa thông thường hoặc xa xỉ, cụ thể hơn nếu con số đó lớn hơn 1 thì đó là hàng hóa xa xả,
nhỏ hơn 1 là hàng hóa thông thường.





 Ei =

Hệ số co gãn cầu theo thu nhập:
Qx .( I 2  I1 )
= 0,196
I x .(Q2  Q1 )

Do Ei l< 0 nên đây là mặt hàng cấp thấp đối với các bạn sinh viên khi thu nhập của họ
tăng.

Giảm 30%: từ 2000000 đồng/tháng giảm còn 1400000 đồng/tháng.

Trường hợp này ngược lại hoàn toàn so với trường hợp trên. Khi thu nhập của
các bạn sinh viên giảm đi 30% thì các bạn ấy có xu thế tăng sử dụng. Điều này hàn toàn
hợp lý với quy luật cung cầu: khi thu nhập tăng thì cầu giảm , khi thu nhập giảm cầu tăng


đối với các hàng hóa cấp thấp. Cụ thể là: khi thu nhập bình quân của các bạn ấy là
2000000 đồng/tháng thì họ ăn lượng mì hảo hảo trung bình là 17 gói, còn khi thu nhập
trung bình của họ giảm xuống 30% còn 1400000 thì lượng mì hảo hảo mà họ ăn cũng giảm
còn lại 16 gói.

Lượng cầu mì hảo hảo của các các bạn sinh viên tăng 5.8% khi thu nhập của
họ giảm xuống 30%.

Và hệ số co giãn trong trường hợp này là:


Ei =

Qx .( I 2  I1 )
= 0,196
I x .(Q2  Q1 )

Do Ei < 0 nên đây là mặt hàng cấp thấp đối với các bạn sinh viên khi thu nhập của họ
giảm.

TÓM LẠI:
Từ biểu đồ trên chúng ta có thể kết luận rằng, khi thu nhập của người tiêu dùng tăng thì
lượng cầu đối với hàng hóa xa xỉ và thông thường cũng tăng theo và ngược lại. Còn đối với các
hàng hóa cấp thấp thứ cấp thì khi thu nhập tăng dẫn đến cầu giảm và khi khi nhập giảm thì cầu
tăng.
d) Tỷ lệ thay đổi lượng cầu khi giá của sản phẩm thay thế:
Hai loại hàng hóa khác nhau giữa chúng có các mối quan hệ như sau:
o Hai mặt hàng thay thế.
o Hai mặt hàng bổ sung.
o Hai mặt hàng độc lập, không liên quan nha.
Để biết 2 loại hàng hóa đó có mối liên hệ như thế nào thì chúng ta cần phải tính hệ số
co giãn chéo (theo giá của sản phẩm liên quan). Hệ số co giãn chéo theo giá hàng hóa liên
quan: là một thước đo phản ánh mức độ thay đổi của lượng cầu hàng hóa nào đó so với
mức độ thay đổi giá của một hàng hóa liên quan đến nó.

Nếu Exy > 0 thì hai mặt hàng thay thế nhau.
Nếu Exy < 0 thì hai mặt hàng bổ sung nhau.
Nếu Exy = 0 thì hai mặt hàng độc lập, không liên quan nhau.

Trong bài khảo sát chúng tôi khảo sát 2 loại hàng hóa là 2 loại hàng hóa có thể thay
thế cho nhau thì giá của hàng hóa này thay đổi cũng sẽ làm cho lượng của hàng hóa kia
thay đổi theo.
Trong bài khảo sát này, chúng tôi chọn mì gấu đỏ là hàng hóa thay thế cho mì hảo
hảo. Giá mì gấu đỏ hiện tại là 3.000 đồng/gói.
Tăng 30%: giá mì gấu đỏ tăng từ 3.000 đồng/gói lên 4.000 đồng/chai.
Theo khảo sát, khi giá của mì gấu đỏ tăng từ 3.000 đồng/gói lên 4.000
đồng/gói thì các bạn có xu hướng chuyển ăn mì hảo hảo thay vì ăn mì gấu đỏ. Thực tế
khảo sát cho thấy khi mì gấu đỏ tăng lên 4.000 đồng/gói thì lượng mì hảo hảo tăng thì
trung bình ăn 16 gói
－
Hệ số co giãn chéo giữa mì hảo hảo và mì gấu đỏ là:

－

EXY = 0,196

Hệ số co giãn tính được là một số bé hơn 0 điều đó một lần nữa chứng tỏ đây là hai
hàng hoá bổ sung nhau.
Giảm 30%: giá mì gấu đỏ giảm từ 3.000 đồng/gói xuống còn 2.000 đồng/gói.
Hoàn toàn ngược lại với giả định trên, khi giá của mì gấu đỏ giảm xuống còn
2.000 đồng/gói thì người tiêu dùng đã chạy sang ăn mì gấu đỏ nhiều hơn ăn mì hảo hảo,
lượng mì hảo hảo lúc đầu là 17 gói sau khi mì gấu đỏ giảm giá còn 2.000 đồng/gói thì
lượng mì hảo hảo giảm chỉ còn 9 gói. Tỷ lệ lượng mì hảo hảo giảm 5,88% khi giá của mì
gấu đỏ giảm còn 2.000 đồng/gói.
－
Hệ số co giãn chéo giữa mì hảo hảo và mì gấu đỏ là:
EXY = 1,5
－

Hệ số co giãn chéo trong giả định này cũng là một số lớn hơn 0 nên mì gấu đỏ và mì
hảo hảo là 2 sản phẩm bổ sung cho nhau.


Trong cả 2 giả định về việc tăng giá và giảm giá của
mặt hàng mì gấu đỏ đều chứng minh cho ta thấy giữa mì hảo
hảo và mì gấu đỏ là 2 mặt hàng vừa thay thế vừa bổ sung cho
nhau thông qua hệ số co giãn chéo.


IV. Kết luận:
－
Kết quả của cuộc khảo sát cho thấy khi các doanh nghiệp quyết định tăng
giá hay giảm giá một sản phẩm hay hàng hóa nào đó cần phải cân nhắc thật kĩ lưỡng,
phải xác định được khu vực kinh doanh, đối tượng kinh doanh,… và tiến hành khảo
sát ý kiến. Rồi từ các số liệu khảo sát được tinh toán, xem xét đó là loại hàng hóa có
có vai trò như thế nào đối với đời sống của họ: thiết yếu, cần thiết, hay xa xỉ.
－
Ngoài ra, yếu tố thu nhập của người tiêu dùng cũng rất quan trọng. Các
doah nghiệp phải xác định được người dân khu vực mình đang kinh doanh thuộc loại
nào: giàu có, công nhân, hay chỉ là các bạn sinh viên,…
－
Một yếu tố nữa cũng quan trọng không kém đó là các nhà khinh doanh
phải xem xét hàng hóa mà họ tung ra thị trường có mặt hàng nào có thể thay thế và
giá rẻ hơn hàng hóa của mình hay không?
－
Khi kinh doanh một mặt hàng nào đó việc nghiên cứu các yếu tố trên là
rất quan trọng đến sự sinh tồn của một doanh nghiệp mà quan trọng nhất là bước
khảo sát ban đầu. Vì vậy việc khảo sát người tiêu dùng rất quan trọng nên cần phải
thực hiện một cách nghiêm túc.