Nâng cao năng lực công tác của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, thị trấn huyện vĩnh tường, tỉnh vĩnh phúc
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.58 MB, 229 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
ĐẶNG HÀ PHÚ
NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG
TÁC
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ, THỊ
TRẤN HUYỆN VĨNH TƯỜNG, TỈNH VĨNH PHÚC
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ
THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
ĐẶNG HÀ PHÚ
NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG
TÁC
CỦA ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ, THỊ
TRẤN HUYỆN VĨNH TƯỜNG, TỈNH VĨNH PHÚC
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60.34.04.10
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
: PGS.TS BÙI NHẬT QUANG
THÁI NGUYÊN - 2014
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
i
LỜI CAM ĐOAN
- Tôi xin cam đoan số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là
trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
- Tôi xin cam đoan các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ
rõ nguồn gốc.
Tôi xin chịu trách nhiệm về công trình nghiên cứu của mình.
Tác giả luận văn
Đặng Hà Phú
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài, tôi đã nhận được sự
quan tâm giúp đỡ nhiệt tình, sự đóng góp quý báu của nhiều cá nhân và tập
thể, đã tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành bản luận văn này.
Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn PGS.TS Bùi Nhật Quang, Viện
trưởng Viện nghiên cứu Châu Phi và Trung Đông đã trực tiếp hướng dẫn tôi
trong suốt thời gian tôi nghiên cứu thực hiện đề tài.
Tôi xin cảm ơn sự góp ý chân thành của các Thầy, Cô giáo Trường Kinh
tế và Quản trị kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện cho tôi
thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo UBND huyện Vĩnh Tường; Sở Nội
vụ tỉnh Vĩnh Phúc; Phòng Nội vụ, Chi cục Thống kê, UBND các xã, thị trấn
huyện Vĩnh Tường đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong thời gian nghiên cứu
thực hiện luận văn tại địa phương.
Tôi xin cảm ơn tới gia đình, những người thân, đồng nghiệp và bạn bè
đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài.
Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn !
Tác giả luận văn
Đặng Hà Phú
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
3
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................... ii
MỤC LỤC ......................................................................................................... iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................... vii
DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH .................................................................... viii MỞ
ĐẦU............................................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................
1
2. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................
2
3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu .............................................. 3
3.2. Phạm vi nghiên cứu ....................................................................................
3
4. Ý nghĩa khoa học của đề tài .......................................................................... 3
5. Đóng góp mới của đề tài ...............................................................................
4
6. Bố cục của luận văn ...................................................................................... 4
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC
CẤP XÃ ..................................................................................... 5
1.1. Một số khái niệm cơ bản về cán bộ, công chức cấp xã.............................. 5
1.1.1. Chính quyền cấp xã trong hệ thống chính quyền địa phương ................
5
1.1.2. Khái niệm về cán bộ cấp xã .................................................................... 5
1.1.3. Khái niệm về công chức cấp xã .............................................................. 6
1.1.4. Khái niệm về năng lực ............................................................................ 6
1.1.5. Nghĩa vụ, quyền của cán bộ, công chức cấp xã ...................................... 8
1.1.6. Vị trí, vai trò của cán bộ, công chức cấp xã .......................................... 11
1.1.7. Đặc điểm của cán bộ, công chức cấp xã ............................................... 14
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
4
1.1.8. Tiêu chuẩn của cán bộ, công chức cấp xã .............................................
15
1.1.9. Những nhân tố ảnh hưởng đến đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã .......
20
1.2. Cơ sở thực tiễn về đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã hiện nay ...............
26
1.2.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã hiện nay........................ 26
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
5
1.2.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã là yêu cầu khách quan,
cấp bách hiện nay ................................................................................ 32
1.2.3. Kinh nghiệm về công tác CBCC cấp xã ở một số địa phương ............. 37
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 46
2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 46
2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 46
2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin ............................................................
46
2.2.2. Phương pháp tổng hợp thông tin ...........................................................
47
2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 47
2.3. Các hoạt động nhằm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ công chức cấp xã
..... 48
2.3.1. Số lượng và cơ cấu cán bộ, công chức cấp xã ...................................... 48
2.3.2. Chất lượng của cán bộ, công chức cấp xã............................................. 49
Chương 3: THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ HUYỆN VĨNH
TƯỜNG GIAI ĐOẠN 2010-2013 ........................................... 55
3.1. Đặc điểm về điều kiện tự nhiên ảnh hưởng đến đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã huyện Vĩnh Tường .............................................................. 55
3.1.1. Vị trí địa lý ............................................................................................ 55
3.1.2. Địa hình ................................................................................................. 56
3.1.3. Khí hậu và thủy văn .............................................................................. 56
3.1.4. Tài nguyên đất ....................................................................................... 57
3.1.5. Tài nguyên nước.................................................................................... 57
3.1.6. Môi trường ............................................................................................ 58
3.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ......................................................................... 58
3.2.1. Những thành tựu kinh tế đạt được ........................................................
58
3.2.2. Thực trạng phát triển các ngành, các lĩnh vực chủ yếu ........................ 60
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
6
3.2.3. Đặc điểm văn hóa xã hội ....................................................................... 61
3.2.4. Đặc điểm về Y tế ................................................................................... 62
3.2.5. Giáo dục và đào tạo ............................................................................... 62
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
7
3.2.6. Kết cấu cơ sở hạ tầng kỹ thuật .............................................................. 62
3.3. Một số chính sách đối với cán bộ, công chức cấp xã............................... 64
3.3.1. Về chế độ tiền lương, phụ cấp và các chính sách đãi ngộ .................... 64
3.3.2. Về chính sách đào tạo, bồi dưỡng ......................................................... 67
3.3.3. Về công tác thi đua, khen thưởng ......................................................... 68
3.3.4. Về công tác đánh giá, quy hoạch, luân chuyển ..................................... 69
3.4. Thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Vĩnh Tường .......... 70
3.4.1. Trình độ chuyên môn ............................................................................ 72
3.4.2. Lý luận chính trị .................................................................................... 73
3.4.3. Chia theo nhóm tuổi .............................................................................. 75
3.5. Đánh giá chung về đội ngũ CBCC cấp xã huyện Vĩnh Tường................ 76
3.5.1. Một số ưu điểm ..................................................................................... 76
3.5.2. Một số hạn chế, tồn tại ..........................................................................
78
3.5.3. Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém...................................................... 81
3.6. Một số nhân tố ảnh hưởng đến năng lực đội ngũ CBCC cấp xã huyện
Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc................................................................... 82
3.6.1. Nhóm nhân tố đảm bảo lợi ích vật chất đối với CBCC cấp xã ............. 82
3.6.2. Nhóm nhân tố liên quan đến công tác cán bộ .......................................
85
Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP, ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ NÂNG CAO NĂNG
LỰC ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ GIAI ĐOẠN 2014-2020
............................................................................................. 88
4.1. Quan điểm, mục tiêu và phương hướng về nâng cao năng lực của đội
ngũ CBCC cấp xã huyện Vĩnh Tường từ nay đến năm 2020 ................. 88
4.1.1. Quan điểm, mục tiêu ............................................................................. 88
4.1.2. Phương hướng xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã huyện Vĩnh Tường
đến năm 2020 .......................................................................................... 92
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
8
4.2. Một số giải pháp nâng cao năng lực đội ngũ CBCC cấp xã huyện
Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc................................................................... 95
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
9
4.2.1. Nhóm giải pháp nâng cao tính tích cực lao động của cán bộ, công
chức cấp xã............................................................................................ 95
4.2.2. Quy hoạch cán bộ, công chức chính quyền theo từng chức vụ, chức
danh... 100
4.2.3. Tuyển dụng, sử dụng và chuẩn hóa đội ngũ CBCC cấp xã ................ 101
4.2.4. Tạo nguồn, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng và gắn với công
tác quy hoạch CBCC cấp xã ............................................................... 102
4.2.5. Kiện toàn, bố trí, sắp xếp lại CBCC, thực hiện chính sách thôi việc;
điều động, luân chuyển cán bộ, công chức về cơ sở........................... 103
4.2.6. Thực hiện có hiệu quả việc đánh giá, xếp loại cán bộ, công chức ..... 105
4.3. Các kiến nghị, đề xuất ............................................................................ 106
4.3.1. Đối với Trung ương ............................................................................ 106
4.3.2. Đối với tỉnh, huyện.............................................................................. 106
KẾT LUẬN.................................................................................................... 109
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 111
PHỤ LỤC ...................................................................................................... 114
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BCH
: Ban chấp hành
BHXH
: Bảo hiểm xã hội
BHYT
: Bảo hiểm y tế BNV
: Bộ Nội vụ
CBCC
: Cán bộ công chức
CNH
: Công nghiệp hóa
CN-XD
: Công nghiệp-xây dựng
GTSX
: Giá trị sản xuất HĐH
: Hiện đại hóa HĐND
: Hội
đồng nhân dân KT-XH
: Kinh
tế-xã hội
NĐ-CP
: Nghị định-Chính Phủ
NN-TS
: Nông nghiệp- thủy sản
NQ
: Nghị quyết
PTTH
: Phổ thông trung học
QĐ
: Quyết định
QL
: Quốc lộ
QH
: Quốc hội
QLNN
: Quản lý nhà nước
TC-KH
: Tài chính-kế hoạch
THCS
: Trung học cơ sở
TM-DV
: Thương mại-dịch vụ
TP
: Thành phố
TT
: Thị trấn
TTg
: Thủ tướng chính phủ
TW
: Trung ương XHCN
: Xã hội chủ nghĩa UBND
:
Ủy ban nhân dân
UBMTTQ : Ủy ban Mặt trận tổ quốc
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
viii
DANH MỤC CÁC BẢNG, HÌNH
Bảng 1.1. Tỷ lệ trình độ của CBCC cấp xã giai đoạn 2002-2012 .................. 28
Bảng 3.1. Hiện trạng sử dụng đất của Huyện năm 2012 ................................ 57
Bảng 3.2. Tốc độ tăng trưởng kinh tế huyện Vĩnh Tường.............................. 59
Bảng 3.3. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế qua các năm (giá hiện hành) .............. 59
Bảng 3.4. Bảng lương đối với cán bộ cấp xã chưa qua đào tạo chuyên môn .....
65
Bảng 3.5. Kết quả điều tra sự hài lòng về chế độ tiền lương và chính sách
đãi ngộ đối với CBCC năm 2014.................................................... 66
Bảng 3.6. Đội ngũ CBCC cấp xã huyện Vĩnh Tường năm 2013.................... 71
Bảng 3.7. Trình độ chuyên môn của đội ngũ CBCC cấp xã huyện Vĩnh
Tường giai đoạn 2010-2013............................................................ 72
Bảng 3.8. Trình độ lý luận chính trị của đội ngũ CBCC huyện Vĩnh
Tường giai đoạn 2010-2013............................................................ 74
Bảng 3.9. Độ tuổi của đội ngũ CBCC huyện Vĩnh Tường ............................. 75
Hình 3.1. Bản đồ hành chính huyện Vĩnh Tường ........................................... 55
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong hệ thống hành chính bốn cấp ở nước ta, xã, phường, thị trấn (sau
đây gọi chung là cấp xã) là đơn vị hành chính cấp cơ sở, trực tiếp quản lý hoạt
động của đại bộ phận nhân dân cư trú tại địa phương. Chính quyền cấp xã có
vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức, vận động nhân dân thực hiện chủ
trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc
sống.
Đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) cấp xã có vai trò hết sức quan
trọng trong xây dựng và hoàn thiện bộ máy chính quyền cơ sở, trong
hoạt động thi hành công vụ. Hiệu lực, hiệu quả của bộ máy chính quyền cấp
xã nói riêng và hệ thống chính trị nói chung, xét đến cùng được quyết định
bởi phẩm chất, năng lực và hiệu quả công tác của đội ngũ CBCC cấp xã. Trong
nhiều văn kiện của Đảng đều khẳng định vai trò của cán bộ nói chung và cán
bộ cấp xã nói riêng đối với sự nghiệp cách mạng. CBCC cấp xã là những người
gần dân nhất, sát dân nhất. Chủ trương, chính sách, pháp luật dù có đúng đắn
đến mấy nhưng sẽ khó có được hiệu lực, hiệu quả cao nếu như không được
triển khai thực hiện bởi một đội ngũ CBCC cấp xã có năng lực pháp luật
tốt. Vì vậy việc xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã vững vàng về chính trị, có đạo
đức trong sạch, lối sống lành mạnh, có trí tuệ, kiến thức và trình độ năng lực
để thực hiện các nhiệm vụ được giao luôn là mối quan tâm hàng đầu của
Đảng và Nhà nước ta. Công tác xây dựng hệ thống chính trị được quan tâm
và đạt kết quả tích cực, trong đó đã tập trung tiến hành đợt kiểm điểm tập
thể và cá nhân cấp ủy các cấp, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong toàn Đảng
theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI “Một số vấn đề cấp bách về
xây dựng Đảng hiện nay”, Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX “ về đổi mới và
nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn” bảo đảm
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
2
nghiêm túc, đúng quy trình và kế hoạch đề ra. Hệ thống chính trị tiếp tục
được kiện toàn, bộ máy quản lý Nhà nước ngày càng phát huy hiệu lực và
hiệu quả. An ninh chính trị được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được ổn
định.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
3
Vĩnh Tường là huyện đồng bằng được tái lập từ tháng 01 năm 1996,
huyện Vĩnh Tường nằm về phía Tây Nam của tỉnh Vĩnh Phúc. Diện tích tự
2
nhiên 141,8 km . Dân số hiện nay trên 20 vạn người, đa số là người Kinh.
Đơn vị hành chính có 26 xã và 03 thị trấn với 189 thôn, tổ dân phố, 217 khu
dân cư. Mặc dù trong những năm gần đây, tình hình chính trị, an ninh, trật tự,
xã hội tương đối ổn định, kinh tế tăng trưởng với tốc độ cao, song nhìn chung
nền kinh tế của huyện chủ yếu vẫn là nông nghiệp, nguồn thu ngân sách ở
mức trung bình, GDP bình quân đầu người còn thấp hơn so với bình quân
chung của tỉnh Vĩnh Phúc. Nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện đặt
ra yêu cầu ngày càng cao đối với đội ngũ CBCC nói chung, đặc biệt đối với
CBCC cấp xã nói riêng. Bên cạnh đó một bộ phận đội ngũ CBCC cấp xã của
huyện hiện nay chưa tương xứng với vai trò, vị trí cũng như chức trách của
các chức danh do Nhà nước quy định. Điều này đã gây ảnh hưởng không nhỏ
tới hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Chính quyền cơ sở nói riêng, của Đảng
và Nhà nước nói chung. Để có một đội ngũ CBCC cấp xã trên địa bàn huyện có
chất lượng, đảm bảo "vừa hồng, vừa chuyên" hết lòng phụng sự nhân dân,
giữ gìn đoàn kết ở cơ sở, tăng uy tín của Đảng và Nhà nước với nhân dân, đáp
ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân, vì dân
đã đặt ra nhiều vấn đề cần phải giải đáp thấu đáo, có căn cứ khoa học và
thực tiễn. Tại mỗi vị trí công tác phải có một "bản mô tả công việc" trong đó
nêu rõ vị trí công việc là gì, nhiệm vụ chính là gì, chịu trách nhiệm như thế
nào. Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài: "Nâng cao năng lực công tác của đội
ngũ cán bộ, công chức cấp xã, thị trấn huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc"
là yêu cầu tất yếu khách quan, cấp thiết cả về lí luận và thực tiễn.
2. Mục têu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu tổng
quát
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
4
- Hệ thống hoá cơ sở lý luận về năng lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã, từ đó đề xuất một số giải pháp, kiến nghị để nâng cao năng lực công tác
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
5
của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc cho
những năm tiếp theo.
2.2. Mục tiêu cụ thể
Nghiên cứu, đánh giá thực trạng năng lực của đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã trên địa bàn cả nước. Nghiên cứu điển hình về năng lực đội
ngũ cán bộ, công chức cấp xã ở huyện Vĩnh Tường trong giai đoạn từ năm
2010 đến 2013.
Đánh giá được những nhân tố ảnh hưởng và làm rõ ưu điểm, khó khăn,
vướng mắc, nguyên nhân trong việc nâng cao năng lực cán bộ, công chức cấp
xã huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.
Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực của đội ngũ
cán bộ, công chức cấp xã huyện Vĩnh Tường trong giai đoạn từ 2014 đến
năm 2020
3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu về năng lực của đội ngũ CBCC cấp xã,
bao gồm các chức danh thuộc cán bộ cấp xã và công chức cấp xã; làm rõ hệ
thống chức danh, chức trách, trình độ năng lực, khả năng công tác.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu về năng lực của đội ngũ CBCC cấp xã
của huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc.
Về thời gian, luận văn sẽ giới hạn ở các vấn đề liên quan đến năng lực
cán bộ, công chức cấp xã giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2013 và đưa ra một
số đánh giá, dự báo cho giai đoạn đến năm 2020.
4. Ý nghĩa khoa học của đề tài
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
6
Đề tài có ý nghĩa quan trọng cả về lý luận và thực tiễn. Luận văn đã hệ
thống hóa một số lý luận về CBCC và đánh giá thực trạng năng lực của đội
ngũ CBCC cấp xã, đồng thời đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
7
đội ngũ CBCC cấp xã tại huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc trong giai đoạn
hiện nay.
5. Đóng góp mới của đề tài
- Hệ thống hóa một số quan điểm của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, của Đảng và Nhà nước ta về năng lực quản lý nhà nước của
CBCC cấp xã.
- Đánh giá đúng thực trạng, đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực
quản lý nhà nước của CBCC cấp xã ở huyện Vĩnh Tường.
- Luận văn cung cấp luận cứ khoa học thực tiễn tại huyện Vĩnh Tường
trong công tác xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã. Luận văn còn dùng làm tài
liệu tham khảo cho việc xây dựng những Đề án về cán bộ, công chức cấp xã ở
huyện Vĩnh Tường và cho những ai quan tâm đến vấn đề này
6. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mục lục, mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo,
phụ lục thì đề tài gồm bốn chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về cán bộ, công chức cấp xã.
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu.
Chương 3: Thực trạng đội ngũ CBCC cấp xã huyện Vĩnh Tường, tỉnh
Vĩnh Phúc giai đoạn 2010-2013.
Chương 4: Một số giải pháp, đề xuất, kiến nghị về nâng cao năng lực
đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã giai đoạn 2014-2020.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
8
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG
CHỨC CẤP XÃ
1.1. Một số khái niệm cơ bản về cán bộ, công chức cấp xã
1.1.1. Chính quyền cấp xã trong hệ thống chính quyền địa phương
Theo Hiến pháp 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2001), Luật Tổ chức HĐND
và UBND thì Chính quyền địa phương cũng được chia thành 3 cấp: Chính
quyền cấp tỉnh; chính quyền cấp huyện; chính quyền cấp xã.
Như vậy, chính quyền cơ sở (hay còn gọi là chính quyền cấp xã) được
hiểu là một bộ máy quản lý nhà nước, cấp chính quyền địa phương thấp nhất
trong hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước ở cấp cơ sở, nhưng
gắn nhiều hơn với tính chất tự quản.
1.1.2. Khái niệm về cán bộ cấp xã
Cán bộ xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) là công dân
Việt Nam, được bầu cử giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong Thường trực HĐND,
UBND, Bí thư, Phó bí thư Đảng ủy, người đứng đầu tổ chức chính trị -xã hội
(Luật cán bộ, công chức số 22/2008/QH12 ngày 13/11/2008)
Cán bộ cấp xã có các chức vụ sau:
- Bí thư, Phó Bí thư đảng uỷ;
- Chủ tịch, Phó chủ tịch HĐND;
- Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND;
- Chủ tịch UBMTTQ Việt Nam;
- Bí thư đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh;
- Chủ tịch Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam;
- Chủ tịch Hội nông dân Việt Nam
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
9
- Chủ tịch Hội Cựu chiến binh Việt Nam.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
10
1.1.3. Khái niệm về công chức cấp xã
Công chức xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) là công
dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ
thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách
nhà nước.
Công chức cấp xã có các chức danh sau:
- Trưởng Công an;
- Chỉ huy trưởng Quân sự;
- Văn phòng - thống kê;
- Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn)
hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã);
- Tài chính - kế toán;
- Tư pháp - hộ tịch
- Văn hoá - xã hội.
Công chức cấp xã do cấp huyện quản lý
1.1.4. Khái niệm về năng lực
Theo quan điểm của những nhà tâm lý học: Năng lực là tổng hợp các
đặc điểm, thuộc tính tâm lý của cá nhân phù hợp với yêu cầu đặc trưng của
một hoạt động nhất định nhằm đảm bảo cho hoạt động đó đạt hiệu quả cao.
Các năng lực hình thành trên cơ sở của các tư chất tự nhiên của cá
nhân nó đóng vai trò quan trọng, năng lực của con người không phải hoàn
toàn do tự nhiên mà có, phần lớn do công tác, do tập luyện mà có.
Tâm lý học chia năng lực thành các dạng khác nhau như năng lực chung
và năng lực chuyên môn.
Năng lực chung là năng lực cần thiết cho nhiều ngành hoạt động khác
nhau như: năng lực phán xét tư duy lao động, năng lực khái quát hoá, năng
lực tái lập, năng lực tưởng tượng…
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
11
Năng lực chuyên môn là năng lực đặc trưng trong lĩnh vực nhất định
của xã hội như: năng lực tổ chức, năng lực âm nhạc, năng lực kinh doanh, hội
hoạ, toán học...
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
12
Năng lực chung và năng lực chuyên môn có quan hệ qua lại hữu cơ với
nhau, năng lực chung là cơ sở của năng lực chuyên luôn, nếu chúng càng
phát triển thì càng dễ đạt được năng lực chuyên môn. Ngược lại sự phát
triển của năng lực chuyên môn trong những điều kiện nhất định lại có ảnh
hưởng đối với sự phát triển của năng lực chung. Trong thực tế mọi hoạt
động có kết quả và hiệu quả cao thì mỗi người đều phải có năng lực chung
phát triển ở trình độ cần thiết và có một vài năng lực chuyên môn tương ứng
với lĩnh vực công việc của mình. Những năng lực cơ bản này không phải là
bẩm sinh, mà nó phải được giáo dục phát triển và bồi dưỡng ở con người.
Năng lực còn được hiểu theo một cách khác: Năng lực là tính chất tâm
sinh lý của con người chi phối quá trình tiếp thu kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo
tối thiểu là cái mà người đó có thể dùng khi hoạt động. Trong điều kiện bên
ngoài như nhau, những người khác nhau có thể tiếp thu các kiến thức kỹ năng
và kỹ xảo đó với nhịp độ khác nhau, có người tiếp thu nhanh, có người phải
mất nhiều thời gian và sức lực mới tiếp thu được, người này có thể đạt được
trình độ điêu luyện cao còn người khác chỉ đạt được trình độ trung bình nhất
định tuy đã hết sức cố gắng.
Để nắm được cơ bản các dấu hiệu khi nghiên cứu bản chất của năng lực
ta cần phải xem xét trên một số khía cạnh sau:
- Năng lực là sự khác biệt tâm lý của cá nhân người này khác người kia,
nếu một sự việc thể hiện rõ tính chất mà ai cũng như ai thì không thể nói về
năng lực.
- Năng lực chỉ là những khác biệt có liên quan đến hiệu quả việc thực
hiện một hoạt động nào đó chứ không phải bất kỳ những sự khác nhau cá
biệt chung chung nào.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>
