BIỆN PHÁP QUẢN lý GIÁO dục HƯỚNG NGHIỆP CHO học SINH các TRƯỜNG TRUNG học cơ sở QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH PHỐ hà nội TRONG bối CẢNH HIỆN NAY

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH

CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ
SỞ QUẬN HOÀNG MAI, THÀNH
PHỐ HÀ NỘI TRONG BỐI CẢNH
HIỆN NAY


- Nguyên tắc đề xuất các biện pháp
- Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
Các biện pháp phải thể hiện cụ thể hóa đường lối, chính
sách, mục tiêu giáo dục của Đảng và Nhà nước, phù hợp với
chế định giáo dục trong quá trình quản lý. Các giải pháp quản
lý nhằm nâng cao chất lượng quản lý GDHN, đòi hỏi cơ quan
quản lý phải tìm ra các biện pháp quản lý cụ thể, phù hợp với
hoàn cảnh, điều kiện, các nguồn lực môi trường của phòng
GD&ĐT, trên cơ sở tuân thủ các quy chế của Sở GD&ĐT, Bộ
GD&ĐT.
- Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ
Thực trạng chất lượng của GDHN cho HS THCS hiện
nay còn nhiều hạn chế như nội dung còn nghèo nàn hoặc chưa
phù hợp với thực tiễn ở các trường THCS, phương pháp, hình
thức còn đơn điệu, thiếu linh hoạt, chưa phù hợp với yêu cầu
đổi mới. Nguyên nhân chủ yếu là do công tác quản lý còn
nhiều bất cập, các giải pháp còn thiếu tính hệ thống, kế hoạch
bồi dưỡng mang tính chấp vá, kinh phí và CSVC chưa đáp
ứng, chế độ sử dụng và đãi ngộ chưa hợp lý.


- Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi

Các biện pháp được đề xuất có khả năng áp dụng vào
thực tiễn công tác quản lý, trở thành hiện thực và đem lại hiệu
quả cao trong việc thực hiện các chức năng quản lý (lập kế
hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra). Để đạt được điều này, khi
xây dựng các biện pháp phải đảm bảo tính khoa học trong quy
trình quản lý với các bước tiến hành cụ thể, chính xác. Các
biện pháp phải được kiểm nghiệm, khảo nghiệm có căn cứ
khách quan và có khả năng thực hiện cao. Các biện pháp phải
được thực hiện một cách rộng rãi được điều chỉnh để ngày
càng hoàn thiện hơn.
- Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học
Đảm bảo nguyên tắc này, đồng nghĩa với thực tiễn của
việc quản lý GDHN cho HS THCS phải là hành động có kế
hoạch nhằm biến đổi hoàn cảnh tự nhiên để thỏa mãn nhu cầu
của nhà quản lý, phải phù hợp thực tế điều kiện hiện có tại
mỗi trường, phải từ thực tiễn cụ thể diễn ra theo mốc thời gian
cụ thể để những biện pháp áp dụng được hợp lý và mang tính
khoa học. Do đó, yêu cầu các biện pháp đưa ra xuất phát từ cơ
sở khoa học của lý luận về GDHN cho HS THCS và công tác


quản lý GDHN cho HS THCS.
- Nguyên tắc đảm bảo sự phù hợp với yêu cầu đổi mới
giáo dục trong bối cảnh hiện nay
Bước vào thế kỷ XXI, khoa học - công nghệ đã phát
triển vượt bậc làm biến đổi sâu sắc mạnh mẽ nền KT-XH của
hầu hết các nước trên thế giới; hội nhập quốc tế là xu hướng
tất yếu của mọi quốc gia, Nước ta cũng như nhiều quốc gia
trên thế giới đã tiến hành đổi mới giáo dục, tập trung vào giáo
dục phổ thông mà trọng điểm là đổi mới chương trình và sách

giáo khóa hướng tới việc nâng cao chất lượng giáo dục, góp
phần cải thiện chất lượng nguồn nhân lực, nâng cao chất
lượng sống của con người.
- Một số biện pháp quản lý giáo dục hướng nghiệp
cho học sinh các trường THCS quận Hoàng Mai, thành
phố Hà Nội trong bối cảnh hiện nay
- Nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên về vai trò,
vị trí của giáo dục hướng nghiệp cho học sinh các trường
THCS trong bối cảnh hiện nay
- Mục đích


Giúp cho CB, GV nhận thức đúng đắn vai trò, vị trí của
GDHN cho học sinh, là điều kiện trực tiếp để nâng cao chất
lượng giáo dục; mặt khác, đây cũng là thách thức cho đội ngũ
QL và GV cần phải đáp ứng, và cũng là cơ hội phát triển của
mỗi GV và của mỗi nhà trường trong thời kỳ hội nhập, khoa
học kỹ thuật phát triển. Việc nâng cao nhận thức về GDHN
cho HS THCS trong bối cảnh hiện nay nhằm giúp cho cán bộ,
giáo viên có sự chuyển biến về nhận thức, ý thức tự giác,
trách nhiệm cao, tích cực đối với công tác GDHN cho HS
THCS, hướng đến nâng cao chất lượng đào tạo góp phần nâng
cao chất lượng GD THCS.
- Nội dung
Trong nhà trường, nhân tố quyết định chất lượng giáo
dục là đội ngũ CB, GV, bởi vì GV là người trực tiếp tạo ra sản
phẩm giáo dục là nhân cách của HS. Vì vậy, mọi quyết định
quản lý trong nhà trường được hướng đến chất lượng và sản
phẩm giáo dục. Quyết định có hiệu lực hay không được phụ
thuộc vào tinh thần, thái độ của GV. Để một quyết định có

hiệu lực, người lãnh đạo đưa ra bàn bạc trước tập thể để cho
GV nhận thức một cách đầy đủ. Do đó, muốn công tác quản
lý GDHN cho HS THCS có hiệu quả, trước hết phải nâng cao


nhận thức của đội ngũ GV, tạo ra sự nhất quán về ý chí và
hành động trong cơ quan, chi bộ đảng các đoàn thể và các tổ
chức khác trong nhà trường.
Quản lý nâng cao nhận thức về GDHN cho HS THCS
cho đội ngũ GV là nâng cao nhận thức về vai trò, trách nhiệm
của lãnh đạo, CBQL, đội ngũ GV và các đoàn thể chính trị
trong nhà trường đối với công tác này. Trong yêu cầu của sự
phát triển và mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo
hiện nay của thành phố Hà Nội nói chung, của các trường
THCS quận Hoàng Mai nói riêng, vấn đề đặt ra là cần phải
GDHN cho HS THCS cho đội ngũ GV là yếu tố quyết định
chất lượng hướng nghiệp trong nhà trường. Vì vậy, nhận thức
về GDHN cho HS THCS cho đội ngũ CB, GV vừa là mục tiêu
vừa là biện pháp thực hiện nhằm nâng cao kỹ năng, tính
chuyên môn hóa và năng lực cho bộ máy làm công tác GDHN
cho HS THCS.
Hiệu trưởng, các CBQL phải có nhận thức đúng đắn và sâu
sắc về công tác GDHN cho HS THCS cho đội ngũ GV; phải
xem công tác này là nhiệm vụ trọng tâm, thể hiện rõ chức năng
quản lý nhà trường của lãnh đạo; phải xác định nâng cao nhận
thức GDHN cho HS THCS cho đội ngũ GV là phát huy nội lực,


tiềm năng của mỗi GV để thực hiện có hiệu quả cao về công tác
giảng dạy, nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Đồng

thời Hiệu trường cần nghiên cứu đường lối chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước về GDHN cho HS THCS trong bối
cảnh hiện nay.
- Cách thức thực hiện
Nâng cao chất lượng GDHN cho HS THCS trong bối cảnh
hiện nay; cần sử dụng nhiều hình thức tác động và làm cho đội
ngũ CB, GV có nhận thức đúng đắn, như:
Tuyên truyền, quán triệt các chủ trương, chính sách của
Đảng, Nhà nước và của ngành về GDHN cho HS THCS, nâng
cao chất lượng đội ngũ GV trong nhà trường thông qua hội
nghị, mở các lớp tập huấn, các cuộc họp hội đồng sư phạm,
các buổi chào cờ,.... Trên cơ sở các văn bản của cấp trên, HT
cụ thể hóa thành chủ trương, kế hoạch của nhà trường đối với
từng vấn đề; sau đó triển khai, phổ biến rộng rãi các kế hoạch
đó nhằm làm cho đội ngũ GV thấy rõ vai trò, trách nhiệm của
mình với yêu cầu phát triển và nâng cao chất lượng giáo dục,
đồng thời xác định nhiệm vụ của mình trong việc nâng cao
trình độ về CNTT để đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao về chất


lượng đội ngũ. Từ đó, nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức
tự giác, tính tích cực trong việc ứng dụng CNTT cũng như
nâng cao năng lực ứng dụng CNTT trong DH, nghiên cứu.
Việc làm này cần phải được nhà trường thực hiện thường
xuyên, lâu dài và có kế hoạch trong nhiều năm, trong từng
thời điểm, từng điều kiện cụ thể.
Là người tiên phong, đi đầu trong việc ứng dụng các tiện
ích của CNTT, là người tạo ra phong trào và là tấm gương
sáng cho cán bộ, GV trong nhà trường noi theo. CBQL cần
tạo ra một bầu không khí làm việc cởi mở, thân thiện, biết

chia sẻ, hỗ trợ và tin cậy lẫn nhau sẽ góp phần rất lớn để thực
hiện thành công mục tiêu đổi mới bằng các chương trình học
tập, bồi dưỡng GV, bồi dưỡng theo chu kì, bồi dưỡng thường
xuyên. Khi nhận thức được rõ vấn đề đó, chắc chắn mỗi GV
sẽ nâng cao tinh thần trách nhiệm, tâm huyết với chuyên môn
để đầu tư công sức vào mỗi bài giảng hơn theo đúng yêu cầu
cần thiết trong tình hình hiện nay. Bởi vậy, nếu chỉ có nhà QL
cùng tập thể lãnh đạo nhận thức đầy đủ thì chưa đem lại kết
quả mong đợi, mà nhà QL phải làm cho tập thể cùng nhận
thức một cách sâu sắc và đầy đủ.
Cần thường xuyên theo dõi tư tưởng, thái độ của GV


trong việc ứng dụng CNTT vào dạy học để có sự hướng dẫn,
điều chỉnh kịp thời, giúp GV có nhận thức, suy nghĩ đúng
đắn, từ đó có những hành động thiết thực trong việc nâng cao
năng lực ứng dụng CNTT của GV.
Xây dựng kế hoạch, các quy định về QL điều hành, khai
thác và bảo vệ. Khi tổ chức thực hiện cần quan tâm đến hoạt
động kiểm tra, đánh giá quá trình nhận thức, những tâm tư
tình cảm, ý chí khắc phục khó khăn của mọi người để thực
hiện mục tiêu đã đề ra. Kiểm tra phải có sự đánh giá theo từng
thời gian nhất định. Việc đánh giá quá trình nhận thức của đội
ngũ GV phải thực hiện một cách tế nhị, khéo léo. Đặc biệt,
đối với GV có tuổi nghề cao có nhiều kinh nghiệm trong DH,
việc tiếp cận CNTT của họ rất khó khăn. Trong các trường
hợp này thường dùng các biện pháp nêu gương, động viên
thuyết phục là chủ yếu, hạn chế các biện pháp hành chính
cưỡng bức. Ngoài ra, nhà trường cũng có thể những hình thức
khác như:

Cung cấp các văn bản chỉ đạo của các cấp các ngành về sự
cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng CNTT; cung cấp các thông
tin về xu thế đổi mới của thời đại,…được đăng tải trên website
của trường, đồng thời xây dựng văn bản hướng dẫn cụ thể cho


từng bộ môn, cụ thể cho từng bài học,…nhằm nâng tầm hiểu
biết cho GV.
Tổ chức cho GV đi tham quan thực tế ở một số trường
đã có sự thành công khi ứng dụng CNTT. Thường xuyên tổ
chức tập huấn, giao lưu giữa GV với các GV rất am hiểu về
CNTT trong giáo dục hoặc các chuyên gia về CNTT.
Nhà trường chỉ đạo các tổ bộ môn đẩy mạnh ứng dụng
CNTT vào DH trong từng bài học, từng modul,…đưa vào kế
hoạch năm học như là nhiệm vụ trọng tâm.
Phân công, bố trí thời khóa biểu, phòng bộ môn phù hợp
để GV dễ dàng tham gia tiết dạy có ứng dụng CNTT.
- Điều kiện đảm bảo
- Hiệu trưởng cần phải là người đi đầu, có nhận thức tích
cực về GDHN, từ đó tuyên truyền và phổ biến cho giáo viên,
học sinh và phụ huynh học sinh nhà trường cung nâng cao
nhận thức và chung tay làm tốt hoạt động GDHN.
- Hiệu trưởng cũng như các giáo viên phải luôn cập nhật
thông tin qua sách báo, mạng internet, đài phát thanh, truyền
hình…các thông tin mang đến cho thầy cô sự phong phú, hấp


dẫn, tính thời sự, cập nhật các xu hướng nghề nghiệp,...các
thông tin về GDHN. Các thông tin chính là cơ sở để các thầy
cô có thể giúp học sinh mở ra được những định hướng về xu

hướng nghề nghiệp trong tương lai, xác định xu hướng phát
triển của thị trường nơi các em sẽ hội nhập. Thông tin về
hướng nghiệp vô cùng đa dạng và phong phú, vì thế thầy cô
cần phải hỗ trợ, định hướng để học sinh có thể chọn lọc được
những thông tin cần thiết cho việc lựa chọn nghề nghiệp trong
tương lai của mình.
- Hướng dẫn học sinh, phụ huynh học sinh tự tìm hiểu
các thông tin về nghề nghiệp qua các nguồn thông tin khác
nhau như sách hướng nghiệp của nhà trường, trên các phương
tiện thông tin đại chúng và qua người thân.
- Bên cạnh đó, nhà trường cần phải làm tốt công tác
tham mưu, phối hợp với các lực lượng xã hội để huy động
mọi lực lượng xã hội tham gia vào công tác GDHN cho học
sinh.
- Tổ chức đổi mới thiết kế các nội dung, chương trình
giáo dục hướng nghiệp cho học sinh các trường trung học


cơ sở đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ
thông mới
- Mục đích
Tổ chức đổi mới thiết kế các nội dung, chương trình
GDHN phù hợp với HS THCS và phù hợp điều kiện về mặt đội
ngũ đến chất lượng giáo dục HS THCS sẽ giúp nâng cao chất
lượng, hiệu quả GDHN.
- Nội dung biện pháp
Trong nội dung chương trình hướng nghiệp, cần có phần
thích đáng dành cho địa phương nhằm trực tiếp góp phần
hướng việc học tập của học sinh gắn với cộng đồng, với thực
tiễn phát triển vốn hết sức phong phú và đa dạng theo các

vùng miền; tùy thuộc đặc điểm địa dư, điều kiện riêng về phát
triển kinh tế xã hội, từng nhà trường phổ thông theo đặc điểm
vùng miền sẽ chọn lọc các nhóm chủ đề thiết thực và phù hợp.
Nội dung nên tập trung vào giới thiệu các ngành nghề, biên
soạn tài liệu về GDHN. Thiết lập hệ thống chương trình hướng
nghiệp, cần có phần thích đáng dành cho địa phương nhằm trực
tiếp góp phần hướng việc học tập của học sinh gắn với cộng


đồng; tùy thuộc đặc điểm địa dư, điều kiện riêng về PT KT-XH,
từng nhà trường phổ thông theo đặc điểm vùng miền sẽ chọn lọc
các nhóm chủ đề thiết thực và phù hợp.
- Cách thức thực hiện
Cần tăng thêm các chủ đề giúp học sinh tự nhận định
đánh giá năng lực bản thân, có tài liệu giới thiệu về các ngành
nghề, cơ sở đào tạo. Tăng thời lượng cho việc tư vấn chọn
ngành nghề.
Xây dựng nội dung chương trình GDHN phải có sự chọn
lọc sao cho phù hợp với CT GDPT, với năng lực học sinh để
các em tiếp cận các điều kiện thuận lợi trong việc định hướng
nghề nghiệp. Đồng thời nội dung GDHN phù hợp có tác động
đến viêc cung cấp nguồn lực cho địa phương. Nội dung
GDHN phải thể hiện tính thiết thực, theo đặc điểm tâm lý độ
tuổi học sinh. Mặt khác, chương trình nội dung GDHN phải
xây dựng theo hướng mở, không cứng nhắc, được liên thông
các cấp học, kiến thức gắn nhu cầu ngành nghề phát triển của
địa phương.
Chỉ đạo công tác GDHN được thực hiện thông qua tất cả
các môn học và hoạt động giáo dục, tập trung ở các môn

Công nghệ, Tin học, Khoa học tự nhiên, Nghệ thuật, Giáo dục
công dân ...
Đảm bảo về nhân sự phụ trách cho mỗi chuyên đề như:
nhân viên phòng thí nghiệm hoặc mời các chuyên gia có hiểu
biết, kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực chuyên môn của
những chuyên đề học tập có tính thực hành, hướng nghiệp
hướng dẫn học sinh học những nội dung phù hợp của các
chuyên đề học tập này.
- Điều kiện đảm bảo
Lãnh đạo các trường THCS cần mời các đội ngũ chuyên
gia về GDHN để xây dựng chương trình, nội dung GDHN cho
phù hợp nhà trường.
Xây dựng đội ngũ giáo viên, cán bộ để thực thi, vận
dụng chương trình đó vào thực tiễn.
Chuẩn bị đầy đủ các nguồn lực về nhân lực, vật lực đáp
ứng yêu cầu GDHN theo chương trình GDPT đổi mới.
- Tổ chức đổi mới các hình thức giáo dục hướng
nghiệp cho học sinh các trường trung học cơ sở đáp ứng
yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới


- Mục đích
Kết quả nghiên cứu phần thực trạng cho thấy, hình thức
GDHN cho HS THCS còn đơn điệu, nghèo nàn. Điều đó ảnh
hưởng không nhỏ đến hiệu quả GDHN trong các trường
THCS quận Hoàng Mai hiện nay. Do vậy cần đổi mới các
hình thức GDHN cho học sinh các trường THCS đáp ứng yêu
cầu của chương trình GDPTmới nhằm giúp HS nắm được cấu
trúc của nâng cao chất lượng hoạt động hướng nghiệp. Nắm

được cách tổ chức triển khai những nội dung cơ bản trong
hoạt động GDHN ở trường THCS.
- Nội dung biện pháp
Hoạt động GDHN có những đặc thù riêng về mặt
phương pháp tổ chức học tập cho học sinh. Tính đặc thù thể
hiện ở vai trò là chủ thể hoạt động của HS các hoạt động học
tập của HS được lặp lại và liên tục, có liên quan với nhiều
nguồn từ ngoài nhà trường và góp phần vào việc phát triển
tính tích cực hoạt động của HS.
Trong Chương trình mới PT, GDHN được tổ chức thông
qua nhiều loại hình. Trong đó, HĐ trải nghiệm được tổ chức
trong và ngoài lớp học, trong và ngoài trường học; theo quy


mô nhóm, lớp học, khối lớp hoặc quy mô trường; với các hình
thức tổ chức chủ yếu: thực hành nhiệm vụ ở nhà, sinh hoạt
tập, dự án, làm việc nhóm, trò chơi, giao lưu, diễn đàn, hội
thảo, tổ chức sự kiện, câu lạc bộ, cắm trại, tham quan, khảo
sát thực địa, thực hành lao động, hoạt động thiện nguyện,…
Cơ sở giáo dục quyết định lựa chọn những nội dung, hình
thức hoạt động trong chương trình phù hợp với điều kiện của
nhà trường và địa phương.
- Cách thức thực hiện
Để tổ chức đổi mới các hình thức GDHN cho học sinh
các trường THCS đáp ứng yêu cầu của chương trình GDPT
mới cần thực hiện:
Tổ chức lồng ghép GDHN với hoạt động trải nghiệm:
Hoạt động trải nghiệm thực hiện mục tiêu hình thành các
phẩm chất, thói quen, kỹ năng sống,... thông qua sinh hoạt tập
thể, câu lạc bộ, tham gia các dự án học tập, các hoạt động xã

hội, thiện nguyện, hoạt động lao động,... hoạt động hoạt động
trải nghiệm của bản thân, mỗi học sinh vừa là người tham gia,
vừa là người thiết kế và tổ chức các hoạt động cho chính
mình, qua đó tự khám phá, điều chỉnh bản thân, điều chỉnh


cách tổ chức hoạt động, tổ chức cuộc sống để sinh hoạt và
làm việc có kế hoạch, có trách nhiệm. Ở giai đoạn này, mỗi
học sinh cũng bắt đầu xác định được năng lực, sở trường và
chuẩn bị một số năng lực cơ bản của người lao động tương lai
và người công dân có trách nhiệm.
Đối với HS THCS, GDHN tập trung nhiều hơn vào các
hoạt động xã hội, hoạt động phục vụ cộng đồng và bắt đầu
đẩy mạnh các hoạt động hướng nghiệp. Tuy nhiên hoạt động
phát triển cá nhân, hoạt động lao động vẫn được tiếp tục triển
khai để phát triển các phẩm chất và kỹ năng sống của học
sinh.
Tổ chức GDHN ngay tại địa phương: Nội dung giáo dục
ở các địa phương là những vấn đề cơ bản hoặc thời sự về văn
hóa, lịch sử, địa lý, kinh tế, xã hội, môi trường, hướng
nghiệp,... của địa phương bổ sung cho nội dung giáo dục bắt
buộc chung thống nhất trong cả nước, nhằm trang bị cho HS
những hiểu biết văn hóa quê hương nơi sinh sôngs, bồi dưỡng
cho HS tình yêu quê hương, ý thức tìm hiểu và vận dụng
những điều đã học để góp phần giải quyết những vấn đề của
quê hương. Ngoài ra, còn có hình thức khác như:


- Hội thảo câu lạc bộ, báo tường, trao đổi với học sinh cũ
của trường nay thành đạt, mít tinh, hội diễn, vui chơi.

- Trao đổi, ký kết hợp đồng, tham quan, báo cáo trao đổi
với cơ sở sản xuất.
- Triển lãm kết quả học tập và đồ dùng trực quan…
- Tổ chức diễn đàn, nói chuyện thời sự, nghe báo cáo của
cán bộ cấp trên về những vấn đề mang tính thời sự của địa
phương. Hoạt động GDHN cho học sinh THCS còn được
thực hiện trong quá trình giảng dạy các bộ môn khoa học cơ
bản. Những kiến thức trong các môn học mà học sinh lĩnh hội
sẽ tạo thành nền móng cho quá trình tiếp thu kiến thức nghề
nghiệp bởi lẽ đó là hệ thống tri thức cơ bản, chung nhất, được
tất cả các ngành nghề lấy đó làm điểm tựa để bồi đắp dần tri
thức chuyên ngành cho giai đoạn tiếp theo.
Nội dung kiến thức PT đã bao gồm trong đó một lượng
thông tin khá phong phú về nghề nghiệp: công cụ và phương
tiện lao động thông qua môn vật lý, công cụ và phương tiện tư
duy trong quá trình lao động, thông qua môn toán học, biến
đổi nguyen vật liệu thông qua các môn hoá học, vật lý; Biến
đổi vật chất hưu cơ thông qua môn sinh học, hoá học; Quan


hệ giữa con người với tự nhiên trong lao động thông qua môn
văn học; Điều kiện tự nhiên và xã hội của quá trình lao động
thông qua môn địa lý, lịch sử; Lịch sử biến đổi tự nhiên và xã
hội thông qua môn lịch sử…
Trong hoạt động GDHN, sự tham gia của các tổ chức và
lực lượng xã hội có vai trò quan trọng đó là tổ chức Đoàn
thanh niên CS HCM với tư cách là một thành phần của hệ
thống hướng nghiệp đó là hình thành cơ sở đạo đức của lý
tưởng và hứng thú nghề nghiệp cho học sinh, là sự tham gia
tích cực, trước tiên vào quá trình giải quyết những vấn đề

hướng nghiệp.
Với hình thức và phương pháp cơ bản của công tác
hướng nghiệp. BCH Đoàn trường có thể: thuyết trình mạn
đàm, trao đổi, hội nghị, thông tin, gặp gỡ, dạ hội, báo chí,
giao lưu với các cơ sở đoàn ngoài nhà trường. Đó chính là
hướng nghiệp qua hoạt động ngoài giờ trên lớp.
Trong hoạt động GDHN thfi sự phối hợp giữa nhà
trường và gia đình là vô cùng hữu ích. Hơn thế nữa, cha mẹ
HS là lực lượng làm công tác hướng nghiệp rất tốt vì họ là
những người trực tiếp dạy dỗ, giáo dục con em mình. Do đó,


họ là người thấu hiểu, nắm bắt được một phần mong muốn,
nguyện vọng, nhu cầu cũng như sở trường, năng lực của còn
em. Từ đó, giúp các em lựa chọn con đường đi đúng đắn cho
mình.
- Điều kiện đảm bảo
Sự đồng thuận, ủng hộ, quan tâm của các tổ chức, các
lực lượng và sự huy động vật lực từ phía phụ huynh, cha mẹ
HS để hoạt động GDHN được tiến hành đa dạng, thường
xuyên.
Quán triệt, chỉ đạo và theo dõi sát sao hoạt động lồng
ghép các nội dung GDHN của GV vào các môn học cụ thể để
mang lại hiệu quả cao nhất.
- Tăng cường công tác tư vấn hướng nghiệp cho học
sinh trong trường trung học cơ sở
- Mục đích
Từ quá trình khảo sát, nghiên cứu, phân tích các số liệu
và cho ra kết quả nghiên cứu thực trạng ở chương 2 cho thấy,
các trường THCS quận Hoàng Mai Hà Nội chưa thực sự đầu

tư bài bản cho bộ máy làm công tác TVHN. Do vậy, để nâng


cao hiệu lực quản lý GDHN cho HS THCS cần thiết phải tăng
cường công tác tư vấn hướng nghiệp cho HS THCS.
- Nội dung thực hiện
Trang bị hoặc củng cố kiến thức về các lĩnh vực nghề
cho HS trong việc khám phá sở thích, khả năng nghề nghiệp
của bản thân; Giúp các em biết liên hệ sự hiểu biết về bản
thân với thông tin về thị trường tuyển dụng lao động, thông
tin về ban học, ngành học hay nghề học ở các cơ sở đào tạo,
phân tác phân luồng sau THCS để xác định con đường phát
triển sau khi tốt nghiệp THCS có lựa chọn phù hợp; Từ đó, có
kế hoạch phát triển công tác GDHN tại cơ sở giáo dục và có
kế hoạch hỗ trợ học sinh chọn hướng học, chọn nghề phù hợp.
Mục đích của việc tư vấn tuyển sinh là giúp HS chọn
trường thi vào cấp học cao hơn phù hợp với nguyện vọng và
năng lực của bản thân.Việc phân chia học sinh theo nguyện
vọng và kết quả học là để giúp các em chọn trường thi phù
hợp vơi bản bản thân. Ví dụ, học sinh thích ngành xây dựng,
và nếu em học giỏi thì có thể chọn thi vào trường đại học kiến
trúc, ngành xây dựng. Nếu em học khá thì có thể chọn thi vào
trường đại học công nghiệp, nếu em học mức trung bình thì


có thể chọn thi vào các trường CĐ hay trung cấp nghề có đào
tạo ngành xây dựng. Việc chọn trường thi phù hợp với khả
năng học tập sẽ giúp các em có khả năng thi đỗ vào cao đẳng,
đại học cao hơn.
Công tác phân chia học sinh theo nguyện vọng, năng lực

và kết quả học tập để giúp các em chọn trường thi phù hợp rất
quan trọng. Nhóm TVV cần chú ý, khi phân chia các em vào
4 nhóm, người hướng dẫn từng nhóm phải hiểu rõ học sinh do
nhóm mình phụ trách có kết quả học như thế nào để hướng
dẫn thông tin tuyển sinh cho phù hợp.
- Cách thức thực hiện
Để tăng cường tư vấn hướng nghiệp cần thành lập phòng
hướng nghiệp, tư vấn nghề ngay tại trường. Người tham gia
công tác tư vấn: Nếu có giáo viên tư vấn chuyên nghiệp tốt
nghiệp khoa tâm lý giáo dục thì rất tốt, mỗi trường nên có một
giáo viên, nhưng trong tình hình hiện nay các trường chưa thể
có giáo viên tư vấn chuyên nghiệp thì có thể là GVCN, GV bộ
môn, GV kỹ thuật – những người có những hiểu biết nhất
định về tâm lý giáo dục, có năng lực giao tiếp với HS và
PHHS, các cựu HS hoặc PHHS am hiểu về nghề. Cần xây


dựng đội ngũ cộng tác viên tư vấn nghề nghiệp tham gia tích
cực vào hoạt động tư vấn hướng nghiệp trong nhà trường.
Giới thiệu về đặc điểm các lĩnh vực ngành nghề trong
XH , về hệ thống các trường ĐT và phương hướng phát triển
KT-XH của đất nước, của địa phương một cách chi tiết.
Thành lập Tổ TVHN thành lập theo đúng quy định của
điều lệ trường PT với các thành viên là những cá nhân có
năng lực, nhiệt tình, trách nhiệm. Phụ trách Tổ có thể là hiệu
trưởng trực tiếp làm nhưng cũng có thể phân công cho một
phó hiệu trưởng đảm trách. Tổ có quy chế làm việc, có quy
định rõ chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của từng thành
viên và điều kiện để các thành viên làm việc. Tổ có trách
nhiệm tư vấn cho hiệu trưởng về việc lên kế hoạch hoạt động,

triển khai thực hiện, theo dõi và đánh giá các mặt hoạt động.
Tăng cường các loại hình hướng nghiệp, dạy nghề sao
cho phù hợp với nguyện vọng số đông của học sinh, thích hợp
với hoàn cảnh, điều kiện kinh tế của địa phương.
Hàng tháng, trong các buổi họp rút kinh nghiệm về
chuyên môn của nhà trường thì tổ TVHN cũng phải có phần
sơ kết của tình hình GDHN. Việc sơ kết thường xuyên theo


định kỳ hàng tháng giúp cho hoạt động nhanh chóng đưa vào
nề nếp ổn định, đó như là một hoạt động thường xuyên bên
cạnh các hoạt động chuyên môn khác của nhà trường. Hàng
năm, Báo cáo về hướng nghiệp phải chỉ ra được những ưu
điểm và tồn tại, bài học kinh nghiệm, phân tích nguyên nhân
chủ quan và khách quan từ các phía để rút kinh nghiệm, đồng
thời báo cáo cần có thống kê hiệu quả của GDHN thông qua
số lượng, tỷ lệ học sinh tham gia vào các trường đại học, cao
đẳng, trung học chuyên nghiệp hoặc đi làm vv…
Bộ phận tư vấn hướng nghiệp cần có kế hoạch cụ thể, rõ
ràng. Kế hoạch phải đạt được các mục tiêu về giáo dục bao
gồm kiến thức, kỹ năng và thái độ theo quy định của chương
trình, đáp ứng được các mục tiêu giáo dục của Ngành, của Sở
đưa ra hàng năm và các con đường để đạt được mục tiêu đó.
Kế hoạch cũng phân công trách nhiệm cụ thể cho từng tổ
nhóm, cá nhân trong nhà trường, định rõ thời gian, tiến độ để
mọi người căn cứ thực hiện.
Công tác hướng nghiệp phải được căn cứ vào mục tiêu
đào tạo của ngành, của sở và được cụ thể hóa trong từng học
kỳ, từng tháng, từng tuần. Kế hoạch được xây dựng dựa trên
cơ sở những kết quả rút ra từ việc kiểm tra, tổng kết kinh

nghiệm của các năm học trước, phối hợp cập nhật với các yêu
cầu giáo dục của năm học tiếp theo.
Bộ phận tư vấn hướng nghiệp cần có kế hoạch cụ thể, rõ
ràng. Kế hoạch phải đạt được các mục tiêu về giáo dục bao
gồm kiến thức, kỹ năng và thái độ theo quy định của chương
trình, đáp ứng được các mục tiêu giáo dục của ngành, của sở
đưa ra hàng năm và các con đường để đạt được mục tiêu đó.
Kế hoạch cũng phân công trách nhiệm cụ thể cho từng tổ
nhóm, cá nhân trong nhà trường, định rõ thời gian, tiến độ để
mọi người căn cứ thực hiện.
Các đơn vị cần xây dựng kế hoạch thực hiện GDHN cho
học sinh đến từng tháng và thông báo đến từng giáo viên và
học sinh để thực hiện. Tổ TVHN do 01 đồng chí Phó hiệu
trưởng phụ trách, thành viên là các giáo viên chủ nhiệm, đặc
biệt chủ nhiệm khối 9, giáo viên môn công nghệ, giáo viên
phụ trách HĐGD NGLL và Bí thư đoàn trường. Tổ tư vấn có
trách nhiệm tham mưu cho BGH nhà trường về công tác
hướng nghiệp, đồng thời tư vấn cho giáo viên, học sinh về nội
dung, chương trình, hoạt động, phương pháp và hình thức tổ
chức hoạt động.