quản lý rủi ro trong thực hiện dự án “đầu tư tiếp nước, cải tạo, khôi phục sông tích

L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan đ tài Lu n v n này là s n ph m nghiên c u c a riêng cá
nhân tôi. Các s li u và k t qu trong lu n v n là hoàn toàn đúng v i th c t và ch a
đ

c ai công b trong t t c các công trình n

đ

c ghi rõ ngu n g c.

c nào tr

Hà N i, ngày

c đây. T t c các trích d n đã

tháng

n m 2016

Tác gi lu n v n

Nguy n Tu n V


L IC M

N

Lu n v n th c s chuyên ngành Qu n lý xây d ng v i đ tài:

Qu n lý r i ro trong th c hi n d án: “
sông Tích” đ

u t ti p n

c, c i t o, khôi ph c

c hoàn thành v i s giúp đ c a Phòng đào t o

h c, Khoa công trình - Tr

ng

i h c và Sau

i

i h c Th y L i, cùng các th y cô giáo, b n bè, đ ng

nghi p và gia đình.
H c viên xin g i l i cám n sâu s c đ n PGS.TS
h

inh Tu n H i tr c ti p

ng d n và s giúp đ t n tình PGS. TS. Lê V n Ki u đã cung c p các ki n th c

khoa h c c n thi t trong quá trình th c hi n lu n v n. Xin chân thành c m n các th y,
cô giáo thu c khoa Công trình, phòng đào t o

i h c và Sau đ i h c tr

ng

ih c

Th y L i đã t o m i đi u ki n thu n l i cho h c viên hoàn thành t t lu n v n th c s
c a mình.
Nh ng l i sau cùng xin dành cho gia đình, cùng các đ ng nghi p đã chia s khó
kh n và t o đi u ki n t t nh t đ tôi hoàn thành đ

c lu n v n t t nghi p này.

V i th i gian và trình đ còn h n ch , lu n v n không th tránh kh i nh ng
thi u sót và r t mong đ

ch

ng d n và đóng góp ý ki n c a các th y cô giáo, c a

đ ng nghi p.

Hà N i, ngày

tháng n m 2016

Tác gi lu n v n

Nguy n Tu n V

-ii-


M CL C
PH N M

U .............................................................................................................1

1. Tính c p thi t c a đ tài...............................................................................................1
2. M c đích c a đ tài......................................................................................................2
3. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài.....................................................................3
4.

it

ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài. ..............................................................3

5. Cách ti p c n và ph
6. K t qu d ki n đ t đ
CH

ng pháp nghiên c u. .................................................................3
c.............................................................................................3

NG 1: T NG QUAN V R I RO ...................................................................5

1.1. T ng quan v r i ro. .................................................................................................5
1.1.1. Khái ni m r i ro trong quá trình xây d ng. ...........................................................5
1.1.2. Qu n lý r i ro trong quá trình xây d ng. .............................................................13
1.1.3. S c n thi t ph i nghiên c u, đánh giá tác đ ng c a r i ro trong quá trình thi

công xây d ng. ..............................................................................................................23
1.2. Qu n lý r i ro trong các công trình xây d ng t i Vi t Nam hi n nay. ...................23
1.2.1.

c đi m các công trình xây d ng t i Vi t Nam. ...............................................23

1.2.2. M t s r i ro đi n hình trong l nh v c xây d ng. ...............................................25
1.3. Th c tr ng v qu n lý r i ro trong các công trình th y l i t i Vi t Nam. ..............28
1.3.1.

c đi m thi công các công trình th y l i. .........................................................28

1.3.2. R i ro và th c tr ng qu n lý r i ro các các công trình th y l i. ..........................29
K T LU N CH

NG 1 ..............................................................................................53

CH

S

NG 2: C

LÝ THUY T QU N LÝ R I RO TRONG THI CÔNG

XÂY D NG. ................................................................................................................31
2.1. Các nguyên nhân d n đ n r i ro trong quá trình thi công. .....................................31
2.1.1. R i ro do các y u t ng u nhiên tác đ ng t bên ngoài (môi t

ng, khí h u). ...31

2.1.2. R i ro do các nguyên nhân k thu t. ...................................................................34
2.1.2. Các r i ro

khâu ki m tra, giám sát, nghi m thu, bàn giao. ...............................37

2.1.4. R i ro do các nguyên nhân xu t phát t th t c hành chính, pháp lý. ................38
2.2. C s lý thuy t trong qu n lý r i ro trong quá trình thi công.................................39
2.2.1. Nh n d ng r i ro. .................................................................................................39
2.2.2. o l

ng, đánh giá tác đ ng c a r i ro t i quá trình thi công. ...........................40
-iii-


2.2.3. Các ph
2.3. Các b

ng pháp qu n lý, ph n ng v i r i ro trong quá trình thi công. ........... 43

c qu n lý r i ro c a d án. ........................................................................ 49

2.3.1. Xác đ nh r i ro..................................................................................................... 49
2.3.2. L p k ho ch qu n lý r i ro. ................................................................................ 49
2.3.3. Ti n hành phân tích r i ro đ nh tính. ................................................................... 50
2.3.4. Ti n hành phân tích r i ro đ nh l

ng. ................................................................ 50

2.3.5. L p k ho ch ng phó v i r i ro. ........................................................................ 50

2.3.6. Quá trình qu n lý r i ro trong thi công xây d ng công trình. ............................. 51
2.3.7. Nh ng nguyên t c chung kh c ph c r i ro trong thi công công trình th y l i. .. 51
K T LU N CH

NG 2 .............................................................................................. 30

CH

XU T CÁC GI I PHÁP GI M THI U R I RO TRONG

NG 3:

QUÁ TRÌNH TH C HI N THU C D

ÁN : “

U T

TI P N

C, C I

T O, KHÔI PH C SÔNG TÍCH” ........................................................................... 54
3.1. Gi i thi u v D án. ............................................................................................... 54
3.1.1. M c tiêu, quy mô d án....................................................................................... 54
3.1.2. Các gói th u công trình th y l i và quá trình th c t tri n khai d án. .............. 59
3.1.3. S đ t ch c qu n lý c a d án. ........................................................................ 63
3.2. Các r i ro th

ng g p trong quá trình thi công các công trình th y l i................. 63

3.2.1. S c n n móng công trình. ................................................................................ 63
3.2.2. S c cát ch y hay cát đùn vào h móng. ........................................................... 64
3.2.3. S c vòng vây c c ván thép, thùng ch p ........................................................... 64
3.2.4. S c móng c c khoan nh i ................................................................................ 65
3.2.5. Các s c

h ch a ............................................................................................ 66

3.3. Các r i ro đ

c ghi nh n trong quá trình thi công D án ...................................... 67

3.3.1. R i ro liên quan đ n đ n đi u ki n đ a ch t ........................................................ 67
3.3.2. Thay đ i, đi u ch nh, b sung so v i thi t k đã đ

c phê duy t ....................... 68

3.3.3. Bi n pháp thi công thay đ i................................................................................. 69
3.3.4. Ch m ti n đ do b trí ngu n v n ....................................................................... 70
3.3.5. Ch m ti n ti n đ do các nhà th u ...................................................................... 70
3.3.6. Ch m tr bàn giao gi i phóng m t b ng.............................................................. 70
3.4. Th c tr ng công tác qu n lý r i ro trong d án “

u t ti p n

c, c i t o, khôi

ph c sông Tích”............................................................................................................. 71
-iv-

3.4.1. V n đ r i ro liên quan đ n k thu t, bi n pháp thi công....................................71
3.4.2. V n đ r i ro ngu n v n ......................................................................................72
3.4.3.

i v i công tác gi i phóng m t b ng.................................................................72

3.5. Các c s đ ki n ngh qu n lý r i ro trong thi công. ............................................73
3.5.1. ánh giá các nhân t r i ro c a d án b ng ma tr n Kh n ng-Tác đ ng. .........73
3.5.2. Phân lo i các nhân t r i ro c a d án.................................................................77
3.5.

xu t các gi i pháp gi m thi u r i ro trong quá trình thi công các công trình

th y l i. ..........................................................................................................................78
3.5.1. Nh ng ki n ngh , đ su t tr

c m t cho các r i ro. ............................................78

3.5.2. Gi i pháp liên quan đ n v n đ thay đ i và đi u ch nh thi t k ..........................79
3.5.3. Nh ng đ su t gi i pháp k thu t quá trình thi công...........................................80
3.5.4. Gi i pháp cho v n đ m t an toàn lao đ ng trên công tr
3.5.6. Các gi i pháp đ i v i bi n đ ng th tr

ng .............................98

ng v giá nguyên v t li u ....................98

3.5.7. Các gi i pháp đ i v i tác đ ng khách quan bên ngoài ........................................99

3.6. L p k ho ch ng phó trong tr

ng h p s c x u x y ra .....................................99

K T LU N VÀ KI N NGH .....................................................................................106
K T LU N .................................................................................................................106
KI N NGH .................................................................................................................107
TÀI LI U THAM KH O ...........................................................................................108

-v-


DANH M C CÁC CH

VI T T T

Ch vi t t t
Q
BVTC
C T
DA T
TXD

Tên đ y đ
Quy t đ nh
B n v thi công
Ch đ u t
D án đ u t
u t xây d ng

CTTL

Công trình th y l i

GPMB

Gi i phóng m t b ng

TVGS

T v n giám sát

KT-XH

Kinh t xã h i

NSNN

Ngân sách nhà n

QLDA

Qu n lý d án

QLRR

Qu n lý r i ro

TDT

T ng d toán

c

HMCT

H ng m c công trình

TM T

T ng m c đ u t

TP

Thành ph

UBND

U ban nhân dân

VLXD

V t li u xây d ng

V T

V nđ ut

XD

Xây d ng

TT

Th t

-vi-


DANH M C HÌNH, S

Hình 1.1: Quá trình qu n lý r i ro trong xây d ng........................................................21
Hình 1.2: Vòng tròn xác đ nh, đánh giá và ph n ng v i r i ro ...................................21
Hình 1.3: Các r i ro đi n hình c a d án b t ngu n t giai đo n chu n b đ u t ........26
Hình 1.4: Các r i ro đi n hình c a d án

giai đo n th c hi n đ u t ........................27

Hình 1.5: S đ qu n lý r i ro .......................................................................................51
Hình 3.1. Ph i c nh c m công trình đ u m i ................................................................54
Hình 3.2: Mô hình ho t đ ng Ban .................................................................................63
Hình 3.3: S c s t lún móng ........................................................................................64
Hình 3.3: Hi n t

ng cát ch y, cát đùn vào h móng khi thi công móng kè ................64

Hình 3.4: Hi n t

ng n t đ

ng bê tông ......................................................................65

Hình 3.5: Thi công c c khoan nh i ...............................................................................66
Hình 3.6: S c v đ p ..................................................................................................67
Hình 3.7: S t tr

t t i khu v c

m Sen ......................................................................68

Hình 3.8: Thi công thí đi m ô c ..................................................................................70
Hình 3.9: Ma tr n kh n ng x y ra-m c đ tác đ ng đánh giá cho d án ....................76

-vii-


DANH M C B NG, BI U
B ng 1.1: Danh sách các r i ro .................................................................................... 13
B ng 1.2: Danh sách các tác đ ng c a r i ro ................................................................ 13
B ng 1.3: Các ngu n nguyên nhân t o nên r i ro ......................................................... 13
B ng 1.4. Th ng kê các s c công trình xây d ng theo lo i công trình ...................... 29
B ng 3.1: Danh m c r i ro do môi tr

ng. ................................................................... 32

B ng 3.2: Danh m c các r i ro trong thi công, k thu t xây d ng ............................... 35
B ng 3.3: Danh m c qu n lý r i ro giám sát d án...................................................... 38
B ng 3.4: T ng h p các ch tiêu k thu t ch y u ........................................................ 56
B ng 3.5: T ng h p m t s nhân t r i ro c a d án ................................................... 74
B ng .3.6 : B ng đánh giá kh n ng - tác đ ng c a các nhân t r i ro trong d án ..... 75

B ng 3.7: T ng h p đánh giá các nhân t r i ro c a d đ u t ti p n

c, c i t o, khôi

ph c sông Tích. ............................................................................................................. 76

-viii-


PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài.
D án: “

u t ti p n

c, khôi ph c sông Tích t xã L

ng Phú, huy n Ba Vì, thành

ph Hà N i” có chi u dài kho ng 110km, b t ngu n t huy n Ba Vì, ch y qua các
huy n, th xã: Ba Vì, S n Tây, Phúc Th , Th ch Th t, Qu c Oai và h p l u v i sông
Bùi (t L

ng S n, Hòa Bình) t i ngã ba Tân Tr

ng thu c huy n Ch

ng M . Sau

đó ti p t c ch y xu ng h l u và nh p vào sông áy t i ngã ba Ba Thá thu c ba huy n
Ch

ng M ,

ng Hòa và M

M c tiêu: C p n

ct

c.

i cho 16.000ha đ t s n xu t nông nghi p; cung c p n

v nhu c u sinh ho t và s n xu t công nghi p; c i t o môi tr
tiêu thoát n

c, phòng ch ng l cho l u v c; xây d ng đ

c ph c

ng sinh thái; đ m b o

ng giao thông k t h p hai

bên b sông ph c v giao thông; t o đi u ki n thu n l i khai thác ti m n ng qu đ t
d c hai b sông Tích ph c v phát tri n kinh t xã h i phù h p v i quy ho ch phát

tri n không gian Th đô Hà N i.
Quy mô: Xây d ng c m công trình đ u m i;

ào m i và n o vét lòng sông, xây m i

đ ng b h th ng các công trình th y l i, giao thông trên tuy n.
Trong quá trình thi công d án th
không l

ng tr

c nh h

ng xuyên xu t hi n các y u t ng u nhiên tiêu c c,

ng đ n ti n đ th c hi n và k t qu c a d án mà chúng ta

th

ng g i là r i ro. Tuy nhiên vi c nghiên c u, đánh giá, phân lo i và tìm ph

h

ng qu n lý các r i ro này còn ch a đ

h

ng ti n đ c ng nh quá trình qu n lý d án.

ng

c quan tâm đúng m c, đi u đó đã làm nh

Vì v y vi c nghiên c u đ qu n lý các r i ro trong quá trình tri n khai thi công là m t
v n đ tuy không m i nh ng c n đ
cho công tác tri n khai thi công đ
án đang đ
D án đã đ
v nđ :

c b t đ u nghiên c u nghiêm túc, đ có th giúp
c thu n l i, góp ph n vào thành công c a các d

c tri n khai.
c tri n khai thi công song song v i công tác GPMB nh ng g p m t s


- Tuy n d án dài, đi qua nhi u khu v c, di n tích GPMB r t l n (đo n I c a d án
di n tích 313,67ha) do đó s

nh h

ng t i s n xu t nông nghi p, giao thông th y l i

trong khu v c. Phát sinh m t s công vi c ch a th c hi n trong thi t k nh h th ng
tiêu n
-

c ph c v thi công và c p n

c t m ph c v s n xu t nông nghi p.

a ch t lòng sông đo n c và đo n đào m i ph c t p, quá trình thi công ph i đi u

ch nh thay đ i chi u dài c larcen; công tác đóng nh c g p nhi u khó kh n do n n
cát ch t nh h

ng đ n ti n đ ; đ a ch t m t s đo n x u không l

ng h t nên ph i

đi u ch nh, b sung thay đ i gi i pháp k thu t và bi n pháp t ch c thi công
- Khó kh n trong công tác b trí bãi th i đ đ t; bãi tr đ t đ ph i đ t t n d ng, khó
kh n v đ

ng v n chuy n v t li u ph c v thi công, bi n pháp thi công đào đ t lòng

d n… nh h

ng c a th i ti t vào mùa m a đ n công tác thi công đ t.

- Công tác GPMB: H s qu n lý đ t đai c a nhi u đ a ph
nhi u h dân t ý chia tách, g p th a, chuy n nh

ng còn m t s t n t i do

ng không thông qua UBND xã d n

đ n nh ng sai l ch gi a hi n tr ng và h s nh : v trí, di n tích các th a đ t gi a hi n
tr ng và gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t; sai l ch v h tên ch , di n tích gi a b n

đ gi i th a và s m c kê. M t s h dân ch a đ ng ý nh n ti n và bàn giao m t b ng
theo ph

ng án đ

c phê duy t, ph i t ch c tuyên truy n v n đ ng nhi u l n. D án

kéo dài nên trong quá trình tri n khai có thay đ i v Lu t đ t đai n m 2013 và các ch
đ chính sách liên quan đ n công tác b i th
R i ro xu t hi n đó th

ng, h tr GPMB.

ng xuyên gây thi t h i cho ti n đ th c hi n và hi u qu đ u

t c a d án. V n đ đ t ra đ chúng ta nghiên c u, gi i quy t qu n lý tác đ ng c a r i
ro, ki m soát chúng đ đ m b o hi u qu đ u t đã xác đ nh tr

c c a d án.

Vì v y, xu t phát t th c ti n, em đã ch n đ tài: Qu n lý r i ro trong th c hi n d án:
“

u t ti p n

c, c i t o, khôi ph c sông Tích”

2. M c đích c a đ tài.
Xác đ nh các r i ro trong quá trình thi công các công trình th y l i t đó đ xu t các
gi i pháp ng n ng a áp d ng cho d án: “

u t ti p n

Tích”
-2-

c, c i t o, khôi ph c sông


3. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài.
3.1. Ý ngh a khoa h c.
Tác gi đ a ra nh ng ki n ngh góp ph n nâng cao công tác qu n lý r i ro trong quá
trình thi công các công trình th y l i thu c d án: “

u t ti p n

c, c i t o, khôi

ph c sông Tích”
3.2. Ý ngh a th c ti n.
Lu n v n Phân tích các nguyên nhân, đ xu t gi i pháp qu n lý r i ro. T đó, rút ra bài
h c kinh nghi m

d án: “

u t ti p n

c, c i t o, khôi ph c sông Tích” và th c

hi n t t

các đ a ph

4.

ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài.

it

ng khác c a Vi t Nam.

Công tác Qu n lý r i ro trong th c hi n d án: “

u t ti p n

c, c i t o, khôi ph c

sông Tích”
5. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u.

- Ti p c n và ng d ng các Ngh đ nh, Thông t , Lu t xây d ng, Lu t x lý vi ph m
trong l nh v c xây d ng... c a nhà n

c vào nhu c u c a ng

i dân;

- Ti p c n các th ch , các chính sách quy đ nh trong ngành xây d ng;

- Ti p c n các thông tin d án;
- Ph

ng pháp đi u tra thu th p thông tin;

- Ph

ng pháp th ng kê s li u;

- Ph

ng pháp phân tích t ng h p.

6. K t qu d ki n đ t đ

c.

Lu n v n làm rõ các khái ni m v qu n lý r i ro trong thi công xây d ng công trình,
c s pháp lý và các v n b n liên quan đ n quá trình thi công xây d ng công trình làm
c s lý lu n cho nh ng phân tích, đ xu t gi i pháp, hi u qu qu n lý r i ro trong thi
công xây d ng công trình.

-3-


Phân tích làm sáng t các đ c đi m và tính ch t ph c t p v qu n lý r i ro c ng nh
các y u t làm nh h

ng t i quá trình thi công xây d ng công trình.

Ch ra nh ng k t qu đ t đ

c và nh ng t n t i, h n ch trong công tác qu n lý r i ro

trong quá trình thi công xây d ng công trình.
Nghiên c u gi i pháp khoa h c và kh thi nh m hoàn thi n công tác Qu n lý r i ro
trong th c hi n d án: “

u t ti p n

c, c i t o, khôi ph c sông Tích”

-4-


CH

NG 1: T NG QUAN V R I RO

1.1. T ng quan v r i ro.
1.1.1. Khái ni m r i ro trong quá trình xây d ng.
1.1.1.1. Nh ng ghi nh n v r i ro [1]
Khái ni m “r i ro” đ

c nói đ n l n đ u tiên

Anh qu c vào th k 17 v i ngh a đ

c

hi u là s không ch c ch n có th xu t hi n trong các k ho ch hay d đ nh ban đ u,
d n đ n kh n ng xu t hi n m t s đi u gì đó có tác đ ng (tích c c ho c tiêu c c) t i
các khía c nh c a quá trình s n xu t, kinh doanh và d ch v . Nh ng đi u x y ra ti p
theo c a s b t đ nh và gây nh h

ng t i d án xây d ng đ

trong xây d ng. Khi đó r i ro có th là nh ng l i ích thu đ

c coi là nh ng r i ro

c thêm hay nh ng tác h i

gây m t mát cho công trình xây d ng c ng nh quá trình ho t đ ng kinh doanh c a
công ty xây d ng. Tuy nhiên m i ng

i khi nói t i r i ro là có liên t

ng ngay t i

nh ng khó kh n, b t đ nh và nguy hi m, t c là nh ng y u t có tác đ ng tiêu c c n u
chúng x y ra
Th gi i đã ch ng ki n r t nhi u r i ro xu t hi n trong ngành xây d ng nói riêng và
toàn b n n kinh t nói chung v i nh ng tr
v i nh ng tr

ng h p xác xu t ch x y ra m t l n ho c

ng h p x y ra nhi u l n, l p đi l p l i. M t s r i ro đã x y ra sau đó và

có gây tác đ ng tiêu c c, nh ng c ng có nh ng r i ro đã không x y ra và đã không
gây t n th t nào sau đó. M t s ví d v r i ro đã xu t hi n trong l ch s nh :
- Vào nh ng n m 90 c a th k tr

c (th k 20), c th gi i đ u h

k m i v i d báo s có nh ng đi u t
n m v tr

ng t i thiên niên

ng t x y ra v i t tiên c a chúng ta hai nghìn

c. Vào n m 1999 thì nhi u ng

i trong s h đã có liên t

ng v thiên

niên k m i v i s kh i đ u c a nh ng cu c chi n tranh và t n th c a th gi i. Con
ng

i hi n đ i có gi đ nh r ng vào cu i n m 1999 khi b

c vào thiên niên k m i s

xu t hi n tình tr ng h n lo n và b t đ nh v i s c máy tính Y2K có th x y ra trên
kh p th gi i. R t nhi u bi n pháp phòng ng a và h n ch r i ro đã đ

c đ a ra và

th c hi n, d u r ng đã không xu t hi n tình tr ng h n lo n và b t đ nh v i s c máy
tính Y2K vào ngày 01 tháng 01 n m 2000.

-5-


- S ki n ngày 11 tháng 09 n m 2001 khi hai tòa tháp c a trung tâm th

ng m i th

gi i s p đ do t n công kh ng b cùng v i vi c th tr

ng ch ng khoán s p đ v i giá

c phi u r i t do vào n m 1997-1998, t t c m i ng

i l i ho ng h t v r i ro và b t

đ nh c a th gi i, d u đó là n i hàng đ u th gi i nh M , Nh t hay

c hay n i còn

nghèo kh nh châu Phi, châu Á.
- Trong thi t k k t c u công trình xây d ng, bao gi các k s c ng s d ng m t h
s an toàn (k > 1) do h lo ng i có nh ng r i ro không l

ng tr

cđ

c gây tác đ ng

tiêu c c t i s an toàn c a k t c u công trình. Nh ng r i ro đó có th là: sai sót cá
nhân, ch t l
ng

ng thi công không đ t yêu c u, t ng t i tr ng b t ng , c u th c a con

i… M c đích s d ng h s an toàn là làm công trình an toàn h n trong su t quá

trình s d ng chúng.
-

thám hi m th gi i và tìm ki m nh ng tài nguyên thiên nhiên quý hi m thì trong

quá kh các n
thông qua đ

c châu Âu đã c r t nhi u các đoàn thám hi m đ n các châu l c khác
ng bi n. Khi đó vi c đ u t ti n đ đóng m i các con tàu thám hi m và

chi tr công cho các th y th đ

c coi là ch a đ ng r t nhi u r i ro do trên con đ

ng

thám hi m th gi i thì các con tàu này g p vô vàn m i nguy hi m nh bão t , c
bi n, b nh t t, l c đ

p

ng…

T i Vi t Nam thì nhi u r i ro c ng đ

c ghi nh n, đ c bi t là đ i v i ngành xây d ng

n i có t n xu t r i ro xu t hi n cao h n m c thông th
và tác đ ng c a chúng ch a đ

ng. Tuy nhiên, khái ni m r i ro

c gi i xây d ng trong n

c chú ý và nghiên c u

nhi u. Ch có m t s d án xây d ng l n có đ c p t i v n đ r i ro và áp d ng các
bi n pháp h n ch hay lo i b r i ro. M t s r i ro trong ngành xây d ng đã đ

c ghi

nh n nh :
- Vào nh ng n m 60 c a th k tr
đã x y ra khi m c n

c, nguy c n

c l cu n trôi c u Long Biên

c c a sông H ng ch m t i sàn c u. D u r ng cây c u này đ

thi t k và xây d ng vào đ u th k 20 và đã đ

c tính toán đ không b n

c l cu n

trôi, r i ro phá h y cây c u đã xu t hi n ngoài s tính toán c a các k s c u đ
-

p th y đi n Hòa Bình đ

máy móc và xây d ng.

c

ng.

c Liên Xô giúp đ trong quá trình thi t k , cung c p

Vi t Nam h u nh không x y ra đ ng đ t, tuy nhiên do t m
-6-


quan tr ng c a công trình này c ng nh m i nguy hi m có th x y ra nên các k s đã
đ a ra gi thi t là có r i ro xu t hi n đ ng đ t c p 8 c ng nh nh ng cu c t n công
kh ng b nh m vào nhà máy th y đi n Hòa Bình. Yêu c u thi t k và xây d ng đã
đ

c đ a ra đ lo i b các r i ro này.

- H u h t các công trình xây d ng t i Vi t Nam có y u t v n n
b o hi m cho con ng

c ngoài đ u có mua

i và máy móc thi công. M c đích là các ch đ u t và nhà th u

không mu n ch u r i ro m t mát v ti n b c n u có tai n n hay tr c tr c x y ra trên
công tr

ng xây d ng. Khi đó các công ty b o hi m và tái b o hi m s gánh ch u các

r i ro đó và chi tr cho ch đ u t và nhà th u các t n th t v t ch t c a h . Trong khi
đó thì các ch đ u t và nhà th u thu n túy trong n

c l i không ngh nhi u đ n r i ro

và ít khi h mua b o hi m đ phòng ch ng và kh c ph c r i ro.
- Vi t Nam d đ nh hoàn thành xây d ng m t s nhà máy đi n h t nhân kho ng nh ng
n m 2020 đ kh c ph c th c tr ng thi u đi n tr m tr ng và kéo dài trong nhi u n m.
Hi n nay công tác nghiên c u ti n kh thi đang đ

c ti n hành nh ng đã có r t nhi u ý

ki n và góp ý đ có th xây d ng và v n hành an toàn các nhà máy đi n h t nhân này,
tránh các r i ro có s c rò r , m t an toàn và phát n lò ph n ng h t nhân.
1.1.1.2.

nh ngh a r i ro trong xây d ng [1]

Trong nh ng n m g n đây, trên th gi i đã có r t nhi u nghiên c u và ng d ng đ

c

th c hi n trong l nh v c qu n lý r i ro ngành xây d ng. ây có th là m t trong nh ng
v n đ quan tr ng và ph c t p nh t c a ch đ qu n lý d án, do nh ng thay đ i nhanh
chóng và khó l

ng c a ngành xây d ng công trình. Trong b t k công trình xây d ng

nào thì luôn t n t i m t s r i ro nào đó và chúng làm ph c t p thêm quá trình thi công
c ng nh gây khó kh n trong vi c qu n lý ti n đ th i gian, ch t l

ng và chi phí.

Thêm vào đó v i đ c đi m c b n c a ngành xây d ng là có s tham gia c a nhi u
thành ph n, nhi u đ n v v i các chuyên môn khác nhau làm ph c t p thêm m i công
tr

ng v i các m i quan h chính th c và không chính th c c a các cá nhân và các

bên tham gia.
đ

ng th i có nhi u y u t m i phát sinh và không th d đoán tr

c

c, đ c bi t đ i v i nh ng d án xây d ng ph c t p và kéo dài th i gian thi công.

T t c nh ng đi u này đ u gây nh h

ng tiêu c c t i quá trình xây d ng và k t qu

cu i cùng c a d án. B ng vi c quan tâm t i r i ro thì m t s h n ch hi n t i s đ
-7-

c


phát hi n ra, giúp t o ra c h i c ng c và nâng cao ch t l

ng và hi u qu công vi c

c ng nh rút ng n th i gian thi công xây d ng.
Hai t “nguy hi m” và “r i ro” th

ng đ

c s d ng hoán đ i, thay th nhau. N u

xem xét m t cách nghiêm túc thì m t nguy hi m th
có th đang l ch h

ng đ

c coi là m t đi u gì đ y

ng so v i d đ nh và gây ra tác đ ng tiêu c c, có h i. Các nguy

hi m có th xu t hi n t i b t k công trình xây d ng nào và gây tác đ ng tiêu c c t i
nhóm qu n lý d án c ng nh đ n v ch qu n liên quan. Nguy hi m có th
ch t, nh tai n n lao đ ng làm ch t ng
lún s t n n đ t; ho c có th

d ng v t

i, m t mát v t t do tr m c p hay m a to gây

d ng khác nh ch m ti n đ , ph t ti n hay suy gi m uy

tín công ty. Trong khi đó thì m t r i ro là b i s c a chi phí ph i b ra do tác đ ng ti p
theo c a m i nguy hi m và kh n ng xu t hi n c a chúng. Nói cách khác khi m t nguy
hi m trong công tr

ng xây d ng nhi u kh n ng s gây ra m c thi t h i t i đa là 100

tri u đ ng, nh ng v i 10% xu t hi n thì có m t m c r i ro là 10 tri u đ ng. Ngoài ra
thì còn có m t s so sánh khác n a gi a “b t đ nh” (không ch c ch n) và “r i ro”. Khi
đ a ra quy t đ nh trong đi u ki n r i ro, chúng ta đã bi t kh n ng xu t hi n c a s
ki n r i ro đang xem xét t i. Trong khi đó thì n u đ a quy t đ nh trong đi u ki n
không ch c ch n, chúng ta không tính đ n m c đ không ch c ch n này. Ví d th c t
v công tác đ bê tông toàn kh i ngoài tr i. Chúng ta th y r ng tr i có v s m a v i
các đám mây đen, khi đó chúng ta đ a ra quy t đ nh trong đi u ki n không ch c ch n
khi th c thi các bi n pháp phòng ng a tr i m a khi đ bê tông. Ng

c l i n u chúng ta

d a vào d báo th i ti t và bi t r ng có 80% kh n ng tr i s m a khi đ bê tông. Khi
đó chúng ta th c thi các bi n pháp phòng ng a tr i m a khi đ bê tông trong đi u ki n
r i ro.
V y c n đ nh ngh a r i ro nh th nào đ có th phân bi t rõ ràng v i các khái ni m
khác nh nguy hi m hay b t đ nh. M t cách đ nh ngh a đ

c xem là h p lý khi chúng

ta k t h p hai khía c nh c a “nguy hi m” và “không ch c ch n” l i v i nhau. R i ro
đ

c coi là “m i nguy hi m, có kh n ng (nh ng không ch c ch n) gây ra tác

đ ng tiêu c c t i k t qu d đ nh ban đ u nh m t mát, th
ch t l

ng hay t ng thêm chi phí không c n thi t”.

-8-

ng t t, suy gi m


1.1.1.3. Phân lo i r i ro trong xây d ng [1]
Theo đ nh ngh a trên thì r i ro là s k t h p c a hai khía c nh “nguy hi m” và “không
ch c ch n” l i v i nhau. Chính vì v y v i các m c đ k t h p khác nhau thì có các
lo i r i ro khác nhau. Các nhóm r i ro có th xen k qua l i l n nhau. Do v y m t r i
ro k thu t c ng có th là m t r i ro đ n thu n. T

ng t thì m t r i ro v n hành có

th làm t ng thêm nhi u cho các r i ro d án. V t ng th , có th phân r i ro thành các
lo i sau:
- R i ro đ n thu n: R i ro đ n thu n đ
th

c xem nh là các kh n ng xu t hi n h h ng,

ng t t ho c thi t h i cho công trình xây d ng. Lo i r i ro này t p trung hoàn toàn

vào s xu t hi n c a nh ng đi u tiêu c c, không t t. ây là lo i r i ro có th đ

cb o

hi m do khi mua b o hi m cho lo i r i ro này thì công ty b o hi m s chi tr cho toàn
b các thi t h i n u r i ro lo i này xu t hi n. M t đi u c n l u ý là ng

i ta không

mua b o hi m đ chi tr cho các tác đ ng tích c c, có l i do r i ro t o ra.
- R i ro kinh doanh: V i r i ro kinh doanh, s có các c h i cho c thi t h i và l i ích
đ i v i công tr

ng xây d ng. V i nh ng r i ro t o c h i có l i, đ i l p v i nh ng

r i ro gây thi t h i, s là đ ng l c trong vi c thúc đ y và khuy n khích các cá nhân và
nhi u t ch c. Có th coi đ c tính c a t ch c công ty là n i ch p nh n r i ro, có ngh a
là n u h ch p nh n các r i ro b t l i cao thì bù l i h c ng s có c h i nh n đ
c h i có l i nhi u t

c các

ng ng.

- R i ro d án: Quy lu t Murphy n i ti ng đã phát bi u r ng “n u đi u gì có th đi l ch
h

ng, nó s đi l ch h

ng d u r ng ng

i ta đã bi t tr

c đi u đó”. D án xây d ng

ch a đ ng đ y r y nh ng r i ro do chúng là nh ng công trình đ n chi c và nh ng kinh
nghi m trong quá kh không giúp đ
thay đ i l n

c nhi u cho các d đ nh t

ng lai. Có nhi u

m c đ r i ro mà d án ph i đ i m t, trong đó m t ph n l n đáng k

trong qu n lý r i ro c a d án là do các r i ro xu t phát t vi c d toán và l p k ho ch
ban đ u. N u th i gian cho t ng công vi c không đ

c d toán phù h p, ho c chi phí

d toán sai, ho c các tài nguyên yêu c u không đ

c ch ra rõ ràng, lúc đó m c tiêu

ban đ u c a d án s không đ t đ

c và d án g p tr c tr c.

-9-


- R i ro khi th c hi n: R i ro khi th c hi n đ

c xác đ nh là nh ng r i ro g n li n v i

quá trình tri n khai và thi công xây d ng d án, bao g m c giai đo n ch y th và v n
hành công trình sau khi xây d ng xong. Các r i ro này phát tri n lên khi mà có nh ng
s ki n xu t hi n đe d a t i quá trình th c hi n d án xây d ng. Ví d nh vi c m t
đi n đ t ng t làm cho m t so máy móc thi công không th v n hành đ

c, gây khó

kh n cho c nhà th u l n ch đ u t . Ho c nh các l i sai xu t hi n trong đ n đ t hàng
nh p v t t t n

c ngoài, làm cho ch m quá trình chuy n hàng t nhà s n xu t n

c

ngoài t i công trình xây d ng, s làm ch m ti n đ và gi m uy tín c a nhà th u.
- R i ro k thu t: Khi nh ng công trình thu c lo i m i và thi công khó kh n thì r i ro
xu t hi n đ u tiên và nhi u kh n ng x y ra s là ch m ti n đ , t ng chi phí và ch t
l

ng kém. Tình tr ng này th

công tr

ng xuyên x y ra v i các công ty xây d ng và các k s

ng khi h ph i thi công các công trình đòi h i công ngh thi công cao, tiên

ti n. Nguyên nhân là do v i nh ng công ngh thi công xây d ng hi n đ i và m i áp
d ng l n đ u bao gi i c ng ch a đ ng m c đ không ch c ch n cao h n thông th
Ví d nh khi m i áp d ng công ngh thi công đ
s tr c tr c không l

ng tr

ng.

ng ng m trong lòng núi thì có m t

c đã x y ra và do v y ti n đ thi công b ch m l i m t

cách đáng k đ tìm ra các bi n pháp h u hi u nh m kh c ph c các v n đ k thu t
này.
- R i ro chính tr : R i ro chính tr th
quy t đ nh đ

ng đ

c xem nh nh ng tr

ng h p khi các

c đ a ra có liên quan hay ph thu c ch y u vào y u t chính tr , cá

nhân. Ví d nh khi nhà đ u t mu n xây d ng m t nhà máy s n xu t hàng tiêu dung
nào đó thì h có th ph i quan tâm t i r i ro là chính ph s không khuy n khích hay
h n ch s d ng lo i hàng tiêu dùng đó t i th tr
m c công ty hay công tr

ng n i đ a. Trong ph m vi nh

ng thì r i ro chính tr có th hi u nh nh ng nh h

ng và

tác đ ng c a cá nhân hay gia đình vào các ho t đ ng chung. Ví d nh m t đ xu t s
d ng công ngh thi công m i cho công tr

ng đang thi công có th không đ

c tr

ng

phòng k thu t c a công ty ng h , d n đ n vi c có r i ro khó áp d ng t i công tr

ng

đang thi công do ban giám đ c c a công ty có th đ cao ý ki n ph n đ i c a tr

ng

phòng k thu t.

-10-


M t cách khác trong phân lo i r i ro có th áp d ng vào ngành xây d ng là phân theo
cách sau:
- Các v n đ kinh t xã h i:
+ B o v môi tr

ng: các quy đ nh b o v môi tr

ng có tác đ ng vào m c đ không

ch c ch n c a ngành xây d ng b i vì chúng ta không bi t đ
yêu c u v môi tr

ng và bao gi thì đ t đ

quy n. Các yêu c u v môi tr

c s thay đ i c a các

c ch p thu n c a các c quan có th m

ng thì liên t c b xem xét l i và thay đ i n u c n thi t,

d n đ n các phát sinh v chi phí và th i gian trong xây d ng.
+ Quy đ nh an toàn đ i v i công chúng: v n đ này đ c bi t quan tr ng đ i v i các
ngành s n xu t nguy hi m nh xây d ng nhà máy đi n, xây d ng h m ng m hay xây
d ng trong khu v c đông dân c . Th c t này làm thay đ i các h

ng d n và quy đ nh

trong xây d ng cho ch đ u t , nhà th u và các k s tham gia qua các giai đo n
nghiên c u kh thi, l p k ho ch, thi t k , đ u th u, xây d ng và v n hành s d ng.
M c đ không ch c ch n s t ng lên và do v y khó có th hoàn thành d án trong d
đ nh ngân sách và th i gian nh ban đ u.
+ B t n v kinh t : tình hình kinh t trong các n m đã qua ch ng minh r ng khó có
th d đoán chính xác v phát tri n, l m phát và t giá trong t

ng lai. Vi c ch nh s a

và thay đ i chính sách kinh t c ng nh nh ng quy đ nh liên quan c ng t o nên m c
đ không ch c ch n cao v tài chính và chi phí xây d ng.
+ L m phát và thay đ i t giá: v n đ này x y ra th

ng xuyên do ph m trù tài chính

và ti n t bi n đ ng không ng ng và không bao gi ch m d t.
- M i liên h gi a các t ch c:
+ M i quan h h p đ ng: m i quan h c ng th ng gi a các bên tham gia d án xây
d ng có th xu t hi n trong giai đo n thi t k và xây d ng. N u có r i ro đó xu t hi n

thì vi c ng i l i v i nhau đ tìm ki m gi i pháp phù h p là cách làm t t nh t c n đ
th c hi n.

-11-

c


+

c đi m các bên tham gia: có nhi u bên tham gia vào công quá trình xây d ng

các v trí khác nhau, có đ c đi m khác nhau và h

ng đ n các m c tiêu khác nhau. Do

v y, r i ro xu t hi n xung đ t gi a các bên là r t l n trong m i giai đo n c a d án
xây d ng.
+ Thông tin liên h : vi c h p tác và chia s thông tin gi a các bên tham gia là cách t t
nh t đ gi m b t c ng th ng và các xung đ t.
- Các v n đ k thu t:
+ Gi thi t v thi t k : m t s gi thuy t dùng đ a ra trong quá trình thi t k đã có th
r t phù h p v i các d án đã qua, nh ng tr nên không chính xác đ i v i các công
trình k ti p c ng nh nh ng lo i công trình m i do m c đ ph c t p cao.
+

i u ki n công tr

ng: đi u ki n đ a ch t đ t đai, đ c bi t là đ i v i l p đ t m t,

luôn có m c đ không ch c ch n cao, do v y t o nên các r i ro cao đ i v i các k t c u
bên trên.
+ Quy trình thi công: do các quy trình thi công không đ

c xác đ nh rõ ràng t tr

c

cho nên các b n thi t k có th s ph i ch nh s a ho c thay đ i hoàn toàn trong giai
đo n xây d ng.
+ An toàn xây d ng: đây là v n đ l n c a ngành xây d ng do các r i ro v không
ch c ch n và m t an toàn r t l n và luôn ti m n kh n ng x y ra.
Ngoài ra, trong ngành xây d ng còn có m t cách n a đ xác đ nh và phân lo i các r i
ro có th x y ra đ i v i quá trình thi công xây l p, đó là Danh sách các r i ro l n
(B ng 1.1) và Danh sách các tác đ ng c a r i ro (B ng 1.2). Trong đó ba r i ro quan
tr ng nh t c a ngành xây d ng đ
móc thi công, và ch t l

c đ ra là th i ti t, n ng xu t c a nhân công và máy

ng v t li u. Nguyên nhân gây ra các r i ro ti m n có th xu t

phát t nhi u ngu n khác nhau, v i m t s ví d đi n hình th hi n trong B ng 1.3. Có
th nói các r i ro th

ng đ

c quy t đ nh và d phòng trong các giai đo n đ u tiên c a

d án (giai đo n nghiên c u kh thi và l p k ho ch) trong khi tác đ ng th c s c a

các r i ro này ch có th bi t đ

c trong các giai đo n sau này (giai đo n xây d ng và

s d ng công trình).
-12-


B ng 1.1: Danh sách các r i ro [1]
K thu t
Xã h i
Xây d ng

Kinh t

Lu t pháp

Tài chính

T nhiên

Th

H uc n

ng m i

Chính tr

B ng 1.2: Danh sách các tác đ ng c a r i ro [1]

N ng đ ng > < C đ nh
T ch c > < Cá nhân
Bên trong > < Bên ngoài
Tích c c > < Tiêu c c
Có th ch p nh n > < Không th ch p nh n
Có th b o đ m > < Không th b o đ m
B ng 1.3: Các ngu n nguyên nhân t o nên r i ro [1]
Các thay đ i v ph m vi và yêu c u d án
Các sai s và thi u sót trong thi t k
Các vai trò và trách nhi m đ

c xác đ nh không đúng

Nhân viêc có k n ng không đáp ng yêu c u
Thiên tai d ch h a
Các công ngh và k thu t m i
1.1.2. Qu n lý r i ro trong quá trình xây d ng.
1.1.2.1.Khái ni m [1]
T đ u nh ng n m 1990 thì ngành xây d ng b t đ u chú ý nhi u h n đ n m t ph
pháp qu n lý giúp gi i quy t các m i nguy hi m, đó là qu n lý r i ro mà nó đã đ
d ng nhi u trong các ngành d ch v và công nghi p khác. Các b
lý r i ro t

tích c th ; các u tiên đ
cao đ

c áp

c c b n trong qu n

ng đ i rõ ràng và đ n gi n, đó là: các m i nguy hi m đ

nh ng đi u x y ra ti p theo và kh n ng xu t hi n c a chúng đ

ng

c xác đ nh rõ;

c đánh giá và phân

c đ a ra; các r i ro gây tác h i l n và có kh n ng xu t hi n

c lo i b hay h n ch trong khi v n áp d ng bi n pháp d phòng đ i v i các
-13-


r i ro ti m n. Vi c áp d ng qu n lý r i ro trong các công ty xây d ng nói chung và
các công tr

ng xây d ng nói riêng đã giúp t o ra đ

c m t s l i th c ch tranh, c

th nh :
- T ng m c đ c n tr ng đ i v i nh ng tác h i có th có sau này c a các r i ro
- T p trung nhi u h n ngu n tài nguyên và s chú tr ng c a công ty c ng nh d án
đ n quá trình qu n lý r i ro
- Quá trình ki m soát qu n lý c a ban giám đ c t t và hi u qu h n
- Gi m chí phí dài h n c a công ty và d án, do v y giúp t ng l i nhu n doanh nghi p
- Có bi n pháp lo i b hay h n ch các nguy hi m có th có t các r i ro đã đ

đ n t tr

c chú ý

c

Qu n lý r i ro là “m t quá trình xác đ nh, đánh giá và x p h ng các r i ro có th
x y ra mà qua đó thì các bi n pháp h u hi u và ngu n tài nguyên c n thi t đ

c

l a ch n và áp d ng vào th c t đ h n ch , theo dõi và ki m soát các kh n ng
xu t hi n và/ho c các tác đ ng c a các s ki n không d báo tr

c”. [1]

T đ nh ngh a này có th th y ngày r ng m c đích c a qu n lý r i ro đ i v i ngành
xây d ng là làm t ng t i đa k t qu có l i do tác đ ng c a các s ki n không d báo
tr

c và h n ch t i thi u các tác đ ng tiêu c c c a chúng đ i v i d án xây d ng nói

riêng và công ty xây d ng nói chung. Hay theo m t cách khác thì có th nói qu n lý
r i ro là m t ph
Hi n nay nhi u ng

ng pháp quan tr ng đ h

ng d án t i thành công. [1]

i trong ngành xây d ng v n con ch a hi u ho c coi th

r i ro c ng nh các bi n pháp qu n lý r i ro. Do v y h c ng không bi t đ

ng các
c nh ng

tác đ ng ti m n c a r i ro t i d án xây d ng hay quá trinh kinh doanh c a h và
công ty h . Khi đó n u các m i nguy hi m x y ra th c s t i công tr
tiêu c c c a chúng s r t l n t i con ng
tr

ng thì tác đ ng

i, máy móc thi t b và v t li u trên công

ng thi công. Chính vì v y c n ph i coi tr ng và s d ng các bi n pháp lý lu n v

qu n lý r i ro đ xác đ nh r i ro c ng nh phòng ng a và lo i b các r i ro có tác đ ng
l n hay có nguy c x y ra cao.

-14-


M t r i ro là m t s đi u có th x y ra, mà n u x y ra thì s có các tác đ ng ho c tiêu
c c ho c tích c c ho c c tiêu c c và tích c c t i d án xây d ng.
nh n m t kh n ng có giá tr d

i u này đã xác

i 100%. Còn n u kh n ng là 100% thì khi đó không

ph i là r i ro n a mà là m t v n đ c th s di n ra trong t

ng lai. Thêm vào đó là

vi c m t r i ro ph i có kh n ng x y ra l n h n 0%, ngh a là nó ph i có c h i x y ra
ch n u không thì không đ

c g i là r i ro n a. Luôn có m t s các r i ro khác nhau

và chúng ta c n ph i quy t đ nh theo t ng công trình c th c n ph i x lý chúng nh
th nào cho h p lý nh t. Ngoài ra c ng c n ph i liên t c theo dõi và ki m tra các r i
ro, d u r ng d án hay công ty đã đ a ra các bi n pháp h n ch tác đ ng tiêu c c và
lo i b chúng hoàn toàn.

ó là các công vi c c th nh ti n hành xem xét th

xuyên và đ nh k các r i ro đã đ

c xác đ nh t tr

này, ki m tra kh n ng x y ra trong t

ng

c, đánh giá th c tr ng các r i ro

ng l i và tác đ ng c a chúng và phát hi n ra

các r i ro m i, n u có đ i v i d án xây d ng. B ng các cách ti n hành nh trên,
chúng ta đã thi t l p đ

c m t k ho ch qu n lý r i ro cho d án xây d ng trong m t

th i gian ng n nh t có th .
2.1.2.2. Các c s c a qu n lý r i ro [1]
Các c s c a qu n lý r i ro đ
và các công tr

c trình bày d

ng thi công tránh đ

i đây có th giúp các công ty xây d ng

c ho c gi m thi u đ

c r i ro tiêu c c. Trong s

này thì n m c s đ u tiên có liên quan t i khía c nh kinh doanh c a công ty xây d ng
và n m c s sau có liên quan t i m c đ qu n lý d án xây d ng.
C s 1: Thi t l p v n hóa doanh nghi p và v n hóa công tr
S giúp cho công ty và công tr

ng

ng có m t t m nhìn t ng quan đ t p trung nh n

m nh vào khâu đ m ki m soát và qu n lý r i ro, nh ng ph n quan tr ng nh t trong

th c t kinh doanh và ho t đ ng xây d ng. C n ph i coi t m nhìn t ng quan này nh
m t giá tr c t lõi c a doanh nghi p và đ

c nh t quán ng h t trên xu ng d

th toàn b các b ph n và cá nhân trong công ty xây d ng th y đ

i. Có

c t m quan tr ng

c a qu n lý r i ro, nh ng c ng có th không ai chú ý đ n và b coi nh . Chính vì v y
đ xây d ng đ

c v n hóa này trong doanh nghi p thì c n có các k ho ch chi n l

c

và chi ti t nh m xây d ng, duy trì và phát huy v n hóa này c ng nh có s tham gia
c a m i nhân viên trong công ty và trong công tr
-15-

ng xây d ng, t ban giám đ c cho


t i các công nhân ph thông. Khi đó thì ch t l
h n l i nhu n doanh nghi p và khi có ch t l
C s 2: Ng n ch n và h n ch t tr

ng xây d ng ph i đ

c coi tr ng cao

ng t t thì s có l i nhu n kèm theo.

c

C n thi t l p các quá trình và h th ng trong n i b công ty xây d ng và các d án xây
d ng h

ng t i vi c qu n lý r i ro. Thông th

đ u đã có th xác đ nh đ

ng trong giai đo n l p k ho ch ban

c các ngu n gây r i ro ti m n, do vi c nh ng bi n pháp

can thi p s m s giúp gi m b t m c đ nghiêm tr ng và thi t h i khi r i ro x y ra. Khi
r i ro đã đ

c xác đ nh rõ thì m t k ho ch th c hi n có th đ

đ i các đi u ki n s x y ra, giúp tránh ho c h n ch đ
s s ki n và th c t x y ra mà ta không bi t tr

c phát tri n đ thay

c r i ro. T t nhiên r ng có m t

c, khi đó thì c n có hành đ ng đ x

lý chúng. D u cho chúng ta không th l p k ho ch chi ti t cho m i tr
xác đ nh tr
hi n t

nh ng khu v c nào và đ xu t các u tiên

c các r i ro s xu t hi n

trong hành đ ng t tr

ng h p, vi c

c chính là nh ng bi n pháp khung h p lý nh t đ x lý các

ng và s ki n không l

ng tr

cđ

c.

C s 3: L p k ho ch
Liên quan m t thi t t i bi n pháp ng n ch n và h n ch r i ro t tr
l p k ho ch. D án xây d ng t t không th đ t đ

c khi công tr

c đó chính là vi c
ng có s b t n và

l n x n, do v y có yêu c u ph i l p k ho ch h p lý. L p k ho ch chi n l
trình quan tâm t i vi c các y u t c a công tr

ng; nh thuê m

n và duy trì nhân

công, l a ch n d án và ch đ u t đ đ u th u, k ho ch đào t o và ch
b o ch t l

ng; có th đ

c là quá

ng trình đ m

c quan tâm cùng nhau đ góp ph n làm gi m các thi t h i

do r i ro gây ra. L p k ho ch d án c ng là m t khía c nh quan tr ng đ i v i quá
trình qu n lý r i ro. M t b n k ho ch hành đ ng cho d án s giúp t p trung ngu n tài
nguyên vào các khu v c có th gi m đ
th

ng l

c r i ro nh thông tin và h th ng liên h ,

ng h p đ ng, xác đ nh ph m vi công vi c, chia x trách nhi m và các cu c

h p công tr

ng.

tính kh thi và đ

cho b n k ho ch này có hi u qu thì chúng c n ph i đ n gi n, có
c thông báo đ n các bên liên quan.

-16-


C s 4: Thông tin liên l c
M i ng

i đ u đ ng ý r ng các v n đ thông tin liên l c chi m t l l n trong các

xung đ t và yêu c u phát sinh t i các d án xây d ng. Khi t t c các bên tham gia
trong công tr
th

ng xây d ng th hi n rõ m c tiêu c ng nh nh ng nh n bi t c a h

ng xuyên và liên t c t ban đ u, khi đó h th ng liên k t gi a các bên đã đ

thi t l p nh m gi m thi u s đ i l p trong công vi c c a h .
thì các thông tin liên l c c n ph i theo c h
c u xu ng c p d

đ tđ

c

c hi u qu các

ng thông báo lên c p trên c ng nh yêu

i cho t t c các đ n v tham gia trong công tr

m t cách t ch c và l p k ho ch t t s t o ra đ

ng xây d ng. V i

c h thong thong tin liên l c t t và

có hi u qu , v i vi c t t c các bên tham gia c n ph i đ ng ý ch p nh n n i dung
thong tin và lu ng truy n tin trong d án xây d ng c ng nh trong công ty xây d ng.
Các công c ph c v h th ng thông tin hi u qu là đi n tho i, fax, email, th tín,
chuy n phát nhanh… Ngoài ra các thong tin c n ph i đ
nghi p và đúng cách. Khi nh n đ

c qu n lý m t cách chuyên

c thông tin hay thông báo gì đó thì vi c đ u tiên

c n đ c qua đ hi u n i dung và sau đó m i chuy n đ n cho nh ng cá nhân và t ch c
liên quan.
C s 5: ào t o

ào t o h p lý s là c s cho b t k thành công nào trong m i l nh v c. Các k s
nhi u kinh nghi m t i công tr

ng và v n phòng công ty có thêm môt nhi m v n a là

truy n d y các hi u bi t và kinh nghi m c a h cho c nhân viên n i b và c khách
hàng. Nh m t đ c đi m ngh nghi p, các k s xây d ng có nh ng hi u bi t sâu s c
v ngành xây d ng mà khách hàng r t c n và th
công xây d ng công trình. N u công tr
đ

ng nghe theo trong quá trình thi

ng xây d ng và v n phòng công ty thi t l p

c m t h th ng kèm vi c chính th c thì nó s giúp cho nh ng nhân viên m i có it

kinh nghi m làm vi c hi u qu h n và gi m b t các sai sót hay g p ph i. Nh ng kinh
nghi m có đ

c trong quá trình làm vi c th c t nh k n ng đàm phán h p đ ng,

thông tin liên l c và l p k ho ch có th đ
kinh nghi m này nên đ

c s d ng đ qu n lý r i ro. Qua đó nh ng

c truy n d y cho m i ng

i trong công ty và công tr

giúp cho h có kh n ng qu n lý r i ro hi u qu h n. Ch đ u t là nh ng ng
kinh nghi m và hi u bi t v ngành xây d ng, do v y h c ng c n đ
-17-

ng,

i ít có

c đào t o và