Giáo án Ngữ văn 8 bài 11: Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh

GIÁO ÁN NGỮ VĂN 8
TUẦN 11 - TIẾT 44: TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN
THUYẾT MINH
I. Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh:
- Hiểu được vai trò, đặc điểm của văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
II. Chuẩn bị
- Giáo viên: Soạn bài, BP
- Học sinh: Chuẩn bị bài ở nhà
III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG BÀI HỌC
I. Vai trò và đặc điểm của văn bản
thuyết minh.

HS đọc VD trong SGK
Mỗi văn bản trên trình bày, giới thiệu,
giải thích điều gì?

1. Văn bản thuyết minh trong đời sống
con người
a. Ví dụ
- VB “Cây dừa Bình Định”: trình bày lợi
ích của cây dừa

Lợi ích này gắn với đặc điểm của cây
dừa mà cây khác không có. Tất nhiên cây
dừa Bến Tre hay nơi khác cũng lợi ích

như thế. Nhưng đây giới thiệu cây dừa
Bình Định, gắn bó với người dân Bình
- VB “Tại sao lá cây có màu xanh lục”:
Định.
Giải thích về tác dụng của chất diệp lục
làm cho lá cây có màu xanh.


- VB “Huế”: Giới thiệu Huế là một trung
tâm VNNT lớn của VN với nhiều đặc
điểm riêng biệt và tiêu biểu
=> VB thuyết minh

Những VB như thế này em thường gặp
ở đâu, trong những lĩnh vực nào?
Mọi lĩnh vực trong cuộc sống hàng ngày
Được sử dụng rộng rãi, ngành nghề nào
cũng cần đến:
- Mua một cái TV, máy bơm... đều phải
kèm theo bản thuyết minh để ta hiểu tính
năng, cấu tạo, cách sử dụng...
- Mua một hộpbánh, trên đó cũng ghi
xuất sxứ, thành phần làm nên loại bánh,
ngày sản xuất, hạnn sử dụng
b. Kết luận
Em hiểu gì về VB thuyết minh?

- Là kiểu VB dùng để trình bày, giới
thiệu, giải thích về đặc điểm, T/C, nguyên
nhân, quy luật...của sự vật, hiện tượng

nhằm cung cấp tri thức và hướng dẫn
cách sử dụng cho con người.
- VB thuyết minh được sử dụng phổ biến
trong đời sống.

VB thuyết minh khác VB: TS- MT- BC
ở điểm nào?
- VBTS: trình bày SV, diễn biến, NV
- VBMT: trình bày chi tiết cụ thể cho ta

2. Đặc điểm chung của văn bản thuyết
minh


cảm nhận được sự vật, con người
- VBNL: trình bày ý kiến, luận điểm
Đặc điểm chung của văn bản thuyết
minh là gì?(Nội dung, hình thức)
- VBTM có nhiệm vụ cung cấp tri thức
tri thức khách quan giúp con người hiểu
đúng, đầy đủ vì thế không thể hư cấu, bịa
đặt hay tưởng tượng, suy luận.
- Không đòi hỏi người viết phải bộc lộ
cảm xúc của mình vì không bắt buộc
phải làm người đọc hiểu rõ cái hay, cái
đẹp.

- ND: Tri thức phải khách quan, xác
thực, có ích.
- HT: Trình bày chính xác, rõ ràng, chặt

chẽ và hấp dẫn

II. Luyện tập
Bài 1
cả hai ĐV trên đều là VBTM, vì:
- VB 1 cung cấp kiến thức lịch sử
- VB 2: Cung cấp kiến thức khoa học
sinh vật
Bài 2
Đây là một VB thuyết minh về nguyên
nhân, tác hại của bao bì ni
Bài 3
Các kiểu VB khác đều cần sử dụng yếu tố
thuyết, vì:
- TS: giới thiệu sự việc và nhân vật
- MT: Giới thiệ cảnh vật, con người
- BC: Giới thiệu đối tượng gây cảm xúc
- Nghị luận: giới thiệu luận điểm, luận
cứ...

D. Củng cố và hướng dẫn về nhà


1. Củng cố:
- Nắm được khái niệm và đặc điểm của VBTM
- Nhận biết VBTM
2. Huớng dẫn về nhà:
- Học thuộc phần kết luận trong vở ghi
- BTVN: Sưu tầm các VB, ĐV thuyết minh