Giáo án Ngữ văn 8 bài 1: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản

Tuần 1 Tiết 4

Tính thống nhất về chủ đề của văn bản
A-MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp hs:

1.Kiến thức: nắm được tính thống nhất về chủ đề của văn bản trên cả hai phương
diện: chủ đề và nd
2.Rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào việc xây dựng các văn bản nói, viết
đảm bảo tính thống nhất về chủ đề.
3.Thái độ: Giáo dục hs ý thức nghiêm túc trong học tập.
B- CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ:

1. Thầy: Sgk, giáo án, thiết kế ngữ văn 8, bài tập ngữ văn
2. Trò: Vở ghi, sgk, trả lời câu hỏi theo nội dung sgk
C- TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:

Hoạt động 1: Ổn định tổ chức:
Hoạt động 2: Kiểm tra bài cũ:
? Nêu và phân tích dòng tâm trạng của nhân vật “tôi” trong ngày đến trường đầu
tiên?
Hoạt động 3: Tổ chức dạy - học bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
-Đọc lại văn bản “Tôi đi học”
? Tgiả nhớ lại những kỉ niệm sâu
sắc nào trong thời thơ ấu của
mình? Sự hồi tưởng ấy gợi lên
những ấn tượng sâu sắc gì trong
lòng?
? Chủ đề của văn bản này là gì?

Yêu cầu cần đạt

I-Chủ đề của văn bản:
*Văn bản “Tôi đi học”:
-Nhớ lại những kỉ niệm trong sáng của buổi
đầu tiên đến trường. Sự hồi tưởng ấy để phát
biểu ý kiến và bộc lộ cảm xúc của tgiả về
nnhững kỉ niệm sâu sắc thuở thiếu thời.
- “Tôi đi học” tô đậm những cảm giác trong
sáng nảy nở trong lòng nhân vật “tôi” trong
buổi đầu tựu trường
? Vậy, chủ đề của văn bản là gì? =>Chủ đề của văn bản là vấn đề chốt, là những
ý kiến, những cảm xúc của tgiả được thể hiện
một cách nhất quán trong văn bản
II-Tính thống nhất về chủ đề của văn bản:
? Căn cứ vào đâu mà em biết văn *Căn cứ vào:
bản “Tôi đi học” tô đậm những
-Nhan đề của văn bản
kỉ niệm của tgiả ở ngày tựu
-Các từ ngữ được lặp lại nhiều lần trong văn
trường đầu tiên?
bản: kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường, lần
đầu tiên đến trường đi học, 2 quyển vở mới,…
.Câu: Hàng năm cứ vào cuối thu…Hôm nay


-Văn bản “Tôi đi học” tập trung
hồi tưởng lại tâm trạng, cảm giác
bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trong
buổi tựu trường đầu tiên
? Hãy tìm những từ ngữ chứng tỏ
tâm trạng đó in sâu trong lòng

tgiả trong suốt cđ?

tôi đi học
a.Trên đường đi học:
-Con đường quen đi lại lắm lần nhưng lần này
bỗng đổi khác
-Cảm thấy trang trọng, đứng đắn trong bộ quần
áo mới,…-> Đi học thật thiêng liêng
b.Trên sân trường:
-Ngôi trường cao ráo->Lo sợ vẩn vơ
-Lúng túng khi xếp hàng vào lớp
c.Trong lớp:
-Bâng khuâng khi xa mẹ, xa nhà
? Vậy thế nào là tính thống nhất *Ghi nhớ: SgkT12
về chủ đề của văn bản? Tính
-Phương diện: Hình thức: Nhan đề văn bản
thống nhất này thể hiện ở những
Nd: mạch lạc, từ ngữ, chi tiết
phương diện nào?
Đối tượng: xoay quanh nhân vật
III-Luyện tập:
-Gọi hs đọc văn bản “Rừng cọ
BT1:
quê tôi”
a.Tính thống nhất về chủ đề của văn bản “Rừng
? Phân tích tính thống nhất về
cọ quê tôi”:
chủ đề của văn bản này?
-Đối tượng: Rừng cọ quê tôi
-Văn bản viết về đối tượng nào? -Mạch lạc: Đoạn văn trình bày đối tượng và

-Thứ tự trình bày của văn bản?
vấn đề theo thứ tự:
.Giới thiệu rừng cọ
.Tả cây cọ
.Tác dụng của cây cọ
.Tình cảm gắn bó với cây cọ
? Theo em có thể thay đổi trật tự -Các ý lớn ở phần thân bài được sắp xếp hợp lí,
sắp xếp này được không? Vì sao? không nên thay đổi
? Nêu chủ đề của văn bản trên?
b.Chủ đề: Văn bản thể hiện tình cảm gắn bó
giữa người dân sông Thao với rừng cọ
-Đọc yêu cầu sgk T14
BT2:
-Hd hs làm
Bỏ ý b, d
BT3: Một phương án có thể chấp nhận được:
-Có những ý lạc chủ đề c,g
a.Sgk
-Có những ý lạc chủ đề nhưng do b. Cảm thấy con đường quen mà lạ, nhiều cảnh
cách diễn đạt chưa tốt nên thiếu
vật thay đổi
sự tập trung chủ đề: b,e
c. Ý d sgk
d.Cảm thấy ngôi trường vốn qua lại nhiều lần
mà cũng có nnhiều thay đổi
e.Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp


học, với những người bạn mới
Hoạt động 4: Củng cố:

-Thế nào là chủ đề của văn bản? Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản?
-Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất về chủ đề trong văn bản?
Hoạt động 5: HDVN:
-Nắm chắc nd bài học
-Soạn bài “Trong lòng mẹ”
----------------------------------------------------