Giáo án Ngữ văn 9 bài 12: Tổng kết từ vựng (Luyện tập tổng hợp)

Tổng kết về từ vựng
Luyện tập tổng hợp
********************
A.Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh
1.Kiến thức :
-Củng cố lại những kiến thức đã học về nghĩa của từ , trường từ vựng .....
2.Kĩ năng:
-Vận dụng lí thuyết đã thực hành luyện tập.
3. Thái độ, tình cảm :
- Nghiêm túc học tập.
B .Chuẩn bị : Thày – trò soạn bài.
C. Tiến trình dạy – học :
1. ổn định .
2. Kiểm tra : Sự chuẩn bị của học sinh .
3. Bài mới :
Bài tập 1.
?Lựa chọn cách sử dụng từ "
gật đầu " hay "gật gù " trong 2
văn bản trong SGK?

-Gật đầu : Cúi đầu xuống rồi ngẩng lên ngay , thường
để chào hỏi hay tỏ sự đồng ý .

?Giải thích sự lựa chọn đó ?

=> Gật gù : Thể hiện thích hợp hơn ý nghĩa cần biểu
đạt :Tuy món ăn rất đạm bạc nhưng đôi vợ chồng
nghèo ăn rất ngon miệng…

-Gật gù : Gật nhẹ và mhiều lần , biểu thị thái độ đồng
tình , tán thưởng .

Bài tập 2:
-Người vợ không hiểu nghĩa của cách nói " chỉ có một
?Người vợ có hiểu nghĩa của chân sút " .
cách nói "chỉ có một chân sút "
-Cách nói này có nghĩa là cả đội bóng chỉ có một
không ?
người giỏi ghi bàn thôi .
?Câu nói này nghĩa là gì ?
Bài tập 3.
?Đọc đoạn thơ ở bài tập 3, xác
định trong số những từ đã cho, -Những từ được dùng theo nghĩa gốc : " Miệng ,
TaiLieu.VN

Page 1


từ nào được dùng theo nghĩa chân , tay.."
gốc , từ nào được dùng theo
nghĩa chuyển ?
+ Nghĩa chuyển - Vai ( hoán dụ )
- đầu ( ẩn dụ )
?Vận dụng kiến thức về trường
từ vựng để phân tích nét nổi bật -Các từ (áo ) đỏ , ( cây ) xanh , ( ánh ) hồng , lửa ,
của việc dùng từ trong bài thơ ? cháy , tro tạo thành 2 trường từ vựng :
+ Trường từ vựng chỉ màu sắc và trường từ vựng chỉ
lửa và những sự vật , hiện tượng có quan hệ liên
tưởng với lửa .Các từ thuộc 2 trường từ vựng lại có
liên hệ chặt chẽ với nhau .Màu áo đỏ của cô gái thắp
+Tìm các từ tạo thành trường từ lên trong mắt chàng trai ( và bao người khác ) ngọn

lửa Ngọn lửa đó lan toả làm chàng trai say đắm ( có
vựng .
thể cháy thành tro ) và lan ra cả không gian , làm
không gian cũng biến sắc ( cây xanh như cũng ánh
theo hồng ).
+ Tác dụng ?
Bài tập 5.
-Các sự vật , hiện tượng đó được gọi tên theo cách
dùng từ ngữ có sẵn với một nội dung mới dựa vào đặc
điểm của sự vật , hiện tượng được gọi tên .

?Đọc đoạn trích ở bài tập 5 , xác
-5 ví dụ khác : Cà tím , cá kiếm , cá kìm , chè móc
định xem các sự vật và hiện
câu, mực , ớt chỉ thiên …
tượng được đặt tên theo cách
nào và tìm 5 tên gọi tương tự ?

4.Củng cố , hướng dẫn :
- Nắm nội dung bài .
- Soạn bài tiếp theo : " luyện tập viết đoạn văn tự sự
có sử dụng yếu tố nghị luận "

TaiLieu.VN

Page 2