Giáo án Ngữ văn 10 tuần 11: Ôn tập văn học dân gian Việt Nam

Tuần 11/ HKI - Tiết PPCT: 32

ÔN TẬP VĂN HỌC DÂN GIAN VIỆT NAM.
I. Mục tiêu bài dạy.
* Giúp HS:
+ Củng cố, hệ thống hóa các kiến thức về Văn học dân gian Việt Nam: kiến thức chung, thể
loại, tác phẩm.
+ Biết vận dụng đặc trưng thể loại để phân tích các tác phẩm VHDG.
II. Phương tiện dạy học.
* Sách giáo khoa, sách giáo viên, thiết kế bài học.
III. Cách thức tiến hành.
* Sử dụng phương pháp thảo luận theo nhóm.
* HS tự trình bày cách hiểu của mình, GV nhận xétvà kết luận.
IV. Tiến trình dạy học.
1. Ổn định – bài cũ:
2. Giới thiệu bài mới.

Hoạt động giáo viên và học
sinh

Yêu cầu cần đạt

Hoạt động 1: GV hướng dẫn
học sinh hệ thống lại đặc
trưng của VHDG Việt Nam.

I. Định nghĩa và đặc trưng của VHDG.

H: Định nghĩa về VHDG
VN.
H: Đặc trưng của VHDG

VN.

1. Định nghĩa: VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn
từ truyền miệng, được hình thành tồn tại, phát triển nhờ tính
tập thể và gắn bó phục vụ trực tiếp cho các hoạt động khác
nhau trong đời sống cộng đồng.
2. Đặc trưng của VHDG: là những tác phẩm nghệ thuật
ngôn từ truyền miệng; được sáng tạo tập thể.
II. Lập bảng thống kê.
1. Bảng tổng hợp các thể loại VHDG.

Hoạt động 1: GV hướng dẫn
học sinh lập bảng thống kê
sau.

Truyện cười dân
gian

Câu nói
dân gian

Thơ ca
dân gian

Sân khấu
dân gian.


* Lập bảng thống kê theo
thể loại VHDG.

* Lập bảng tổng hợp so
sánh các thể loại truyện dân
gian.

Thần thoại, sử thi,
truyền thuyết, câu
Tục ngữ
đố, truyện ngụ ngôn,
Câu đố
truyền cười, truyện
thơ
1.

Vè

Chèo
Tuồng dân
gian

Bảng tổng hợp so sánh các thể loại truyện dân gian.

Thể
loại

Mục đích
sáng tác

Hình
thức Nội

Nhân
lưu
dung
vật
truyề phản ánh
n

Ghi lại
cuộc sống
và ước mơ Hát,
Sử thi
của các
kể
dân tộc
ngày xưa
Thái độ và
cách đánh
giá của
Truyề
nhân dân
n
với sự
thuyết
kiện và
nhân vật
lịch sử.

Cổ
tích

Ca dao

Kể,
diễn
xướn
g

Ước vọng
và ước mơ
Kể
của nhân
dân

Nghệ
thuật

Xã hội
Tây
Nguyên
cổ đại

Anh
hùng

Tu từ so
sánh,
phóng
đại, trùng
điệp

Các sự
kiện và
nhân vật
lịch sử

Lịch sử
được
truyền
thuyết
hóa

Cốt lõi
lịch sử
mang
những
yếu tố kì
ảo.

Xung
đột xã
hội
thiện, ác.

Hư cấu,
Người
kết cấu
nghèo
theo
khổ, bất
đường

hạnh
thẳng


Truyệ Mua vui
n
giải trí,
cười giáo dục.
3. Hướng dẫn học bài, luyện tập và dặn dò về nhà.
* Soạn thêm những câu hỏi ở phần luyện tập
* Trả bài số 2, ra đề bài số 3 về nhà.

Kể

Những
điều trái
tự nhiên,
thói hư,
tật xấu

Người
có thói
hư, tật
xấu

Tạo tình
huống
bất ngờ,
mâu
thuẫn.