Địa vị pháp lý của hội thẩm ở việt nam hiện nay

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘ

CAO THỊ HẠNH

VAI TRß CñA HÖ THèNG CHÝNH TRÞ C

TRONG THùC HIÖN CHÝNH S¸CH X· HéI ë S

U N N TI N S CH NH TR


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM

HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘ

CAO THỊ HẠNH

VAI TRß CñA HÖ THèNG CHÝNH TRÞ C

TRONG THùC HIÖN CHÝNH S¸CH X· HéI ë S

N

n

C n trị ọ

Mã số 9 31 02 01

U N N TI N S CH NH TR


ỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c

Các tài liệu, số liệu trích dẫn trong luận án là trun

gốc rõ ràng. Những kết luận khoa học của luận án
ai công bố trong bất kỳ công trình nào.


MỤC ỤC

MỞ ĐẦU .........................................................................

C ươn 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨ

1.1. Các công trình nghiên cứu về vai tr của hệ th

thực hiện chính sách x hội ........................................

1.2. Các công trình nghiên cứu về vai tr của hệ t

tỉnh trong thực hiện chính sách x hội .......................
1.3.

ánh giá kết qu nghiên cứu và những vấn đề

gi i quyết ...................................................................
C ươn 2 MỘT S

VẤN Đ

U N V

VA

TH NG CH NH TRỊ CẤP TỈNH TRONG THỰ

S CH XÃ HỘI .........................................................

2.1. Một số vấn đề lý luận về hệ thống chính tr v

tr cấp tỉnh ..................................................................

2.2. Một số vấn đề lý luận về chính sách x hội v

sách x hội .................................................................

2.3. Vai tr của hệ thống chính tr cấp tỉnh trong th

x hội ..........................................................................
C ươn 3 THỰC TRẠNG VAI TR
TRỊ CẤP TỈNH Ở S N

CỦA HỆ

A TRONG THỰC

S CH XÃ HỘI V NH NG VẤN Đ Đ T RA


4.1. Quan đi m nâng cao vai tr của hệ thống chính

thực hiện chính sách x hội ở Sơn La ........................

4.2. Gi i pháp nâng cao vai tr của hệ thống chính

thực hiện chính sách x hội ở Sơn La ........................

K T U N .....................................................................
ANH MỤC C NG TRÌNH ĐÃ C NG

CỦA T

ANH MỤC T I IỆU THAM KHẢO ......................


ANH MỤC ẢNG

B ng 3.1. ầu tư phát tri n của ngân sách đ a phương giai

B ng 3.2. Kết qu thực hiện gi i quyết việc làm giai đoạ

B ng 3.3. Kết qu thực hiện gi m nghèo giai đoạn 2011

B ng 3.4. Kết qu thực hiện giáo dục - đào tạo giai đoạn

B ng 3.5. Kết qu thực hiện chăm sóc sức khỏe nh

2011-2015 ......................................................


MỞ ĐẦU
1. T n

ấp t iết ủa đề t i

Chính sách x hội là một bộ phận quan trọng trong h

tri n kinh tế - x hội. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong
nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011),

ng Cộng

“Chính sách x hội đúng đắn, công bằng vì con người là đ
huy mọi năng lực sáng tạo của nhân dân trong sự nghiệp

quốc” [32, tr.79]; và chính sách x hội góp phần “không ng

của mọi thành viên trong x hội về ăn, ở, đi lại, học tập, n

nâng cao th chất, gắn nghĩa vụ với quyền lợi, cống hiến v

nhân với lợi ích tập th và cộng đồng x hội” [32, tr.79].

quyết các vấn đề x hội không những tạo nên sự ổn đ nh, p

mối quan hệ x hội, mà nó còn tạo sự đồng thuận trong việc
chính tr của
được ý nghĩa đó,

ng cầm quyền, góp phần sự phồn vinh củ

ng Cộng s n Việt Nam luôn coi chính s

công cụ nhằm khai thác, động viên mọi tiềm năng của từng c
cộng đồng trong sự nghiệp xây dựng và b o vệ Tổ quốc.

Hệ thống chính tr Việt Nam là một chỉnh th các tổ

s n Việt Nam, Nhà nước Cộng h a x hội chủ nghĩa Việt N

tr - x hội được liên kết với nhau trong một hệ thống; nhằ
trình của đời sống x hội b o đ m mọi quyền lực thuộc


thực hiện chính sách x hội; tuyên truyền, phổ biến, động

thực hiện chính sách x hội; ki m tra, giám sát thực hiện ch
kiến ngh , đề xuất với

ng, Nhà nước có những điều chỉ

mang lại hiệu qu cao hơn.

Sơn La là tỉnh miền núi, biên giới thuộc vùng Tây Bắ

chiến lược quan trọng c về chính tr , kinh tế - x hội và an
hơn 30 năm thực hiện đường lối đổi mới, cùng với sự cố

chính quyền cấp tỉnh và nhân dân các dân tộc, từ một tỉnh
khăn, Sơn La đang có những bước phát tri n mạnh mẽ tạo

lợi cho việc thực hiện chính sách x hội trên đ a bàn, góp ph

tỉnh trong thời kỳ mới. Kết qu thực hiện chính sách x h

tỉnh được th hiện trong thực tiễn: công tác xóa đói gi m ng
rộng và có hiệu qu ; gi m được áp lực thiếu việc làm, số

làm mới tăng nhanh qua các năm; đời sống các đối tượng ch

với cách mạng được c i thiện và nâng lên đáng k ; công tác

tục được đổi mới, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nh

chăm sóc sức khỏe nhân dân được chăm lo, đạt được nhữ

công tác chăm lo người khuyết tật, trẻ mồ côi luôn nhận đượ

sự giúp đỡ của các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân, của

Bên cạnh những kết qu đ đạt được, hoạt động của hệ

trong thực hiện chính sách x hội vẫn c n bộc lộ những hạn c

các chủ trương của

ng, chính sách của Nhà nước, xây dựn


sách x hội còn hạn chế; công tác ki m tra, giám sát thực hiệ

theo k p yêu cầu tình hình mới; việc xử lý khiếu nại, tố cáo các
quá trình thực hiện c n chậm, nhiều trường hợp chưa b o đ
minh đ

nh hưởng xấu đến hiệu qu thực hiện chính sách x

đ ph n ánh sự bất cập của hệ thống chính tr cấp tỉnh trong th
ở Sơn La thời gian qua.

ây là yêu cầu mới đặt ra đối với T

tỉnh, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính tr - x hội cấp tỉ
sách x hội ở Sơn La thời gian tới.
Với những lý do đó, tác gi lựa chọn đề tài “Vai tr

cấp tỉnh trong thực hi n ch nh sách xã hội ở Sơn La hi n n
Chính tr học.
2. Mụ đ

v n iệm vụ n

iên ứu ủa luận án

2.1. Mục đích nghiên cứu

Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận và thực trạ

chính tr cấp tỉnh ở Sơn La trong thực hiện chính sách x h

đi m, gi i pháp nâng cao vai tr của hệ thống chính tr c
chính sách x hội ở Sơn La thời gian tới.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu

đạt được mục đích trên, luận án xác đ nh bốn nhiệ

Một là, tổng quan tình hình nghiên cứu các công trình

Hai là, phân tích làm rõ một số vấn đề lý luận về va
tr cấp tỉnh trong thực hiện chính sách x hội;


3.2. Phạm vi nghiên cứu
- h m vi nội dung:

+ Nghiên cứu vai tr của Tỉnh ủy, chính quyền cấp tỉ

các tổ chức chính tr - x hội cấp tỉnh trong thực hiện chính s

+ Tìm hi u kết qu quá tình thực hiện chính sách x

như: (1) gi i quyết việc làm, (2) xóa đói gi m nghèo, (3) giá
(5) ưu đ i người có công với cách mạng và trợ giúp x hội.
- h m vi không gian: trên đ a bàn tỉnh Sơn La.

- h m vi thời gian: tổng hợp, sử dụng số liệu nghiê
nay, qua hai nhiệm kỳ của

ại hội

ng bộ tỉnh Sơn La khó

khóa XIV (2015 - 2020).
4. Cơ sở lý luận v phươn p áp n

iên ứu ủa lu

4.1. Cơ sở lý luận

Luận án dựa trên hệ thống quan đi m của chủ nghĩa M
Chí Minh và đường lối của

ng Cộng s n Việt Nam về vai t

trong thực hiện chính sách x hội; ngoài ra, luận án c n kế

quan đi m lý luận của các nhà khoa học về những nội dung có
4.2. Phương pháp nghiên cứu

Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - L
biện chứng và chủ nghĩa duy vật l ch sử, luận án c n sử dụng

cứu cụ th như: kết hợp lý luận và thực tiễn, phân tích, thố

chứng minh, tổng hợp, hệ thống, quy nạp được sử dụng kết hợ


Phương pháp nghiên cứu l ch sử và nghiên cứu so

sáng tỏ những yêu cầu nghiên cứu của luận án liên quan đ
giá các quan đi m nhận thức và các tỉnh thành khác của

chính sách x hội; chỉ ra thực trạng vai tr của hệ thống chín
hiện chính sách x hội ở Sơn La.

Phương pháp hệ thống được sử dụng nhằm phát hiện m

với các yêu cầu nâng cao vai tr của hệ thống chính tr cấp t

hiện chính sách x hội; b o đ m tính tổng th và khoa học củ

vai tr của hệ thống chính tr cấp tỉnh ở Sơn La trong thực hiệ
5. Đón

óp mới ủa luận án

Với tư cách là một công trình nghiên cứu từ góc độ

của hệ thống chính tr cấp tỉnh trong trong thực hiện chính
luận án có ba đi m mới sau:

Một là, khái quát lý luận về vai tr của hệ thống chín
hiện chính sách x hội.

Hai là, chỉ ra thực trạng vai trò của hệ thống chính
hiện chính sách x hội ở Sơn La.

Ba là, đề xuất những gi i pháp góp phần nâng cao va

tr cấp tỉnh trong thực hiện chính sách x hội ở Sơn La thời g
6.

n

ĩa lý luận, t ự tiễn ủa luận án

6.1. Ý nghĩa lý luận

Luận án góp phần làm sáng tỏ thêm những vấn đề lý
tr , hệ thống chính tr cấp tỉnh; chính sách x hội, thực hiện
tr hệ thống chính tr cấp tỉnh trong thực hiện chính sách x


7. Cấu trúc ủa luận án

Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, danh mục công t

gi , danh mục tài liệu tham kh o và phụ lục, nội dung của lu
(11 tiết).
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu;
Chương 2: Một số vấn đề lý luận về vai tr của hệ
trong thực hiện chính sách x hội;
Chương 3: Thực trạng vai tr của hệ thống chính tr

thực hiện chính sách x hội và những vấn đề đặt ra hiện nay
Chương 4: Quan đi m và gi i pháp nâng cao vai tr
cấp tỉnh ở Sơn La trong thực hiện chính sách x hội.


C ươn 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN
1.1. Các ôn trìn n
t ự

iện

n sá

ã

iên ứu về vai tr

ủa ệ

i

1.1.1. Một số công trình nghiên cứu về hệ thống
chính trị Việt Nam

Có th nói các công trình nghiên cứu về hệ thống chí

khoa học quan tâm. Một số công trình nghiên cứu về hệ thố

nhà khoa học tiến hành nghiên cứu trong nhiều năm; từ đ

nhìn toàn diện, đa chiều về quá trình xây dựng hệ thống chín

Khi bàn về hệ thống chính tr , cuốn Tập bài giảng C

b n Chính tr - Hành chính, Hà Nội, 2012) đ nêu đ nh ngh

cấu trúc của hệ thống chính tr được chia thành: ti u hệ thốn

quan hệ, ti u hệ thống cơ chế vận hành, ti u hệ thống các ng

th chế chính tr ; các nguyên tắc và cơ chế vận hành của h
quan hệ chính tr .
Trong cuốn sách Ch nh tr học những vấn đề cơ bản
x hội, Hà Nội, 2014), tác gi Võ Khánh Vinh,

ỗ Minh H

trình bày những vấn đề lý luận về hệ thống chính tr : chính t

cơ cấu và chức năng của hệ thống chính tr , phân loại các hệ

Cuốn sách H th ng ch nh tr của Anh, háp, Mỹ - m


phương thức khác nhau và ít nhiều ch u sự chi phối của điề

đặc đi m phát tri n kinh tế - x hội ở mỗi nước. Trong mỗ
phái chính tr có vai trò chi phối hoạt động của nhà nước.

thường th hiện sức mạnh thông qua nhiều phương thức khá

gia vào công việc của nhà nước thông qua sự l nh đạo của đ

chỉ dừng ở việc trình bày ở dạng so sánh những đặc trưng c

nước Anh, Pháp, Mỹ, mà thông qua việc tìm hi u và phân

đồng và khác biệt trong hệ thống chính tr của mỗi nước, cá

hướng đến việc tìm ra những giá tr phổ quát và ý nghĩa của
dụng vào đổi mới hệ thống chính tr Việt Nam.

Trong cuốn sách chuyên kh o Mô hình tổ chức và h

ch nh tr một s nước trên thế giới (Nhà xuất b n Chính tr q

tác gi Tô Huy Rứa đ phân tích hệ thống chính tr cơ b n

đi n hình trên thế giới; trong đó có mô hình hệ thống chính

hưởng bởi các tư tưởng dân chủ tự do như: Anh, Pháp, Mỹ,
mô hình hệ thống chính tr tại các nước ch u nh hưởng bởi
chủ ở Bắc Âu (Thụy

i n,

an Mạch,

) và đại diện các n

của chủ nghĩa Mác - Lênin (Nga, Trung Quốc).

ồng thời,

về các mô hình hệ thống chính tr có tính chất đại diện đ

tưởng chính tr , nêu rõ tính phổ biến, tính đặc thù của các m

đề xuất các khuyến ngh về việc tham kh o kinh nghiệm tổ
hệ thống chính tr ở một số nước trên thế giới trong quá
chính tr nước ta.


Khi bàn về hệ thống chính tr Việt Nam, cuốn Tập b
(Nhà xuất b n Chính tr - Hành chính, Hà Nội, 2012) làm
trúc, khái quát thực trạng hoạt động của hệ thống chính tr
hướng lớn có tính chất gi i pháp về đổi mới hệ thống chính

ổi mới hệ thống chính tr là một trong những nhi

nghĩa chiến lược to lớn; nhằm tổng kết công tác nghiên cứu

trình đổi mới hệ thống chính tr của nước ta từ khi tiến hành
nay, có nhiều công trình nghiên cứu của các học gi như:
th ng ch nh tr ở nước ta trong giai đo n mới (Nhà xuất b
Nội, 1999) do tác gi Nguyễn

ức Bình (Chủ biên); H

trong thời kỳ đổi mới (Nhà xuất b n Chính tr quốc gia, Hà
Nguyễn Duy Quý; Quan điểm và nguyên tắc đổi mới h th

giai đo n 2005 - 2020, (Nhà xuất b n Chính tr quốc gia,

ình Hoan; Quá trình đổi mới h th ng ch nh tr ở Vi t N

xuất b n Chính tr quốc gia, Hà Nội, 2011) của tác gi Phạm

hoàn thi n h th ng ch nh tr ở nước ta (Nhà xuất b n Chí
2014) của tác gi Lê Quốc Lý. Các tác gi đ chỉ ra ở Việt
đ sớm được hình thành và hoàn thiện cùng với quá trình
với tính cách là hệ thống chính tr cách mạng, các tổ chức
như:

ng Cộng s n, Nhà nước x hội chủ nghĩa, Mặt trận T

chính tr - x hội luôn được nâng cao chất lượng hoạt động

chính tr nước ta thời kỳ đổi mới. Các tác gi đ tập trung p


hướng x hội chủ nghĩa.

ổi mới hệ thống chính tr đ củn

rộng nền t ng x hội của hệ thống chính tr , tăng cường sức
tộc, tạo ra sự đồng thuận x hội đ thực hiện hiệu qu các

mới hệ thống chính tr luôn ph i đ m b o và nâng cao v tr

ng Cộng s n Việt Nam, nâng cao sức chiến đấu của
chỉnh đốn

ng là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống

Báo cáo đề tài khoa học cấp Nhà nước Vấn đề xây d
th ng ch nh tr nước ta trong thời kỳ quá độ (

hi u

0

ch nh tr Vi t Nam - quá trình xây dựng và đánh giá thực tr

(1995); H th ng ch nh tr trong thời kỳ quá độ lên chủ ngh
hi u

05 03) (1996); H th ng ch nh tr Vi t Nam của tác

(1998); đây là những công trình nghiên cứu công phu, có g

tập th các tác gi về hệ thống chính tr Việt Nam. Các cô

cứu về l ch sử hệ thống chính tr Việt Nam, đặc biệt là hệ th
dưới sự l nh đạo của

ng, từ đó chỉ ra những đặc trưng c

phân tích những vấn đề lý luận và phương pháp luận nghiê
trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa x hội ở nước ta; xác đ

và đ nh hướng xây dựng hoàn thiện hệ thống chính tr Việt N
rõ thực trạng tổ chức và hoạt động của

ng Cộng s n cầm

bộ máy nhà nước; thực trạng tổ chức và hoạt động của Mặt

và các đoàn th nhân dân; đưa ra những thuyết minh dự k

thống chính tr , xây dựng cơ sở khoa học cho việc đổi mới


th ng ch nh tr (Lý luận chính tr , 3 2014) của tác gi Nguyễ
lãnh đ o của ảng đ i với Nhà nước trong h th ng ch nh

(Tạp chí Triết học, số 2, 2010) của tác gi Nguyễn Ngọc H

đ o của ảng về đổi mới nội dung, phương thức ho t động c

các đoàn thể nhân dân (Lý luận chính tr , 5 2016) của tác g

công trình trên đ trình bày những nét khái quát về hệ thốn
hiện nay; những vấn đề lý luận chung về đ ng cầm quyền
Nam cầm quyền. Sự cầm quyền và vai tr l nh đạo của

hoạt động cơ b n, là trụ cột của cơ chế vận hành của hệ thốn

đ m b o quyền lực chính tr thuộc về nhân dân. Hệ thống th
cầm quyền đ được

ng ta quan tâm xây dựng ngay từ k

từng bước được bổ sung đ đáp ứng nhiệm vụ chính tr từn

Từ khi công cuộc đổi mới được tiến hành đến nay, nội dung
cầm quyền của

ng cũng có sự thay đổi.

ng và các tổ ch

đ nh đúng hơn và tôn trọng vai tr của các cơ quan nhà nư
dung, phạm vi l nh đạo của

ng đối với nhà nước, từ Trun

Nhóm các công trình bàn về Nhà nước ph i k đến nh

Vi t Nam (1945 - 2010), (Nhà xuất b n Chính tr quốc gia

gi Nguyễn Trọng Phúc; Nhà nước trong h th ng ch nh t
(Nhà xuất b n Chính tr quốc gia, Hà Nội, 2010) do tác
biên); Hình thức Nhà nước và vấn đề xây dựng nhà nước

nghĩa Vi t Nam, (Nhà xuất b n Chính tr quốc gia, Hà Nộ


nước ta, Nhà nước Cộng h a x hội chủ nghĩa Việt Nam

chức thực hiện ý chí và quyền lực của nhân dân, thay m
nhiệm trước nhân dân qu n lý toàn bộ hoạt động đời sống

của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân; quyền lực Nhà n

phân và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan trong việc thự

hành pháp và tư pháp. Nhà nước Việt Nam có v trí và vai

trong hệ thống chính tr được quy đ nh bởi chức năng và nh

thống chính tr , trong đời sống x hội. Các công trình phân

về tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước trong mối qua

chức chính tr - x hội; trên cơ sở đó nêu vấn đề đặt ra và nh

và hoàn thiện Nhà nước ta theo hướng xây dựng Nhà nước
nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Nhóm các công trình bàn về Mặt trận Tổ quốc và các

ph i k đến như: hát huy vai tr của các tổ chức xã hội ở V

Chính tr quốc gia, Hà Nội, 2012) do tác gi Thang Vă

Phương (đồng chủ biên); Mặt trận Tổ qu c Vi t Nam thiết ch

phản bi n xã hội (Lý luận chính tr , 9/2012) của tác gi Hồ

Mặt trận Tổ qu c trong thực hi n dân chủ ở cơ sở hi n na
10/2012) của tác gi Nguyễn Văn Phương; hát huy vai tr
Vi t Nam các cấp tham gia xây dựng dựng

ảng và Nhà

ng, 3/2017) của tác gi Lê Mậu Nhiệm. Các công trình tr

trước yêu cầu đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, hệ thốn


Như vậy, các công trình, đề tài nghiên cứu, bài viết

trưng, phương thức tổ chức, hoạt động; quá trình hình th
trạng hoạt động của hệ thống chính tr ở nước ta trong quá
về vai tr l nh đạo của

ng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc,

x hội trong hệ thống chính tr .

1.1.2. Một số công trình nghiên cứu về chính sách côn
T ứ

ất, một ố

t

ứ

ề

Khi nghiên cứu về quy trình trong hoạt động thiết kế

công, cuốn sách Ch nh sách công của Hoa ỳ giai đo n 193

Thống kê, 2001), tác gi Lê Vinh Danh đ đề cập đến nhữ

chính sách công và chính quyền - tổ chức chính quyền hợ

quy trình thiết kế chính sách công; chính sách công Hoa Kỳ

quy trình thiết kế chính sách trong thực tế. Cuốn sách đ k

phần: Chính sách công và chính quyền, tiến trình lập và thự

kế chính sách công trong thực tế. Ngày nay, rất nhiều chín

chính sách được xây dựng ở cấp chính quyền trung ương t
20, 30. Lề lối qu n tr hay thiết kế chính sách công có th

gần như là nền t ng chính trong hệ thống hành chính Hoa K

phục vụ các quyền lợi cơ b n và không thay đổi của nước M

v đại diện của đất nước có trách nhiệm ph i làm. Với nhữ

về lợi ích quốc gia, lề lối thiết kế và qu n tr mang tính cơ
nghiệm tốt cho các nước đang phát tri n xem xét.

đào tạo nhân lực và d ch vụ y tế, đ m b o sức khỏe cho toàn

Cuốn sách H th ng an sinh xã hội của một s nước E
hoảng tài ch nh - kinh tế toàn cầu của

inh Công Tuấn, (

quốc gia, Hà Nội, 2013) tập trung làm rõ những vấn đề lý

thống an sinh x hội EU giai đoạn hậu khủng ho ng kinh tế

thiệu về một số mô hình an sinh sinh x hội đi n hình của
Nha,

ức, Anh, Thụy

i n. Bên cạnh đó, tác gi c n dự bá

hội ở EU và bài học kinh nghiệm chính sách cho Việt Nam.

tăng cường hi u biết về văn hóa, x hội, đặc biệ

nước trong cộng đồng ASEAN, cuốn sách Giải quyết an si

Malaixia, hilippin và bài học kinh nghi m cho Vi t Nam (

x hội, Hà Nội, 2015), tác gi Nguyễn Duy Dũng trình bày c

an sinh x hội của Thái Lan, Malaysia, Philippin. Thực tr

Thái Lan, Malaysia, Philippin từ những năm 1990 đến nay.

an sinh x hội của Thái Lan, Malaysia, Philippin là bài học
Việt Nam.

Bên cạnh các công trình trên, c n một số bài viết nh
gắn với thực hi n ch nh sách xã hội ở một s qu c gia Nam, của Phạm

ức Kiên (2010), Mô hình chủ nghĩa xã h

kinh nghi m tham chiếu đ i với công cuộc đổi mới ở Vi t N

Xuân Huy (2016) đ giới thiệu mô hình thực hiện chính sác
Thụy

i n với nhiều loại hình phúc lợi x hội; tạo cho m


ý tốt cho Việt Nam về cơ sở lý luận và thực tiễn trong thực h

Thứ hai, một số c ng tr nh nghiên cứu về chính sác
Từ cách tiếp cận chính tr học, công trình Tìm hiểu

công (Nhà xuất b n Chính tr quốc gia, Hà Nội, 1999) của V

Học viện Chính tr quốc gia Hồ Chí Minh, đ đề cập đến n
khái niệm, cấu trúc và chu trình chính sách công - hoạch

chính sách công. V trí của chính sách công trong việc giành

chính tr . Chu trình chính sách với 4 giai đoạn chính: xác l

(tìm kiếm sự nhất trí về mục tiêu), ra quyết đ nh chính sách

biện pháp đạt được mục tiêu), tri n khai chính sách (thi hàn
nhất trí), đánh giá chính sách (đánh giá việc thực hiện mục

mới). Vai tr của nhà nước trong việc thực thi các chính sác
công bằng x hội trong nền kinh tế th trường đ nh hướng
chính sách chính của Việt Nam hiện nay.

Công trình hoa học ch nh sách công (Nhà xuất b n

Nội, 2008) nhận đ nh: chính sách công là quyết đ nh của cá

nước, nhằm quy đ nh mục đích, cách thức và chế đ nh hà

tượng liên quan, đ gi i quyết những vấn đề nhất đ nh mà x
th các chuẩn mực, biện pháp mà nhà nước sử dụng đ qu
phân tích những vấn đề cơ b n của khoa học chính sách
trình và phân tích chính sách công; hoạch đ nh chính sách
chính sách công; đánh giá, hoàn thiện chính sách công.


sách công; nguyên tắc, căn cứ, các bước và phương pháp, cô
sách công; quan niệm, ý nghĩa của tổ chức thực thi chính
chức thực thi, yêu cầu, các hình thức, phương pháp tổ chức

và phân cấp qu n lý chính sách công; quá trình xây dựng ch

chính sách công ở nước ta; chủ th chính sách công; th chế

ta; những vấn đề về thực hiện chính sách công ở nước ta; đ

ở Việt Nam) và một số phân tích chính sách chuyên ngành ở

Từ cách tiếp cận luật học, công trình Ch nh sách cô

(Nhà xuất b n Tư pháp, 2017) do các tác gi Cao Quốc Ho

(đồng chủ biên); tập th tác gi cũng đưa ra một số khái n

công cụ) đ nghiên cứu chính sách công như: chính sách l
gì; chính sách dân tộc, chính sách kinh tế,

và một số k

công ở các nước phát tri n và tại các tổ chức kinh tế quốc tế

đến các đặc trưng chính sách công (05 đặc trưng); mục ti

tiêu); nhiệm vụ chính sách công; phân loại chính sách côn

công; khái niệm về thực thi chính sách công, tập th tác g

thực thi chính sách, pháp luật ở đ a phương, cơ sở; các b
chính sách, pháp luật ở đ a phương, cơ sở; các yếu tố nh

thi chính sách, pháp luật ở đ a phương, cơ sở; ý nghĩa củ
chính sách công.

Thứ ba, một số c ng tr nh nghiên cứu về chính sách

Việt Nam, xuất phát từ đ i hỏi thực tiễn của công


cầu, các yếu tố nh hưởng đến sự hình thành hệ thống chín

chính sách x hội: hoạch đ nh chính sách x hội, tổ chức thự

phân tích chính sách x hội; đồng thời tác gi giới thiệu một
b n đang áp dụng ở Việt Nam hiện nay.
Từ cách tiếp cận kinh tế học, công trình của nhóm tác
Charles Viossat (chủ biên), Ch nh sách xã hội và quá trình

b n Chính tr quốc gia, Hà Nội, 2003) đ giới thiệu một số

chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về quá trình phát
hội trước thách thức toàn cầu hóa; nội dung các bài tham

quan đi m và chính sách của hệ thống b o đ m x hội; cơ
thống b o đ m x hội; các mô hình chính sách x hội của

cách hệ thống hưu trí và chính sách việc làm; c i cách th trư

Từ cách tiếp cận x hội học, công trình của tác gi B

học và ch nh sách xã hội (Nhà xuất b n Khoa học x hội, H

quan niệm về chính sách x hội và phân tích 4 yếu tố hợp t

chính sách x hội ở nước ta là

ng Cộng s n, Nhà nước v

chính tr x hội; (2) đối tượng chính sách x hội là các tầng

hội; (3) nội dung chính sách x hội bao quát nhiều lĩnh vực
x hội: chính sách dân số, gia đình, b o vệ sức khỏe, b o
gi i trí, khắc phục tệ nạn x hội, b o đ m an toàn x hội

x hội la không ngừng nâng cao phúc lợi vật chất, phát tri n
hội chủ nghĩa.


Ch nh sách xã hội (Nhà xuất b n Thế giới, Hà Nội, 2017) t

nghĩa khác nhau, đ nêu một đ nh nghĩa có tính tổng quát nh

là lĩnh vực nghiên cứu khoa học, xây dựng và thực thi chính

x hội, b o trợ x hội, phát tri n x hội và phát tri n con ngư

nghiên cứu, khoa học chính sách x hội có cấu trúc gồm: ch

x hội với các thiết chế phúc lợi như nhà nước phúc lợi, hệ
phúc lợi, chuyên ngành về b o trợ x hội, chuyên ngành về

ngành về an sinh x hội, chuyên ngành về phát tri n con ngườ

tri n xã hội và các chuyên ngành khác. Một số cách tiếp cậ

học chính sách x hội: cách tiếp cận phân phối lại, cách tiếp

cách tiếp cận chức năng luận, bộ ba cách tiếp cận lý thuyế
chuẩn tắc.
Tóm lại, chính sách x hội trở thành một lĩnh vực

được phát tri n mạnh mẽ trên thế giới và Việt Nam. Khoa họ

trên cơ sở khoa học chính sách và mối quan hệ của nó với c

theo các quy luật nhất đ nh có th nghiên cứu, nhận thức v

chính sách, x hội. Cho đến nay, khoa học chính sách x h

thống khái niệm, phạm trù và lý thuyết phong phú, đa dạn

nghiên cứu với tư cách là một khoa học hàn lâm và việc vận
tích đ gi i quyết một bài toán thực tế.

1.1.3. Một số c ng tr nh nghiên cứu về vai tr c a h
thực hiện chính sách

hội


chính sách an sinh x hội trong chiến lược phát tri n quốc g

tr qu n lý x hội của mình, vì vậy họ ngày càng chú ý đổ
quyết các vấn đề x hội.

Công trình nghiên cứu Public service reform in Sing
công của Singapore) của Janet Tay (2001) đ đề cập vai tr
chính tr mà hạt nhân là

ng hành động nhân dân -

ng

từ khi quốc gia này được thành lập đến nay trong việc nâng

dân thông qua cung ứng d ch vụ công: nước sạch, môi trườn

Trong công trình nghiên cứu Investment in China’s f
lai Trung Quốc) của Zhang X.Q (2005) nhấn mạnh sự chuy

thống chính tr Trung Quốc khi tìm động lực tăng trưởng k

các vấn đề x hội và chăm lo nhân tố con người. Nghiên cứ

tư cho phát tri n x hội là đầu tư cho phát tri n tương lai
tiềm lực và điều kiện tăng trưởng kinh tế trong mỗi bước đi

Như vậy, các nghiên cứu nước ngoài cho thấy tư duy

quyết các vấn đề x hội trong thế giới đương đại của hệ t

gia. Một số nghiên cứu đ mở ra hướng tiếp cận mới về thực
b o an sinh x hội, phúc lợi x hội, gi i quyết mối quan hệ

giữa nhà nước với th trường trong qu n lý thực hiện chính s
Thứ hai, một s công trình nghiên cứu về vai tr của
thực hi n ch nh sách xã hội ở Vi t Nam
Từ góc độ tiếp cận của khoa học l ch sử

ng, chủ