Dạy học tích hợp nhằm phát triển năng lực cho học sinh qua bài học “Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003” (Cô-phi An-nan, Ngữ văn 12-Tập 1)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ

TRƯỜNG THPT YÊN ĐỊNH 1

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

DẠY HỌC TÍCH HỢP NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG
LỰC HỌC SINH QUA BÀI HỌC“ THÔNG ĐIỆP NHÂN
NGÀY THẾ GIỚI PHÒNG CHỐNG AIDS, 1-12-2003”
(SGK NGỮ VĂN 12 – TẬP 1 – CT CƠ BẢN)

MỤC thực
LỤC hiện: Lưu Thị Kim
Người

Chức vụ: Giáo viên

NỘI SKKN
DUNG thuộc môn: Ngữ văn

I. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
1.2. Mục đích nghiên cứu.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
1.4. Phương pháp nghiên cứu
II. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2. Thực trạng vấn đề trước
khi ápHOÁ
dụng NĂM
sáng kiến

THANH
2019kinh nghiệm

TRANG
1
1
2
2
2
3
3
4


2.3. Các sáng kiến kinh nghiệm và giải pháp đã sử dụng để giải
quyết vấn đề
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giảng
dạy, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
III. Kết luận và kiến nghị
3.1. Kết luận
3.2. Kiến nghị:
Tài liệu tham khảo

5
17
19
19
19
20

1. Mở đầu
1.1.Lý do chọn đề tài
Giáo dục là quốc sách vì thế Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến giáo
dục và đào tạo. Đổi mới giáo dục là đường lối xuyên suốt của Đảng. Điều đó
được thể hiện trong các nghị quyết của trung ương Đảng qua các kì đại hội. Hiện
nay quá trình toàn cầu hoá đang diễn ra mạnh mẽ, làm thay đổi tất cả các lĩnh
vực, trong đó đặc biệt là khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo,... dẫn đến
sự chuyển biến nhanh chóng về cơ cấu và chất lượng nguồn nhân lực của nhiều
quốc gia. Đường lối đổi mới giáo dục của Đảng nhấn mạnh: tiếp tục đổi mới
mạnh mẽ và đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi
trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học.
Đổi mới giáo dục lấy học sinh làm trung tâm, phát triển tính chủ động,
sáng tạo, tự học, tích cực, tăng cường tính tương tác trong dạy và học giữa thầy
và trò, giữa trò với trò, và giữa các thầy cô giáo với nhau. Theo đó, việc dạy học
không phải là “tạo ra kiến thức”, “truyền đạt kiến thức” hay “chuyển giao kiến
thức” mà phải làm cho người học học cách đáp ứng hiệu quả các đòi hỏi cơ bản
liên quan đến môn học và có khả năng vượt ra ngoài phạm vi môn học để chủ
động thích ứng với cuộc sống sau này.
Chương trình giáo dục mới được xây dựng tiếp nối, liên thông giữa các
cấp học, môn học, các hoạt động trải nghiệm.
Vì vậy, phát triển chương trình giáo dục phổ thông dựa trên tiếp cận năng
lực là một lựa chọn tất yếu khách quan và phù hợp với yêu cầu phát triển của xã
hội.. Quan điểm dạy học tích hợp, với mục tiêu phát triển các năng lực ở người
học, giúp người học có khả năng giải quyết và đáp ứng được các yêu cầu trước
sự biến đổi nhanh chóng của xã hội hiện đại .
Ngoài ra, văn học là bộ môn khoa học xã hội liên quan đến lịch sử và địa
lý cùng các vấn đề xã hội khác. Do đó, không chỉ tích hợp nội môn mà việc học
Ngữ văn còn phải tích hợp liên môn, xuyên môn, tức là phải liên hệ với bối cảnh
lịch sử, đời sống thực tiễn…Học sinh phải biết liên hệ, đối chiếu bối cảnh lịch

sử ra đời của tác phẩm với bối cảnh hiện nay để thấy hết ý nghĩa của văn bản
ngày trước so với hiện nay như thế nào.
Mục đích của chương trình môn Ngữ Văn mới không chỉ dừng ở cung cấp
kiến thức về Ngữ văn cho học sinh mà còn góp phần giáo dục các em quan tâm
đến những vấn đề mà cả cộng đồng, dân tộc, thậm chí cả nhân loại đang quan
tâm như về biến đổi khí hậu, phân biệt giới tính, chủ quyền quốc gia,… Đây
chính là nội dung tích hợp các vấn đề liên môn, xuyên môn mà bộ môn này
hướng tới trong chương trình mới.
Từ thực tế giảng dạy, tôi luôn luôn cố gắng học hỏi tìm tòi những phương
pháp và kĩ thuật dạy học tích cực để đáp ứng với mục đích và nhiệm vụ đổi mới
của giáo dục. Dạy học tích hợp là một trong những phương pháp được bản thân
quan tâm, chú trọng và thấy có hiệu quả cao trong dạy học.
1


Bài học“Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003”
(Cô-phi An-nan) ; (Ngữ văn 12-Tập 1)” là một văn bản nhật dụng, đề cập đến
một vấn đề lớn mang tính toàn cầu nhưng lại ít xuất hiện trực tiếp trong các đề
thi của những kì thi lớn đặc biệt là kì thi THPT Quốc gia vì thế trong quá trình
giảng dạy cả giáo viên và học sinh ít quan tâm đến, dẫn đến giờ học khô khan ít
hiệu quả. Do đó để khắc phục những hạn chế trên tôi đã nghiên cứu và mạnh
dạn thử nghiệm phương pháp dạy học tích hợp nhằm phát triển và nâng cao
năng lục cho học sinh đối với bài học này.
Từ những lí do khách quan và chủ quan như đã nói ở trên, tôi quyết định
chọn đề tài: Dạy học tích hợp nhằm phát triển năng lực cho học sinh qua bài
học “Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003” (Côphi An-nan, Ngữ văn 12-Tập 1)”
1.2. Mục đích nghiên cứu:
- Giúp cho GV tìm ra phương pháp tiếp cận mới đối với bài học “Thông điệp
nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003” (Cô-phi An-nan) ; (Ngữ
văn 12-Tập 1)”.

-Tạo ra không khí sôi nổi, hứng thú cho giờ dạy , sự tích cực, chủ động sáng tạo
của người học góp phần hình thành và phát triển năng lực cho học sinh trong
việc giải quyết, ứng phó một vấn đề, tình huống đang diễn ra trong xã hội mang
tính nhân loại và toàn cầu.
- Làm tài liệu tham khảo cho đồng nghiệp trong các hoạt động giáo dục tích hợp
và phát triển năng lực.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
-Phương pháp dạy học tích hợp kiến thức liên môn, các năng lực và kĩ năng của
HS, một số phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực nói chung và các phương
pháp dạy học đặc thù của bộ môn Ngữ văn.
-Văn bản “Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003” (Côphi An-nan) ; (Ngữ văn 12-Tập 1)”.
-Học sinh khối lớp 12 trường THPT Yên Định 3 (Lớp 12C4, 12C7) năm học
2017-2018.
-Học sinh khối lớp 12 trường THPT Yên Định 1 (Lớp 12A1, 12A2) năm học
2018-2019.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu, so sánh.
- Phương pháp tổng hợp.

2


2. Phần nội dung sáng kiến kinh
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
*Dạy học tích hợp là gì?
Về nguyên từ, tích hợp(Intergation) có nguồn gốc từ tiếng La tinh với
nghĩa là xác lập cái chung, cái toàn thể, cái thống nhất trên cơ sở các bộ phận

riêng lẻ, tức à kết hợp các phần các bộ phận với nhau trong một tổng thể. Theo
Từ điển tiếng Việt “ tích hợp là lắp ráp, nối kết các thành phần của một hệ
thống theo quan điểm tạo nên một hệ thống toàn bộ”.
Trong lĩnh vực khoa học giáo dục, khái niệm tích hợp dùng để chỉ tư
tưởng giáo dục toàn diện, làm con người phát triển hài hòa cân đối.
Quan điểm tích hợp cho phép xem xét các sự vật, hiện tượng trong một
cách nhìn tổng thể. Tính tích hợp thể hiện qua sự huy động , kết hợp liên hệ các
yếu tố có liên quan tới nhau để giải quyết hiệu quả một vấn đề và thường đạt
được nhiều mục tiêu khác. Trong giáo dục tích hợp kiến thức và dạy học tích
hợp là cơ bản nhất.
-Tích hợp kiến thức: là sự liên kết , kết hợp, lồng ghép tri thức các khoa học
khác nhau thành một tập hợp kiến thức thống nhất.
- Dạy học tích hợp: Là định hướng dạy học giúp cho học sinh phát triển khả
năng huy động tổng hợp kiến thức, kỹ năng,…thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau
để giải quyết có hiệu quả các vấn đề trong học tập và trong cuộc sống, được thực
hiện ngay trong qua trình lĩnh hội tri thức và rèn luyện kỹ năng; phát triển được
những năng lực cần thiết, nhất là năng lực giải quyết vấn đề. Dạy học tích hợp
là hành động liên kết các đối tượng nghiên cứu, giảng dạy, học tập của cùng
một lĩnh vực hoặc vài lĩnh vực khác nhau trong cùng một kế hoach dạy học
( Theo Từ điển giáo dục)
* Mục tiêu:
- Hình thành và phát triển năng lực học sinh, nhất là năng lực giải quyết các vấn
đề thực tiễn.
- Tạo mối quan hệ giữa các môn học với nhau và với kiến thức thực tiễn.
- Tránh trùng lặp về nội dung thuộc các môn học khác nhau.
* Các dạng tích hợp
- Tích hợp trong nội bộ môn học: tìm kiếm sự kết nối giữa các nội dung, chủ đề;
hình thành các chủ đề mới gắn liền với thực tiễn dựa trên các chủ đề, nội dung
đã có;
- Tích hợp đa môn: một chủ đề có thể xem xét trong nhiều môn học khác nhau;

- Tích hợp liên môn: phối hợp sự đóng góp của nhiều môn học để nghiên cứu và
giải quyết một tình huống
-Tích hợp xuyên môn: tìm cách phát triển ở học sinh những kỹ năng xuyên môn
có tính chất chung và áp dụng được ở mọi nơi.

3


* Tích hợp trong môn Ngữ văn
- Do đặc thù riêng của môn học, việc tích hợp trong giờ học Ngữ văn là hoạt
động phức hợp đòi hỏi sự tích hợp các kĩ năng, năng lực liên môn để giải quyết
nội dung gắn với thực tiễn.
- Đó có thể là sự tích hợp tri thức, kĩ năng tiếng Việt và Làm văn để giúp HS
thực sự cảm được cái hay, cái đẹp, sự tinh tế, độc đáo của tiếng mẹ đẻ, bồi
dưỡng cho HS năng lực sử dụng tiếng Việt đúng và hay; chú trọng rèn luyện cho
HS cách diễn đạt giản dị, trong sáng, chính xác, lập luận chặt chẽ, có suy nghĩ
độc lập.
- Đó cũng có thể là sự tích hợp những hiểu biết về lịch sử, văn hóa, xã hội, đạo
đức, lối sống để đánh giá, lý giải một hiện tượng văn học, một chi tiết nghệ thuật
hay để đề xuất một thái độ, một quan điểm sống...
- Như vậy có thể thấy, phạm vi tích hợp trong giờ dạy Ngữ văn rất phong phú:
Có thể tích hợp nội môn (giữa ba phân môn Văn –Tiếng Việt – Làm văn hay
giữa những bài học có cùng chủ đề);
- Có thể tích hợp liên môn như: tích hợp Văn – Lịch sử (Tích hợp mở rộng theo
hướng vận dụng những kiến thức về hoàn cảnh lịch sử của từng thời kỳ, về nhân
vật lịch sử. . . để lý giải và khai thác giá trị, thành công cũng như hạn chế của tác
phẩm); Tích hợp Văn – Địa lý (Tích hợp mở rộng theo hướng vận dụng kiến
thức hiểu biết về các địa danh để lý giải rõ một số chi tiết hình ảnh nghệ thuật );
Tích hợp Văn – Âm nhạc (hát, ngâm thơ, diễn kịch); Tích hợp Văn – Mỹ thuật
(Khi dạy học một tác phẩm văn chương GV có thể cho học sinh vẽ tranh minh

họa....
2. 2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
*Thuận lợi:
- Giáo viên đã được bồi dưỡng thường xuyên về lí thuyết quan điểm dạy học
tích hợp.
- Xu thế đổi mới phương pháp dạy học hiện nay là cơ sở, là đòi hỏi buộc giáo
viên phải thay đổi cách dạy mà một trong những vấn đề góp phần đổi mới
phương pháp dạy học chính là dạy học theo quan điểm tích hợp.
- Học sinh lớp 12 đã tiếp cận được gần 3 năm với kiến thức THPT vì thế mà
không còn bỡ ngỡ lạ lẫm đối với phương pháp giảng dạy của GV
- Các em HS lớp 12 đã được học rất nhiều bài học từ chương trình THCS đến
lớp 12 của các môn như Lịch sử, Địa lí, GDCD, Sinh học, Ngữ văn, các tình
huống thực tế liên quan đến kĩ năng sống.
-Với các môn học khác như Lịch sử, Địa lí, GDCD, Sinh học, Ngữ văn, các em
đã được tìm hiểu về kiến thức liên quan đến kĩ năng sống, những hành vi thái
độ,cách ứng xử với các vấn đề xã hội. Vì vậy các em sẽ thấy không bỡ ngỡ khi
tích hợp kiến thức liên môn vào học bộ môn Ngữ văn.

4


*. Khó khăn
- Chương trình Ngữ văn THPT và vấn đề quá tải vẫn là một vấn nạn với cảngười
dạy và người học
- Việc đổi mới kiểm tra đánh giá và áp lực thi cử vẫn “khuyến khích” giáo viên
chỉ chú ý giảng dạy nội dung bài học hơn là liên hệ mở rộng kiến thức.
- Đa số học sinh hiện nay mang tâm lí học đối phó với môn Ngữ văn,
- Từ chính giáo viên, việc đổi mới phương pháp dạy học vẫn là một vấn đề khó
khăn mà nhiều người thực sự lúng túng
- Giảng dạy văn bản nhật dụng như “Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng

chống AIDS” (Cô-phi An-nan) là khó khăn, thách thức vì văn bản nhật dụng
được đưa vào chương trình và sách giáo khoa Ngữ văn THPT không nhiều. Hơn
nữa muốn hiểu được nội dung của văn bản nhật dụng đòi hỏi học sinh phải vận
dụng kiến thức sâu rộng ở nhiều lĩnh vực trong cuộc sống và trong sách vở.
- Dạy học tích hợp đã được chú trọng, tuy nhiên trong thực tế giảng dạy việc
tích hợp vẫn mang tính khiên cưỡng, nội dung tích hợp vào bài học như bảo vệ
môi trường, giáo dục kỹ năng sống… một cách cứng nhắc. Chưa làm cho học
sinh huy động kiến thức, kỹ năng của nhiều môn học, nhiều lĩnh vực… để giải
quyết các nhiệm vụ học tập. Việc tích hợp nội môn và tích hợp liên môn chưa
thực sự hiệu quả, chính vì vậy chưa giúp học sinh hình thành kiến thức, kỹ năng
mới và tất nhiên các năng lực của học sinh chưa được phát triển.
2.3.Các sáng kiến kinh nghiệm và giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Một trong những phương pháp giúp HS hứng thú, say mê học tập văn bản
“Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS” (Cô-phi An-nan) là GV
và HS vận dụng tích hợp nội môn và liên môn vào chiếm lĩnh văn bản một cách
phù hợp. Dưới đây là một số giải pháp cụ thể:
2.3.1.Tích hợp nội môn
2.3.1.1.Tích hợp kiến thức Ngữ văn ở THCS về văn bản nhật dụng
*Mục đích :
- Giúp học sinh nhớ lại kiến thức về văn bản nhật dụng để vận dụng vào đọc
hiểu bản thông điệp
- Liên hệ được các vấn đề chung của nhân loại hiện nay
- Nâng cao ý thức đoàn kết trong cộng đồng và có trách nhiệm tham gia giải
quyết các vấn đề chung của xã hội
* Cách tích hợp :Tích hợp trong hoạt động khởi động.
- Hãy nêu tên những văn bản nhật dụng mà em đã được học? Từ những văn bản
đó em nhớ gì về văn bản nhật dụng
- Bản :" Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1-12-2003 thuộc
thể loại gì ?
2.3.1.2. Tích hợp kiến thức Làm văn kiểu bài nghị luận về một hiện tượng

đời sống.
*Mục đích :
- Trong phân phối chương trình Ngữ văn 12, phần Làm văn tiết 3, 7, 8, 13, 15 là
các bài học về lí thuyết và thực hành về kiểu bài Nghị luận xã hội, do đó, việc
5


tích hợp rèn luyện kĩ năng làm văn kiểu bài Nghị luận xã hội về một phòng
chống HIV/AIDS” là hết sức hợp lí vì thông qua việc đọc hiểu văn bản, học sinh
được củng cố lí thuyết kiểu bài sau khi đã làm bài viết số 1 và tiếp tục rèn luyện
kĩ năng để vận dụng làm bài viết số 2
* Cách thức tích hợp : Tích hợp trong hoạt động hình thành kiến thức
( phần đọc hiểu) và hoạt động củng cố .
- Khi giáo viên định hướng cho HS tìm hiểu: Thể loại văn bản, bố cục văn bản là
lúc giáo viên tích hợp kiến thức về văn bản nhật dụng và bố cục một bài văn
nghị luận cho học sinh
- Trong phần tìm hiểu nội dung giáo viên định hướng bằng hệ thống câu hỏi và
dẫn dắt học sinh tìm hiểu các vấn đề sau :
+ Là một văn bản nghị luận xã hội, phần nghị luận, Cô-phi An-nan đã nêu những
vấn đề gì về việc phòng chống HIV/AIDS ?
+ Các vấn đề đó được tác giả trình bày như thế nào ?
+ Qua việc tìm hiểu cách điểm lại tình hình HIV/AIDS của tác giả ở bản thông
điệp, các em học được điều gì về cách trình bày những hiện tượng đời sống
trong một văn bản nghị luận? Đồng thời, qua văn bản, các em học được điều gì
về cách lập luận trong văn nghị luận?
- GV tổ chức cho HS làm việc nhóm và theo kĩ thuật khăn trải bàn giáo vên chia
lớp thành 4 nhóm và sơ đồ tư duy.
Nhóm 1 : Chỉ ra những mặt đã làm được trong phần tổng kết tình hình phòng
chống HIV/AIDS của tác giả
Nhóm 2: Chỉ ra những mặt đã làm được trong phần tổng kết tình hình phòng

chống HIV/AIDS của tác giả
Nhóm 3: Nhiệm vụ cấp bách, quan trọng hàng đầu trong phòng chống AIDS mà
tác giả nêu ra trong bản thông điệp là gì
Nhóm 4: Sơ đồ hóa hệ thống luận điểm luận cứ trong bản thông điệp
-Gv giao bài tập tích hợp rèn luyện kĩ năng làm bài viết số 2 nghị luận xã hội về
một hiện tượng đời sống: Trong quá trình giảng dạy “Thông điệp nhân ngày thế
giới phòng chống AIDS”, giáo viên cần liên hệ với hiện tượng đời sống đang
diễn ra “nóng bỏng” hiện nay: Hãy viết một bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ
về vấn nạn rác thải nhựa.
2.3.2. Tích hợp liên môn
2.3.2.1. Tích hợp kiến thức môn Lịch sử Tiết 1 Bài 1 Sự hình thành trật tự
thế giới mới sau chiến tranh (1945-1949) ( Lịch sử 12 – Nhà xuất bản Giáo
dục)
*Mục đích:
- Giúp học sinh hiểu được mục đích, nguyên tắc hoạt động, vai trò của tổ chức
Liên Hợp Quốc, đặc biệt là vai trò của ban Thư kí
- Rèn luyện cho học sinh kĩ năng tư duy phân tích, nhận định và đánh giá những
vấn đề lớn của lịch sử thế giới.
- Giáo dục cho học sinh tinh thần đoàn kết, hữu nghị, căm ghét sự đối đầu, căm
ghét chiến tranh, sự phân biệt chủng tộc
6


* Cách tích hợp: Tích hợp trong hoạt động hình thành kiến thức phần I.
Tiểu dẫn.
- Sự việc Cô-phi An-nan là người châu Phi da đen đầu tiên được bầu làm Tổng
thư kí Liên hợp quốc có nghĩa gì?
- Em biết gì về ngày thế giới phòng chống HIV/AIDS? (năm ra đời, ý nghĩa)?
2.3.2.2. Tích hợp kiến thức môn Địa lí: Tiết 5,6,7, Bài 5:Một số vấn đề của
khu vực và châu lục (Địa lí lớp 11- Nhà xuất bản Giáo dục);Tiết 9,10,11 Bài

6: Hợp chúng quốc Hoa Kì
* Mục đích: giúp học sinh
- Xác định được vị trí phạm vi xuất hiện và lây lan của HIV/ AIDS
- Ý thức được HIV/AIDS là một trong những vấn đề chung của các châu lục và
của cả thế giới
- Sử dụng lược đồ thế giới và khu vực để xác định vị trí, giới hạn, phạm vi vi
xuất hiện và lây lan của HIV/ AIDS, và những nơi đang bị đại dịch này hoành
hành.
* Cách tích hợp: Tích hợp trong hoạt động hình thành kiến thức phần II.
Đọc hiểu văn bản
- Trong bản thông điệp tác giả đã điểm qua sự phát triển và lây lan của căn bênh
này ở những nơi nào? Từ đó hãy cho biết sự nhận xét đánh giá của tác giả về
thực trạng HIV/AIDS?
Hãy cho biết HIV/AIDS xuất hiện đầu tiên ở nước nào, hiện nay dịch bệnh này
vẫn là một trong những vấn nạn của một số châu lục trên thế giới vậy đó là ở
những nơi nào?
2.3.2.3. Tích hợp kiến thức môn sinh học: Bài 30 Sự nhân lên của virut
trong tế bào chủ(Sinh học 10 - Nhà xuất bản Giáo dục)
* Mục đích
- Nêu được khái niệm: HIV, AIDS,
- Trình bày được các con đường lây truyền HIV và các giai đoạn phát triển của
bệnh, cách phòng bệnh.
- Học sinh được phát triển kỹ năng : quan sát, phân tích, tổng hợp, so sánh.
- Tích cực, chủ động trong quá trình học tập.
- Có ý thức tuyên truyền, giáo dục về AIDS và sự nguy hiểm của AIDS cho
mọi người.
* Cách tích hợp:Tích hợp trong hoạt động chuẩn bị bài, hình thành kiến
thức, phần II.2. Tìm hiểu chi tiết .
HIV/AIDS là gì?
HIV/AIDS khác nhau và liên quan với nhau như thế nào?

Vì sao HIV/AIDS được gọi là đại dịch, là hiểm họa đối với đời sống của dân
tộc và nhân loại? (tác hại và hậu quả của bệnh)
2.3.2.4. Tích hợp kiến thức môn tin học
*Mục đích

7


Nhằm phát triển năng lực tự học, năng lực công nghệ thông tin và năng lực hợp
tác, giao tiếp
* Cách thức tích hợp: Tích hợp trong hoạt động hướng dẫn học sinh chuẩn
bị bài mới và quá trình trình chiếu nội dung bài học
- Giáo viên chuẩn bị tư liệu hoặc cho học sinh thi đua giữa các tổ, nhóm học tập
tìm hiểu tư liệu: hình ảnh, video, clip... về HIV/AIDS
- Trong giờ học, việc giáo viên cho học sinh xem các tư liệu này (khi nhóm có
sản phẩm đa phương tiện tốt trình bày) nhằm hỗ trợ việc khắc sâu kiến thức
chọc sinh trong học tập.
- Thông qua tư liệu mà học sinh chuẩn bị, giáo viên có thể đánh giá việc chuẩn
bị bài và ý thức học tập của học sinh. Đồng thời, giaó viên soạn giáo án điện tử
để giảng dạy và sử dụng tư liệu như một bộ đồ dùng dạy học để minh họa và lưu
ý tính hợp lí của phần tư liệu được vận dụng, tránh tình trạng lạm dụng công
nghệ thông tin, biến giờ học thành giờ trình chiếu tư liệu
- Giáo viên chia lớp thành 4 tổ và giao nhiệm vụ cụ thể cho mối tổ
+ Tổ 1: HIV/AIDS là gì?
+ Tổ 2 : Hậu quả của HIV/AIDS
+ Tổ 3 : Thực trạng của HIV/AIDS hiện nay trên thế giới, ở Việt Nam và ở địa
phương.
+ Tổ 4 : Một số phong trào và hành động phòng chống HIV/AIDS
2.3.2.5. Tích hợp kiến thức môn Giáo dục công dân:Tiết 22 Bài 14 : Phòng
chống nhiễm HIV/AIDS( Giáo dục công dân 8 – Nhà xuất bản Giáo dục)

* Mục đích giúp HS :
- HS hiểu tính chất nguy hiểm của HIV/AIDS
- Các biện pháp phòng tránh HIV/AIDS.
- Những quy định của pháp luật về phòng, chống nhiễm HIV
- Trách nhiệm của công dân trong việc phòng....
- Biết giữ mình để không bị nhiễm HIV/AIDS.
- Tích cực tham gia các hoạt động phòng chống HIV/AIDS.
- Ủng hộ những hoạt động chống nhiễm HIV/AIDS.
- Không phân biệt đối xử với người bị nhiễm HIV/AID
*Cách tích hợp: Tích hợp trong hoạt động củng cố
- GV: giao cho 4 tổ viết tiểu phẩm về tình huống thể hiện sự thiếu hiểu biết về
HIV/AIDS sau đó sẽ lựa chọn một tiểu phẩm đặc sắc và cho một số học sinh có
năng khiếu diễn xuất trước lớp
Tình huống1:
Hùng rủ Dũng đến nhà Mạnh chơi nhân ngày sinh nhật của Mạnh. Dũng nói:
Cậu không biết là chị của Mạnh bị ốm à? Người ta nói chị ấy bị AIDS. Tớ sợ
lắm, nhỡ bị lây thì chết, tớ không đến đâu!
? Em có đồng tình với Dũng không ? Vì sao?
? Nếu em Hùng thì trong trường hợp đó, em sẽ làm gì?
Tình huống 2
8


Bệnh dịch HIV gây tử vong cao, giảm sút tuổi thọ của con người, mức độ lây lan
với tốc độ báo động ở chính những khu vực mà trước đây hầu như vẫn còn an
toàn. Em sẽ làm gì để làm chậm lại và ngăn chặn hậu quả nhiễm HIV ở địa
phương em?
*GIÁO ÁN THỂ GHIỆM
THÔNG ĐIỆP NHÂN NGÀY THẾ GIỚI PHÒNG CHỐNG AIDS, 1-12-2003

(Cô-Phi An –nan)
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1.Kiến thức:
- Thông điệp quan trọng nhất gửi toàn thế giới: không thể giữ thái độ im lặng
hay kì thị, phân biệt đối xử với những người đang bị nhiễm HIV/AIDS.
- Những suy nghĩ sâu sắc, cảm xúc chân thành của tác giả.
2.Kĩ năng:
- Đọc - hiểu văn bản nhật dụng
- Biết cách tạo lập văn bản nhật dụng.
3.Thái độ:
- HS có ý thức, có trách nhiệm trong việc phòng chống đại dịch HIV/ AIDS.
- Giáo dục kĩ năng sống:
+ Tự nhận thức: về tính chất nóng bỏng của cuộc chiến đấu phòng chống AIDS
hiện nay trên thế giới, từ đó xác định được trách nhiệm của mỗi cá nhân khi
tham gia vào cuộc chiến đấu này.
+ Ra quyết định: xác định những việc cá nhân và xã hội cần làm gì để góp phần
vào cuộc chiến đấu chống lại căn bệnh thế kỉ.
+ Giao tiếp: trình bày, trao đổi về hiện trạng cuộc chiến đấu phòng chống AIDS
hiện nay và những việc cần làm để góp phần vào cuộc chiến này.
4.Định hướng hình thành năng lực
- Đọc hiểu
- Cảm thụ
- Thu thập và xử lí thông tin
- CNTN và truyền thông
- Giao tiếp
- Hợp tác
- Tiếp nhận và tạo lập văn bản (văn bản nhật dụng – nghị luận về một hiện tượng
đời sống)
B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của giáo viên

*Trước giờ học, giáo viên cần yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm tìm hiểu các
thông tin về HIV/AIDS và làm thành các sản phẩm đa phương tiện để giới thiệu
về HIV/AIDS bằng cách chuẩn bi các vấn đề sau
-HIV/AIDS là gì?
- HIV và AIDS khác nhau và liên quan với nhau như thế nào?
- Vì sao HIV/ AIDS được gọi là đại dịch, là hiểm họa cho đời sống của dân tộc
9


và nhân loại.
- Tình hình phòng chống đại dịch và hiểm họa ấy ở địa phương, đất nước và thế
giới tại thời điểm chúng ta học văn bản “Thông điệp nhân ngày thế giới phòng
chống AIDS,1-12-2003”
- Hình ảnh, video minh họa về HIV/AIDS?
* Thiết bị dạy học.
- Máy chiếu, tranh ảnh và các clip có liên quan
- Học liệu, bài tập trắc nghiệm, tự luận .
- Bài tập tình huống.
2. Chuẩn bị của học sinh
- Chuẩn bị các nội dung liên quan đến bài học theo sự hướng dẫn của giáo viên
như chuẩn bị tài liệu, làm việc theo nhóm.
- Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu,...
C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sản phẩm đa phương tiện của các nhóm học sinh
tìm hiểu về HIV/AIDS, chọn nhóm có sản phẩm tốt nhất để chuẩn bị trình bày.
3. Tiến trình bài học
Hoạt động 1: Khởi động, định hướng, tạo tâm thế, giới thiệu bài mới (5p
(1) Mục tiêu
- Tạo tâm thế cho hs bước vào bài học

(2) Phương pháp/Kĩ thuật
- Kĩ thuật trình bày 1p
(3) Hình thức tổ chức hoạt động
- Làm việc cá nhân
(4) Phương tiện dạy học
- Máy chiếu
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
1.Một số văn bản nhật dụng đã học
Tích hợp kiến thức Ngữ văn ở THCS
về văn bản nhật dụng
- Bức thư của Thủ Lĩnh da đỏ.(Quan hệ
giữa thiên nhiên,con nguời.)
Bước 1. Giao nhiệm vụ
-Thông tin về ngày trái đất năm 2000.
- GV: Hs nêu tên những văn bản nhật (Môi trường.)
dụng mà em đã được học? từ những - Ôn dịch, thuốc lá.( Tệ nạn thuốc lá.)
văn bản đó em nhớ gì về văn bản nhật - Bài toán dân số.( Dân số và tương lai
dụng
loài người.)
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- Đấu tranh cho một thế giới hoà bình.
- HS: Trình bày
(Chống chiến tranh, bảo vệ hoà bình
- GV: Lắng nghe
thế giới.)
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- T uyên bố thế giới về sự sống còn,
- GV: Cho hs nhận xét bổ sung
quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ

10


- HS: Bổ sung thêm
Trình bày
Bước 4. Phương án KTĐG
- GV: giới thiệu bài mới

em. (Quyền sống con người.)
2. Đặc điểm của văn bản nhật dụng:
Văn nhật dụng: Là loại văn bản mà nội
dung đề cập đến những vấn đề có có ý
nghĩa bức thiết đối với thời đại như
vấn đề môi trường, bệnh dịch thế kỉ,
vấn đề văn hoá dân tộc

Hoạt động 2: Tìm hiểu về tác giả tác phẩm (15p)
(1) Mục tiêu
- Nắm được những nét chính về tác giả.
- Nắm được những kiến thức chung về tác phẩm
(2) Phương pháp/Kĩ thuật
- Phát vấn, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, gọi mở
(3) Hình thức tổ chức hoạt động
- Thảo luận theo nhóm
(4) Phương tiện dạy học
- Máy chiếu
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
Tích hợp kiến thức môn lịch sử,địa I. Tiểu dẫn
lí.

1. Tác giả
Bước 1. Giao nhiệm vụ
- Cô-phi An-nan là người thứ bảy và là
GV: - Hãy trình bày những hiểu biết người châu Phi da đen đầu tiên được
chính về tác giả và tác phẩm (hoàn bầu làm Tổng thư kí Liên hợp quốc.
cảnh ra đời, thể loại)
- Năm 2001 ông được trao giải thưởng
- Sự việc Cô-phi An-nan là người châu Nô-ben Hòa bình.
Phi da đen đầu tiên được bầu làm Tổng - Hoạt động:
thư kí Liên hợp quốc có nghĩa gì?
+ Ra lời kêu gọi hành động 5 điều về
- Em biết gì về ngày thế giới phòng đấu tranh chống lại đại dịch
chống HIV/AIDS? (năm ra đời, ý HIV/AIDS.
nghĩa)?
+ Thành lập quỹ sức khoẻ và AIDS
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
toàn cầu.
- HS: trình bày
2. Tác phẩm:
- GV: lắng nghe
a.Hoàn cảnh ra đời
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- Nhân ngày thế giới phòng chống
- GV: Cho hs trình bày
AIDS 1/12/2003
- HS: Đại diện nhóm trình bày
- Ngày thế giới phòng chống AIDS ra
Bước 4. Phương án KTĐG
đời 1/12/1988
- GV đánh giá kết quả của HS

- Ý nghĩa: Đưa công cuộc phòng chống
- Cung cấp bổ sung thêm các thông tin AIDS lên vị trí ưu tiên, huy động toàn
và chiếu cho HS tham khảo về những xã hội, các ngành của Nhà nước, tư
11


hình ảnh của Cô-phi An-nan, ngày nhân, các hội, kể cả những người
Ngày thế giới phòng chống AIDS
nhiễm HIV/AIDS tham gia vào các
hoạt động đa ngành, liên Chính phủ,
phi Chính phủ, các phong trào liên kết
nhằm phòng chống đại dịch…, xây
dựng một thế giới không có AIDS
b. Thể loại
- Văn bản nhật dụng
c. Hình thức: Bản thông điệp
- Là những lời thông báo mang ý nghĩa
quan trọng đối với nhiều người, nhiều
quốc gia.
Hoạt động 3. Đọc và tìm hiểu bố cục của văn bản (15p)
(1) Mục tiêu:
- Đọc đúng giọng điệu của bản thông điệp
- Nắm được chủ đề và bố cục của văn bản
(2) Phương pháp/Kĩ thuật
- Đọc diễn cảm, phát vấn, bản đồ tư duy.
(3) Hình thức tổ chức hoạt động
- Làm việc cá nhân, trao đổi giọng đọc
(4) Phương tiện dạy học
Máy chiếu
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH
- Tích hợp kiến thức xã hội, địa lí II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
(lịch sử, nơi xuất hiện căn bệnh đầu 1. Đọc và phân chia bố cục
tiên, quá trình phát triển), lây lan và a. Đọc
kiến thức sinh học (cơ chế hình - Giọng đọc: to, rõ ràng,trang trọng,
thành, đặc điểm, các con đường lây thuyết phục, tranh biện, cổ động.
nhiễm, cách phòng tránh).
Bước 1. Giao nhiệm vụ
GV: yêu cầu HS đọc thầm và gọi một - Vấn đề: Phòng chống HIV/AIDS.
học sinh đọc
 bức thiết của toàn nhân loại.
- Bản thông điệp nêu lên vấn đề gì?
- Vấn đề này có ý nghĩa như thế nào
trong cuộc sống của chúng ta hiện
nay?.
- Vì sao tác giả cho rằng đó là vấn đề b. Bố cục:
phải đặt lên vị trí hàng đầu?
- Đoạn 1: Từ đầu … “chống lại dịch
GV: - Hãy trình bày những hiểu biết bệnh này”.
của em về căn bệnh HIV/ AIDS
 Nhắc lại quyết tâm phòng chống
HIV/AIDS của toàn thế giới ( Đặt vấn
12


Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- GV: đọc mẫu một đoạn sau đó gọi
1HS đọc
- HS: đọc, các HS khác theo dõi đọc
thầm và nhận xét về giọng đọc

- GV yêu cầu các nhóm trình bày sản
phẩm của mình theo sự chuẩn bị trước
ở nhà
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- HS: Trình bày, đại diện nhóm đã
chuẩn bị trước về vấn đề HIV/AIDS
lên trình bày.
- GV: lắng nghe và bổ sung thêm nếu
cần thiết.
Bước 4. Phương án KTĐG

đề)
- Đoạn 2: Tiếp theo … “đồng nghĩa
với cái chết”.( Giải quyết vấn đề)
 Điểm lại tình hình thực tế, nêu lên
nhiệm vụ của mọi người, mọi quốc gia.
- Đoạn 3: Còn lại.
 Lời kêu gọi phòng chống AIDS
(Kết thúc vấn đề

Điểu chỉnh:
Hoạt động 4 : Phân tích, cắt nghĩa nội dung và nghệ thuật lập luận của bản
thông điệp (35p)
(1) Mục tiêu
- Hiểu được những nội dung chính và ý nghĩa của bản thông điệp
- Hiển được nghệ thuật lập luận của tác giả và tình cảm của người viết
- Tình cảm và tâm huyết của tác giả
(2) Phương pháp/Kĩ thuật
-Nêu vấn đề, khăn trải bàn, bản đồ tư duy
(3) Hình thức tổ chức hoạt động

- Làm việc cá nhân, làm việc nhóm
(4) Phương tiện dạy học
- Máy chiếu, phiếu học tập
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
Bước 1. Giao nhiệm vụ
2. Tìm hiểu chi tiết
-GV: Mở đầu bản thông điệp tác giả đã a. Đặt vấn đề
nêu vấn đề gì?
- Nhắc lại việc cam kết của các quốc
- Em hãy nhận xét cách vào đề của gia trên thế giới để đánh bại căn bệnh
người viết và nêu ý nghĩa của cách vào HIV/AIDS vào năm 2001.
đề ấy
- Nhắc lại :Tuyên bố về cam kết phòng
- Qua cách vào đề ấy em có nhận xét gì chống HIV/AIDS của các quốc gia đó.
về thài độ và cách sống của Cô-phi An- - Đặt vấn đề trực tiếp, thẳng thắn, từ
nan?
ngữ rừ ràng, dứt khoát nhưng cũng rất
- Tìm hiểu cách tác giả điểm lại tình khéo léo về cam kết phòng chống HIV/
hình đã qua. Vị Tổng thư kí Liên hợp AIDS.
quốc đã làm thế nào để cho việc tổng - Gợi lại trách nhiệm của toàn cầu
13


kết tình hình thực tế không chỉ trung
thực đáng tin cậy mà còn là cơ sở để
dẫn tới những kiến nghị mà ông sẽ nêu
bên dưới?
+ Tác giả đã nêu lên những việc làm
nào đã đạt được trong kế hoạch ?

+ Tác giả đã nêu những tồn tại nào của
tình hình phòng chống HIV/AIDS?
+ Nhiệm vụ cấp bách đặt ra là gì?
- chia HS thành 4 nhóm thực hiện kĩ
thuật khăn trải bàn:mỗi nhóm hãy phân
tích tình hình thực trạng phòng chống
HIV/AIDS?Nhận xét về cách lập luận
của tác giả. Chiếu nhiệm vụ lên màn
hình cho học sinh.
- Trong lời kêu gọi mọi người phải nỗ
lực phòng chống HIV/AIDS nhiều hơn
nữa, tác giả nhấn mạnh đặc biệt đến
điều gì? Từ đấy em cảm nhận được
những gì về con người tác giả, về đặc
sắc của bài văn?

trước đại dịch
-> Chứng tỏ việc phòng chống HIV/
AIDS rất quan trọng, cần thiết đối với
thế giới và nhân loại.
=> Tiếng nói của Cô-phi An- nan thể
hiện một thái độ sống tích cực, đầy
trách nhiệm và tình yêu thương con
người.

b. Giải quyết vấn đề
* Những việc đã làm được
- Các nguồn lực đã được tăng lên phục
vụ cho phòng chống HIV/AIDS
- ngân sách dành cho phòng chống

HIV được tăng lên đáng kể;
- đại đa số các nước đã xây dựng chiến
lược quốc gia phòng chống HIV/AIDS;
-nhiều công ti áp dụng chính sách
phòng chống HIV tại nơi làm việc;
-nhiều nhóm từ thiện đang hoạt động
tích cực…
 khá ngắn gọn, cách nhìn toàn diện,
- Trong phần kết thúc vấn đề tác giả đã khái quát với những số liệu đưa ra
ra lời kêu gọi phòng chống HIV/AIDS. được chọn lọc ngắn gọn, đầy đủ, bao
Hãy nhận xét về cách xưng hô của quát, ấn tượng, tác động mạnh trực tiếp
người kêu gọi? Nêu ý nghĩa
tới tâm trí người nghe.
Tích hợp kiến thức lịch sử, xã hội,
địa lí, GDCD ,GV cho HS đại diện
nhóm lên trình bày về quá trình xuất * Những việc chưa làm được
hiện, phát triển của đại dịch +Đại dịch HIV/AIDS vẫn đang hoành
HIV/AIDS, phong trào, công tác hành dữ dội trên toàn cầu
phòng chống HIV/AIDS, tình hình +Những mục tiêu đặt ra trong tuyên bố
của HIV/AIDS trên thế giới, ở Việt về Cam kết phòng chống HIV/AIDS đã
Nam và ở địa phương. GV chiếu bản không được hoàn thành
đồ thế giới và yêu cầu HS lên chỉ ra  đoạn văn ngắn gọn với cách lặp đi
những vùng, những nơi mà hiện nay lặp lại những cấu trúc đồng dạng nghe
đại dịch HIV/AIDS đang bùng phát như nhịp đập của một trái tim đầy lo
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
lắng, day dứt không nguôi
- HS: Trình bày
* Nhiệm vụ cấp bách đặt ra
- GV: Lắng nghe
+Đặt vấn đề AIDS lên hàng đầu trong

Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
chương trình nghị sự và hành động
- GV: Cho hs nhận xét bổ sung,
+Đánh đổ các thành lũy của sự im
- HS: Bổ sung thêm
lặng, công khai lên tiếng về HIV/AIDS
14


GV:- Nhận xét, đánh giá và bổ sung
các thông tin
- Chiếu clip về vấn đề sự kì thị, phân
biệt trong đối sử đối với những người
bị nhiễm HIV/AIDS
HS: Theo dõi
Bước 4. Phương án KTĐG
GV: Chiếu sơ đồ tư duy về hệ thống
lập luận trong bản thông điệp

+Xóa bỏ sự kì thị và phân biệt đối xử
Lí lẽ đanh thép thông qua những câu
văn chắc khỏe, ngắn gọn như đúc kết 1
chân lí
c. Kết thúc vấn đề
- Kêu gọi các quốc gia, tổ chức, cá
nhân hãy sát cánh cùng nhau trong
cuộc chiến chống HIV/AIDS
- Cách xưng hô: Tôi kêu gọi, Hãy cùng
tôi, Hãy sát cánh cùng tôi
-Điệp kiểu câu cầu khiến (bạn hãy

cùng với tôi lên tiếng thật to/ hãy cùng
tôi đánh đổ/ hãy sát cánh cùng tôi)
 Nhấn mạnh trách nhiệm của chính
cá nhân tác giả và của mỗi người trong
xã hội
 Lời kêu gọi giàu sức thuyết phục.
Hoạt động 5: Tổng kết đánh giá khái quát (5p)
(1) Mục tiêu
- Đánh giá được những giá trị về nội dung và nghệ thuật
- Ý nghĩa của văn bản bản và rút ra bài học nhận thức và bài học về cách nghị
luận vè một hiện tượng đời sống
(2) Phương pháp/Kĩ thuật
- Phát vấn
(3) Hình thức tổ chức hoạt động
- Làm việc cá nhân
(4) Phương tiện dạy học
- Máy chiếu
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
Bước 1. Giao nhiệm vụ
GV: - Em có cho rằng khi đại dịch 1. Nội dung:
HIV/AIDS đã qua đi thì bản thông điệp - Bản thông điệp khẳng định phòng
này cũng không còn giá trị nữa không? chống HIV/AIDS phải là mối quan
Vì sao?
tâm hàng đầu của toàn nhân loại, và
- Bản thông điệp này có ý nghĩa thời những cố gắng của con người về mặt
sự và ý nghĩa lâu dài như thế nào
này vẫn còn chưa đủ.
- Trong bản thông điệp này, những nội - Tác giả tha thiết kêu gọi các quốc gia
dung và câu văn nào đã làm cho em và toàn thể nhân dân thế giới hãy coi

thấy xúc động nhiều hơn cả? Vì sao? việc đẩy lùi đại dịch đó là công việc
Qua đó em rút ra được bài học nào cho chính của mình, hãy sát cánh bên nhau
việc làm văn nghị luận của bản thân để cùnh “đánh đổ các thành lũy của sự
mình?
im lặng, kì thị và phân biệt đối xử” với
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
những người bị HIV/AIDS
15


- HS: Trình bày
- GV: Theo dõi
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- HS: HS khác nhận xét, bổ sung
- GV: Bổ sung thêm
Bước 4. Phương án KTĐG
-GV đánh giá kết quả của HS:
Tích hợp kiến thức về âm nhạc,
tiếng Anh , sau khi cho HS khái quát
được ý nghĩa của bản thông điệp
GV cho HS nghe bản nhạc Heal the
word

2. Ý nghĩa:
- Bản thông điệp là tiếng nói kịp thời
trước một nguy cơ đe doạ cuộc sống
của loài người. Nó thể hiện thái độ
sống tích cực, một tinh thần trách
nhiệm cao, tình yêu thương nhân loại
sâu sắc.

- Thông điệp giúp mọi người biết
quan tâm tới hiện tượng đời sống đang
diến ra; biết chia sẻ, không vô cảm
trước nổi đau của con người.
3 Nghệ thuật lập luận
- Hệ thống lập luận mạch lạc, rõ ràng
- Vận dụng thành công các thao tác lập
luận bác bỏ, so sánh, chứng minh
- Sử dụng nhiều câu văn cô đọng, súc
tích; ngôn ngữ giàu hình ảnh
- Dẫn chứng tiêu biểu, xác thực, toàn
diện
 Sức thuyết phục của bản thông điệp
Hoạt động 6:. Củng cố và hướng dẫn học bài ở nhà (5p)
1) Mục tiêu
- Giúp HS khắc sâu kiến thức cơ bản của bài học
(2) Phương pháp/Kĩ thuật
- Phát vấn
(3) Hình thức tổ chức hoạt động
- Làm việc cá nhân
(4) Phương tiện dạy học
- Máy chiếu
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
Bước 1. Giao nhiệm vụ
1. Củng cố:
GV: Em sẽ làm gì để hưởng ứng lời
kêu gọi của Cô-phi An-nan nhân ngày 2. Hướng dẫn học bài:
thế giới phòng chống AIDS.
- Bài cũ:

Hiện nay, ngoài hiểm họa HIV/AIDS,
+ Nắm được nội dung, ý nghĩa
thế giới còn phải đối mặt với những của bản thông điệp.
nguy cơ nào? Theo em, tất cả chúng ta
+ Làm bài tập luyện tập trong
phải có những hành động gì để cứu thế sách giáo khoa
giới
3. Chuẩn bị bài mới: Nghị luận về
- Thế nào là nghị luận về một bài thơ, một bài thơ, đoạn thơ.
đoạn thơ?
- Thế nào là nghị luận về một bài thơ,
- Tìm hiểu đề và lập dàn ý cho hai đề đoạn thơ?
bài của sách giáo khoa theo phần - Tìm hiểu đề và lập dàn ý cho hai đề
16


hướng dẫn trong mỗi đề bài? Từ đó,
nêu lên cách làm bài nghị luận về một
bài thơ, đoạn thơ?
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- HS: Trình bày
- GV: Theo dõi
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- HS: HS khác nhận xét, bổ sung
- GV: Bổ sung thêm
Bước 4. Phương án KTĐG
- GV đánh giá kết quả của Hs

bài của sách giáo khoa theo phần
hướng dẫn trong mỗi đề bài? Từ đó,

nêu lên cách làm bài nghị luận về một
bài thơ, đoạn thơ?

2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
2.4.1 Đối với hoạt động dạy – học:
Năm học 2017-2018, tôi đã dạy thử nghiệm ở lớp: 12C4, 12C7, là những
lớp học sinh có học lực ở mức độ trung bình, thậm chí có cả học sinh yếu. Lớp
12C4 tôi dạy thực nghiệm bằng phương pháp tích hợp theo nghiên cứu của đề
tài còn lớp 12C7 tôi dạy theo phương pháp truyền thống. Sau khi thức nghiệm
và đối chứng, tôi tiến hành kiểm tra đánh giá sau tiết học.
Tương tự như vậy năm học 2018-2019 sau khi chuyển công tác về trường
THPT Yên Định 1 tôi tiếp tục tiến hành thử nghiệm để hoàn thiện đề tài ở các
lớp 12A1, 12A2. Đây là những lớp học sinh học khá tiếp thu nhanh nhưng các
em đều theo học khối tự nhiên ít quan tâm và hứng thú khi học tập môn Ngữ
văn. Trong đó 12A1 là lớp thực nghiệm, 12A2 là lớp đối chứng.
Kết quả như sau:
- Nhóm thực nghiệm và đối chứng 1
Lớp
Số lượng Giỏi
%
Khá
%
TB
%
Yếu %
12C4 38 (TN) 7
16,0
22
50,0
15

34
0
0
12C7 37(ĐC) 2
5,4
12
32,4
22
59,5 1
2,7
-Nhóm thực nghiệm và đối chứng 2
Lớp
Số lượng Giỏi
%
Khá
%
TB
%
Yếu %
12A1 43 (TN) 15
34,9
23
53,4
5
11,7 0
0
12A2 42 (ĐC) 2
4,8
25
59,5

15
35,7 0
0
Qua bảng thống kê trên, chúng ta thấy ở nhóm thể nghiệm học sinh đạt
điểm khá giỏi chiếm tỉ lệ cao, và ổn định hơn nhóm học sinh ở nhóm đối chứng,
từ đó mà thấy được kết quả việc tiếp thu lĩnh hội tri thức của nhóm thực nghiệm
tốt hơn nhóm đối chứng
*.Kết quả định tính Nhóm thực nghiệm và đối chứng 1
Rất hứng thú với
Hứng thú với
Không hứng thú
Số
bài học
bài học
với bài học
Lớp
lượng
số lượng
tỉ lệ % số lượng tỉ lệ % số lượng tỉ lệ %
12C4 38 (TN)
20
52,6
18
47,4
0
0
12C7 37( ĐC)
4
10,8
15

40,5
18
48,7
17


Nhóm thực nghiệm và đối chứng 2
Rất hứng thú với bài Hứng thú với bài
học
học

Không hứng thú
với bài học
Số
Lớp
lượng
tỉ lệ
số lượng
tỉ lệ % số lượng tỉ lệ % số lượng
%
12A1 43 (TN) 20
46,5
23
53,5
0
0
12A2 42( ĐC) 4
9,5
12
28,5

26
62
Tuy sáng kiến mới chỉ áp dụng một số tiết ở một số lớp khác nhau nhưng
trong quá trình giảng dạy tôi đã thay đổi và điều chỉnh cách dạy để phù hợp với
nội dung và điều kiện giảng dạy. Sau khi thực hiện các giải pháp nêu trong sáng
kiến ,nhìn vào bảng số liệu trên thì tỉ lệ học sinh đạt kết qua cao hơn thể hiện ở
các mặt:
-Về chất lượng lĩnh hội kiến thức:Chất lượng lĩnh hội kiến thức của nhóm học
sinh thực nghiệm cao hơn nhóm học sinh đối chứng biểu hiện ở việc học sinh
hiểu rõ được tình hình của đại dịch HIV/ AIDS trên thế giới nói chung và ở Việt
Nam nói riêng, hiểu rõ được tích cấp thiết của việc phòng chống HIV/ AIDS
- Về năng lực tư duy,năng lực hợp tác khả năng thu thập xử lí thông tin để trả
lời các câu hỏi, và thực hiện các yêu cầu trong quá trình chuẩn bị bài, làm việc
nhóm, và trong quá trình học trên lớp: ở nhóm thực nghiệm học sinh được rèn
luyện kĩ năng quan sát, phân tích, so sánh, tổng hợp, thu thập xử lí thông tin...
cho nên năng lực tư duy của học sinh được nâng cao rõ rệt thể hiện ở tốc độ làm
bài kiểm tra nhanh, thái độ tự tin, hào hứng trình bày các nhiệm vụ học tập rõ
ràng, mạch lạc
- Về ý thức học tập: Ở nhóm học sinh thực nghiệm, các em chủ động trong suốt
cả quá trình học, trong giờ hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài, chủ động tìm
tòi kiến thức.
- Về khả năng vận dụng thực tế: Ở nhóm thực nghiệm năng lực giải quyết các
tình huống thực tiễn có liên quan đến kiến thức của học sinh được nâng cao rõ
rệt biểu hiện thông qua việc trả lời các câu hỏi tình huống rất hợp lí, học sinh
cũng hiểu được tình hình thưc tế về HIV/AIDS ở địa phương từ đó mà có ý thức
phòng chống, đẩy lùi đại dịch này và có thái độ nhân ái đối với những người
bệnh AIDS, tránh xa thái độ thờ ơ, im lặng, xa lánh những người bị bệnh.
2.4.2. Đối với đồng nghiệp:
- Qua quá trình thực hiện đề tài tôi có tham khảo sự góp ý của đồng nghiệp, các
giáo viên trong tổ chuyên môn đã tham gia dự giờ đánh giá và rút kinh nghiêm.

Vì thế mà khi thực hiện sáng kiến này bản thân tôi và giáo viên trong tổ cải thiện
được khả năng hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, hổ trợ nhau về kiến thức chuyên
môn. Trong quá trình dạy học giáo viên không nặng về truyền thụ kiến thức mà
chủ yếu là định hướng, tổ chức học sinh giải quyết vấn đề do đó kĩ năng sư
phạm của giáo viên được cải thiện

18


3. Kết luận và kiến nghị
3.1. Kết luận:
- Dạy học tích hợp còn góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn ngữ văn,
phát tiển và nâng cao năng lực cho học sinh, tạo tính tích cực, chủ động, sáng
tạo.
- Dạy học tích hợp còn góp phần bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, kĩ năng sư
phạm cho giáo viên, góp phần phát triển đội ngũ giáo viên năng động, sáng tạo
bắt kịp với xu hướng đổi mới giáo dục đào tạo và xu thế toàn cầu hóa hiện nay
3.2. Kiến nghị:
* Đối với nhà trường
- Nhà trường tạo điều kiện về trang thiết bị dạy học để giáo viên và học sinh có
điều kiện thực hiện các phương pháp dạy học mới.
- Nhà trường nên tổ chức các hoạt động ngoại khóa, trải nghiệm tạo hứng thú
cho học sinh trong quá trình học.
* Đối với Sở GDĐT Thanh Hóa
- Sở GDĐT Thanh Hóa nên in ấn và phát hành thành quyển những sáng kiến có
chất lượng để lưu hành trong nội bộ nghành nhằm mục đích dùng làm nguồn tài
liệu tham khảo trong qúa trình giảng dạy.
- Trong quá trình Sở GDĐT tổ chức tập huấn, bồi dưỡng giáo viên cần nghiên
cứu sâu hơn về những chủ đề dạy học thiết thực trong thực tế chương trình giáo
dục để vận dụng có hiệu quả vào thực tế giảng dạy.

XÁC NHẬN CỦA THỦ
TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 28 tháng 4 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.

Lưu Thị Kim

19


Tài liệu tham khảo
1. Tài liệu tập huấn dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập theo định
hướng phát triển năng lực học sinh, môn ngữ văn, cấp THPT, Bộ Giáo dục và
đào tạo.
2. Tài liêu tập huấn phương pháp và kĩ thuật tổ chức hoạt động học theo nhóm
và hướng dẫn học sinh tự học, môn Ngữ văn (Dành cho cán bộ quản lí, giáo
viên THPT), Bộ Giáo dục và đào tạo, năm 2017.
3. Dạy học theo chuẩn kiến thức, kĩ năng môn Ngữ văn 12 - Phan Trọng Luận
( chủ biên), NXB Đại học sư phạm, năm 2010.
4. Dạy học tích hợp phát triển năng lực học sinh - Quyển 2 –Tác giả Trường
Đại học Sư phạm Hà Nội Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
5. Giáo dục bảo vệ môi trường trong Ngữ văn Trung học phổ thông - Phạm Tuấn
Anh, Nguyễn Văn Đường, Nguyễn Trọng Hoàn, Phan Thị Lạc, Vũ Nho, Trần
Thị Nhung, NXB GD, 2008.
6. Lịch sử lớp 12 tập 1, NXB GD, 2008
7. Sinh học lớp 10 tâp 2, NXB GD, 2008
8 . Địa lí lớp 11, NXB GD, tập 1 2008,

9. Giáo dục công dân 8 – Nhà xuất bản Giáo dục,2008
10. Ngữ văn 12 tập 1 Nhà xuất bản Giáo dục,2008
11. Nguồn từ internet

20


DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả:
Chức vụ và đơn vị công tác:

Lưu Thị Kim
Trường THPT Yên Định 1

TT

Tên đề tài SKKN

1.

Xây dựng hệ thống bài tập
viết đoạn văn mở bài trong
bài làm văn thuyết minh cho
học sinh trường THPT Quan
Sơn 2
Một số biện pháp quản lí, tổ
chức hoạt động giáo dục

ngoài giờ lên lớp theo định
hướng xây dựng trường học
thân thiện ở trường THPT
Quan Sơn 2

2.

Kết quả
Cấp đánh giá đánh giá
xếp loại
xếp loại

Năm học
đánh giá
xếp loại
2009 - 2010

Cấp tỉnh

C

Cấp tỉnh

C

2010-2011

21