Văn 9 (Tự chọn)

Tuần:
Tiết:
Bài:
Những sáng tạo của Nguyễn du trong truyện Kiều.


I.Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh :
- Nắm đợc khái niệm sáng tạo trong văn học.
- Hiểu đợc nội dung, ý nghĩa, giá trị của những sáng tạo mà Nguyện Du cống
hiến cho văn học dân tộc qua Truyện Kiều.
- Biết cảm nhận, phân tích đợc những biểu hiện của sáng tạo đó qua một số
nội dung cụ thể của Truyện Kiều.
- Có kĩ năng so sánh để nhận ra những nét chung và riêng của mỗi tác
phẩm :Truyện Kiều của Nguyện Du và Kim Vân kiều truyện của Thanh
Tâm Tài Nhân.
- Có kĩ năng tổng hợp, khái quát, từ đó rút ra bài học và đánh giá đúng ý
nghĩa, giá trị của các sáng tạo văn học.
II.Thiết kế bài dạy:
1.ổn định tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ : kiểm tra phần chuẩn bị ở nhà của học sinh.
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy Hoạt
động
của trò
Ghi bảng
HĐ 1: Giới thiệu bài: Nguyện Du là
nhà văn nổi tiếng của nền văn
học Việt Nam với một sáng tác
đồ sộ: Truyện Kiều. Là một tác
phẩm viết trên cơ sở dựa vào một

cốt truyện của nhà văn Trung
Quốc nhng ở ông lại có sự sáng
tạo đặc biệt. Chính điều này đã
tạo nên cái hay của truyện
kiều.
Học sinh
lắng
nghe
HĐ 2: Hớng dẫn tìm hiểu chung.
1.Tác giả
? Hãy trình bày hiểu biết của em về
nhà thơ ND?
2. Tác phẩm
? Trình bày hiểu biết của em về tác
phẩm ?
I.Tìm hiểu chung.
1.Tác giả
2. Tác phẩm
HĐ 3: Tìm hiểu khái niệm sáng
tạo trong văn học.
? Sáng tạo là gì?
? Sáng tạo trong văn học nên hiểu nh
thế nào cho chính xác? Hãy lấy một
vài VD để minh chứng cho điều trên?
Các nhà văn luôn đi tiên phong
trong lĩnh vực sáng tạo nghệ
thuật :
- Nguyễn Tuân với chữ ngời tử
tù, một vụ bắt rợu lậu, bố ô, tóc
chị Hoài.

- Nam cao: Giăng sáng, trẻ con
không đợc ăn thịt chó, chí phèo,
lão Hạc...
Đối với bản thân các nhà
văn trên, quá trình sáng
tác của họ là quá trình
lao động nghệ thuật
nghiêm túc, vất vả và hết
mình. Trong các sáng tác
của họ chúng ta không
bắt gặp bất kì sự sao chép
nào, ngay cả lặp lại chính
họ cũng không.
Ví dụ nh Nam Cao, ông có rất nhiều
tác phẩm viết về cái đói và sự tha hoá
của con ngời. Tuy nhiên, nếu nh chúng
ta làm một phép so sánh giữa một bữa
no, hay trẻ con không đợc ăn thịt
chó với lão Hạc, chúng ta dễ dàng
nhận ra sự khác biệt. Nếu nh trong 2
tác phẩm đầu, cái đói, miếng ăn đủ sức
cớp đi của ngời ta lòng tự trọng, danh
dự, phẩm chất, thâm chí là tình cha
con, thì ở tác phẩm thứ 3, cái đói,
miếng ăn lại là chất xúc tác để phẩm
giá con ngời bộc lộ cao đẹp hơn bao
Học sinh
trả lời

Học sinh

thảo luận
nhóm.
II Tìm hiểu khái niệm sáng
tạo trong văn học.
- Sáng tạo là việc làm nhằm
tạo ra những giá trị mới về
vật chất cũng nh tinh thần.
- Sáng tạo trong văn học là
việc làm nghiêm túc của
ngời nghệ sĩ để tìm tòi,
phát hiện ra cái mới, không
chịu gò bó, lệ thuộc vào cái
đã có. Điều này sẽ làm nên
sự hấp dẫn cho tác phẩm.
giờ hết. Lão Hạc đã giữ trọn nhân
phẩm, danh dự và trách nhiệm của
mình, đấu tranh quyết liệt trớc cái đói
và chiến thắng nó. Rõ ràng, Nam Cao
đã không lặp lại, cho dù đó là sự lặp
lại chính mình.
HĐ 4: Những sáng tạo của Nguyễn
Du trong truyện Kiều.
? Truyện Kiều đợc sáng tác dựa trên
tác phẩm nào? của ai?
- Truyện kiều đợc sáng tác dựa
vào tác phẩm Kim vân Kiều
truyện của Thanh Tâm Tài
Nhân - một tác phẩm xuất hiện
vào thời Minh.
? Tác phẩm gốc đợc thể hiện dới dạng

ngôn ngữ sáng tác nào? So sánh với
truyện Kiều?
- Tác phẩm gốc đợc thể hiện dới dạng
ngôn ngữ văn xuôi. Truyện Kiều đợc
thể hiện dới dạng ngôn ngữ thơ. Tuy
nhiên, đây vẫn là một bài thơ mang
tính chất tự sự.
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật kể
chuyện của Nguyện Du trong truyện
Kiều?
- Điểm độc đáo đầu tiên của tác
phẩm này đó chính là nghệ
thuật kể chuyện bằng thơ Nôm
một thứ ngôn ngữ đợc sáng
tạo dựa trên cơ sở chữ Hán.
- Điều quan trọng thứ hai cần
phải nói tới đó là tính hấp dẫn
trong quá trình kể chuyện của
tác giả. Theo dõi từ đầu đến
cuối câu chuyện, ngời đọc đi từ
ngạc nhiên này đến ngạc nhiên
khác. Cách xây dng tình huống
truyện của ông rất hợp lí nhng
không nhàm chán, theo lối có
sẵn, ngời đọc không dễ dàng
đoán biết trớc điều gì. Điều này
đã làm nên tính hấp dẫn cho tác
phẩm.
Học sinh
trả lời

Học sinh
trả lời.
Thảo
luận
nhóm.
III. Tìm hiểu sự sáng tạo của
Nguyễn Du trong Truyện
Kiều.
1. Nghệ thuật kể chuyện:
- Điểm độc đáo đầu tiên của
tác phẩm này đó chính là
nghệ thuật kể chuyện bằng
thơ Nôm một thứ ngôn
ngữ đợc sáng tạo dựa trên
cơ sở chữ Hán.
- Điều quan trọng thứ hai
cần phải nói tới đó là tính
hấp dẫn trong quá trình kể
chuyện của tác giả. Theo
dõi từ đầu đến cuối câu
chuyện, ngời đọc đi từ ngạc
nhiên này đến ngạc nhiên
khác. Cách xây dng tình
huống truyện của ông rất
hợp lí nhng không nhàm
chán, theo lối có sẵn, ngời
đọc không dễ dàng đoán
- Đây là một câu chuyện phù hợp
với hoàn cảnh lịch sử, là sáng
tác dành cho mọi loại đối tợng

nên nó đợc độc giả ở mọi tầng
lớp say sa đón nhận.
biết trớc điều gì. Điều này
đã làm nên tính hấp dẫn
cho tác phẩm.
- Đây là một câu chuyện phù
hợp với hoàn cảnh lịch sử,
là sáng tác dành cho mọi
loại đối tợng nên nó đợc
độc giả ở mọi tầng lớp say
sa đón nhận.
=> nghệ thuật tự sự đã có bớc
phát triển vợt bậc. Ngôn ngữ kể
chuyện đã có cả 3 hình thức: trực
tiếp ( lời nhân vật), gián tiếp ( Lời
tác giả), nửa trực tiếp ( lời tác giả
nhng mang suy nghĩ, giọng điệu
nhân vật). Nhân vật xuất hiện với
cả con ngời hành động và con ng-
ời cảm nghĩ.
HĐ 5: Tìm hiểu ngôn ngữ của
Truyện kiều:
? Qua những đoạn trích đã học, em
hãy rút ra nhận xét của mình về ngôn
ngữ Truyện Kiều? Lấy VD minh hoạ.
Truyện Kiều đã đạt tới đỉnh cao về
ngôn ngữ nghệ thuật. Ngôn ngữ không
chỉ có chức năng biểu đạt, biểu cảm
mà còn mang chức năng thẩm mĩ.
Tiếng Việt trong truyện Kiều hết sức

giàu và đẹp.
VD:
- Bức hoạ tuyệt đẹp về mùa xuân là hai
câu:
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông
hoa.
Thảm cỏ non trải rộngtới chân trời là
gam màu nền cho bức tranh xuân.
Trên nền màu xanh của cỏ non ấy
điểm xuyết một vài bông hoa lê trắng.
Màu sắc có sự hài hoà đến mức tuyệt
diệu. Tất cả gợi lên vẻ đẹp riêng của
mùa xuân : Mới mẻ, tinh khôi, giàu
sức sống, nhẹ nhàng, thanh khiết,
Học sinh
thảo luận
trả lời.
IV. Tìm hiểu ngôn ngữ truyện
Kiều.
Truyện Kiều đã đạt tới đỉnh cao
về ngôn ngữ nghệ thuật. Ngôn
ngữ không chỉ có chức năng biểu
đạt, biểu cảm mà còn mang chức
năng thẩm mĩ. Tiếng Việt trong
truyện Kiều hết sức giàu và đẹp.
khoáng đạt, trong trẻo.Đây không phải
bức tranh tĩnh mà là bức tranh động
nhờ chữ điểm. Chỉ một chữ thôi mà
bức tranh về mùa xuân đẹp một cách

lạ kì. Ta đọc đợc trong vẻ đẹp ấy sự e
ấp của cái thuở ban đầu. Cảnh vật nh
đợc tiếp thêm nhựa sống, tràn trề hơn,
sinh động hơn. Đến cùng với vẻ đẹp t-
ơi mới, mơn mởn của mùa xuân là sự
bình yên, thanh khiết của đất
trời...Nguyễn Du tài tình biết bao khi
khắc họa đợc một bức tranh mĩ lệ , có
hồn và tuyệt vời đến nh vậy.
- Khi miêu tả Mã Giám Sinh
một tay đểu cáng và giả dối,
ông dùng duy nhất chỉ một từ
tót để kéo tuột cái mặt nạ đợc
nguỵ trang rất khéo léo của hăn.
Ngôn ngữ trong truyện Kiều còn là
thứ ngôn ngữ bình dân, ông không sử
dụng lối viết hàn lâm, bác học. Trái lại
nó hết sức giản dị và gần gũi. Vì vậy,
Truyện Kiều có sức sống và phổ biến
rộng trong quần chúng nhân dân.
Ngôn ngữ trong truyện Kiều còn
là thứ ngôn ngữ bình dân, ông
không sử dụng lối viết hàn lâm,
bác học. Trái lại nó hết sức giản
dị và gần gũi. Vì vậy, Truyện
Kiều có sức sống và phổ biến
rộng trong quần chúng nhân dân.
HĐ 6: Cách xây dựng nhân vật của
Nguyễn Du
? Hãy so sánh nàng Kiều của Nguyễn

Du với nàng Kiều của Thanh Tân Tài
Nhân?
- Trong truyện Kiều, ND đã đi đến lí t-
ởng hoá nhân vật, trao cho nhân vật
những nét quá hoàn thiện. Chính vì
thế, cả sắc, cả tài Kiều đều ở đỉnh cao:
Thông minh vốn sẵn tính trời
Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm
Sắc thì:
Làn thu thuỷ, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém
xanh
Về mặt này, ND còn đi xa hơn cả
Thanh Tâm tài Nhân.
- Thuý Kiều quả là có hai cái tài
rõ rệt là tài thơ và tài đàn. Mặc
V. Ngệ thuật xây dựng nhân vật
của Nguyễn Du.
Tóm lại, nghệ thuật xây dựng