Một số giải pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở trường mầm non phùng minh năm học 2018 2019

I. LỜI MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài.
Hiện nay giáo dục đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của toàn xã hội.
Đặc biệt, giáo dục mầm non có một vị trí rất quan trọng, là bậc học đầu tiên
trong hệ thống giáo dục quốc dân, là nơi đặt nền móng cho sự phát triển nhân
cách của con người mới xã hội chủ nghĩa.
Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình
cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị
cho trẻ em vào lớp một; hình thành và phát triển ở trẻ em những chức năng tâm
sinh lí, năng lực và phẩm chất mang tính nền tảng, những kĩ năng sống cần thiết
phù hợp với lứa tuổi, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng tiềm ẩn, đặt
nền tảng cho việc học ở các cấp học tiếp theo và cho việc học tập suốt đời.
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong Trường Mầm non là
thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong
công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt
động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn
diện.
Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong
lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát
triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của
trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo.
Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và
giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày
tâm sự, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu
trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả
hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp, yêu cô giáo và bạn bè hơn.
Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ tích cực, chủ
động tham gia các hoạt động, làm việc theo nhóm để được trải nghiệm, trao đổi,
chia sẻ và trình bày ý kiến của mình. Đặc biệt, trẻ biết suy nghĩ và vận dụng
những điều được học vào thực tế cuộc sống, giải quyết các tình huống mà trẻ
gặp phải,... Từ đó, trẻ mạnh dạn, tự tin phát huy khả năng sáng tạo khi tham gia

các hoạt động giáo dục và phát triển toàn diện về thể chất, nhận thức ngôn ngữ,
tình cảm, kĩ năng xã hội và thẩm mĩ.
Tuy nhiên, trên thực tế việc thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm vẫn tồn tại nhiều khó khăn bất cập. Mỗi đơn vị, mỗi giáo viên
thực hiện theo cách thức và quan điểm riêng của mình cho nên việc thực hiện
chưa thật sự đi vào chiều sâu và đúng hướng. Mặt khác vẫn còn một số giáo viên
mầm non chưa đầu tư suy nghĩ tìm tòi, còn ngại đổi mới, ngại sáng tạo nên hiệu
quả thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm chưa cao.
Là một quán bộ quản lý tôi luôn trăn trở, suy nghĩ phải xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm như thế nào để trẻ được hoạt động một
cách tích cực nhất, thoải mái nhất mà lại đạt được hiệu quả cao nhất.
Từ những lý do trên nên tôi đã chọn đề tài “ Một số giải pháp chỉ đạo
xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở Trường Mầm non
Phùng Minh năm học 2018- 2019” để nghiên cứu.
1


2. Mục đích nghiên cứu.
- Giúp đội ngũ giáo viên trong nhà trường nâng cao nhận thức và năng lực
tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ. Thực hiện chương trình giáo dục mầm non theo
quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp với điều kiện thực tế của
nhóm lớp và địa phương
- Tạo điều kiện cho đội ngũ giáo viên và học sinh xây dựng môi trường
giáo dục mang tính mở, kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích
cực của trẻ. Thúc đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải
nghiệm đa dạng. Tạo cơ hội cho trẻ học tập mà chơi bằng nhiều cách khác nhau
phù hợp với nhu cầu hứng thú ở khả năng của bản thân trẻ.
- Huy động sự tham gia của nhà trường gia đình và xã hội tạo sự thống
nhất cùng tham gia xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở
Trường Mầm non.

3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số giải pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm ở Trường Mầm non Phùng Minh.
4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu, xây dựng cơ sở lý thuyết:
Thu thập, phân tích, tổng hợp các tài liệu về xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Các quan điểm chỉ đạo của các cấp.
- Vai trò, tầm quan trọng của việc Xây dựng môi trường giáo dục theo
quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin:
Khảo sát tình hình thực tế việc xây dựng môi trường giáo dục của nhà
trường. Các biện pháp đã tác động, kết quả đạt được, những tồn tại, hạn chế và
nguyên nhân để từ đó lựa chọn các biện pháp phù hợp.
- Phương pháp thống kê, thực nghiệm, xử lí số liệu:
Lựa chọn các biện pháp phù hợp và áp dụng vào thực tế. Đánh giá kết
quả đạt được và so sánh kết quả trước và sau khi áp dụng biện pháp.

2


II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận.
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình
cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lí. Do đó, mỗi trẻ em có
hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công.
Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng
đang hứng thú và đang thực hiện. Xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ được
trải nghiệm. Môi trường giáo dục trong trường mầm non là những điều kiện tự
nhiên - xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục

trẻ ở Trường Mầm non. Hiệu quả của những hoạt động này nhằm góp phần thực
hiện tốt Môi trường giáo dục mầm non bao gồm môi trường tự nhiên (như các
điều kiện không khí, ánh sáng, nguồn nước, cây xanh, địa điểm trường) và môi
trường xã hội (bao gồm: Bầu không khí giao tiếp trong Trường Mầm non, phong
cách làm việc, mối quan hệ giữa con người với con người, giữa Trường Mầm
non với các tổ chức kinh tế, xã hội, …
Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ
dùng, đồ chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt
hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa
mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ,
đạo đức, xã hội. Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xã hội
như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ hình thành nhân cách của mình.
Môi trường xã hội đặc biệt được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong
Trường Mầm non, bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa
trẻ với những người xung quanh.
Chương trình giáo dục mầm non [1] (Ban hành kèm theo Thông tư ban
hành Chương trình Giáo dục mầm non) đã đưa ra yêu cầu về nội dung, phương
pháp giáo dục mầm non như sau:
* Yêu cầu về nội dung
- Đảm bảo tính khoa học, tính vừa sức và nguyên tắc đồng tâm phát triển
từ dễ đến khó; đảm bảo tính liên thông giữa các độ tuổi, giữa nhà trẻ, mẫu giáo
và cấp tiểu học; thống nhất giữa nội dung giáo dục với cuộc sống hiện thực, gắn
với cuộc sống và kinh nghiệm của trẻ, chuẩn bị cho trẻ từng bước hòa nhập vào
cuộc sống.
- Phù hợp với sự phát triển tâm sinh lí của trẻ em, hài hòa giữa nuôi
dưỡng, chăm sóc và giáo dục; giúp trẻ em phát triển cơ thể cân đối, khỏe mạnh,
nhanh nhẹn; cung cấp kĩ năng sống phù hợp với lứa tuổi; giúp trẻ em biết kính
trọng, yêu mến, lễ phép với ông bà, cha mẹ, thầy giáo, cô giáo; yêu quý anh, chị,
em, bạn bè; thật thà, mạnh dạn, tự tin và hồn nhiên, yêu thích cái đẹp; ham hiểu
biết, thích đi học.

* Yêu cầu về phương pháp
- Đối với giáo dục nhà trẻ, phương pháp giáo dục phải chú trọng giao tiếp
thường xuyên, thể hiện sự yêu thương và tạo sự gắn bó của người lớn với trẻ;
chú ý đặc điểm cá nhân trẻ để lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp, tạo cho
trẻ có cảm giác an toàn về thể chất và tinh thần; tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ
được tích cực hoạt động giao lưu cảm xúc, hoạt động với đồ vật và vui chơi,
3


kích thích sự phát triển các giác quan và các chức năng tâm - sinh lí; tạo môi
trường giáo dục gần gũi với khung cảnh gia đình, giúp trẻ thích nghi với nhà trẻ.
- Đối với giáo dục mẫu giáo, phương pháp giáo dục phải tạo điều kiện cho
trẻ được trải nghiệm, tìm tòi, khám phá môi trường xung quanh dưới nhiều hình
thức đa dạng, đáp ứng nhu cầu, hứng thú của trẻ theo phương châm “chơi mà
học, học bằng chơi”. Chú trọng đổi mới tổ chức môi trường giáo dục nhằm kích
thích và tạo cơ hội cho trẻ tích cực khám phá, thử nghiệm và sáng tạo ở các khu
vực hoạt động một cách vui vẻ.
Kết hợp hài hòa giữa giáo dục trẻ trong nhóm bạn với giáo dục cá nhân,
chú ý đặc điểm riêng của từng trẻ để có phương pháp giáo dục phù hợp. Tổ chức
hợp lí các hình thức hoạt động cá nhân, theo nhóm nhỏ và cả lớp, phù hợp với
độ tuổi của nhóm/lớp, với khả năng của từng trẻ, với nhu cầu và hứng thú của
trẻ và với điều kiện thực tế.
Xây dựng tốt môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đó chính là
phương tiện, là điều kiện để trẻ giúp trẻ mầm non phát triển toàn diện về thể
chất, nhận thức, ngôn ngữ, khả năng thẩm mĩ, tình cảm và kĩ năng xã hội, tạo
tiền đề vững chắc cho trẻ bước vào các cấp học sau này.
2. Thực trạng của công tác chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy
trẻ làm trung tâm ở Trường Mầm non Phùng Minh trước khi áp dụng sáng
kiến
Năm học 2018- 2019 Trường Mầm non Phùng Minh có 18 cán bộ giáo

viên, nhân viên. Trong đó: giáo viên: 16, nhân viên: 1; cán bộ quản lý: 2. Qua
quá trình chỉ đạo “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” Tôi đã
gặp một số thuận lợi và khó khăn sau:
2.1. Thuận lợi:
Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm rất lớn của Đảng ủy, HĐND, Ủy
ban nhân dân xã Phùng Minh, Sự chỉ đạo trực tiếp sát sao của Phòng Giáo dục
và Đào tạo Ngọc Lặc. 100% giáo viên đứng lớp có trình độ chuyên môn đạt
chuẩn, có năng lực, khéo tay, nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Một số giáo viên đã
đạt giáo viên dạy giỏi cấp huyện.
Về học sinh: Phần đa trẻ nhanh nhẹ, khỏe mạnh, ngoan khi tham gia các
hoạt động.
2.2. Khó khăn:
Đồ dùng, đồ chơi còn thiếu chưa đáp ứng được với nhu cầu đổi mới giáo
dục. Kinh phí hỗ trợ cho việc đầu tư nguyên vật liệu cho giáo viên làm đồ dùng
đồ chơi còn thiếu.
Kế hoạch chỉ đạo thực hiện chuyên đề “ Xây dựng môi trường giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm” còn mang tính chiếu lệ, chung chung. Chưa xây dựng
được kế hoạch cụ thể.
Thời gian giành cho việc làm đồ dùng đồ chơi của giáo viên không có
nhiều. Sự sáng tạo về làm đồ dùng đồ chơi của giáo viên còn hạn chế, giáo viên
chưa biết tận dụng các sản phẩm của trẻ để trang trí môi trường cũng như chưa
tạo được các góc mở cho trẻ hoạt động, chưa phát huy được tính tích cực của trẻ.
Đồ dùng đồ chơi mua sẵn không đáp ứng được việc hạc tập và vui chơi
của trẻ theo chủ đề và theo hướng giáo dục Mầm non mới.
4


Việc thiết kế môi trường cho trẻ hoạt động chưa phong phú, cách bố trí
các góc hoạt động chưa linh hoạt chưa khai thác hiệu quả sử dụng của các góc.
Hình ảnh trên mảng tường chủ yếu để trang trí, giáo viên chưa tận dụng các hình

ảnh trang trí làm phương tiện dạy học cũng như trong quá trình dạy chưa đổi
mới phương pháp tổ chức các hoạt động theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm.
Một số cháu chưa qua trường lớp mẫu giáo nên nề nếp chưa đồng đều,
một số trẻ còn nhút nhát chưa chủ động tham gia vào các hoạt động.
Công tác kiểm tra còn mang tính hình thức, chiếu lệ.
Chưa trú trọng đến công tác tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh
trong hoạt động xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
2.3. Kết quả khảo sát trước khi áp dụng sáng kiến
Cuối năm học 2017-2018 tôi đã chỉ đạo tổ chuyên môn tiến hành khảo sát
về chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” trên giáo
viên và học sinh trong nhà trường; kết quả khảo sát cụ thể như sau:
Tổng số giáo viên được đánh giá: 16 giáo viên
TT
Tiêu chí đánh giá
Số lượng Tỉ lệ %
1 Giáo viên tích cực sáng tạo xây dựng môi trường trường “
10/16
63%
mở” cho trẻ hoạt động.
2 Sáng tạo trong làm đồ dùng đồ chơi
8/16
50%
3 Sử dụng linh hoạt các sản phẩm của trẻ làm đồ dùng hoạt
9/16
57%
động.
Khảo sát quá trình hoạt động của trẻ cuối năm học 2017-2018:
Tổng số trẻ: 182 trẻ; trong đó: - 5-6 tuổi: 68 trẻ; 4-5 tuổi: 58 trẻ; 3-4 tuổi:
56 trẻ
TT Tiêu chí đánh giá

MG 5-6T
Đạt
Chưa đạt
Số
trẻ

%

Số
trẻ

%

MG 4-5T
MG 3-4T
Đạt
Chưa
Đạt
Chưa đạt
đạt
Số
Số
Số
Số
%
%
%
%
trẻ

trẻ
trẻ
trẻ

1 Trẻ mạnh dạn tích
cực, sáng tạo khi 50 73 18 17 42 72 16 28 40 71 16 29
hoạt động.
2 Trẻ có kĩ năng làm
đồ dùng đồ chơi tạo
48 70 20 30 40 69 18 31 38 69 19 31
môi trường học tập
cùng cô.
3 Có kĩ năng sử dụng
49 72 19 18 41 70 17 30 39 70 17 30
đồ dùng đồ chơi.
Qua khảo sát tôi thấy phần lớn giáo viên chưa có kĩ năng xây dựng môi
trường giáo dục cho trẻ cũng như trong quá trình dạy chưa lấy trẻ làm trung tâm.
Đa số trẻ chưa có sự sáng tạo, chưa tích cực tham gia vào hoạt động. Từ thực
trạng trên tôi đã đi sâu tìm hiểu nguyên nhân, thực hiện một số giải pháp chỉ
đạo cán bộ, giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
5


3. Một số giải pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm.
3.1. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo cụ thể cho từng tháng.
Để công tác chỉ đạo “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm” đạt hiệu quả cao người quản lý phải có kế hoạch cụ thể để điều hành công
việc một cách khoa học theo đúng kế hoạch đề ra. Đồng thời có những điều
chỉnh linh hoạt trong quá trình thực hiện công việc. Căn cứ vào kế hoạch chỉ đạo

chuyên môn của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Ngọc Lặc, căn cứ vào kết
quả khảo sát thực tế và chất lượng “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm” năm học 2017-2018. Từ những kết quả khảo sát trên tôi cùng với
Ban giám hiệu thảo luận, thống nhất xây dựng kê hoạch “ Xây dựng môi trường
giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, năm học 2018- 2019” [2] cụ thể theo từng tháng
như sau:
Tháng 8:
- Rà soát các điều kiện của trường, lớp đáp ứng yêu cầu của các tiêu chí
trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm và xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên
đề "Xây dựng Trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm".
- Tham mưu các cấp các ngành đầu tư hỗ trợ kinh phí để sửa chữa, nâng
cấp cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị để thực hiện tốt chuyên đề “Xây dựng
trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”.
- Tổ chức tập huấn bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kĩ năng về xây dựng và
sử dụng môi trường, xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình và hướng dẫn
thực hiện phương pháp tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ theo quan
điểm lấy trẻ làm trung tâm cho giáo viên.
Tháng 9:
- Hướng dẫn giáo viên xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung
tâm.
- Trang trí nhóm lớp theo hướng mở.
- Phối hợp với phụ huynh cải tạo khuôn viên, xây dựng vườn thuốc nam,
vườn cổ tích, vườn hoa, vườn rau.
Tháng 10
- Các lớp phối hợp với phụ huynh làm bộ đồ chơi phát triển vận động cho
trẻ từ nguyên vật liệu sẳn có tại địa phương.
- Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác tuyên truyền về chuyên đề tại các
nhóm, lớp.
Tháng11,12:
- Tổ chức hội thi "Trường Mầm non xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ

làm trung tâm". Thi giữa các lớp trong trường về tiêu chí xây dựng Trường Mầm
non lấy trẻ làm trung tâm áp dụng trong các nhóm lớp.
- Xây dựng nội dung tuyên truyền, phối hợp với cha mẹ trẻ và cộng đồng
trong việc thực hiện chuyên đề "Xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm".
- Tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.
Tháng 1,2:
- Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá kết quả quá trình thực hiện, sơ
kết, tổng kết, rút kinh nghiệm và xếp loại.
6


Tháng 3,4:
- Tổ chức những hoạt động lấy trẻ làm trung tâm.
- Bổ xung các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi.
Tháng 5:
- Kiểm kê, bàn giao đồ dùng, thiết bị các môn học.
- Tổng kết, báo cáo tình hình thực hiện chuyên đề.
Hình ảnh: Triển khai kế hoạch đến toàn thể cán bộ, giáo viên.
Từ việc xây dựng kế hoạch cụ thể cho từng tháng, tôi đã đưa ra những biện
pháp cụ thể, sát thực tế. Ban giám hiệu chủ động trong công tác tham mưu với
cấp ủy chính quyền địa phương để tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị. Chủ
động trong công tác chỉ đạo các hoạt động trong nhà trường. Đây là cơ sở, tiền
đề quan trọng để thực hiện tốt chuyên đề “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm”.
3.2: Hướng dẫn, chỉ đạo giáo viên xây dựng môi trường trong và ngoài
nhóm, lớp.
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình
cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lí. Do đó, mỗi trẻ em có
hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công.
Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng

đang hứng thú và đang thực hiện. Vì vậy môi trường đẹp, hấp dẫn sẽ tạo hứng
thú và thu hút trẻ tham gia vào hoạt động. Song song với việc lập kế hoạch giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm, tôi chỉ đạo tổ chuyên môn hướng dẫn giáo viên xây
dựng môi trường hoạt động cho trẻ được trải nghiệm.
* Xây dựng môi trường trong lớp
Trong mỗi nhóm, lớp môi trường hoạt động của trẻ được tổ chức theo
nguyên tắc học mà chơi, chơi mà học. Vì vậy khi xây dựng và tổ chức môi
trường cho trẻ hoạt động giáo viên cần chú ý đến các yếu tố sau:
+ Không gian của lớp.
+ Mục đích tổ chức các hoạt động.
+ An toàn đối với trẻ.
+ Các nhu cầu của trẻ đặc biệt (khuyết tật).
+ Linh hoạt, dễ thay đổi theo mục đích giáo dục và theo chủ đề.
Phòng học phải đảm bảo đủ ánh sáng, nhiều không gian mở, sạch sẽ.
Không gian trong lớp cần phải thoáng và đủ để giáo viên đón trẻ, tiếp xúc, gặp
gỡ, trò chuyện với phụ huynh.
Lớp học bố trí các trang thiết bị, đồ dùng học liệu, giá, tủ phải dễ dàng di
chuyển, có không gian để trẻ hoạt động cá nhân hoặc hoạt động nhóm, cả lớp.
Đảm bảo không gian bố trí cho việc ăn và ngủ trưa.Với những phòng học nhỏ
(nhà trẻ khu lẻ) nhà trường chỉ đạo giáo viên bố trí toàn bộ bàn ghế, xốp ngủ, tủ
tư trang ngoài hiên lớp để tạo nhiều diện tích cho trẻ hoạt động.
Trang trí môi trường trong lớp, bố trí tranh ảnh ở các khu phải đảm bảo
thẩm mĩ, mang tính mở, trang trí những hình ảnh gần gũi với cuộc sống của trẻ.
Ở mảng chủ đề chỉ đạo giáo viên trang trí bằng những sản phẩm của cô và trẻ
7


cùng làm trong quá trình khai thác chủ đề, tạo sự mới mẻ, hấp dẫn, kích thích trẻ
hoạt động.
Nội dung trang trí các khu chơi phải phù hợp với tên gọi của khu để trẻ dễ

dàng nhận biết. Tên các khu chơi cần được viết to theo đúng quy định mẫu chữ
để giúp trẻ làm quen với chữ cái. Tên các khu nên chọn những tên gần gũi với
trẻ và phù hợp với đặc điểm của trường, lớp và địa phương.
Hình ảnh trang trí phải vừa tầm mắt của trẻ: Không quá cao, không quá
thấp. Các khu phải đảm bảo môi trường cho trẻ được hoạt động tích cực. Nội
dung và hình ảnh ở các góc phải phù hợp với chủ đề đang học, không được sử
dụng hình ảnh chết từ đầu năm đến cuối năm học. Tạo môi trường trong lớp phải
có sự phối hợp giữ cô và trẻ.
Ví dụ: Trang trí cho chủ đề thế giới động vật: Với trẻ 4 tuổi, 5 tuổi giáo
viên có thể cho trẻ vẽ, tô màu các con vật hoặc cắt rời các con vật trên họa báo,
tranh… và dán lên góc mở. Với trẻ 3 tuổi thì vẽ những nét còn thiếu và tô màu
hình ảnh những con vật in còn thiếu nét do giáo viên chuẩn bị, sau đó phết hồ và
dán lên mảng chủ đề chính của lớp để cùng nhau trang trí chuẩn bị cho chủ đề.
Mảng chủ đề chính của lớp mẫu giáo nhỡ
Các khu có khoảng rộng, cách nhau hợp lí để bảo đảm an toàn và vận
động của trẻ. Tạo ranh giới giữa các khu hoạt động bằng việc sử dụng giá dựng
đồ chơi quay lại tạo thành ranh giới cho khu chơi. Ranh giới ở các khu không
che tầm nhìn của trẻ và không cản việc quan sát của giáo viên.
Thay đổi vị trí các khu sau mỗi chủ đề để tạo cảm giác mới lạ, kích thích
hứng thú của trẻ. Đặt tên các khu phải đơn giản, dễ hiểu, gần gũi và phù hợp với
nội dung từng chủ đề đang thực hiện.
Hoạt động góc là một hình thức hoạt động đặc biệt trong đời sống của
trẻ mầm non, đó là nơi trẻ thỏa mãn sở thích, nhu cầu vui chơi, nhận thức và
cảm nhận về thế giới xung quanh. Hoạt động góc giúp trẻ rèn luyện, củng cố
kiến thức đã học, là nơi trải nghiệm, khám phá những cái mới và phát huy khả
năng sáng tạo của trẻ.
Xây dựng các khu hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho
trẻ hoạt động cá nhân hoặc theo nhóm nhỏ được nhiều hơn, hình thức hoạt động
phong phú, đa dạng hơn. Giúp trẻ tìm hiểu và khám phá cái mới, hoạt động với
đồ vật và rèn luyện kỹ năng.

Ví dụ:
- Các lớp mẫu giáo bố trí 5 khu: Khu phân vai, khu học tập, khu xây
dựng, khu nghệ thuật, khu thiên nhiên.
- Nhà trẻ bố trí 4 khu: khu thao tác vai (chơi mẹ con, nấu ăn, bán hàng…)
khu hoạt động với đồ vật (chơi xâu hạt, lắp ráp, xếp hình khối, xây dựng) khu
nghệ thuật (chơi với đất nặn, bút vẽ, giấy màu, hát múa) khu vận động.
Sắp xếp, bố trí các khu có hoạt động tương đồng thì ở gần nhau (hoạt động
tĩnh xa hoạt động động).
Khu phân vai xa khu học tập.

8


Khu xây dựng và khu phân vai kề nhau tạo sự liên kết các nhóm chơi ở
trong hai khu, khu xây dựng tránh nơi đi lại. Đặt tên khu đơn giản, gần gũi, dễ
hiểu phù hợp nội dung chủ đề đang thực hiện.
Đồ dùng đồ chơi ở các khu phải phù hợp với độ tuổi và mục đích giáo dục
trẻ theo từng chủ đề, kích thích trẻ phát triển các lĩnh vực vận động, nhận thức,
ngôn ngữ, tình cảm và mối quan hệ xã hội.
Hình ảnh: các khu chơi ở trong các nhóm, lớp.
Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu trong từng khu được sắp xếp phải dễ
thấy, dễ lấy, dễ lựa chọn. Những thiết bị đồ chơi nặng đặt ở dưới, những đồ chơi
có nhiều bộ phận phải đặt theo bộ.
Màu sắc, hình dáng đồ dùng đồ chơi đẹp, hấp dẫn trẻ, đảm bảo an toàn,
thường xuyên vệ sinh các giá và đồ dùng, đồ chơi sạch sẽ. Các đồ chơi được bổ
sung theo thông tư 02 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. [3] Ngoài ra tôi chỉ đạo giáo
viên làm thêm đồ dùng tự tạo từ phế liệu phù hợp với từng chủ đề nhưng có thể
sử dụng cho nhiều hoạt động khác nhau. Đồ chơi tự tạo phải đảm bảo thẩm mĩ,
an toàn, bền đẹp.
Đồ dùng đồ chơi trong các khu quyết định nội dung chơi. Vì vậy, đồ dùng

đồ chơi trong các khu giáo viên không bày quá nhiều, tràn lan các chủ đề mà ý
định giáo viên muốn trẻ làm được gì, học được gì, ôn luyện kĩ năng gì hay khám
phá điều gì thông qua chủ đề đó mới bày ra.
Những đồ chơi nặng đặt ở dưới, những đồ chơi có nhiều bộ phận phải để
rời đặt theo bộ nhằm phát huy các hoạt động tư duy ở trẻ.
Đồ dùng đồ chơi để ở dạng mở, để theo từng loại, có kí hiệu riêng, vừa
tầm với trẻ để trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ lựa chọn và dễ cất sau khi chơi xong.
Màu sắc, hình dáng các đồ dùng đồ chơi đẹp, hấp dẫn trẻ, đảm bảo an
toàn. Thường xuyên vệ sinh các giá đồ cùng, đồ chơi sạch sẽ.
Các đồ dùng cá nhân của trẻ có kí hiệu riêng giúp trẻ làm quen với số
đồng thời giúp trẻ tự lấy, cất đồ dùng mà không cần sự trợ giúp của cô. Qua đó
giáo dục trẻ có ý thức tự bảo quản đồ dùng của mình.
* Xây dựng môi trường thiên nhiên ngoài lớp học:
Cảnh quan môi trường ngoài lớp học cũng vô cùng cần thiết đối với quá
trình giáo dục trẻ. Vì vậy ngay từ đầu năm học song song với việc xây dựng môi
trường học tập trong lớp, tôi đã chỉ đạo giáo viên phải quan tâm đến việc xây
dựng môi trường thiên nhiên ngoài lớp học cho trẻ khám phá khi hoạt động
ngoài trời. Yêu cầu giáo viên sưu tầm trồng các loại rau phù hợp theo mùa như
mùa đông trồng bắp cải, xu hào, xà lách; mùa hè gieo rau rền, mùng tơi; Mùa
thu gieo rau cải,…Mỗi một loại rau phải có biển chữ đầy đủ để khi trẻ được
quan sát khám phá cây xanh cùng một lúc có thể giúp trẻ làm quen với các chữ
cái trong biển.
Hình ảnh khu thiên nhiên ở các nhóm, lớp.
Ngoài các loại rau tôi yêu cầu giáo viên bố trí không gian trồng thêm một
số cây hoa làm cho môi trường thêm rực rỡ sắc màu. Giáo viên đã sưu tầm được
một số cây hoa đẹp và còn vận động phụ huynh ủng hộ thêm cây cảnh giúp tạo
môi trường cho trẻ hoạt động. Nhờ đó mà môi trường xung quanh lớp học của
9

trường tôi có rất nhiều cây xanh, cây cảnh, không khí trường học trong lành, mát
mẻ.
Nhà trường cho vẽ những khẩu hiệu, hình ảnh về giáo dục ý thức bảo vệ
môi trường, hình ảnh hướng dẫn khi tham gia giao thông, hình ảnh các trò chơi
dân gian,… tạo môi trường học tập tích cực cho trẻ mọi lúc, mọi nơi.
Qua việc chỉ đạo tổ chuyên môn hướng dẫn giáo viên xây dựng môi
trường hoạt động trong và ngoài nhóm, lớp. Tôi nhận thấy đa số giáo viên đã
nhận thức được tầm quan trọng của của việc xây dựng môi trường trong và
ngoài lớp. Giáo viên linh hoạt, sáng tạo trong trang trí lớp, đồ dùng đồ chơi
phong phú đa dạng. Hình thức trang trí lớp, xây dựng môi trường học tập của
các lớp rất phong phú, đa dạng, phù hợp với độ tuổi, với từng chủ đề. Đồ dùng
đồ chơi các góc tương đối phong phú, sử dụng các nguyên vật liệu mở, đảm bảo
an toàn đối với trẻ. Trẻ rất thích được tham gia các hoạt động cùng cô trang trí
môi trường lớp học cảnh quan môi trường trong và ngoài lớp học sinh động,
xanh - sạch - đẹp thu hút phụ huynh đến gửi con vào trường. Đặc biệt là được
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Ngọc Lặc đánh giá rất cao về chất lượng
chăm sóc giáo dục trẻ và tạo môi trường cho trẻ hoạt động tích cực hơn nhiều so
với năm học trước.
3.3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp tổ chức các hoạt động giáo dục theo
quan điểm “Lấy trẻ làm trung tâm”.
Ngoài việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì việc
đổi mới phương pháp tổ chức các hoạt động giáo dục theo quan điểm lấy trẻ làm
trung tâm là một trong những yêu cầu cấp thiết đối với ngành giáo dục nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Đổi mới phương pháp dạy học lấy trẻ
làm trung tâm, giúp cho trẻ phát huy hết khả năng của mình trong việc tự lĩnh
hội kiến thức và phát triển tư duy, đồng thời tạo nên sự hứng thú, say mê và sáng
tạo của trẻ. Vì vậy, vai trò mới của người giáo viên trở thành nhân tố kích thích
trí tò mò của học sinh, mài sắc thêm năng lực nghiên cứu độc lập, tăng cường
khả năng tổ chức, sử dụng kiến thức và khả năng sáng tạo.
Đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng lấy trẻ làm trung tâm, thực

chất đó là sự kết hợp hài hoà nhuần nhuyễn giữa thuyết giảng và đối thoại với
mục tiêu phát huy cao độ tính tích cực, năng động, độc lập, sáng tạo của trẻ. Với
phương pháp này yêu cầu giáo viên không chỉ nắm vững những vấn đề cần trình
bày mà còn phải rất năng động nhạy bén và sáng tạo ngay trong hoạt động, trên
cơ sở đó giáo viên có thể truyền thụ những vấn đề cần thiết cơ bản đến trẻ một
cách tự nhiên, sinh động và hứng thú.
Để giúp cho giáo viên nắm vững kiến thức, vận dụng đổi mới phương
pháp vào hoạt động. Năm học 2018-2019 nhà trường triển khai đại trà chuyên đề
đổi mới phương pháp, chú trọng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm ở
tất cả các độ tuổi. Ban giám hiệu kêt hợp với tổ chuyên môn lên kế hoạch chỉ
đạo đổi mới phương pháp như sau:
* Xây dựng các giờ mẫu: Qua nghiên cứu cơ sở lý luận về đổi mới
phương pháp cơ sở giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, khi nghiên cứu nội dung
chương trình kết hợp tìm hiểu nghiên cứu đặc điểm tâm- sinh lý của trẻ ở lứa
tuổi mầm non. Tôi đã lên kế hoạch xây dựng các giờ dạy mẫu theo đổi mới
10


phương pháp, chú trọng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Kế hoạch
cụ thể như sau:
* Lựa chọn giáo viên dạy mẫu: Sau khi bàn cùng với tổ chuyên môn, ban
chỉ đạo quyết định chọn giáo viên có trình độ chuyên môn vững (giáo viên dạy
giỏi cấp huyện) để tiến hành dạy mẫu.
Giáo viên được cử dạy mẫu có nhiệm vụ lên kế hoạch bài giảng, ban chỉ
đạo tổ chức thảo luận, góp ý bổ sung để hoàn chỉnh. Sau đó giáo viên tiến hành
dạy thử để ban chỉ đạo góp ý bổ sung những thiếu sót.
* Tiến hành dạy mẫu: Giáo viên được phân công dạy để cho toàn trường
dự giờ đánh giá, rút kinh nghiệm. Ban chỉ đạo tiến hành rút kinh nghiệm và đánh
giá tiết dạy; các hoạt động mẫu theo các yêu cầu:
- Về kiến thức, kỹ năng, thái độ.

- Sự phối hợp hoạt động giữa cô và trẻ
- Sử dụng thiết bị đồ dùng dạy học.
- Kết hợp các phương pháp dạy học.
*Triển khai đại trà
Thấy được hiệu quả giờ dạy; tổ chức thực hiện các giờ mẫu theo phương
pháp đổi mới, ban chỉ đạo tập huấn thêm về phương pháp cho giáo viên, khuyến
khích mọi người tích cực dạy học theo phương pháp đổi mới. Ban chỉ đạo tạo
mọi điều kiện nhằm hỗ trợ cho giáo viên để giáo viên có thể áp dụng phương
pháp dạy học theo hướng tập trung vào học sinh, lồng yếu tố vui chơi vào giờ
dạy, trẻ được học dưới hình thức "Học bằng chơi, chơi mà học", lồng ghép nội
dung giáo dục một cách phù hợp, tạo tâm lý cho trẻ "Mỗi ngày đến trường là
một ngày vui". Tạo điều kiện để trẻ hoạt động tích cực, độc lập, sáng tạo….
*Chỉ đạo giáo viên, tổ chức các hoạt động giáo dục theo quan điểm lấy
trẻ trung tâm, phát huy tính tích cực, chủ động của trẻ.
Vai trò của giáo viên hết sức quan trọng trong việc phát huy được tính chủ
động, tích cực tham gia hoạt động tìm hiểu khám phá thế giới xung quanh trẻ,
giáo dục các kỹ năng sống cho trẻ. Trẻ là trung tâm của mọi hoạt động, cô giáo
chỉ là người dẫn dắt, định hướng cho trẻ. Chính vì vậy tôi chỉ đạo và đưa ra một
số yêu cầu khi tổ chức các hoạt động như sau:
- Hạn chế cô nói nhiều, làm hộ trẻ. Kích thích trẻ suy nghĩ thông qua hệ
thống câu hỏi gợi mở. Khích lệ trẻ chia sẻ ý kiến và đặt câu hỏi. Tăng cường
các hoạt động trải nghiệm, khám phá, tham quan.
- Việc cho trẻ tạo ra sản phẩm để trẻ được tự làm tránh sự can thiệp nhiều
của giáo viên vào sản phẩm của trẻ. Coi trọng quá trình trẻ làm ra sản phẩm chứ
không đánh giá về sản phẩm của trẻ.
Khuyến khích giáo viên phát huy hình thức tổ chức giáo dục trẻ theo cá
nhân và nhóm nhỏ. Tạo cho trẻ mạnh dạn trong giao tiếp, thân thiện với bạn bè,
tích cực trong các hoạt động vui chơi, học tập…
Hình ảnh: Hoạt động chơi
Hình ảnh: Hoạt động học

Lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào chương trình học
giúp trẻ và giáo viên có hành vi, thái độ thân thiệnvà ứng xử phù hợp.
Sưu tầm trò chơi dân gian, ca dao, đồng dao, tục ngữ tổ chức cho trẻ
chơi, học tại lớp.
11


Phối hợp cùng với giáo viên lập hồ sơ, xây dựng kế họach giáo dục cá
nhân đối với trẻ khuyết tật, theo dõi kiểm tra, đánh giá điều chỉnh kế hoạch.
Nghiêm túc thực hiện chế độ sinh hoạt, giáo viên phải điều chỉnh các hoạt
động giáo dục có tính chọn lọc, tránh ồm đồm để phù hợp với điều kiện trường
lớp, số học sinh và thời gian tổ chức hoạt động.
Hồ sơ, giáo án ngắn gọn, xúc tích tránh dài dòng - hình thức. Không
chồng chéo, ôm đồm, chú ý tới mục tiêu, yêu cầu đã đề ra đảm bảo về kiến thức,
kỹ năng thái độ chú ý về rèn kỹ năng cho trẻ.
Ứng dụng CNTT hiệu quả để góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy
Mầm non: Nhà trường khuyến khích và tạo điều kiện về máy móc, thiết bị cho
giáo viên ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy.
Không dạy trước chương trình lớp 1 cho trẻ, đảm bảo chuẩn bị tốt các kỹ
năng cần thiết cho trẻ 5 tuổi vào lớp 1.
Tổ chức các ngày lễ hội cho trẻ với hình thức toàn trường với các lễ hội
lớn (Ngày hội đến trường, Lễ hội trăng rằm, Tết nguyên đán…). Các khối, lớp
có thể phối hợp với nhau tổ chức các lễ hội nhỏ. Tổ chức lồng ghép các ngày lễ
hội vào chương trình, đảm bảo 100% các cháu được tham gia các hoạt động lễ
hội.
Bên cạnh đó tôi cùng với tổ chuyên môn tăng cường dự giờ, góp ý kiến,
khuyến khích giáo viên hưởng ứng nhiệt tình, thực hiện nghiêm túc đổi mới
phương pháp chăm sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ, nhằm góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục trong nhà trường
Sau khi áp dụng đổi mới phương pháp tổ chức các hoạt động giáo dục

theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm. Trẻ đã tích cực, chủ động tham gia các
hoạt động, qua hoạt động theo nhóm trẻ được trải nghiệm, trao đổi, chia sẻ và
trình bày ý kiến của mình; trẻ đã biết suy nghĩ và vận dụng những điều đã học
vào thực tế cuộc sống, giải quyết các tình huống mà trẻ gặp phải…Từ đó, trẻ
mạnh dạn, tự tin, tích cực, chủ động, tư duy, sáng tạo, thích thú tìm tòi, khám
phá trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục ở trường, ở lớp.
3.4. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá giúp giáo viên tích cực xây
dựng môi trường cho trẻ hoạt động.
Công việc “kiểm tra” là 1 nhiệm vụ gắn liền với quản lý, chỉ đạo của Ban
giám hiệu nhà trường, thông qua kiểm tra người quản lý nắm được việc, thực
hiện các nhiệm vụ của giáo viên để từ đó có sự đôn đốc, uốn nắn, động viên
giúp đỡ để giáo viên thực hiện công việc tốt hơn. Việc kiểm tra còn giúp cho
người quản lý tìm ra nguyên nhân và những thiếu sót, hạn chế của giáo viên để
điều chỉnh các nội dung kế hoạch chỉ đạo, bồi dưỡng có hiệu quả hơn. Vì thế
việc kiểm tra được tôi thực hiện thường xuyên và có kế hoạch cụ thể về nội
dung kiểm tra, thời điểm kiểm tra… nhất là kiểm tra việc thực hiện quy chế
chuyên môn, thực hiện xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động và được kiểm tra
một cách cụ thể trên cơ sở giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi chứ không áp đặt, gò
bó, phê phán quá nhiều gây khó khăn phiền toái làm ảnh hưởng đến tâm lí giáo
viên.
Nhiều giáo viên chỉ chú trọng đến việc trang trí lớp vào đầu năm học và
làm rất hình thức với những chủ đề giáo dục tiếp sau đó, chỉ thêm một vài hình
12


ảnh theo chủ đề là thôi. Năm học 2018-2019 tôi đã tăng cường kiểm tra việc xây
dựng môi trường giáo dục ở các nhóm, lớp ở từng chủ đề. Yêu cầu giáo viên
thực hiện nghiêm túc, thay đổi cách thức, hình ảnh phù hợp với từng khu chơi
trong từng chủ đề giáo dục khi trang trí môi trường học tập cho trẻ.
Ví dụ: Trong khu khám phá với chủ đề “Nghề nghiệp” giáo viên sưu tầm

các bài tập cho trẻ hoạt động, cô phân chia từng mảng tường có các hình ảnh:
(bác nông dân; cô giáo; bác công nhân xây dựng;thợ mộc; thợ may,…) yêu cầu
trẻ tìm đồ dùng dụng cụ; sản phẩm phù hợp của từng nghề. Như với hình ảnh
nghề may trẻ tìm cuộn chỉ, cái kéo, mảnh vải, máy khâu, thước đo, quần áo, váy,
màn…Hình ảnh bác nông dân: cái bừa, cái cuốc, cái liềm, máy cày, máy cắt lúa,
gạo, ngô,… Với chủ đề “Thế giới động vật” Cô trang trí trên mảng tường nhóm
gia cầm; nhóm gia súc; nhóm thủy sản, động vật sống trong rừng: trẻ sẽ phải tìm
các con vật, thức ăn, sinh sản, nơi sinh sống phù hợp với từng nhóm cho trước.
Trong năm học trước phần lớn giáo viên giữ nguyên vị trí các khu chơi đã
xây dựng từ đầu năm đến cuối năm không có sự thay đổi khu chơi. Đối với
những lớp có diện tích nhỏ hẹp tôi yêu cầu giáo vên bố trí không quá 5 khu chơi
trên một lần hoạt động. Vì thế đầu năm giáo viên đã xây dựng khu chơi nào thì
giữ đến tận cuối năm có nhiều khu không được trang trí tổ chức trong cả một
năm học. Qua quá trình kiểm tra tôi yêu cầu giáo viên phải linh hoạt xây dựng
các khu chơi phù hợp với từng chủ đề để gây hứng thú giúp trẻ tích cực hơn khi
tham gia vào các hoạt động.
Ví dụ: Chủ đề “Trường Mầm non” giáo viên bố trí khu xây dựng nhưng
đến chủ đề “ Bản thân” không nên bố trí khu chơi này mà thay bằng khu chơi
khác chưa có trong chủ đề trước…
Thay đổi khu chơi theo từng ngày hoạt động.
Ví dụ: Trong khu nghệ thuật có hoạt động âm nhạc và hoạt động tạo hình
thì linh hoạt thay đổi, thứ hai tổ chức hoạt động âm nhạc, thứ ba phải tổ chức
hoạt động tạo hình; khu phân vai thứ ba tổ chức chơi nấu ăn, bán hàng, thì thứ
tư lại tổ chức chơi gia đình bế em, cho em ăn, bác sĩ khám bệnh cho em bé,…
Thay đổi các hình thức hoạt động trong ngay một khu chơi.
Ví dụ: Trong khu tạo hình: Thứ hai cho trẻ hoạt động nặn, vẽ; thứ năm tổ
chức cho trẻ xé dán, làm đồ dùng từ nguyên phế liệu, trang trí váy, áo, một số đồ
dùng khác phù hợp với chủ đề,…
Qua quá trình kiểm tra nhắc nhở về xây dựng môi trường hoạt động cho
trẻ mà môi trường các nhóm lớp trong trường tôi rất đa dạng, phong phú. không

lớp nào giống lớp nào, không chủ đề nào giống chủ đề nào. Vì vậy các bài tập,
các sản phẩm của trẻ cũng rất đa dạng và sáng tạo. Giúp trẻ có nhiều sáng tạo,
mạnh dạn hơn rất nhiều khi tham gia vào các hoạt động giáo dục theo chủ đề.
Nhờ đó mà kĩ năng tạo hình, kĩ năng xây dựng môi trường hoạt động của giáo
viên cũng được tiến bộ hơn.
3.5. Làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh để xây
dựng môi giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
Môi trường giáo dục là yếu tố quyết định đến chất lượng học tập của trẻ.
Có thể nghĩ rằng môi trường giáo dục là người mẹ thứ hai trong việc định hướng
và kích thích trẻ khám phá nhằm thỏa mãn nhu cầu học hỏi vui vui chơi của trẻ
13


giúp trẻ phát triển toàn diện. Về công tác xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm đạt hiệu quả cao thì chúng ta không thể nhắc đến một bộ phận
quan trọng, quyết định đến sự phát triển của nhà trường ngày hôm nay đó chính
là phụ huynh học sinh.
Thông qua các buổi họp phụ huynh, các hội thi, thông qua các hệ thống
bảng biểu và những buổi gặp gỡ nói chuyện với cha mẹ học sinh, nhà trường đã
tuyên truyền rộng rãi đến cha mẹ học sinh về tầm quan trọng của việc thiết lập
môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Từ đó giúp cha mẹ học sinh hiểu
được đặc điểm phát triển của con mình, biết được con cần gì, nhu cầu hoạt động
và vui chơi của con như thế nào. Cần phải kết hợp với cô giáo những gì để con
có được môi trường hoạt động thân thiện, an toàn, giúp con được phát triển toàn
diện.
Trong các buổi họp ban đại điện cha mẹ học sinh nhà trường, tôi đã trực
tiếp trao đổi phổ biến để phụ huynnh hiểu rõ tầm quan trọng của việc đổi mới
nội dung, hình thức tổ chức, phương pháp giáo dục trẻ, những định hướng, mục
tiêu chương trình giáo dục Mầm non.
Ví dụ: Trao đổi với phụ huynh điều kiện đầu tiên để có thể giúp giáo viên

đổi mới hình thức tổ chức giáo dục trẻ là phải xây dựng được một môi trường
sinh động cho trẻ hoạt động. Nên rất cần sự quan tâm, chia sẻ, giúp đỡ từ cha mẹ
trẻ. Trong mỗi một chủ đề giáo dục các nhóm lớp cần phải có rất nhiều nguyên
liệu để tạo môi trường học tập. Vì vậy cần có sự góp nhặt nguyên vật liệu, sách
báo,… của phụ huynh giúp trẻ có nhiều đồ dùng, tư liệu để trẻ hoạt động, học
tập.
Trong một số hội giảng, hội thi: thi giáo viên dạy giỏi, thi xây dựng môi
trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cấp trường. Nhà trường có mời cha mẹ
học sinh đến dự. Qua đó phụ huynh có sự thay đổi rất tích cực trong việc nhìn
nhận đánh giá giáo viên mầm non “ giáo viên mầm non không phải chỉ có trông
giữ trẻ như họ thường nghĩ”. Mà các cô giáo đã tận dụng được những hộp nhựa,
hộp giấy, lọ nước rửa bát,…qua bàn tay khéo léo của cô và trẻ đã trở thành các
con vật, đồ chơi phong phú đẹp mắt gây được nhiều xúc cảm cho học sinh.
Trước khi tổ chức họp phụ huynh ở các nhóm lớp tôi cho họp đại diện
mỗi lớp một giáo viên, hướng dẫn cách vận động phụ huynh ủng hộ.
Ví dụ: Tôi hướng dẫn giáo viên phải trình bày cụ thể những nội dung,
mục tiêu cần đạt được trong một năm học của trẻ ở lớp mình, nhấn mạnh môi
trường học tập có tầm quan trọng rất lớn đến kết quả chăm sóc giáo dục trẻ. Nêu
một vài ví vụ về tạo môi trường trong từng chủ đề giáo dục. Đặc biệt là môi
trường đồ dùng dụng cụ để giáo dục trẻ kĩ năng tự phục vụ cần rất nhiều kinh
phí. Gợi ý một số đồ dùng nhờ phụ huynh có thể tự mua đến ủng hộ hoặc có thể
ủng hộ bằng tài chính để giáo viên và vị đại diện phụ huynh của lớp đi mua cho
trẻ…
Từ đó mà phụ huynh rất nhiệt tình hưởng ứng. Sẳn sàng ủng hộ ngày
công, vật liệu cùng với giáo viên để trang trí các nhóm lớp.
Đặc biệt để chuẩn bị cho Hội thi “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ
làm trung tâm cấp trường. Ban đại diện cha mẹ học sinh đã chung tay cùng với
14

nhà trường để xây dựng. Từ những khu vui chơi đã xuống cấp, những khu vườn
tạp.
Hình ảnh: Hình ảnh trẻ hoạt động ngoài trời
Nhà trường cùng với phụ huynh cải tạo, xây dựng thành khu vui chơi cho
trẻ có đầy đủ sắc màu, gần gũi với thiên nhiên. Khuôn viên nhà trường có sân
vườn rộng rãi với nhiều cây xanh bóng mát. Các bồn hoa, cây cảnh, thảm cỏ
được quy hoạch hợp lí theo từng vị trí khuôn viên và mục đích sử dụng.
Có vườn rau xanh tốt bốn mùa, đảm bảo cung cấp nguồn ra sạch phục vụ
cho công tác bán trú của trẻ ở trường
Hình ảnh: Cô trẻ quan sát vườn rau của nhà trường
Ngoài ra, phụ huynh đã quyên góp các nguyên vật liệu sẳn có tại địa
phương như luồng, tre, lá dừa, lá cọ… các nguyên vật liệu phế thải như: lốp ô tô,
xe máy, vỏ nhựa…. cùng với giáo viên vệ sinh sạch sẽ, lắp ghép, thiết kế xây
dựng thành khu phát triển vận động ngoài trời, với nhiều bộ đồ chơi đẹp, hấp
dẫn…
Hình ảnh: Khu chơi phát triển vận động của tẻ
Như vậy có thể thấy rằng: Làm tốt công tác tuyên truyền, phối kết hợp với
phụ huynh đã làm thay đổi đáng kể diện mạo của nhà trường về cảnh quan
trường lớp, điều kiện dạy và học của nhà trường, góp phần thúc đẩy nâng cao
chất lượng giáo dục. Từ đó chúng tôi đã nâng cao nhận thức của phụ huynh học
sinh trong việc cùng nhà trường chăm sóc giáo dục trẻ. Phụ huynh ngày càng tin
tưởng vào chất lượng chăm sóc giáo dục của nhà trường, sẵn sàng hộ trợ khi nhà
trường cần có sự giúp đỡ của phụ huynh.
4. Kết quả đạt được sau khi áp dụng sáng kiến
Sau những giải pháp tôi nghiên cứu và chỉ đạo giáo viên thực hiện thì chất
lượng xây dựng môi trường cho trẻ tại các nhóm lớp trong nhà trường đã có rất
nhiều tiến bộ.
4.1. Đối với giáo viên: Đã linh hoạt, sáng tạo trong việc tạo góc mở để trẻ
được tích cực hoạt động, có cơ hội mở rộng hiểu biết, củng cố kiến thức. Giáo
viên biết trang trí, bố trí góc chơi một cách hợp lí, đảm bảo tính khoa học, thẩm

mĩ, tận dụng tối đa sản phẩm của trẻ vào trang trí lớp với hình thức cô và trẻ
cùng làm hoặc hướng dẫn trẻ tự làm; Kết quả cụ thể như sau:
Kết quả trước Kết quả sau khi
khi áp dụng sáng áp dụng sáng
kiến
kiến
TT
Tiêu chí đánh giá
Số
Số
%
%
lượng
lượng
1 Giáo viên tích cực sáng tạo xây dựng
môi trường trường “ mở” cho trẻ hoạt 10/16
63%
16/16 100%
động.
2 Sáng tạo trong làm đồ dùng đồ chơi
8/16
50%
15/16
94%
3 Sử dụng linh hoạt các sản phẩm của 9/16
57%
15/16
94%
15

trẻ làm đồ dùng hoạt động.
4.2. Đối với trẻ:
Môi trường học tập là yếu tố rất quan trọng trong sự hình thành và phát
triển nhân cách của trẻ. Trong năm học vừa qua trường tôi đã chú trọng xây
dựng môi trường học tập cho trẻ, tôi nhận thấy trẻ có những thay đổi rất rõ rệt:
Kết quả so sánh giữa 2 năm học cụ thể như sau:
*Kết quả khảo sát cuối năm học 2017- 2018 (trước khi áp dụng sáng
kiến)
Tổng số trẻ: 182 trẻ cháu;
Trong đó: 5-6 tuổi: 68 trẻ;
4-5 tuổi: 58 trẻ;
3-4 tuổi: 56 trẻ;
MG 5-6T
MG 4-5T
MG 3-4T
Đạt
Chưa đạt
Đạt Chưa đạt
Đạt
Chưa đạt
TT Tiêu chí đánh giá
Số
trẻ

%

Số
trẻ

1 Trẻ mạnh dạn tích
cực, sáng tạo khi 50 73 18
hoạt động.
2 Trẻ có kĩ năng làm
đồ dùng đồ chơi tạo
48 70 20
môi trường học tập
cùng cô.
3 Có kĩ năng sử dụng
49 72 19
đồ dùng đồ chơi.

Số
trẻ

%

17 42 72 16 28 40 71 16

29

30 40 69 18 31 38 69 19

31

18 41 70 17 30 39 70 17

30

%

Số
trẻ

%

Số
trẻ

%

Số
trẻ

%

* Kết quả khảo sát cuối năm học 2018-2019 ( Sau khi áp dụng sáng kiến)
Tổng số trẻ: 211 trẻ; trong đó: 5-6 tuổi: 56 trẻ;
4-5 tuổi: 55 trẻ;
3-4 tuổi: 45 trẻ;
TT Tiêu chí đánh giá

MG 5-6T
Đạt
Chưa đạt
Số
trẻ

%

Số
trẻ

1 Trẻ mạnh dạn tích
cực, sáng tạo khi 56 100 0
hoạt động.
2 Trẻ có kĩ năng làm
đồ dùng đồ chơi tạo
52 93 4
môi trường học tập
cùng cô.
3 Có kĩ năng sử dụng
53 95 3
đồ dùng đồ chơi.

MG 4-5T
Đạt Chưa đạt

MG 3-4T
Đạt
Chưa đạt

%

Số
trẻ

Số
trẻ

%

Số
trẻ

%

Số
trẻ

%

0

54 98 1

2

44 97

1

3

7

50 91 5

9

41 91

4

9

5

52 95 3

5

42 93

3

7

%

16


Đối chiếu kết quả khảo sát giữa hai năm học, tôi thấy rằng đã có sự thay
đổi rõ rệt. Số trẻ mạnh dạn tích cực, sáng tạo khi hoạt động; có kĩ năng làm đồ
dùng đồ chơi tạo môi trường học tập cùng cô; Có kĩ năng sử dụng đồ dùng đồ
chơi đã tăng lên rất nhiều.
4.3. Đối với phụ huynh:
Phụ huynh nhận thức rõ tầm quan trọng của việc xây dựng môi trường
học tập cho trẻ.

Tích cực, nhiệt tình sưu tầm và ủng hộ các nguyên, vật liệu, tranh ảnh,
sách báo để góp phần cho trẻ được hoạt động một cách tích cực.
Tin tưởng và phối kết hợp với nhà trường trong việc giáo dục trẻ.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận:
Xây dựng môi trường môi trường học tập đóng vai trò rất quan trọng
trong việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Chính vì vậy nhà trường
cần xây dựng môi trường học tập cho trẻ phải phát huy được tính tích cực của
trẻ khi tham gia vào hoạt động, đảm bảo tính thẩm mĩ, khoa học và phù hợp với
trẻ. Muốn xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm có hiệu quả thì
người quản lý cần nắm vững:
- Mục đích, yêu cầu, tầm quan trọng của việc đổi mới nội dung, hình thức
tổ chức giáo dục trẻ, phải có năng lực chuyên môn, năng động, sáng tạo.
- Phải tổ chức tốt công tác bồi dưỡng giáo viên, có kế hoạch, hình thức
bồi dưỡng cụ thể với từng đối tượng, coi trọng bồi dưỡng giáo viên cả về lí
thuyết và thực hành.
- Làm tốt công tác kiểm tra đôn đốc, góp ý trực tiếp cụ thể cho giáo viên
khi trang trí ở từng góc chơi với từng chủ đề giáo dục.
-Giáo viên cần nhận thức đầy đủ hơn về vai trò và sự cần thiết của việc
xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.
- Giáo viên phải luôn tìm tòi, linh hoạt, sáng tạo trong đổi mới hình thức
tổ chức giáo dục trẻ, trong trang trí lớp, tạo môi trường cho trẻ hoạt động. Làm
tốt công tác tuyên truyền kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường và gia đình.
2. Kiến nghị:
Để tạo điều kiện cho các Trường Mầm non làm tốt công tác xây dựng môi
trường học tập cho trẻ thì các cấp quản lý giáo dục cần tăng cường mở các lớp
tập huấn, bồi dưỡng lí thuyết về xây dựng môi trường học tập để nâng cao nhận
thức cho giáo viên. Bên cạnh đó cần xây dựng các trường điểm về xây dựng môi
trường mở cho giáo viên ở các trường được học tập rút kinh nghiệm.
Trên đây là “Một số giải pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy

trẻ làm trung tâm ở Trường Mầm non Phùng Minh” mà tôi đã rút ra được từ
trong quá trình quản lý và chỉ đạo. Những gì đạt được còn rất hạn chế và mới chỉ
là nền tảng cho những năm tiếp theo. Rất mong nhận được sự góp ý, nhận xét
của Hội đồng khoa các cấp để bản thân tôi có được những kinh nghiệm quý báu
để công tác quản lý ngày càng có hiệu quả./.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
17


XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Phùng Minh, ngày 16 tháng 04 năm 2019
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người viết

Trương Thị Lợi

18