Quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trường đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh hiện nay ở trường trung học phổ thông Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (12.03 MB, 146 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
PHẠM HÙNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG KẾ HOẠCH DẠY HỌC CỦA
NHÀ TRƢỜNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TAM NÔNG
HUYỆN TAM NÔNG, TỈNH PHÚ THỌ
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
HÀ NỘI - 2019
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
PHẠM HÙNG
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG KẾ HOẠCH DẠY HỌC CỦA
NHÀ TRƢỜNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TAM NÔNG
HUYỆN TAM NÔNG, TỈNH PHÚ THỌ
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 8.140114
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN PHƢƠNG HUYỀN
HÀ NỘI - 2019
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt
nghiệp, tác giả đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và động viên rất quý báu
của Thầy Cô, Gia đình, Bạn bè, đồng nghiệp.
Tác giả xin bày tỏ lòng kính trọng và tri ân sâu sắc đến:
TS. Nguyễn Phương Huyền, người hướng dẫn khoa học đã tận tâm giúp
đỡ, dạy bảo và động viên. Học viên cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Quý
thầy cô đã tận tình dìu dắt, truyền dạy kiến thức cho học viên trong thời gian
qua. Cảm ơn Quý thầy cô Ban giám hiệu, các phòng ban, các khoa – Trường
Đại học Giáo Dục - Đại học Quốc Gia Hà Nội đã tạo điều kiện thuận lợi
trong thời gian học viên học tập tại trường. Đặc biệt, học viên chân thành
cảm ơn quý Thầy, cô trong Ban giám hiệu, cán bộ giáo viên, nhân viên, các
em học sinh Trường THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ. Các
thầy cô đã rất nhiệt tình hỗ trợ, động viên và tạo điều kiện cho tác giả trong
suốt thời gian học tập cũng như tạo điểu kiện, giúp đỡ để tác giả hoàn thành
luận văn. Sau cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè đã động viên, khích lệ tác
giả trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn. Dù đã có nhiều cố
gắng trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp, song chắc chắn rằng luận
văn sẽ không thể tránh khỏi thiếu sót. Tác giả rất mong nhận được sự góp ý
của quý thầy cô, đồng nghiệp.
Hà Nội, ngày 25 tháng 6 năm 2019
Tác giả luận văn
Phạm Hùng
i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BGH:
Ban giám hiệu
CB:
Cán bộ
CBQL:
Cán bộ quản lý
CNTT:
Công nghệ thông tin
CSVC - TBDH:
Cơ sở vật chất - Thiết bị dạy học
GD&ĐT:
Giáo dục và đào tạo
GDPT:
Giáo dục phổ thông
GV:
Giáo viên
HS:
Học sinh
KHGD:
Khoa học giáo dục
NLHS:
Năng lực học sinh
NV:
Nhân viên
PPDH:
Phương pháp dạy học
THPT:
Trung học phổ thông
ii
MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn ......................................................................................................... i
Danh mục các từ viết tắt.................................................................................... ii
Danh mục các bảng ......................................................................................... vii
Danh mục các biểu đồ .................................................................................... viii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY
DỰNG KẾ HOẠCH DẠY HỌC CỦA NHÀ TRƢỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY ...... 6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................. 6
1.1.1. Các nghiên cứu về xây dựng kế hoạch dạy học THPT theo hướng
phát triển năng lực...................................................................................... 6
1.1.2. Các nghiên cứu về quản lý xây dựng kế hoạch dạy học THPT
theo hướng phát triển năng lực................................................................. 9
1.2. Một số khái niệm cơ bản........................................................................ 12
1.2.1. Quản lý .......................................................................................... 12
1.2.2. Kế hoạch dạy học của nhà trường (chương trình môn học)......... 13
1.2.3. Xây dựng kế hoạch dạy học nhà trường ....................................... 16
1.2.4. Quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học trong nhà trường .... 17
1.3. Xây dựng kế hoạch dạy học trong nhà trƣờng THPT........................ 17
1.3.1. Quy định chung về xây dựng kế hoạch dạy học............................ 17
1.3.2. Vai trò của Hiệu trưởng trường THPT ......................................... 19
1.3.3. Phân tích bối cảnh, điều kiện cụ thể của nhà trường và
chương trình hiện hành ........................................................................... 20
1.3.4. Phân công công việc ..................................................................... 22
1.3.5. Xác định các yêu cầu cần đạt của chuẩn kiến thức, kĩ năng
môn học ................................................................................................... 22
1.3.6. Thiết kế chương trình môn học ..................................................... 23
iii
1.3.7. Triển khai thực hiện chương trình môn học (kế hoạch dạy học) ....... 23
1.3.8. Đánh giá chương trình các môn học (Kế hoạch dạy học) ............ 25
1.4. Nội dung quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học................... 27
1.4.1. Quản lý xác định mục tiêu bậc học ............................................... 27
1.4.2. Quản lý hoạt động tổ chức xây dựng kế hoạch............................. 28
1.4.3. Quản lý, đánh giá việc thực hiện kế hoạch dạy học ..................... 29
1.4.4. Phát triển đội ngũ giáo viên bộ môn............................................. 31
1.4.5. Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học ............. 32
1.5. Các yếu tố tác động đến hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học ....... 34
1.5.1. Phẩm chất, năng lực của cán bộ quản lý ...................................... 34
1.5.2. Chất lượng đội ngũ giáo viên ....................................................... 37
1.5.3. Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học ............. 40
1.5.4. Đặc điểm học sinh của nhà trường ............................................... 42
1.5.5. Điều kiện kinh tế - văn hóa xã hội ở địa phương.......................... 43
1.5.6. Yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới............. 45
Kết luận chƣơng 1 ......................................................................................... 46
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG
KẾ HOẠCH DẠY HỌC ĐÁP ỨNG YÊU CẦU TRONG BỐI CẢNH
HIỆN NAY Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TAM NÔNG,
HUYỆN TAM NÔNG, TỈNH PHÚ THỌ HIỆN NAY .............................. 47
2.1. Đặc điểm, tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục huyện Tam Nông,
tỉnh Phú Thọ hiện nay................................................................................... 47
2.1.1. Đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội, huyện Tam Nông, tỉnh
Phú Thọ ................................................................................................... 47
2.1.2. Khái quát về hệ thống giáo dục huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ .... 50
2.2. Giới thiệu khảo sát ................................................................................. 52
2.2.1. Mục đích khảo sát ......................................................................... 52
2.2.2. Nội dung khảo sát ......................................................................... 52
2.2.3. Phương pháp khảo sát .................................................................. 52
iv
2.2.4. Đối tượng khảo sát ........................................................................ 54
2.3. Kết quả nghiên cứu ................................................................................ 54
2.3.1. Đặc điểm tình hình trường THPT Tam Nông, huyện Tam Nông,
tỉnh Phú Thọ ............................................................................................ 54
2.3.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch dạy học của trường THPT
Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ hiện nay ............................. 58
2.3.3. Thực trạng quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học .......... 67
2.3.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng ................................................. 76
2.4. Đánh giá chung công tác quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch
dạy học trong nhà trƣờng của trƣờng THPT Tam Nông, huyện Tam
Nông, tỉnh Phú Thọ ....................................................................................... 78
2.4.1. Ưu điểm ......................................................................................... 78
2.4.2. Hạn chế ......................................................................................... 79
2.4.3. Nguyên nhân ................................................................................. 80
Kết luận chƣơng 2 ......................................................................................... 81
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG
KẾ HOẠCH DẠY HỌC CỦA NHÀ TRƢỜNG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU
TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG TAM NÔNG HUYỆN TAM NÔNG, TỈNH PHÚ THỌ ............... 82
3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý hoạt động xây dựng
kế hoạch dạy học theo hƣớng phát triển năng lực học sinh ở trƣờng
THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ .................................. 82
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ............................................... 82
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính lôgic của mỗi môn học và sự liên
kết giữa các môn học trong chương trình ............................................... 82
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ............................................... 83
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ............................................... 84
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học
theo hƣớng phát triển năng lực học sinh ở trƣờng THPT Tam Nông,
huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ .................................................................. 84
v
3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ, giáo viên trường
THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ về sự cần thiết phải
đổi mới hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học theo hướng phát triển
năng lực học sinh ..................................................................................... 84
3.2.2. Chỉ đạo xây dựng kế hoạch dạy học theo hướng phát triển năng
lực học sinh theo yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới (2018)..... 86
3.2.3. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch dạy học theo hướng phát triển năng
lực học sinh theo yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới (2018)..... 89
3.2.4. Tổ chức rà soát đánh giá kế hoạch dạy học đã xây dựng ............ 90
3.2.5. Tổ chức thực hiện đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
theo hướng phát triển năng lực học sinh ................................................ 92
3.2.6. Chỉ đạo khuyến khích trao quyền tự chủ cho giáo viên trong
việc khai thác thành tựu khoa học công nghệ vào việc thực hành,
thực nghiệm trong kế hoạch bài học ....................................................... 93
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp trong quản lý quản lý hoạt
động xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trƣờng đáp ứng yêu cầu
trong bối cảnh hiện nay ở trƣờng THPT Tam Nông, huyện Tam
Nông, tỉnh Phú Thọ ....................................................................................... 94
3.4. Khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp trong
quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trƣờng đáp
ứng yêu cầu trong bối cảnh hiện nay trƣờng THPT Tam Nông,
huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ .................................................................. 95
Kết luận chƣơng 3 ......................................................................................... 99
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 100
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 102
PHỤ LỤC
vi
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Chất lượng đội ngũ CBQL và GV, NV trường THPT Tam Nông .... 56
Bảng 2.2. Kết quả xếp loại học lực, hạnh kiểm học sinh các năm học
2015 – 2016 đến năm học 2017-2018 .......................................... 56
Bảng 2.3. Số giải học sinh giỏi cấp tỉnh từ 2015 đến 2017 .......................... 57
Bảng 2.4. Tỉ lệ học sinh tốt nghiệp THPT và đỗ Đại học từ 2015 đến 2017 ...... 57
Bảng 3.1. Kết quả trưng cầu ý kiến về tính cấp thiết của các biện pháp
quản lý .......................................................................................... 96
Bảng 3.2. Kết quả trưng cầu ý kiến về mức độ khả thi của các biện
pháp quản lý ................................................................................. 97
vii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1.
Mức độ thực hiện của các mục tiêu xây dựng kế hoạch
dạy học .................................................................................... 59
Biểu đồ 2.2.
Nhu cầu khi xây dựng kế hoạch dạy học. ............................... 61
Biểu đồ 2.3.
Xác đinh mục tiêu khi xây dựng kế hoạch dạy học ................ 62
Biểu đồ 2.4.
Thực trạng về xác đinh nội dung khi xây dựng kế hoạch
dạy học .................................................................................... 63
Biểu đồ 2.5.
Thực trạng về lựa chọn các hình thức phương pháp dạy
học khi xây dựng kế hoạch dạy học ........................................ 65
Biểu đồ 2.6.
Thực trạng về tổ chức kiểm tra đánh giá khi xây dựng kế
hoạch dạy học.......................................................................... 66
Biểu đồ 2.7.
Thực trạng về đánh giá nhu cầu, bối cảnh của nhà trường
và địa phương .......................................................................... 69
Biểu đồ 2.8.
Thực trạng về quản lý nguồn nhân lực và phát triển chuyên môn ....... 71
Biểu đồ 2.9.
Thực trạng về quản lý, triển khai kế hoạch dạy học của
nhà trường ............................................................................... 73
Biểu đồ 2.10. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất thiết trong xây dựng KHDH....... 76
Biểu đồ 2.11. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động xây dựng
kế hoạch dạy học các môn học ............................................... 77
Biểu đồ 3.1.
Trưng cầu ý kiến về tính cấp thiết của các biện pháp quản lý ..... 97
Biểu đồ 3.2.
Trưng cầu ý kiến về mức độ khả thi của các biện pháp
quản lý ..................................................................................... 98
viii
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Theo tinh thần của Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ các
yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất,
năng lực của người học”. Để thực hiện được mục tiêu trên đòi hỏi một số vấn
đề đổi mới trong giáo dục phổ thông hiện nay như: chuyển từ xây dựng chương
trình theo tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực. Việc triển khai, thực hiện
chương trình giáo dục phổ thông mới (2018) sẽ là bước ngoặt quan trọng nhằm
góp phần thực hiện những mục tiêu đổi mới giáo dục đã đặt ra. Một trong
những điểm mới nổi bật nhất của chương trình giáo dục phổ thông 2018 là
chuyển từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực trong phát triển chương
trình. nhằm phát triển phẩm chất và năng lực người học. Đó là cách tiếp cận
nêu rõ học sinh sẽ làm được gì và làm như thế nào vào cuối mỗi giai đoạn học
tập trong nhà trường. Cách tiếp cận này không những đòi hỏi học sinh nắm
vững những kiến thức, kĩ năng cơ bản mà còn chú trọng yêu cầu vận dụng kiến
thức, kĩ năng vào thực hành, giải quyết các tình huống trong học tập và cuộc
sống; tính chất và kết quả hoạt động cũng phụ thuộc rất nhiều vào hứng thú,
niềm tin, đạo đức… của người học. Sự thay đổi căn bản trong cách tiếp cận này
sẽ chi phối và bắt buộc tất cả các khâu của quá trình dạy học thay đổi: nội
dung, phương pháp, phương tiện, hình thức tổ chức, cách kiểm tra, đánh giá, thi
cử; cách thức quản lý và thực hiện… nhằm tạo ra sự thay đổi căn bản về chất
lượng giáo dục.
Để chuẩn bị sẵn sàng cho việc triển khai thực hiện chương trình phổ
thông 2018, vai trò quản lý của các địa phương đặc biệt của từng nhà trường
phổ thông là vô cùng quan trọng bắt đầu từ đổi mới nhằm hạn chế những mặt
yếu kém, bất cập trong tư duy và phương thức quản lý hiện tại, nâng cao năng
1
lực phát triển chương trình giáo dục nhà trường (xây dựng kế hoạch dạy học),
phát triển chương trình môn học trở thành một nhiệm vụ mang tính cấp thiết
và trọng tâm trong giai đoạn hiện nay.
Với tư cách là một cán bộ quản lý trường THPT, chịu trách nhiệm quản lý
chất lượng giáo dục trong nhà trường, BGH nhà trường trong đó có cá nhân tôi
đã xác định được vai trò quan trọng của chương trình giáo dục nhà trường (kế
hoạch dạy học) để góp phần thực hiện các mục tiêu chất lượng mà nhà trường đã
cam kết với xã hội. Tuy nhiên thực tế hiện nay cho thấy bước chuyển đổi này là
một giai đoạn khó khăn khi mà nhà trường vẫn khá thụ động trong vai trò thực
hiện chương trình hơn là chủ động phát triển chương trình giáo dục nhà trường
(xây dựng kế hoạch dạy học) gắn với điều kiện và bối cảnh của địa phương cũng
như học sinh nhà trường. Từ thực tế đó, việc có những thay đổi từ các cấp quản
lý đến đội ngũ giáo viên trong nhà trường nhằm thực hiện vai trò thiết kế, phát
triển chương trình giáo dục nhà trường (xây dựng kế hoạch dạy học) là rất khó
khăn. Xuất phát từ thực tế đó, tôi đã lựa chọn nghiên cứu vấn đề: “Quản lý hoạt
động xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trường đáp ứng yêu cầu trong bối
cảnh hiện nay ở trường Trung học phổ thông Tam Nông, huyện Tam Nông,
tỉnh Phú Thọ” làm đề tài luận văn của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy
học theo hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp THPT, luận văn khảo sát và
đánh giá thực trạng quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học tại trường
THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ, trên cơ sở đó đề xuất một số
biện pháp quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học ở trường THPT Tam
Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ nhằm đáp ứng yêu cầu bối cảnh hiện nay.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học tại trường THPT.
2
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trường đáp ứng
yêu cầu của bối cảnh hiện nay ở Trường THPT Tam Nông, huyện Tam Nông,
tỉnh Phú Thọ.
4. Câu hỏi nghiên cứu
4.1. Bối cảnh hiện nay đặt ra những yêu cầu gì đối với hoạt động xây dựng kế
hoạch dạy học của nhà trường?
4.2. Thực trạng quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trường
hiện nay ở Trường THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ?
4.3. Biện pháp quản lý nào là cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động
xây dựng kế hoạch dạy học của nhà trường đáp ứng yêu cầu của bối cảnh hiện
nay ở Trường THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ?
5. Giả thuyết nghiên cứu
Xây dựng kế hoạch dạy học là một hoạt động chuyên môn trọng tâm của
mỗi nhà trường. Hoạt động này đã được thực hiện trong thời gian qua tại trường
THPT Tam Nông và thu được những kết quả nhất định. Tuy nhiên bối cảnh đổi
mới giáo dục hiện nay đặt ra những yêu cầu mới đòi hỏi cần có các biện pháp
quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học một cách đồng bộ và có hệ thống
hướng tới phát triển tối đa năng lực người học đáp ứng các yêu cầu của xã hội
nhằm thực hiện các mục tiêu giáo dục của nhà trường.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về xây dựng kế hoạch dạy học và quản lý xây
dựng kế hoạch dạy học ở trường THPT theo hướng phát triển năng lực học sinh.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch
dạy học ở trường THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
- Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học của
nhà trường đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh hiện nay ở trường THPT Tam
Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
3
7. Phạm vi nghiên cứu
7.1. Giới hạn đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch
dạy học ở trường THPT Tam Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ đáp ứng
yêu cầu hiện nay. Chủ thể quản lý chính là hiệu trưởng trường THPT cùng
BGH nhà trường.
7.2. Giới hạn địa bàn nghiên cứu: trường THPT Tam Nông, huyện Tam
Nông, tỉnh Phú Thọ.
7.3. Giới hạn khách thể khảo sát: Luận văn tập trung khảo sát các đối tượng
sau: học sinh, giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục (Tổ trưởng bộ môn, BGH
nhà trường)
7.4. Giới hạn thời gian: Từ 2015-2018
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận
Sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu để phân loại, hệ
thống hóa các tài liệu có liên quan đến quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch
dạy học ở trường THPT.
8.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Xây dựng các mẫu phiếu điều
tra bằng các câu hỏi cho nhiều đối tượng nhằm thu thập các ý kiến của họ về
vấn đề nghiên cứu.
- Phương pháp quan sát: Thu thập thông tin về đối tượng nghiên cứu
bằng (dự giờ lớp học) và các nhân tố khác liên quan đến đối tượng nghiên cứu.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm: Tổng kết, đánh giá thực trạng
quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học ở trường THPT Tam Nông.
- Phương pháp phỏng vấn: sử dụng hệ thống câu hỏi để phỏng vấn cán
bộ quản lý, giáo viên nhằm mục đích thu thập thông tin.
- Phương pháp chuyên gia: tham khảo ý kiến của Ban Giám hiệu nhà trường
(lãnh đạo), giáo viên có kinh nghiệm để rút ra kết luận cho vấn đề nghiên cứu.
4
8.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng thống kê toán học để bổ trợ cho việc xử lý số liệu về khảo sát
thực trạng và kết quả nghiên cứu.
9. Cấu trúc đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và các
phụ lục, luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy
học đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh hiện nay ở trường THPT.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học
đáp ứng yêu cầu hiện nay ở trường Trung học phổ thông Tam Nông, huyện
Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học
đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh hiện nay ở trường Trung học phổ thông Tam
Nông, huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ.
5
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG XÂY DỰNG KẾ
HOẠCH DẠY HỌC CỦA NHÀ TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Vấn đề xây dựng kế hoạch dạy học và quản lý hoạt động xây dựng kế
hoạch dạy học ở các trường THPT theo hướng phát triển năng lực học sinh
hiện nay là một trong những vấn đề đã được các học giả, các nhà giáo cũng
như các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước chú ý, quan tâm. Trong đó việc
chú trọng đến các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt động
xây dựng kế hoạch dạy học ở mỗi nhà trường THPT hiện nay là rất quan
trọng và có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển tri thức, nâng cao ý thức tự
giác học tập và rèn luyện ý chí của học sinh. Cho đến hiện nay đã có rất nhiều
nhà khoa học với những công trình nghiên cứu về vấn đề xây dựng kế hoạch
dạy học và quản lí hoạt động xây dựng kế hoạch dạy học theo hướng phát
triển năng lực học sinh ở trường THPT như:
1.1.1. Các nghiên cứu về xây dựng kế hoạch dạy học THPT theo hướng phát
triển năng lực
Mô hình dạy học theo hướng phát triển năng lực người học đã rất phát
triển ở các nước trên thế giới như Mỹ, Nhật, Anh.... Ở Việt Nam, việc đổi mới
trong hệ thống giáo dục ở các trường THPT mà cốt lõi là vấn đề phát triển
năng lực học sinh bắt đầu được tiến hành từ tháng 6 năm 2006 với sự hướng
dẫn và giúp đỡ của chuyên gia người Nhật.
Một số công trình nghiên cứu khoa học, bài viết có liên quan đến vấn
đề dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh như:
Trần Văn Biều, Trần Thị Ngọc Hà (2016), Đổi mới giáo dục và tổ chức
các hoạt động dạy học để phát triển năng lực, phẩm chất người học, Tạp chí
6
khoa học Đại học sư phạm Tp Hồ Chí Minh. Các tác giả đã đưa ra quan niệm
và làm rõ vấn đề dạy học phát triển năng lực, phẩm chất người học là một xu
hướng tất yếu của giáo dục Việt Nam và của các nước phát triển trên thế giới.
Bài viết làm rõ sự khác nhau giữa dạy học định hướng nội dung và dạy học
phát triển năng lực, phẩm chất người học. Các phẩm chất và năng lực quan
trọng cần phát triển cho học sinh THPT cùng với việc tổ chức các hoạt động
dạy học để phát triển các phẩm chất, năng lực này [5].
Trần Khánh Đức, Nghiên cứu nhu cầu và xây dựng mô hình đào tạo
theo năng lực trong lĩnh vực giáo dục, Đề tài trong Kỷ yếu Hội thảo khoa học
tổ chức tại Học viện Quản lý giáo dục, Hà Nội năm 2014. Tác giả đưa ra một
số quan niệm về năng lực, phát triển năng lực học sinh. Theo tác giả năng lực
là khả năng tiếp nhận và vận dụng tổng hợp có hiệu quả mọi tiềm năng của
con người để thực hiện công việc hoặc đối phó với một tình huống, trạng thái
nào đó trong cuộc sống. Đồng thời tác giả cho thấy mô hình đào tạo theo năng
lực này có những điểm tích cực gì đáng được học hỏi cũng như một số hạn
chế và nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế. Đưa ra một số giải pháp để mô
hình này được triển khai một cách tốt hơn [14].
Hà Thế Truyền, Tổ chức đổi mới phương pháp dạy học nhằm chú
trọng phát triển năng lực học sinh THPT, Đề tài trong Kỷ yếu Hội thảo khoa
học tổ chức tại Học viện Quản lý giáo dục, Hà Nội năm 2014. Tác giả đã
đưa ra một số khái niệm cơ bản như dạy học, năng lực, phát triển năng lực,...
trong đó tác giả có đưa ra quan niệm về dạy học là một quá trình thống nhất
biện chứng của hai thành tố cơ bản trong quá trình dạy học đó là hoạt động
dạy và hoạt động học. Dạy và học là hai hoạt động phối hợp và tác động với
nhau. Quá trình dạy học không thể diễn ra nếu thiếu một trong hai hoạt động
trên. Tác giả đưa ra thực trạng trong công tác dạy học ở các trường THPT và
đưa ra một số giải pháp để củng cố phương pháp dạy học sao cho phù hợp
với năng lực học sinh [25].
7
Lương Ngọc Bình, Dạy học theo hướng tiếp cận năng lực: Thực
trạng và giải pháp. Trước tiên tác giả đưa ra quan niệm dạy học và dạy học
năng lực là gì và diễn giải quan niệm đó. Trọng tâm vấn đề là tác giả đã
cho thấy được thực trạng của phương pháp dạy học theo hướng tiếp cận
năng lực có những ưu điểm và hạn chế gì. Từ đó tác giả đề xuất một số giải
pháp cơ bản [6].
Lê Thị Mai Phương, Phương pháp dạy học theo hướng tiếp cận năng
lực cho sinh viên khoa quản lý – Học viện quản lí giáo dục. Trong phần trình
bày của mình tác giả đã đưa ra những khái niệm cần thiết như dạy học, năng
lực là gì? Sinh viên có những năng lực cần thiết nào. Tác giả đã đưa ra thực
trạng trong quá trình dạy học theo hướng tiếp cận năng lực ở trường học để
rồi từ đó đưa ra những giải pháp quan trọng về phương pháp dạy học để quá
trình dạy học diễn ra tốt nhất [22].
Nguyễn Thị Tuyết Hạnh, Đổi mới dạy học và đánh giá kết quả học tập
theo định hướng phát triển năng lực của người học trong đào tạo đại học
theo hệ thống tín chỉ. Tác giả đưa ra những quan niệm khác nhau về dạy học,
năng lực, phát triển năng lực là gì rồi phân tích những quan niệm ấy. Tác giả
cho thấy sự lạc hậu trong một số phương pháp dạy học truyền thống và tầm
quan trọng của việc đổi mới dạy học. Từ đó đưa ra một số giải pháp đổi mới
dạy học cần thiết [15].
Như vậy, với những nghiên cứu trên đều cho thấy được tầm quan trọng
của công tác dạy học theo hướng phát triển năng lực người học như thế nào
trong giai đoạn hiện nay và cần phải phát huy hơn nữa phương pháp này để
đem lại hiệu quả giáo dục như mong muốn.
Do đó cần phải xây dựng được một kế hoạch dạy học và quản lý kế
hoạch dạy học của nhà trường đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh hiện nay nhằm
theo hướng phát triển năng lực của người học.
8
1.1.2. Các nghiên cứu về quản lý xây dựng kế hoạch dạy học THPT theo
hướng phát triển năng lực
Tác giả Nguyễn Phương Huyền khi nghiên cứu về “Kỹ năng quản lý,
lãnh đạo của nhà trường phổ thông” đã xác định kỹ năng quản lý chương
trình giáo dục nhà trường là trong những kỹ năng cơ bản của hiệu trưởng
trường phổ thông trong giai đoạn hiện nay. Những kỹ năng thành phần
được nhóm nghiên cứu đưa ra bao gồm:
- Xác định các mục tiêu chung và yêu cầu của chương trình giáo dục
phổ thông
- Đánh giá được các nhu cầu, đặc điểm người học và thế mạnh kinh
tế văn hóa của cộng đồng địa phương
- Lựa chọn nội dung chương trình phù hợp
- Đảm bảo rằng tất cả các học sinh, (bất kể dân tộc, thành phần hay
giới tính) đều đạt được kết quả học tập ở mức cao nhất mà họ có thể.
- Tổ chức thực hiện các hình thức đánh giá khác nhau để xác định
nhu cầu, đặc điểm, kinh nghiệm học tập của người học.
- Tổ chức cho giáo viên khai thác các phương pháp dạy học và tiếp
thu các chương trình giáo dục hiện đại, có ưu thế phù hợp với thực tiễn tại
Nhà trường.
- Khai thác tối ưu hóa các điều kiện cơ sở vật chất hiện có của nhà
trường để phục vụ cho việc thực hiện chương trình Nhà trường
- Huy động các lực lượng bên ngoài nhà trường, cộng đồng địa phương
cùng tham gia vào việc thiết kế và thực hiện chương trình nhà trường.
- Tiêu chuẩn hóa các mục tiêu cần đạt ở chương trình nhà trường
- Thiết kế và phân công giảng dạy phù hợp với năng lực, sở trường
của giáo viên.
Trần Trung Dũng (2016), Quản lý hoạt động dạy học ở trưởng THPT
theo hướng phát triển năng lực học sinh, luận án Tiến sĩ Khoa học giáo
9
dục, Đại học Vinh. Trong luận án tác giả triển khai nghiên cứu theo các
hướng như đưa ra cơ sở lí luận vấn đề hoạt động dạy học ở trường THPT
theo hướng phát triển năng lực. Trong chương này tác giả đưa ra một số
khái niệm cơ bản và phân tích khái niệm đó, đồng thời đưa ra các yếu tố
ảnh hưởng đến hoạt động dạy theo hướng phát triển năng lực. Trên cơ sở
thấy được thực trạng trong công tác giáo dục, tác giả đưa ra những giải
pháp cần thiết để quản lý hoạt động dạy học theo hướng phát triển năng lực
ở trường THPT tốt hơn [10].
Hoàng Văn Dương, Quản lý hoạt động học tập theo hướng phát triển
năng lực tự học của học sinh THPT Nguyễn Trãi, huyện Trực Ninh, Tỉnh
Nam Định, luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục. Tác giả cho
thấy hoạt động học tập theo hướng phát triển năng lực tự học của học sinh
hiện nay không chỉ là quá trình tiếp nhận những kiến thức đã có sẵn trong
sách giáo khoa hay nghe cô giáo giảng bài mà kiến thức có được còn nhờ
vào sự tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập. Đặc biệt là
nhờ vào năng lực tự học của học sinh – một trong những năng lực đem lại
hiệu quả cao trong giáo dục. Bởi để phát huy được năng lực này học sinh
học không chỉ hiểu, biết mà còn có thể vận dụng những kiến thức đã học và
trong thực tiễn. Đồng thời tác giả đưa ra thực trạng quản lý hoạt động học
tập theo hướng phát triển năng lực tự học của học sinh THPT Nguyễn Trãi –
huyện Trực Ninh – tỉnh Nam Định và những giải pháp để quản lý hoạt động
học tập có hiệu quả [11].
Vũ Thị Lan Anh, Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Vật lý ở
trường THPT Mỹ Hào, tỉnh Hưng Yên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục,
luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục, 2015. Tác giả đã đưa ra
một số khái niệm cơ bản như dạy học, hoạt động dạy học, quản lý hoạt động
dạy học là gì rồi phân tích các khái niệm đó. Tiếp theo tác giả đưa ra thực
trạng hoạt động dạy học môn Vật lý ở trường THPT Mỹ Hào hiện nay diễn
10
ra như thế nào. Có ưu, nhược điểm gì và nguyên nhân của những ưu, nhược
điểm đó trong công tác dạy học của giáo viên. Từ đó tác giả đưa ra những
biện pháp quan trọng để nâng cao chất lượng dạy học và học tập cho giáo
viên và học sinh [1].
Nguyễn Minh Vỹ, Quản lý hoạt động dạy học chương trình THPT ở
trung tâm GDTX – dạy nghề cấp huyện tỉnh Bắc Giang theo hướng phát triển
năng lực người học, luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý giáo dục. Dạy học
theo hướng phát triển năng lực hiện nay không còn xa lạ đối với các nhà giáo
và học sinh, nhất là đối với một trường về dạy nghề - trường không chỉ cung
cấp kiến thức mà học sinh chủ yếu là thực hành để phát hiện, tìm tòi ra những
cái mới vận dụng vào thực tế công việc và cuộc sống. Trong luận văn tác giả
cho thấy rõ được điều đó, đồng thời tác giả đề xuất một số giải pháp để quản
lý hoạt động dạy học theo hướng phát triển năng lực người học ở trung tâm
GDTX - dạy nghề đạt hiệu quả cao [30].
Nguyễn Tuấn Quảng, Quản lý hoạt động dạy học ở trường THPT Lạng
Giang số 1 tỉnh Bắc Giang trong đổi mới giáo dục hiện nay, luận văn thạc sĩ
ngành Quản lý giáo dục, 2015. Tác giả cho thấy thực trạng hoạt động dạy học
ở trường diễn ra như thế nào trong thời kỳ nền giáo dục nước ta đang trên đà
đổi mới, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong hoạt
động dạy theo hướng đổi mới giáo dục [23].
Bùi Thị Hồng Phượng, Quản lí đội ngũ giáo viên ở trường THPT Đào
Duy Từ - Hà Nội theo hướng phát triển năng lực nhà giáo, luận văn thạc sĩ
quản lý giáo dục. Trong luận văn tác giả đã cho thấy được tầm quan trọng của
việc cần phải quản lí tập thể giáo viên một cách nghiêm túc dựa trên năng lực
của từng cá nhân. Chính điều này sẽ làm cho công tác dạy học của giáo viên
trở nên thuận lợi và đem lại hiệu quả giáo dục cao [21].
Như vậy, với những công trình nghiên cứu, những bài viết như trên đều
mang lại ý nghĩa hết sức to lớn đối với quản lý hoạt động dạy – học trong nhà
11
trường theo hướng phát triển năng lực học sinh tại các trường THPT hiện nay.
Các công trình nghiên cứu, các bài viết đều tập trung tiến hành nghiên cứu một
cách toàn diện các vấn đề về vị trí, vai trò của công tác tổ chức quá trình dạy
học. Ý nghĩa của việc nâng cao chất lượng dạy học đối với quá trình tiếp thu
kiến thức của học sinh. Đồng thời cho thấy được những mặt tích cực cũng như
những mặt còn hạn chế trong quá trình tổ chức hình thức dạy học trên lớp. Thấy
được mối quan hệ biện chứng, không tách rời nhau giữa quá trình dạy học và
học tập của giáo viên và học sinh; Hơn nữa một số bài nghiên cứu còn nhấn
mạnh đến việc cần phải đổi mới nội dung và hình thức trong quá trình dạy học
và học tập để đem lại kết quả giáo dục như mong muốn. Tuy nhiên cho đến hiện
nay vẫn còn rất ít công trình nghiên cứu đến vấn đề quản lý hoạt động xây dựng
kế hoạch dạy học của nhà trường theo hướng phát triển năng lực học sinh trường
THPT. Vì vậy, những công trình nghiên cứu, những bài viết này chính là những
tài liệu tham khảo cần thiết để tôi nghiên cứu sâu hơn về đề tài của mình.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý
Có nhiều cách định nghĩa khái niệm quản lý khác nhau tùy theo cách
tiếp cận khác nhau. Nhìn chung, quản lý là một khái niệm gắn với quyền lực ở
mức độ nhất định. Trong từ điển tiếng Việt có nêu: Quản lý là “tổ chức và
điều khiển các hoạt động theo những yêu cầu nhất định”. Khái niệm quản lý ở
đây là muốn nói đến quản lý con người, quản lý xã hội và biểu hiện cụ thể
nhất là ở quản lý nhà nước. Quản lý mỗi ngành và các lĩnh vực được chi phối
điều chỉnh bới khái niệm quản lý nói chung và có đặc thù riêng của quản lý
mỗi ngành, lĩnh đó
Trong quản lý, các tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc
cho rằng: “Hoạt động quản lý là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ
thể quản lý (người quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong
một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành và đạt mục đích của tổ chức”
12
Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận dụng
các hoạt động (chức năng): kế hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và
kiểm tra.
Như vậy bản chất của hoạt động quản lý là cách thức tác động (tổ chức,
điều khiển, kiểm tra) hợp quy luật của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý
trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức vận hành đạt hiệu quả mong muốn
và đạt mục tiêu đề ra. Quản lý vừa là một khoa học, vừa là một nghệ thuật.
Ngày nay, quản lý được coi là một trong năm nhân tố phát triển kinh tế – xã
hội đó là: Vốn, nguồn lực lao động, khoa học kỹ thuật, tài nguyên và quản lý.
Trong luận văn này, “Quản lý” được hiểu là: Sự điều khiển, phối hợp, tác
động của chủ thể quản lý tới đối tượng quản lý trong quá trình hoạt động (lao
động, học tập, nghiên cứu, ứng dụng…) nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
1.2.2. Kế hoạch dạy học của nhà trường (chương trình môn học)
Kế hoạch là một tập hợp những hoạt động, công việc được sắp xếp theo
trình tự nhất định để đạt được mục tiêu đã đề ra. Lập kế hoạch là chức năng
đầu tiên trong bốn chức năng của quản lý là lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và
kiểm tra. Lập kế hoạch là chức năng rất quan trọng đối với mỗi nhà quản lý
bởi vì nó gắn liền với việc lựa chọn mục tiêu và chương trình hành động trong
tương lai. Kế hoạch là điều thách thức lớn với hầu hết các nhà quản lý, đặc
biệt là với các doanh nghiệp hiện nay, trong giáo dục kế hoạch của mỗi nhà
trường nó quyết định sự thành công và thương hiệu của mỗi nhà trường.
Trong nhà trường kế hoạch dạy học còn được gọi là chương trình môn
học, đó là nội dung căn bản của chương trình giáo dục trong nhà trường
Theo tác giả Nguyễn Đức Chính, Chương trình môn học là: “Văn bản
Nhà nước quy định với từng môn học về mục tiêu, yêu cầu, nội dung, khối
lượng kiến thức và kĩ năng, kế hoạch phân bổ, thời lượng cần thiết, phương
pháp thích hợp, phương tiện tương ứng theo từng lớp học, bậc học. Chương
trình bộ môn của mỗi lớp (năm) học được trình bày theo trình tự chương,
mục, chủ đề, vấn đề song song với bảng phân bố thời lượng tương ứng”.
13
Một chương trình môn học chính thức thông báo cho người học toàn bộ
các thông tin chủ yếu về môn học như:
- Vị trí, đặc điểm và tầm quan trọng của môn học;
- Mục tiêu của môn học;
- Những nội dung và chuẩn kết quả của môn học;
- Kế hoạch dạy học môn học;
- Phương pháp và hình thức tổ chức hoạt động dạy học/hoạt động giáo
dục của môn học;
- Cách thức kiểm tra đánh giá chất lượng môn học;
- Những phương tiện vật chất cần thiết cho việc tham gia lớp học;
- Những yêu cầu đối với người học trong quá trình học tập môn học.
Không chỉ là điểm xuất phát cho mọi nỗ lực tổ chức và thực hiện quá trình
dạy học, chương trình môn học còn là công cụ để quản lí và phối hợp các hoạt
động trong nhà trường nhằm bảo đảm chất lượng, và phục vụ tốt hơn quá trình
dạy và học. Đây cũng đồng thời là tài liệu quan trọng trong quá trình các tổ chức
kiểm định chất lượng tiến hành kiểm định chất lượng của một cơ sở giáo dục.
Kế hoạch dạy học của nhà trường là một văn bản có tính pháp lý do nhà
trường xây dựng phù hợp với mục tiêu giáo dục quốc gia trên cơ sở các điều
kiện thực tiễn của địa phương các nguồn lực của nhà trường; nó là bảng phân
bố cụ thể về các môn học học bao gồm các môn học bắt buộc, môn học tự
chọn, môn học phân hoá, yêu cầu về nội dung, mức độ, thời gian, đối tượng
áp dụng thời gian áp dụng, các biện pháp tổ chức, đánh giá kết quả… các
bảng điều chỉnh, bổ sung, tích hợp các nội dung giáo dục.
Một kế hoạch phù hợp với nhà trường sẽ nâng bước nhà trường phát
triển và thương hiệu của nhà trường ngày một lên cao, một kế hoạch tồi sẽ
kéo lùi sự phát triển, kìm hãm sự phát triển của nhà trường đó; do vậy với mỗi
nhà trường cần phải xây dựng cho được một kế hoạch hoạt động sao cho phù
hợp với đặc điểm của nhà trường đó để có thể phát huy tối đa các nguồn lực
14
từ cơ sở vật chất, con người, các yếu tố đầu vào và các môi trường bên trong,
các yếu tố bên ngoài để phát triển bền vững.
Trước đây kế hoạch dạy học của mỗi nhà trường đều thực hiện việc
triển khai kế hoạch dạy học và các hoạt động giáo dục định hướng nội dung
theo chương trình chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong quá trình thực
hiện đã nảy sinh khá nhiều bất cập về nội dung, chương trình, thời gian từ
năm học 2014- 2015 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành văn bản 5555 cho
phép mỗi nhà trường căn cứ vào đặc điểm của mình chủ động xây dựng kế
hoạch, chương trình báo cáo Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện trong nhà
trường làm căn cứ để các cấp quản lý kiểm tra đôn đốc, khi mới được tiếp cận
phần lớn các nhà trường THPT vẫn sử dụng có điều chỉnh đôi chút kế hoạch
chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo, việc điều chỉnh kế hoạch dạy học trong
nhà trường được điều chỉnh trong từng năm đã khắc phục được một số tồn tại
của kế hoạch do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành tuy nhiên vẫn cần phải
được hoàn thiện và bổ sung hàng năm.
Mỗi kế hoạch dạy học của mỗi môn học phải thể hiện được hoạt động hai
mặt do người dạy – thầy cô giáo và người học – học sinh nhằm thực hiện những
mục đích dạy học; Bao gồm toàn bộ các công tác có tổ chức và có định hướng
nhằm giúp cho người học từng bước có được năng lực tư duy và năng lực hành
động với mục đích lĩnh hội các giá trị tinh thần, các hiểu biết, kỹ năng nắm bắt
vấn đề, những giá trị văn hóa mà nhân loại đã đạt được để giải quyết vấn đề mà
thực tiễn đặt ra trong toàn bộ đời sống của mỗi cá nhân học sinh.
Mỗi kế hoạch dạy học phải thể hiện được là một quá trình thống nhất biện
chứng của hai thành tố cơ bản trong quá trình dạy học đó là hoạt động dạy và
hoạt động học. Dạy và học là hai hoạt động luôn phối hợp và tác động với nhau.
Quá trình dạy học sẽ không thể diễn ra nếu thiếu một trong hai hoạt động trên.
Trong kế hoạch dạy học cụ thể phải đòi hỏi sự sáng tạo nhằm làm
cho quá trình dạy học phải đảm bảo được lí luận phải đi đôi với hoạt động
15
