Quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường tiểu học thành phố hạ long, tỉnh quảng ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

MAI HOA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐÁNH GIÁ HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

MAI HOA

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
ĐÁNH GIÁ HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH
Ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Hằng

THÁI NGUYÊN - 2019
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng
dẫn tận tình của PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hằng. Các thông tin và kết quả nghiên
cứu trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình
nào khác.
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019
Tác giả luận văn
Mai Hoa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, em xin bày tỏ lòng biết ơn và sự kính trọng tới
Lãnh đạo trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên, các Thầy giáo Cô
giáo đã tham gia giảng dạy và cung cấp những kiến thức cơ bản, sâu sắc, tạo điều
kiện giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu tại nhà trường.
Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến PGS.TS Nguyễn Thị Thu
Hằng, người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học và tận tình giúp đỡ em trong quá

trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Tác giả cũng xin gửi lời cảm ơn Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh
Quảng Ninh, Lãnh đạo Phòng Giáo dục & Đào tạo thành phố Hạ Long, cùng bạn
bè, người thân đã tạo điều kiện cả về thời gian, vật chất, tinh thần cho tác giả
trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, mặc dù bản
thân em đã luôn cố gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết.
Kính mong được sự góp ý, chỉ dẫn của các thầy, các cô và các bạn đồng nghiệp.
Em xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019
Tác giả luận văn
Mai Hoa

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT ........................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ .................................................. v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 4
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 4
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 5

6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 5
7. Cấu trúc của luận văn ...................................................................................... 6
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ
HỌC SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở
TRƯỜNG TIỂU HỌC ............................................................................ 7
1.1.

Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................... 7

1.1.1. Trên thế giới .............................................................................................. 7
1.1.2. Ở Việt Nam................................................................................................ 9
1.2.

Một số khái niệm cơ bản ......................................................................... 11

1.2.1. Quản lý .................................................................................................... 11
1.2.2. Quản lý giáo dục ...................................................................................... 11
1.2.3. Đánh giá................................................................................................... 14
1.2.4. Năng lực .................................................................................................. 15
1.2.5. Đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực ......................... 16
1.3.

Một số vấn đề cơ bản về đánh giá học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ở trường tiểu học....................................................................... 16
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




1.3.1. Đặc điểm của học sinh tiểu học ............................................................... 17

1.3.2. Mục tiêu đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực ........... 20
1.3.3. Nội dung đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực .......... 21
1.3.4. Phương pháp đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực .... 22
1.4.

Quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng
lực ở trường tiểu học ............................................................................... 24

1.4.1. Lập kế hoạch đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực.... 26
1.4.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch đánh giá học sinh theo định hướng phát
triển năng lực ........................................................................................... 28
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt đông đánh giá học sinh theo định hướng phát
triển năng lực ........................................................................................... 30
1.4.4. Kiểm tra, giám sát hoạt động đánh giá học sinh của GV theo định
hướng phát triển năng lực ........................................................................ 31
1.5.

Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ở trường tiểu học ................................... 32

1.5.1. Yếu tố chủ quan ....................................................................................... 32
1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................... 34
Kết luận chương 1.............................................................................................. 37
Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ HỌC
SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC
TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG
NINH ....................................................................................................... 39
2.1.

Khái quát về các trường Tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ...... 39

2.2.

Khái quát về khảo sát thực trạng ............................................................. 42

2.2.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 42
2.2.2. Phạm vi và đối tượng khảo sát ................................................................ 42
2.2.3. Nội dung khảo sát .................................................................................... 43
2.2.4. Phương pháp khảo sát.............................................................................. 43
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2.3.

Thực trạng hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ở các trường Tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh .. 43

2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên về tầm
quan trọng của hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ................................................................................................... 43
2.3.2. Thực trạng việc thực hiện mục tiêu đánh giá học sinh theo đính hướng
phát triển năng lực ................................................................................... 44
2.3.3. Thực trạng việc thực hiện nội dung đánh giá học sinh theo đính hướng
phát triển năng lực ................................................................................... 46
2.3.4. Thực trạng phương pháp đánh giá học sinh theo đính hướng phát triển
năng lực ................................................................................................... 48
2.3.5. Thực trạng hình thức đánh giá học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ................................................................................................... 50

2.4.

Thực trạng quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát
triển năng lực ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh ......................................................................................................... 52

2.4.1. Thực trạng lập kế hoạch quản lí hoạt động đánh giá học sinh theo theo
định hướng phát triển năng lực ở các trường tiểu học thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh ............................................................................ 53
2.4.2. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động đánh giá học sinh theo định
hướng phát triển năng lực ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long,
tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 54
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động đánh giá học sinh theo định
hướng phát triển năng lực ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long,
tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 57
2.4.4. Thực trạng kiểm tra hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát
triển năng lực ở các trường tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh ......................................................................................................... 62
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2.4.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực................................................................ 65
2.5.

Đánh giá chung thực trạng quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ở các trường tiểu học thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh. ........................................................................... 67

2.5.1. Những thành công ................................................................................... 67
2.5.2. Những hạn chế ......................................................................................... 68
2.5.3. Nguyên nhân của thực trạng .................................................................... 69
Kết luận chương 2.............................................................................................. 70
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ HỌC
SINH THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Ở CÁC
TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG
NINH ....................................................................................................... 71
3.1.

Nguyên tắc đề xuất giải pháp .................................................................. 71

3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu ............................................................................ 71
3.1.2. Đảm bảo tính khoa học ............................................................................ 71
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................ 72
3.1.4. Đảm bảo tính hệ thống ............................................................................ 72
3.1.5. Đảm bảo tính khả thi ............................................................................... 72
3.2.

Biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát
triển năng lực tại các trường Tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh ......................................................................................................... 73

3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh về
đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực .......................... 73
3.2.2. Đổi mới lập kế hoạch đánh giá học sinh theo định hướng phát triển
năng lực ................................................................................................... 75
3.2.3. Đổi mới hoạt động đánh giá học sinh đồng bộ với đổi mới nội dung,
phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực .................... 80

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




3.2.4. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động đánh giá học sinh theo định
hướng phát triển năng lực ........................................................................ 81
3.2.5. Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý hoạt động đánh giá học
sinh theo định hướng phát triển năng lực ................................................ 83
3.3.

Mối quan hệ của các biện pháp ............................................................... 85

3.4.

Khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp đã đề xuất ..... 87

3.4.1. Mục đích .................................................................................................. 87
3.4.2. Nội dung và cách tiến hành ..................................................................... 88
3.4.3. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ... 88
Kết luận chương 3.............................................................................................. 92
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 93
1. Kết luận .......................................................................................................... 93
2. Khuyến nghị................................................................................................... 95
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 96
PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
BGH

: Ban giám hiệu

CB, GV

: Cán bộ giáo viên

CBQL

: Cán bộ quản lý

CSVC

: Cơ sở vật chất

GD & ĐT : Giáo dục và đào tạo
GV

: Giáo viên

GVBM

: Giáo viên bộ môn

GVCN

: Giáo viên chủ nhiệm

HS

: Học sinh

QL

: Quản lý

UBND

: Ủy ban nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Bảng:
Bảng 2.1.

Đội ngũ CBQL, GV, HS các trường tiểu học (2018).................... 41

Bảng 2.2.

Nhận thức của CBQL và GV về tầm quan trọng về hoạt động
đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực ................ 44

Bảng 2.3.

Thực trạng mức độ thực hiện mục tiêu đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ..................................................... 45

Bảng 2.4.

Thực trạng mức độ thực hiện nội dung đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ..................................................... 47

Bảng 2.5.

Thực trạng mức độ thực hiện phương pháp đánh giá học sinh
theo định hướng phát triển năng lực ............................................. 49

Bảng 2.6.

Thực trạng mức độ thực hiện phương pháp đánh giá học sinh
theo định hướng phát triển năng lực ............................................. 51

Bảng 2.7.

Thực trạng lập kế hoạch quản lí hoạt động đánh giá học sinh
theo theo định hướng phát triển năng lực ..................................... 53

Bảng 2.8.

Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ..................................................... 55

Bảng 2.9.

Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động quản lí hoạt động đánh
giá học sinh theo theo đính hướng phát triển năng lực ................. 57

Bảng 2.10. Thực trạng kiểm tra hoạt động quản lí hoạt động đánh giá học
sinh theo theo đính hướng phát triển năng lực .............................. 64
Bảng 2.11. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động đánh giá học sinh
theo định hướng phát triển năng lực ............................................. 66
Bảng 3.1.

Đánh giá của cán bộ quản lý, giáo về tính cấp thiết, tính khả thi
của các biện pháp .......................................................................... 89

Biểu đồ:
Biểu đồ 3.1. Kết quả khảo nghiệm mức độ cấp thiết và tính khả thi ................ 90
Sơ đồ:
Sơ đồ 3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp.................................................... 87

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thế giới đang chuyển mình mạnh mẽ trong thời đại khoa học công nghệ
bùng nổ và Việt Nam không nằm ngoài quy luật phát triển đó. Để đất nước hội
nhập quốc tế thì nền chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, khoa học kĩ thuật,... phải
phát triển. Vấn đề này đòi hỏi chúng ta phải đào tạo được nguồn nhân lực đáp

ứng yêu cầu mới, đây là trách nhiệm cốt lõi của ngành giáo dục và nền tảng ban
đầu cho mọi thành công là giáo dục Tiểu học.
Trong công cuộc công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, giáo dục giữ
một vị trí quan trọng trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài, góp phần vào việc xây dựng một nền kinh tế tri thức. Tuy nhiên, giáo
dục ở các cấp học và trình độ đào tạo đang phải đối mặt với những khó khăn và
thách thức mới, nhất là tình trạng chất lượng giáo dục chưa đáp ứng yêu cầu phát
triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay. Thực hiện Luật Giáo dục 2005 và
Nghị định số 75/2006/NĐ-CP ngày 02 tháng 8 năm 2006 của Chính phủ quy
định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục, Bộ Giáo dục
và Đào tạo đang triển khai đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục,
tiếp tục đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, giảng viên, tăng cường cơ sở vật
chất, và đẩy mạnh công tác đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục ở các cấp
học và trình độ đào tạo nhằm nhanh chóng tạo bước chuyển biến lớn về chất
lượng giáo dục.
Chất lượng giáo dục là một vấn đề luôn được xã hội quan tâm vì tầm quan
trọng hàng đầu của nó đối với sự nghiệp phát triển đất nước nói chung, sự nghiệp
phát triển giáo dục nói riêng. Mọi hoạt động giáo dục được thực hiện đều hướng
tới mục đích góp phần đảm bảo, nâng cao chất lượng giáo dục; và một nền giáo
dục ở bất kì quốc gia nào bao giờ cũng phải phấn đấu để trở thành một nền giáo
dục chất lượng cao. Mặc dù vậy, do tính chất phức tạp, đa dạng, nhiều chiều của
vấn đề, hiểu đầy đủ về chất lượng giáo dục cũng như xác định quy trình, phương
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




pháp, kĩ thuật đánh giá chất lượng giáo dục một cách khoa học, phù hợp với thực
tiễn phát triển của xã hội, của giáo dục trong một hoàn cảnh cụ thể không phải là
điều đơn giản.

Xác định được tầm quan trọng của giáo dục trong sự phát triển của đất
nước, Hội nghị TW8 khóa XI đã tiếp tục quán triệt “Giáo dục là quốc sách hàng
đầu” [2] để tạo sự chuyển biến cơ bản, toàn diện, thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp
hóa - hiện đại hóa, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người - yếu tố cơ bản
để phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Theo Điều 27 Luật
giáo dục số 38/2005/QH11 ngày 14/6/2005 đã quy định rõ: “Giáo dục tiểu học
nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn
và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học
sinh tiếp tục học trung học cơ sở” [23]. Cấp Tiểu học cũng là cấp học nền tảng
đầu tiên của tri thức vì vậy ba mục tiêu lớn của giáo dục Tiểu học trong giai đoạn
hiện nay đó là: Thứ nhất đào tạo về đạo đức và nhân cách; Thứ hai đào tạo về
kiến thức; Thứ ba đào tạo về kĩ năng sống giúp học sinh phát triển đúng hướng,
trở thành nguồn lực chính vì mục đích phát triển chung của nước nhà. Vì vậy,
việc nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo luôn được Đảng, Nhà nước và toàn
xã hội quan tâm.
Phản ánh sự thành công của một chương trình giáo dục và đào tạo đó chính
là chất lượng giáo dục của mỗi nhà trường, mỗi cấp học và chất lượng giáo dục
đó được khẳng định thông qua việc đánh giá kết quả học tập của học sinh. Việc
đánh giá kết quả học tập của học sinh chính xác, hiệu quả chính là góp phần thúc
đẩy nền giáo dục nước nhà. Chính vì vậy, Nghị quyết Trung ương số 29-NQ/TW
ngày 04/11/2013 của Ban chấp hành Trung ương Đảng lần thứ tám khóa XI về
đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đã chỉ rõ: “Đổi mới căn bản hình
thức và phương pháp thi, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo” [2]; “Phối
hợp sử dụng kết quả đánh giá trong quá trình học với đánh giá cuối kì, cuối năm
học; đánh giá của người dạy với tự đánh giá của người học; đánh giá của nhà
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

trường với đánh giá của gia đình và xã hội” [2]. Như vậy, việc đánh giá kết quả
học tập của học sinh không còn là vấn đề đánh giá chủ quan của riêng người thầy
mà nó được cả cộng đồng tham gia và đi đến thống nhất chung mang tính tổng
thể, khách quan và chuẩn xác. Đây là điểm mới trong việc thực hiện cải cách
giáo dục nhằm đáp ứng yêu cầu mới về mục tiêu đào tạo con người.
Thực hiện chủ chương của Đảng và Nhà nước, trong những năm qua ngành
giáo dục không ngừng đổi mới công tác quản lý; Đổi mới trong công tác bồi
dưỡng năng lực đội ngũ; Đổi mới chương trình, phương pháp dạy học và kiểm
tra đánh giá kết quả học tập của học sinh;... Trong đó, việc thực hiện đổi mới
kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh cấp Tiểu học luôn được chú trọng
sửa đổi, bổ sung để phù hợp với yêu cầu mới. Từ những đòi hỏi cấp bách về đổi
mới nhằm nâng cao chất lượng học tập, đảm bảo phát huy những năng lực của
từng cá nhân cũng như sự phát triển tự nhiên ở độ tuổi bậc tiểu học, Bộ GD&ĐT
đã ban hành “Thông tư số 30/2014/TT-BGD&ĐT, ban hành Quy định Đánh giá
học sinh tiểu học".
Có thể nói Thông tư 30 là bước đột phá, đi sâu vào đổi mới từ bản chất.
Tuy nhiên bước đầu triển khai Thông tư cũng đã gặp khá nhiều luồng tư tưởng
khác nhau, chủ yếu là sự chưa thích ứng giữa phương pháp cũ và phương pháp
mới. Bên cạnh đó, công tác quản lý hoạt động đánh giá học sinh ở các trường
tiểu học còn chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới. Đến năm 2016, Bộ GD&ĐT
tiếp tục ban hành Thông tư 22 nhằm điều chỉnh những hạn chế bất cập của Thông
tư 30/2014.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện đánh giá kết quả học tập
của học sinh Tiểu học theo định hướng phát triển năng lực trong những năm qua
tại các trường Tiểu học thành phố Hạ Long còn nhiều bất cập trong khâu quản
lý: Việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh mới được chú trọng về
kiến thức, việc đánh giá về năng lực và phẩm chất còn hình thức; Cán bộ quản
lý, giáo viên gặp khó khăn trong việc viết nhận xét đảm bảo đúng, đủ, chính xác
và phù hợp với đối tượng, tránh trùng lặp; Tiêu chuẩn về mức độ hình thành và
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh từng độ tuổi chưa rõ, khó xác định;
Ý thức, trách nhiệm của giáo viên trong công tác đánh giá, lưu giữ minh chứng
chứng minh kết quả học tập của học sinh còn nhiều hạn chế, hình thức; Giáo
viên còn lạm dụng quyền trong khâu đánh giá thường xuyên học sinh nhằm
điều chỉnh kết học tập dẫn đến phản ánh không đúng chất lượng giáo dục. Công
tác quản lý việc thực hiện đánh giá thường xuyên của giáo viên trong các giờ
học đối với học sinh khó kiểm soát. Đánh giá đúng thực trạng việc thực hiện
đánh giá kết quả học tập của học sinh Tiểu học theo định hướng phát triển năng
lực tại các trường Tiểu học thành phố Hạ Long nhằm đề ra các giải pháp quản
lý hoạt động đánh giá học sinh đồng bộ có tính khả thi, phù hợp với tình hình
thực tế của địa phương trong thời kỳ đổi mới là cấp thiết và thiết thực.
Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý hoạt động
đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường Tiểu học
thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh” để làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu hệ thống lý luận và nghiên cứu thực trạng công tác
quản lý hoạt động đánh giá học sinh của các trường Tiểu học thành phố Hạ Long
, tỉnh Quảng Ninh nhằm đề xuất các biện pháp để quản lý các hoạt động đánh giá
học sinh theo định hướng phát triển năng lực; từ đó góp phần nâng cao chất lượng
giáo dục ở các trường tiểu học.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động đánh giá học sinh ở các trường Tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Công tác quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ở các trường Tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh
Quảng Ninh.
4. Giả thuyết khoa học

Việc tổ chức hoạt động đánh giá cho HS ở các trường tiểu học thành phố
Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh theo định hướng phát triển năng lực đã đạt được
những kết quả nhất định song vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập. Nếu đề
xuất và thực hiện đồng bộ các biện pháp quản lý đánh giá theo định hướng phát
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




triển năng lực để khắc phục những hạn chế bất cập thì việc đảnh giá học sinh sẽ
hiệu quả hơn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ở trường tiểu học.
5.2. Khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng việc quản lý hoạt động
đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường Tiểu học
thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
5.3. Đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ở các trường Tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh
Quảng Ninh và khảo nghiệm các biện pháp.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Để xây dựng cơ sở lý luận của đề tài, tác giả sử dụng các phương pháp
phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa các tài liệu lý luận về nghiên
cứu, so sánh, tổng hợp các tài liệu, tư liệu sách báo, công trình khoa học, văn
bản, chỉ thị, nghị quyết thể hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước,
của Bộ GD&ĐT về quản lý giáo dục, quản lý đánh giá học sinh, đánh giá học
sinh theo định hướng phát triển năng lực.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi

Sử dụng phiếu điều tra bằng bảng hỏi để thu thập thông tin thực tiễn từ
cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh các trường tiểu học thành phố Hạ Long,
tỉnh Quảng Ninh về quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát
triển năng lực; trên cơ sở đó phân tích và đánh giá thực trạng vấn đề này.
6.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Trao đổi trực tiếp với các cán bộ quản lý các nhà trường, các giáo viên có
kinh nghiệm, uy tín trong hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát triển
năng lực thu thập thông tin bổ sung sau khi điều tra bằng phiếu hỏi nhằm thu
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




thập các ý kiến sâu hơn của giáo viên và học sinh để phục vụ cho việc nghiên
cứu của đề tài.
6.2.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động quản lý (hồ sơ quản lý của
các trường thuộc phạm vi nghiên cứu)
Tiến hành phân tích các sản phẩm của hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực ở các trường tiểu học, từ đó nắm bắt được các
thông tin chung, phục vụ cho việc đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt
động đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở các trường Tiểu
học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
6.3. Phương pháp sử dụng toán thống kê
Để có được các số liệu khoa học, đề tài sử dụng phương pháp toán thống
kê để xử lý các số liệu thu thập được trong quá trình điều tra, từ đó phục vụ cho
hoạt động phân tích, đánh giá thực trạng và khảo nghiệm.
7. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần Mở đầu; Kết luận; Khuyến nghị; Tài liệu tham khảo và Phụ
lục, nội dung chính của luận văn được cấu trúc thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định

hướng phát triển năng lực ở trường tiểu học.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định
hướng phát triển năng lực ở các trường Tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng
Ninh.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng
phát triển năng lực ở các trường Tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ HỌC SINH
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Trên thế giới
Đánh giá là một khoa học tự thân luôn luôn gắn liền với hoạt động dạy học
và hoạt động giáo dục, nhiều nước trên thế giới đều rất quan tâm đến khoa học
đánh giá trong giáo dục, dạy học.
Trên thế giới, thời kỳ tiền tư bản chủ nghĩa (thế kỷ XV - XVIII) lần đầu
tiên trong lịch sử giáo dục thế giới, nhà giáo dục Tiệp Khắc J.A.Comensky đã
đặt nền móng cho lý luận dạy học ở nhà trường và xây dựng thành một hệ thống
vấn đề trong tác phẩm "Phép giảng dạy vĩ đại", trong đó có nêu ý nghĩa, vai trò
của kiểm tra, đánh giá quá trình lĩnh hội tri thức của học sinh, ông lưu ý việc
kiểm tra, đánh giá phải căn cứ vào mục tiêu học tập và hướng dẫn học sinh tự
kiểm tra, đánh giá kiến thức của bản thân (dẫn theo [14]).
Tác giả P.E.Griffin “Đánh giá là đưa ra phán quyết về giá trị của một sự
kiện, nó bao hàm cả việc thu thập thông tin sử dụng trong việc đánh giá một

chương trình, một sản phẩm, một tiến trình, mục tiêu hay tiềm năng ứng dụng
của một cách thức đưa ra nhằm mục đích nhất định” [26].
Tác giả R.Tiler cho rằng “Quá trình đánh giá chủ yếu là quá trình xác
định mức độ thực hiện các mục tiêu của chương trình giáo dục” [dẫn theo 33].
Một số định nghĩa coi đánh giá như một phương tiện được sử dụng để điều
khiển, kích thích việc học của học sinh như theo tác giả T.A.Ilina: “đánh giá là
một phương tiện kích thích mạnh mẽ và có một ý nghĩa giáo dục to lớn trong
điều kiện nếu như nó được giáo viên sử dụng đúng đắn” [31]. Hay theo nghiên
cứu của Savin “Đánh giá có thể trở thành một phương tiện quan trọng để điều
khiển sự học tập của học sinh, đẩy mạnh sự pháp triển về công tác giáo dục của
các em. Đánh giá được thực hiện trên cơ sở kiểm tra và đánh giá theo hệ thống
5 bậc: xuất sắc 5 điểm, tốt 4 điểm, trung bình 3 điểm, xấu 2 điểm, rất xấu 1 điểm”
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




[21].
Nghiên cứu lý thuyết chung về đánh giá trong lớp học như công trình của
C.A. Paloma và Robert L. Ebel “Measuring Educational Achievement” (Đo
lường thành tích giáo dục) đã mô tả rất chi tiết phương pháp đo lường đánh giá
học sinh ở các trường phổ thông ở Mỹ. Công trình này cho thấy việc đánh giá
học sinh cần tập trung vào đánh giá quá trình kiểm tra [6].
Cuốn “Measurement and Evaluation in Teaching” (Đo lường và đánh giá
trong dạy học) của Norman E. Gronlund giới thiệu tới GV và những người đang
tìm hiểu nghiệp vụ sư phạm về những nguyên tắc và quy trình đánh giá cần thiết
cho việc dạy học hiệu quả. Trong cuốn sách này, tác giả đã tiếp tục khẳng định
người học là đối tượng của các đánh giá và đo lường sư phạm, tác giả đã đề cập
các nội dung, hình thức và nguyên tắc trong đánh giá [22].
Trong quyển “A Teacher's Guide to Assessment” (Hướng dẫn GV đánh

giá) do D.s. Frith và H.G.Macintosh lại viết rất cụ thể, chuyên sâu về những lý
luận cơ bản của đánh giá trong lớp học, cách lập kế hoạch đánh giá, cách đánh
giá, cho điểm, và cả cách thức đánh giá bằng nhận xét của giáo viên đối với học
sinh. Đây là cuốn sách gọi mở rất nhiều cho nhà quản lý trong công tác quản lý
hoạt động đánh giá học sinh [9].
Bên cạnh đó, cuốn tài liệu thể hiện xu hướng đánh giá hiện đại đang thịnh
hành của Anthony J.Nitko, Đại học Arizona (Mỹ) mang tên “Educational
Assessment of Students” (Đánh giá học sinh) một lần nữa đã đề cập đến rất nhiều
nội dung của đánh giá học sinh, bao gồm: Phát triển các kế hoạch giảng dạy kết
hợp với đánh giá; các đánh giá về mục tiêu, hiệu quả; đánh giá học sinh. Không
chỉ vậy, cuốn sách còn cho rằng: Đánh giá học sinh còn là trách nhiệm to lớn của
người Hiệu trưởng trong nhà trường, hiệu quả của công tác đánh giá có tốt hay
không là do năng lực quản lý của người Hiệu trưởng nhà trường. Như vậy, tác
phẩm này đã nêu lên vai trò, tầm quan trọng của công tác quản lý trong đánh giá
học sinh nói chung [1].
Ngoài ra có những nghiên cứu cụ thể về quản lý hoạt động đánh giá học
sinh trong các nhà trường hiện nay, như Cuốn “Monitering Educational
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Achivement” của N.Postlethwaite (2004); cuốn “Monitering Evaluation: Some
Tools, Methods and Approches” do Worbank phát hành (2004); cuốn “Managing
Evaluation in Educational” của Kath Aspinwall, Tim Simkins, John F. Wilkinson
and M. John Me Auley (1992); cuốn “Mười bước tiến tới hệ thống giảm sát và
đảnh giá dựa trên kết quả” của Jody Zall Kusek, Ray C.Rist (2005),... Trong các
cuốn tài liệu này đã chỉ cho người đọc thấy các nghiệp vụ quản lý cần thực hiện
để quản lý hoạt động đánh giá học sinh như thế nào cho hiệu quả, làm thế nào
cần đánh giá học sinh trong bối cảnh đổi mới giáo dục trên phạm vi toàn cầu.

Như vậy các công trình nghiên cứu nước ngoài thể hiện sự quan tâm cũng
như đánh giá vai trò quan trọng của đánh giá học sinh Tuy nhiên, các nghiên cứu
mới dừng lại ở việc mô tả hoạt động đánh giá và vai trò của đánh giá trong quá
trình dạy học. còn vấn đề quản lý hoạt động đánh giá chưa được đề cập và nghiên
cứu.
1.1.2. Ở Việt Nam
Có thể nói chỉ từ những năm 1990, các nghiên cứu về đánh giá giáo dục
nói chung và đánh giá học sinh trong trường tiểu học nói riêng mới bắt đầu được
nở rộ và phát triển. Từ những năm 1990 đến nay với nhiều tác giả và công trình
nghiên cứu, cụ thể là:
Hai tác giả Hoàng Đức Nhuận và Lê Đức Phúc là những tác giả nghiên
cứu mở đầu tiên phong cho sự phát triển của lý luận đánh giá học sinh. Hai tác
giả đã thực hiện công trình nghiên cứu khoa học công nghệ cấp nhà nước và cho
ra đời cuốc sách “Cơ sở lý luận của việc đánh giả chất lượng học tập của học
sinh phổ thông” (3/1995). Tài liệu làm nền tảng cho việc tiếp cận các khái niệm,
các thuật ngữ về đánh giá giáo dục cũng như những yêu cầu về nội dung và kỹ
thuật đánh giá.
Những nghiên cứu đề cập đến các thuật ngữ, khái niệm với các nguyên tắc
đánh giá, kỹ thuật đánh giá có thể kể đến nghiên cứu của Trần Bá Hoành với
cuốn sách mang tên “Đánh giá trong giáo dục” dùng trong các trường đại học
và cao đẳng sư phạm, tài liệu này đã cung cấp cho người đọc những kiến thức cơ
bản làm nền tảng cho việc kiểm tra, đánh giá trong giáo dục.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Gần đây nhất, tác giả Phó Đức Hòa đã đưa ra cuốn sách chuyên khảo
“Đánh giá giáo dục tiểu học” đề cập đến vấn đề đánh giá học sinh tiểu học theo
qui trình - tức là đánh giá theo định hướng nội dung, từ đó làm nền tảng cơ sở để

xây dựng đánh giá theo định hướng phát triển năng lực.
Tác giả Nguyễn Công Khanh và các cộng sự đã nghiên cứu đánh giá học
sinh theo định hướng phát triển năng lực theo tiếp cận năng lực và xuất bản cuốn
“Kiểm tra, đánh giá trong giáo dục”. Đây là cuốn sách có giá trị rất lớn trong
bối cảnh đổi mới hoạt động, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực trong
các nhà trường hiện nay trong giáo dục hiện nay.
Tác giả Trần Thị Tuyết Oanh với "Đánh giá và đo lường kết quả học tập"
đã hệ thống rất đầy đủ các thuật ngữ và khái niệm, các nguyên tắc, phương pháp,
kĩ thuật, các nội dung đánh giá trong giáo dục.
- Tác giả Lâm Quang Thiệp cũng cho ra đời cuốn sách “Lý thuyết và thực
hành về đo lường và đánh giá trong giáo dục” nghiên cứu về đo lường đánh giá
trong giáo dục bằng phương pháp định lượng được sử dụng trong giảng dạy và
có tính thực tiễn cao.
Bên cạnh đó có những nghiên cứu về quản lý hoạt động đánh giá học sinh
được nghiên cứu rất nhiểu trong một số luận văn, luận án nghiên cứu đề cập đến
vấn đề quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá trong giáo dục như luận án của tác
giả Đặng Huỳnh Mai, Nguyễn Thị Hồng Vân...
Từ việc tìm hiểu, nghiên cứu, tôi nhận thấy vấn đề đánh giá và đổi mới
hoạt động đánh giá học sinh nói chung đã được thể hiện rất rõ ràng và cụ thể
trong các nghiên cứu đánh giá của các tác giả. Mặc dù vấn đề đánh giá được đặt
ra và được phân tích kỹ lưỡng theo nhiều góc độ, nhiều chiều hướng khác nhau
nhưng việc quản lý và các biện pháp quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo
định hướng phát triển năng lực trong các nhà trường cũng chưa có nghiên cứu
nào đi sâu và chuyên biệt. Vì vậy, tôi nghĩ khi quyết định thực hiện việc nghiên
cứu “Quản lý hoạt động đánh giá học sinh theo định hướng phát triển năng
lực tại các trường tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh” để đóng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

góp một phần nhỏ trong việc nâng cao chất lượng hoạt động đánh giá học sinh
tiểu học thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
1.2. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1. Quản lý
Quản lý là một khái niệm rộng bao gồm nhiều lĩnh vực, các nhà kinh tế
thiên về quản lý nền sản xuất xã hội, các nhà luật học thiên về quản lý nhà nước,
các nhà điều khiển học thiên về quan điểm hệ thống. Nên nhiều khái niệm về
quản lý được đưa ra:
Theo F.w Taylo: Quản lý là biết chỉnh xác điều muốn người khác làm, sau
đó thấy họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất [30, tr.5].
Theo Harold Koontz: Quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức
bằng cách vận dụng các hoạt động chức năng) kể hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo
và kiểm tra [12, tr.6].
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: Quản lý là tác động có mục đích có kế
hoạch của chủ thể quản lý đến tập thể những người lao động (nói chung là khách
thể quản lý) nhằm thực hiện được những mục tiêu dự kiến [28, tr.9].
Theo tác giả Nguyễn Minh Đạo: “Quản lý là sự tác động liên tục có tổ
chức, có định hưởng của chủ thể quản lý về các mặt văn hoá, chính trị, kinh tể,
xã hội bằng một hệ thống luật lệ, các chính sách, các nguyên tắc, các phương
pháp và các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát
triển của đối tượng” (dẫn theo [18, tr.21]).
Theo tác giả Trần Quốc Thành: Quản lý là một quả trình định hướng, quá
trình có mục tiêu; quản lý là một hệ thống là quá trình tác động đến hệ thống
nhằm đạt được mục tiêu nhất định (dẫn theo [34, tr.6]).
Như vậy, khái niệm quản lý thường được hiểu: Quản lý là sự tác động có
ý thức thông qua kể hoạch hoá, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra để chỉ huy, điều khiển
các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người nhằm đạt đến mục tiêu
đúng ỷ chỉ của người quản lý và phù hợp với quy luật khách quan.
1.2.2. Quản lý giáo dục

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Về khái niệm quản lý giáo dục, hiện nay cũng có nhiều định nghĩa khác
nhau. Quản lý giáo dục là thực hiện việc quản lý trong lĩnh vực giáo dục. Ngày
nay, lĩnh vực giáo dục mở rộng hơn nhiều so với trước, do mỗi chỗ mở rộng đối
tượng giáo dục từ thế hệ trẻ sang người lớn và toàn xã hội. Tuy nhiên, giáo dục
thế hệ trẻ là bộ phận nòng cốt của lĩnh vực giáo dục cho toàn xã hội.
Từ điển giáo dục định nghĩa khái niệm quản lý giáo dục:
- (Nghĩa rộng) Quản lý giáo dục là thực hiện việc quản lý trong lĩnh vực
giáo dục.
Ngày nay lĩnh vực giáo dục mở rộng nhiều hơn so với trước, do chỗ mở
rộng đối tượng giáo dục từ thế hệ trẻ sang người lớn và toàn xã hội.
Tuy nhiên, giáo dục thế hệ trẻ vẫn là bộ phận nòng cốt của lĩnh vực giáo
dục cho toàn xã hội.
- (Nghĩa hẹp) Quản lý giáo dục chủ yếu là quản lý giáo dục thế hệ trẻ, giáo
dục nhà trường, giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.
- Quản lý giáo dục gồm hai mặt là:
+ Quản lý nhà nước về giáo dục
+ Quản lý nhà trường và các cơ sở giáo dục khác. Quản lý giáo dục là việc
thực hiện và giám sát những chính sách giáo dục đào tạo trên cấp độ quốc gia,
vùng, địa phương và cơ sở.
- Quản lý giáo dục còn là một ngành, một bộ phận khoa học có tính chất
liên ngành nhằm vận dụng những khoa học quản lý sao cho phù hợp với nhu cầu
và đặc điểm của hệ thống giáo dục.
Trong quá trình nghiên cứu về lĩnh vực quản lý giáo dục có nhiều khái
niệm như sau:
Theo P.V Khudominky: “Quản lí giáo dục là tác động có hệ thống, có kế

hoạch, có ý thức và mục đích của các chủ thể quản lí ở các cấp khác nhau đến tất
cả các khâu của hệ thống (từ Bộ đến nhà trường) đảm bảo việc giáo dục nhằm
mục đích giáo dục cộng sản chủ nghĩa cho thế hệ trẻ, đảm bảo sự phát triển toàn
diện, hài hòa của họ” [3].
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Theo M.M Mechity Zade: “Quản lí giáo dục là tập hợp biện pháp: tổ chức,
phương pháp cán bộ giáo dục, kế hoạch hóa, tài chính, cung tiêu… nhằm đảm bảo
sự vận hành bình thường của các cơ quan trong hệ thống giáo dục, đảm bảo sự tiếp
tục phát triển và mở rộng cả về số lượng cũng như chất lượng” [dẫn theo 10].
- Theo Trần Kiểm: “Quản lý giáo dục là tác động có hệ thống, có kế hoạch,
có ý thức và hướng đích của chủ thể quản lý ở các cấp khác nhau nhằm mục đích
đảm bảo cho sự hình thành nhân cách thế hệ trẻ trên cơ sở nhận thức và vận dụng
những qui luật chung của xã hội cũng như các qui luật của quản lý giáo dục, của sự
phát triển tâm lý và thể lực của trẻ em” [16].
- Theo Nguyễn Ngọc Quang: “Quản lý giáo dục là hệ thống những tác
động có mục đích, có kế hoạch, phù hợp qui luật của chủ thể quản lý (hệ giáo
dục) nhằm làm cho hệ vận hành theo đường lối nguyên lý giáo dục của Đảng,
thực hiện được các tính chất của nhà trường Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, mà tiêu
điểm hội tụ là quá trình dạy học giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ giáo dục tới mục tiêu
dự kiến, tiến lên trạng thái mới về chất” [29].
Từ những quan niệm trên, có thể hiểu: Quản lý giáo dục là quá trình tác
động có tổ chức và mang tính hệ thống của chủ thể quản lý lên đối tượng quản
lý nhằm đưa hoạt động của mỗi cơ sở giáo dục, cũng như toàn bộ hệ thống giáo
dục đạt tới mục tiêu xác định. Đó là những tác động phù hợp quy luật khách
quan, hướng tới việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
Trong quản lý giáo dục chủ thể quản lý chính là bộ máy quản lý các cấp.

Đối tượng quản lý chính là nguồn nhân lực, cơ sở vật chất kỹ thuật và hoạt động
thực hiện chức năng của giáo dục đào tạo.
Nội dung của quản lý giáo dục bao gồm một số vấn đề cơ bản:
- Xây dựng, chỉ đạo thực hiện chính sách, chiến lược, qui hoạch, kế hoạch
phát triển giáo dục.
- Ban hành, tổ chức thực hiện các văn bản qui phạm pháp luật về giáo dục,
cơ sở vật chất, trang thiết bị trường học.
- Tổ chức bộ máy quản lý giáo dục.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




- Tổ chức, chỉ đạo việc đào tạo, bồi dưỡng CBQL, giảng viên.
- Huy động, quản lý sử dụng các nguồn lực…
1.2.3. Đánh giá
Đánh giá trong giáo dục là quá trình hình thành những nhận định phán
đoán về kết quả của công việc dựa vào sự phân tích những thông tin thu được
đối chiếu với mục tiêu, tiêu chuẩn đã đặt ra nhằm đề xuất những quyết định thích
hợp để cải thiện thực trạng, điều chỉnh nâng cao chất lượng giáo dục và hiệu quả
công việc.
Đánh giá là biểu thị một thái độ, đòi hỏi một sự phù hợp, theo một chuẩn
mực nhất định. Nhờ đó mà người đánh giá (thầy giáo, cô giáo, nhà sư phạm) cho
một thông tin tổng hợp, đôi khi là một con số, đối với người được đánh giá (học
sinh).
Nhiều tác giả đã nghiên cứu và đưa ra các khái niệm về đánh giá như:
Tác giả Trần Bá Hoành cho rằng: “Đánh giá là quá trình hình thành những
nhận định, phán đoán về kết quả của công việc, dựa vào sự phân tích những
thông tin thu thập được, đối chiếu với những mục tiêu, tiêu chuẩn đã đề ra, nhằm
đề xuất những quyết định phù hợp để cải thiện thực trạng, điều chỉnh và nâng

cao chất lượng và hiệu quả công việc” [13].
Tác giả Đặng Bá Lãm quan niệm: “Đánh giá là quá trình làm rõ mức độ
thích hợp của đối tượng được đánh giá so với mục tiêu đề ra” [17].
Theo tác giả Nguyễn Thị Tính: “Đánh giá là một quá trình ghi nhận thực
trạng, phân tích thực trạng, làm rõ những điểm đạt được, chưa đạt được và
nguyên nhân của nó, từ đó đề xuất các biện pháp cải tạo thực trạng” [32].
Thông qua các hoạt động kiểm tra tìm kiếm các thông tin trong quá trình
thực hiện nhiệm vụ từ đó phân tích thông tin nhằm nắm bắt thực trạng và tiến
hành so sánh đối chiếu với các mục tiêu, tiêu chẩn đề ra và đề xuất các biện pháp
cải tạo thực trạng nâng cao chất lượng và hiệu quả công việc.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác giáo dục, các nhà quản lý
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN