Tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý các trường THCS thành phố hạ long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

VŨ THỊ THU HẰNG

TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ
QUẢN LÝ CÁC TRƯỜNG THCS THÀNH PHỐ HẠ LONG
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2019


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

VŨ THỊ THU HẰNG

TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ
QUẢN LÝ CÁC TRƯỜNG THCS THÀNH PHỐ HẠ LONG
ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
Ngành: Quản lý Giáo dục
Mã số: 8.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Ngọc

THÁI NGUYÊN - 2019

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Được thực
hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị Ngọc.
Các số liệu nêu trong luận văn là trung thực, được tổng hợp từ quá trình
khảo sát, đánh giá của tác giả tại địa bàn nghiên cứu. Những kết luận khoa học
của luận văn chưa từng được công bố trong bất kì công trình nghiên cứu nào
khác.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019
Tác giả luận văn
Vũ Thị Thu Hằng


LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, em xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc nhất
tới cô giáo hướng dẫn TS. Nguyễn Thị Ngọc - Giảng viên khoa Tâm lí - giáo
dục, trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên; Ban Giám hiệu, giảng
viên Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên; cán bộ, công chức, viên
chức Phòng Giáo dục Thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh; cán bộ quản lý,
giáo viên các trường Trung học cơ sở trên địa thành phố và các bạn đồng
nghiệp đã tận tình giúp đỡ, góp ý, cung cấp số liệu, tài liệu có liên quan và tạo
điều kiện thuận lợi nhất để tôi hoàn thành luận văn “Tổ chức bồi dưỡng năng
lực cho cán bộ quản lý các trường THCS thành phố Hạ Long đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục”.
Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, mặc dù bản
thân luôn cố gắng, nỗ lực hết mình song sẽ không tránh khỏi những thiếu sót.
Kính mong được sự góp ý, chỉ bảo của các thầy, cô giáo và các bạn bè đồng
nghiệp để hoàn thiện tốt hơn công trình nghiên cứu của mình.
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2019

Tác giả luận văn
Vũ Thị Thu Hằng


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN......................................................................................................ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT ...........................................................iv
DANH MỤC CÁC BẢNG ..................................................................................v
MỞ ĐẦU.............................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu .......................................................................................2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu.................................................................2
4. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................2
5. Giả thuyết khoa học .........................................................................................3
6. Giới hạn đề tài..................................................................................................3
7. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................3
8. Cấu trúc luận văn .............................................................................................4
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NĂNG
LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ
SỞ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC................................5
1.1.

Tổng quan về vấn đề nghiên cứu...............................................................5

1.1.1. Một số công trình về bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí...................5
1.1.2. Những công trình nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản
lí giáo dục ..................................................................................................9
1.2.

Một số khái niệm cơ bản .........................................................................16

1.2.1. Năng lực, năng lực của cán bộ quản lí ....................................................16
1.2.2. Bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................................18
1.2.3. Tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý trường trung học cơ
sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ......................................................20


1.3.

Những vấn đề cơ bản về bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý
trường trung học cơ sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .....................20

1.3.1. Những vấn đề thực tiễn đổi mới giáo dục đặt ra cho người cán bộ
quản lí trường THCS ...............................................................................20
1.3.2. Mục tiêu bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí trường THCS đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................................23
1.3.3. Nguyên tắc bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí trường THCS đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................................24
1.3.4. Nội dung bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí trường THCS đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................................26
1.3.5. Phương pháp bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí trường THCS
đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục...........................................................29
1.3.6. Hình thức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí trường THCS đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................................30
1.4.

Tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý trường THCS đáp

ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................................32

1.4.1. Tổ chức lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý trường
THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ...............................................32
1.4.2. Triển khai thực hiện hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản
lý trường THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ...............................33
1.4.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí
trường THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ...................................35
1.4.4. Tổ chức kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực cho cán bộ
quản lí trường THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .......................36
1.5.

Những yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ
quản lý trường trung học cơ sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ........37

1.5.1. Yếu tố chủ quan.......................................................................................37
1.5.2. Yếu tố khách quan ...................................................................................38
Kết luận chương 1..............................................................................................40
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Chương 2. THỰC TRẠNG TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC
CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
THÀNH PHỐ HẠ LONG TỈNH QUẢNG NINH ĐÁP ỨNG
YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC .......................................................41
2.1.

Một số nét cơ bản về giáo dục thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh....41

2.1.1. Quy mô mạng lưới trường, lớp, học sinh ................................................41
2.1.2. Về hiện trạng cơ sở vật chất ....................................................................42
2.1.3. Đội ngũ giáo viên, CBQL........................................................................43
2.2.

Những vấn đề chung về khảo sát thực trạng ...........................................43

2.2.1. Mục tiêu khảo sát.....................................................................................43
2.2.2. Nội dung khảo sát ....................................................................................43
2.2.3. Đối tượng khảo sát ..................................................................................44
2.2.4. Phương pháp khảo sát..............................................................................44
2.3.

Thực trạng năng lực và nhu cầu bồi dưỡng năng lực của cán bộ quản lý
trường THCS thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục.........45

2.3.1. Thực trạng năng lực đội ngũ CBQL các trường THCS thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh............................................................................45
2.3.2. Thực trạng nhu cầu bồi dưỡng năng lực của đội ngũ cán bộ quản lí
trường THCS thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ...53
2.4.

Thực trạng tổ chức bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lí
trường THCS thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ...59

2.4.1. Thực trạng tổ chức lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán
bộ quản lý trường THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đáp
ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .................................................................59

2.4.2. Thực trạng triển khai hoạt động bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán
bộ quản lý trường THCS thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục. ...........................................................................................63
2.4.3. Chỉ đạo bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý trường
THCS thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục ...............68

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




2.4.4. Thực trạng đánh giá kết quả bồi dưỡng năng lực cho CBQL trường
THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh..........................................69
2.5.

Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức bồi dưỡng năng lực
cho đội ngũ cán bộ quản lí trường THCS thành phố Hạ Long đáp ứng
yêu cầu đổi mới giáo dục.........................................................................72

2.5.1. Đánh giá của cán bộ phòng GD&ĐT về yếu tố ảnh hưởng đến tổ
chức bồi dưỡng năng lực cho CBQL trường THCS thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh............................................................................72
2.5.2. Đánh giá của CBQL về yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức bồi dưỡng năng
lực cho CBQL trường THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh
..........73
2.6.

Đánh giá chung về thực trạng tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ
quản lý các trường THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trên địa
bàn thành phố Hạ Long ...........................................................................74

2.6.1. Những kết quả đạt được ..........................................................................74
2.6.2. Những hạn chế.........................................................................................75
2.6.3. Nguyên nhân của hạn chế........................................................................76
Kết luận chương 2..............................................................................................77
Chương 3. BIỆN PHÁP TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC CHO
CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ THÀNH
PHỐ HẠ LONG ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC ......78
3.1.

Nguyên tắc đề xuất các biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán
bộ quản lý trường trung học cơ sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục.......78

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích .........................................................78
3.1.2. Đảm bảo tính đối tượng...........................................................................78
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................79
3.1.4. Đảm bảo tính hệ thống.............................................................................79
3.1.5. Đảm bảo tính hiệu quả.............................................................................80
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




3.2.

Các biện pháp cụ thể................................................................................80

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

3.2.1. Xác định nhu cầu bồi dưỡng của cán bộ quản lý trường trung học cơ
sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục......................................................80
3.2.2. Hoàn thiện quy trình tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí
các trường THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục .............................83
3.2.3. Phối hợp đồng bộ các nguồn lực để tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán
bộ quản lý trường trung học cơ sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo
dục.........85
3.2.4. Đa dạng hóa phương pháp, hình thức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ
quản lý trường trung học cơ sở phù hợp với điều kiện thực tế ...............89
3.2.5. Chỉ đạo tăng cường hoạt động tự bồi dưỡng năng lực của cán bộ
quản lí đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục...............................................92
3.3.

Khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp .......................95

3.3.1. Mục tiêu khảo nghiệm .............................................................................95
3.3.2. Đối tượng và nội dung khảo nghiệm.......................................................95
3.3.3. Phương pháp khảo nghiệm ......................................................................95
3.3.4. Kết quả khảo nghiệm...............................................................................96
Kết luận chương 3..............................................................................................98
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .................................................................99
1. Kết luận..........................................................................................................99
2. Khuyến nghị.................................................................................................100
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .....................................................102
PHỤ LỤC

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT
CBQL

: Cán bộ quản lý

CBQLGD

: Cán bộ quản lý giáo dục

CNTT

: Công nghệ thông tin

ĐHSP

: Đại học sư phạm

GD&ĐT

: Giáo dục và đào tạo

GD

: Giáo dục

GV

: Giáo viên

NLQL

: Năng lực quản lý

NLTH

: Năng lực thực hiện

QLGD

: Quản lý giáo dục

QLNT

: Quản lý nhà trường

TBC

: Trung bình chung

THCS

: Trung học cơ sở

TP

: Thành phố

HT

: Hiệu trưởng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Quy mô, mạng lưới trường, lớp cấp THCS năm học 2017 - 2018 ....
41
Bảng 2.2. Thống kế tình hình cơ sở vật chất giáo dục THCS năm học
2017 - 2018 ............................................................................ . 42
Bảng 2.3. Nhận thức của CBQL trường THCS thành phố Hạ Long về
năng lực của người CBQL ....................................................... 45
Bảng 2.4. Nhận thức của cán bộ phòng GD&ĐT thành phố Hạ Long về
năng lực của người CBQL trường THCS ................................. 46
Bảng 2.5. Thực trạng năng lực thông qua tự đánh giá của CBQL trường
THCS TP Hạ Long .................................................................. 46
Bảng 2.6. Thực trạng năng lực của CBQL trường THCS TP Hạ Long
thông qua đánh giá của cán bộ phòng GD&ĐT ........................ 50
Bảng 2.7. Thực trạng nhu cầu về nội dung năng lực cần được bồi
dưỡng cho cán bộ quản lí trường THCS TP Hạ Long, tỉnh
Quảng Ninh ............................................................................ .
54
Bảng 2.8. Thực trạng nhu cầu về hình thức bồi dưỡng năng lực cho
CBQL trường THCS TP Hạ Long ............................................ 56
Bảng 2.9. Thực trạng nhu cầu về phương pháp bồi dưỡng năng lực cho

CBQL trường THCS TP Hạ Long ............................................ 57
Bảng 2.10. Thực trạng tổ chức lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực cho
CBQL trường THCS TP Hạ Long ............................................ 62
Bảng 2.11. Thực trạng quy trình tổ chức bồi dưỡng năng lực cho CBQL
trường THCS TP Hạ Long theo đánh giá của CBQL ................ 65
Bảng 2.12. Thực trạng quy trình tổ chức bồi dưỡng năng lực cho CBQL
trường THCS TP Hạ Long theo đánh giá của chuyên viên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




phòng GD&ĐT ....................................................................... .
65
Bảng 2.13. Đánh giá sự phù hợp của quy trình tổ chức bồi dưỡng năng
lực cho CBQL trường THCS TP Hạ Long................................ 66

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Bảng 2.14. Đánh giá của cán bộ quản lý Phòng GD&ĐT về công tác chỉ
đạo bồi dưỡng cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.. 68
Bảng 2.15. Thực trạng đánh giá kết quả tổ chức bồi dưỡng năng lực cho
CBQL trường THCS TP Hạ Long theo ý kiến của CBQL......... 70
Bảng 2.16. Thực trạng đánh giá kết quả tổ chức bồi dưỡng năng lực cho
CBQL trường THCS TP Hạ Long theo ý kiến của chuyên
viên Phòng GD&ĐT ................................................................ 71

Bảng 2.17. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức bồi dưỡng
năng lực cho CBQL trường THCS TP Hạ Long theo ý kiến
của chuyên viên Phòng GD&ĐT.............................................. 72
Bảng 2.18. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến tổ chức bồi dưỡng
năng lực cho CBQL trường THCS TP Hạ Long theo ý kiến
của CBQL .............................................................................. . 73
Bảng 3.1. Khảo nghiệm về tính cần thiết của các biện pháp đề xuất ......... 96
Bảng 3.2. Khảo nghiệm về tính khả thi của các biện pháp đề xuất ............ 97

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói cán bộ là cái gốc của mọi công việc, công
việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém. Nghị quyết Hội nghị
Trung ương 3 khóa VII đã chỉ rõ trong công cuộc đổi mới cán bộ có vai trò quan
trọng, hoặc thúc đẩy hoặc kìm hãm tiến trình đổi mới. Đến Đại hội XI của Đảng,
Đảng ta vẫn tiếp tục xác định, phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực,
nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong những yếu tố quyết định đến
sự phát triển nhanh, bền vững đất nước. Đối với ngành Giáo dục và Đào tạo,
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định: "Đổi mới căn bản,
toàn diện giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa,
dân chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát
triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt" [15]. Đáp
ứng yêu cầu đó, cán bộ quản lí ngành Giáo dục cần được đào tạo, bồi dưỡng một
cách toàn diện.
Chiến lược giáo dục Việt Nam 2011-2020 có xác định giải pháp đổi mới

quản lí giáo dục là giải pháp mang tính đột phá và phát triển đội ngũ nhà giáo và
cán bộ quản lí giáo dục là giải pháp mang tính then chốt. Điều đó thể hiện rằng
công tác quản lí cần được đổi mới thì mới có thể tạo ra những bước chuyển mình
tích cực cho giáo dục. Để đổi mới giáo dục, đội ngũ cán bộ quản lí cần được nâng
cao chất lượng đội ngũ. Trên thực tế, nhiều cán bộ, viên chức được bổ nhiệm
làm quản lý lại chưa qua đào tạo chuyên sâu về công tác quản lý, do vậy để đáp
ứng yêu cầu đổi mới của xã hội hiện nay thì cần phải có giải pháp bồi dưỡng
năng lực cho cán bộ quản lý đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Đội ngũ cán bộ quản lý nói chung và đội ngũ cán bộ quản lý các trường
Phổ thông bậc THCS nói riêng đã được quan tâm xây dựng và bồi dưỡng. Song,
trong bối cảnh mới, yêu cầu về năng lực của người cán bộ quản lí có sự dịch
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




chuyển mạnh mẽ. Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý các trường THCS trên địa
bàn thành phố Hạ Long còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được với các yêu cầu
mới đặt ra.
Với tư cách là một chuyên viên phụ trách mảng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
quản lý và giáo viên của Phòng Phòng Giáo dục và Đào tạo, tác giả luôn dành
thời gian, công sức tìm kiếm các biện pháp tổ chức các hoạt động bồi dưỡng
nhằm phát huy tốt nhất năng lực của người cán bộ quản lí trong các cơ sở giáo
dục THCS đặc biệt trước bối cảnh đổi mới giáo dục đang diễn ra mạnh mẽ hiện
nay. Xuất phát từ lí do trên, tác giả chọn đề tài “Tổ chức bồi dưỡng năng lực
cho cán bộ quản lý các trường THCS thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu
đổi mới giáo dục” để làm vấn đề nghiên cứu trong luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn về tổ chức bồi dưỡng năng lực
cho cán bộ quản lý trường trung học cơ sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục, đề

xuất một số biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý các trường
THCS thành phố Hạ Long góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý
trường THCS trên địa bàn thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh giai đoạn hiện
nay.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình bồi dưỡng năng lực cán bộ quản lý các trường THCS đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực cán bộ quản lý các trường THCS
thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận của tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản
lý trường THCS đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
Khảo sát và đánh giá thực trạng tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản
lý các trường THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Đề xuất một số biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý
các trường THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục.
5. Giả thuyết khoa học
Đáp ứng những yêu cầu của thực tễn giáo dục hiện nay, đội ngũ cán bộ
quản lí các trường THCS thành phố Hạ Long đã được quan tâm bồi dưỡng phát
triển năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tuy nhiên, thực tế hoạt động bồi
dưỡng chưa phát huy được hiệu quả trong đó có nguyên nhân do tổ chức bồi

dưỡng chưa phù hợp và khoa học. Nếu đề xuất được các biện pháp tổ chức bồi
dưỡng năng lực phù hợp sẽ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản
lý trường THCS thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đáp được yêu cầu đổi
mới giáo dục trong bối cảnh hiện nay.
6. Giới hạn đề tài
6.1. Giới hạn nội dung nghiên cứu

Đề tài nghiên cứu trong phạm vi tm hiểu thực trạng và đề xuất một số
biện pháp bồi dưỡng năng lực đội ngũ cán bộ quản lý (Hiệu trưởng, Phó Hiệu
trưởng) các trường THCS của Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Hạ
Long, tỉnh Quảng Ninh, của trưởng phòng giáo dục và đào tạo.
6.2.Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Đề tài được triển khai, nghiên cứu tại 20 trường THCS trên địa bàn thành
phố Hạ Long.
Giới hạn khách thể điều tra: Tổng số 54 người (14 cán bộ Phòng GD&ĐT TP
Hạ Long và 40 CBQL ở các trường THCS tại Thành phố Hạ Long).
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Đề tài dựa trên cơ sở nghiên cứu các tài liệu về bồi dưỡng, bồi dưỡng đội
ngũ cán bộ quản lí ở các trường phổ thông, nghiên cứu chương trình giáo dục
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




phổ thông mới, chuẩn hiệu trưởng để xây dựng cơ sở lí luận cho vấn
đề nghiên cứu.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN

7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp khảo sát bằng Anket: Đề tài thiết kế bộ phiếu hỏi về thực
trạng bồi dưỡng và tổ chức bồi dưỡng cán bộ quản lí hiện nay tại thành phố Hạ
Long.
- Phương pháp quan sát: Dự giờ tại một số lớp bồi dưỡng dành cho cán bộ
quản lí cấp THCS tại thành phố Hạ Long để bổ sung thông tin làm rõ thực trạng.
- Phương pháp phỏng vấn: Tiến hành phỏng vấn trực tếp một số cán bộ
quản lí trường THCS tham gia tập huấn và cán bộ quản lí cấp phòng về công tác
tổ chức bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lí để làm rõ thông tn thực
trạng.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: Dùng trong nghiên cứu
báo cáo, thống kê về các lớp tập huấn, bồi dưỡng và các sản phẩm sau tập huấn
dành cho đội ngũ cán bộ quản lí cấp THCS trên địa bàn nghiên cứu.
7.3. Nhóm phương pháp hỗ trợ
Sử dụng phần mềm thống kê để xử lí số liệu và phân tch các số liệu thu
được từ thực trạng.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo, luận
văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý
trường trung học cơ sở đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
Chương 2: Thực trạng tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý
trường trung học cơ sở thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đáp ứng yêu
cầu đổi mới giáo dục
Chương 3: Biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý
trường trung học cơ sở thành phố Hạ Long đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG
NĂNG LỰC CHO CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ĐÁP ỨNG
YÊU CẦU ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Một số công trình về bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lí
Năng lực là một khái niệm có nhiều thuật ngữ gần nghĩa và được định
nghĩa khá đa dạng. Hơn nữa, do sự phát triển của khoa học và sự phong phú
của thuật ngữ trong nghiên cứu khoa học, khái niệm năng lực cần gắn với các
khía cạnh hoặc lĩnh vực cụ thể để xác định, nghiên cứu và vận dụng, trong đó có
năng lực của hiệu trưởng được kết nối qua nhiều khái niệm khác nhau nhằm chỉ
ra những năng lực cơ bản của người hiệu trưởng.
Những công trình nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực khá đa dạng về đối
tượng như bồi dưỡng giáo viên, học sinh, nhân viên, cán bộ quản lí trong các cơ
sở giáo dục. Một số công trình nghiên cứu phổ biến như sau:
Ngay từ thế kỉ 18, một số nhà nghiên cứu cũng đã đề cập đến các công
trình theo xu hướng phát triển năng lực của người cán bộ quản lí chẳng hạn như
tác giả Henri Faylor với công trình “Tổng quát về quản lý - hay Thuyết quản trị”
[8] (Adiministration Industriell or Generale) xuất bản năm 1916 trong đó ông đã
đưa ra những chức năng và quy tắc làm việc người quản lí. Ông cho rằng người
quản lý cần hội tụ đủ cả phẩm chất và năng lực, kết hợp nhuần nhuyễn với các
chức năng, các quy tắc và nguyên tắc quản lý thì thực hiện được mục têu quản
lý, từ đó dẫn đến thực hiện thành công mục têu của tổ chức. Henri cũng chỉ ra
rằng chỉ có giáo dục mới có thể hình thành nên cấu trúc tổng thể ấy một cách có
hệ thống để người cán bộ quản lí vận hành hoàn hảo trong thực tễn làm việc

(dẫn theo [21]).
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




Một tác giả khác là Robert Owen cho rằng tm giải pháp quản lý để tăng
năng suất và hiệu quả công việc cần chú ý đến việc nâng cao trình độ năng
lực

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




quản lí của người đứng đầu. Đặc biệt, công trình nghiên cứu của William (Giáo
sư trường Đại học California, Mỹ), đã chú trọng đến việc xem xét những yếu tố
văn hoá giữa con người với con người để khẳng định, yếu tố quan trọng của văn
hoá trong quản lý và nêu ra 7 yếu tố có ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý đó là:
Strategy (chiến lược), Skills (kỹ năng), Style (cách thức), System (hệ thống),
Structure (cơ cấu), Shared value (các giá trị chung) và đặc biệt là Staf (đội ngũ).
Sự vận hành của các yếu tố này chính là chuẩn mực để đo năng lực của
người cán bộ quản lí cũng như sức mạnh của tập thể đó.
Đến thế kỉ XX, những nghiên cứu về năng lực quản lí ngày càng phong phú
và mở rộng ra nhiều lĩnh vực. Peter Drucker là cây đại thụ về quản lý thời hiện
đại của Mỹ là đại diện của trường phái quản lý kinh nghiệm chủ yếu của phương
Tây. Trong tác phẩm: “Những thách thức của quản lý trong thế kỷ XXI ” ông đưa
ra các vấn đề có liên quan đến mục têu và nhiệm vụ của người quản lí đồng
thời quyết định những điều cần làm để đạt được mục têu đó và truyền đạt đến
những thành viên có liên quan; tến hành công tác tổ chức, tức là phân loại

công việc, xây dựng cơ cấu tổ chức tương ứng, tuyển chọn nhân viên; khích
lệ cán bộ, công nhân viên, liên kết công việc, liên kết mọi người với nhau;
phân tch kết quả của đơn vị theo mục têu vạch ra; làm cho các thành viên đều
trưởng thành. Công trình nghiên cứu và các ý tưởng về quản lý của ông được
xếp là 155 tinh hoa quản lý thế giới trong thế kỷ XX. Thuật ngữ năng lực gắn
với lịch sử ra đời của xu hướng năng lực bắt nguồn từ sự thay đổi bối cảnh
kinh tế và chính trị vào cuối những năm 60, với khái niệm “NLQL - managerial
competency” được sử dụng nhiều theo tác phẩm của McClelland (1973) và
nhóm tư vấn McBer (thập kỷ
1970 - xem Horton, 2002). Boyatzis đã xác định 19 năng lực gắn với việc thực
hiện quản lý ở mức trung bình, chia thành năm nhóm: Mục tiêu, hành động
quản lý, lãnh đạo, quản lý nguồn nhân lực và hướng dẫn nhân viên. Những ý
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




tưởng này phổ biến rộng ở Anh nhờ chính phủ, ban đầu là báo cáo đánh giá
Chứng nhận Nghề nghiệp (De Ville, 1986), sau đó là phát triển và thực hiện
trong tiêu

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




chuẩn Nghề Quốc gia (NOS) trong quản lý (Sáng tạo, Chức năng, Quản lý,
1987, 1997). Cách tiếp cận năng lực này phát triển nhanh trở thành một
trong các mô hình chủ đạo trong phát triển và đánh giá quản lý và lãnh đạo ở
Anh (Miller, 2001; Rankin, 2002) (dẫn theo [21]).

Trong tác phẩm: “Những thách thức của quản lý trong thế kỷ XXI ”, P.
Drucker nhấn mạnh đến vấn đề đào tạo, bồi dưỡng năng lực cho CBQL. Ông
cho rằng nhà trường trong bao nhiêu thế kỷ nay đã được tổ chức dựa trên giả
định: Có một cách học đúng đắn và là cách học chung cho mọi người nhưng
theo ông mỗi người có cách học riêng và ít ai giống ai. Theo ông, công việc
của người đứng đầu một đơn vị là rất phức tạp. Mỗi công việc mà họ thực hiện
đều đòi hỏi điều kiện và tố chất khác nhau. Do vậy, không thể yêu cầu người
quản lý hiểu đầy đủ mọi vấn đề trong thực tiễn công tác. Chính vì vậy, người
quản lý phải biết tự mình trau dồi năng lực cho bản thân, đồng thời các cấp
quản lý phải tổ chức bồi dưỡng cho họ. Người CBQL phải biết nắm chắc thế
mạnh của mình, luôn tự hoàn thiện phẩm chất, năng lực để xử lý có hiệu quả
những vấn đề thực tễn nảy sinh (dẫn theo [21]).
Jean Valérien, trong tác phẩm “Quản lý hành chính và sư phạm trong các
nhà trường tểu học” (La Gestion administrative et Pédgogique des écoles) [30]
do UNESCO xuất bản năm 1991, đã phân tích về vai trò, chức năng và nhiệm vụ
của người Hiệu trưởng trường tiểu học; qua đó tác giả đã có những gợi ý các
yêu cầu về phát triển phẩm chất và năng lực của người Hiệu trưởng tiểu học, từ
đó làm nền tảng tổ chức bồi dưỡng năng lực cho Hiệu trưởng nhà trường.
Nghiên cứu vấn đề chương trình đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ CBQL giáo
dục (cụ thể là Hiệu trưởng trường học) phải được phát triển và cập nhật như
thế nào để đáp ứng với sự phát triển của khoa học và công nghệ trong xu thế hội
nhập quốc tế và toàn cầu hóa trên cơ sở so sánh các chương trình bồi
dưỡng Hiệu trưởng của nhiều quốc gia [30]. Cụ thể, Đại học Nam Florida đã quy
định Chuẩn chương trình đào tạo cho Hiệu trưởng và cho nhà quản lý trường
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN




học là chương trình tích hợp gồm mười một vùng kiến thức và kỹ năng theo

bốn lĩnh vực lớn:

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN