luận văn thạc sĩ kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại công ty cổ phần bia thanh hóa

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
-------------------------

LÊ THU HẬU

KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM BIA TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN BIA THANH HÓA

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học
PGS.TS. Trần Thị Hồng Mai

Hà Nội, Năm 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
-----------------------

LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ
Chuyên ngành: Kế toán
Mã ngành: 62.34.03.01

TÊN ĐỀ TÀI LUẬN VĂN
Kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia
tại Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa

GVHD

: PGS,TS. Trần Thị Hồng Mai

HVTH

: Lê Thu Hậu

MSHV

: 15BM0301019

Hà Nội, năm 2017


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu do tôi thực hiện. Các số liệu,
kết quả nêu trong luận văn là trung thực, xuất phát từ tình hình thực tế của đơn vị
khảo sát. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Lê Thu Hậu


ii

LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin chân thành cảm ơn tới các thầy cô giáo trường Đại học Thương
Mại đã truyền đạt những kiến thức thiết thực, sâu rộng, thực tế cho tác giả trong

suốt quá trình học tập tại trường, làm cơ sở cho tác giả thực hiện tốt luận văn này.
Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ sự biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Trần Thị Hồng
Mai – người hướng dẫn khoa học, đã tận tình hướng dẫn tác giả trong quá trình thực
hiện luận văn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ nhiệt tình và quý báu của Ban lãnh
đạo, tập thể nhân viên phòng Kế toán và các phòng ban của Công ty Cổ phần Bia
Thanh Hóa đã cung cấp số liệu thực tế, giúp đỡ tác giả trong quá trình tìm hiểu thực
tế, khảo sát số liệu tại công ty để tác giả hoàn thành đề tài nghiên cứu này.
Do thời gian có hạn và kinh nghiệm của tác giả còn nhiều hạn chế nên luận
văn không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Tác giả rất mong nhận được những
đóng góp ý kiến của các thầy cô giáo và những nhà nghiên cứu khác để nội dung
được nghiên cứu trong luận văn hoàn thiện hơn.
Trân trọng cảm ơn!


iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................... iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................vii
DANH MỤC BẢNG BIỀU..................................................................................viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ...............................................................................................x
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................1
1.Tính cấp thiết của đề tài...................................................................................1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu.....................................................................2
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài.......................................................................3
4. Câu hỏi nghiên cứu..........................................................................................4

5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...................................................................4
6. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................4
7. Ý nghĩa và đóng góp của đề tài.......................................................................6
8. Kết cấu của đề tài.............................................................................................6
CHƯƠNG 1.............................................................................................................. 8
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ
THÀNH TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT................................................8
1.1. Những vấn đề chung về kế toán quản trị trong doanh nghiệp...................8
1.1.1. Khái niệm, bản chất kế toán quản trị......................................................8
1.1.1.1. Khái niệm về kế toán quản trị..............................................................8
1.1.1.2. Bản chất của kế toán quản trị..............................................................9
1.1.2. Vai trò của kế toán quản trị với chức năng quản lý................................9
1.1.3. Nội dung của kế toán quản trị trong doanh nghiệp sản xuất...............11
1.2. Kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong doanh
nghiệp sản xuất....................................................................................................13
1.2.1 Nhận diện, phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.............13
1.2.1.1 Nhận diện và phân loại chi phí sản xuất.............................................13
1.2.1.2 Nhận diện và phân loại giá thành sản phẩm.......................................17
1.2.2 Lập dự toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm............................19
1.2.2.1 Xây dựng định mức chi phí.................................................................19
1.2.2.2 Lập dự toán chi phí.............................................................................22
1.2.3 Kế toán xác định chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm....................24
1.2.3.1 Xác định đối tượng tập hợp chi phí....................................................24
1.2.3.2 Các phương pháp xác định chi phí theo mô hình kế toán quản trị chi
phí...................................................................................................................24
1.2.4 Phân tích thông tin chi phí sản xuất và giá thành phục vụ yêu cầu quản
lý........................................................................................................................ 28


iv

1.2.4.1 Phân tích biến động chi phí sản xuất..................................................28
1.2.4.2. Phân tích thông tin chi phí thích hợp cho việc ra quyết định sản xuất
kinh doanh.......................................................................................................32
1.2.5 Lập báo cáo quản trị về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.........35
1.3. Kinh nghiệm kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phầm
của một số nước trên thế giới và bài học cho Việt Nam...................................36
1.3.1. Kế toán quản trị chi phí của Mỹ............................................................36
1.3.2. Kế toán quản trị chi phí của một số nước Châu Âu..............................38
1.3.3. Kế toán quản trị chi phí của một số nước Châu Á................................39
1.3.4. Bài học kinh nghiệm rút ra cho các doanh nghiệp sản xuất của Việt
Nam................................................................................................................... 40
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1......................................................................................42
CHƯƠNG 2............................................................................................................ 43
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ
THÀNH SẢN PHẨM BIA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIA THANH HÓA.....43
2.1 Tổng quan về Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa.........................................43
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty cổ phần Bia Thanh
Hóa.................................................................................................................... 43
2.1.2 Đặc điểm quy trình sản xuất của Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa......44
Sơ đồ 2.1 Quy trình Công nghệ sản xuất.............................................................45
Sơ đồ 2.2 Quy trình chiết chai bia........................................................................47
Sơ đồ 2.3 Quy trình chiết lon bia..........................................................................49
2.1.3. Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa............51
Sơ đồ 2.4 Tổ chức bộ máy quản lý........................................................................53
Sơ đồ 2.5 Tổ chức bộ máy kế toán........................................................................59
Sơ đồ 2.6 Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chung.......................61
trên phần mềm kế toán Af.sys.5...........................................................................61
2.2. Thực trạng kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia
tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa..................................................................62

2.2.1. Phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần
Bia Thanh Hóa.................................................................................................62
2.2.2. Lập dự toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty cổ
phần Bia Thanh Hóa........................................................................................64
Bảng 2.2 Định mức NVL sản xuất bia chai năm 2017.........................................64
Bảng 2.3 Định mức NVL sản xuất bia hơi năm 2017..........................................65
Bảng 2.4 Định mức chi phí sản xuất chung.........................................................67
Bảng 2.6 Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp sản xuất bia chai...............69
Bảng 2.7 Dự toán chi phí nhân công trực tiếp.....................................................69
Bảng 2.8 Dự toán giá thành sản xuất sản phẩm năm 2017.................................71
2.2.3 Kế toán xác định chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm....................71
2.2.3.1 Kế toán chi phí sản xuất.....................................................................71


v

Đối tượng tập hợp chi phí..............................................................................71
Đối tượng tập hợp chi phí là từng loại sản phẩm. Chi phí sản xuất được tập
hợp vào tài khoản “Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang” được mở chi tiết
theo từng loại sản phẩm..................................................................................71
2.2.3.2 Kế toán tính giá thành sản phẩm........................................................76
2.2.4 Phân tích thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phục vụ yêu
cầu quản lý........................................................................................................78
2.2.5 Lập báo cáo quản trị về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.........78
2.3. Đánh giá thực trạng kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa........................................................79
2.3.1. Ưu điểm..................................................................................................79
2.3.2. Nhược điểm và nguyên nhân.................................................................80
2.3.2.1 Nhược điểm........................................................................................80
2.3.2.2. Nguyên nhân......................................................................................82

KẾT LUẬN CHƯƠNG 2......................................................................................84
CHƯƠNG 3............................................................................................................ 85
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM BIA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
BIA THANH HÓA................................................................................................85
3.1. Định hướng phát triển của công ty và yêu cầu hoàn thiện kế toán quản
trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh
Hóa....................................................................................................................... 85
3.1.1 Định hướng phát triển của công ty.........................................................85
3.1.2 Yêu cầu hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa................................................86
3.2. Giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa..................................................87
3.2.1 Hoàn thiện phân loại chi phí phục vụ yêu cầu quản trị doanh nghiệp. 87
Bảng 3.1 Phân loại chi phí sản xuất của Công ty CP Bia Thanh Hóa................89
theo cách ứng xử chi phí.......................................................................................89
3.2.2 Hoàn thiện định mức chi phí..................................................................91
Hoàn thiện định mức chi phí NVL trực tiếp....................................................91
Bảng 3.2 Định mức NVL hoàn chỉnh...................................................................91
Hoàn thiện định mức chi phí nhân công trực tiếp..........................................92
Bảng 3.3 Định mức chi phí nhân công trực tiếp..................................................93
Hoàn thiện định mức chi phí sản xuất chung..................................................93
Hoàn thiện kế toán CPSX và giá thành sản phẩm..........................................95
3.2.3 Hoàn thiện phân tích và cung cấp thông tin CPSX và giá thành sản
phẩm.................................................................................................................. 95
Hoàn thiện báo cáo về chi phí nguyên vật liệu...............................................95
Bảng 3.4. Bảng phân tích biến động chi phí nguyên liệu....................................96
Hoàn thiện báo cáo về chi phí lao động.........................................................96

vi

Bảng 3.5. Bảng phân tích biến động chi phí nhân công......................................96
Hoàn thiện báo cáo chi phí sản xuất chung....................................................97
Bảng 3.6. Bảng phân tích biến động chi phí sản xuất chung..............................97
3.2.4 Hoàn thiện tổ chức nhân sự kế toán thực hiện KTQT chi phí và giá
thành.................................................................................................................98
Sơ đồ 3.1. Mô hình tổ chức bộ máy kế toán theo kiểu kết hợp...........................98
3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp.....................................................................99
Về phía nhà nước...................................................................................................99
Về phía doanh nghiệp..........................................................................................100
3.4. Hạn chế của luận văn và vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu............101
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3....................................................................................102
KẾT LUẬN..........................................................................................................103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................104
PHỤ LỤC


vii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ đầy đủ

BHXH

Bảo hiểm xã hội

BHYT

Bảo hiểm y tế

BHTN

Bảo hiểm thất nghiệp

BTP

Bán thành phẩm

CCDC

Công cụ dụng cụ

CP

Cổ phần

CP NCTT

Chi phí nhân công trực tiếp

CP NVLTT

Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

CPSX
CP SXC
CPSXKDDD

GĐ

Chi phí sản xuất
Chi phí sản xuất chung
Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang
Giám đốc

GTGT

Giá trị gia tăng

HĐQT

Hội đồng quản trị

KPCĐ

Kinh phí công đoàn

KTQT

Kế toán quản trị

NVL

Nguyên vật liệu

QTCP

Quản trị chi phí

SP
SXKD
TK
TSCĐ
TP

Sản phẩm
Sản xuất kinh doanh
Tài khoản
Tài sản cố định
Thành phẩm


viii

DANH MỤC BẢNG BIỀU
LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................... iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................vii
DANH MỤC BẢNG BIỀU..................................................................................viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ...............................................................................................x
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................1
CHƯƠNG 1.............................................................................................................. 8
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ
THÀNH TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT................................................8
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1......................................................................................42
CHƯƠNG 2............................................................................................................ 43
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ

THÀNH SẢN PHẨM BIA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIA THANH HÓA.....43
Sơ đồ 2.1 Quy trình Công nghệ sản xuất.............................................................45
Sơ đồ 2.2 Quy trình chiết chai bia........................................................................47
Sơ đồ 2.3 Quy trình chiết lon bia..........................................................................49
Sơ đồ 2.4 Tổ chức bộ máy quản lý........................................................................53
Sơ đồ 2.5 Tổ chức bộ máy kế toán........................................................................59
Sơ đồ 2.6 Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chung.......................61
trên phần mềm kế toán Af.sys.5...........................................................................61
Bảng 2.2 Định mức NVL sản xuất bia chai năm 2017.........................................64
Bảng 2.3 Định mức NVL sản xuất bia hơi năm 2017..........................................65
Bảng 2.4 Định mức chi phí sản xuất chung.........................................................67
Bảng 2.6 Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp sản xuất bia chai...............69
Bảng 2.7 Dự toán chi phí nhân công trực tiếp.....................................................69
Bảng 2.8 Dự toán giá thành sản xuất sản phẩm năm 2017.................................71
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2......................................................................................84
CHƯƠNG 3............................................................................................................ 85
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM BIA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
BIA THANH HÓA................................................................................................85
Bảng 3.1 Phân loại chi phí sản xuất của Công ty CP Bia Thanh Hóa................89
theo cách ứng xử chi phí.......................................................................................89
Bảng 3.2 Định mức NVL hoàn chỉnh...................................................................91


ix

Bảng 3.3 Định mức chi phí nhân công trực tiếp..................................................93
Bảng 3.4. Bảng phân tích biến động chi phí nguyên liệu....................................96
Bảng 3.5. Bảng phân tích biến động chi phí nhân công......................................96
Bảng 3.6. Bảng phân tích biến động chi phí sản xuất chung..............................97

Sơ đồ 3.1. Mô hình tổ chức bộ máy kế toán theo kiểu kết hợp...........................98
Về phía nhà nước...................................................................................................99
Về phía doanh nghiệp..........................................................................................100
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3....................................................................................102
KẾT LUẬN..........................................................................................................103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................104


x

DANH MỤC SƠ ĐỒ
LỜI CAM ĐOAN.....................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..........................................................................................................ii
MỤC LỤC............................................................................................................... iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT................................................................................vii
DANH MỤC BẢNG BIỀU..................................................................................viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ...............................................................................................x
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................1
1.Tính cấp thiết của đề tài...................................................................................1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu.....................................................................2
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài.......................................................................3
4. Câu hỏi nghiên cứu..........................................................................................4
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...................................................................4
6. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................4
7. Ý nghĩa và đóng góp của đề tài.......................................................................6
8. Kết cấu của đề tài.............................................................................................6
CHƯƠNG 1.............................................................................................................. 8
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ
THÀNH TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT................................................8
1.1. Những vấn đề chung về kế toán quản trị trong doanh nghiệp...................8

1.1.1. Khái niệm, bản chất kế toán quản trị......................................................8
1.1.2. Vai trò của kế toán quản trị với chức năng quản lý................................9
1.1.3. Nội dung của kế toán quản trị trong doanh nghiệp sản xuất...............11
1.2. Kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong doanh
nghiệp sản xuất....................................................................................................13
1.2.1 Nhận diện, phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.............13
1.2.2 Lập dự toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm............................19
1.2.3 Kế toán xác định chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm....................24
1.2.4 Phân tích thông tin chi phí sản xuất và giá thành phục vụ yêu cầu quản
lý........................................................................................................................ 28
1.2.5 Lập báo cáo quản trị về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.........35
1.3. Kinh nghiệm kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phầm
của một số nước trên thế giới và bài học cho Việt Nam...................................36
1.3.1. Kế toán quản trị chi phí của Mỹ............................................................36
1.3.2. Kế toán quản trị chi phí của một số nước Châu Âu..............................38
1.3.3. Kế toán quản trị chi phí của một số nước Châu Á................................39
1.3.4. Bài học kinh nghiệm rút ra cho các doanh nghiệp sản xuất của Việt
Nam................................................................................................................... 40
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1......................................................................................42
CHƯƠNG 2............................................................................................................ 43
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ


xi

THÀNH SẢN PHẨM BIA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIA THANH HÓA.....43
2.1 Tổng quan về Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa.........................................43
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty cổ phần Bia Thanh
Hóa.................................................................................................................... 43
2.1.2 Đặc điểm quy trình sản xuất của Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa......44

Sơ đồ 2.1 Quy trình Công nghệ sản xuất.............................................................45
Sơ đồ 2.2 Quy trình chiết chai bia........................................................................47
Sơ đồ 2.3 Quy trình chiết lon bia..........................................................................49
2.1.3. Tổ chức bộ máy quản lý của Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa............51
Sơ đồ 2.4 Tổ chức bộ máy quản lý........................................................................53
Sơ đồ 2.5 Tổ chức bộ máy kế toán........................................................................59
Sơ đồ 2.6 Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chung.......................61
trên phần mềm kế toán Af.sys.5...........................................................................61
2.2. Thực trạng kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia
tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa..................................................................62
2.2.1. Phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần
Bia Thanh Hóa.................................................................................................62
2.2.2. Lập dự toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty cổ
phần Bia Thanh Hóa........................................................................................64
Bảng 2.2 Định mức NVL sản xuất bia chai năm 2017.........................................64
Bảng 2.3 Định mức NVL sản xuất bia hơi năm 2017..........................................65
Bảng 2.4 Định mức chi phí sản xuất chung.........................................................67
Bảng 2.6 Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp sản xuất bia chai...............69
Bảng 2.7 Dự toán chi phí nhân công trực tiếp.....................................................69
Bảng 2.8 Dự toán giá thành sản xuất sản phẩm năm 2017.................................71
2.2.3 Kế toán xác định chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm....................71
2.2.4 Phân tích thông tin chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phục vụ yêu
cầu quản lý........................................................................................................78
2.2.5 Lập báo cáo quản trị về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.........78
2.3. Đánh giá thực trạng kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa........................................................79
2.3.1. Ưu điểm..................................................................................................79
2.3.2. Nhược điểm và nguyên nhân.................................................................80
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2......................................................................................84
CHƯƠNG 3............................................................................................................ 85

MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ
SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM BIA TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
BIA THANH HÓA................................................................................................85
3.1. Định hướng phát triển của công ty và yêu cầu hoàn thiện kế toán quản
trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh
Hóa....................................................................................................................... 85


xii

3.1.1 Định hướng phát triển của công ty.........................................................85
3.1.2 Yêu cầu hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa................................................86
3.2. Giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa..................................................87
3.2.1 Hoàn thiện phân loại chi phí phục vụ yêu cầu quản trị doanh nghiệp. 87
Bảng 3.1 Phân loại chi phí sản xuất của Công ty CP Bia Thanh Hóa................89
theo cách ứng xử chi phí.......................................................................................89
3.2.2 Hoàn thiện định mức chi phí..................................................................91
Bảng 3.2 Định mức NVL hoàn chỉnh...................................................................91
Bảng 3.3 Định mức chi phí nhân công trực tiếp..................................................93
3.2.3 Hoàn thiện phân tích và cung cấp thông tin CPSX và giá thành sản
phẩm.................................................................................................................. 95
Bảng 3.4. Bảng phân tích biến động chi phí nguyên liệu....................................96
Bảng 3.5. Bảng phân tích biến động chi phí nhân công......................................96
Bảng 3.6. Bảng phân tích biến động chi phí sản xuất chung..............................97
3.2.4 Hoàn thiện tổ chức nhân sự kế toán thực hiện KTQT chi phí và giá
thành.................................................................................................................98
Sơ đồ 3.1. Mô hình tổ chức bộ máy kế toán theo kiểu kết hợp...........................98
3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp.....................................................................99

Về phía nhà nước...................................................................................................99
Về phía doanh nghiệp..........................................................................................100
3.4. Hạn chế của luận văn và vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu............101
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3....................................................................................102
KẾT LUẬN..........................................................................................................103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................104


1

PHẦN MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm gần đây nhu cầu tiêu thụ bia trong nước và thế giới tăng
cao. Bia là thức uống được sử dụng rộng rãi và được nghiên cứu sản xuất ở nhiều
nơi trên thế giới. Công nghiệp sản xuất bia đã trở thành một ngành công nghiệp
quan trọng góp phần giải quyết việc làm và phát triển kinh tế ở một số quốc gia.
Các doanh nghiệp sản xuất nói chung và doanh nghiệp sản xuất Bia nói riêng
muốn tồn tại và phát triển bền vững cần phải biết tự chủ về mọi mặt trong hoạt động
sản xuất kinh doanh từ việc đầu tư, sử dụng vốn, tổ chức sản xuất cho đến tiêu thụ
sản phẩm, phải biết tận dụng cơ hội, năng lực để lựa chọn cho mình một hướng đi
đúng đắn. Để đạt được điều đó, một trong những biện pháp là mỗi doanh nghiệp
đều không ngừng hạ giá thành và nâng cao chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, làm
sao để hạ giá thành nhưng vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm, tạo vị thế cạnh tranh,
đẩy mạnh tiêu thụ và đem lại lợi nhuận cho doanh nghiệp lại là một bài toán khó.
Do đó doanh nghiệp cần phải thực hiện tốt công tác quản trị chi phí sản xuất và giá
thành sản phẩm.
Là một trong những phần hành quan trọng của công tác kế toán, kế toán quản
trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm không chỉ có nhiệm vụ phản ánh chính
xác, kịp thời chi phí sản xuất; tính toán chính xác giá thành sản phẩm mà còn phải
tìm cách kiểm soát chặt chẽ các chi phí phát sinh ở từng bộ phận trong doanh

nghiệp. Có thể nói rằng giá thành sản phẩm là tấm gương phản chiếu toàn bộ các
biện pháp kinh tế tổ chức quản lý và kỹ thuật mà doanh nghiệp đã và đang thực hiện
trong quá trình sản xuất kinh doanh. Qua số liệu do kế toán chi phí - giá thành cung
cấp, các nhà quản trị doanh nghiệp có thể đưa ra các phương án thích hợp sản xuất
kinh doanh, xác định giá bán sản phẩm, đảm bảo sản xuất kinh doanh có hiệu quả.
Vì vậy, kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm luôn được xác
định là khâu trọng tâm của công tác kế toán trong doanh nghiệp sản xuất.
Qua quá trình tiếp cận và tìm hiểu tình hình kinh doanh thực tế tại Công ty
cổ phần Bia Thanh Hóa , tác giả nhận thấy công ty đã có hệ thống kế toán quản trị


2

nói chung cũng như kế toán quản trị chi phí sản xuất – giá thành nói riêng đang hoạt
động nhưng đơn giản, chưa hiệu quả, chưa cung cấp cho quản lý những thông tin
thiết thực để ra quyết định, vì vậy tác giả đã chọn đề tài: " Kế toán quản trị chi phí
sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty Cổ Phần Bia Thanh Hóa ” làm
đề tài luận văn thạc sỹ, với mong muốn đóng góp những nghiên cứu của mình để
hoàn thiện hệ thống kế toán quản trị chi phí chi phí của Công ty, nâng cao sức cạnh
tranh của công ty trên thị trường Bia – Rượu – Nước giải khát ngày càng khốc liệt.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành là công việc không thể thiếu
trong doanh nghiệp sản xuất kinh doanh và giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt chi
phí, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
Vì vậy, trong các nghiên cứu trước đây đã có một số tác giả nghiên cứu về
công tác kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp như: Luận án tiến sỹ của NCS
Đinh Thị Kim Xuyến (2014) “Công tác kế toán quản trị chi phí và giá thành tại
các doanh nghiệp viễn thông Việt Nam”- Học viện Tài chính. Trong luận án này đã
nêu lên được công tác kế toán quản trị tại các doanh nghiệp và đưa ra một số giải
pháp để hoàn thiện kế toán quản trị chi phí như: phân loại chi phí theo cách ứng xử,

lập dự toán linh hoạt, xác định lại đối tượng hạch toán chi phí sản xuất và hoàn
thiện phương pháp phân bổ chi phí sản xuất chung. Dù vậy trong luận văn này mới
chỉ tập trung vào một số doanh nghiệp viễn thông tiêu biểu, chưa thực sự đưa ra
những giải pháp hiệu quả thực sự đối với ngành viễn thông nói chung. Ngoài ra,
luận văn Thạc sỹ kinh tế của Vũ Thị Ngoan (2014): “Kế toán quản trị chi phí sản
xuất và giá thành tại các công ty sản xuất tủ điện trên địa bàn Hà Nội” đặt ra ứng
dụng kế toán quản trị chi phí tại các doanh nghiệp sản xuất tủ điện trên địa bàn Hà
Nội nên đã đưa ra giải pháp để hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại các doanh
nghiệp này. Trong luận văn này, tác giả chủ yếu đi vào những đặc trưng của doanh
nghiệp sản xuất tủ điện trên địa bàn khá lớn và có quy mô lẫn mức độ ứng dụng kế
toán quản trị khác nhau nên giải pháp đưa ra chưa thực sự phù hợp.
Luận văn thạc sĩ của Trần Minh Trang (2014) về “Kế toán quản trị chi phí sản


3

xuất và giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ phần Dệt sợi Đam San”. Trong luận văn
này, tác giả đã trình bày được các lý luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất và tính
giá thành sản phẩm trên cả hai phương diện kế toán tài chính và kế toán quản trị.
Đưa ra được những đề xuất cho việc vận dụng và hoàn thiện tốt hơn các quy định về
kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp thực tế tại công ty. Tuy
nhiên, những đề xuất này mang tính mang tính lý thuyết chung chung, chưa cụ thể.
Vì vậy gây khó khăn trong việc vận dụng vào thực tế của công ty.
Luận văn thạc sĩ “Kế toán quản trị chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm tại Công ty Cổ phần Xi măng La Hiên VVMI” của Hoàng Thị Hải Yến (2014)
đã trình bày chi tiết cơ sở lý luận về chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
trong các doanh nghiệp sản xuất, đã đề cập và có nhiều giải pháp cụ thể dưới góc độ
kế toán quản trị. Trong luận văn tác giả viết bao quát, đề cập đến nhiều khía cạnh
nên phần hoàn thiện mang nhiều ý nghĩa lý luận, chưa sát thực với đặc điểm doanh
nghiệp sản xuất xi măng.

Như vậy, đã có nhiều công trình nghiên cứu về kế toán quản trị chi phí sản
xuất và giá thành sản phẩm nhưng chưa có một đề tài nào nghiên cứu một cách
chuyên sâu về kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công
ty Cổ phần Bia Thanh Hóa. Vì vậy, có thể nói rằng đề tài “Kế toán quản trị chi phí
sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty Cổ phần bia Thanh Hóa” là một đề
tài không trùng lặp với các đề tài khác. Với đề tài này tác giả sẽ tiếp tục làm rõ
những vấn đề lý luận và thực tiễn về kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành
sản phẩm bia dưới cả hai góc độ kế toán tài chính và kế toán quản trị, từ đó tìm ra
nội dung, giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành
sản phẩm bia tại Công ty Cổ phần bia Thanh Hóa.
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
- Về lý luận: Khái quát, hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về kế toán
quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất.
- Về thực tiễn: Nghiên cứu kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa. Từ đó xác định rõ ưu điểm, tồn tại


4

cùng các nguyên nhân của những tồn tại trong kế toán quản trị chi phí sản xuất và
giá thành sản phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa.
Xác định nguyên tắc và các giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản
xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa.
4. Câu hỏi nghiên cứu
Để đạt mục tiêu nghiên cứu trên, luận văn thực hiện phải trả lời các câu hỏi:
Câu hỏi 1: Kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong các
doanh nghiệp sản xuất bao gồm những nội dung gì?
Câu hỏi 2: Đặc điểm sản xuất kinh doanh của Công ty cổ phần bia Thanh Hóa
có tác động đến kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành tại công ty như thế
nào?

Câu hỏi 3: Các nội dung kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại Công ty Cổ phần bia Thanh Hóa được thực hiện như thế nào và cần
làm gì để có thể cung cấp thông tin hữu ích cho nhà quản trị và nâng cao hiệu quả
hoạt động của công ty?
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu: Kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa.
* Phạm vi nghiên cứu:
- Về nội dung: Đề tài nghiên cứu kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành
sản phẩm bia trên góc độ kế toán quản trị; không nghiên cứu kế toán quản trị chi phí
ngoài sản xuất.
- Về thời gian: Luận văn nghiên cứu dựa trên với số liệu thực tế các năm tài
chính 2014, 2015, 2016.
- Về không gian: Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa.
6. Phương pháp nghiên cứu
Xuất phát từ mục tiêu nghiên cứu của luận văn, tác giả sử dụng phương pháp
nghiên cứu định tính gồm tổng hợp, so sánh, điều tra, khảo sát,...trong nghiên cứu
các vấn đề lý luận và thực tiễn.


5



Phương pháp thu thập dữ liệu

Dữ liệu thứ cấp: Được thu thập từ sách báo, các tạp chí, các luận văn luận án,
Internet, các số liệu được thu thập từ các tài liệu các phòng như tổ chức hành chính,
phòng kế toán và phân xưởng sản xuất...
Để thực hiện phương pháp này, tác giả tiến hành sưu tầm, tìm kiếm các thông

tin, tài liệu liên quan đến tổ chức công tác kế toán quản trị nói chung và kế toán
quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm nói riêng, từ đó tiến hành phân tích
đối chiếu so sánh và đưa ra các kết luận.
Dữ liệu sơ cấp: Được thu thập thông qua phỏng vấn, quan sát thực tế.
Để thực hiện phương pháp phỏng vấn: trước hết tác giả lên kế hoạch phỏng
vấn (mục đích phỏng vấn, xác định thời gian địa điểm, xác định đối tượng phỏng
vấn, phương pháp và nội dung phỏng vấn). Với mỗi đối tượng được phỏng vấn khác
nhau như giám đốc, kế toán trưởng hay nhân viên các phòng ban tác giả sẽ có
những nội dung phỏng vấn khác nhau: cụ thể là những câu hỏi đã được chuẩn bị
trước phục vụ cho quá trình nghiên cứu của để tài. Quy trình phỏng vấn có thể là
gặp trực tiếp cũng có thể thông qua gọi điện thoại, hoặc gửi câu hỏi qua mail cho
đối tượng được phỏng vấn. Kết quả thu được từ cuộc phỏng vấn được tác giả lưu trữ
bằng các phương tiện như: giấy, bút, máy ghi âm...
Để thực hiện phương pháp quan sát thực tế: tác giả tiến hành tiếp cận với các
thông tin số liệu từ các phòng ban, đặc biệt là phòng kế toán của công ty. Nhưng do
phần lớn các số liệu đề là các số liệu không có tính chất công khai, đặc biệt là các số
liệu liên quan đến kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm nên việc
thu thập được các số liệu và được công khai các số liệu tương đối hạn chế.
Tất cả các thông tin thu thập được thông qua các phương pháp nêu trên đều
được chuyển qua khâu phân tích và xử lý dữ liệu.


Phương pháp xử lý, phân tích dữ liệu

Phương pháp xử lý dữ liệu: sau khi xử lý các dữ liệu thô, sẽ tiến hành sắp xếp
theo các chỉ tiêu khác nhau phục vụ theo hướng nghiên cứu của tác giả. Các số liệu
chủ yếu được xử lý qua phần mềm Excel.


6

Tất cả các thông tin thu thập được thông qua phỏng vấn và điều tra, qua việc
sưu tầm trên các sách báo, tạp chí, qua Internet,...được lựa chọn, phân loại, sắp xếp
một cách có hệ thống theo trình tự nội dung nghiên cứu. Những thông tin này sẽ
làm cơ cở cho việc tổng hợp, phân tích, nhận xét, đánh giá thực trạng kế toán quản
trị chi phí nói chung và kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành nói riêng.
Phương pháp thống kê: phương pháp này được sử dụng để tập hợp số liệu
theo các chỉ tiêu, trên cơ sở đó tính ra các số tương đối, số lượng, cơ cấu,...dựa vào
các số liệu thống kê tiến hành mô tả, phân tích để đưa ra các cách đánh giá chung.
Phương pháp so sánh: so sánh chỉ tiêu qua các thời kỳ, tình hình tăng giảm
như thế nào cả về số tuyệt đối và tương đối. So sánh giữa cơ sở lý luận về kế toán
chi phí sản xuất, giá thành theo quy định của Luật, chuẩn mực chế độ kế toán với
thực hiện công tác kế toán này tại công ty.
Phương pháp chuyên gia: tham khảo ý kiến của các chuyên gia, nhà quản trị,
các thầy cô là giảng viên có chuyên môn về kế toán trong các trường đại học, cao
đẳng.
7. Ý nghĩa và đóng góp của đề tài
Luận văn đóng góp trên 3 mặt sau:
Về lý luận: Luận văn hệ thống hóa và làm sáng tỏ hơn lý luận về kế toán quản
trị chi phí sản xuất và giá thành trong doanh nghiệp sản xuất.
Về thực tiễn: Luận văn khảo sát và phân tích thực trạng kế toán quản trị chi
phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa.
Về tính ứng dụng: Luận văn đưa ra một số đề xuất nhằm hoàn thiện kế toán
quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty Cổ phần bia Thanh
Hóa. Kết quả nghiên cứu đề tài có thể dùng tham khảo cho các doanh nghiệp sản
xuất bia khác.
8. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được chia
thành ba chương:
Chương 1: Lý luận cơ bản về kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành

7

trong doanh nghiệp sản xuất.
Chương 2: Thực trạng kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản
phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa.
Chương 3: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản
xuất và giá thành sản phẩm bia tại Công ty cổ phần Bia Thanh Hóa.


8

CHƯƠNG 1
LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ
THÀNH TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT
1.1. Những vấn đề chung về kế toán quản trị trong doanh nghiệp
1.1.1. Khái niệm, bản chất kế toán quản trị
1.1.1.1. Khái niệm về kế toán quản trị
Trong nền kinh tế thị trường, nguyên nhân hình thành và phát triển của kế toán
quản trị là do sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp, tập đoàn, quốc gia của tổng thể
nền kinh tế. Nhưng trong các doanh nghiệp nói chung, kế toán quản trị là một bộ
phận cấu thành của hệ thống thông tin kế toán. Thông tin kế toán quản trị với chức
năng cơ bản là công cụ hữu hiệu để các cấp lãnh đạo đưa ra quyết định điều hành
mọi hoạt động nhằm hướng tới các mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận. Việc nghiên cứu
kế toán quản trị được xem xét từ nhiều quan điểm và góc độ khác nhau
Theo Robert S.Kaplan, "Kế toán quản trị là một bộ phận của hệ thống thông
tin quản trị trong các tổ chức mà nhà quản trị dựa vào đó để hoạch định và kiểm
soát các hoạt động của tổ chức". (Giáo trình Kế toán quản trị - Nguyễn Ngọc
Quang)

Như vậy theo quan điểm này, kế toán quản trị là công cụ gắn liền với hoạt
động quản trị của tổ chức. Nó có vai trò quan trọng cho các tổ chức xây dựng các
dự toán, hoạch định các chính sách và kiểm soát mọi hoạt động của tổ chức.
Theo Hiệp hội kế toán viên hợp chủng quốc Hoa Kỳ "Kế toán quản trị là quy
trình định dạng, đo lường, tổng hợp, phân tích, truyền đạt các thông tin tài chính và
phi tài chính cho các nhà quản trị để điều hành các hoạt động kinh doanh nhằm
nâng cao hiệu quả sử dụng vốn". (Giáo trình Kế toán quản trị - Nguyễn Ngọc
Quang)
Theo Luật kế toán Việt Nam được ban hành và sửa đổi năm 2015 tại chương
1, điều 3, mục 10 thì “Kế toán quản trị là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp
thông tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính


9

trong nội bộ đơn vị kế toán."
Từ những phân tích trên, có thể hiểu khái quát về kế toán quản trị như sau:
Kế toán quản trị là khoa học thu nhận xử lý và cung cấp thông tin về hoạt
động sản xuất kinh doanh một cách cụ thể phục vụ cho các nhà quản trị trong việc
lập kế hoạch, điều hành, tổ chức thực hiện kế hoạch và quản lý kinh tế tài chính
trong nội bộ doanh nghiệp.
1.1.1.2. Bản chất của kế toán quản trị
Từ khái niệm của kế toán quản trị đã phân tích ở trên, có thể khái quát bản
chất của kế toán quản trị như sau:
Thứ nhất: Kế toán quản trị không chỉ thu nhận, xử lý và cung cấp các thông
tin về nghiệp vụ kinh tế thực sự phát sinh và đã thực sự hoàn thành mà còn xử lý và
cung cấp thông tin có tính chất dự báo phục vụ cho việc ra quyết định quản lý. Để
có được thông tin này, kế toán quản trị phải sử dụng các phương pháp khoa học để
xử lý và phân tích chung một cách linh hoạt, phù hợp với nhu cầu thông tin của nhà
quản trị. Hệ thống hóa thông tin theo một trình tự dễ hiểu và giải trình quá trình

phân tích theo các chỉ tiêu cụ thể, phục vụ cho công tác quản trị doanh nghiệp.
Thứ hai: Kế toán quản trị cung cấp những thông tin về hoạt động kinh tế tài
chính trong phạm vi yêu cầu quản lý nội bộ của một doanh nghiệp. Những thông tin
đó chỉ có ý nghĩa đối với những nhà điều hành, quản trị doanh nghiệp, không có ý
nghĩa với các đối tượng bên ngoài. Vì vậy, kế toán quản trị là loại kế toán dành cho
các nhà quản trị các cấp trong nội bộ doanh nghiệp.
Thứ ba: Kế toán quản trị là một bộ phận của công tác kế toán nói chung, thực
hiện chức năng quan trọng không thể thiếu đối với công tác quản lý nội bộ của
doanh nghiệp.
1.1.2. Vai trò của kế toán quản trị với chức năng quản lý
Xã hội ngày phát triển, hoạt động sản xuất kinh doanh ngày càng được mở
rộng, ngày càng đa dạng, phức tạp, thông tin ngày càng trở nên bức thiết và quan
trọng. Thông tin kế toán không những cần thiết cho những người ra quyết định quản
lý ở bên trong doanh nghiệp mà còn cho tất cả những người ở bên ngoài doanh


10

nghiệp như cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức, cá nhân có quan hệ kinh tế với
doanh nghiệp...
Do vậy, kế toán được chia thành kế toán tài chính và kế toán quản trị. Khác
với các thông tin của kế toán tài chính chủ yếu phục vụ cho các đối tượng bên ngoài
doanh nghiệp. Kế toán quản trị cung cấp thông tin nhằm thỏa mãn nhu cầu của nhà
quản trị, là những người mà các quyết định và hành động của họ ảnh hưởng trực
tiếp đến sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp. Nếu thông tin không đầy đủ,
các nhà quản trị sẽ gặp khó khăn trong việc quản lý, điều hành doanh nghiệp. Nếu
thông tin không chính xác, các nhà quản trị có thể đưa ra những quyết định sai lầm,
ảnh hưởng đến quá trình sinh lợi của doanh nghiệp. Nếu thông tin không đáp ứng
kịp thời thì các vấn đề tồn tại không được giải quyết và có thể mất cơ hội trong kinh
doanh.

Kế toán quản trị thể hiện vai trò của mình trong việc cung cấp và xử lý những
thông tin về chi phí cho các nhà quản trị doanh nghiệp trong việc điều hành và ra
quyết định. Cụ thể, vai trò của kế toán quản trị thể hiện ở các mặt sau:
Hoạch định: Với các thông tin dự toán, kế toán quản trị chi phí giúp các nhà
quản trị DN thực hiện chức năng hoạt định. KTQT tiến hành cụ thể hóa các kế
hoạch hoạt động của doanh nghiệp thành các dự toán kinh doanh, cung cấp thông
tin ước tính cho các hàng hóa, dịch vụ hoặc các đối tượng chi phí khác theo yêu cầu
của nhà quản lý nhằm giúp họ ra quyết định quan trọng về sản phẩm, hàng hóa lựa
chọn, cơ cấu mặt hàng hay phân bổ hợp lý các nguồn lực của doanh nghiệp. Có thể
kể đến các dự toán điển hình mà kế toán quản trị cung cấp cho các nhà quản trị DN
như: dự toán về tiền lương nhân viên, dự toán chi phí NVL trực tiếp, dự toán về chi
phí sản xuất chung...
Tổ chức thực hiện: Với các thông tin kế toán quản trị chi phí ở dạng thông tin
dự toán, thông tin thực hiện, thông tin đã phân tích...nhà quản trị dễ dàng tổ chức
thực hiện việc sắp xếp, bố trí các công việc, giao quyền hạn và phân phối nguồn lực
để đạt hiệu quả cao nhất.
Kiểm tra, đánh giá: Cùng với thông tin về dự toán, kế toán quản trị còn cung


11

cấp thông tin thực hiện nhằm giúp các nhà quản trị doanh nghiệp kiểm tra, đánh giá
việc thực hiện kế hoạch và so sánh việc thực hiện với mục tiêu, với các công việc
khác...Các thông tin về quá khứ của kế toán quản trị không chỉ là cơ sở để lập dự
toán mà còn là số liệu gốc quan trọng giúp ích cho nhà quản lý phân tích, so sánh,
đánh giá nhằm kiểm soát để nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực của doanh
nghiệp. Thông tin thực hiện kế toán quản trị cung cấp ở cả dạng thông tin tức thời
và thông tin thống kê. Ngoài ra, các báo cáo định kỳ của kế toán quản trị còn giúp
so sánh kết quả thực tế với mục tiêu dự kiến về chi phí, doanh thu và lợi nhuận của
doanh nghiệp. Đây là cơ sở cho việc đánh giá hoạt động quản lý của từng trung tâm

trách nhiệm trong doanh nghiệp.
Ra quyết định: Các nhà quản trị doanh nghiệp luôn phải đối mặt với những
biến động của thị trường cũng như trong nội bộ doanh nghiệp. Để đưa ra quyết định
đối với sự thay đổi, nhà quản trị cần nhiều thông tin khác nhau, tuy nhiên hiện
tượng “nhiễu” thông tin luôn xảy ra và nhà quản trị phải nhận diện được thông tin
phù hợp với việc ra quyết định của mình. Trong các thông tin phù hợp đó, thông tin
kế toán quản trị đóng vai trò nền tảng. Với mỗi quyết định, nhà quản trị cần có
thông tin kế toán quản trị ở mọi dạng khác nhau, vì thế kế toán phải phân tích thông
tin theo từng yêu cầu của nhà quản trị. Có thể kể đến những ứng dụng trong phân
tích thông tin của kế toán quản trị như xác định giá bán sản phẩm, xây dựng chiến
lược hay đánh giá hiệu quả của các bộ phận.
Như vậy, trong công tác quản lý doanh nghiệp kế toán quản trị có những vai
trò sau:
- Cung cấp thông tin để lập kế hoạch hoạt động.
- Cung cấp thông tin để nhà quản trị thực hiện tốt chức năng tổ chức, điều
hành hoạt động
- Cung cấp thông tin để nhà quản trị thực hiện tốt chức năng kiểm tra và đánh giá
1.1.3. Nội dung của kế toán quản trị trong doanh nghiệp sản xuất
Xuất phát từ những đặc thù về cung cấp thông tin như đối tượng sử dụng
thông tin mà KTQT bao hàm rất nhiều nội dung và nó được phản ánh một cách chi