Bài giảng Quản lý học: Bài 2 - PGS.TS.Phan Kim Chiến

uận của tập
thể, xã hội.


GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
•

•

•

•

v1.0

Quyết định điều chỉnh giá 350 dịch vụ y tế nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng các
dịch vụ y tế.
Phạm vi ảnh hưởng của quyết định là rất rộng, liên quan đến đông đảo người dân,
trong đó có nhóm người dân có thu nhập cao, nhóm người dân có thu nhập thấp. Có
thể nhóm có thu nhập cao sẽ ủng hộ, nhưng nhóm thu nhập thấp sẽ không ủng hộ vì
vượt quá khả năng chi trả của họ.
Giá dịch vụ y tế phải được xây dựng trên cơ sở khoa học, bù đắp được chi phí,
nhưng cũng phải phù hợp với điều kiện người dân. Nếu giá mới quá thấp thì không
bù đắp đủ chi phí cho các cơ sở khám chữa bệnh; nếu giá mới quá cao thì không
phù hợp với điều kiện của người dân.
Quyết định điều chỉnh giá 350 dịch vụ y tế này phải thống nhất với các quy định
trước đây của Chính phủ, Bộ y tế.


GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
•

•

•

•

v1.0

Các phương án điều chỉnh: điều chỉnh giá 350 dịch vụ y tế theo cùng 1 tỷ lệ/hay điều
chỉnh theo từng loại khác nhau/…
Các tiêu chí đánh giá đối với từng phương án điều chỉnh là gì? VD: cải thiện chất
lượng dịch vụ, phù hợp với thu nhập của người dân, được người dân ủng hộ
Quyết định này có sự đồng thuận của xã hội, cần sự ủng hộ của các cơ quan chức
năng khác. Làm thế nào để có được sự đồng thuận, sự ủng hộ
Phương án tối ưu là gì?


CÂU HỎI MỞ
Lấy một ví dụ về quyết định quản lý nhà nước, của tổ chức và quyết định của
doanh nghiệp?
Trả lời:
•

•
•

v1.0

Quyết định tăng lương cơ bản từ 950,000 lên 1,050,000 đồng/tháng; Quyết định

giảm thuế TNDN từ 25% xuống 22%.
Quyết định Đại học KTQD lắp đặt máy chiếu, micro ở tất cả các giảng đường.
Quyết định của công ty Telcom thực hiện đánh giá nhân viên và chuyển từ trả lương
theo thời gian sang trả lương theo hiệu quả làm việc.


CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
•

Một quyết định quản lý không cần đáp ứng được yêu cầu:

A.

Tính hợp pháp

B.

Tính khoa học và tối ưu

C.

Tính hệ thống

D.

Tính đa mục tiêu

•.

Trả lời: Đáp án đúng: D

•.

Giải thích: Một quyết định quản lý có hiệu lực và hiệu quả cao cần phải đáp
ứng được các yêu cầu: Tính hợp pháp; Tính khoa học; Tính hệ thống; Tính
tối ưu; Tính linh hoạt; Tính cô đọng, dễ hiểu; Tính thời gian, có chủ thể chịu
trách nhiệm. Quyết định càng đa mục tiêu thì càng không tối ưu.

v1.0


CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
•

Theo quy trình quyết định quản lý, tiếp sau bước xây dựng các phương án quyết
định là:

•

a)

Phân tích vấn đề

b)

Tổ chức thực hiện quyết định

c)

Đánh giá và lựa chọn phương án tốt nhất

d)

Không có đáp án nào đúng

Trả lời: Đáp án đúng: c). Giải thích: Quy trình quyết định quản lý bao gồm các bước:
1) Phân tích vấn đề
2) Xây dựng các phương án quyết định
3) Đánh giá và lựa chọn phương án tốt nhất
4)Tổ chức thực hiện quyết định

v1.0


CÂU HỎI TỰ LUẬN
Áp dụng phương pháp cây vấn đề để phân tích vấn đề trong quá trình ra một quyết
định quản lý mà bạn quan tâm.
Trả lời:
Ví dụ cây vấn đề của việc túi nilon thải ra môi trường.

v1.0


Hiện tượng
Làm ảnh hưởng đến
người dân

Khách du lịch giảm do ô
nhiễm môi trường

Gây ô nhiễm

v1.0

Làm chết hại động
vật dưới nước

Rủi ro về sức khỏe
người dân gia tăng

Gây tắc nghẽn các hệ
thống xử lý nước đô thị

Túi ni-lông được thải ra môi
trường

Vấn đề

Nguyên nhân cốt lõi

Tăng các bệnh lây qua
nước

Người dân sử dụng túi ni-lông
ngày càng gia tăng

Xả rác và tiêu hủy túi ni-lông
của người dân không đúng cách

Hệ thống tiêu hủy/xử lý túi nilông kém

Giá túi ni-lông thấp

Túi ni-lông ít có giá trị tái sử
dụng

Quy trình và hệ thống tiêu hủy
của các công ty xử lý rác kém

Tâm lý cho rằng túi ni-lông là
miễn phí - mặc dù đã được tính
vào trong giá bán các sản phẩm
tiêu dùng

Ít có nguy cơ bị xử phạt về việc
xả rác/túi ni-lông bừa bãi
Người dân chưa hiểu những
nguy hại của rác thải bừa bãi
Không đủ thùng đựng rác tại
các điểm du lịch và trên đường
phố


CÂU HỎI THƯỜNG GẶP
1.

Quyết định quản lý là gì và những đặc điểm của quyết định quản lý?
Trả lời:
Ø

Quyết định quản lý là kết quả của quá trình ra quyết định, là phương án hợp lý
nhất trong các phương án có thể, để xử lý vấn đề theo mục tiêu và những điều
kiện, môi trường của hệ thống trong hiện tại và tương lai.

Ø

Quyết định quản lý có bốn đặc điểm căn bản: (1) là sản phẩm của hoạt động
quản lý; (2) chủ thể ra quyết định là những cá nhân hay tập thể có quyền hạn;
(3) Phạm vi tác động của quyết định rộng, thường nhiều nguời, thậm chí cả
quốc gia 4) liên quan chặt chẽ với hoạt động thu thập và xử lý thông tin.

2. Căn cứ ra quyết định quản lý?
Trả lời: Các căn cứ ra quyết định quản lý bao gồm:

v1.0

Ø

Hệ thống mục tiêu;

Ø

Hệ thống pháp luật và thông lệ;

Ø

Hiệu quả của quyết định;

Ø

Các nguồn lực có thể huy động;

Ø

Môi trường quyết định.


3. Thế nào là một quyết định hợp lý?
Trả lời: Một quyết định hợp lý là quyết định đảm bảo các yêu cầu: tính hợp pháp;
tính khoa học; tính thống nhất; tính tối ưu; tính cô đọng, dễ hiểu; tính linh hoạt; tính cụ
thể về thời gian và tính trách nhiệm.
4. Trình bày các bước của quá trình quyết định.
Trả lời: Quá trình quyết định gồm bốn bước cơ bản: phân tích vấn đề; xây dựng các
phương án; lựa chọn phương án tốt nhất; tổ chức thực hiện quyết định. Mỗi bước cơ
bản bao gồm nhiều công việc cụ thể khác nhau cần được thực hiện.
5. Phương pháp chuyên gia trong ra quyết định là gì, có những phương pháp cụ thể
nào?
Trả lời:

v1.0

Ø

Phương pháp chuyên gia sử dụng trong quá trình quyết định là phương pháp
dựa trên các ý kiến chuyên gia để thực hiện các bước của quá trình quyết định.

Ø

Các phương pháp cụ thể: Phương pháp phỏng vấn, phương pháp hội thảo,
phương pháp tấn công não, phương pháp Coturn, phương pháp đối chiếu,

phương pháp Delphi, phương pháp 6 chiếc mũ tư duy.


THUẬT NGỮ
•

Quyết định quản lý

Quyết định quản lý là phương án hợp lý nhất trong các phương án có thể để xử lý
vấn đề theo mục tiêu và những điều kiện, môi trường của hệ thống trong hiện tại và
tương lai.
•

Quyết định tập thể

Quyết định tập thể là quyết định do tập thể có thẩm quyền đưa ra, trên cơ sở biểu
quyết.
•

Quyết định cá nhân
Quyết định cá nhân là quyết định do một người đưa ra trong phạm vi thẩm quyền.

•

Quy trình quyết định quản lý

Quy trình quyết định quản lý là trình tự thực hiện các hoạt động nhằm đưa ra và
thực hiện quyết định.
•

Hiệu quả của quyết định quản lý
Hiệu quả của quyết định là lợi ích mang lại cho hệ thống khi thực hiện quyết định.

v1.0


THUẬT NGỮ
•

Hiệu lực của quyết định quản lý

Là khả năng tác động lên đối tượng quản lý và khả năng yêu cầu đối tượng phải
thực hiện quyết định quản lý.
•

Phương án quyết định

Phương án quyết định là cách thức can thiệp của chủ thể quản lý nhằm giải quyết
vấn đề quyết định, là tổng thể các mục tiêu và các phương thức thực hiện mục tiêu.

v1.0