Bài giảng Kinh tế vi mô: Chương 6 - Thị trường độc quyền hoàn hảo

9/11/2016

Bài 6

ĐẶC ĐIỂM CỦA THỊ TRƯỜNG ĐỘC
QUYỀN HOÀN TOÀN

NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN ĐỘC QUYỀN

• Chỉ có 1 ngƣời bán duy nhất và rất nhiều
ngƣời mua
• Sản phẩm của nhà độc quyền không có
sản phẩm thay thế.
• Sản phẩm là duy nhất
• Trong thị trƣờng độc quyền, lối xâm nhập
vào ngành là rất khó khăn, do các rào cản

• Nguồn lực độc quyền – do kiểm soát đƣợc
yếu tố đầu vào, giảm chi phí, dẫn đến hạ
giá bán, loại bỏ đối thủ và trở thành ngƣời
bán duy nhất.
• Rào cản pháp lý hay độc quyền do Chính
phủ tạo ra.

DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN HOÀN
TOÀN

ĐƯỜNG DOANH THU BIÊN VÀ
ĐƯỜNG CẦU

• Đƣờng cầu của doanh nghiệp cũng chính

là đƣờng cầu thị trƣờng.
• Đƣờng doanh thu biên (MR) có xu hƣớng
nhƣ đƣờng cầu và nằm bên dƣới đƣờng
cầu

– Bằng phát minh sáng chế (bản quyền)
– Qui định của Chính phủ đối với một số ngành

P = bQ + a

a>0;b<0

 TR = bQ2 + aQ

P

 MR = 2bQ + a
D
Q/2

MR

Q

1


9/11/2016

TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN

• Hàm lợi nhuận
HÀNH VI CỦA DOANH NGHIỆP ĐỘC
QUYỀN HOÀN TOÀN
TRONG NGẮN HẠN

  TR (Q )  TC (Q )

• Tối đa hóa lợi nhuận
d dTR dTC


0
dQ dQ
dQ

 MR  MC

PHƢƠNG PHÁP HÌNH HỌC
  S CPNM

P
C

MC

N

AC

DOANH NGHIỆP CÓ NHIỀU CƠ SỞ SẢN

XUẤT
• Đƣờng chi phí biên chung của doanh
nghiệp đƣợc hình thành bằng cách cộng
theo sản lƣợng của từng cơ sở

M
D
Q

MR

DOANH NGHIỆP CÓ NHIỀU CƠ SỞ SẢN
XUẤT
• Nguyên lý lựa chọn
MC1  MC 2    MC n  MCT

• Điều kiện tối đa hóa lợi nhuận
Q1  Q2  QT
MCT  MR

TỐI ĐA HÓA SẢN LƯỢNG
• Doanh nghiệp muốn tối đa hóa sản lƣợng
bán ra với mục đích quảng bá rộng rãi sản
phẩm trên thị trƣờng mà không bị lỗ
Q  Maximum

P  AC

hoặc TR  TC

2


9/11/2016

ĐẠT TỶ SUẤT LỢI NHUẬN THEO ĐỊNH
MỨC

TỐI ĐA HÓA DOANH THU
• Doanh nghiệp muốn tối đa hóa doanh thu
với mục đích thu hồi vốn càng nhiều càng
tốt
dTR
 0  MR
dQ

TRmax khi

• Tỷ suất lợi nhuận là tỷ lệ giữa lợi nhuận và
tổng chi phí tính theo phần trăm
k


TC

100%

• Điều kiện:
P  (1  k ) AC

Hoặc
TR  (1  k )TC

CÂN BẰNG DÀI HẠN

BÀI TẬP

– Sản lƣợng và giá sản phẩm để DN đạt tối đa
hóa lợi nhuận, lợi nhuận của DN khi đó?
– Giả định DN muốn đạt tỷ suất lợi nhuận là
300%, xác định sản lƣợng, giá và lợi nhuận
của doanh nghiệp.

Quy mô tối ưu

LMC  LACmin  MR

LMC
SMC
LAC
SAC

N

• Hàm cầu thị trƣờng sản phẩm X là: P =
2600 – 10Q và chỉ có công ty A độc quyền
sản xuất sản phẩm này với tổng chi phí:
TC= 50.000 + 100Q+2,5Q2
• Xác định:

P

C

M
Q

CÂN BẰNG DÀI HẠN

D
MR

CÂN BẰNG DÀI HẠN

Quy mô sản xuất nhỏ hơn quy mô tối ưu
SAC  LAC

Quy mô sản xuất lớn hơn quy mô tối ưu

SMC  LMC  MR

SAC  LAC

LMC
P

C

N
M

SMC

LAC

P

N
SMC

SAC

MR

LAC

SAC
C

Q

SMC  LMC  MR
LMC

M
Q

D
MR

3


9/11/2016

KỸ THUẬT HÌNH THÀNH GIÁ ĐỘC
QUYỀN (PHÂN BIỆT GIÁ)
• Đặt các mức giá khác nhau cho những
đơn vị khác nhau của cùng một loại sản
phẩm (phân biệt giá cấp 1)
• Đặt các mức giá khác nhau cho các số
lƣợng khác nhau của cùng một loại sản
phẩm (phân biệt giá cấp 2)
• Đặt các mức giá khác nhau cho những
ngƣời tiêu dùng khác nhau (phân biệt giá
cấp 3).

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ VÀ ĐIỀU TIẾT ĐỐI
VỚI DOANH NGHIỆP ĐỘC QUYỀN
• Qui định giá tối đa
• Thuế
• Luật chống độc quyền

Một hãng độc quyền hoàn toàn có hàm cầu
về sản phẩm là : P = -Q + 186.
Định phí của hãng là 2400.
Biến phí trung bình là: Q/10 + 10
Giá và sản lƣợng tối đa hoá lợi nhuận?

Nếu chính phủ đánh thuế 11 đvt/sp thì giá

và sản lƣợng của hãng là bao nhiêu? Phần
thuế mà ngƣời mua và ngƣời bán chịu tính
cho mỗi đơn vị sản phẩm?

4