sáng kiến kinh nghiệm đạt loại A" Dạy và học từ vựng ở trường THCS như thế nào để đạt hiệu quả

* Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2009-2010 *
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM NĂM 2009-2010
Tên đề tài:
DẠY VÀ HỌC TỪ VỰNG MÔN ANH VĂN Ở TRƯỜNG THCS
NHƯ THẾ NÀO ĐỂ ĐẠT HIỆU QUẢ
Họ và tên giáo viên: Nguyễn Thị Tuyết Anh
Chức vụ : Giáo viên
Đơn vị : Trường THCS Thạnh Đông B
1. PHẦN MỞ ĐẦU :
1.1 Lý do chọn đề tài :
Nhận thức tầm quan trọng của đổi mới phương pháp dạy học đối với việc
nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo lớp công dân Việt Nam trong xã hội
hiện đại. Thực hiện chủ trương đổi mới phương pháp giảng dạy của ngành,
trường THCS Thạnh Đông B đang thực hiện chủ trương cải tiến phương pháp
dạy học ở tất cả các môn học.
Tôi cũng xin mạnh dạn đưa ra những suy nghĩ và hiểu biết của mình về
cách dạy và học từ vựng môn Anh văn ở trường THCS như thế nào để đạt hiệu
quả cao đối với một ngôi trường còn nhiều khó khăn.
Trong thời đại ngày nay, thời đại bùng nổ khoa học kỹ thuật và thông tin thì
việc học Ngoại Ngữ để giao tiếp với các nước khác trên thế giới là một điều hết
sức cần thiết, Ngoại ngữ là một môn học tương đối khó đối với học sinh, đòi hỏi
học sinh phải có lòng say mê học bộ môn, yêu thích Tiếng Anh, có hứng thú học
Tiếng Anh.
Trước đây mục tiêu chủ yếu của việc dạy và học ngoại ngữ là đọc hiểu để
phục vụ nghiên cứu văn học, khoa học kỹ thuật. Ngày nay nhằm phục vụ chính
 Nguyễn Thị Tuyết Anh – THCS Thạnh Đông B – Tân Hiệp
Trang 1
* Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2009-2010 *
sách mở cửa, đổi mới, hòa nhập với khu vực và thế giới, mục tiêu của việc dạy
học ngoại ngữ là giao tiếp. Mà vấn đề quan trọng nhất của giao tiếp là phải có
vốn từ, phải nắm được các kiến thức cơ bản. Có kĩ năng sủ dụng Tiếng Anh như

một công cụ giao tiếp.
Học và thực hành ngoại ngữ được đánh giá có hiệu quả cao khi người học
thể hiện giao tiếp tốt. Việc thực hiện giao tiếp đó phụ thuộc vào nhiều yếu tố
trong quá trình học ngoại ngữ đó là thực hành các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết
một cách hoàn thiện. Để hoàn thiện các kỹ năng, người học nhất thiết phải nắm
chắc ngữ pháp của ngoại ngữ đó, nhất là giao tiếp với người bản xứ. Như vậy
giáo viên và học sinh phải xác định được rằng việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ
trong ngoại ngữ được đặt ra hết sức quan trọng, nhưng vốn từ còn quan trọng
hơn nhiều. Giao tiếp có hiệu quả nếu ngôn từ, chất giọng, âm tiết của từ vựng
chính xác, thu hút được người nghe, hiểu được nội dung câu chuyện, hoặc chủ
đề được nói tới. Liên quan chặt chẽ đến việc phát âm từ chính xác đó là dấu
nhấn của từ, âm tận cùng của từ, nhiều phụ âm đi liền nhau trong một âm tiết.
Còn nữa, từ vựng dùng trong câu phải hợp với ngữ cảnh, do đó nó đòi hỏi học
sinh có những hiểu biết về văn hóa,tập tục, truyền thống của đất nước đó. Người
giao tiếp sẽ có nhiều bất lợi khi dùng từ sai ngữ nghĩa, ngữ cảnh có tể dẫn đến
những hiểu lầm đáng tiếc. Ngược lại người giao tiếp sẽ thành công nếu họ dùng
từ chính xác, thậm chí từ được dùng mang tính chất hoa mỹ, được trau chuốt
đúng ngữ cảnh và làm hài lòng người nghe sẽ có tác động mạnh mẽ đến tư
tưởng tình cảm với đối tượng mà mình giao tiếp.
Vậy làm thế nào để người học học tốt từ vựng, phát âm chuẩn, sử dụng từ
vựng chính xác về ngữ cảnh và ngữ nghĩa. Đó chính là vấn đề trăn trở cho tất cả
những ai đang dạy và học ngoại ngữ nói chung, môn Tiếng Anh nói riêng. Đẻ
thực hiện những vấn đề nêu trên, trong phạm vi của đề tài tôi xin được trình bày
việc dạy-học môn Anh văn ở trường THCS như thế nào để đạt hiệu quả cao?.
Nghiên cứu và xây dựng đề tài này với mục đích nâng cao tay nghề cho bản thân
và chia sẻ kinh nghiệm cùng các đồng nghiệp, giúp cho chất lượng giáo dục nhà
trường ngày một tốt hơn.
 Nguyễn Thị Tuyết Anh – THCS Thạnh Đông B – Tân Hiệp
Trang 2
* Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2009-2010 *

1.2. Lịch sử vấn đề:
Qua nhiều năm công tác tôi nhận thấy hầu hết các em học sinh rất sợ học từ
mới. Do đó khi học từ mới các em thường học một cách hoa loa cho xong.
Chính vì lẽ đó khi học từ các em thường phải đối mặt với những khó khăn sau:
- Không xác định được từ loại
- Có quá nhiều từ viết giống nhau nhưng mang nghĩa khác nhau
- Chưa có sáng tạo khi học từ
- Một bài có quá nhiều từ mới, có bài thì chẳng có từ nào
Tôi bắt đầu ghi nhận vấn đề này từ những năm đầu thay sách giáo khoa.
Đến năm học 2008 – 2009 tôi bắt tay vào thu thập thông tin, nghiên cứu từ phía
giáo viên, kiểm tra chất lượng từ phía học sinh để lấy cơ sở xây dựng đề tài.
Năm học 2009 – 2010 tôi bắt đầu triển khai thực hiện đề tài này.
1.3 Phạm vi đề tài:
- Trong đề tài này chỉ áp dụng cho môn Anh Văn THCS
- Đề tài xin được phép trình bày các vấn đề sau: cơ sở lí luận – thực trạng
vấn đề – kết hợp với các giải pháp – Bài học kinh nghiệm và đề xuất.
- Đề tài này bắt đầu triển khai từ tháng 9 năm học 2009 – 2010.
2. THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
2.1Thực trạng vấn đề
Trường Trung học cơ sở Thạnh Đông B thuộc địa bàn xã Thạnh đông B
gồm 4 ấp với tổng số 1800 hộ; 8174 nhân khẩu, phía Đông tiếp giáp huyện Cờ
Đỏ thành phố Cần Thơ, phía Nam giáp huyện Giồng Riềng, phía Tây giáp thị
trấn Tân Hiệp, là một xã thuộc vùng sâu của huyện Tân Hiệp, 100% dân số sống
bằng nông nghiệp sản xuất lúa 2 vụ, đời sống nhân dân còn nghèo, trình độ dân
trí thấp.
Ngay từ đầu năm học khi được phân công giảng dạy lớp 9, tôi đã gặp gỡ và
trò chuyện với các em học sinh của lớp. Chất lượng chung các môn học cũng
như môn Tiếng Anh năm học lớp 8 tương đối cao trên 90% đạt trên trung bình.
Nhưng khi hỏi các em “ có thích học từ vựng hay không ? từ vựng dễ hay khó
 Nguyễn Thị Tuyết Anh – THCS Thạnh Đông B – Tân Hiệp

Trang 3
* Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2009-2010 *
học ? “Đa số các em đều tỏ ý không thích vì nó cho là khi học thuộc ở nhà rồi
nhưng đến lớp lại quên.
2.2. Những hạn chế khó khăn trong thực tế:
Qua quá trình giảng dạy, qua các đợt sinh hoạt chuyên môn và qua trao đổi
với đồng nghiệp bản thân thấy tình hình học tập nôm Anh văn còn bộc lộ một số
nhược điểm sau:
- Về phía học sinh:
Nhìn chung học sinh rất “sợ” và “ngại” học từ mới, việc sử dụng từ còn
nhiều hạn chế như: viết sai chính tả, phát âm từ sai, sử dụng từ không chính xác,
không phù hợp với ngữ cảnh. Đa số các em chỉ có thói quen học thuộc từ đơn
giản hoặc nghĩa của từ. Một số em chỉ học vẹt, đối phó để xung phong lên bảng
viết từ mới và sau đó khi cần dùng đến thì quên mất hoặc không biết sử dụng từ
nhu thế nào. Có nhiều em thì cố học thuộc hết từ mới mà các em đã gặp nên thấy
bài nào từ mới cũng nhiều dẫn đến tâm lí sợ và ngại học từ. Vì thế học sinh có ý
không học nữa, hoặc học không có hiệu quả. Tất cả những vấn đề trên là do các
em chưa biết cách học từ vựng, chưa tìm ra cho mình một phương pháp học từ
vựng thích hợp.
-Về phía giáo viên:
Thực tế việc dạy và học từ vựng ở trường THCS đang là vấn đề đáng quan
tâm của giáo viên dạy môn Tiếng Anh. Những năm trước, các giáo viên thực sự
lúng túng khi muốn dạy từ vựng cho một tiết học. Họ có thể dạy cả hàng chục từ
nếu có trên một đơn vị bài học mà không cần quan tâm đến sự liên quan của từ
với chủ đề bài học, không quan tâm đến tâm trạng của học sinh hoặc thậm chí
học sinh có thể dùng được từ vựng trong giao tiếp hay không. Những năm trở lại
đây, phong trào đổi mới phương pháp dạy học môn ngoại ngữ đã được thực hiện
các kỹ thuật dạy từ vựng đã được tập huấn cho các giáo viên, việc sử dụng các
kỹ thuật đó song vẫn còn lúng túng khi muốn gợi ý một từ thông qua đồ dùng,
cho ví dụ, giải thích từ mình cần dạy như thế nào để thật ngắn gọn, dẽ hiểu, nhất

là những từ trừu tượng. Trong việc chọn từ để dạy cho một tiết học, ôn tập hoặc
củng cố lại từ đã học trở thành một gánh nặng cho giáo viên, do vậy họ có thể
 Nguyễn Thị Tuyết Anh – THCS Thạnh Đông B – Tân Hiệp
Trang 4
* Sáng kiến kinh nghiệm năm học 2009-2010 *
tảng lờ việc ôn từ đã học ở những tiết học có cơ hội ôn từ..v.v. Từ những vấn dề
trên tôi thực sự phải đầu tư thời gian cho việc soạn và dạy từ vựng như thế nào
để học sinh thích học từ vựng nói riêng và thích học bộ môn Anh văn nói chung.
*Tình hình học Anh văn ở trường THCS THẠNH ĐÔNG B nói riêng:
Qua những vấn đề nêu về việc soạn và dạy từ vựng như thế nào để học
sinh thích học từ vựng nói riêng và thích học bộ môn nói chung ở trên cũng
được thể hiện rõ nét trong quá trình dạy và học môn Tiếng Anh của giáo viên và
học sinh ở trường THCS Thạnh Đông B.
Những khảo sát ban đầu để kiểm tra việc học từ vựng và vận dụng từ vựng
trong giao tiếp của học sinh ở trường THCS Thạnh Đông B
Bước vào tuần thứ tư của kì I tôi đã đối thoại với học sinh để làm những
khảo sát nhỏ cho khối lớp tôi đang dạy để xác định xem học sinh học từ, phát
âm từ và vận dụng từ vào gio tiếp ở múc độ nào, lỗi mà các em thường mắc phải
là gì để có hướng giải quyết.
Sau đây là những hội thoại dùng để khảo sát và những vấn đề d97o7c5 rút
ra từ các khảo sát đó:
Hội thoại khảo sát 1:
- T:Good morning !
- S1: / guds ‘mↄ:niη/
- S2:/gud ‘mↄsniη/
- S3:gud ‘mↄniηs/
Với 3 học sinh này việc đáp lại lời chào của giáo viên là đúng nhưng cả 3
em đều phát âm từ bị sai, từ không có âm “s” nhưng hầu hết các em khi phát âm
ra đều có âm “s” nhưng 3 em đọc ở 3 vị trí khác nhau.
Hội thoại khảo sát 2:

- T: What ‘s this ?( Teacher shows students awaste basket)
- S1:/weis beikit/
- S2: /wei beikits/
- S3: /weis beiskits/
Với 3 học sinh này việc trả lời câu hỏi của giáo viên đã được các em xác
 Nguyễn Thị Tuyết Anh – THCS Thạnh Đông B – Tân Hiệp
Trang 5