Ngữ văn 11 học kì 2

Nguyn c Thng

Vi vng
(Xuõn Diu)
I. Tỡm hiu chung
1. Tỏc gi (1916 - 1985)
- L mt nh th ln cỷa nn vởn hc Vit Nam hin ọi, l nh th mi nhỗt trong cỏc nh
th mi (Hoi Thanh).
- Th Xuõn Diu th hin mt hn th luụn khao khỏt giao cõm, ụng l nh th cỷa tỡnh yờu,
cỷa tui tr, cỷa ỗt tri vi ging th sụi ni, ớm say, yờu i, thỗm thớa.
- ễng cú quan nim sng mi m vi nhng cỏch tõn ngh thuờt ổy sỏng tọo.
2. Tỏc phm
- Xuỗt x: ỵc in trong tờp Th th, xuỗt bõn nởm 1938. ồy l mt trong nhng tờp th
tiờu biu th hin s bựng n mónh lit cỏi tụi trong th nũi chung, trong th Xuồn Diu núi
riờng, ng thi in dỗu ỗn khỏ ờm hn th Xuồn Diu - thit tha, rọo rc, bởn khoởn, ng thi
tiờu biu cho s cỏch tõn tỏo bọo c ỏo trong ngh thuờt th ụng.
II. c - hiu
1. Tỡnh yờu cuc sng say mờ, tha thit ca nh th
Tụi mun tt nng i
Cho mu ng nhọt mỗt;
Tụi mun buc giú lọi
Cho hng ng bay i.
- M ổu bi th bỡng 4 cõu th ngỹ ngụn, bin phỏp ip t kt hp vi ip cỗu trỳc th
hin cỏi tụi vi mt khỏt vng tỏo bọo mun thay i quy luờt cỷa tọo húa, mun nớu kộo s vờn
ng cỷa thi gian, vỹ trý gi mói hỵng sớc mựa xuõn, tui tr trọng thỏi p nhỗt.

ồy l mt ý tỵng tỏo bọo nhỵng tỗt cõ xuỗt phỏt t trỏi tim yờu cuc sng n tha thit,
say mờ.
- Ny ồy:

ng ni
Cnh t
Khỳc tỡnh si


Nguyn c Thng



nh sỏng chp hng mi

- Bc tranh thiờn nhiờn v con ngỵi cỷa mựa xuõn:
+ Nh th ó vui sỵng, ngõy ngỗt trỵc hỵng sớc cỷa cuc i. Cõnh vờt hin lờn dỵi con
mớt cỷa nh th thờt phong phỳ, rc r v trn ổy nha sng. Bin phỏp ip t khin cho cõnh
vờt hin lờn mỵt m, tỵi non, trn ổy tỡnh yờu rọo rc ớm say, trn ổy õm thanh, ỏnh sỏng,
nim vui.

Tõm trọng cỷa thi nhồn say sỵa, hỏo hc v ngọc nhiờn, sung sỵng. Cõm giỏc họnh phỳc
ỵc th hin qua mt cồu th tỏo bọo, c ỏo:
Thỏng Giờng ngon nh mt cp mụi gổn
2. Ni bn khon trc thi gian v cuc i
- Ging th bun trựng t ngt, cồu th b ngớt lm hai quóng. Nim vui sỵng nhỵ khng lọi
khi Xuõn Diu nhờn ra gii họn cỷa thi gian.
+ Nh th thỗy bun bó, lo s khi ý thc ỵc s trụi chõy cỷa thi gian, thỗy t trong s cởng
phng cỷa s sng ỗy l s tn tọ sớp bớt ổu:
Xuồn ang ti, ngha l xuồn ang qua,
Xuồn cũn non, ngha l xuồn s gi,

ip t xuồn kt hp vi nhng cp t i lờp, tọo thnh mt ni day dt, mt nim tic
nui khụn nguụi. Xuõn Diu bit mựa xuõn ri s tn phai, tui tr ri s trụi qua, cho nờn trong
cỏi s tỵi p, mn mn cỷa nú, tỏc giõ ó nhin thỗy s tn ỳa.
- Thụng thỵng ngỵi ta nh tic cỏi ó qua, củn Xuõn Diu ó nh tic ngay khi mi bớt ổu:
Tụi khụng ch nng họ mi hoi xuõn.
* Nguyờn nhõn:
+ Tỏc giõ nhờn ra quy luờt cỷa i ngỵi:
Nu tui tr chng hai lổn thm lọi!
+ i vi Xuõn Diu, mựa xuồn ng nghùa vi s sng:
M xuõn ht, ngha l tụi cỹng mỗt
- Cõnh vờt nhỵ lao nhanh vo s tn phỏ, hộo ỳa v chia phụi:
Mựi thỏng nm u rm v chia phụi,
Khp sụng nỳi vn than thổm tin bit...


Nguyn c Thng

Con giú xinh thỡ tho trong lỏ bic,
Phõi chng hn vỡ ni phõi bay i?
Chim rn rng bng t ting reo thi,
Phõi chng s phai n sp sa?

Tõm trọng nh th phổn no ũ ri vo tuyt vng.
3. Khỏt vng sng, khỏt vng yờu ng cung nhit hi h
ang chỡm ớm trong au bun tuyt vng, nh th cht nhờn ra thi gian cỷa tui xuõn vộn
cũn nờn lờn ting vi vng, giýc gió:
Mau i thụi, mựa cha ngõ chiu hụm,
- Tỏc giõ vi vng, gỗp gỏp mun tờn hỵng tỗt cõ cuc sng, tỡnh yờu, tui tr, họnh phỳc.
Cõ s sng mi bt ổu mn mn;
Ta mun rit mồy a v giú ln,

Ta mun say cỏnh bm vi tỡnh yờu,
Ta mun thõu trong mt cỏi hụn nhiu
V non nc, v cõy, v cụ rọng,
Cho chch choỏng mựi thm, cho ó ổy ỏnh sỏng,
Cho no nờ thanh sc cỷa tri ti;
- Hi xuõn hng, ta mun cn vo ngi!
- Tỏc giõ s dýng ip t Ta mun th hin ý mun cung nhit.
- Nhp th dn dờp, hi hõ, sụi ni
- Hỡnh õnh thiờn nhiờn phong phỳ, tỵng trỵng cho thanh sớc cỷa thi gian: s sng mn mn,
mồy ỵa, giũ lỵn, cỏnh bỵm, tỡnh yờu, mựi thm, ỏnh sỏng:
- Tỡnh yờu nng nn, khúe khoớn, cao ỵc biu hin bỡng nhng ng t mọnh, tởng tin
dổn: ụm, rit, say, thồu, cn v nhng t chợ mc : chch choỏng, ó ổy, no nờ.

Nh th ó cõm nhờn nim họnh phỳc bỡng tỗt cõ cỏc giỏc quan, trọng thỏi say mờ, ngõy
ngỗt.
- T ng, hỡnh õnh tỏo bọo cõu cui cho thỗy Xuõn Diu rỗt say mờ cuc sng, mun tờn
hỵng tỡnh yờu, cuc sng v họnh phỳc cho n ht i mỡnh.


Nguyn c Thng

Cỏch sng vi vng l cỏch sng m nh th ra vỵt qua gii họn khụng cỵng lọi ỵc
cỷa thi gian.

Trng giang
(Huy Cn)
I. Tỡm hiu chung
1. Tỏc gi (1919 - 2005)
- L mt trong nhng tỏc giõ xuỗt sớc, tờn tui hng ổu trong phong tro th mi.
- Th Huy Cờn giu cõm xỳc va cú chỗt c in va giu sc suy tỵng, trit lý.

2. Bi th Trng giang
a) Xut x
- Rỳt ra t tờp La thiờng (1939).
- 09/1939: Khi ũ, Huy Cờn 20 tui ang hc trỵng Cao ợng Canh nụng. Mt bui chiu nh
nh, ọp xe ra bn chốo, nhỡn dũng sụng Hng cun chõy, ni nh tro dõng T th ra i.
b) Nhan v li t
* Nhan :
- Ban ổu cú tờn l Chiu bờn sụng.
- Trng giang l bin õm cỷa Trng giang:
m Hỏn Vit: gi nờn sớc thỏi trang nhó, c kớnh.
ip õm ang gi ra ồm iu khụng gian mờnh mang, bỏt ngỏt cỷa con sụng di v
rng.
* Cồu th t: Bồng khuồng tri rng nh sụng di.
- Thồu tũm ỵc cõ tỡnh (bõng khuõng, nh) v cõnh (tri rng, sụng di). ồy l cõm hng tr
tỡnh cỷa nh th.
II. c - hiu
1. Kh 1
* Cõu 1: Súng gn trng giang bun ip ip,
- Súng gn Cn sũng lan nh, lởn tởn trờn trng giang v mỗt hỳt gia dũng chõy bao la.


Nguyn c Thng

- ip ip Ni bun chng chỗt, tổng tổng lp lp, mt ni bun õm thổm, da dit Ni
bun cỷa thiờn nhiờn nhỵng kỡ thờt, phõi chởng ũ l ni bun cỷa thi nhồn ang gn lờn tng
t nhỵ nhng lp súng.
* Cõu 2: Con thuyn xuụi mỏi lt song song,
- Trờn dũng sụng cú con thuyn nhú nhoi, xuụi mỏi r song song, mc cho dủng nỵc trụi lng
l.
* Cõu 3: Thuyn v nc lọi, sổu trm ngõ;

- Thuyn v mt ngõ, nỵc lọi mt ỵng Gi nờn mt cõm giỏc chia lỡa. Ni sổu cỷa nh th
túa ra vỹ trý sổu trm ngõ.
* Cõu 4: Cỷi mt cnh khụ lọc mỗy dũng.
- Hỡnh õnh cnh cỷi ó trụi ni qua bao sui sụng, gi ó khụ v khụng bit s trụi n ồu.
- Sớc thỏi c in hũa quyn vi nột hin ọi, hỡnh õnh bỡnh thỵng ỵc ỵa vo ht sc t
nhiờn. Phõi chởng nũ l ốn dý cỷa mt lp ngỵi nhỵ thi nhồn ang bỗp bờnh trụi ni gia mt
dũng xoỏy cỷa mt ỗt nỵc mỗt chỷ quyn.
2. Kh 2
* Cõu 1, 2:
L th cn nhụ giú iu hiu,
ồu ting lng xa vón ch chiu.
- T lỏy l th din ọt s thỵa tht ri rọc cỷa nhng cn ỗt nhú nhoi mc gia dũng trng
giang.
- Trờn nhng cn ỗt nhú ỗy, mc lờn nhng cõy lau sờy, khi giú thi qua thỡ õm thanh phỏt ra
nghe man mỏc, ỡu hiu, nóo nut.

Cồu th chựng xung, nng trùu tồm tỵ con ngỵi
- Nh th mun tỡm hi ỗm con ngỵi, nhỵng bỗt lc: ồu ting lng xa vón ch chiu.

m thanh nghe m h quỏ, lọi l õm thanh ch chiu ó vón thỡ lọi cng nghe hiu hớt, bun
bó. V chớnh õm thanh ũ ó cng tụ thờm s hiu quọnh cho bc tranh thiờn nhiờn v s hiu
quọnh cỷa hn ngỵi.
* Cõu 3, 4: M ra mt khụng gian bỏt ngỏt:
Nng xung, tri lờn, sõu chút vút;
Sụng di, tri rng, bn cụ liờu.


Nguyn c Thng

- Huy Cờn ó v ra mt khụng gian ba chiu rng ln:

Chiu cao: tri lờn.
Chiu di: Sụng di.
Chiu rng: tri rng.

- Củn nh th lọi ng gia bn cụ liờu ni giao nhau cỷa vỹ trý Vỹ trý bao la vụ tờn, con
ngỵi thỡ nhú bộ, rn ngp trỵc khụng gian rng ln, lọc loi gia mờnh mang tri ỗt.
3. Kh 3
Bốo dọt v ồu, hng ni hng;
Mờnh mụng khụng mt chuyn ũ ngang.
Khụng cổu gi chỳt nim thõn mt,
Lng l b xanh tip bói vng.
- Hỡnh õnh bốo dọt lm hin lờn nhng kip i bỗp bờnh trong xó hi cỹ.
- Khụng cổu, khụng ũ khụng cú tớn hiu cỷa s liờn h gia con ngỵi m chợ cú s mờnh
mụng cỷa vỹ trý tỏc giõ ó c tõ cỏi cõm giỏc cụ n bỡng cỏi khụng cú, khụng cú búng dỏng
cỷa cuc sng con ngỵi, chợ cú thiờn nhiờn bun vớng, hoang vu. Nú ốn cha khỏt khao v s
cõm thụng, chia s gia con ngỵi vi con ngỵi. V gi ồy, nhỡn ồu cỹng chợ thỗy: Lng l b
xanh tip bói vng.
4. Kh 4
* Cõu 1, 2:
Lp lp mồy cao ựn nỳi bọc,
Chim nghiờng cỏnh nhụ: búng chiu sa.
- Cõnh tỵng hựng vù v trỏng l: phớa cui chõn tri xa, mõy trớng ựn ra nhỵ nhng hũn nỳi
bọc khng l.
- i lờp vi cõnh tỵng hựng vù ny l cỏnh chim chiu cụ n. Hỡnh õnh cỏnh chim nhú bộ
nhỵ ang ch nng ni nim thi nhõn, lọc lừng gia bổu tri rng thờnh thang.
* Cõu 3, 4:

Lũng quờ dn dn vi con nc,
Khụng khúi hong hụn cỹng nh nh.
- dn dn l t lỏy nguyờn sỏng tọo cỷa Huy Cờn din tõ ni nh da dit, thỵng trc.


Nguyn c Thng

- Mỵi th kợ trỵc Trung Quc, Thụi Hiu khớ ng bờn sng Trỵng Giang ngớm khúi súng
xa xụi m nh quờ da dit.
Nht m hng quan h x th ?
Yờn ba giang thng s nhõn sổu.
Tõn dch:
Quờ hng khuỗt búng hong hụn
Trờn sụng khúi súng cho bun lũng ai.
- Mỵi th kợ sau, Huy Cờn ng cõm nhỵng khỏc nhau l ụng khụng nhỡn thỗy khũi cỹng nh
nh. ũ l ni nim nh quờ hỵng khi ang sng gia quờ hỵng khi ang ng gia quờ hỵng
nhỵng quờ hỵng mỡnh khụng củn ồy l tồm trọng chung cỷa cỏc nh th mi nỵc ta thi
bỗy gi.
5. Ngh thut
- Trng giang mang ờm phong v c in v hin ọi qua vic vờn dýng nhuổn nhuyn th
th 7 ch vi cỏch ngớt nhp, gieo vổn, cỗu trỳc ởng i, bỳt phỏp tõ cõnh ngý tỡnh, s dýng
nhiu t Hỏn Vit c kớnh, nhỵng tỡnh cõm thi nhõn thi mang mu sớc hin ọi.

õy thụn V D
(Hn Mc T)
I. Tỡm hiu chung
1. Tỏc gi (1912 - 1940)
- Th Hn Mc T l hn th au thỵng nhỵng l nh th cũ sc sỏng tọo mọnh m nhỗt
trong phổn th mi.
2. Bi th

a) Hon cnh sỏng tỏc:
- Sỏng tỏc nởm 1938, in trong tờp Th iờn v sau i lọi l au thng.
- Bi th ỵc gi cõm hng t mi tỡnh cỷa Hn Mc T vi cụ gỏi gc Vù Dọ - Hong Cỳc.
Ngoi ra, cõm hng cỷa bi th củn ỵc lỗy ra t tỗm bỵu thip cha ng li ng viờn, an ỷi
khi b nghe tin nh th lồm bnh him nghốo. Bi th l ting lũng cỷa nh th thồ thit yờu i,
yờu ngỵi.
II. c - hiu


Nguyn c Thng

1. Kh 1 - Cnh thụn V lỳc bỡnh minh
- Cõu húi tu t bớt ổu bi th: Sao anh khụng v chi thụn V ? cho ta nhiu suy nghù, cũ th
l nh th ó hũa thồn vo cụ gỏi Hu mi gi tha thit, hn di trỏch múc nh nhng
nhỵng cỹng cũ th cõu húi ny l li phõn thõn t húi chớnh mỡnh, ũ l mt cõu húi au n,
khớc khoõi bi tr v Hu l mt khỏt khao nhỵng iu ũ l khụng th vỡ nh th ang giai
oọn cui cỷa bọo bnh Nh th ó lm mt cuc hnh hỵng trong tồm tỵng.
- Cõnh sớc thụn Vù hin ra thờt p:
Nhỡn nng hng cau nng mi lờn
Hng cau thợng tớp, lỗp lỏnh ỏnh nớng mt tri sm mai.
nng mi lờn: mt th ỏnh nớng rc r ỗm ỏp, lm bng sỏng cõ khoõng tri hi
tỵng cỷa nh th.
Vn ai mt quỏ xanh nh ngc



mt gi s non t, bũng loỏng tt tỵi.
xanh nh ngc: sớc xanh trong sut, ỏnh sỏng lng lộy nhỵ viờn ngc khng l.

- n sau khúm trỳc l hỡnh õnh ngỵi con gỏi x Hu thờt duyờn dỏng:

Lỏ trỳc che ngang mt ch in.

Lỏ trỳc: mõnh mai, thanh tỳ.

mt ch in: mt gỵng mt du dng, phỳc hờu Tỗt cõ tọo nờn mt v p
hi hũa gia con ngỵi v cõnh vờt, mt v p kớn ỏo, duyờn dỏng, rỗt thiu n, rỗt Hu.
2. Kh 2 Hong hụn ni thụn V
Giú theo li giú, mồy ng mõy
Dũng nc bun thiu, hoa bp lay




Cũ ồm iu u hoi, bun bó.
Khụng gian: rng, thiu gớn kt v mỗt ht sc sng.
Cõnh vờt: giú mõy chia lỡa, ri rọc, dủng nỵc, hoa bớp thỡ ngỵng ng lay lớt.

ỡng sau nhng cõnh vờt ỗy l tõm trọng cỷa mt con ngỵi mang nng mt ni bun xa
cỏch, mt mi tỡnh vụ vng n phỵng.
Thuyn ai u bn sụng trng ú
Cú ch trng v kp ti nay ?

Thuyn ai phõi chởng l thuyn cỷa cụ gỏi Hu, con thuyn m nh th ang m
ỵc ch trởng v phõi chởng ồy chớnh l tỡnh yờu v ni nh cỷa Hn Mc T, khụng gian


Nguyn c Thng

gi ồy ngờp trn ỏnh trởng, con thuyn tr thnh thuyn trởng, dủng sng tr thnh sụng
trởng, bn thỡ thnh bn trởng.

Cú ch trng v kp ti nay ? cõu húi ốn cha mt ni mong ch hi vng thit tha,
mt ni bun man mỏc.
3. Kh 3 Hỡnh nh ngi thiu n Hu v tõm trng, tỡnh yờu ca nh th
M khỏch ng xa, khỏch ng xa
o em trng quỏ nhỡn khụng ra
ồy sng khúi m nhõn õnh
Ai bit tỡnh ai cú m ?

ip ng khỏch ng xa nhỗn mọnh thờm ni xút xa, li tõm s cỷa nh th vi
chớnh mỡnh. Cú l nh th chợ l ngỵi khỏch xa xụi, l ngỵi khỏch trong m m thụi
(cỏch hiu khỏc: ũ cỹng cũ th l ngỵi con gỏi trong m m tỏc giỏ hỵng n vi mt
tõm trọng khớc khoõi, da dit).

Ai bit tỡnh ai cú m ? phõng phỗt mt chỳt hoi nghi, lm sao lm sao bit
tỡnh ngỵi x Hu cũ ờm khụng hay d chũng tan nhỵ sỵng khũi kia. Cồu húi cng
lm tởng thờm s trng vớng trong mt tõm hn thit tha, yờu thỵng con ngỵi v cuc
i.
4. Ngh thut
- H thng cõu húi tu t rõi u cõ ba kh th tọo nờn chui ồm hỵng nhỗt quỏn. Cng ngy
ni nim bõng khuõng, khớc khoõi cng ln dổn. ũ l cồu húi day dt v thõn phờn, v ni mc
cõm chia lỡa.
- Bỳt phỏp bi th l s hủa iu gia tõ thc tỵng trỵng lóng mọn v ti tỡnh.