GIÁO ÁN NGỮ VĂN 6 CHUẨN

Giáo án Ngữ văn 6
Tuần : 01 Ngày soạn :
Tiết : 1 Ngày dạy :

CON RỒNG CHÁU TIÊN
(Truyền thuyết)

I. M ục tiêu :
_ Có hiểu biết bước đầu về thể loại truyền thuyết .
_ Hiểu được quan niệm của người Việt cổ về nòi giống dân tộc qua truyền thuyết Con Rồng
cháu Tiên .
_ Hiểu được những nét chính về nghệ thuật của truyện .
II. KIẾN THỨC CHUẨN :
1. Kiến thức :
_ Khái niệm thể loại truyền thuyết .
_ Nhân vật , sự kiện , cốt truyện trong tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết giai đoạn đầu .
_ Bóng dáng lòch sử thời kì dựng nước của dân tộc ta trong một tác phẩm văn học dân gian
trong thời kì dựng nước .
2. Kó năng :
_ Đọc diễn cảm văn bản truyền thuyết .
_ Nhận ra những sự việc chính của truyện .
_ Nhận ra một số chi tiết tưởng tượng kì ảo tiêu biểu trong truyện .
III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN :
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh Nội dung hoạt động
+ Hoạt động 1 : Khởi động
- ổn đònh lớp .
- Kiểm tra só số.
- Giới thiệu sơ lược về chương trình
Ngữ Văn.
+ Hoạt động 2: Giới thiệu
bài :

_ Truyện “Con rồng cháu tiên”
là (một truyền thuyết tiêu biểu mở
đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời
đại các vua Hùng cũng như truyền
thuyết Việt Nam nói chung). Nội
dung ý nghóa của truyện “Con rồng
cháu tiên” là gì ? Để thể hiện nội
dung ý nghóa ấy , truyện đã dùng
những hình thức nghệ thuật độc
đáo nào ? Vì sao nhân dân ta , qua
_ Chú ý lắng nghe

1
Giáo án Ngữ văn 6
bao đời , rất tự hào và yêu thích
câu chuyện này ? Tiết học sẽ giúp
trả lời những câu hỏi ấy .
_ Ghi tên bài lên bảng .
+ Hoạt động 3 : Hướng dẫn
HS tìm hiểu chung .
- Gọi HS đọc chú thích dấu sao ở
SGK
Hỏi : Em hiểu như thề nào về thể
loại truyền thuyết ?
- Chốt :
+ Hoạt động 4: Hướng dẫn
HS Đọc – hiểu văn bản
(phân tích )
- Hướng dẫn HS đọc
- Đọc mẫu

- Cho HS đọc lại truyện
- HS đọc từ đầu …..Long Trang
- Nhận xét HS đọc
- HS đọc tiếp đến lên đường
- Nhận xét HS đọc
- HS đọc phần còn lại
- Nhận xét HS đọc
- Cho HS tìm hiểu các chú thích (1)
(2) (3) (5) (7)
Hỏi : Em hãy tìm chi tiết trong
truyện thể hiện tính chất kì lạ, lớn
lao đẹp đẽ về nguồn gốc và hình
dạng của Lạc Long Quân và Âu
Cơ?
_ Chốt : Lạc Long Quân và và u
Cơ đều là thần . Long Quân là nòi
rồng , ở dưới nước , còn thần Long
Nữ u Cơ dòng tiên , ở trên núi ,
Ghi tên bài vào vở
Đọc
Dựa vào mục sao trả lời
TT kể về các nhân vật và
sự việc có liên quan đến
lòch sử thời quá khứ .
- Chú ý theo dõi
-Đọc
-Đọc
-Đọc
- Thảo luận :
- Trình bày ý kiến .

+ Lạc Long Quân và và u
Cơ đều là thần .
+ Lạc Long Quân sức khỏe
vô đòch , có nhiều phép lạ
+ u Cơ xinh đẹp
I. Tìm hiểu chung :
Truyền thuyết là loại truyện
dân gian kể về các nhân vật
và sự việc có liên quan đến
lòch sử thời quá khứ, thường
mang yếu tố tưởng tượng kì
ảo.Truyền thuyết thể hiện thái
độvà cách đánh giá của nhân
dân đối với các sự kiện và
nhân vật lòch sử được kể .
_ “Con rồng cháu tiên” thuộc
nhóm các tác phẩm truyền
thuyết thời đại Vương giai
đoạn đầu .
II. Phân tích :
1. Nội dung:
a- Giải thích , ngợi ca nguồn
gốc cao quý của dân tộc qua
các chi tiết kể về :
_ Sự xuất thân và hình dáng
đặc biệt của + Lạc Long Quân
và và u Cơ
2
Giáo án Ngữ văn 6
thuộc dòng họ Thần Nông – vò thần

chủ từ nghề nông , dạy loài người
trồng trọt và cày cấy . Lạc Long
Quân sức khỏe vô đòch , có nhiều
phép lạ còn u Cơ xinh đẹp tuyệt
trần …
Hỏi : Việc kết duyên của Lạc Long
Quân và Âu Cơ và chuyện Âu Cơ
sinh nở có gì kì lạ?
- Chốt : … u cơ sinh ra một cái
bọc … như thần sự sinh nở đặc biệt .
Hỏi : Lạc Long Quân và Âu Cơ
chia con như thế nào ?
- Chốt : Lạc Long Quân đưa năm
mươi con xuống biển , u Cơ đưa
năm mươi con lên núi . Họ chia
nhau cai quản các phương . Lạc
Long Quân giúp dân diệt trừ Ngư
Tinh , Hổ Tinh , Mộc Tinh … những
loài yêu quái làm hại dân lành ở
vùng biển , đồng bằng , rừng núi ,
tức những nơi dân ta thû ấy khai
phá , ổn đònh cuộc sống . Thần còn
dạy dân cách trồng trọt , chăn nuôi
và cách ăn ở .
Hỏi : Em hiểu thế nào là chi tiết
tưởng tượng kỳ ảo .
- Chốt : - Là chi tiết không có thật,
được tác giả dân gian sáng tạo
nhằm mục đích nhất đònh . Để chỉ
các chi tiết này , có khi người ta

dùng những khái niệm như chi tiết
(hoặc yếu tố ) thần kỳ lạ thường hư
cấu , hoang đường . Những chi tiết
này tôn vinh nguồn gốc giống nòi ,
cộng đồng người Việt có cùng
chung cội nguồn là con Rồng , cháu
Tiên .
Trong truyền thuyết Con Rồng ,
cháu Tiên các chi tiết tưởng tượng ,
ký ảo có ý nghóa tô đậm tính chất
kỳ ảo , lớn lao , đẹp đẽ của nhân
vật sự kiện . Thần kỳ hóa , linh
thiêng hóa nguồn gốc giống nòi ,
dân tộc , để chúng ta thêm tự hào ,
Thảo luận
Trả lời
Sinh ra một cái bọc … nở
trăm con …
_ Nghiên cứu văn bản
_ Thảo luận .
_ Trình bày ý kiến
- Thảo luận
- Trình bày ý kiến
Không có thật , tác giả
dân gian sáng tạo .
- Sự sinh nở đặc biệt và quan
niệm người Việt có chung một
nguồn gốc tổ tiên
b- Ngơi ca công lao của Lạc
Long Quân và Âu Cơ

_ Mở mang bờ cõi ( Xuống
biển , lên rừng )
_ Giúp dân diệt trừ yêu quái ,
dạy dân cách trồng trọt , chăn
nuôi dạy dân phong tục lễ nghi
.
2. Nghệ thuật :
_ Sử dụng các yếu tưởng
tượng kỳ ảo kể về nguồn gốc
và hình dạng của Lạc Long
Quân và Âu Cơ về việc sinh
nở của u cơ .
_ Xây dựng hình tượng nhân
vật mang dáng dấp thần linh .
3
Giáo án Ngữ văn 6
tin yêu , tôn kính tổ tiên , dân tộc
mình …
Hỏi : Em hãy cho biết ý nghóa của
văn bản .
- Chốt :
_ Cho HS xem tranh
_ Gọi HS đọc ghi nhớ SGK .
+ Hoạt động 5 : Hướng dẫn
HS luyện tập .
- Gọi HS đọc bài tập 1 SGK
- Cho HS thảo luận nhóm
- Gọi HS trả lời
- Nhận xét – Bổ sung …
Hãy kể diễn cảm truyện Con Rồng

cháu Tiên .
+ Hoạt động 6 : Củng cố .
Hỏi : Em hãy nêu ý nghóa của
truyện Con Rồng cháu Tiên .
- Nhận xét
+ Hoạt động 7 : Hướng dẫn tự
học
- Đọc kỹ để nhớ một số chi tiết , sự
việc chính trong truyện .
- Kể lại truyện
- Liên hệ một câu chuyện có nội
dung giải thích nguồn gốc người
Việt
- Đọc thêm P : 8-9 SGK
- Chuẩn bò bài Bánh chưng , bánh
giầy
- Đọc kỹ truyện
- Vì sao trong các con vua chỉ có
- Thảo luận
- Trình bày ý kiến
+ Kể về nguồn gốc dân tộc
, ca ngợi nguồn gốc , ý
nguyện đoàn kết .
- Đọc
- Thảo luận nhóm
- Trả lời
- HS: sinh ra
- Kể
- Trả lời
- Lắng nghe

3. Ý nghóa văn bản :
Truyện kể về nguồn gốc dân
tộc con Rồng , cháu Tiên ,
ngợi ca nguồn gốc cao quý của
dân tộc và ý nguyện đoàn kết
gắn bó của dân tộc ta .
II Luyện tập :
1. Truyện giải thích nguồn
gốc dân tộc tương tự như
truyền thuyết Con Rồng , cháu
Tiên :
- Quả bầu mẹ
- Quả trứng nở ra con người …
Sự giống nhau ấy khẳng
đònh sự gần gũi về cội nguồn
và sự giao lưu văn hóa giữa
các tộc người trên đất nước ta .
2. Kể diễn cảm truyện
+ Yêu cầu HS kể
_ Đúng cốt truyện , chi tiết cơ
bản .
_ Dùng lời văn (nói) của cá
nhân để kể .
_ Kể diễn cảm truyện Con
Rồng cháu Tiên .
IV Hướng dẫn tự học :
_ Đọc kỹ để nhớ một số chi
tiết , sự việc chính trong
truyện .
_ Kể lại truyện

_ Liên hệ một câu chuyện có
nội dung giải thích nguồn gốc
người Việt .
4
Giáo án Ngữ văn 6
Lang Liêu được thần giúp đỡ
- Vì sao hai thứ bánh của Lang
Liêu được vua cha chọn để tế Trời ,
Đất , Tiên Vương
5