van 8 hay tuan 8

Tuần 8
BÀI 8
Tiết 29+30: Chiếc lá cuối cùng.
Tiết 31: Chương trình địa phương (Phần tiếng việt).
Tiết 32: Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với
miêu tả và biểu cảm.
Từ ngày--------đến ngày-------
Ngày soạn-----------------------
Ngày dạy------------------------
Lớp dạy: ------------------------
Tiết 29 – 30
Văn bản: CHIẾC LÁ CUỐI CÙNG
O – Hen – ri
I. Mục đích yêu cầu:
Giúp HS:
- Khám phá vài nét cơ bản nghệ thuật truyện ngắn của nhà văn Mỹ O. Hen-ri, rung động
trước cái hay, cái đẹp và lòng cảm thông của tác giả đối với những nỗi bất hạnh của người
nghèo.
- Nghệ thuật kể chuyện độc đáo và lòng yêu thương những người nghèo khổ.
II. Chuẩn bị
Giáo viên : Sách giáo khoa, sách giáo viên, giáo án .Một số tác phẩm của O Hen Ri. Tranh
minh họa (SGK/86).
Học sinh : Sách giáo khoa , bài soạn .
III. Phương pháp trọng tâm: Gợi mở, thuyết giảng.
IV. Tiến trình giảng dạy:
1. Ổn định lớp 2
2. . Kiểm tra bài cũ:
1. Nêu những nét tính cách của hai nhân vật Đơn Ki-hơ-tê và Xan-chơ Pan-xa ?
2. Thông qua việc xây dựng hai nhân vật đối lập nhau theo em tác giả muốn gửi đến
người đọc điều gì.
3. Bài mới.

Giới thiệu bài mới.
Mỗi đất nước đều có những tác phẩm phản ánh con người và cuộc sống của nước mình.
Truyện “Chiếc lá cuối cùng” của nhà văn Mỹ O. Hen-ri được đánh giá là một trong những
truyện ngắn hay nhất thế giới. Đây là câu chuyện cảm động về tình thương yêu cao cả giữa
những con người nghèo khổ với nhau. Đoạn trích chúng ta học hơm nay là phần cuối của
truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1:
Đọc & tìm hiểu chú thích.
GV : Cho hs đọc nội dung phần giới thiệu tác
giả tác phẩm trong sgk.
H: Trình bày một vài hiểu biết của em về tác
giả và tác phẩm .
Truyện O. Hen-ri phong phú về đề tài nhưng
phần lớn hướng về cuộc sống nghèo khổ của
nhân dân Mỹ, một số truyện mang ý nghĩa phê
phán rõ rệt. Ông thường xây dựng những tình
huống đảo ngược tạo tính hấp dẫn và lôi cuốn.
Ông sáng tác rất nhiều, để lại gần 600 truyện
ngắn).
GV: Gọi HS đọc các chú thích (2, 3, 4, 6 và
7).
H: Xác định bố cục của đoạn trích.
I. Đọc – Tìm hiểu chung:
1. Tác giả, tác phẩm.
- O Hen-ri (1862 – 1910) là bút danh của Uy-
li-am Xít-ni Po-tơ, nhà văn viết truyện ngắn
nổi thiếng đầu thế kỷ XX của Mĩ. Truyện ngắn
của ông nổi tiếng với những cốt truyện độc
đáo có cách kết thúc bất ngờ cùng đảo ngược

hai tình huống song song.
- Tác phẩm: Trích truyện ngắn “Chiếc lá cuối
cùng” .
2. Thể loại: Truyện ngắn.
Hoạt động 2
Tìm hiểu văn bản.
H: Trong đoạn trích, em thấy Giơn-xi đang ở
tình trạng như thế nào?
HS: Giôn-xi là một cô gái trẻ, một hoạ sĩ trẻ.
Cô đang bị sưng phổi nặng. Bệnh tật và nghèo
túng khiến cô chán nản, thẫn thờ mở to cặp
mắt nhìn tấm mành mành xanh đã kéo xuống.
H: Tình trạng ấy khiến cơ hoạ sĩ trẻ này cĩ
tâm trạng gì?
HS: Chính trong tâm trạng chán nản và mỏi
mệt, thất vọng ấy, cô lại gắn sự kéo dài sự
sống của mình với những chiếc lá rụng trên
dây thường xuân.
H: Em có nhận xét gì về suy nghĩ đó của Giôn
–xi.
HS: Đó là những suy nghĩ xuất hiện từ một
cơ gái yếu đuối, bệnh tật, ít nghị lực, thật ngớ
ngẩn và đáng thương.
H: Em hãy phân tích diễn biến tâm trạng của
Giơn-xi qua văn bản này.
HS:Vốn đa cảm nên khi nhìn cây thường xuân
trong lúc đang bệnh nặng, Giôn-xi đã liên
tưởng đến số phận của mình. Nhìn cây leo chỉ
còn vài chiếc lá, cô càng thêm tuyệt vọng.
Trong khi Xiu lo lắng sợ hãi thì Giôn-xi lạnh

lùng, thản nhiên chờ cái chết.
H: Nguyên nhân sâu xa nào quyết định tâm
trạng hồi sinh của Giôn-xi.
HS: Sự gan góc của chiếc lá, sự chống chọi
kiên cường với thiên nhiên khắc nghiệt, bám
lấy cuộc sống - trái ngược với sự yếu đuối,
buông xuôi, muốn chết của mình.
H: Qua nhân vật Giôn-xi, em có thể rút ra bài
học gì?
HS: Người ta có thể tự chữa bệnh cho mình
bằng nghị lực, tình yêu cuộc sống, bằng sự
đấu tranh và chiến thắng bệnh tật.
H: Tại sao khi nghe Xiu kể chuyện về cái chết
của cụ Bơ-men, tác giả không để Giôn-xi có
thái độ gì?
HS: Câu chuyện thêm gợi mở, thêm dư ba để
người đọc để người đọc cùng bâng khuâng
tiếc nhớ và cảm phục một lão nghệ sĩ, một con
người. Cũng có thể để cho Giôn-xi khóc,
Giôn-xi cùng Xiu đi thăm mộ cụ Bơ-men…
Nhưng hay hơn cả là cứ để Giôn-xi im lặng,
cho sự cảm động thật sâu xa, thấm thía, thấm
vào tâm hồn cô và tâm hồn người đọc.
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Nhân vật Giôn-xi:
- Một cô gái trẻ, một hoạ sĩ trẻ. bị sưng phổi
nặng. Bệnh tật và nghèo túng khiến cô chán
nản.
- Cô lại gắn sự kéo dài sự sống của mình với
những chiếc lá rụng trên dây thường xuân.

=> Tâm trạng chán nản mỏi mệt và thất vọng.
Của một cô gái yếu đuối, bệnh tật, ít nghị lực,
thật ngớ ngẩn và đáng thương.
Cô đã sẵn sàng đón đợi lúc mình lìa đời như
chiếc lá cuối cùng lìa cành.
- Chiếc lá cuối cùng vẫn còn, điều đó làm
Giôn-xi ngạc nhiên.
- Cô nằm nhìn chiếc lá hồi lâu, rồi đòi ăn 
hoàn toàn qua cơn nguy kịch.
=> Cái quyết định cho sự thay đổi tâm trạng
đó là khâm phục sự gan góc, kiên cường của
chiếc lá. Bên cạnh đó là sự chăm sóc tận tình
của Xiu.
H: Tại sao Xiu cùng cụ Bơ-men sợ sệt ngó ra
ngoài cửa sổ nhìn cây thường xuân rồi nhìn
2.Tình cảm của Xiu:
-Lo cho bệnh tật và tính mạng của Giôn-xi,lo
nhau chẳng nói năng gì?
HS: Vì lo cho bệnh tật và tính mạng của Giôn-
xi, vì nhớ đến ý định sẽ chết cùng chiếc lá
cuối cùng của bạn. Vì biết nói gì nữa đây, khi
cứ theo chiều hướng này thì chỉ đêm tới lá
thường xuân sẽ rụng hết – và tất nhiên Giôn-xi
sẽ khó qua khỏi. Họ không dám làm Giôn-xi
nản lòng thêm.
H: Sáng hôm sau, Xiu có biết chiếc lá cuối
cùng là giả, là vẽ không? Vì sao? Em có nhận
xét gì về chi tiết đó?
HS: Tất nhiên, Xiu cũng như Giôn-xi chưa hề
biết chiếc lá cuối cùng là giả. Vì khi Giôn-xi

thều thào ra lệnh kéo mành thì Xiu làm theo
một cách chán nản và Xiu cũng tỏ ra hết sức
ngạc nhiên: Ô kìa! Xiu hết sức quan tâm lo
lắng cho Giôn-xi nên không muốn em tuyệt
vọng khi chứng kiến chiếc lá cuối cùng đã
rụng mất và hết sức vui mừng khi thấy chiếc
lá vẫn còn.
H: Tình cảm của Xiu đối với Giôn-xi còn
được thể hiện qua chi tiết nào?
HS: Khi nghe lời nói tuyệt vọng thấm đẫm
buồn rầu của Giôn-xi thì Xiu vừa nói những
lời an ủi tha thiết, vừa cúi khuôn mặt hốc hác
xuống gần gối bạn, mong bạn hãy cố sống.
Nhưng trong lòng Xiu, cô càng lo lắng và bất
lực hơn vì không biết phải làm gì mới có thể
cứu được bạn mình.
H: Em có nhận xét gì về tình cảm của Xiu đối
với Giôn-xi?
HS: Tình cảm chân thành và yêu thương tha
thiết của một người bạn tốt.
chiếc lá cuối cùng sẽ rụng xuống.
- Hết sức quan tâm lo lắng cho Giôn-xi,
không muốn em tuyệt vọng khi chứng kiến
chiếc lá cuối cùng đã rụng mất và hết sức vui
mừng khi thấy chiếc lá vẫn còn.
- Xiu càng lo lắng và bất lực hơn vì không biết
phải làm gì mới có thể cứu được bạn mình.
- Vất vả chăm sóc và lo lắng cho Giôn-xi.
=> Tình cảm chân thành và yêu thương tha
thiết của một người bạn tốt.

GV: Gợi lại vài nét nhân vật cụ Bơ-men: Một
họa sĩ đã ngoài 60 tuổi, kiếm sống bằng cách
ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sĩ trẻ. Cụ mơ
ước vẽ một kiệt tác nhưng đã 40 năm nay vẫn
chưa thực hiện được.
H: Những chi tiết nào trong truyện nói lên tình
cảm của cụ dành cho Giôn – xi.
- Lo lắng nhìn ra cây thường xuân ngoài cửa
sổ và không nói gì.
H: Hãy hình dung suy nghĩ của cụ Bơ-men khi
sợ sệt nhìn ra ngoài cửa sổ và không nói
năng gì?
HS: Thương yêu, lo lắng cho Giôn-xi; Nảy
sinh ý định vẽ bức tranh.
H: Cụ Bơ-men đã vẽ bức tranh trong hoàn
cảnh nào và tại sao tác giả không trực tiếp
3. Cụ Bơ men và kiệt tác chiếc lá cuối cùng.
a. Thái độ và hành động của Bơ – men.
-Sợ sệt nhìn ra ngoài cửa sổ và không nói
năng gì?
- Thương yêu, lo lắng cho Giôn-xi.
- Một mình vẽ bức tranh trong trận mưa vùi
dập và những cơn gió phũ phàng kéo dài suốt
cả đêm .
miêu tả cảnh đó mà phải qua lời kể của Xiu?
Em có nhận xét gì về cụ Bơ-men?
HS: Cụ đã một mình vẽ trong trận mưa vùi
dập và những cơn gió phũ phàng kéo dài suốt
cả đêm . Đó là sự hi sinh thầm lặng nhưng cao
cả để đem lại niềm tin trong cuộc sống cho

đồng loại.
Câu hỏi thảo luận:
H: Xiu đã nhận xét bức tranh Chiếc lá cuối
cùng là một kiệt tác, em có đồng ý không? Vì
sao?
H: Để có được kiệt tác đó, cụ Bơ-men đã mất
bao nhiêu thời gian?
HS: Mất cả cuộc đời, sinh mạng.
H: Em có suy nghĩ gì về người hoạ sĩ Bơ-men
cũng như quy luật sáng tạo nghệ thuật.
HS: Một nghệ sĩ chân chính trong quy luật
nghiệt ngã của sáng tạo nghệ thuật.
-> Sự hi sinh thầm lặng nhưng cao cả để đem
lại niềm tin trong cuộc sống cho đồng loại.
=> Cụ Bơ – men là người giàu lòng yêu
thương, sự hi sinh cao cả.
b. Kiệt tác: Chiếc lá cuối cùng.
- Đó là một tác phẩm hội hoạ.
- Giống lá thật cuống lá màu xanh sẫm, đến
rìa lá hình răng cưa nhuốm màu vàng úa
- Góp phần cứu sống một sinh mạng.
- Nó được tạo nên bởi sinh mạng của một
nghệ sĩ.
H: Em có nhận xét gì về kết thúc của truyện
đối với hai nhân vật Giôn-xi và cụ Bơ-men?
H: Nhưng ở cả hai trường hợp đó có điểm gì
chung?
H: Đó chính là nghệ thuật đảo ngược tình thế
hai lần. Theo em, nghệ thuật này có tác dụng
gì?

4. Nghệ thuật đảo ngược tình huống hai
lần:
- Đối với Giôn-xi, ai cũng tưởng cơ sẽ chết vì
bệnh nặng, nghèo túng, chán đời… nhưng cô
lại dần dần khỏi bệnh và khoẻ mạnh.
- Đối với cụ Bơ-men, tuy nghiện rượu nhưng
khoẻ mạnh bỗng cảm lạnh, sưng phổi rồi qua
đời.
- Cả hai nhân vật đều gắn với bệnh sưng phổi
và chiếc lá cuối cùng. Giôn-xi bị sưng phổi
nhưng vì chiếc lá mà hồi phục; cụ Bơ-men vì
chiếc lá mà bị sưng phổi rồi chết.
=> Biện pháp nghệ thuật này đã gây sự bất
ngờ và tạo sự hấp dẫn cho truyện.
H: Qua những nội dung đã phân tích, theo em
nhà văn muốn nhắn gởi điều gì qua tác phẩm?
GV: Cho HS đọc ghi nhớ.
III. Tổng kết
Ghi nhớ SGK/
4. Củng cố, dặn dò.
- Vì sao nói chiếc lá cuối cùng là kiệt tác của Bơ-men ?
- Trình bày những nét đặc sắc về nghệ thuật của truyện ?
- Học bài; Chuẩn bị: Chương trình địa phương (phần Tiếng Việt).

Tiết 31:
CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG
Phần Tiếng Việt

I. Mục đích yêu cầu:
Giúp học sinh :

- Hiểu được từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích được dùng ở địa phương các em
sinh sống .
- Bước đầu so sánh từ ngữ địa phương với từ ngữ tương ứng trong ngôn ngừ toàn dân
để thấy rõ những từ ngữ nào trùng với từ ngữ toàn dân, những từ ngừ nào không trùng với từ
ngữ toàn dân.
Biết dùng những danh từ chỉ quan hệ ruột thịt ở địa phương.
II. Chuẩn bị
Giáo viên : SGK, Giáo án + một số tài liệu về cách sử dụng từ ngữ ở địa phương .
Học sinh: Bảng điều tra từ ngữ địa phương tương đương với từ ngữ toàn dân.
III. Phương pháp trọng tâm: gợi mở, thuyết giảng, thực hành.
IV. Tiến trình giảng dạy:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
1. Thế nào là tình thái từ ? Cho ví dụ về câu có tình thái từ; phân tích sự khác nhau
trong cách sử dụng chúng tùy đối tượng giao tiếp.
2. Giải thích ý nghĩa các tình thái từ trong những câu sau:
a. Chiếc áo này đẹp nhỉ !
b. Thôi thì chờ thêm nữa vậy.
3. Bài mới.
*Giới thiệu: Trong lớp từ ngữ địa phương, có nhiều từ trùng hoặc không trùng với từ
ngữ toàn dân, nhất là những từ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích. Việc tìm các từ ngữ
trong bảng thống kê mà các em chuẩn bị đã cho thấy rõ điều này.
2. Thảo luận
- Mỗi tổ làm chung một bảng điều tra. Cuối bảng điều tra cần rút ra những từ
ngữ không trùng với từ ngữ toàn dân (nếu có). Tập hợp các sưu tầm của các tổ viên về
vấn đề thứ hai và vấn để thứ ba.
3. Trình bày kết quả.
- Mỗi tổ cử đại diện trình bày kết quả sưu tầm, thảo luận của tổ mình.
- Các tổ khác nhận xét.
- Mỗi HS đem bài đã chuẩn bị để thảo luận ở tổ.

- Mỗi tổ tự thảo luận để làm chung một bảng điều tra.
- Cuối bảng điều tra cần rút ra những từ không trùng với từ tòan dân.
- Đại diện tổ trình bày kết quả điều tra.
- GV nhận xét về phần trình bày của các tổ.
- Cho điểm và tuyên dương bài làm tốt nhất.
STT Từ ngữ toàn dân
Từ ngữ được dùng ở địa
phương em
Từ ngữ được dùng ở
địa phương khác
1 Cha Cha, ba Bố, ba, tía, bọ
2 Mẹ Mẹ, má, me U, bầm, mạ
3 Ông nội Ông nội Ông nội
4 Bà nội Bà nội Mệ nội
5 Ông ngoại Ông ngoại Ông ngoại
6 Bà ngoại Bà ngoại Mệ ngoại
7 Bác (anh trai của cha) Bác Bá
8 Bác(vợ anh trai của cha) Bác gái