Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Mạnh Tiến
Giải pháp về điều chỉnh dân số , lao động và
tạo việc làm cho ngời lao động ở huyện Lập
Thạch - tỉnh vĩnh phúc
Qua việc phân tích và đánh giá thực trạng về dân số lao động và việc làm
ở huyện Lập Thạch. Để góp phần vào việc điều chỉnh hợp lý cho sự phát triển
dân số, lao động và tạo việc làm nhằm từng bớc tạo dựng một sự phát triển ổn
định và bền vững ở huyện Lập Thạch góp phần vào công cuộc CNH - HĐH của
cả nớc và đa nớc ta tiến lên chủ nghĩa xã hội nhanh chóng.
I. giải pháp giảm và tiến tới ổn định mức sinh
1. Tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin - giáo dục - truyền thông (TGT)
Đẩy mạnh công tác TGT, phát triển có hiệu quả hoạt động của đội ngũ
cán bộ làm công tác dân số ở cơ sở thông qua việc theo dõi quản lý và hớng dẫn
các hộ gia đình, các đối tợng trong độ tuổi sinh đẻ. Tuyên truyền, phổ biến rông
rãi các thông tin dân số và phát triển, chăm sóc sức khoẻ bà mẹ và trẻ em, các
chủ trơng về chính sách dân số và kề hoạch hoá gia đình bằng nhiều loại hình
thức phong phú và phù hợp với đặc điểm của từng nhóm đối tợng, với phong tục
tập quán của địa phơng. Huy động cộng đồng, các ngành các cấp tham gia công
tác TGT, tạo phong trào xã hội mạnh mẽ thi đua thực hiện các mục tiêu DS -
KHHGĐ, giáo dục lớp trẻ nhằm tạo ra sự nhận thức sâu sắc, hiểu rõ đợc sự cần
thiết của KHHGĐ để có sự lựa chọn u tiên quy mô gia đình ít con, khoẻ mạnh,
hạnh phúc và coi đó nh là một sự hiểu biết quý giá cần đợc thực hiện trong cuộc
sống.
Các biện pháp TGT cần đợc thực hiện là:
- Thực hiện phơng châm xã hội hoá, huy động có hiệu quả các cấp, các
ngành, các đoàn thể tổ chức xã hội và toàn thể nhân dân tham gia các hoạt động
TGT.
- Thực hiện đồng bộ các hoạt động TGT phù hợp với từng vùng, từng
nhóm đối tợng. Coi trọng phơng pháp tuyên truyền trực tiếp với các nội dung và
cách tiếp cận có tính hớng dẫn, thuyết phục và luôn luôn coi trọng điều chỉnh và
bổ sung để phù hợp với sự thay đổi về nhận thức.
1
Khoa: Kinh tế lao động và dân số
1
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Mạnh Tiến
- Tiến hành các hình thức giáo dục toàn dân để thay đổi nhận thức và
hành vi phù hợp với chính sách về DS - KHHGĐ cho mọi đối tợng thông qua
hoạt động của các ban ngành, đoàn thể tổ chức xã hội. Thực hiện giáo dục dân
số trong và ngoài nhà trờng với nội dung thích hợp để cho các thế hệ trẻ có
những hiểu biết sâu sắc về dân số và có những quyết định sáng suốt, đúng đắn
nhằm phù hợp với cả lợi ích cá nhân lẫn lợi ích cộng đồng.
2. Giải phấp y tế
Biện pháp ytế kỹ thuật KHHGĐ đợc coi là một biện pháp không thể thiếu
đợc nhằm điều khiển hay phục vụ hành vi sinh đẻ của nhân dân sau khi họ đã
nhận thức đợc vấn đề DS - KHHGĐ với mục tiêu Mỗi cặp vợ chồng chỉ có 1
đến 2 con, không đẻ quá sớm và không đẻ quá dày
Để thực hiện các mục tiêu này chúng ta cần coi trọng:
- Xây dựng vật chất, trang thiết bị, kỹ thuật cho ngành y tế của huyện nói
chung đặc biệt chú trọng đến các cơ sở y tế ở các tuyến xã, vừa đáp ứng nhu cầu
khám chữa bệnh của nhân dân vừa đáp ứng đợc nhu cầu tại chỗ về thực hiện các
biện pháp KHHGĐ thuận lợi, an toàn và hiệu quả.
- Tăng cờng công tác đào tạo đội ngũ cán bộ y tế để nâng cao sự hiểu biết
về chơng trình dân số kế hoạch hoá gia đình và qua đó họ trở thành lực lợng
trực tiếp t vấn và đáp ứng các yêu cầu về hành vi dân số của nhân dân.
- Trong điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật ở các tuyến xã còn
thiếu nh hiện nay rất cần phải duy trì thực hiện quy mô tuyên truyền vận động
kết hợp với đa dịch vụ KHHGĐ đến tận tay ngời dân, đặc biệt là những nơi (xã,
dân tộc ít ngời) còn khó khăn về cơ sở vật chất, giao thông không thuận lợi.
Trên cơ sở tăng cờng các hoạt động t vấn về các biện pháp tránh thai bằng việc
cung cấp các thông tin đúng, đủ và u nhợc điểm của từng biện pháp cụ thể một
cách trung thực, khách quan khoa học để đối tợng chấp nhận tới hành vi sử
dụng thông qua một biện pháp tránh thai thích hợp nhất.
2
Khoa: Kinh tế lao động và dân số
2
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Mạnh Tiến
II. giải pháp nâng cao chất lợng của lực lợng lao động ở
huyện Lập Thạch
1. Coi trọng và phát huy nhân tố con ngời
Con ngời có ý nghĩa quyết định trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, là
nhân tố trung tâm của quá trình phát triển kinh tế xã hội. Qua việc đánh giá về
thực trạng lao động ở huyện Lập Thạch ta thấy: chất lợng của lực lợng lao động
rất thấp không thể đáp ứng đợc yêu cầu của công cuộc CNH - HĐH nông
nghiệp nông thôn, làm trở ngại cho mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Vì vậy.
Muốn phát huy đợc nhân tố con ngời, trớc hết và cần thiết phải chú trọng và
nâng cao chất lợng giáo dục và đào tạo phổ thông đồng thời với giáo dục và
đào tạo chuyên nghiệp. Do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan song
chủ yếu xuất phát từ các nguyên nhân về kinh tế đã khiến cho dân tộc thiểu số
trong huyện đã không cho con em mình đi học phổ thông, hiện tợng học sinh
cấp II bỏ học khá phổ biến. Họ cho rằng, việc cố gắng cho con em mình học lên
cũng chẳng đợc gì hoặc thực sự không đủ khả năng cho con em mình đi học.
Chính vì vậy, ngoài những chủ trơng chính sách của Đảng và nhà nớc về công
tác giáo dục nh miễm giảm học phí cho con em có hoàn cảnh gia đình khó
khăn, đối tợng gia đình chính sách, học sinh nghèo vợt khó thì huyện cần
phải có những biện pháp cụ thể nh: Chính quyền địa phơng kết hợp với nhà tr-
ờng tổ chức đến thăm hỏi và động viên những gia đình có con em đi học lại có
hoàn cảnh khó khăn nhằm vận động họ tạo điều kiện tốt nhất cho con em họ
tiếp tục đến trờng và giúp họ ý thức đợc lợi ích của việc đầu t cho học tập. Có
kế hoạch đầu t xây dựng trờng học lớp học và đào tạo nâng cao chất lợng giảng
dạy khuyến khích các gia đình cho con em mình tới trờng.
Bên cạnh việc giáo dục phổ thông thì vấn đề đào tạo nghề có một vị trí rất
quan trọng chiến lợc phát triển nguồn nhân lực nói riêng và phát triển kinh tế
nói chung ở huyện. Với một lực lợng lao động khá dồi dào, nhng lao động của
huyện chủ yếu là lao động cha qua đào tạo, vì vậy không đáp ứng đợc yêu cầu
của quá trình sản xuất hiện đại đòi hỏi phải có trình độ chuyên môn kỹ thuật. Vì
vậy việc nghiên cứu mở rông quy mô đào tạo hớng nghiệp dạy nghề trên cơ sở
xây dựng một kế hoạch đào tạo hợp lý cả về số lợng lẫn chất lợng là nhu cầu
cấp thiết đối với huyện.
3
Khoa: Kinh tế lao động và dân số
3
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Mạnh Tiến
Phải hớng nghiệp dạy nghề theo các quy trình của Bộ luật lao động. Tổ
chức dạy nghề phải gắn với tạo việc làm sau đào tạo, u tiên với các đối tợng h-
ớng chính sách xã hội. Tạo cho học viên có tâm lý tin tởng cho ngời học để có
cơ hội tìm kiếm việc làm. Gắn đào tạo dạy nghề với tổ chức sản xuất để kết hợp
giữa lý thuyết và thực hành, việc tổ chức nâng cao trong độ chuyên môn kỹ
thuật hay nâng cao giá trị sức lao động tạo cơ hội cho ngời lao động có thể lựa
chọn những công việc mang lại thu nhập cao hơn nhiều lần so với những giải
pháp có tính thiết thực nhất để nâng cao chất lợng lao động là phải có chiến lợc
đào tạo và đào tạo lại. Bởi lẽ, trong cơ chế thị trờng, một loại hàng hoá muốn
thắng thế trong cạnh tranh và có đợc giá cả cao thì phải có giá trị cao hàng hoá
sức lao động cũng không nằm ngoài quy luật đó.
2. Giải pháp về vốn.
Nhu cầu về vốn cho việc đào tạo nâng cao chất lợng lực lợng lao động
cho các chơng trình và dự án phát triển cơ sở hạ tầng là rất lớn và rất cần thiết
nhất là đối với một huyện mà điều kiện về thu nhập và đời sống của rất nhiều hộ
dân còn rất thấp.
Lập Thạch là một huyện nghèo của tỉnh vĩnh Phúc, cơ sở hạ tầng còn
thiếu nhiều, hệ thống đèn đờng, trờng, trạm, cha thể đáp ứng đủ yêu cầu của
công cuộc CNH - HĐH nông nghiệp nông thôn. Vì vậy, việc đầu t trợ cấp vốn
để phát triển cơ sở hạ tầng, thực hiện chiến lợc đào tạo là mang tính cấp thiết
tạo tiền đề cho việc nâng cao trình độ của ngời lao động, quy mô sản xuất và
trình độ sản xuất.
Để thực hiện chủ trơng đờng lối của Đảng và nhà nớc về việc trợ cấp, cho
vay vốn nhằm giải quyết việc làm và xoá đói giảm nghèo thì trong những năm
tới huyện cần phải thực hiện những giải pháp sau:
- Về phía tổ chức ngân hàng:
+ Lựa chọn những cán bộ có năng lực phẩm chất tốt, có tinh thần trách
nhiệm cao trong công tác kiểm kê đánh giá đúng giá trị tài sản thế chấp.
+ Ngân hàng kết hợp với chính quyền địa phơng để có sức mạnh lớn
nhằm thu hồi vốn đúng và đủ.
- Về phía chính quyền: Phải chọn những cán bộ cơ sở có năng lực uy tín,
có tinh thần trách nhiệm, thái độ làm việc nghiêm túc trong việc đảm bảo cho
ngời vay vốn, phải có sự tìm hiểu kỹ càng để nắm rõ đợc mục đích và khả năng
4
Khoa: Kinh tế lao động và dân số
4
Luận văn tốt nghiệp Nguyễn Mạnh Tiến
thanh toán của ngời đi vay. Khi xây dựng các dự án phát triển kinh tế, lập kế
hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng và chơng trình đào tạo để xin vay vốn nhà nớc với
lãi suất u đãi.
III. Giải pháp về đào tạo việc làm cho lao động ở huyện Lập Thạch
Qua nghiên cứu về thực trạng việc làm ở nông thôn, ta nhận thấy tình
trạng phổ biến là thiếu việc làm, tỷ lệ thời gian lao động sử dụng là rất thấp
(68%) và thu nhập đem lại cũng không đáng kể. Vì vậy, mục tiêu trớc mắt cũng
nh lâu dài là tạo thêm việc làm, giúp ngời lao động có việc làm đầy đủ hơn để
có điều kiện nâng cao thu nhập ổn định cuộc sống cho ngời lao động làm nền
tảng cho mục tiêu chuyển dịch cơ cấu kinh tế và từng bớc phát triển kinh tế xã
hội ở huyện Lập Thạch.
1. Phát triển kinh tế hộ gia đình và kinh tế trang trại.
Trong những năm gần đây kể từ khi có nghị quyết 10 của Bộ chính trị
(tháng 8/1998), trải qua hơn 10 năm thực hiện, kinh tế hộ nông dân đã có những
bớc tiến vững chắc. Trong nông nghiệp, kinh tế hộ nổi lên nh một loại hình sản
xuất tiên tiến, nó vừa tạo chỗ làm cho ngời lao động, tận dụng tối đa nguồn lực
sẵn có của gia đình, hiệu quả sản xuất cao.
Bên cạnh việc phát triển kinh tế hộ gia đình thì mô hình kinh tế trang trại
cũng là một hình thức rất tốt để tạo việc làm cho ngời lao động ở nông thôn, đây
thực chất là sự phát triển cao của kinh tế hộ gia đình cả về mặt quy mô vốn, đất
đai, lao động và sản phẩm. Phát triển kinh tế trang trại là rất phù hợp với điều
kiện kinh tế nông nghiệp nông thôn hiện nay bởi nó tận dụng đợc những lao
động thiếu việc làm tại chỗ, quy mô sản xuất nông nghiệp lớn phù hợp với trình
độ quản lý và khả năng làm ăn của ngời nông dân, vốn đầu t không lớn. Tuy
nhiên loại hình này hiện nay ở huyện Lập Thạch có rất ít (82 trang trại lớn nhỏ)
Nh vậy, kinh tế hộ gia đình và kinh tế trang trại là những thực thể kinh tế
khách quan phù hợp vơí quy luật phát triển và đúng với đờng lối đổi mới kinh
tế của Đảng và nhà nớc ta. Song để các loại hình kinh tế này phát triển đợc và
thực sự trở thành nhân tố mới trong lực lợng sản xuất, Đảng và nhà nớc ta cần
có chủ trơng chính sách cụ thể đồng thời phải có một chiến lợc phát triển thị tr-
5
Khoa: Kinh tế lao động và dân số
5