Nghiên cứu giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công nhân viên Viện Kỹ thuật tài nguyên nước

L IC M
Lu n v n đ

c thoàn thành t i Tr

ng

N
i h c Th y l i, có đ

c b n lu n

v n này, tác gi xin bày t lòng bi t n chân thành và sâu s c nh t đ n Tr

ng

i

h c Th y l i, Khoa Kinh t và Qu n lý, B môn Qu n lý xây d ng và các b môn
khác thu c Tr
h

ng

i h c Th y l i; đ c bi t là TS. Tr n Qu c H ng đã tr c ti p

ng d n tác gi trong su t quá trình th c hi n lu n v n này.
Xin chân thành c m n các Th y, Cô giáo - Các nhà khoa h c đã tr c ti p

gi ng d y, truy n đ t nh ng ki n th c chuyên ngành kinh t th y l i và qu n lý xây
d ng cho b n thân tác gi su t nh ng n m tháng qua.

Tác gi xin bày t lòng bi t n sâu s c đ n b n bè, đ ng nghi p, và gia đình
đã đ ng viên, khích l , t o đi u ki n giúp đ tác gi hoàn thành lu n v n này.
Lu n v n là k t qu c a quá trình nghiên c u khoa h c công phu, nghiêm túc c a
b n thân tác gi , tuy nhiên do đi u ki n tài li u, th i gian và ki n th c có h n nên
không th tránh kh i nh ng khi m khuy t nh t đ nh. Tác gi r t mong nh n đ

cs

tham gia góp ý và ch b o c a các Th y cô giáo và b n bè, đ ng nghi p.
Cu i cùng, m t l n n a tác gi xin chân thành c m n các th y cô giáo, các
c quan, đ n v và cá nhân đã giúp đ tác gi trong quá trình h c t p và hoàn
thành lu n v n này.
Hà N i, ngày

n m 2016

tháng

Tác gi lu n v n

V V nC

ng


L I CAM OAN
Tôi cam đoan đây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s li u, k t qu
nêu trong lu n v n là trung th c và ch a t ng đ

c ai công b trong b t k công

trình nào khác.
Tác gi lu n v n

V V nC

ng


M CL C

CH

NG 1: C

CH T L

S

LÝ LU N VÀ TH C TI N V NHÂN L C VÀ

NG NGU N NHÂN L C ..............................................................1

1.1. C s lý lu n v ngu n nhân l c và ch t l

ng ngu n nhân l c ...................1

1.1.1. Khái ni m v ngu n nhân l c ........................................................ 1
1.1.2. Ch t l ng ngu n nhân l c ........................................................... 4
1.2. Các tiêu chí đánh giá ch t l

ng ngu n nhân l c ...........................................5

1.2.1. Trí l c ........................................................................................... 5
1.2.2. Th l c........................................................................................ 11
1.2.3. Tâm l c....................................................................................... 12
1.3. Vai trò c a ngu n nhân l c trong đ n v t v n ...........................................14
1.4.

c đi m ngu n nhân l c trong các đ n v t v n .......................................19
1.4.1. Nh ng đi m m nh ....................................................................... 19
1.4.2. Nh ng đi m y u ......................................................................... 19

1.5. Các nhân t

nh h

ng đ n ch t l

ng ngu n nhân l c trong đ n v t

v n .............................................................................................................................19
1.5.1. Các nhân t bên ngoài ................................................................. 19
1.5.2. Các nhân t bên trong ................................................................. 20
1.6. Nh ng bài h c kinh nghi m trong vi c nâng cao ch t l

ng ngu n nhân

l c trong các đ n v t v n .....................................................................................22
1.6.1 . Kinh nghi m c a m t s đ n v t v n ....................................... 22

1.6.2. Kinh nghi m c a m t s n c trên th gi i ................................ 25
1.7. T ng quan nh ng công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài…………31
K T LU N CH

NG 1 ........................................................................................33


CH

NG 2: PHÂN TÍCH TH C TR NG CH T L

NG NGU N

NHÂN L C C A VI N K THU T TÀI NGUYÊN N

C – TR

NG

I H C TH Y L I .......................................................................................34
2.1. Gi i thi u khái quát v Vi n k thu t Tài nguyên n

c – Tr

ng

ih c

Th y l i ....................................................................................................................34
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ............................................... 34

2.1.2.
c đi m ngành ngh kinh doanh và m c tiêu ho t đ ng ............ 35
2.1.3. C c u t ch c b máy c a Vi n ................................................. 37
2.2. Tình hình s n xu t kinh doanh c a Vi n đ n n m 2014 ..............................39
2.3. Th c tr ng ch t l

ng đ i ng cán b công nhân viên c a Vi n ................40

2.3.1. Th c tr ng ch t l ng nhân l c c a Vi n .................................... 41
2.3.2. Phân tích tình hình s d ng ngu n nhân l c c a Vi n ................. 45
2.4.

ánh giá chung v ch t l

ng ngu n nhân l c t i Vi n và các ho t đ ng

c a Vi n trong công tác t v n ..............................................................................56
2.4.1. Nh ng k t qu đ t đ

c .............................................................. 56

2.4.2. Nh ng t n t i, h n ch và nguyên nhân ....................................... 59
K T LU N CH

CH

NG 3:

NG 2………………………………………………………….66

XU T GI I PHÁP NH M NÂNG CAO CH T L

NGU N NHÂN L C T I VI N K THU T TÀI NGUYÊN N
TR

NG

I H C TH Y L I

3.1.

nh h

NG

C–

N N M 2020 .......................................67

ng phát tri n c a Vi n k thu t Tài nguyên n

c – Tr

ng

i

h c Th y l i .............................................................................................................67
3.1.1 M c tiêu phát tri n ....................................................................... 67
3.1.2 Ph ng h ng phát tri n c a Vi n đ n n m 2020 ........................ 67

3.2. Nh ng c
Tr

ng

h i và thách th c đ i v i Vi n k thu t Tài nguyên n

c –

i h c Th y l i ........................................................................................68

3.2.1. C h i ......................................................................................... 68


3.2.2. Thách th c .................................................................................. 69
3.3.

xu t các gi i pháp nh m nâng cao ch t l

k thu t Tài nguyên n

c – Tr

ng

ng ngu n nhân l c t i Vi n

i h c Th y l i đ n n m 2020 ...............71

3.3.1. Gi i pháp v tuy n d ng ............................................................. 71

3.3.2. Gi i pháp duy trì và s d ng hi u qu ngu n nhân l c c a Vi n . 74
3.3.3. Gi i pháp v chính sách đãi ng đ i v i ng i lao đ ng ............. 79
3.3.4. Gi i pháp v đào t o nâng cao trình đ ngu n nhân l c .............. 81
3.3.5. Gi i pháp v t ng c ng đ u t c s v t ch t, môi tr ng làm
vi c ....................................................................................................... 87
3.3.6. Gi i pháp xây d ng, phát tri n v th th ng hi u c a Vi n, hoàn
thi n h th ng thông tin trên th tr ng. ............................................... 88
3.3.7. Tham gia và xây d ng các t ch c hi p h i, hoàn thi n v n hóa
Vi n ...................................................................................................... 90
3.3.8. Gi i pháp nâng cao n ng l c qu n lý, đi u hành qu n lý, hoàn
thi n b máy qu n lý nhân s trong Vi n .............................................. 92
3.3.9. Hoàn thi n c c u t ch c, ch c n ng, nhi m v , nâng cao ch t
l ng s n ph m t v n .......................................................................... 93
3.3.10. Th ng xuyên đánh giá n ng l c cán b công nhân viên .......... 98
K T LU N CH

NG 3 ......................................................................................108

K T LU N VÀ KI N NGH ..............................................................................109
1. K t lu n .......................................................................................... 109
2. Ki n ngh ........................................................................................ 110


DANH M C CÁC S

, HÌNH V

Hình 2.1. C c u t ch c c a Vi n ...........................................................................37
Hình 2.2. Bi u đ doanh thu thu n các h p đ ng kh o sát thi t k theo n m ..........40
Hình 2.3. Bi u đ cán b c h u c a Vi n ...............................................................43

Hình 2.4. Bi u đ c c u lao đ ng phân lo i theo h p đ ng lao đ ng c a Vi n ......48
Hình 2.5. Bi u đ c c u lao đ ng theo tính ch t b ph n c a Vi n ........................49
Hình 2.6. Bi u đ thu nh p bình quân c a CBCNV t n m 2010 đ n 2014 ............55
Hình 3.1. S đ đ xu t c c u t ch c……………………………………………94


DANH M C CÁC B NG, BI U
B ng 1.1. Trình đ chuyên môn k thu t c a l c l
B ng 1.2. Ch tiêu đánh giá th l c ng

ng lao đ ng t i Vi t Nam ......10

i lao đ ng..................................................12

B ng 2.1. B ng t ng h p k t qu ho t đ ng kinh doanh .........................................39
B ng 2.2. B ng t ng h p doanh thu thu n sau thu t h p đ ng kh o sát thi t k ..40
B ng 2.3. Th ng kê ch t l

ng đ i ng cán b công nhân viên c a Vi n ...............42

B ng 2.4. Tình hình s d ng lao đ ng th c t c a Vi n...........................................46
B ng 2.5. C c u lao đ ng phân lo i theo h p đ ng lao đ ng c a Vi n ..................47
B ng 2.6. C c u lao đ ng theo tính ch t b ph n c a Vi n ....................................48
B ng 2.7. K ho ch s d ng lao đ ng hàng n m (ng

i).........................................51

B ng 2.8. Thu nh p bình quân c a CBCNV giai đo n 2010 đ n 2014 ....................54
B ng 3.1. K ho ch tuy n d ng nhân s c a Vi n giai đo n 2014 đ n 2020…….……73
B ng 3.2. Chi n l

c c c u lao đ ng theo tính ch t b ph n c a Vi n đ n n m

2020……………………………………………………………………..………….79
B ng 3.3. Thu nh p bình quân c a CBCNV giai đo n 2014 đ n 2020……………81
B ng 3.4. K ho ch đào t o và tuy n d ng nhân s c a Vi n giai đo n 2014 đ n
2020………………………………………………………………………………...86


DANH M C T

VI T T T

T vi t t t

Ngh a đ y đ

B NN&PTNT

B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn

CB – CNV

Cán b , công nhân viên

CLNNL

Ch t l

CMKT

Chuyên môn k thu t

CNH – H H

Công nghi p hóa - Hi n đ i hóa

C T

Ch đ u t

CTTL

Công trình th y l i

KTXH

Kinh t xã h i

KT-TNN

K thu t tài nguyên n

KCS

Ki m đ nh ch t l

L

Lao đ ng

LLL

L cl

NNL

Ngu n nhân l c

NN&PTNT

Nông nghi p và phát tri n nông thôn

PTNNL

Phát tri n ngu n nhân l c

QLDA

Qu n lý d án

QLCL

Qu n lý ch t l

SXKD

S n xu t kinh doanh

THCS

Trung h c c s

THPT

Trung h c ph thông

XDCB

Xây d ng c b n

ng ngu n nhân l c

c

ng

ng lao đ ng

ng


PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Quá trình phát tri n kinh t - xã h i c a m i qu c gia đ u đ

c d a trên các

ngu n l c nh nhân l c, v t l c, tài l c,... song ch có ngu n l c con ng
ra đ ng l c cho s phát tri n, ngu n l c con ng

im it o

i đóng vai trò quan tr ng và quy t

đ nh trong vi c phát huy hi u qu c a các ngu n l c khác.
Nhân l c không ch là y u t quy t đ nh nh t đ i v i s phát tri n c a xã h i,
mà s phát tri n c a xã h i còn đ

c đo b ng chính b n thân m c đ phát tri n c a

ngu n nhân l c. B i v y xác đ nh ngu n nhân l c là “tài s n” và phát tri n ngu n
nhân l c là m t vi c làm r t quan tr ng, là qu c sách c a m i qu c gia.
i v i các Vi n nghiên c u, nhân l c chính là y u t đ u vào có nh h
l n đ n ch t l

ng s n ph m c a các d án, các đ tài c p b , nhà n

ng

c. T t c các

ho t đ ng c a Vi n đ u không th th c hi n mà không có s có m t c a ngu n
nhân l c, t vi c phân tích, l p đ c
l

ng d toán, l p k ho ch, quy t đ nh chi n

c ho t đ ng cho đ n vi c v n hành máy móc, thi t b , công trình, đ m b o ho t

đ ng c a Vi n. Cùng v i s gia t ng c a hàm l
v n, d ch v , vai trò c a con ng

ng ch t xám trong s n ph m t

i ngày càng tr nên quan tr ng và tr thành ngu n

l c quan tr ng nh t quy t đ nh s phát tri n c a m t qu c gia nói chung và c a t ng
doanh nghi p nói riêng. Do đó phát tri n và nâng cao ngu n nhân l c là chi n l

c

quan tr ng nh t c a các doanh nghi p trong đi u ki n hi n nay.
Trong th i gian qua, nh ng công trình l n, các d án g p nhi u v n đ v k
thu t và có tính ch t k thu t ph c t p thì h u h t các Vi n nghiên c u, đ n v t
v n trong t nh ch a đáp ng đ

c yêu c u, ph i th c hi n thuê ho c liên danh, ph i

h p v i các doanh nghi p t v n

các đ a ph

ng khác.

iv iđ nv t v n –

m t lo i hình ho t đ ng khoa h c công ngh mà s n ph m d ch v ch y u là thành
qu c a lao đ ng ch t xám, nói m t cách khác, ch t l

ng ngu n nhân l c c a Vi n

này đóng vai trò quy t đ nh đ n s thành công hay th t b i trong ho t đ ng c a
Vi n, đ c bi t trong đi u ki n c nh tranh quy t li t c a n n kinh t th tr

ng, m


c a và h i nh p.
Xu t phát t nh ng phân tích nêu trên, tác gi đã l a ch n đ tài “Nghiên
c u gi i pháp nâng cao ch t l
nguyên n

c – Tr

ng

ng đ i ng cán b công nhân viên Vi n K thu t tài

i h c Th y l i” làm đ tài lu n v n t t nghi p, v i mong

mu n đóng góp nh ng ki n th c và hi u bi t c a mình vào quá trình nâng cao ch t
l

ng ngu n nhân l c t i Vi n K thu t tài nguyên n

c – Tr

ng

i h c Th y

l i.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Trên c s h th ng nh ng v n đ lý lu n c b n v ngu n nhân l c và s
c n thi t, vai trò c a vi c ph i nâng cao ch t l

ng ngu n nhân l c đ i v i các đ n

v t v n, d a trên nh ng c n c , k t qu đánh giá th c tr ng công tác qu n lý, s
d ng, đào t o đ i ng cán b công nhân viên trong th i gian qua c a Vi n K thu t
tài nguyên n

c – Tr

ng

i h c Th y l i, lu n v n nghiên c u đ xu t m t s

gi i pháp nh m nâng cao ch t l
tài nguyên n

c – Tr

ng

ng đ i ng cán b công nhân viên Vi n K thu t

i h c Th y l i nói riêng và các đ n v t v n nói

chung.
3. Ph

ng pháp nghiên c u
gi i quy t các v n đ c a lu n v n, đ tài áp d ng ph

c u sau: Ph

ng pháp đi u tra kh o sát; Ph

th ng hóa; Ph

ng pháp th ng kê; Ph

ng pháp phân tích so sánh; Ph

ng pháp đ i chi u v i h th ng v n b n pháp quy; Ph

4.

it

ng và ph m vi nghiên c u đ tài

a.

it

ng nghiên c u

đào t o b i d
nguyên n
ch t l

ng pháp h

ng pháp phân tích t ng h p;

Ph

it

ng pháp nghiên

ng pháp chuyên gia.

ng nghiên c u c a đ tài là công tác tuy n d ng, qu n lý, s d ng,
ng, đãi ng và phát tri n ngu n nhân l c t i Vi n K thu t tài

c – Tr

ng

i h c Th y l i và các nhân t

nh h

ng đ n hi u qu và

ng c a công tác này.

b. Ph m vi nghiên c u
Ph m vi v n i dung: Lu n v n nghiên c u hoàn thi n nâng cao ch t l

ng ngu n


nhân l c t i Vi n K thu t tài nguyên n

c;

Ph m vi v không gian: Lu n v n thu th p s li u, phân tích các v n đ có liên quan
ph c v nghiên c u t i Vi n K thu t tài nguyên n
Ph m vi v th i gian: Các s li u nghiên c u đ

c – Tr

ng đ i h c Th y l i;

c thu th p trong th i gian t n m

2010 đ n nay.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
a. Ý ngh a khoa h c
Nh ng k t qu nghiên c u h th ng hóa c s lý lu n và th c ti n v công
tác qu n lý qu n lý, s d ng, đào t o đ i ng cán b công nhân viên là nh ng
nghiên c u có giá tr tham kh o trong h c t p, gi ng d y và nghiên c u các v n đ

qu n lý nhà n

c v nâng cao ch t l

ng ngu n nhân l c.

b. Ý ngh a th c ti n
Nh ng phân tích đánh giá và gi i pháp đ xu t là nh ng tham kh o h u ích
có giá tr g i m trong công tác qu n lý, s d ng, đào t o nâng cao ch t l

ng đ i

ng cán b công nhân viên c a Vi n nói riêng, các doanh nghi p t v n đ u t xây
d ng nói chung trong giai đo n hi n nay.
6. D ki n k t qu đ t đ

c

Nh ng k t qu mà đ tài nh m đ t đ

c g m 3 v n đ sau:

+ H th ng nh ng c s lý lu n v ngu n nhân l c, ch t l
l c; h th ng ch tiêu đánh giá ch t l
ch t l

ng ngu n nhân

ng ngu n nhân l c; vai trò c a vi c nâng cao

ng ngu n nhân l c và nh ng nhân t

nh h

ng đ n hi u qu c a công tác

này;
+ Phân tích, đánh giá th c tr ng công tác tuy n d ng, qu n lý, s d ng, đào
t ob id

ng, đãi ng đ i ng cán b công nhân viên và ch t l

t v n c a Vi n K thu t tài nguyên n

c – Tr

gian qua. Qua đó đánh giá nh ng k t qu đ t đ

ng

ng các s n ph m

i h c Th y l i trong th i

c, nh ng m t m nh c n duy trì,

phát huy và nh ng t n t i c n tìm gi i pháp kh c ph c;
+ Nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp nâng cao ch t l
công nhân viên Vi n K thu t tài nguyên n

c – Tr

ng

ng đ i ng cán b

i h c Th y l i nói riêng


và các đ n v t v n nói chung.
7. N i dung lu n v n
Ngoài nh ng n i dung quy đ nh c a m t b n lu n v n th c s nh : ph n m
đ u, k t lu n ki n ngh , danh m c tài li u tham kh o,... ph n chính c a lu n v n
g m có 3 ch

ng:

Ch

ng 1: C s lý lu n và th c ti n v nhân l c và ch t l

Ch

ng 2: Phân tích th c tr ng ch t l

ng ngu n nhân

l c
thu t tài nguyên n
Ch

ng 3:

c – Tr

ng

ng ngu n nhân l c c a Vi n K

i h c Th y l i

xu t gi i pháp nh m nâng cao ch t l

Vi n K thu t tài nguyên n

c – Tr

ng

ng ngu n nhân l c t i

i h c Th y l i đ n n m 2020


1

CH

NG 1: C

S

LÝ LU N VÀ TH C TI N V NHÂN L C VÀ

CH T L

NG NGU N NHÂN L C

1.1. C s lý lu n v ngu n nhân l c và ch t l

ng ngu n nhân l c

1.1.1. Khái ni m v ngu n nhân l c
M t qu c gia mu n phát tri n thì c n ph i có các ngu n l c c a s phát tri n
kinh t nh : tài nguyên thiên nhiên, v n, khoa h c - công ngh , con ng
Trong các ngu n l c đó thì ngu n l c con ng
quy t đ nh trong s t ng tr
nay. M t n

i,…vv.

i là quan tr ng nh t, có tính ch t

ng và phát tri n kinh t c a m i qu c gia t tr

cđ n

c cho dù có tài nguyên thiên nhiên phong phú, máy móc k thu t hi n

đ i đ n đâu nh ng không có nh ng con ng

i có trình đ , có đ kh n ng khai thác

các ngu n l c đó thì khó có kh n ng có th đ t đ

c s phát tri n nh mong mu n.

Quá trình công nghi p hóa, hi n đ i hóa (CNH-H H) đ t n

c và ngày nay

trong công cu c h i nh p và phát tri n nh m m c tiêu “dân giàu, n

c m nh, xã h i

công b ng, dân ch , v n minh”,
con ng

ng ta luôn xác đ nh: Ngu n lao đ ng d i dào,

i Vi t Nam có truy n th ng yêu n

c, c n cù, sáng t o, có n n t ng v n

hoá, giáo d c, có kh n ng n m b t nhanh khoa h c và công ngh là ngu n l c quan
tr ng nh t - ngu n n ng l c n i sinh. V y ngu n nhân l c là gì?
hi u đ

c ngu n nhân l c (NNL), tr

ngu n l c v i NNL. Ngu n l c đ

c h t c n có s phân bi t gi a

c hi u là h th ng các y u t c v t ch t l n tinh

th n đã, đang và s tham gia vào quá trình phát tri n kinh t xã h i (KTXH) c a m t
qu c gia. NNL là m t trong nh ng y u t c a ngu n l c. Hi n nay có nhi u quan
ni m khác nhau v NNL, tùy theo m c đích c th mà ng

i ta đ a ra nh ng khái

ni m khác nhau.
Theo Liên H p Qu c: NNL là t t c nh ng ki n th c, k n ng, kinh nghi m,
n ng l c và tính sáng t o c a con ng
nhân và c a đ t n

i có quan h t i s phát tri n c a m i cá

c. Theo Ngân hàng th gi i (WB-World Bank, 2000): NNL là

toàn b v n ng

i (th l c, trí l c, k n ng ngh nghi p,...) mà m i cá nhân s h u.

đây, NNL đ

c coi nh m t ngu n v n bên c nh các lo i v n v t ch t khác nh :

2

v n ti n, công ngh , tài nguyên thiên nhiên,.... theo T ch c Lao đ ng Qu c t
(ILO-International Labour Organisation): NNL là trình đ lành ngh , là ki n th c
và n ng l c c a toàn b cu c s ng con ng

d ng hi n th c ho c ti m n ng đ

i

phát tri n KTXH trong m t c ng đ ng.
NNL đ

c hi u theo hai ngh a: Theo ngh a r ng, NNL là ngu n cung c p

s c lao đ ng cho s n xu t xã h i, cung c p ngu n l c con ng

i cho s phát tri n.

Do đó, NNL bao g m toàn b dân c có th phát tri n bình th

ng. Theo ngh a h p,

NNL là kh n ng lao đ ng c a xã h i, là ngu n l c cho s phát tri n KTXH, bao
g m các nhóm dân c trong đ tu i lao đ ng, có kh n ng tham gia vào lao đ ng,
s n xu t xã h i, t c là toàn b các cá nhân c th tham gia vào quá trình lao đ ng, là
t ng th các y u t v th l c, trí l c c a h đ

c huy đ ng vào quá trình lao đ ng.

Các cách hi u trên ch khác nhau v vi c xác đ nh quy mô NNL, song đ u có
chung m t ý ngh a là ph n ánh kh n ng lao đ ng c a xã h i. Nh v y, NNL và
ngu n lao đ ng có ý ngh a t

ng đ ng. T s phân tích trên, chúng ta có th hi u

khái ni m NNL theo ngh a r ng là bao g m nh ng ng
đang làm vi c (g m nh ng ng
nh ng ng

i đ 15 tu i tr lên th c t

i trong đ tu i lao đ ng và trên đ tu i lao đ ng),

i trong đ tu i lao đ ng có kh n ng lao đ ng nh ng ch a có vi c làm

(do th t nghi p ho c đang làm n i tr trong gia đình), c ng v i ngu n lao đ ng d
tr (nh ng ng

i đang đ

c đào t o trong các tr

ng đ i h c, cao đ ng, trung c p

và d y ngh ,…).
NNL th

ng đ

c xem xét trên giác đ s l

ng và ch t l

V s l

ng: đ

c bi u hi n thông qua các ch tiêu quy mô và t c đ t ng

ng.

NNL, các ch tiêu này có quan h m t thi t v i ch tiêu quy mô và t c đ t ng dân
s . Tuy nhiên, m i quan h dân s và NNL đ

c bi u hi n sau m t th i gian

kho ng 15 n m, vì sau kho ng th i gian đó con ng
đ ng. Quy mô dân s đ

im ib

c vào đ tu i lao

c bi u th khái quát b ng t ng s dân c c a m t khu v c

vào th i đi m nh t đ nh. Quy mô dân s là nhân t quan tr ng là c n c đ ho ch
đ nh chi n l

c phát tri n. M i m t n

c (c ng nh m t vùng, m t đ a ph

ng) c n


3

có m t quy mô dân s thích h p, t

ng thích v i đi u ki n t nhiên, c ng nh trình

đ phát tri n KTXH c a mình.
V ch t l

ng: NNL đ

c xem xét trên các m t tình tr ng s c kh e, trình đ

v n hóa, trình đ chuyên môn, thái đ đ i v i công vi c ...
Ngu n nhân l c c a m t t ch c bao g m t t c m i cá nhân tham gia b t c ho t
đ ng nào v i b t c vai trò nào trong t ch c. Nhân l c là ngu n l c c a m i con
ng

i, bao g m th l c và trí l c. Ngu n nhân l c là ngu n l c quan tr ng nh t c a

m i m t t ch c.
Ngu n nhân l c c a Vi n nghiên c u là m t b ph n c u thành nên ngu n
nhân l c xã h i. Hay nói khác đi, ngu n nhân l c c a Vi n nghiên c u chính là m t
ph n t c a h th ng ngu n nhân l c xã h i.

ó là t t c nh ng ai làm vi c trong

Vi n nghiên c u t v trí cao nh t (nh th tr
th

ng c quan) đ n nhân viên bình

ng nh t, th p nh t, làm vi c tay chân, đ n gi n.

ó c ng là nh ng ng

i đang

ch đ i đ có th tham gia vào ho t đ ng c a Vi n nghiên c u, t c là ngu n d tr
c a Vi n nghiên c u.
M i m t Vi n nghiên c u do tính ch t và đ c thù riêng v n có mà nó ch a
đ ng nh ng đòi h i, nh ng yêu c u khác nhau đ i v i ngu n nhân l c c a mình.
ó chính là lý do t i sao các Vi n nghiên c u ph i xây d ng, nuôi d

ng, phát tri n

ngu n nhân l c cho mình m t cách h p lý. M t khác, ngu n nhân l c c a các Vi n
nghiên c u có th giao thoa v i nhau.

ó là nh ng khu v c mà ngu n nhân l c xã

h i tr thành ngu n nhân l c c a các Vi n nghiên c u. T i đó các Vi n nghiên c u
có th c nh tranh v i nhau đ có đ

c ngu n nhân l c c a chính mình.

Ngu n nhân l c xã h i bao g m nh ng ng

i trong đ tu i lao đ ng, có kh

n ng lao đ ng và mong mu n có vi c làm. Nh v y, theo quan đi m này thì nh ng
ng

i trong đ tu i lao đ ng, có kh n ng lao đ ng nh ng không mu n có vi c làm

thì không đ

c x p vào ngu n nhân l c xã h i.

M t s qu c gia l i xem ngu n nhân l c là toàn b nh ng ng

ib

c vào

tu i lao đ ng, có kh n ng lao đ ng. Trong quan ni m này không có gi i h n trên
v tu i c a ngu n nhân l c.


4

Nhân l c theo ngh a h p và đ có th l
ho ch hoá
ng

n

c ta đ

ng hoá đ

c trong công tác k

c quy đ nh là m t b ph n c a dân s , bao g m nh ng

i trong đ tu i lao đ ng có kh n ng lao đ ng theo quy đ nh c a Lu t Lao

đ ng Vi t Nam n m 2012 (nam đ 15 đ n h t 60 tu i, n đ 15 đ n h t 55 tu i).
1.1.2. Ch t l

ng ngu n nhân l c

Theo T ch c Tiêu chu n Qu c t (ISO) đ nh ngh a“ch t l

ng là toàn b

nh ng tính n ng và đ c đi m c a m t s n ph m ho c m t d ch v th a mãn nh ng
nhu c u đã nêu ra và ti m n”. Và ng

i t o nên ch t l

đó, xét trong ph m vi h p m t t ch c thì là t t c l c l

ng c a s n ph m, d ch v

ng lao đ ng c a t ch c

đó.
Theo Bùi V n Nh n (2006) gi i thích, thì: Ch t l

ng ngu n nhân l c g m

trí tu , th ch t và ph m ch t tâm lý xã h i trong đó:
“Th l c c a ngu n nhân l c: s c kh e c th và s c kh e tinh th n”
“Trí l c c a ngu n nhân l c: trình đ v n hóa, chuyên môn k thu t và k
n ng lao đ ng th c hành c a ng

i lao đ ng”

“Ph m ch t tâm lý xã h i: k lu t, t giác, có tinh th n h p tác và tác phong
công nghiêp, có tinh th n trách nhi m cao,…”
Còn theo s phân tích c a T Ng c H i (2010), d a trên khái ni m: “Ngu n
nhân l c là t ng th các y u t bên trong và bên ngoài c a m i cá nhân b o đ m
ngu n sáng t o cùng các n i dung khác cho s thành công đ t đ
ch c” thì: “ch t l

cc am it

ng nhân l c là y u t t ng h p c a nhi u y u t b ph n nh

trí tu , s hi u bi t, trình đ , đ o đ c, k n ng, s c kh e, th m m ,… c a ng

i lao

đ ng. Trong các y u t trên thì trí l c và th l c là hai y u t quan tr ng đ xem xét

và đánh giá ch t l

ng ngu n nhân l c”.

ng trên cách ti p c n v mô thì ch t l

ng ngu n nhân l c đ

c đánh giá

thông qua các tiêu th c: “S c kh e: th l c và trí l c; Trình đ h c v n, trình đ
chuyên môn; trình đ lành ngh ; Các n ng l c, ph m ch t cá nhân (ý th c k lu t,
tính h p tác, ý th c trách nhi m, s chuyên tâm,…).”


5

Nh v y, trên quan đi m c a m t nhà qu n lý ngu n nhân l c
t vi c trình bày các quan đi m khác nhau v ch t l
v n này, khái ni m v ch t l

t m vi mô,

ng ngu n nhân l c, trong lu n

ng ngu n nhân l c đ

c hi u nh sau: “ch t l

ng

ngu n nhân l c là tr ng thái nh t đ nh c a ngu n nhân l c th hi n b i quan h
gi a các y u t c u thành nên b n ch t bên trong c a ngu n nhân l c” và “ch t
l
ng

ng ngu n nhân l c bi u hi n

3 y u t th l c, trí l c và ph m ch t đ o đ c c a

i lao đ ng”.
T nh ng lu n đi m trình bày trên, ch t l

là s bi u hi n v s l

ng và ch t l

ng NNL c a m t qu c gia chính

ng NNL trên các m t th l c, trí l c, k n ng,

ki n th c và tinh th n cùng v i quá trình t o ra nh ng bi n đ i ti n b v c c u
NNL. Ch t l

ng NNL không nh ng là ch tiêu ph n ánh trình đ phát tri n kinh t ,

mà còn là ch tiêu ph n ánh trình đ phát tri n xã h i, b i l ch t l
đ ng l c c a s phát tri n, v a là th

ng NNL v a là

c đo trình đ phát tri n c a m t xã h i nh t

đ nh trong m t giai đo n, m t th i đi m.
1.2. Các tiêu chí đánh giá ch t l
Theo cách đánh giá v ch t l

ng ngu n nhân l c
ng NNL c a PGS.TS. Phùng Rân thì n ng l c

ho t đ ng c a NNL thu c v chuyên môn c a NNL. Tuy khó kh n v t v nh ng
thông qua h c t p, rèn luy n có th đ t đ

c và có th đánh giá, đi u ch nh đ

cd

dàng.
đánh giá ch t l

ng NNL ng

i ta th

ng đánh giá trên m t s tiêu chí

nh sau:
1.2.1. Trí l c
Trí l c c a NNL có th bao g m trình đ h c v n, ki n th c chuyên môn, k
n ng ngh , kinh nghi m làm vi c.

Trình đ h c v n, ki n th c chuyên môn mà NNL có đ
qua đào t o, có th đ
công vi c.

c đào t o v ngành và chuyên ngành đó tr

c ch y u thông
c khi đ m nhi m

ó là các c p b c h c trung c p, cao đ ng, đ i h c, sau đ i h c. Các b c


6

h c này ch y u đ

c đào t o ngoài công vi c và đào t o l i trong công vi c h

đang th c hi n thông qua các l p t p hu n hay b i d

ng ng n h n v nghi p v ,…

đó là s trang b v ki n th c chuyên môn cho NNL. B t k m t Vi n nghiên c u
nào đ u có yêu c u th c hi n công vi c ng v i trình đ chuyên môn nh t đ nh. Do
đó vi c trang b ki n th c chuyên môn là không th thi u cho dù NNL đó đ
t o theo hình th c nào. Ki n th c NNL có đ

c đào

c thông qua nhi u ngu n khác nhau

nh : đào t o, qua s nh n th c các v n đ trong cu c s ng xã h i và NNL ti p thu
đ

c. Con ng

i không ch s d ng ki n th c chuyên môn mà trong quá trình th c

hi n công vi c còn c n dùng nhi u lo i ki n th c khác nhau đ

c t ng h p, v n

d ng vào s th c hi n công vi c thành ki n th c c a NNL.
K n ng ngh là kh n ng NNL trong ng x và gi i quy t công vi c. Kh
n ng này đ

c hi u d

th các đ i t
c ađ it

ng này đ

i hai khía c nh và có th khác nhau tùy t ng đ i t

ng. Có

c đào t o nh nhau nh ng kh n ng gi i quy t công vi c

ng này u vi t h n, v

t tr i h n đ i t

ng khác. i u đó đ

k n ng gi i quy t công vi c t t h n, khía c nh này ng

c coi là có

i ta còn g i là n ng khi u

c a NNL. Kh n ng này b c l thông qua s hi u bi t, nh n th c và rèn luy n đ có
k n ng gi i quy t công vi c. K n ng này hình thành có s tr i nghi m th c t hay
còn g i là đi u ki n hình thành k n ng làm vi c c a NNL. Vì th , NNL có th
đ

c đào t o nh nhau nh ng có k n ng làm vi c không hoàn toàn gi ng nhau và

k n ng đ

c nâng lên thông qua quá trình th c hi n thao tác tr c ti p trong công

vi c.
Kinh nghi m làm vi c th hi n s tr i nghi m trong công vi c qua th i gian
làm vi c, có th g i đó là thâm niên c a m t ng
cho r ng kinh nghi m làm vi c c a m t ng

i có đ

c. Có nh ng nh n đ nh

i trong m t ngành là th hi n lòng

trung thành đ i v i c quan ho c v i ngành. Ng

i nhi u kinh nghi m làm vi c có

th gi i quy t công vi c thu n th c và nhanh h n ng

i ít kinh nghi m. Kinh

nghi m làm vi c k t v i trình đ và k n ng x lý trong công vi c t o thành m c đ
lành ngh c a NNL. Kh n ng sáng t o là vô t n, n ng l c c a con ng

i th hi n


7

t duy trong vi c đ a ra các sáng ki n, các ý t

ng và có các quy t đ nh nhanh nh y

linh ho t trong gi i quy t các v n đ .
Ch t l

ng NNL đ

c ph n ánh ch y u thông qua s c m nh trí tu , đây là

y u t quan tr ng nh t quy t đ nh ch t l

ng NNL. Trí l c c a NNL bi u hi n

n ng l c sáng t o, kh n ng thích nghi và k n ng lao đ ng ngh nghi p c a ng

i

lao đ ng thông qua các ch s : trình đ v n hóa, dân trí, h c v n trung bình c a
ng

i dân; s lao đ ng qua đào t o, trình đ và ch t l

ng đào t o; m c đ lành

ngh (k n ng, k x o,…) c a lao đ ng; trình đ t ch c qu n lý s n xu t kinh
doanh; n ng su t, ch t l

ng hi u qu c a lao đ ng,…

1. Ch tiêu trình đ v n hóa c a ngu n nhân l c
Trình đ v n hóa c a con ng

i là s hi u bi t c a ng

i đó đ i v i nh ng

ki n th c ph thông. Trình đ v n hoá là kh n ng v tri th c và k n ng đ có th
ti p thu nh ng ki n th c c b n, th c hi n nh ng vi c đ n gi n đ duy trì cu c
s ng. Trình đ v n hoá đ

c cung c p qua h th ng giáo d c chính quy, không

chính quy, qua quá trình h c t p su t đ i c a m i cá nhân. Nói đ n trình đ v n hóa
c a ngu n nhân l c, t c là nói đ n trình đ hi u bi t c a ng

i trong đ tu i lao

đ ng v các ki n th c ph thông v t nhiên. Xét v khía c nh nào đ y, trình đ v n
hóa th hi n m t b ng dân trí c a m t qu c gia.
Các ch tiêu đánh giá trình đ v n hóa ngu n nhân l c g m các ch tiêu đ nh
l

ng v trình đ v n hóa trung bình c a b ph n dân s trong đ tu i lao đ ng.

Bao g m các ch tiêu sau:
- S ng

i trong đ tu i lao đ ng bi t ch và ch a bi t ch ;

- S n m đi h c trung bình dân s t 15 tu i tr lên;
- S ng

i trong đ tu i lao đ ng có trình đ ti u h c;

- S ng

i trong đ tu i lao đ ng có trình đ trung h c c s ;

- S ng

i trong đ tu i lao đ ng có trình đ ph thông;

- S ng

i trong đ tu i lao đ ng có trình đ

Nh v y, trình đ v n hóa c a ng
đánh giá ch t l

i h c và trên

i h c.

i lao đ ng là m t ch tiêu quan tr ng đ

ng ngu n nhân l c. Nó là c s ki n th c đ u tiên đ ng

i lao


8

đ ng có kh n ng n m b t đ

c nh ng ki n th c chuyên môn k thu t ph c v

trong quá trình lao đ ng sau này. Nâng cao trình đ v n hóa có ý ngh a to l n
trong chi n l

c phát tri n ngu n l c con ng

i c a c qu c gia.

Trình đ dân trí c a dân c ph n ánh trình đ h c v n c a LLL , là m t ch tiêu
r t quan tr ng đ đánh giá ch t l

ng NNL, b i l trình đ h c v n cao t o ra nh ng

đi u ki n và kh n ng ti p thu và v n d ng nh ng ti n b khoa h c k thu t vào th c
ti n góp ph n thúc đ y s phát tri n kinh t - xã h i.
2. Ch tiêu đánh giá trình đ chuyên môn k thu t
Trình đ chuyên môn: Trình đ chuyên môn là s hi u bi t và kh n ng th c
hành v chuyên môn nào đó. Trình đ chuyên môn c a ng
trình đ

i lao đ ng th hi n quá

c đào t o b i h th ng giáo d c đ i h c cao đ ng và trung h c chuyên

nghi p trong và ngoài n

c. Ng

i có trình đ chuyên môn là ng

i có kh n ng

ch đ o qu n lý trong m t l nh v c chuyên môn nh t đ nh nào đó.
3. M t s ch tiêu đánh giá trình đ chuyên môn c a ngu n nhân l c

- T l cán b không qua đào t o
- T l cán b Trung h c chuyên nghi p, Cao đ ng,
- T l cán b trên

ih c

Trình đ k thu t c a ng

i lao đ ng th hi n hi u qu làm vi c c a ng

đ ng. Riêng trình đ k thu t c a ng
ph n lao đ ng đ

ih c

c đào t o t các tr

i lao đ ng đ

i lao

c dùng đ ch trình đ c a b

ng k thu t, các ki n th c đ

c trang b

riêng v l nh v c k thu t nh t đ nh, vì th đ c tr ng ch tiêu ph n ánh c a trình đ
k thu t c a ng

i lao đ ng đ

c s d ng nhi u nh t chính là ch tiêu “b c th ”.

Ngoài ra còn m t s ch tiêu th hi n v s l

ng trung bình nh ng ng

i công tác

riêng v l nh v c k thu t nh sau:
-S l

ng ng

i lao đ ng có qua đào t o k thu t và s l

ph thông
- S ng

i có b ng k thu t và không có b ng k thu t

- S ng

i có trình đ tay ngh theo b c th

ng ng

i lao đ ng

9

Trong th c t ng

i ta th

ng g p chung các ch tiêu đánh giá trình đ chuyên

môn và trình đ k thu t c a ng

i lao đ ng l i thành trình đ chuyên môn k thu t

(CMKT) đ đánh giá ki n th c và k n ng c n thi t đ có th đ m đ

ng ch c v

trong qu n lý, kinh doanh và các ho t đ ng ngh nghi p. Qua đó các ch tiêu đánh
giá t ng th v trình đ CMKT thông d ng là:
Th nh t: T l lao đ ng đã qua đào t o so v i l c l

ng lao đ ng đang làm

vi c, là % s lao đ ng đã qua đào t o so v i t ng s lao đ ng đang làm vi c. Ch
tiêu này dùng đ đánh giá khái quát v trình đ CMKT c a qu c gia, c a các vùng
lãnh th .
Ph

ng pháp tính:
∑llv đt

tlv đt

x 100

=

(1.1)

∑l

lv

Trong đó:
tlv đt : t l lao đ ng đã qua đào t o so v i t ng lao đ ng đang làm vi c.
llv đt : s lao đ ng đang làm vi c đã qua đào t o.
llv: s lao đ ng đang làm vi c.
Th hai, t l lao đ ng theo c p b c đào t o đ

c tính toán cho qu c gia,

vùng, ngành kinh t dùng đ xem c c u này có cân đ i v i nhu c u nhân l c c a
n n kinh t

t ng giai đo n phát tri n, là % s lao đ ng có trình đ CMKT theo b c

đào t o so v i t ng s lao đ ng đang làm vi c.
Ph

ng pháp tính:
∑llv đt ij

tlv đt ij =

x 100

(1.2)

∑l j
lv

Trong đó:
tlv đt ij: t l lao đ ng đã qua đào t o b c i so v i t ng lao đ ng đang làm vi c
vùng j.


10

llv đt : s lao đ ng đang làm vi c đã qua đào t o.
llv: s lao đ ng đang làm vi c.
I : ch s các c p đ

c đào t o.

j: ch s vùng.
Llv đt ij: s lao đ ng đang làm vi c đã đào t o b c i

vùng j.

Trong th c t , không ph i t t c các ch tiêu này đ u có đ c s s li u th ng
kê đ tính toán. Có nh ng ch tiêu ch qua t ng đi u tra m i có. ây là m t h n ch
c a công tác th ng kê ngu n nhân l c.

l c có ch t l
l

công tác th ng kê, qu n lý ngu n nhân

ng c n s m ban hành chính th c h th ng ch tiêu đánh giá ch t

ng ngu n nhân l c.

B ng 1.1. Trình đ chuyên môn k thu t c a l c l

ng lao đ ng t i Vi t

Nam
n v tính: %
N m
Ch tiêu
T ng s lao đ ng (tri u ng i)
Lao đ ng không có chuyên
môn (%)
Lao đ ng có chuyên môn k
thu t (%)

1999

2002

2004

2005

2012

2013

37,78

40,69

50,3

44,38

51,93

53,86

86,13

80,38

77,5

75,2

82,7

81,6

13,87

19,62

22,5

24,8

17,3

18,4

Ngu n: T ng c c Th ng kê - B K ho ch và

u t , 2014

i v i Vi t Nam, quá trình CNH, H H g n v i kinh t tri th c đ

c th c

hi n thông qua và b ng CNH, H H rút ng n, do đó vi c chu n b NNL ph i v a
t ng c

ng đào t o các lo i c p b c đ đáp ng yêu c u c a phát tri n kinh t v

nhân l c qua đào t o đ ng th i ph i chú tr ng nhi u h n n a đào t o cao đ ng, đ i
h c. H n n a, s lao đ ng đ

c đào t o trong t ng s l c l

Vi t Nam còn th p, nên quá trình đào t o ph i t ng c

thu t và trung h c công nghi p, v a t ng c
trên đ i h c.

ng lao đ ng xã h i

ng đào t o công nhân k

ng đào t o b c cao đ ng, đ i h c và


11

1.2.2. Th l c
M t con ng

i kh e m nh là ng

i không có b nh t t v th ch t và tinh

th n minh m n. M t tinh th n “b nh t t” là tinh th n luôn có nh ng suy ngh h n
h c, t c gi n, lo âu, bu n phi n, c ng th ng,… khi n t duy con ng
h

ng, có th không ki m soát đ
S c kh e con ng

làm vi c. Ch t l
ng

i th hi n s d o dai v th l c c a NNL trong quá trình

ng NNL không ch đ

c th hi n qua trình đ hi u bi t c a con
i đó. N u không có s c kh e, bao

nhiêu ki n th c, k n ng c ng n m l i trong th xác con ng
c, c ng hi n đ

Y t quy đ nh đ

nh

c nh ng hành vi c a b n thân.

i mà còn có c s c kh e c a b n thân ng

làm vi c đ

i b

i đó. Có s c kh e m i

c ch t xám c a mình. Phân lo i s c kh e NNL c a B

c x p theo các m c đ trên c s đánh giá tuy t đ i đ có nh n

xét đ nh tính có t ng lo i.
Th l c hay chính là th ch t NNL th hi n vóc dáng v chi u cao, cân n ng
và có thang đo nh t đ nh.

i v i t ng ngành khác nhau s có yêu c u th ch t khác

nhau. Th ch t NNL đ

c bi u hi n qua quy mô và ch t l

hi n s l

c s d ng, th i gian NNL làm vi c t i c quan. Ch t l

ng ng

iđ

ng th ch t. Quy mô th
ng

th hi n thông qua đ tu i và gi i tính. C c u NNL theo gi i tính là m t thông s
giúp các c quan đ n v đánh giá đ
đi m gi i tính, nh t là n gi i th

c vi c s d ng và b trí NNL phù h p v i đ c
ng có h n ch

nh h

ng đ n công vi c do đ

tu i sinh đ , ch m sóc con nh , công vi c n i tr ,… đ tu i th hi n kinh nghi m,

b n l nh nhi u nh t là nh ng ng
NNL có đ tu i d

i trên 40 tu i nh ng th l c có th gi m sút so v i

i 40, đ tu i này có th có s tr i nghi m ít so v i tu i trên 40

nh ng bù l i có th l c t t, có tính n ng đ ng cao.
S c kh e ngu n nhân l c có tác đ ng r t l n đ n n ng su t lao đ ng c a cá
nhân đó khi tham gia ho t đ ng kinh t c ng nh ch a tham gia ho t đ ng kinh t ,
trong h c t p c ng nh trong các công vi c khác c a b ph n không tham gia ho t
đ ng kinh t , s c kh e nh h

ng tr c ti p đ n kh n ng ti p thu, kh n ng sáng t o

trong công vi c và trong h c t p.


12

Theo quy đ nh t i tiêu chu n ban hành kèm theo Quy t đ nh s 1613/BYTQ ngày 15 tháng 8 n m 1997 c a B Y t v vi c ban hành “Tiêu chu n phân lo i
s c kh e đ khám tuy n, khám đ nh k ” cho ng

i lao đ ng, quy đ nh có 5 lo i s c

kho nh sau: Lo i I: R t kho , Lo i II: Kho , Lo i III: Trung bình, Lo i IV: Y u,
Lo i V: R t y u.
Theo khái ni m ngu n nhân l c c a chúng ta thì nhóm s c kh e y u và r t y u
không thu c b ph n c a ngu n nhân l c.

đánh giá s c kh e n

c ta hi n nay s

d ng các ch tiêu sau:
+ Ch tiêu th l c chung:

ánh giá đ n thu n v th l c con ng

cao, cân n ng, vòng ng c c a con ng

i nh chi u

i theo b ng sau:

B ng 1.2. Ch tiêu đánh giá th l c ng
NAM

i lao đ ng
N

Lo i
s c
kh e

Chi u cao
(cm)

Cân n ng
(kg)

Vòng
ng c (cm)

Chi u cao
(cm)

Cân n ng
(kg)

Vòng
ng c (cm)

1

163 tr lên

50 tr lên

82 tr lên

155 tr lên

45 tr lên

76 tr lên

2

158-162

47-49

79-81

151-154

43-44

74-75

3

154-157

45-46

76-78

147-150

40-42

72-73

Ngu n: B Y t , 1997
+ Ch tiêu v b nh t t:
- M t: Chia theo thang đi m 10, các lo i b nh t t v m t, qua đó đánh giá v kh
n ng nhìn c a con ng

i trên m c đi m quy đ nh.

- Tai m i h ng: ánh giá kh n ng nghe rõ, các lo i b nh t t v tai, m i, h ng.
- R ng hàm m t:

ánh giá s c nhai (lo i trung bình ph i t 81 - 90%), các lo i

b nh t t v r ng hàm m t.
- Ch tiêu N i khoa: Các lo i b nh t t v n i khoa.
- Ngo i khoa: Các lo i b nh t t v ngo i khoa.
- Th n kinh tâm th n: Các lo i b nh t t v tâm th n- th n kinh
- Da li u: Các lo i b nh t t ngoài da- hoa li u.
1.2.3. Tâm l c


13

Tâm l c c a NNL bao g m thái đ làm vi c, tâm lý làm vi c và kh n ng
ch u áp l c công vi c hay còn g i là n ng l c ý chí c a NNL.
Thái đ làm vi c chính là ý th c c a NNL trong quá trình làm vi c. i u này
hoàn toàn ph thu c vào khí ch t và tính cách c a m i cá nhân. Khi đ ng trong m t
t ch c, h bu c ph i tuân th các quy t c, n i quy làm vi c nh t đ nh. Tuy nhiên
không ph i b t c m t ng

i nào c ng đ u có ý th c, trách nhi m và s t giác tuân

th các quy t c và n i quy làm vi c tri t đ .

c bi t, khi v n hóa Vi n không đ

c

quan tâm, các c p qu n tr trong Vi n không th c s chú ý ki m soát các ho t đ ng
thì thái đ làm vi c c a cán b công nhân viên có th bê tr làm nh h
l

ng công vi c, ch t l

ng đ n ch t

ng s n ph m.

Tâm lý làm vi c là v n đ n i tâm ch quan c a cá nhân m i ng
nh h

Vi n. Tâm lý làm vi c có th ch u s
quan. nh h

i trong

ng c a các y u t khách quan và ch

ng c a y u t khách quan d n đ n n i tâm ch quan có th là: ch đ

thù lao c a Vi n, đánh giá s th c hi n công vi c, b u không khí làm vi c t i n i
làm vi c, th i gian làm vi c, b n thân công vi c, kh

n ng m c b nh ngh

nghi p,… các y u t ch quan ch y u ph thu c vào khí ch t, tính cách c a m i

ng

i. Tuy nhiên khuôn kh và n i quy c a Vi n là hàng rào đ h th c hi n ch c

trách và nhi m v theo lý trí và t duy khoa h c. Nh v y, thái đ làm vi c là
nh ng hành vi bi u hi n bên ngoài, tâm lý làm vi c là nh ng c m xúc bên trong con
ng

i. Khi c m xúc bi n đ ng khi n tâm lý làm vi c bi n đ ng theo và nh h

ng

đ n thái đ làm vi c c a NNL, làm thay đ i hành vi trong lao đ ng c a NNL. Khi
NNL ki m soát đ

c hành vi c a b n thân, ngh a là ki m soát đ

c c m xúc, tâm

tr ng bi u hi n b ng thái đ , b ng hành vi đúng đ n là th hi n NNL có ki n th c,
có s hi u bi t nh t đ nh và ph n đó đ

c coi là ch t l

ng v m t tâm l c.

Kh n ng ch u áp l c công vi c là ti m n ng n ch a trong m i cá nhân con
ng

i. ó là s b n b c a con ng

là c s đ con ng

i trong công vi c c v trí l c và th l c. Trí l c

i có kh n ng ch u áp l c, nh ng th l c là đi u ki n c n thi t

không th thi u đ con ng
làm vi c n u có yêu c u.

i gi i quy t công vi c hàng ngày và kéo dài th i gian