Luận văn thạc sỹ - VAI TRÒ CỦA THANH TRA TỈNH LAI CHÂU TRONG GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO LIÊN QUAN ĐẾN BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ CÁC CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-----ššššš-----

NGUYỄN BÁ THẮNG

VAI TRÒ CỦA THANH TRA TỈNH LAI CHÂU TRONG
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO LIÊN QUAN ĐẾN
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ
CÁC CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ VÀ CHÍNH SÁCH
MÃ NGÀNH: 8340410

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS. PHẠM THỊ THU HÀ

HÀ NỘI – 2019


LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, dưới sự hướng dẫn
của PGS.TS Phạm Thị Thu Hà. Các số liệu là trung thực. Những kết quả nêu trong
luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Hà Nội, ngày

tháng

năm 2019

Tác giả

Nguyễn Bá Thắng


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, ngoài những cố gắng của bản thân, tác giả còn
nhận được sự chỉ bảo, góp ý tận tình của PGS.TS Nguyễn Thị Ngọc Huyền trong
toàn bộ quá trình thực hiện bài luận văn của mình. Qua đây, tác giả muốn gửi lời
cám ơn sâu sắc đối với sự chỉ bảo nghiêm túc, nhiệt tình từ PGS.TS Phạm Thị Thu
Hà
Tác giả cũng xin gửi lời cám ơn tới toàn thể các thầy cô giáo trong Khoa Quản
lý kinh tế và Chính sách và Viện Đào tạo sau đại học, trường Đại học Kinh tế Quốc
dân đã dạy dỗ và giúp đỡ trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Đồng thời tác giả
xin chân thành cảm ơn Tập thể lãnh đạo Thanh tra tỉnh, công chức Thanh tra tỉnh
Lai Châu đã giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến bổ ích, tạo điều kiện về tài liệu trong
quá trình nghiên cứu đề tài.
Để có những kết quả tốt hơn, tác giả rất mong nhận những ý kiến đóng góp
của các thầy cô bộ môn về luận văn này.”

Tác giả luận văn

Nguyễn Bá Thắng


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ..........................................................................i
MỞ ĐẦU..................................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA THANH TRA
TỈNH TRONG GIẢI QUYẾT KN,TC LIÊN QUAN ĐẾN BỒI THƯỜNG,
HỖ TRỢ VÀ TĐC CÁC CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN..........................................8
1.1. KN,TC và giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện......................................................................................8
1.1.1. Công trình thủy điện và bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện.. .8
1.1.2. KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện......10
1.1.3. Giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện..................................................................................12
1.2. Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC....................................................14
1.2.1. Giới thiệu về thanh tra tỉnh....................................................................14
1.2.2. Mục tiêu của thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC.............................15
1.2.3. Nguyên tắc hoạt động của thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC.........16
1.2.4. Vai trò của thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC.................................17
1.2.5. Các nhân tố làm ảnh hưởng đến vai trò của thanh tra tỉnh
trong giải quyết KN,TC..................................................................................21
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG CỦA THANH TRA TỈNH LAI
CHÂU TRONG GIẢI QUYẾT KN,TC LIÊN QUAN ĐẾN BỒI THƯỜNG,
HỖ TRỢ VÀ TĐC CÁC CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN GIAI ĐOẠN 20142018......................................................................................................................25
2.1. Bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện trên địa bàn
tỉnh Lai Châu giai đoạn 2014 - 2018................................................................25
2.1.1. Giới thiệu về tỉnh Lai Châu...................................................................25
2.1.2. Thực trạng các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu
giai đoạn 2014 - 2018......................................................................................26

2.2. Thực trạng giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện giai đoạn 2014 - 2018...............................................33
2.2.1. Thực trạng KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện giai đoạn 2014 - 2018..............................................33
2.2.2. Kết quả giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC.. .37
2.3. Thực trạng Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC
liên quan đến
bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện giai đoạn
2014 – 2018...................................................................................................40
2.3.1. Thực trạng bộ máy của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện.................41
2.3.2. Thực trạng hướng dẫn UBND cấp huyện trong giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện.................44
2.3.3. Thực trạng thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND cấp huyện
trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện..................................................................................46
2.3.4. Thực trạng xác minh, kết luận và kiến nghị giải quyết KN,TC
của Thanh tra tỉnh Lai Châu giai đoạn 2014 - 2018........................................49
2.3.5. Thực trạng xem xét, kết luận việc giải quyết TC của Chủ tịch UBND
cấp huyện........................................................................................................52
2.3.6. Thực trạng theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết định
giải quyết KN, kết luận nội dung TC..............................................................54
2.4. Đánh giá vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện giai đoạn
2014 - 2018.........................................................................................................55
2.4.1. Đánh giá việc thực hiện mục tiêu của Thanh tra tỉnh trong giải quyết
KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện....55
2.4.2. Những điểm mạnh của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan

đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện giai đoạn 2014 – 2018...57
2.4.3. Những hạn chế của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan đến
bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện giai đoạn 2014 – 2018.......58
2.4.4. Nguyên nhân của hạn chế của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC


liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện..................61


CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT HUY VAI TRÒ
CỦA THANH TRA TỈNH TRONG GIẢI QUYẾT KN,TC LIÊN QUAN
ĐẾN BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TĐC CÁC CÔNG TRÌNH THỦY
ĐIỆN......................................................................................................................65
3.1. Định hướng phát huy vai trò của Thanh tra tỉnh trong
giải quyết
KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công
trình thủy điện đến năm 2025..........................................................65
3.1.1. Mục tiêu của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC liên quan
đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện đến năm 2025.............65
3.1.2. Phương hướng phát huy vai trò của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện đến năm 2025.....66
3.2. Giải pháp phát huy vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết
KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện
đến năm 2025......................................................................................................67
3.2.1. Hoàn thiện bộ máy của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan
đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện................................67
3.2.2. Hoàn thiện hướng dẫn UBND cấp huyện trong giải quyết KN,TC.......67
3.2.3. Hoàn thiện thanh tra, kiểm tra trách nhiệm của Chủ tịch UBND
cấp huyện trong việc tiếp công dân, giải quyết KN,TC...................................68
3.2.4. Hoàn thiện xác minh, kết luận và kiến nghị việc giải quyết vụ việc

KN,TC thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh.......................................70
3.2.5. Hoàn thiện việc xem xét, kết luận việc giải quyết TC mà chủ tịch UBND
cấp huyện đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp luật.......................70
3.2.6. Hoàn thiện theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết định
giải quyết KN, kết luận nội dung TC..............................................................71
3.2.7. Các giải pháp khác................................................................................72
3.3. Một số kiến nghị.........................................................................................72
3.3.1. Kiến nghị với Thanh tra Chính phủ......................................................73
3.3.2. Kiến nghị với UBND tỉnh Lai Châu......................................................74
3.3.3. Kiến nghị với các cơ quan, tổ chức có liên quan...................................75
KẾT LUẬN............................................................................................................76


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
KN
KN,TC
TC
TĐC
UBND

khiếu nại
khiếu nại, tố cáo
tố cáo
tái định cư
ủy ban nhân dân

DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ
Bảng:
Bảng 2.1

Tình hình thực hiện các công trình thủy điện giai đoạn 2014- 2018....28

Bảng 2.2

Tình hình thực hiện dự án di dân, TĐC công trình thủy Bản Chát
giai đoạn 2014 – 2016.........................................................................31

Bảng 2.3

Tình hình thực hiện dự án di dân, TĐC công trình thủy Huội Quảng
giai đoạn 2014 – 2016.........................................................................32

Bảng 2.4

Tình hình thực hiện dự án di dân, TĐC công trình thủy Lai Châu
giai đoạn 2014 – 2018.........................................................................33

Bảng 2.5

Tình hình KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện giai đoạn 2014 - 2018...................................34

Bảng 2.6

Kết quả xử lý đơn KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện.......................................................................35

Bảng 2.7.

Kết quả giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
công trình thủy điện Bản Chát giai đoạn 2014 - 2018.........................38

Bảng 2.8.

Kết quả giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
công trình thủy điện Huội Quảng giai đoạn 2014 - 2018.....................39

Bảng 2.9.

Kết quả giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
công trình thủy điện Lai Châu giai đoạn 2014 - 2018..........................40

Bảng 2.10

Kết quả điều tra về thực trạng bộ máy của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong
giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình
thủy điện..............................................................................................45

Bảng 2.11

Kết quả điều tra thực trạng hướng dẫn UBND cấp huyện trong việc
giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các
công trình thủy điện.............................................................................47

Bản 2.12

Kết quả thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND cấp huyện trong
giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện giai đoạn 2014 - 2018...................................49


Bảng 2.13 Kết quả điều tra thực trạng thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND
cấp huyện trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và
TĐC các công trình thủy điện..............................................................50
Bảng 2.14 Kết quả xác minh, kết luận và kiến nghị giải quyết KN,TC liên quan
đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện.....................52
Bảng 2.15 Kết quả điều tra về thực trạng của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong
xác minh, kết luận và kiến nghị giải quyết KN,TC..............................53
Bảng 2.16 Kết quả điều tra về thực trạng xem xét, kết luận việc giải quyết TC của
Chủ tịch UBND cấp huyện liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện.......................................................................55
Bảng 2.17 Kết quả điều tra về thực trạng theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc
thực hiện các quyết định giải quyết TC, kết luận nội dung TC liên quan
đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện.....................56

Sơ đồ:
Sơ đồ 1.

Khung nghiên cứu vai trò của thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện.......5

Sơ đồ 1.1

Quy trình giải quyết KN,TC của thanh tra tỉnh....................................13

Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức của Thanh tra tỉnh Lai Châu liên quan đến giải quyết
KN,TC.................................................................................................41


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-----ššššš -----

NGUYỄN BÁ THẮNG

VAI TRÒ CỦA THANH TRA TỈNH LAI CHÂU TRONG
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO LIÊN QUAN ĐẾN
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ
CÁC CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ VÀ CHÍNH SÁCH
MÃ NGÀNH: 8340410

HÀ NỘI – 2019


i
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
Thời gian vừa qua Tỉnh Lai Châu thực hiện nhiều công trình thuỷ điện trong
đó có các công trình thuỷ điện lớn đang được triển khai thực hiện như thuỷ điện
Lai Châu, thuỷ điện Huội Quảng, Bản Chát,… Việc thực hiện các công trình thuỷ
điện góp phần cung cấp nguồn năng lượng phục vụ phát triển kinh tế, xã hội của
đất nước. Tuy nhiên, đi kèm với việc thực hiện những công trình lớn công tác đền
bù, giải phóng mặt bằng, TĐC cũng diễn ra trên phạm vi rộng liên quan trực tiếp

đến đời sống của nhiều địa bàn dân cư, từ đó cũng làm nảy sinh nhiều vấn đề phức
tạp về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, phát sinh vấn đề khiếu nại, tố cáo
nhất là khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài.
Trong những năm qua, Thanh tra tỉnh Lai Châu đã phát huy vai trò tích cực
trong tham mưu giúp UBND tỉnh Lai Châu thực hiện giải quyết KN,TC liên quan
đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh. Tuy
nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực vẫn còn những hạn chế của Thanh tra tỉnh
trong công tác tham mưu, chỉ đạo thực hiện giải quyết KN,TC. Tình hình công dân
khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp, kéo dài liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và
TĐC các công trình thủy điện ngày càng.
Với mục đích nghiên cứu, tìm ra giải pháp để hoàn thiện vai trò của Thanh
tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
công trình thuỷ điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu trong thời gian qua em chọn đề tài
“Vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi
thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện” làm đề tài Luận văn Thạc sỹ
của mình với mong muốn tìm kiếm và đưa ra một số giải pháp giúp việc quản lý
nhà nước về KN,TC nói chung và KN,TC liên quan đến công tác bồi thường, hỗ
trợ và TĐC các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu được tốt hơn trong
thời gian tới.


ii
Luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về vai trò của Thanh tra tỉnh trong giải quyết
KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện
Luận văn nêu khái quát về thủy điện và công trình thủy điện, đặc điểm của
công trình thủy điện, việc bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện. Các
nội dung về bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện trong đó đề cập đến
nội dung của việc bồi thường, nội dung hỗ trợ, nội dung tái định cư các công trình
thủy điện.

Khiếu nại, tố cáo nói chung, khiếu nại, tố cáo liên quan đến bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư các công trình thủy điện; các nguyên nhân của khiếu nại, tố cáo
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và tái định cư các công trình thủy điện. Trong đó
đề cập các nguyên nhân, mục đích của khiếu nại, tố cáo.
Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến bồi thường hỗ trợ và TĐC các
công trình thủy điện như: mục tiêu của giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường,
hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
người KN, TC khỏi bị xâm hại bởi những việc làm, những quyết định, chính sách
trái pháp luật của các cơ quan nhà nước và người có thẩm quyền trong các cơ quan
nhà nước có thẩm quyền. Việc giải quyết KN,TC phải đảm bảo các thủ tục và
nguyên tắc, trình tự theo quy định.
Luận văn giới thiệu về thanh tra tỉnh để thấy rõ vị trí, chức năng, nhiệm vụ
của thanh tra tỉnh trong giải quyết khiếu nại, tố cáo nói chung; xác định mục tiêu
của thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC như: Hướng dẫn kịp thời UBND cấp
huyện thực hiện việc tiếp công dân, xử lý đơn KN,TC, giải quyết KN,TC và thực
hiện nhiệm vụ tiếp công dân theo quy định; Thực hiện các cuộc thanh tra trách
nhiệm được phê duyệt; kiến nghị kịp thời các biện pháp nhằm giải quyết KN,TC
thuộc phạm vị quản lý của chủ tịch UBND tỉnh ; Nâng cao chất lượng các kết luận
và kiến nghị tham mưu các quyết định giải quyết KN, kết luận nội dung TC của
công dân; Kịp thời kiểm tra, đánh giá tính đúng đắn của kết luận nội dung TC của
chủ tịch UBND cấp huyện và kiến nghị kịp thời cho chủ tịch UBND tỉnh khi có dấu
hiệu vi phạm pháp luật trong kết luận nội dung TC để xem xét, giải quyết lại; Việc


iii
theo dõi, kiểm tra, đôn đốc nhằm đảm bảo cho các quyết định giải quyết KN, kết luận
nội dung TC được thực thi theo đúng quy định của pháp luật.
Nguyên tắc hoạt động của thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC là phải tuân
theo pháp luật; bảo đảm chính xác, khách quan, trung thực, công khai, dân chủ, kịp
thời, đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục và thời hạn theo quy định của pháp luật;

không làm cản trở đến hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức và cá nhân trong
quá trình giải quyết KN,TC. Bảo vệ lợi ích của Nhà nước, tập thể, quyền và lợi ích
hợp pháp của công dân.
Các nhân tố làm ảnh hưởng đến vai trò của thanh tra tỉnh trong giải quyết
KN,TC bao gồm nhân tố thuộc thanh tra tỉnh như: Quan điểm lãnh đạo; bộ máy của
thanh tra tỉnh; quản lý nhà nước; cơ sở vật chất và hệ thống thông tin; tài chính. Các
nhân tố thuộc môi trường bên ngoài bao gồm: Môi trường vĩ mô gồm: Nhân tố
chính trị - pháp lý; Nhân tố kinh tế; Nhân tố văn hóa – xã hội; Nhân tố công nghệ;
Nhân tố tự nhiên; Nhân tố quốc tế; Các nhân tố môi trường tác nghiệp ảnh hưởng
đến quản lý nhà nước về KN,TC gồm: nhân tố chủ đầu tư; nhân tố nhà thầu; nhân tố
doanh nghiệp khai thác.
Chương 2 : Phân tích thực trạng của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải
quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình
thủy điện giai đoạn 2014 - 2018
Luận văn đề cập đến công tác bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy
điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu giai đoạn 2014 – 2018. Trong đó giới thiệu về tỉnh
Lai Châu; Thực trạng các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu giai đoạn
2014 – 2018; Thực trạng bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện trên
địa bàn tỉnh Lai Châu giai đoạn 2014-2018;
Từ thực hiễn công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo trên địa bàn luận văn xác định
thực trạng giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình
thủy điện giai đoạn 2014 – 2018. Trong đó phân tích thực trạng của từng dự án thủy điện
trên địa bàn tỉnh; xác định các nguyên nhân phát sinh KN,TC liên quan đến bồi thường,
hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện giai đoạn 2014-2018; Kết quả giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC của từng công trình thủy điện


iv
Trên cơ sở thực trạng tình hình KN,TC chung, luận văn xác định thực trạng
Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và

TĐC các công trình thủy điện giai đoạn 2014 – 2018. Luận văn đánh giá tình hình
KN,TC của Thanh tra tỉnh Lai Châu liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các
công trình thủy điện giai đoạn 2014 – 2018 thấy rằng: Tình hình KN,TC, kiến nghị
phản ánh đối với việc triển khai các công trình thủy điện hết sức phức tạp, việc thực
hiện các cơ chế chính sách trong công tác bồi thường, hỗ trợ và TĐC còn nhiều bất
cập phát sinh nhiều KN,TC của công dân. trên cơ sở kết quả thực hiện cho từng
chức năng, nhiệm vụ để xác định những mặt làm được, những nội dung còn tồn tại,
hạn chế theo từng chỉ tiêu; tiến hành thu thập các dữ liệu và lấy phiếu khảo sát đối
với các đối tượng có liên quan để xác định rõ thực trạng của Thanh tra tỉnh Lai
Châu trên 06 nội dung: Thực trạng bộ máy của Thanh tra tỉnh Lai Châu; thực trạng
hướng dẫn UBND cấp huyện; thực trạng thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND
cấp huyện; thực trạng xác minh, kết luận và kiến nghị giải quyết KN,TC của Thanh
tra tỉnh Lai Châu; thực trạng xem xét, kết luận việc giải quyết TC của Chủ tịch
UBND cấp huyện; thực trạng theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết
định giải quyết KN, kết luận nội dung TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC
các công trình thủy điện.
Luận văn đánh giá vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết
KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện giai đoạn
2014 – 2018 bao gồm:
Đánh giá việc thực hiện mục tiêu của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện. Trong đó đánh
giá từng mục tiêu như: Công tác hướng dẫn, tuyên truyền các quy định của pháp
luật, hướng dẫn giải quyết đối với các vụ việc KN,TC phức tạp; việc thực hiện
thanh tra trách nhiệm đối với chủ tịch UBND cấp huyện; việc tham mưu thụ lý, xác
minh đơn khiếu nại, tố cáo khi được giao; việc xem xét, kết luận nội dung tố cáo
của chủ tịch UBND cấp huyện có vi phạm pháp luật; tình hình theo dõi, đôn đốc
việc thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận nội dung tố cáo có hiệu
lực pháp luật và những tồn tại, hạn chế của từng nội dung.

v
Những điểm mạnh của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan đến
bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện. Từ phân tích thực trạng, điều
tra dữ liệu thứ cấp, đánh giá việc thực hiện mục tiêu của Thanh tra tỉnh Lai Châu,
tác giả xác định những điểm mạnh trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi
thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện giai đoạn 2014 – 2018 về Bộ máy
của Thanh tra tỉnh Lai Châu; Về hướng dẫn UBND cấp huyện trong giải quyết
KN,TC; Về thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND cấp huyện; Về xác minh, giải
quyết KN,TC khi được giao; Về xem xét, kết luận nội dung TC của chủ tịch UBND
cấp huyện; Về theo dõi, kiểm tra, đôn đốc thực hiện quyết định giải quyết KN, kết
luận nội dung TC của Chủ tịch UBND tỉnh
Những hạn chế của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi
thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện. Những hạn chế của Thanh tra tỉnh
cũng được tác giả đánh giá trên 06 nội dung
Nguyên nhân của hạn chế của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên
quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện. Tác giả xác định các
nguyên nhân xuất phát từ Thanh tra tỉnh; Nguyên nhân xuất phát từ ngoài Thanh tra
tỉnh; Các nguyên nhân khác có liên quan đến những tồn tại, hạn chế.
Căn cứ pháp lý: Cơ chế, chính sách về bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công
trình thủy điện thường xuyên có sự thay đổi thường là chính sách ban hành sau cao
hơn trước, người dân phải di dân, TĐC các công trình thủy điện thường so sánh
giữa các cơ chế, chính sách khác nhau. Từ đó phát sinh KN,TC liên quan đến việc
tổ chức thực hiện của cơ quan có thẩm quyền.
Yếu tố kinh tế - xã hội: Các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh cơ bản đã
hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ và TĐC. Tuy nhiên, đời sống nhân dân tại
các khu, điểm TĐC còn gặp nhiều khó khăn nhất là các hộ TĐC phải chuyển đổi
nghề nghiệp; KN,TC của công dân liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC vẫn
tiếp tục phát sinh trong khi nguồn vốn thực hiện các công trình cơ bản đã giải ngân
và đi vào giai đoạn quyết toán dự án hoàn thành do đó việc thực hiện các quyết định
giải quyết KN, kết luận nội dung TC gặp khó khăn.

vi
Yếu tố công nghệ: Nhờ có công nghệ thông tin, các phần mềm ứng dụng phần
mềm theo dõi KN,TC của công dân phục vụ chức năng quản lý nhà nước về KN,TC
được thuận lợi. Tuy nhiên, các cơ quan, đơn vị không thường xuyên cập nhật thông
tin dẫn đến việc theo dõi KN,TC gặp nhiều khó khăn.
Yếu tố tự nhiên: Các công trình thủy điện được thực hiện ở vùng xâu, vùng xa,
người KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC là người dân tộc thiểu số trong
khi Lai Châu là tỉnh miền núi, địa hình chia cắt ảnh hưởng không nhỏ đến quyền
KN,TC của công dân. Thời tiết khắc nhiệt ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ đầu tư các
công trình thuộc các dự án TĐC dẫn đến phát sinh KN,TC. Địa hình phức tạp gây khó
khăn trong quá trình thực hiện chức năng quàn lý nhà nước về KN,TC của Thanh tra
tỉnh như: khó khăn trong việc kiểm tra, xác minh nội dung KN,TC,…
Chương 3: Một số giải pháp phát huy vai trò của Thanh
tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ
trợ và TĐC các công trình thủy điện
Luận văn xác định các định hướng phát huy vai trò của Thanh tra tỉnh trong giải
quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện đến
năm 2025. Trong đó xác định các mục tiêu của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải
quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện đến
năm 2025 về việc kịp thời hướng dẫn UBND cấp huyện trong giải quyết KN,TC; Tăng
cường công tác thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND cấp huyện; Chủ động, kịp
thời giai quyết các vụ việc KN,TC thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND tỉnh khi được
giao; Kịp thời xem xét, kết luận việc giải quyết TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và
TĐC mà chủ tịch UBND cấp huyện đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm pháp
luật, kiến nghị chủ tịch UBND tỉnh xem xét giải quyết lại khi có căn cứ cho rằng việc
giải quyết TC có vi phạm pháp luật; xác định các quyết định giải quyết KN, kết luận
nội dung TC, quyết định xử lý TC của chủ tịch UBND tỉnh liên quan đến bồi thường,
hỗ trợ và TĐC được theo dõi, kiểm tra, đôn đốc kịp thời, đúng pháp luật.

Từ việc xác định các mục tiêu đưa ra phương hướng phát huy vai trò của Thanh
tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công
trình thủy điện đến năm 2025 trên cơ sơ vị trí, vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong
giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện


vii
trên địa bàn tỉnh, định hướng phát huy vai trò của Thanh tra tỉnh trong giải quyết
KN,TC như: Củng cố, kiện toàn cơ cấu tổ chức của Thanh tra tỉnh, nâng cao trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp cho công chức trực tiếp làm công tác giải
quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC; Đổi mới hình thức, nội dung
hướng dẫn UBND cấp huyện trong giải quyết KN,TC. Qua hướng dẫn giúp cán bộ,
công chức thuộc UBND cấp huyện thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Tăng cường
công tác thanh tra trách nhiệm của chủ tịch UBND cấp huyện theo hướng tập trung
những địa bàn có điểm nóng về KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các
công trình thủy điện, kịp thời phát hiện những tồn tại, hạn chế và kiến nghị được các
biện pháp khắc phục tồn tại, hạn chế; Nâng cao chất lượng xác minh, kết luận giải
quyết KN,TC thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch UBND tỉnh khi được giao;
Tập trung xem xét tính hợp pháp, chính xác của các kết luận nội dung TC mà chủ tịch
UBND cấp huyện đã giải quyết nhằm phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật để kiến
nghị Chủ tịch UBND tỉnh giải quyết lại theo quy định; Tăng cường theo dõi, kiểm tra,
đôn đốc quyết định giải quyết KN, kết luận nội dung TC của Chủ tịch UBND tỉnh góp
phần nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước.
Trên cơ sở định hướng phát huy vai trò của Thanh tra tỉnh, Luận văn đưa ra
các giải pháp phát huy vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC
liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện đến năm 2025.
Trong đó: Hoàn thiện bộ máy của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan
đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện; Hoàn thiện hướng dẫn
UBND cấp huyện trong giải quyết KN,TC; Hoàn thiện thanh tra, kiểm tra trách
nhiệm của Chủ tịch UBND cấp huyện trong việc tiếp công dân, giải quyết KN,TC;

Hoàn thiện xác minh, kết luận và kiến nghị việc giải quyết vụ việc KN,TC thuộc
thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh; Hoàn thiện việc xem xét, kết luận việc giải
quyết TC mà chủ tịch UBND cấp huyện đã giải quyết nhưng có dấu hiệu vi phạm
pháp luật; Hoàn thiện theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quyết định giải
quyết KN, kết luận nội dung TC và các giải pháp khác liên quan để phát huy vai trò
của Thanh tra tỉnh trong giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến bồi thường, hỗ
trợ và TĐC các công trình thủy điện
Để thực hiện các giải pháp đưa ra, tác giả đã đưa ra một số kiến nghị đối với


viii
Thanh tra Chính phủ; UBND tỉnh Lai Châu và các cơ quan, tổ chức có liên quan.


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
-----ššššš-----

NGUYỄN BÁ THẮNG

VAI TRÒ CỦA THANH TRA TỈNH LAI CHÂU TRONG
GIẢI QUYẾT KHIẾU NẠI, TỐ CÁO LIÊN QUAN ĐẾN
BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ
CÁC CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ VÀ CHÍNH SÁCH
MÃ NGÀNH: 8340410

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học:

PGS.TS. PHẠM THỊ THU HÀ

HÀ NỘI – 2019


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của dân, do dân
và vì dân, do đó KN,TC là một trong những quyền cơ bản của công dân được ghi
nhận trong Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Để cụ thể hóa
quyền cơ bản này Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIII,
kỳ họp thứ 2 ngày 11 tháng 11 năm 2011 đã thông qua Luật Khiếu nại, Luật Tố
cáo có hiệu lực từ ngày 01/7/2012 là cơ sở pháp lý quan trọng để công dân thực
hiện quyền KN,TC của mình; các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện việc
giải quyết KN,TC của công dân; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân,
lợi ích của Nhà nước. Nhà nước thông qua việc tiếp công dân, giải quyết KN,TC
phát hiện, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật của cơ quan, tổ chức và cá
nhân. Thực hiện tốt công tác tiếp công dân và giải quyết KN,TC là cơ sở quan
trọng để Đảng và Nhà nước ta nhận định, đánh giá đúng đắn năng lực, phẩm chất
của cán bộ, công chức trong việc thực thi nhiệm vụ, công vụ được giao, từ đó đưa
ra những biện pháp hữu hiệu trong việc thực hiện chính sách pháp luật, thực hiện
chức năng quản lý nhà nước.
Tỉnh Lai Châu là một trong những tỉnh thực hiện nhiều công trình thuỷ điện
trong đó có các công trình thuỷ điện lớn đang được triển khai thực hiện như thuỷ
điện Lai Châu, thuỷ điện Huội Quảng, Bản Chát,… Việc thực hiện các công trình
thuỷ điện góp phần cung cấp nguồn năng lượng phục vụ phát triển kinh tế, xã hội

của đất nước. Tuy nhiên, đi kèm với việc thực hiện những công trình lớn công tác
đền bù, giải phóng mặt bằng, TĐC cũng diễn ra trên phạm vi rộng liên quan trực
tiếp đến đời sống của nhiều địa bàn dân cư, từ đó cũng làm nảy sinh nhiều vấn đề
phức tạp về an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, phát sinh vấn đề khiếu kiện,
nhất là khiếu kiện đông người.
Trong những năm qua, Thanh tra tỉnh Lai Châu đã phát huy vai trò tích cực
trong tham mưu giúp UBND tỉnh Lai Châu thực hiện giải quyết KN,TC liên quan
đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện trên địa bàn tỉnh. Tuy


2
nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực vẫn còn những hạn chế của Thanh tra tỉnh
trong công tác tham mưu, chỉ đạo thực hiện giải quyết KN,TC. Từ những ưu điểm,
hạn chế về vai trò của Thanh tra tỉnh trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi
thường, hỗ trợ và TĐC công trình thuỷ điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu trong thời
gian vừa qua, học viên đã lựa chọn đề tài “Vai trò của Thanh tra tỉnh Lai
Châu trong giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các
công trình thủy điện” làm đề tài Luận văn Thạc sỹ của mình với mong muốn tìm
kiếm và đưa ra một số giải pháp giúp việc quản lý nhà nước về KN,TC nói chung
và KN,TC liên quan đến công tác bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy
điện trên địa bàn tỉnh Lai Châu được tốt hơn trong thời gian tới.
2. Các nghiên cứu liên quan
Thời gian gần đây, tình hình KN,TC đang diễn ra bức xúc, gay gắt ở nhiều
nơi, biểu hiện rõ nhất là số đoàn đông người tăng mạnh, thái độ khiếu kiện thiếu
kiềm chế, đơn thư gửi tràn lan..., có lúc, có nơi trở thành điểm nóng, đặc biệt gay
gắt. Mặc dù, Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm, coi trọng công tác giải quyết
KN,TC, đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách pháp luật trong lĩnh vực này và
xác định giải quyết KN,TC là trách nhiệm của các cơ quan nhà nước; làm tốt công
tác giải quyết KN,TC một mặt để bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân,
một mặt sẽ góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, thúc đẩy

kinh tế phát triển. Vì vậy, cho đến nay đã có không ít công trình nghiên cứu, bài
viết liên quan đến lĩnh vực này như:
Tác giả Nguyễn Hải Đường (2017), Luận văn thạc sỹ kinh tế về “Hoàn thiện
công tác giải quyết KN,TC về đất đai của Thanh tra Thành phố Vinh”. Luận văn
đánh giá công tác giải quyết KN,TC về đất đai của Thanh tra thành phố Vinh và đưa
ra những giải pháp thực hiện tốt công tác giải quyết KN,TC về đất đai.
Đề tài khoa học trọng điểm cấp bộ năm 2015: “Thu hồi đất và giải quyết KN
về thu hồi đất ở Việt Nam hiện nay – Những vấn đề lý luận và thực tiễn”. Đề tài do
TS. Đinh Văn Minh, Viện trưởng Viện Khoa học Thanh tra làm chủ nhiệm. Đề tài đã
đánh giá một số lý luận về thu hồi đất và giải quyết KN về thu hồi đất; thực trạng thu


3
hồi đất và giải quyết KN về thu hồi đất ở Việt Nam; định hướng, giải pháp giải quyết
KN về thu hồi đất. Tuy nhiên, đề tài phân tích, đánh giá và đưa ra các giải pháp
mang tính chất chung nhất về tình hình KN thu hồi đất trên địa bàn cả nước.
Tác giả Giang Thị Bích Vượng (2015), Luận văn thạc sỹ kinh tế về “Giải
quyết KN trong lĩnh vực đất đai của UBND thành phố Hà Nội”. Luận văn đã đánh
giá thực trạng công tác giải quyết KN trong lĩnh vực đất đai của UBND thành phố
Hà Nội và đưa ra các giải pháp thực hiện tốt công tác giải quyết KN.
Luận văn của tác giả Phan Duy Hùng (2011) Trường Đại học Quốc gia Hà
Nội, Khoa Luật về “Giải quyết KN trong lĩnh vực đất đai của cơ quan hành chính
Nhà nước (qua thực tiễn tỉnh Nghệ An)” Luận văn đã đề cập đến thực tiễn công tác
giải quyết KN trong lĩnh vực đất đai trên địa bàn tỉnh Nghệ An và đưa ra giải pháp
nâng cao hiệu quả giải quyết KN về đất đai của cơ quan hành chính nhà nước.
Tác giả Phạm Tiến Dũng (2013), Luận văn thạc sỹ kinh tế về “Hoàn
Thiện tổ chức thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, TĐC và giải phóng mặt
bằng khi nhà nước thu hồi đất tại Thị xã Thái Hòa” Luận văn đã đánh giá thực
tiễn việc thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ, TĐC và giải phóng mặt bằng
khi nhà nước thu hồi đất và các giải pháp để thực hiện tốt nhiệm vụ đó của thị

xã Thái Hòa.
Có thể thấy công tác giải quyết KN,TC nói chung, giải quyết KN,TC về lĩnh
vực đất đai nói riêng là vấn đề rất được quan tâm. Các nghiên cứu trên đã đề cập
đến lý luận về KN,TC và đề cấp đến các giải pháp nhằm nâng cao công tác giải
quyết KN,TC. Tuy nhiên, chưa có đề tài, luận văn nào nghiên cứu về bồi thường, hỗ
trợ và TĐC các dự án thủy điện.
3. Mục tiêu nghiên cứu
Luận văn được thực hiện hướng tới những mục tiêu cơ bản sau
- Xác định khung lý thuyết được cho nghiên cứu vai trò của Thanh tra tỉnh trong
giải quyết KN,TC liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và TĐC các công trình thủy điện.
- Phản ánh được vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC
giai đoạn 2014 - 2018; xác định được điểm mạnh, hạn chế và nguyên nhân trong
thực hiện vai trò của Thanh tra tỉnh Lai Châu trong giải quyết KN,TC liên quan