Rừng Gia Lai và việc giáo dục ý thức bảo vệ rừng ở bậc THCS

Sáng kiến kinh nghiệm: Rừng Gia Lai và việc giáo dục ý thức bảo vệ rừng ở bậc THCS
PHẦN 1
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Gia lai là tỉnh miền núi Tây Nguyên với 2 nhiệm vụ chiến lược là phát
triển kinh tế xã hội và giữ vững quốc phòng an ninh .Tài nguyêng rừng chiếm vị
trí quan trọng để Gia Lai đảm bảo thực hiện tốt hai nhiệm vụ chiến lược trên điều
đó thể hiện ở các mặt :
Tăng trưởng kinh tế
Đảm bảo môi trường
Giữ vững vành đai biên giới
Nâng cao trình độ dân trí
Những năm gần đây do nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện trạng tài nguyên
rừng cả nước nói chung và Gai Lai nói riêng ngày càng cạn kiệt , rừng vẫn bị đốt
phá bừa bãi , đốt nương làm rẫy vẫn xảy ra ..... các công tác bảo vệ và phát triển
tài nguyên rừng chưa phát huy được hiệu quả cao ...
Để học sinh THCS hiểu và học tốt hơn về địa lí tự nhiên và địa lí dân số môi
trường , nhằm hiểu rõ hơn và ứng dụng môn học địa lí đó tại tỉnh nhà , góp phần
nhỏ bé của mình cùng các đồng nghiệp và nghiên cứuvề tài nguyên rừng và
hướng phát triển của nó tại tỉnh Gia Lai . Để giúp các em ở lứa tuổi THCS có ý
thức trong việc bảo vệ nguồn tài nguyên rừng tại tỉnh nhà nói chung và huyện chư
sê nói riêng chính vì điều đó tôi đã chọn và viết sáng kiến này .
Phần 2
ĐIỀU KIỆN DÂN SINH KINH TẾ XÃ HỘI
I/ Dân sinh
Là một tỉnh miền núi cao nguyên với vị trí rất quan trọng , nhất là về quốc
phòng an ninh . Tỉnh Gia lai có số dân hiện nay trên 1 triệu người chiếm phần đa
là đồng bào dân tộc , thành phần chủ yếu là Ba Na , Ja rai chiếm 48% , có trình độ
văn hoá thấp , kĩ năng lao động sản xuất thấp , năng xuất lao động không cao , sản
xuất nhiều nơi mang tính tự cung tự cấp ..... Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn
đến đốt phá rừng làm rẫy làm tài nguyên rừng nghèo kiệt .
Ngày nay cùng với sự phát triển nền kinh tế dân cư ngày càng đông lên nhu

cầu về chỗ ở , diện tích canh tác ngày càng mở rộng con người khai phá rừng
ngày càng nhiều đã làm cho rừng và tài nguyên rừng ngày càng bị thu hẹp nhất là
dân di cư tự do từ đồng bằng lên họ cần có đất để sản xuất .
II/ Tình hình kinh tế –xã hội
Là tỉnh với hai nhiệm vụ chiến lược là giữ vững an ninh quốc phòng và
phát triển kinh tế Gia lai co sự kết hợpgiữa 2 nhiệm vụ chiến lược này .Những
năm qua tăng trưởng kinh tế luôn ở mức độ cao trên 2 con số nhất là huyện nhà
Chư sê có sự phát triển kinh tế vượt bậc thương hiệu hồ tiêu Chư sê đã được trong
nước và quốc tế biết đến .
Giáo viên : Phạm Văn Hải Trang 1
Sáng kiến kinh nghiệm: Rừng Gia Lai và việc giáo dục ý thức bảo vệ rừng ở bậc THCS
Các ngành nghề chủ yếu là :
- Khai thác và chế biến lâm sản
- Trồng kinh doanh cây công nghiệp dài ngày và chế biến nông sản .
- Sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi gia súc .
- Tinh chế và sản xuất hàng tiêu dùng .
- Công nghiệp xây dựng và sản xuất vật liệu xây dựng .
- Thuỷ điện , thuỷ lợi
- Tiểu thủ công nghiệp và thủ công mĩ nghệ .
- Thương mại và du lịch .
- Xuất nhập khẩu nông sản , lâm sản .
Những năm qua Tỉnh Gia Lai nói chung và huyện Chư Sê nói riêng có sự
phát triển kinh tế xã hội và giữ vững quốc phòng an ninh kể cả việc bảo vệ , bảo
tồn vốn tài nguyên rừng là nhờ sự chỉ đạo của Đảng , chính quyền , công sức của
dân , quân đội đóng quân trên địa bàn . Đây là việc làm không nhỏ mà tỉnh đã làm
được .
Tuy vậy để mọi người dân đều có ý thức chấp hành nghiêm chỉnh luật bảo
vệ rừng , không tự do chặt phá rừng , để thế hệ trẻ sau này ý thức được những lợi
ích to lớn mà rừng mang lại . Điều đó cần được giáo dục ngay từ khi các em bắt
đầu có ý thức .

Ở bậc trung học cơ sở các em đã được tiếp xúc với tất cả các khái niệm về
rừng , các kiểu rừng , địa hình nơi rừng có thể mọc nhiều với diện tích lớn . Rừng
có những tác dụng gì đối với đời sống , dối với môi trường sống đã được những
người làm công tác giáo dục chỉ rõ cho các em bước đầu đã hình thành ý thức
nhưng để ý thức đó luôn được duy trì để các em thấy đó như là một trách nhiệm
cần phải hoàn thành để rừng không bị phá , mà diện tích rừng ngày càng nhiều lên
thì trong môi trường giáo dụcnhà trường các Thầy cô giáo có trách nhiệm củng cố
ý thức bảo vệ rừng mà các em đã có .
Mỗi môn học đều có một cách giáo dục riêng cho các em về ý thức bảo vệ
rừng . Trong môn học địa lí Trung học cơ sở có rất nhiều điều kiện thuận lợi để
giáo dục các em vì môn học liên quan trực tiếp đến rừng , khí hậu ,đất đai , sinh
vật ..... Các yếu tố này có mối liên hệ trực tiếp , tác động qua lại với nhau ,làm
cho môn học gây được hứng thú học tập cho các em . Đây là điều kiện mà không
môn học nào khác có được .
Bản thân là giáo viên dạy môn địa lí trung học cơ sở , tôi luôn trăn trở là
làm sao trước thực trạng rừng đang bị thu hẹp tài nguyên rừng ngày càng nghèo
nàn mà lỗi lại do con người vậy tại sao ta lại không giáo dục ý thức bảo vệ rừng
cho các em ngay từ khi còn nhỏ , từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường , điều đó
thúc đẩy tôi viết sáng kiến này để góp một phần nhỏ bé của mình vào việc hình
thành ý thức cho các em một cách tích cực, để sau này khi đã trưởng thành mỗi
Giáo viên : Phạm Văn Hải Trang 2
Sáng kiến kinh nghiệm: Rừng Gia Lai và việc giáo dục ý thức bảo vệ rừng ở bậc THCS
học sinh bây giờ là mỗi mầm non , mỗi thành viên bảo vệ rừng , mỗi người trồng
rừng , mỗi một tuyên truyền viên trong công tác bảo vệ rừng .
Muốn bảo vệ rừng trước hết phải hiểu giá trị của rừng tại tỉnh và huyện
nhà sự phân bố và có những loại rừng nào .
PHẦN III
GIÁ TRỊ CHUNG CỦA RỪNG ( TÀI NGUYÊN RỪNG )
GIA LAI
Nếu hiểu tài nguyên rừng gồm động thực vật rừng và đất rừng thì tài

nguyên rừng tỉnh gia lai có tầm quan trọng về nhiều mặt tổng hợp . Rừng Gia Lai
nằm trong khu hệ rừng nhiệt đới thường xanh và ½ rụng lá .Rừng Gia Lai rất đa
dạng về mặt sinh học và tương đối giàu về mặt trữ lượng .Với vị trí rất quan trọng
về mặt kinh tế , quốc phòng với tổng diện tích rừng tự nhiên là trên 748.576ha và
hơn 10.000ha rừng trồng chiếm gần 48% diện tích tự nhiên toàn tỉnh với trữ
lượng trên 83.696.954m
3
gỗ các loại và hàng tỉ cây tre nứa . Vậy rừng Gia Lai có
giá trị rất lớn .
1. Cung cấp lâm sản phục vụ khai thác chế biến và làm các sản phẩm hàng
thủ công mĩ nghệ khác .
Theo số liệu thống kê về thu nhập và tăng trưởng kinh tế chung của Gia lai
riêng ngành nông nghiệp và lâm nghiệp chiếm gần 54,69% điều đó chứng tỏ tầm
quan trọng của kinh tế nông lâm nghiệp trong thành phần kinh tế của Gia Lai .
Hàng nă rừng cung cấp hàng triệu cây tre nứa , hàng triệu m
3
gỗ hàng trăm
ngàn m
3
củi để phục vụ cho công nghiệp chế biến lâm sản , ván lạng , ván ép
,công nghiệp xây dựng và nguyên liệu giấy ....hàng năm thu về cho tỉnh hàng trăm
tỉ đồng từ sản phẩm của rừng .
Ngoài ra rừng cung cấp những sản phẩm khó thấy , khó tổng hợp phục vụ
cho đời sống nhân dân để xây dựng nhà cửa làm chất đốt sinh hoạt , phục vụ sản
xuất ...
Rừng có các sản phẩm gỗ quý hiếm có giá trị đóng đồ nội thất cao cấp trên
trường quốc tế và trong nước như : cẩm lai ,trắc , cà te , hương ....các loại song
mây đồ xuất khẩu .
Rừng còn là kho dược liệu quý hiếm cung cấp thảo dược làm các loại thuốc
chữa bệnh , động vật rừngquý hiếm , gen động thực vật và động vật phục vụ cho

công tác nghiên cứu khoa học . Ngoài ra rừng còn là một vườn phong lan phục vụ
cho thị hiếu chơi cây cảnh làm đẹp cho đời , góp phần điềù hoà không khí , giữ
nước cho mùa khô ở tây nguyên phòng chống lũ lụt .....
Quả như là một chân lí Bác Hồ đã nói “Rừng là vàng nếu ta biết bảo vệ ,
xây dựng thì rừng sẽ rất quý”
2. Giá trị phòng hộ của rừng
Giáo viên : Phạm Văn Hải Trang 3
Sáng kiến kinh nghiệm: Rừng Gia Lai và việc giáo dục ý thức bảo vệ rừng ở bậc THCS
Theo ta hiểu “Rừng là lá phổi của nhân loại”còn đối với Tây nguyên là mái
nhà của Đông Nam Á đièu đó càng chứng tỏ tầm quan trọng về giá trị phòng hộ
của rừng Gia Lai .
Có tới trên 68,7 % tổng diện tích tự nhiên của tỉnh nằm trong lưu vực
các sông ,suối llà diện tích rừng và cần trồng rừng để phòng hộ đầu nguồn của đất
nước ,để điều hoà khí hậu , điều hoà lượng nước , chống xói mòn đất ... để phục
vụ mục đích vĩ mô của đất nước và toàn cầu .
Rừng có 2khu phòng hộ chính là rừng phòng hộ đầu nguồn của thuỷ
điện Yaly và phòng hộ đầu nguồn của công trình thuỷ lợi Ayun Hạ ngoài ra còn
nhiều tính năng khác .
Những năm gần đây lũ lụt liên tiếp xảy ra , gây thiệt hại về kinh tế xã hội ,
đời sống người dân , giao thông bị tàn phá nông nghiệp mất mùa không chỉ riêng
ở tỉnh ta mà còn cả nước . Đó là do phá rừng , đốt rừng .. làm tính năng phòng hộ
kém . Đây là vấn đề mang tính quốc gia và toàn cầu.

Giáo viên : Phạm Văn Hải Trang 4