Cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng từ thực tiễn tỉnh Quảng Nam

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

BÙI TRỌNG NIN

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH
VỰC TRẬT TỰ XÂY DỰNG TỪ THỰC TIỄN
TỈNH QUẢNG NAM

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

.

HÀ NỘI, Năm 2019


VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

BÙI TRỌNG NIN

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH
VỰC TRẬT TỰ XÂY DỰNG TỪ THỰC TIỄN
TỈNH QUẢNG NAM

Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 8.38.01.02

Người hướng dẫn khoa học:
PGS.TS Nguyễn Cảnh Hợp

LỜI CẢM ƠN
Xin được gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo, cán bộ, giảng viên của Học viện
khoa học xã hội đã quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình
học tập và nghiên cứu tại Học viện.
Trong quá trình nghiên cứu, thực hiện luận văn này, tôi đã nhận được
sự quan tâm, hướng dẫn tận tình và chu đáo của PGS.TS Nguyễn Cảnh Hợp.
Xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS.TS Nguyễn Cảnh Hợp.
Cảm ơn Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Nam, Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch
đầu tư, Cục thống kê tỉnh và các Sở ban ngành thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh
Quảng Nam ; Ủy ban nhân dân các huyện, thị thành phố trên địa bàn tỉnh
Quảng Nam đã tạo điều kiện và cung cấp thông tin, tài liệu, đóng góp ý kiến
giúp tôi hoàn thành luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song không tránh khỏi những hạn chế và
thiếu sót. Rất mong nhận được sự hướng dẫn, góp ý của quý thầy, cô và bạn
bè để luận văn của tôi được bổ sung và hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn
Thạc sĩ Luật hiến pháp và luật hành chính “ Cải cách thủ tục hành chính
trong lĩnh vực trật tự xây dựng từ thực tiễn tỉnh Quảng Nam” là hoàn toàn
trung thực và không trùng lắp với các đề tài khác trong cùng lĩnh vực.
Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này.
Tác giả luận văn

Bùi Trọng Nin

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU.......................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC
HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC TRẬT TỰ XÂY DỰNG..................6
1.1. Khái niệm trật tự xây dựng và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực
trật tự xây dựng................................................................................................. 6
1.2. Mục tiêu, yêu cầu và nội dung của cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh
vực trật tự xây dựng........................................................................................ 14
1.3. Cơ sở pháp lý của cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây
dựng.................................................................................................................28
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TRONG LĨNH VỰC TRẬT TỰ XÂY DỰNG TẠI TỈNH QUẢNG NAM
......................................................................................................................... 33
2.1. Điều kiện kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Nam............................................. 33
2.2. Những kết quả đạt được và ưu điểm của công tác cải cách thủ tục hành

chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng chính giai đoạn 2010-2018 ở tỉnh Quảng
Nam.................................................................................................................42
2.3. Hạn chế, vướng mắt trong công tác cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh
vực trật tự xây dựng chính giai đoạn 2010-2018 ở tỉnh Quảng Nam..............54
2.4. Nguyên nhân của kết quả, ưu điểm và hạn chế, vướng mắt.....................60
Chương 3. QUAN ĐIỂM, GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CÔNG TÁC CẢI
CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TRONG LĨNH VỰC TRẬT TỰ XÂY
DỰNG Ở TỈNH QUẢNG NAM................................................................... 63
3.1. Quan điểm về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng
chính ở tỉnh Quảng Nam................................................................................. 63
3.2. Các giải pháp chủ yếu nhằm đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành
chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng chính ở tỉnh Quảng Nam trong thời gian
đến 66

KẾT LUẬN.................................................................................................... 76
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Sau 33 năm thực hiện công cuộc đổi mới và phát triển đất nước từ Đại hội
VI của Đảng năm 1986, trải qua nhiều khó khăn thách thức, dưới sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản Việt Nam, đất nước ta đã có những bước phát triển trên tất cả các
lĩnh vực; đời sống nhân dân được cải thiện, nền kinh tế hội nhập sâu rộng với thế
giới. Những chuyển biến mạnh mẽ, những thay đổi tích cực của quá trình ấy cho
thấy sự đúng đắn của Đảng ta trong suốt quá trình cầm quyền và lãnh đạo của mình.
Trong quá trình lãnh đạo thực hiện công cuộc đổi mới, Đảng và Nhà nước ta đã
nhận thức rõ phải đẩy mạnh công cuộc cải cách hành chính nhà nước, coi đây là
một nguồn lực quan trọng của phát triển đất nước mà trọng tâm là là cải cách hệ
thống thủ tục hành chính trong tất cả các lĩnh vực để không những tăng cường công
tác quản lý, xây dựng nền hành chính trong sạch, chuyên nghiệp và hiệu quả mà còn
nhằm tiến tới phát triển, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, của
nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân, xây dựng một nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa, thực hiện thắng lợi mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân
chủ, công bằng, văn minh” và là điều kiện căn bản để góp phần đạt được các mục
tiêu của kế hoạch phát triển kinh tế -xã hội quốc gia.
Thực tế cho thấy rằng, trong những năm qua, với sự phát triển chung của xu
thế thời đại, công tác quản lý nhà nước trong một số lĩnh vực đã bộc lộ những bất
cập, hạn chế nhất là về thủ tục hành chính. Công tác quản lý trật tự xây dựng cũng
không phải là ngoại lệ. Các thủ tục hành chính trong lĩnh vực này vẫn còn tồn tại
một số hiện tượng mang tính khá phổ biến như sự rườm rà, chồng chéo, cứng nhắc;
các loại thủ tục cũ, mới lẫn lộn; bên cạnh đó việc ban hành thủ tục hành chính có

lúc có nơi còn tùy tiện, kể cả ban hành “giấy phép con”; cách thức giải quyết thủ tục
vẫn còn hiện tượng cửa quyền, hạch sách, chậm trễ theo lối “dân cần, quan không
vội” và vẫn qua nhiều khâu trung gian; thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết thủ tục
nhiều khi không rõ và vẫn còn hiện tượng tổ chức, công dân đi lại nhiều lần, phiền
hà; việc rà soát, tinh gọn, đơn giản hóa thủ tục hành chính còn chậm, chưa thực sự
6


quyết liệt. Vì vậy có thể thấy rằng: cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây
dựng và trật tự xây dựng cùng với cải cách thủ tục hành chính trên tất cả các lĩnh
vực của quản lý nhà nước đang là yêu cầu bức xúc của người dân và doanh nghiệp
nhất là trong giai đoạn hiện nay, là khâu đột phá của tiến trình cải cách hành chính
nhà nước, là điều kiện cần thiết để tăng cường, củng cố mối quan hệ giữa nhà nước
và nhân dân, tăng cường sự tham gia quản lý nhà nước của nhân dân. Một trong
những giải pháp hết sức quan trọng của tiến trình cải cách thủ tục hành chính ở
nước ta chính là việc xây dựng và triển khai rộng khắp theo cơ chế “một cửa, một
cửa liên thông”. Đây được xem là ưu điểm lớn, là giải pháp phù hợp để đổi mới tư
duy, phương thức làm việc của cơ quan hành chính nhà nước các cấp, nhằm tạo
chuyển biến cơ bản trong quan hệ giữa cơ quan hành chính nhà nước với người dân
và doanh nghiệp, chuyển dần từ nền hành chính cai trị sang nền hành chính phục
vụ. Điều này cũng được Đảng và Nhà nước ta xác định là nhiệm vụ quan trọng và
được cụ thể hóa trong rất nhiều Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng, Quyết định của Thủ
tướng Chính phủ để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện hiệu quả, toàn
diện.
Trong bối cảnh chung đó, những năm qua tỉnh Quảng Nam đã tích cực tổ
chức triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của các cấp về công tác quản lý trật tự
xây dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng
nói riêng. Tình hình trật tự xây dựng đã từng bước đi vào nề nếp, ý thức trách nhiệm
của cán bộ, công chức, doanh nghiệp và người dân đã có chuyển biến tích cực. Mặc
dù vậy, vẫn còn một số địa phương buông lỏng công tác quản lý trật tự xây dựng,

không phát hiện, xử lý kịp thời, triệt để các vi phạm trật tự xây dựng, còn có tình
trạng đùn đẩy, né tránh đã để xảy ra một số trường hợp vi phạm nghiêm trọng, gây
bức xúc trong dự luận. Một số thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng và trật tự
xây dựng theo Quyết định số 2891/QĐ-UBND ngày 26/9/2018 của UBND tỉnh
Quảng Nam thời gian giải quyết vẫn còn dài, nhiều công đoạn, nhiều giấy tờ kèm
theo…gây khó khăn, phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình tiếp
cận và giải quyết công việc. Nhận thức được ý nghĩa và vai trò của công tác cải


cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng nói chung và từ thực tế tỉnh Quảng
Nam nói riêng, bản thân chọn đề tài nghiên cứu “ Cải cách thủ tục hành chính
trong lĩnh vực trật tự xây dựng từ thực tiễn tỉnh Quảng Nam” làm đề tài tốt nghiệp
khóa học của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài

Nghiên cứu công tác quản lý trật tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục
hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng luôn là một trong những đề tài thu hút sự
quan tâm của nhiều nhà khoa học, nhà nghiên cứu, chuyên gia, quản lý như:
+ Tác giả Hạnh Nguyên, “Thuốc đặc trong quản lý trật tự xây dựng”, có tại
/>+ Tác giả Diệu Thiện, “Thực hiện thủ tục hành chính lĩnh vực xây dựng có chi phí
'đắt đỏ' nhất”, có tại />+ Tác giả Toàn Thắng, “Bước đột phá cải cách hành chính trong lĩnh vực xây
dựng”, có tại />Ngoài ra, còn có một số bài báo, công trình nghiên cứu, luận án, luận văn
khác, với các cách tiếp cận khác nhau trong lĩnh vực cải cách thủ tục hành chính
trong lĩnh vực xây dựng cũng đã đề cập đến những vấn đề có liên quan đến nội
dung nghiên cứu của đề tài.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích

Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận về công tác quản lý trật
tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây

dựng ở Việt Nam, qua đó làm rõ vai trò, ý nghĩa của việc thực hiện công tác quản lý
trật tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây
dựng hiện nay đối với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và phát triển của đất
nước.


Phân tích những hạn chế, bất cập, vướng mắt của công tác quản lý trật tự xây


dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng ở
nước ta qua thực tiễn huyện tỉnh Quảng Nam; trên cơ sở đó đề xuất một số giải
pháp, kiến nghị để góp phần hoàn thiện công tác công tác quản lý trật tự xây dựng
nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng ở địa
phương.
3.2. Nhiệm vụ
- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về công tác quản lý trật tự xây

dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng
- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý trật tự xây dựng

nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng tỉnh Quảng
Nam trong thời gian qua.
- Trên cơ sở đó đưa ra định hướng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý

trật tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây
dựng tỉnh Quảng Nam trong thời gian đến.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Luận văn tập trung nghiên cứu những quan điểm, chủ trương của Đảng,
chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác quản lý trật tự xây dựng nói chung

và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng qua thực tiễn tỉnh
Quảng Nam giai đoạn 2010 - 2018
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện các mục tiêu trên đề tài sử dụng các phương pháp sau:
- Nghiên cứu lý thuyết
- Tổng hợp, thống kê, phân tích; so sánh, đánh giá, nhận xét

Ngoài ra, tác giả đã kế thừa một số kết quả nghiên cứu, các nhận định tại các
báo cáo của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền có liên quan đến công tác quản lý
trật tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây
dựng.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn luận văn

Trên cơ sở phân tích, đánh giá những yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý


trật tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây


dựng từ năm 2010 đến năm 2018, luận văn chỉ ra được những điểm mạnh, điểm tồn
tại hạn chế trong công tác quản lý trật tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục
hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng gắn với việc phát triển KT-XH của huyện
tỉnh Quảng Nam
Từ đó, đề xuất định hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác công tác
quản lý trật tự xây dựng nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật
tự xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam trong những năm tiếp theo.
7. Kết cấu luận văn

Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, phụ lục cũng như hệ thống danh mục

tài liệu tham khảo liên quan, luận văn gồm có 03 chương như sau:
- Chương 1: Những vấn đề chung về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh

vực trật tự xây dựng.
- Chương 2: Thực trạng công tác cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực

trật tự xây dựng tại tỉnh Quảng Nam.
- Chương 3: Quan điểm và giải pháp đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục

hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng tại tỉnh Quảng Nam.


Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH
TRONG LĨNH VỰC TRẬT TỰ XÂY DỰNG
1.1. Khái niệm trật tự xây dựng và cải cách thủ tục hành chính trong

lĩnh vực trật tự xây dựng
1.1.1. Khái niệm trật tự xây dựng

Để nghiên cứu nội hàm đúng nghĩa của cụm từ “trật tự xây dựng”, việc đầu
tiên phải bắt đầu từ nghĩa chiết tự của cả tụm từ. Theo Bách khoa toàn thư mở
Wikipedia () thì: Trật tự chính là sự sắp xếp theo một thứ tự,
một quy tắc nhất định với tình trạng ổn định, có tổ chức, có kỷ luật; còn xây dựng là
một quy trình thiết kế và thi công nên các cơ sở hạ tầng hoặc công trình, nhà
ở. Hoạt động xây dựng khác với hoạt động sản xuất ở chỗ sản xuất tạo một lượng
lớn sản phẩm với những chi tiết giống nhau, còn xây dựng nhắm tới những sản
phẩm tại những địa điểm dành cho từng đối tượng khách hàng riêng biệt. Tại
những nước phát triển, ngành công nghiệp xây dựng đóng góp từ 6-9% Tổng sản
phẩm nội địa. Hoạt động xây dựng bắt đầu bằng việc lên kế hoạch, thiết kế, lập dự

toán và thi công tới khi dự án hoàn tất và sẵn sàng đưa vào sử dụng. Mặc dù hoạt
động này thường được xem là riêng lẻ, song trong thực tế, đó là sự kết hợp của rất
nhiều nhân tố. Đầu tiên, một nhà quản lý dự án chịu trách nhiệm quản lý công việc
chung, sau đó những nhà thầu, kỹ sư tư vấn thiết kế, kỹ sư thi công, kiến trúc sư, tư
vấn giám sát... chịu trách nhiệm điều hành, thực hiện và giám sát hoạt động của dự
án. Một dự án thành công đòi hỏi một kế hoạch xây dựng hiệu quả, bao gồm việc
thiết kế và thi công đảm bảo phù hợp với địa điểm xây dựng và đúng với ngân
sách đề ra trong dự toán; tổ chức thi công hợp lý, thuận tiện cho việc chuyên chở,
lưu trữ vật liệu xây dựng; đảm bảo các tiêu chuẩn về môi trường, an toàn lao động;
giảm thiểu những ảnh hưởng tới cộng đồng...
Từ các định nghĩa trên, có thể khái niệm chung về trật tự xây dựng là việc
thiết kế và thi công các cơ sở hạ tầng hoặc công trình, nhà ở theo một thứ tự, một


quy tắc nhất định với tình trạng ổn định, có tổ chức, có kỷ luật.
Ở nước ta, trật tự xây dựng được nhà nước thống nhất quản lý bằng hệ thống
các văn bản của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ ngành liên quan và các cơ quan
hành chính các cấp qua các hoạt động cấp phép, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm
theo thẩm quyền và trình tự luật định nhằm đảm bảo công tác xây dựng theo một
trật tự nhất định, phù hợp với quy hoạch tổng thể, với cảnh quang chung và phát triể
kinh tế xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, giữ gìn và phát triển bộ mặt chung
theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt tạo điều kiện cho nhân dân xây dựng, bảo
vệ quyền lợi chính đáng hợp pháp của nhân dân, ngăn chặn và tiến tới chấm dứt tình
trạng lấn chiếm đất công, sử dụng đất sai mục đích, xây dựng không phép, không
đúng thiết kế.
1.1.2. Khái niệm cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây

dựng
1.1.2.1. Khái niệm của thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng

Thủ tục hành chính là một bộ phận, một nhân tố cấu thành tất yếu của thể
chế hành chính nói chung nếu xét trong khía cạnh thể chế của nền hành chính,
Thủ tục hành chính do quy phạm pháp luật hành chính quy định nên thủ tục
hành chính chính là nội dung của nhóm quy phạm pháp luật hành chính hay còn
được gọi là quy phạm thủ tục. Thủ tục không phải là quy phạm pháp luật, thủ tục
chỉ là cách thức tổ chức thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước đã được
quy định trong các quy phạm pháp luật hành. Nội hàm của thủ tục bao gồm trình
tự, nội dung, mục đích, cách thức tiến hành các hoạt động cụ thể trong quá trình giải
quyết các công việc của quản lý hành chính nhà nước. Theo đó, toàn bộ các quy tắc
pháp lý quy định về trình tự, cách thức thực hiện thẩm quyền của cơ quan nhà nước
trong việc giải quyết nhiệm vụ nhà nước và công việc liên quan đến công dân tạo
thành hệ thống quy phạm thủ tục, có tính bắt buộc các cơ quan nhà nước cũng như
các công chức nhà nước phải tuân theo trong quá trình giải quyết công việc thuộc
chức năng và thẩm quyền của mình. Bên cạnh đó, bản thân các thủ tục hành chính
được điều chỉnh bởi quy phạm pháp luật hành chính, nên nó chính là là cơ sở pháp
lý cho các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện chức năng của mình quản lý


của mình nhằm đảm bảo cho các quy phạm vật chất của Luật Hành chính được triển
khai thực hiện có hiệu lực và hiệu quả trong thực tế.
Ở một khía cạnh khác, đo tính chất đa dạng của hoạt động quản lý hành
chính nhà nước nên không thể có thủ tục hành chính duy nhất mà có rất nhiều thủ
tục hành chính khác nhau tương ứng với từng hoạt động quản lý cụ thể. Tùy từng
trường hợp mà thủ tục hành chính được dùng để tổ chức, điều hành các hoạt động
mang tính nội bộ bộ máy nhà nước, do cơ quan nhà nước xây dựng và công bố để
thực hiện chức năng quản lý của nền hành chính nhà nước và đòi hỏi các cơ quan
hành chính nhà nước có trách nhiệm thực thi các thủ tục đó; hay để trực tiếp giải
quyết các công việc liên quan đến quyền, lợi ích của cá nhân, tổ chức trong xã hội.
Do đó, có thể thấy rằng: thủ tục hành chính vừa quy định cách thức thực hiện nhiệm
vụ trong quá trình tiếp nhận, xử lý và giải quyết công việc thuộc thẩm quyền của

các cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước vừa quy định cho các cá nhân, tổ chức,
doanh nghiệp các quyền, nghĩa vụ và cách thực hiện các quyền và nghĩa vụ đó của
mình trong quá trình quan hệ với các cơ quan, cán bộ, công chức nhà nước để giải
quyết nhu cầu cũng như công việc của mình. Xuất phát từ điều đó, thủ tục hành
chính hợp lý sẽ tạo nên sự hài hòa, thống nhất trong bộ máy nhà nước, bảo vệ
quyền, lợi ích chính đáng của cá nhân, tổ chức, rút ngắn thời gian giải quyết công
việc, góp phần thúc đẩy xã hội phát triển, tạo điều kiện đảm bảo cho pháp chế được
giữ vững, mở rộng dân chủ, công khai trong quản lý nhà nước theo một quy trình
được xác định cụ thể. Ngược lại, thủ tục hành chính bất hợp lý là mảnh đất tốt cho
tệ tham nhũng, quan liêu, sách nhiễu, cửa quyền, gây khó khăn, phiền hà, tốn kém
nhân dân, làm giảm lòng tin của nhân dân vào chính quyền.
Như vậy, thủ tục hành chính là cách thức thực hiện hoạt động quản lý hành
chính nhà nước theo đó cơ quan, cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ, cá nhân, tổ
chức thực hiện quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật trong quá trình giải
quyết các công việc của quản lý hành chính nhà nước.
Bên cạnh đó, theo Khoản 1 Điều 3 Nghị định số 63/2010/NĐ-CP ngày 06
tháng 6 năm 2010 của Chính phủ về kiểm soát thủ tục hành chính thì "Thủ tục hành


chính là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà
nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan
đến cá nhân, tổ chức”. Theo đó ta có thể hiểu rằng: thủ tục hành chính trong khía
cạnh này là thủ tục cần thiết để giải quyết một công việc, một nhu cầu cụ thể cho cá
nhân, tổ chức và doanh nghiệp trong quá trình quản lý nhà nước của các cơ quan,
cán bộ, công chức nhà nước có thẩm quyền.
Như vậy, có thể hiểu rằng: Thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây
dựng chính là trình tự, cách thức được pháp luật quy định cụ thể khi thực hiện hoạt
động quản lý hành chính nhà nước trong lĩnh vực này. Theo đó, các hoạt động về trật
tự xây dựng phải được thực hiện theo đúng cách thức, trình tự, thủ tục, hồ sơ, thời
gian và các điều kiện khác do các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền quy

định.
Với đặc thù của một trong những ngành, lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm, ảnh
hưởng và tác động trực tiếp đến cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp, vì vậy thủ tục
hành chính trong lĩnh vực này cũng hết sức đa dạng. Thực tế cho thấy, trong thời
gian qua, nhận thức về ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác cải cách thủ tục hành
chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng nói riêng
toàn diện hơn, đầy đủ hơn. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện được
tăng cường. Sự vào cuộc của các cấp, các ngành và cả hệ thống chính trị từ trung
ương đến địa phương quyết liệt hơn, mạnh mẽ hơn. Kinh nghiệm chỉ ra rằng: ở
những nơi thủ tục hành chính chậm được rà soát, tinh giảm, sửa đổi, thay đổi thì
hiệu quả, chất lượng giải quyết công việc không cao, hoặc bị ách tắc, hoặc nhiều khi
rất trì trệ, tốn kém, gây khó khăn, phiền hà cho cá nhân, tổ chức và doanh nghiệp;
ảnh hưởng không nhỏ đến việc phát triển kinh tế xã hội cũng như quá trình kêu gọi
và thu hút đầu tư. Trái lại, ở những nơi thực hiện tốt công tác tinh giảm các thủ tục
hành chính, tâp trung vào “một cửa” để giải quyết yêu cầu của công dân thì ở đó
hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước được nâng cao rõ rệt, công việc được giải quyết
nhanh chóng, thuận lợi, giảm thiểu đáng kể những khó khăn, phiền hà, tốn kém cho
nhân dân.


1.1.2.1. Khái niệm về cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI diễn ra từ ngày 15 đến ngày
18/12/1986 tại thủ đô Hà Nội đã hoạch định đường lối đổi mới toàn diện, sâu sắc và
triệt để, mở ra thời kỳ mới của sự nghiệp cách mạng nước ta trên con đường đi lên
chủ nghĩa xã hội. Sau 33 năm thực hiện công cuộc đổi mới và phát triển đất nước,
trải qua nhiều khó khăn thách thức, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam,
đất nước ta đã có những bước phát triển trên tất cả các lĩnh vực; đời sống nhân dân
được cải thiện, nền kinh tế hội nhập sâu rộng với thế giới. Hệ thống hành chính nhà
nước cũng nằm trong quá trình chuyển đổi, cải cách này. Sự quá độ từ nền kinh tế
tập trung, quan liêu bao cấp “tự cung, tự cấp” là chủ yếu sang nền kinh tế thị trường

định hướng xã hội chủ nghĩa đang đặt nền hành chính nhà nước trước những thách
thức to lớn và trước những cải cách không thể trì hoãn. Trong chiến lược phát triển
đất nước, rất nhiều đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước xác định phải đẩy mạnh công cuộc cải cách hành chính nhà nước, đồng thời
khẳng định đây là một trong những nguồn lực vô cùng quan trọng của phát triển đất
nước. Sau 33 năm thực hiện công cuộc đổi mới phát triển đất nước, chúng ta đã đạt
được những thành quả hết sức to lớn cả về kinh tế, văn hóa - xã hội, an ninh quốc
phòng và hội nhập quốc tế. Chúng ta bắt đầu bắt nhịp tốt với xu thế khu vực hóa,
toàn cầu hóa đang diễn ra mạnh mẽ. Để có được những thành quả ấy không thể phủ
nhận sự đóng góp tương đối quan trọng của cải cách hành chính. Có thể nói cải cách
hành chính giữ vai trò rất quan trọng, là động lực thúc đẩy quá trình phát triển của
đất nước. Chính cải cách hành chính đã góp phần nâng cao vai trò lãnh đạo toàn
diện trên mọi mặt của Đảng đối với Nhà nước và toàn xã hội; nâng cao năng lực,
hiệu quả quản lý và điều hành của Nhà nước; góp phần hoàn thiện các yếu tố cấu
thành nền hành chính; đem lại những lợi ích thiết thực cho nhân dân, củng cố lòng
tin của nhân dân vào sự sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; góp phần hoàn thiện
nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa "của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân";
đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa phát triển đất nước đồng thời
góp phần mở rộng quan hệ và hợp tác quốc tế, nâng cao vị thế của nước ta trên


trường quốc tế, đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế đang trở thành xu thế
chung của thời đại ngày nay.
Cho đến nay cải cách hành chính đã trở thành một thuật ngữ quen thuộc
trong đời sống chính trị - xã hội. Tùy theo phạm vi và mức độ tiếp cận mà khái
niệm cải cách hành chính có thể được hiểu theo cả nghĩa rộng và nghĩa hẹp. Nhưng
hiểu cải cách hành chính một cách đầy đủ, khái quát và toàn diện nhất thì đó là hành
vi hành chính nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của nền hành chính bằng việc cải
biến chế độ, phương pháp hành chính cũ xây dựng chế độ và phương pháp hành
chính mới trên các phương diện: thể chế hành chính, thủ tục hành chính, bộ máy

hành chính, đội ngũ cán bộ, công chức hành chính và tài chính công. Đây là một
hoạt động tự giác, có mục đích, có định hướng rõ ràng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu
quả tổ chức và hoạt động của nền hành chính để đáp ứng nhu cầu quản lý ngày càng
cao các quá trình xã hội bằng những thay đổi căn bản, mạnh mẽ, đồng bộ đối với
các yếu tố cấu thành của nó. Theo khái niệm nêu trên thì cải cách hành chính phải
tiến hành một cách có hệ thống chặt chẽ, đồng bộ và toàn diện đối với 6 yếu tố cấu
thành đó là: Cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính, cải cách tổ chức bộ máy
hành chính, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công và hiện đại
hóa nền hành chính.
Theo Giáo trình Luật Hành chính Việt Nam của Nhà xuất bản Công an nhân
dân năm 2009 thì: “Cải cách thủ tục hành chính là một bộ phận của cải cách hành
chính Nhà nước nói chung nhằm xây dựng và thực thi thủ tục hành chính theo
những chuẩn mực nhất định, đơn giản, gọn nhẹ, vận hành nhịp nhàng; hoạt động
theo đúng quy trình, quy phạm thích ứng với từng loại đối tượng, từng loại công
việc, phù hợp với điều kiện thực tế và đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa. Cải cách thủ tục hành chính thực chất là cải cách trình
tự thực hiện thẩm quyền hành chính trong mối liên hệ tới quyền và nghĩa vụ của
công dân, tổ chức và trong nội bộ cơ quan hành chính Nhà nước”. Đây là cách tiếp
cận tương đối toàn diện và đầy đủ để nghiên cứu nội hàm của cải cách thủ tục hành
chính nói chung cũng như cải cách thủ tục hành chính cụ thể trong từng lĩnh vực


của quản lý nhà nước có sự tham gia của các cơ quan hành chính nhà nước và công
dân, tổ chức, doanh nghiệp.
Tại Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg, ngày 17 tháng 9 năm 2001 của Thủ
tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước
giai đoạn 2001-2010 thì cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001-2010 là cải
cách 5 yếu tố cấu thành nền hành chính đó là: cải cách thể chế; tổ chức bộ máy; xây
dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, tài chính công và hiện đại hóa nền
hành chính. Trong giai đoạn này, chúng ta xác định cải cách thủ tục hành chính chỉ

là một bộ phận nằm trong cải cách thể chế hành chính nói chung, chưa có sự tách
bạch rõ ràng. Cho đến khi Chính phủ ban hành Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08
tháng 11 năm 2011 về Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai
đoạn 2011-2020 thì cải cách thủ tục hành chính mới trở thành một nội dung riêng
trong nội dung cải cách hành chính, chính thức tách bạch ra khỏi cải cách thể chế,
trở thành một nội dung quan trọng thứ 6 trong chương trình tổng thể cải cách hành
chính nhà nhà nước giai đoạn 2011-2020. Như vậy, kết quả quá trình thực hiện công
tác cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001-2010 đã được đúc rút và thấy cần
thiết phải đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính nên đã đưa nhiệm vụ này
thành một trong 6 nội dung quan trọng của Chương trình tổng thể cải cách hành
chính nhà nước giai đoạn 2011-2020. Cải cách thủ tục hành chính là một trong
những nhiệm vụ quan trọng, cần thiết trong tiến trình đổi mới, phát triển và hội
nhập của nước ta. Điều này đã được Đảng ta khẳng định trong Văn kiện Đại hội XII
“Đẩy mạnh cải cách hành chính nhất là thủ tục hành chính, giảm mạnh và bãi bỏ
các loại thủ tục hành chính gây phiền hà cho tổ chức và công dân”.
Thực tế hiện nay cho thấy, mặc dù trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước ta
luôn xác định công tác thủ tục hành chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính
trong lĩnh vực trật tự xây dựng nói riêng vừa là mục tiêu, vừa là giải pháp quan
trọng thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, cải thiện môi trường đầu tư, góp phần
phòng ngừa và hạn chế tham nhũng, tiêu cực trong bộ máy chính quyền các cấp,
giúp cho các cơ quan hành chính nhà nước phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu của


người dân, từng bước xây dựng nền hành chính dân chủ, minh bạch, chuyên nghiệp,
hiệu quả hơn, tuy nhiên, vẫn còn đó sự rườm rà, chồng chéo, cứng nhắc (hợp pháp
nhưng chưa hợp lý, chưa phù hợp với thực tế); các loại thủ tục cũ, mới lẫn lộn; bên
cạnh đó việc ban hành thủ tục hành chính có lúc có nơi còn tùy tiện, kể cả ban hành
“giấy phép con”; cách thức giải quyết thủ tục vẫn còn hiện tượng cửa quyền, hạch
sách, chậm trễ theo lối “dân cần, quan không vội” và vẫn qua nhiều khâu trung
gian; việc quy định thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết thủ tục hành chính trong

một số lĩnh vực nhiều khi không rõ; vẫn còn tình trạng người dân và doanh nghiệp
đi lại nhiều lần, tốn kém ; công tác rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính vẫn còn
nhiều hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu trong giai đoạn hiện nay; vẫn còn một bộ phận
cán bộ, công chức lợi dụng chức vụ quyền hạn gây khó khăn, phiền hà cho người
dân và doanh nghiệp trong quá trình tiếp nhận và giải quyết các thủ tục hành
chính…Chính vù vậy, cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng là
một việc làm hết sức cấp thiết trong giai đoạn hiện nay nhằm đưa công tác quản lý
nhà nước trong lĩnh vực trật tự xây dựng đi vào chiều sâu, có những bước tiến vượt
bật nhằm xây dựng nền hành chính thật sự dân chủ, thống nhất, trong sạch, hiện đại,
hiệu lực, hiệu quả và phục vụ tốt nhu cầu của nhân dân; cải thiện và tạo môi trường
đầu tư đề thu hút các nguồn lực cho đầu tư phát triển, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại , tiếp tục duy trì tốc độ phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh
xã hội, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị mà Đảng và Nhà nước
đã đề ra.
Là một bộ phận của cải cách thủ tục hành chính nói chung, cải cách thủ tục
hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng luôn được Đảng và Nhà nước ta quan
tâm, chú trọng nhất là trong giai đoạn hiện nay khi mà tốc độ công nghiệp hóa và đô
thị hóa đang phát triển mạnh mẽ. Việc để trật tự xây dựng được đảm bảo theo đúng
quy hoạch và phù hợp cảnh quang chung là một việc làm đòi hỏi rất nhiều cố gắng,
nổ lực. Vậy, cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng là gì?
Từ khái niệm chung của cải cách thủ tục hành chính, có thể hiểu rằng: cải
cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng là việc ban hành và thực thi


các quy định về thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng theo những
chuẩn mực nhất định theo hướng đơn giản, gọn nhẹ phù hợp với tình hình thực tế và
yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây
dựng và trật tự xây dựng.
1.2. Mục tiêu, yêu cầu và nội dung của cải cách thủ tục hành chính trong

lĩnh vực trật tự xây dựng
1.2.1. Mục tiêu cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng

Thực tế cho thấy, hiện nay, thủ tục hành chính ở nước ta còn nhiều nhược
điểm, bất cập: hình thức đòi hỏi quá nhiều giấy tờ, gây phiền hà cho nhân dân; còn
nặng nề, nhiều cửa, nhiều cấp trung gian, rườm rà, không rõ ràng về trách nhiệm;
không phù hợp với yêu cầu của thời kỳ mới và hội nhập; tính thống nhất của một số
loại thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực chưa cao, thường xuyên thay đổi một
cách tùy tiện, thiếu công khai, minh bạch. Chính điều này gây khó khăn cho việc
thực hiện quyền tự do, lợi ích và công việc chung của cơ quan, gây trở ngại cho việc
giao lưu và hợp tác quốc tế của nước ta; gây ra tệ cửa quyền, bệnh giấy tờ trong hệ
thống các cơ quan hành chính; là nơi thuận lợi cho nạn tham nhũng, lãng phí phát
sinh, hoành hành. Mặt khác, việc cải cách thủ tục hành chính vẫn còn nhiều hạn chế
bất cập, chưa đáp ứng được mong đợi của người dân, còn là lực cản ảnh hưởng đến
môi trường đầu tư, kinh doanh cũng như đời sống của nhân dân. Chính vì vậy, cải
cách thủ tục hành chính được xem là một trong những nội dung trọng tâm, xuyên
suốt của Đảng, nhà nước ta trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo đồng
thời đó cũng chính là yêu cầu bức xúc của nhân dân, doanh nghiệp, các tổ chức, cá
nhân và nhà đầu tư nước ngoài, là khâu đột phá của tiến trình cải cách nền hành
chính. Thực tế cho thấy, chính việc không cải cách, chậm cải cách, hoặc cải cách
một cách hình thức, không có định hướng, không có chiến lược và phương pháp cụ
thể đối với nền hành chính nói chung và thủ tục hành chính nói riêng sẽ là một rào
cản rất lớn kìm hãm sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước, ảnh hưởng rất lớn đến
tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Cải cách thủ tục hành chính sẽ tạo ra được sự
chuyển biến căn bản trong quan hệ và thủ tục giải quyết công việc của công dân, tổ


chức, kịp thời phát hiện và xóa bỏ những thủ tục hành chính thiếu tính đồng bộ,
chồng chéo, rườm rà, phức tạp đã và đang gây trở ngại trong việc tiếp nhận và xử lý
công việc giữa cơ quan nhà nước với nhau và giữa cơ quan nhà nước với tổ chức,

công dân; xây dựng và thực hiện các thủ tục hành chính giải quyết công việc đơn
giản, rõ ràng, thống nhất, đúng pháp luật và công khai; vừa tạo thuận tiện cho cá
nhân, tổ chức có yêu cầu giải quyết công việc; vừa có tác dụng ngăn chặn tệ cửa
quyền, sách nhiễu, tham những của một bộ phận cán bộ công chức nhà nước; đồng
thời đảm bảo được trách nhiệm quản lý Nhà nước, giữ vững được kỷ cương, pháp
luật. Những năm qua, chúng ta đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong hội nhập
kinh tế quốc tế. Chính hội nhập kinh tế quốc tế cùng với nỗ lực cải cách thủ tục
hành chính, tạo sự thông thoáng và thuận lợi nhất trong môi trường đầu tư, kinh
doanh đã từng bước đưa Việt Nam khẳng định được vị thế trên trường quốc tế và
thu hút các đầu tư nước ngoài. Muốn thu hút đầu tư, muốn phát triển đất nước thì
thủ tục hành chính càng phải đơn giản, gọn nhẹ, thuận tiện nhưng vẫn đảm bảo tính
pháp lý, chặt chẽ và đầy đủ. Chúng ta đang xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa trên nền tảng thượng tôn pháp luật. Do vậy, cần phải đảm bảo một hệ
thống thủ tục hành chính hoàn chỉnh, một hành lang pháp lý để các cơ quan hành
chính nhà nước và mọi tổ chức cá nhân tuân thủ nghiêm ngặt. Điều này buộc thủ tục
hành chính phải được thường xuyên cải cách, thường xuyên rà soát, tinh giảm để
kịp thời loại bỏ những thủ tục không còn phù hợp, gây khó khăn, phiền hà cho
người dân và doanh nghiệp, ảnh hưởng đến quá trình quản lý nhà nước.
Thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng và trật tự xây dựng ở nước ta
hiện nay được đánh giá là một trong số ít các thủ tục hành chính có chi phí đắc đỏ
nhất bởi chính sự phức tạp, rườm rà, thậm chí chồng chéo của các thủ tục. Điều này
không chỉ tạo gánh nặng cho người dân và doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng không
nhỏ đến hoạt động đầu tư, kinh doanh và năng lực cạnh tranh của các DN ngành xây
dựng. Theo kết quả khảo sát về chi phí tuân thủ và xếp hạng về chi phí tuân thủ 8
nhóm TTHC của Báo cáo Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ TTHC năm 2017 (Chỉ số
APCI 2017) mới được công bố, nhóm TTHC lĩnh vực xây dựng có chi phí tuân thủ


cao nhất. Cụ thể, chi phí tuân thủ trung bình của TTHC xây dựng mất khoảng 64,1
triệu đồng, số thời gian thực hiện các TTHC xây dựng là 108,9 giờ. Điều này cho

thấy sự cần thiết phải có sự thay đổi, tinh giản và cắt bỏ những thủ tục không còn
phù hợp, gây khó khăn phiền hà cho đối tượng bị tác động bởi các thủ tục này để
không chỉ tạo sự tinh gọn, phù hợp, giảm thiểu phiền hà mà còn góp phần xây dựng
một nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiệu quả và có hiệu suất cao, góp phần
tích cực trong đấu tranh phòng chống tham nhũng đồng thời nâng cao hình ảnh của
Việt Nam nói chung và các bộ, ngành, địa phương nói riêng trước cộng đồng trong
nước và bạn bè quốc tế, nâng cao vị trí xếp hạng của nước ta về tính minh bạch, môi
trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh.
Do vậy, cần phải xác định đúng mục tiêu, yêu cầu của công tác cải cách thủ
tục hành chính, từ đó giúp chúng ta đề ta những nhiệm vụ, giải pháp cụ thể cần thiết
phải thực hiện trong công tác cải cách thủ tục hành chính. Cải cách thủ tục hành
chính nói riêng và nền hành chính nhà nước nói chung được xác định là trọng tâm
của việc tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước, với mục tiêu là xây dựng một
nền hành chính trong sạch có đủ năng lực, sử dụng đúng quyền lực và từng bước
hiện đại hoá để quản lý có hiệu lực và hiệu quả công việc của nhà nước, thúc đẩy xã
hội phát triển lành mạnh, đúng hướng, phục vụ đắc lực đời sống nhân dân, xây dựng
nếp sống và làm việc theo pháp luật trong xã hội. Lần đầu tiên 3 nội dung chủ yếu
của cải cách hành chính nhà nước được trình bày một cách hệ thống trong Nghị
quyết Trung ương 8 khoá VII , đó là cải cách thể chế của nền hành chính, chấn
chỉnh tổ chức bộ máy và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức. Thông qua Nghị
quyết này, Đảng ta cũng xác định cải cách thủ tục hành chính là một khâu đột phá
cần phải tăng cường và tập trung đẩy mạnh nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản
lý nhà nước, tạo môi trường thông thoáng, minh mạch cho mọi tổ chức và cá nhân
trong và ngoài nước tiếp cận và yêu cầu giải quyết công việc. Việc ban hành và thực
hiện Nghị quyết Trung ương 8 khoá VII đã mở ra một giai đoạn mới, giai đoạn
chuyển biến thật sự trong cải cách hành chính ở nước ta.
Tiến hành rà soát các thủ tục hành chính trên tất cả các lĩnh vực, cần thiết


phải loại bỏ những thủ tục rườm rà, các khâu xin phép, xét duyệt không cần thiết,

những quy định không còn phù hợp để kiên quyết sửa đổi, giảm phiền hà cho cho cá
nhân và tổ chức, đồng thời từng bước ngăn chặn và đi đến giảm thiểu tình trạng
quan liêu, sách nhiễu, cửa quyền và vấn nạn tham nhũng cũng như lợi dụng chức vụ
quyền hạn trong thi hành công cụ để trục lợi của một bộ phận cán bộ, công chức
trong các cơ quan hành chính nhà nước các cấp. Chính vì vậy, tạo ra được sự
chuyển biến thực sự, căn bản trong quan hệ và giải quyết công việc của các cá nhân
và tổ chức để từ đó mỗi cá nhân, tổ chức khi tham gia vào các quan hệ này ý thức
được nghĩa vụ, trách nhiệm của mình, nhằm góp phần vào việc thực thi tốt các quy
định của pháp luật chính là mục tiêu, yêu cầu đặt ra cho công cuộc cải cách thủ tục
hành chính ở nước ta hiện nay. Mặt khác, việc xác định mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ
của việc cải cách thủ tục hành chính trong các lĩnh vực của quản lý nhà nước nói
riêng phải đúng đường lối, chủ trương chung của Đảng, chính sách, pháp luật của
Nhà nước, đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp với hệ thống pháp luật, phải đảm bảo
tính thống nhất, phù hợp với mục tiêu, yêu cầu chung của tiến trình cải cách nền
hành chính, phải xuất phát từ tình hình thực tiễn của đất nước trong từng thời kỳ,
từng giai đoạn lịch sử và phải gắn liền với cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy
hành chính, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công và hiện đại
hóa nền hành chính. Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2011 của
Chính phủ về Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 20112020 xác định mục tiêu “Xây dựng, hoàn thiện hệ thống thể chế kinh tế thị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa nhằm giải phóng lực lượng sản xuất, huy động và sử
dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển đất nước; Tạo môi trường kinh
doanh bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, minh bạch nhằm giảm thiểu chi phí về
thời gian và kinh phí của các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế trong việc
tuân thủ thủ tục hành chính; Xây dựng hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước
từ trung ương tới cơ sở thông suốt, trong sạch, vững mạnh, hiện đại, hiệu lực, hiệu
quả, tăng tính dân chủ và pháp quyền trong hoạt động điều hành của Chính phủ và
của các cơ quan hành chính nhà nước; Bảo đảm thực hiện trên thực tế quyền dân


chủ của nhân dân, bảo vệ quyền con người, gắn quyền con người với quyền và lợi

ích của dân tộc, của đất nước; Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ
phẩm chất, năng lực và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển
của đất nước” . Trên cơ sở những mục tiêu mang tính định hướng của công tác cải
cách hành chính nói chung, việc xác định mục tiêu cụ thể trong việc thực hiện cải
cách thủ tục hành chính trong từng lĩnh vực quan trọng của đời sống xã hội là hết
sức quan trọng. Trong từng giai đoạn, từng thời kỳ phát triển đất nước, Đảng và
Nhà nước ta luôn xác định mục tiêu chung của công tác cải cách thủ tục hành chính.
Qua đó, từng lĩnh vực sẽ được xác định các mục tiêu cụ thể, gắn với đặc thù của
công tác quản lý nhà nước và đặc điểm riêng của từng lĩnh vực. Việc cải cách thủ
tục hành chính trong lĩnh vực trật tự xây dựng cũng vậy, phải nằm trong mục tiêu
chung của công tác cải cách thủ tục hành chính mang tính định hướng, tổng quát
của giai đoạn hiện nay đó là: “Thủ tục hành chính liên quan đến cá nhân, tổ chức
được cải cách cơ bản theo hướng gọn nhẹ, đơn giản; mỗi năm đều có tỷ lệ giảm chi
phí mà cá nhân, tổ chức, phải bỏ ra khi giải quyết thủ tục hành chính tại cơ quan
hành chính nhà nước; Cơ chế một cửa, một cửa liên thông được triển khai 100%
vào năm 2013 tại tất cả các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương; bảo đảm sự
hài lòng của cá nhân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước
đạt mức trên 60%; Từng bước nâng cao chất lượng dịch vụ sự nghiệp công, bảo
đảm sự hài lòng của cá nhân đối với dịch vụ do đơn vị sự nghiệp công cung cấp
trong các lĩnh vực giáo dục, y tế đạt mức trên 60% vào năm 2015” và hiện nay là
“Thủ tục hành chính được cải cách cơ bản, mức độ hài lòng của nhân dân và doanh
nghiệp về thủ tục hành chính đạt mức trên 80% vào năm 2020; Sự hài lòng của cá
nhân đối với dịch vụ do đơn vị sự nghiệp công cung cấp trên các lĩnh vực giáo dục,
y tế đạt mức trên 80% vào năm 2020; sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp
đối với sự phục vụ của các cơ quan hành chính nhà nước đạt mức trên 80% vào năm
2020”. (theo Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08 tháng 11 năm 2011 của Chính phủ)
Với đặc thù là một lĩnh vực hết sức phức tạp và nhạy cảm, ngoài mục tiêu
chung về cải cách thủ tục hành chính, thì cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực