Tải bản đầy đủ (.pdf) (118 trang)

Sự thích ứng của sinh viên trường đại học sư phạm Hà Nội đối với phương pháp dạy học hiện đại

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (25.6 MB, 118 trang )

DAI HOC QUOC GIÀ HA NOI
TRUÒNG DAI HOC KHOA HOC XÀ HÒI VA NHÀN VÀN

NGUYEN THANH BINH

SlTTHICH tJNG CÙA SINH VIÈN TRITONO DAI HOC
SI/ PHAM HA NÓI DÓI VÓI PHlTONG PHÀP
DAY HOC HIÈN DAI
Chuyén ngành: XÀ HÓl HOC
Ma so: 5.01.09.

LUAN VAN THAC SY XA HOI HOC
I OAI HOC QUÒC GIÀ HA NOI
I TRUNG TÀM THÒNG TIN THU VIÉN

Nguòi huóng dàn khoa hoc: PGS.TS Vu Hào Quang

Ha noi, 2005.


Lòl cam doan
Tòi xin cam doan day là còng trình nghién cùm cùa riéng tòi. Càc so lieu va
két qua diéu tra ghi trong luàn vàn là do bàn thàn tòi true tiép thu thap, chua tùng
duoc ai còng bó trong bài co còng trình nào khàc.
Tac già

Nguyén Thanh Bình


DANH MUC CAC C H C V I É T


TÀT.

Tnròng Dai hoc Su pham Ha Nói

Trucmg DHSPHN,

Su pham ky thuàt

SPKT

Ciào due chmh tri

GDCT

Khoa hoc tu nhién

KHTN

Khoa hoc xà hòi

KHXH

Kinh té - xà hòi

KT - XH.


MUC LUC

Phàn


NOI DUNG
PHAN 1: MÒ DAU

Trang
I

1.

Tình càp thiét cùa de tài.

I

2.

^ nghla ly luàn, y nghla thuc tìén.

2

3.

Muc dìch nghién cihi va nhiém vu nghién cihi cùa de tài.

3

4.

Dói tuang nghién curu, Ichàch the nghién curu, pham vi

4


nghién curu
5.

Phuong phàp nghién cthi xà hòi hoc cùa de tài.

5

6.

Già thuyé't nghién cihi va khung ly thuyet

7

PHAN 2: NOI DUNG CHINH CÙA DE TÀI

9

Chuang 1: Ca so ly luàn va thuc tién cùa de tài

9

1.

Tong quan vàn de nghién cuti.

2.

Co sa ly luàn va phuong phàp luàn cùa de tài.


10

3.

Nhihig co so ly thuyét cùa de tài.

10

3.1.

Ly thuyet he thóng (càu trùc chitc nàng).

10

3.2.

Ly thuyet hành dóng xà hòi.

14

3.3.

Ly thuyét tuang tàc biéu trung.

19

3.4.

Ly thuyet trao dói xà hòi.


21

4.

Mot vài net ve dia bàn nghién curu.

22

5.

NhOmg khài niém còng cu

23

Chuong 2: Su thi'ch tmg cùa sinh vién Trucmg DHSPHN
dòi vói phuong phàp day hoc hién dai.

9

29

.


1.

Thifc trang phirong phap day hoc hién dai ò Truòng


/./.


29

DHSPHN hién nay
Thuc trang phuong phàp giàng day hién dai a Tru&ng

30

DHSPHN hién nay.
1.2.

Thuc trang phuong phàp hoc tqp tich cuc cùa sinh vién

45

Tru&ng DHSPHN hién nay.
2.

Su thich ùmg cùa sinh vién Truòmg DHSPHN dói voi

62

phiroìig phàp day hoc hién dai.
2.1.

Tinh càp thiét phài dói mài phuong phàp day hoc theo

63

hu&ng hién dai o Tru&ng DHSPHN.

2.2.

Su thich ùng cùa sinh vién Tru&ng DHSPHN dói v&i

71

phuong phàp day hoc hién dai.
22A.

Su thich ùng cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vài ky nàng

lA

gai ma vàn de va giài quyét vàn de cùa giào vién.
2.22,

Su thich ùng cùa sinh vién Truùng DHSPHN dói vói viec

76

trình bay bài giàng bang phuong tién hién dai cùa giào vién.
2.2.3. Su thich ùng cùa sinh vién Truùng DHSPHN dói v&i phuong

78

phàp day hoc hién dai thóng qua viec dgc tài lieu, chuàn bi
bài truàc khi dèh làp,
2.2A.

Su thich ihig cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vài phuong


84

phàp day hoc hién dai the hién qua viec trao dói bài, thdo
luàn nlìóm à trén làp.
22.5,

Su thich ùng cùa sinh vién TrUàng DHSPHN dói vài phuong
phàp day hoc hién dai the hién thóng qua yen tó mùc do àp

90


dung kiéh thùc vào cupe song, nghién cùu khoa hoc, viet tieu

2.3

luàn man hoc.
Nhùtng giài phàp dói vói sinh vièn Trucmg DHSPHN de

94

thich ùng tòt vói phuang phàp day hoc hién dai.

PHAN 3: KÈT LUAN VA KHUYEN NGHI
1.

Két luàn

2.


Khuyén nghi

97
97
101

TÀI LIÈU THAM KHÀO

104


PHAN 1: MÒ DAU
l.Tình càp thiét cùa de tài.
Ngày nay, cuoc càch mang khoa hoc - còng nghe trén thè giói dà va dang
co nhung buóc chuyén vi dai. Dò là thòi dai ciia "cuoc càch mang dai cóng
nghf\ ''thài dai cùa chù ngliìa nhàn vàn\

''thài dai cùa giào due va dào

tgo'\...TT\ióc nhiing thay dói lòn lao ve khoa hoc - còng nghe va dai song xà hòi,
chùng ta càn phài co tu duy mói ve chién luac giào due, ve phuang phàp dào tao,
boi duang dòi ngu càn bó khoa hoc ky thuat, càn bó quan ly nghiep vu co trinh
dò Dai hoc nhàm dàp ufng yéu càu do thuc tién cuòc song dòi hòi. Vi vay, chùng
ta càn co nhàn thùc va quan niém mói me ve bàn chat qua trình giào due - day
hoc à Dai hoc, phài coi giào due va dào tao nhu là mot quy trình còng nghe, mot
lue luang san xuàt trirc tiép, do là chìa khoà van nàng de nàng cao chat lugng va
hieu qua dào tao ó Dai hoc. Muón vay, truóc hét càn phài dói mói càch day, càch
hoc theo phuong huong hién dai hoà ve nói dung, phuang phàp va phuang tién
day hoc; càn phài thay dói quan diém day hoc ''lày nguài day làm trung tàm''

chuyén sang ''lày ngUài hoc làm trung tàm'\
Tu tuang lày nguòi hoc làm trung tàm trong boat dòng giào due duac tiép
nhan a nuac ta trong nhung nàm gàn day, trong khòng khi dói mai phuang phàp
day hoc. Luat Giào due nuóc Còng hoà xà hòi chù nghla Viet Nam duac Quóc
hòi thòng qua thàng 12 nam 1998 a muc II, trong diéu 4: '"Yéu càu ve noi dung,
phuong phàp giào due'' dà néu rò: 'Phuong phàp giào due phài pliàt huy tinh
tich cia\ tu giàc, chù dóng tu duy sàng tao cùa nguài hoc, boi duàug nàng lite tu
lì(H\ long sax me hoc tap va y chi vuon lén\
Vói phuong phàp day hoc mói, lày '^viec hoc làm trung tàm'' thì phuang
phàp giàng day cùa giào vién va phuang phàp hoc tap cùa sinh vién tra nén co vai
trò dàc biel quan trong. Nghi quyét Dai hòi IX dà nhiéu làn khàng dinh diéu do:
'"Tiép tue fiàng cao chat luong giào due toàn dién, dói mài nói dung. pluùmg
phàp day va hoc....Phàt huy tinh thàn dóc làp sur ngliT va sàng tao cùa hoc sinh,
DAI HOC QUÓC GIÀ HA NÓI
TPUNG TÀM THÓNG TIN THU VIÉN


sinh vién, de cao nàng lue tu hoc, tu hoàn thien hoc vàn va tay nghe....", " Dói
mài phuong phàp day va hoc, phàt huy tu duy sàng tao va nàng lue tu dào tao
cùa nguài hgc,,,.'\
t

Trucmg Dai hoc Su pham Ha Noi (Truóng DHSPHN) luòn là là co dàu
trong viec thuc hién dói mai phuang phàp day hoc, the hién a chó nhà truàng dà
tó chùc nhiéu bòi thào ve dói mói phuang phàp giàng day bac Dai hoc vói su
tham già cùa càc nhà khoa hoc, càc chuyén già giào due hoc, dòi ngu càn bò
giàng day cùa truòìig, tó chùc nhiéu giò day màu su dung phuang phàp giàng day
hién dai cho càc giàng vién trong truóng tham khào va hoc tap. Dóng thòi Doàn
thanh nién truòng, Lién chi doàn càc khoa cung thuóng xuyén tó chùrc càc cuòc
bòi thào, toa dàm, giao liru....giua sinh vién ve càc phuang phàp hoc tap sao cho

co hieu qua. Dò là nhung diéu kien thuan lai giùp cho Truàng DHSPHN nàng
cao chat luang va hieu qua dào tao cùa nhà truàng.
Vói mong muón tìm hieu thuc trang, su thich ùmg cùa sinh vién Truàng
DHSPHN dói vai phuang phàp day hoc hién dai "lày hoc sinh làm trung tàm", vi

vày tòi lira chon vàn de: "Su thich ùng cùa sinh vièn Tru&ng DHSPHN dói v&i
phuong phàp day hoc hién dai" làm huóng nghién cùru cho luàn vàn cùa mình.
2.V nghla ly luan va y nghla thirc tién.
2.1.Y nghìa ly luan.
Nghién cùu

Su thich ùng cùa sinh vién Tru&ng DHSPHN dói v&i

phuong phàp day hoc hién dai" co y nghla rat lón ve mat ly luan:
"^ Chùng ta déu biét ràng, xà bòi hoc là khoa hoc ve càc su kien xà bòi.
Muón giài Ihich su kien xà bòi này phài dùng nhung su kien xà bòi khàc. Giài
thich su thich ùng cùa sinh vién dói vói phuang phàp day hoc hién dai duac giài
Ihich bang càc nhàn lo: phuang phàp giàng day cùa giàng vién, phuang phàp hoc
tap cùa sinh vicn, he thóng phuang tién hién dai phiic vu cho giàng day nhu
Projector, Overhcad
cùa sinh vién

he thóng giào trình, sàch tham khào phuc vu cho hoc tap

Nhung nhàn tó này tàc dòng dén viec su diing phuang phàp day


hoc hién dai ò Truàng DHSPHN, cung nhu su thich ùmg cùa sinh vién dói vói
phuang phàp day hoc hién dai này. De tài khoa hoc này khàng dinh tinh dùng
dàn va iru diém ma ly luàn xà bòi hoc dà dua ra.

^

* Viec su dung phuang phàp day hoc hién dai a bac Dai hoc là tàt yéu
khàch quan va phù hap vói hoàn cành, diéu kien cùa chùng ta hién nay. Sinh vién
nhàn thùrc va thich ùmg vói phuang phàp day hoc này nhu thè nào sé quyét dinh
dén trình dò, chat luang cùa nhumg nhà khoa hoc trong tuang lai - dòi ngu quyét
dinh dén qua trình còng nghiep hoà - hién dai hoà dàt nuóc.
* Nghién cùu này sé làm sàng tò duàng lói, quan diém dùng dàn cùa Dang
va Nhà nuóc ve càc chinh sàch giào due, dàc biét a bac Dai hoc. Thòng qua
nhumg chinh sàch này nhàm dào tao mot dòi ngu tri thùc tré co khà nàng dàp ijmg
su nghiep còng nghiep hoà - hién dai hoà dàt nuóc.
2.2,Y nghla thuc tién,
* Nghién cùu cho chùng ta thay duac thuc trang viec thuc hién va su dung
phuang phàp day hoc hién dai a Truàng DHSPHN.
* Nghién cùu chi rò su thich ùng cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vói
phuang phàp day hoc hién dai, ma muc dicb cùa nò là nhàm nàng cao chà't luang

va hieu qua dào tao a bac Dai hoc trong giai doan hién nay.
"^ Trén ca sa do, chùng ta rùt ra mot so két luan va khuyén nghi co tinh
chat khà tbi tao diéu kien cho sinh vién co the thich nghi tòt han nùa dói vói
phuang phàp day hoc hién dai.
3. Muc dich va nhiém vu nghién cùru cùa de tài.
3,1,Muc dich nghién cùu.
3.1.1. Mò tà thuc trang phuong phàp day hoc hién dai a Truàng DHSPHN trong
giai doan hién nay, qua do rùt ra mot vài nhan xét ve phuang phàp day hoc hién
dai a truàng dai hoc này.
3.1.2. Mò là su ihich ùmg cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vói phuang phàp
day hoc hién dai ma truóc hét là su thich ùmg cùa sinh vién dói vói phuang phàp
giàng day hién dai cùa giào \'ién va phuang phàp hoc tap mói cùa sinh vién.



3.1.3. Dua ra mot so két luàn va giài phàp ve vàn de phuang phàp day hoc bac
Dai hoc hién nay giùp cho càc nhà hoach dinh chinh sàch, càc ca quan co lién
quan dua ra duac giài phàp phù bop cho vàn de này.
^ 3.2.Nhiéni vu nghién cùru.
3.2.1.MÒ tà thirc trang he thóng phuang phàp giàng day trong dò co phuang phàp
giàng day hién dai cùa giào vién Truàng DHSPHN.
3.2.2.Làm ro thuc trang he thóng càc phuang phàp hoc tap cùa sinh vién nhà
truàng cung nhu viec su dimg phuang phàp hoc tap hién dai cùa ho.
3.2.3.Néu duac su thich ùmg cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vói ky nàng gai
ma, giài quyét vàn de cùa giào vién.
3.2.4 Chi rò su thich ùmg cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vói su trình bay cùa
giào vién bang phuang tién hién dai.
3.2.5.MÒ tà su thich ùmg cùa sinh vién Truàng DHSPHN thòng qua viec chuàn bi
bài a nhà truóc khi dcn lóp.
3.2.6. Chi rò su thich ùmg cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vói phuang phàp
day hoc hién dai thòng qua mùc dò trao dói bài, thào luan nhóm ó trén lóp.
3.2.7. Làm rò su thfch ùng cùa sinh vién Truàng DHSPHN the hién qua mùc dò
àp dung kién thùc mòn hoc vào thuc té.
4. Dói tufoìig nghién cùru, khàch thè nghién cùru, pham vi nghién cùru.
4.1. Dói tupng nghién cihi.

Su thich ùng cùa sinh vièn Tru&ng DHSPHN dói v&i phuong phàp day
hoc hién dai là dói tuang nghién cùu cùa luan vàn này.
4.2. Khàch thè nghién citu.
Là sinh

\'ÌCMI

càc khoa thuòc Truàng DHSPHN.


4.3. Pham vi nghién cùu.

- Pham V! khòng gian: Chùng tòi tién hành khào sàt tai 8 khoa a Truàn
DHSPHN: Toàn. Ly. Hoà, SPKT, Vàn, Sur, Dja, GDCT.
- Pham vi thòi gian: Chùng tòi tién hành diéu tra, nghién cùu vào thàng 12
nàm 2004.


4.4. Màu nghién cùu:
Kich thirdc màu: De tài nghién cùm 310 sinh vién.
Trong dò:
* Co càu theo giói tinh:
Nam: 34,2%; Nu: 65,8%.
* Co càu theo thành phàn già dinh:
Càn bó, còng nhàn, tri thùc: 61%; Nòng dàn: 39%.
* Co càu theo khu vuc xuàt thàn:
Nòng thòn, tbi tran: 56,1%; Thành phó, tbi xà: 28,4%; Mién nùi: 15,5%.
*Cocàu nàm hoc:
Nàm thù 1 & 2: 51,6%; Nàm thù 3 & 4: 48,4%.
*Cocàu theo khoa:
Nhóm 1 : Càc khoa KHTN: Toàn, Ly, Hoà, SPKT: 48,4%.
Nhóm 2: Càc khoa KHXH: Vàn, Su, Dia, GDCT: 51,6%.
5. Phuong phàp nghién cù'u xà hòi hoc cùa de tài.
Trong qua trình nghién cùu, tàc già dà su dung càc phuang phàp xà bòi
hoc sau:
5.1. Phuong phàp chon màu.
- So luang màu: 310 sinh vién.
- Càch chon màu: Chùng tòi tién hành theo càc buóc sau:
Buóc 1: Chon co chù dinh 8 khoa cùa Truàng DHSPHN: Toàn, Ly, Hoà,

SPKT, Vàn, So, Dia, GDCT.
Buóc 2: Chon co chù dinh mot so lóp cùa 8 khoa trén.
Buóc 3: Chon ngàu nhién 310 sinh vién ò càc lóp dà duac chon.
- Dói {iww^ chon:
Là càc sinh \ icn he chinh quy, do là nhumg sinh vién co tinh chat dai dien
cho sinh vién Trirònu DHSPHN.


5.2. Phuong phàp trung càu y kien.
Theo phuang phàp này, nguài duac hòi tu viét vào bang hòi ma ho nhan
duac tir diéu tra vién. Nguón thòng tin a day là càc càu tra lai cùa nguài duac
hòi, thè hién quan diém, tbài dò va y thùc cùa anh ta. 0 trong luan vàn này,
nguón thòng tin thu duac là toàn bò càu tra lai tir 310 phiéu diéu tra ve dói tugmg
dà duac xàc dinh là nhumg sinh vién Truàng DHSPHN. Nguón thòng tin này
duac su dung làm tu lieu chinh cùa luan vàn trong qua trình phàn tich. Truóc khi
tién hành thu thap thòng tin chinh thùc bang phuang phàp trung càu y kién, tàc
già co tién hành diéu tra thù 10 phiéu de nàm bàt tình bình thuc té cùa vàn de
dang nghién cùu, qua dò kiém tra tinh sàt thuc cùa thòng tin qua càc càu bòi,
hoàn thien càch dién dat càu bòi trong bang hòi. Qua trình diéu tra thù cung giùp
cho viec bó sung càc càu hòi, cung nhu càc phuang àn tra lai con thiéu hoac chua
dù.
5.3. Phuong phàp phóng vàn sau.
Dò là dang phòng vàn giùp cho chùng ta biéu sau, biéu ky mot vàn de xàc
dinh. O day, nguài phóng vàn tu do hoàn toàn trong càch dàn dàt cuòc phóng
vàn, trong càch sàp dàt trình tir càc càu hòi va ngay cà càch thùc dat càu bòi
nhàm thu thap duac thòng tin mong muón.
Trong phóng vàn sau su dung chù yéu càc càu hòi ma, vi vay nguài tra lai
cung hoàn toàn lu do trong càch thùc tra lai. De co duac day dù càc thòng tin cùa
nguài tra lai, vice ghi chép phài hét sue nghiém tue. Càc càu tra lai cùa nguài
duac hòi ghi duoc day dù, sàt thuc bao nhiéu sé tòt bay nhiéu. Han che tói da

viec càt bót hoàc ghi khài quàt càc càu tra lai. Bai vi, néu làm nhu vay thì sé làm
màt di mot luong thòng tin nhàt dinh, mat khàc làm cho thòng tin bi chuyén dich
bai y dò chù quan cùa nguài phòng vàn.
Trong pham \ i cùa luàn vàn này chùng tòi phòng vàn trirc tiép 20 sinh vién
he chinh quy, 5 giang vién bò mòn cùa Truàng DHSPHN. Nhumg thòng tin thu
duac tu phòng \ àn sàu dà giùp cho viec bó sung, làm rò nhumg thòng tin dinh
luang.


5.4. Phuong phàp phàn tich tài lieu.
Day là mot trong nhirng phuang phàp thu thàp thòng tin thuc nghiém.
Chùng tói su dung phuang phàp này de phàn tich nguón tài lieu va bó sung cho
càc phuang phàp khàc.
Phàn tich tài lieu, thuc chat là cài bién muc dich cùa thòng tin co san trong
càc tài lieu, bay nói càch khàc là xem xét càc thòng tin san co trong càc tài lieu
de rùt ra nhumg thòng tin càn thiét nhàm dàp ùmg nhumg muc tiéu nghién cùu cùa
mot de tài nhàt dinh.
Chùng tòi dà tién hành thu thap va phàn tich càc tài lieu sau de phuc vu
cho de tài nghién cùu:
- Càc sàch, tap chi chuyén ngành xà boi hoc.
- Càc sàch chuyén ngành giào due hoc.
- Càc vàn kién Dai bòi Dàng.
- Càc luan vàn tòt nghiep cùa càc hoc vién cao hoc, càc luan àn tién sy xà
hòi hoc.
- Ngoài ra chùng tòi con su dung so lieu dà duac xù ly tu 310 phiéu trung
càu y kién do tàc già diéu tra duac tai Truàng DHSPHN thàng 12 nàm 2004.
5.5. Phuong phàp quan sàt.
Là mot trong nbOmg phuang phàp nghién cùru xà bòi hoc nhàm nàm bàt
duac dói tuang nghién cùu, thu thap thém duac nhùng thòng tin de bó sung cho
nghién cùu cùa mình, Cung thòng qua quan sàt, no giùp cho tòi rat nhiéu trong

viec dua ra càc già thuyét nghién cùm.
Tàt cà càc phuong phàp trén duac tòi su dung mot càch tóng hap, trong do
phuang phàp trung càu y kién, phuang phàp phòng vàn sàu là phuang phàp chù
dao cùa luàn \ àn này.
6.Già thuyét nghién cùru va khung ly thuyét
6.1.Già thuyét nghién cùu:
* Pbucìig phàp da\' hoc hién dai "lày hoc sinh làm trung tàm" ó Truàng
DHSPHN con dura phó bién: phuang phàp giàng day cùa giàng vién con nàng ve


thuyét trình, phuang phàp hoc tap cùa sinh vién vàn chù yéu là hoc thuòc de tra
tbi.
* Mac dù phuang phàp day hoc hién dai con chua phó bién nhung su thich
ùng cùa sinh vién Truàng DHSPHN dói vói phuang phàp day hoc bién dai là
tuang dói tòt.
6.2.Khung ly thuyét.

y nàng gai ma,
iài quyét vàn de
ìa giào vién

Boi cành KT - XH

Thiét che giào due
bàcDH

Phuang phàp day hoc hién dai ò
Triròng DHSPHN

Phuang phàp giàng day


Phirang phàp hoc tap

hién dai cùa giào vién

tich cuc cùa sinh vién

Su trình bay cùa
giào
\'ièn
bang
pluroiig tièn hièn dai

Sir chuàn bi cùa
sinh vién truóc
khi dén lap

Mùc dò trao dói
bài, thào luan
nhóm a lóp

Su Ihi'ch ùng cùa sinh vién Truàng DHSPHN
dói vói phuang phàp day hoc hién dai.

8

Mùc dò àp dung
kién thùc vào
thuc té



PHAN 2: NÓI DUNG CHINH CÙA DE TAL
CHirONG 1: c o SO L t LUAN VA THlTC TIÈN CÙA DE TÀI.
l.Tong quan vàn de nghién cùru.
Vàn de dói mói phuang phàp day hoc bac Dai hoc hién nay dang là vàn de
càp bàch cùa ngành giào due nuóc ta nói riéng va cùa càc nuóc trén thè giói nói
chung. Day là vàn de duac sir quan tàm cùa nhiéu nguài tir càc giào vién, càc nhà
khoa hoc, càc nhà giào due hoc, càc nhà quan ly truàng hoc,...
Trén pham vi thè giói, co nhiéu càc còng trình nghién cùu ve vàn de dói
mói phuang phàp day hoc nhàm nàng cao han nùa chat luong dào tao bac Dai
hoc. Càc còng trình nghién cùu dò chù yéu tap trung phàn tich càc mò bình, càc
phuang phàp day hoc hién dai chù chua de cap dén nhumg vàn de nhu de thuc
hién phuang phàp day hoc hién dai dò thì nguài hoc, nguài day, nguài tó chùc,
quan ly qua trình day hoc phài làm nhu thè nào va thich ùmg vói nò ra sao?
O Viet Nani, cung co rat nhiéu bài tham luan, còng trình nghién cùu duac
còng bó ve vàn de dói mai phuang phàp giàng day cùa giào vién ó bac Dai hoc,
con vàn de dói mói phuang phàp hoc tap cùa sinh vién vàn chua duac nhiéu nhà
nghién cùu quan tàm. Vàn de ve noi dung chuang trình cung duac nghién cùu
nhiéu trong nhùng nàm gàn day, càc nhà nghién cùm néu ra quan diém ve vàn de
giàm tài so luong mòn hoc, càc mòn hoc càn tàng thém phàn thuc hành,...
Nhu vay, la thay càc nghién cùu trén déu mang tinh riéng le bòi vi no chi
là mot phàn cùa phuong phàp day hoc bac Dai hoc. Khi nói dén phuang phàp day
hoc là nói dén phuang phàp giàng day cùa giào vién va phuang phàp hoc tap cùa
sinh vién.
Trong nghicii cùu này, chùng tòi tap trung vào viec dành già thuc trang ve
phuang phàp cla\' hoc bicn dai ó Truàng DHSPHN, bao góm cà phuang phàp
giàng day hién dai \ à phuong phàp hoc tap tich cuc cùa sinh vién.
Dóng tiiòi nghién cuu cung phàn ành thuc té su thich ùng cùa sinh vién
nhà truàng dói vai phuc^ig phàp day hoc hién dai, dua ra nhùng phuang huóng,



giài phàp de co the su dung phuang phàp day hoc hién dai ma sinh vién co the
thich ùmg tòt.
2.Ca sa ly luan va phuang phàp luan cùa de tài.
^

Tu tuòng Màc xit là kim chi nam cho moi boat dóng ly luan va thuc tién.

Trong nghién cùu ve xà bòi hoc nói chung, cu the là ò de tài nghién cùu này
chùng tói cung lày tu tuòng Màc xit làm ca sa ly luan va phuang phàp luan.
Theo quan diém Màc xit khi nghién cùru: "Su thich ùng cùa sinh vién
Tru&ng DHSPHN dói v&i phuong phàp day hoc hièn dai" chùng ta phài xem
xét vàn de này trong mói lién he va tàc dóng, phàt trién khòng ngi^g cùa lich su
xà bòi. Xu huóng dói mai phuang phàp day hoc bac Dai hoc hién nay là hoàn
toàn phù hap vói diéu kién lich su xà bòi hién tai cùa dàt nuóc ta cung nhu trén
toàn thè giói, vi vay sinh vién càn phài nhanh cbòng thich ùmg vói su bién dói
này. Khi nghién cùu vàn de này, chùng ta phài phàn tich cà nhàn, nhùng boat
dóng thuc tién cùa ho va diéu kién song vat chat cùa ho trong viec thich ùmg vói
phuang phàp day hoc hién dai a bac Dai hoc trong giai doan hién nay. 0 day, su
thich ùmg cùa sinh vién dói vói phuang phàp day hoc hién dai là yéu tó trung tàm
va chiù su chi phói, tàc dóng cùa nhiéu nhàn tó khàc. Dóng tbài, chùng ta cung
thay duac bàn chat xà bòi cùa con nguài dò chinh là viec con nguài khòng ngijmg
hoc hòi, nhanh cbòng thich nghi vói nhùng cài mói cao han, hién dai han, vàn
minh hom, nàm duac quy luat tàt yéu khàch quan cùa su phàt trién.
3.Nhijmg ca so ly thuyét cùa de tài.
De tài duoc nghién cùru xuàt phàt tu nhùng ly thuyét xà bòi hoc, trong dò
nhùng ly thuyet xà bòi hoc duac tàc già su dung chù yéu là:
3.1.Ly thuyét he thóng (càu trùc chùc nàng).
Su thich ùiìg cùa sinh vién truàng DHSPHN dói vói phuang phàp day hoc
hién dai duac xem xct nhu là mot sir kién xà bòi, mot hién tuang xà bòi co mói

tuang quan vói Ì:-^C su' kien xà bòi khàc. Trén ca sa dò, ly thuyét he thóng trong
xà bòi hoc duac \ àn dung nhu là mot dién bình nhàm phàn tich, giài thich hién
tuang trén
10


3.LLLy thuyét càu trùc chùc nàng phàn tdng cùa Kingsley David va Wilbert
Moore[20L
Ly thuyét càu trùc chùc nàng phàn tàng xà bòi do David va Moore sàng lap
vào kboàng nhumg nàm 1945, là mot trong nhumg ly thuyét rat nói tièng ve chùc
nàng ó tbài diém dò.Theo quan diém cùa hai tàc già này thì phàn tàng xà bòi vira
co tinh phó bién vùa co tinh tàt yéu.
Theo hai tàc già trén thì su phàn tàng là tàt yéu ve màt chùc nàng, moi xà
bòi déu càn co mot he thóng tuang tu nhu vày, chinh nhu càu khàch quan dò dàn
dén viec thiét lap mot he thóng phàn tàng. Càc tàc già này xem he thóng phàn
tàng nhu là mot dang càu trùc, ho chi ra ràng khòng duac biéu phàn tàng nhu là
su phàn chia càc nhóm nguài cu the vói tu càch là cà the sinh hoc nguài ma phài
biéu su phàn tàng nhu là mot he thóng càc vi tri khàch quan. Vi thè, càc tàc già
này tàp trung vào viec giài thich nhumg vi thè xà bòi sé tuang ùmg vói nhùmg
quyén lue bay uy thè khàc nbau ve màt chùc nàng, va giài thich viec chàp nhan
nhumg vi tri khàc nbau cùa nhùng con nguài cu thè trong xà bòi. Ve phia xà bòi
sé tao ra nhùmg dòng ca thùc day va dàt con nguài cu thè vào nhùng vi tri thich
bop trong he thóng phàn tàng. Ca che cu the cùa nò là:
*Mòt xà bòi làm cho mèi cà nhàn thùa nhan va mong muón de dat duac
mot dia vi nhàt dinh nào dò. Viec dat duac vi tri dò càn phài làm theo quy trình
nào va còng nghe cùa nò ra sao,....
*Mói con nguài dùng trén cuang vi cùa mình càn phài nhan thùc ràng xà
bòi mong dai gì a ho, nói càch khàc a vi tri dò phài dàm bào viec thuc hién chùc
nàng gì? Viec sàp xèp chinh xàc ve màt vi tri xà bòi trong mot xà bòi hay nói
càch khàc là mot tràt tir xà bòi càn phài dàm bào nhùmg dòi hòi sau:

+Trong xà bòi, cà nhàn phài thùa nhan ràng co mot so dia vi de dàng dat
tói han nhùmg dia vi khàc.
+VÌ su tón tai cùa xà bòi cho nén phài co mot so vi tri giù vai trò quan
trong hom nhùmg vi tri khàc.

11


+Nhùmg vi tri xà bòi khàc nbau dòi hòi nhumg cà nhàn chiém giù nhùng vi
tri do phài co nhùmg phàm chat tài nàng cà nhàn thuc su.
Ba diéu vùa néu trén day déu càn thiét àp dung cho moi vi tri xà bòi, tuy
nhién càc tàc già này chù yéu quan tàm dén nhùmg vi tri quan trong hom trong xà
bòi ve mat chùc nàng. Nhùmg vi tri dùng a thù bang cao trong he thóng phàn tàng
là nhùmg vi tri khó dat duac hom so vói nhung vi tri thàp hom, tuy nhién no co vai
trò quan trong han dói vói su tón tai cùa xà bòi, vi thè nò dòi hòi nhùng cà nhàn
giù nhùmg vi tri tuang ùmg phài co nhùmg nàng lue lóm hom nhùmg nguài khàc.
Ben canh nhùmg dòi hòi khàch quan ve nàng lue, phàm chat cà nhàn, xà bòi càn
phài co ca che khuyén khich mot càch xùmg dàng dói vói nhùmg vi tri nàm ó vi tri
cao trong thàp phàn tàng quyén lue. Nhùmg nguài dóng góp nhiéu tue là nhùng
nguài co chùc nàng quan trong do vày ho càn phài duac huóng phùc lai xà bòi
cao han so vói nhùng vi tri khàc. Co nhu thè mói khuyén khich duac su tién bò
xà bòi. Nguac lai, nhùng vj tri thàp trong he thóng phàn tàng de dàng dat duac
hom so vói nhùmg vi tri cao khòng phài chi vi xà bòi dòi hòi a nhùmg nguài giù ó
vi tri dò nhùmg phàm chat thàp hom ma con bòi vi so luang cùa nhùmg vi tri dò
nhiéu hom so vói vj tri cao.
3A.2.Ly thuyét he thóng cùa Tacott Parsons[20L
Theo Talcolt Parsons mói he thóng déu co càu trùc dàc thù, càc he thóng
tón tai trén ca sa càc nguyén tàc sau:
- Càc he thóng déu co dac diém là thuc hién chùc nàng theo mot trat tu va
càc thành phàn cùa nò déu co quan he phu thuóc làn nbau.

- Càc he thóng co xu huóng duy tri trat tu va co dac tinh càn bang vói tu
càch là mot chùc nàng.
- He thóng co tfnh chat ón dinh ben vùng va cùng co khà nàng bién dói tuy
nhién dò là nhùng bién dói theo trat tu thù bac.
- Bàn chat cùa mòi bò phàn trong he thóng là no co khà nàng gay ành
huóng dén hinh thùc cùng nhu thành phàn cùa càc bò phàn khàc trong he thóng.

12


- Mói mot he thóng luòn giù mot gianh giói vói càc mòi truàng xung
quanh, vi co khà nàng giù duoc gianh giói nén he thóng co the bòi nhap ma
khòng bi hoà tan trong càc he thóng khàc.
- Mòi he thóng déu co khà nàng Ón dinh va boi nhap, nhà vào 2 qua trình
ca bàn do ma he thóng luòn co khà nàng càn bang noi tai.
- Càc he thóng co xu huóng tu duy tri boat dòng cùa mình trong mot giói
han xàc dinh, dóng tbài co nhumg mói quan he dàc biét vói tùng bó phàn cùa he
thóng tóng thè.
Parsons cung dua ra he thóng càc chùc nàng co tinh phó bién dói vói moi
he thóng xà bòi.

.

j
Vàn hoà

Xà bòi (tó chùc)

Hành vi


Cà nhàn

A

G

Moi he thóng xà bòi déu bao ebùa 4 chùc nàng ca bàn:
- Chùc nàng thich ùng, thich nghi (Adaption). He thóng xà bòi nàm trong
mói quan he vói mòi truàng nén nò phài co khà nàng phù bop vói mòi truàng dò,
dóng tbài dòi hòi mòi truàng dò phài dàp ùng duac nhùmg nhu càu cùa he thóng. *
- Chùc nàng dat dich (Goal attainment): Mot he thóng phài eò muc tiéu bai
vi he thóng co tinh chat tó chùc do dò nò phài xàc dinh duac muc tiéu cùa tó
chùc va càch thùc de dat tói muc tiéu ca bàn dò.
- Chùc nàng lién két, bòi nhàp (Intergration): Bàt ky mot he thóng nào nò
cùng phài eò chùc nàng lién két ben trong va ben ngoài. Nhà eò lién két ben
trong nò diéu tié't càc quan he thành phàn noi bò vói nbau. Nhà eò khà nàng bòi
nhàp nò eò the tham già vào càc he thóng xung quanh.
- Chùc nàng duy tri he thóng vàn hoà (Latent pattern maintenance): He
thóng phài co khà nàng duy tri he thóng vàn hoà, dói mói dóng ca hành dóng cùa
cà nhàn. Qua trình duy tri mò bình vàn hoà là qua trình dàm bào ràng mot he
thóng tón tai eò tinh dòc lap tuang dói cùa nò so vói nhùmg he thóng khàc.

13


Sa do trén chi ra mói quan he ve màt chùc nàng cùa mot he thóng xà bòi,
nhà co càc he thóng thành phàn nhu: he thóng hành vi, he thóng cà nhàn, he
thóng xà bòi vói tu càch là càc tó chùc hay càc thiét che xà bòi, va he thóng vàn
hoà.
Nhà co he thóng hành vi ma xà bòi thuc hién duac nhirng hành dòng dàm

bào cho tinh thich ùng cùa nò vói mói truàng hay vói he thóng xung quanh.
Qua he thòng cà nhàn va phùc bop càc hành dòng tuang ùmg vói nhùmg
cuang vi xà bòi xàc dinh thì xà bòi sé dat duac nhùmg muc tiéu nào dò cùa nò.
Càc thiét che' xà bòi bay he thóng càc tó chùc dàm bào chùc nàng lién két
giùa càc thành phàn nhu vàn hoà, cà nhàn, hay hành vi de dàm bào nhùng boat
dòng phia ben trong hoac nói bò dóng tbài duy tri nhùmg lién két vói he thóng
ben ngoài giùp nò trao dói thòng tin, trao dói nàng luong de dàm bào su duy tri
cùa chinh thiét che.
He thóng vàn hoà là mot he thóng thành phàn cùa he thóng xà bòi, nò eò
chùc nàng duy tri càc mò bình vàn hoà thòng qua viec giù gin càc he thóng già
tri, chuàn mire, lói song hay truyén thóng.
Trong de tài này, ly thuyét he thóng duac su dung de mò tà, giài thich,
phàn tich, dành già su thich ùmg cùa sinh vién Truàng DHSPHN ve phuang phàp
day hoc hién dai nhu là san phàm cùa su tuang tàc giUa he thóng cà nhàn va he
thóng xà bòi.
3.2.Ly thuyét hành dóng xà hói[4].
Càc ly thu\ et xà bòi hoc ve hành dòng xà bòi eò nguón góc tu V.Pareto,
M.Weber, F.Znaniecki, G.Mead, T.Parsons va nhiéu nhà xà bòi hoc khàc. Nhùmg
ly thuyét này déu coi hành dòng xà bòi là cót lòi cùa mói quan he giùa con nguài
va xà bòi, dóng thòi là ca sa cùa dai song xà bòi cùa con nguài.
3.2.1 .Ly thuyét hành dòng xà hòi cùa Tacott Parsons[20L
Theo Parsons, truóc mot kfch thich bàt ky trong nhùmg hoàn cành hay diéu
kién khàc nbau, \ói nhùng muc tiéu khàc nbau chù thè hành dóng xà bòi co the
dua ra nhùng phàn ùng khàc nbau. Co duac su lira chon nhu vay là do chù the
14


hành dòng co duac he thóng càc dinh huóng già tri, dù chù the hành dòng a càp
dò phùrc tap hay don gian trong he thóng càu trùc xà bòi. Cu the, a càp dò vi mò
hoàc vi mò thì hành dóng xà bòi cùng thuc hién trén ca sa 2 nguyén tàc:

* Mòi mot càp dò thàp han trong he thóng hành dòng phài cung càp diéu
kién, nàng luang càn thiét cho càc mùc dò cao han.
* Càc càp dò hay trình dò cao hom phài cho phói, diéu chinh nhùmg càp dò
thàp hom trong he thóng theo mot tràt tu thù bac.
Parsons chi ra nhùmg tiéu chi cùa càc hành dòng xà bòi:
- Hành dóng xà bòi eò mot ca che biéu tugmg diéu chinh nhu he thóng
ngòn ngu, già tri.
- Hành dóng xà bòi cùa cà nhàn bao già cùng phu thuóc vào he thóng càc
già tri, chuàn mire chinh thóng cùa xà bòi.
- Hành dòng xà bòi bao già cùng mang tinh duy ly. Tinh duy ly này the
hién à chó chùng ta co nhùng dòc lap nhàt dinh khi hành dòng mot càch chù
quan.
Nhu vay, theo Talcott Parsons mói hành dòng déu eò thè duac miéu tà
bang 3 già tri co bàn:
* Thù nhàt, thuc té cùa tình huóng.
* Thù hai, nhùmg nhu càu cùa chù the hành dòng.
* Thù ba, su dành già tình huóng cùa chù thè hành dòng luòn eò xu huóng
càn bang nhùmg nhu càu cà nhàn cùa mình vói nhùmg dòi hòi xà bòi.
Parsons dà dua ra 5 dinh huóng già tri trong qua trình hành dòng xà bòi
cùa càc chù thè. Chùng ta co càc loai hành dòng xà bòi khàc nbau dura vào su lua
chon theo tùng càp khà nàng sau [4]:
* Toàn the - bò phàn: Dang hành dòng này biéu hién a chò càc chù the
trong qua trình hành dóng cùa mình eò tuàn thù theo càc quy tàc chung hay theo
nhùmg tình huóng dàc thù cùa hoàn cành.
"^ Dat tói - co san: Dang hành dòng này the hién ó chò càc chù the hành
dòng co dinh huóng, tue là co xem xét dén nhùmg dac diém xà bòi cùa càc cà
15


nhàn khàc nhu nghé nghiep, hoc vàn, dia vi xà bòi,.... hoàc dén nhùng dàc diém

xà bòi cùa bàn thàn ho nhu giói tinh, tuoi, màu da.
* Cam xùc - trung lap: Càc hành dòng dang này co the duac dinh huóng
dén viec thoà man càc nhu càu true tiép càp bàch, hay dén nhùmg nhu càu nào dò
xa vài nhung quan trong.
* Dac thù - phàn tàn: Chù the hành dóng dinh huóng dén càc dàc thù hoàc
nhùmg dàc diém chung cùa hoàn cành. Dang hành dòng này co nhùmg net tuang
dóng nhàt dinh vói dang dàu tién, nhung chùng khòng trùng làp vói nbau vi càc
dàc diém chung cùa hoàn cành khòng nhàt thiét là càc quy tàc, luat le duac xà
bòi thùa nhan.
* Dinh huóng cà nhàn - dinh huóng nhóm: Loai hành dòng này thè hién
khà nàng càc chù thè hành dòng vi lai ich cùa bàn thàn cà nhàn hay eò tinh dén
lai ich cùa nhóm.
3.2.2.Ly thuyét hành dòng xà hòi cùa Max Weber[41.
Max Weber là mot nhà kinh tè hoc, su hoc, xà bòi hoc nguài Due thuóng
duac coi là mot trong nhóm ba nhà xà bòi hoc co dién bang dàu.
Mot trong nhùmg khài niém quan trong nhàt cùa xà bòi hoc Weber là hành
dòng xà bòi. Quan niém cùa Max Weber ve xà bòi hoc cho thay hành dóng xà
bòi là dói tuang nghién cùu cùa xà bòi hoc: " xà hòi hoc là khoa hoc co gang giài
nghìa hành dóng xà hòi va tién tài càch giài thich nhàn qua ve duàng lói va he
qua cùa hành dòng xà hòi", Dói tuang dò duac sàng tò qua ly thuyét cùa Weber
ve hành dòng xà bòi.
Weber khòng chi dua ra khài niém tóng quàt ve hành dòng xà bòi ma con
phàn biét càc dang hành dòng xà bòi.
Max Weber cho ràng hành dòng xà bòi là mot hành vi ma chù the gàn cho
y nghla chù quan nhàt dinh. Trong hành dòng xà bòi bao già cùng phài co su
tham già cùa yéu tó y thùc, dù vói mot mùc dò khàc nbau nào do va Max Weber
goi dò là y nghìa chù quan va su dinh huóng muc dich. Weber con nhàn manh

16



dén "dòng ca" ben trong chù the nhu là nguyén nhàn cùa hành dóng tiic là chùng
ta co thè nghién cùru duac yéu tó chù quan thùc day hành dòng.
Nhu vày, theo Max Weber mot hành dòng duac coi là hành dòng xà bòi
kjii nò tuang quan va dinh huóng vói nguài khàc theo y thùc chù quan cùa chù
thè hành dóng. Hành dòng co thè là mot cà nhàn, eò thè là hành dòng cùa mot
tàp the nhung khi dà goi là hành dóng xà bòi thì nò déu eò y thùc hoàc y thùc cà
nhàn hoàc y thùc tap thè.
Nhung néu chi dùng lai ó y thùc chù quan cùa chù thè thì cùng chua thè
duac goi là hành dòng xà bòi, nò chi tra thành hành dòng xà bòi khi lién quan
true tiép dén dói tàc trong qua trình tuang tàc xà bòi. Trén ca sa nhùng dinh
huóng co y thùc cùa chù thè vào phàn ùmg eò thè xày ra tu phia dói tàc tu dò chù
thè hành dòng lira chon càc phuang àn, càc phuang tién de thuc hién hành dòng
cùa mình phù bop vói muc dich hoac vói già tri dà duac y thùc [21].
Trén ca sa quan diém cùa càc tàc già trén ve hành dòng xà bòi chùng ta eò
thè néu ra mot dinh nghla tóng quàt nhàt ve hành dóng xà bòi: "Hành dóng duoc
goi là hành dóng xà hòi khi chù the hành dóng dàt y thùc chù quan cùa mình dà
duoc càn nhàc ve nhiìng hành vi hoàc nhùng phàn ùng dàp lai cùa dói tàc nhà
vào qua trình dinh huòrng già tri cùa eliti thé^'.
Max Weber phàn loai hành dòng xà bòi thành nhixng loai ca bàn sau [4]:
- Hành dòng hap ly ve muc dich.
Hành dòng bop ly ve màt muc dich cho chùng ta thay nò lue cùa cà nhàn
trén ca sa phàn tich dinh huóng vào diéu kién, hoàn cành cu thè de xàc dinh tinh
hap ly ve màt muc dich cùa hành dòng. Loai hành dòng này duac xàc dinh bai
mùc dò rò ràng tinh già tri duy nhàt cùa muc dich tuang ùng vói nò là nhùng
phuang tién dà duac y thùc mot càch bop ly nhàm dàm bào cho viec chiém linh
hành dòng.
- Hành dòng hap ly \'é màt già tri:
Khi phàn tich hành dòng hc;fp ly ve màt muc dich chùng ta thay nói tròi vai
trò y chi chù quan cùa chù the hành dóng, tuy nhién khi phàn tich hành dóng hap

17

DAI HOC Q U O C GIÀ HA NOI
TRUNG TÀiV THÒNG TIN THU VIÉN

V-

L2

]GC€>


ly ve màt già tri ta thày vai trò nói tròi cùa yéu tó khàch quan. Yéu tó này dòi hòi
ò chù thè hành dóng su càn nhàc thàn trong nhà dò ma lua chon ra nhùmg gì là co
bop ly ve mat già tri là loai hành dóng chiù su tuàn thù theo càc quy tàc cùa biéu
trung ve y nghìa, ve càc chuàn muc, ve cài dùng, cài sai,....
- Hành dòng truyén thóng:
Là loai hành dóng duac bình thành trén ca sa cùa su bàt chuóc, mò phòng
nhùmg mò bình hành vi nào do dà duac khàng dinh trong truyén thóng va duac
moi nguài chàp nhan. Dàc diém cùa hành dòng truyén thóng là bau nhu nò duac
tu dòng hoà, nò duac phàn biét bai khuynh huóng hành dòng cùa chù thè nhàm
theo cài chung, theo cài ma moi nguài vàn thuóng dùng hay là quen thuòc.
- Hành dóng tình càm:
Là loai hành dóng dira vào xùc càm hành dòng cùa chù thè góm nhùng
trang tbài dam me, ghen tue, phàn nò, vui ve, hào hùng,.... Nhùmg trang tbài này
cùa chù thè hành dòng là ca sa de dàn hành dóng cùa anh ta dat tói mot két qua
nào do khòng phài trén ca sa cùa y chi, muc tiéu, già tri ma là trén ca sa cùa tình
càm. Loai hành vi này theo quan diém cùa Durkheim cùng nàm trén ranh giói
giùa hành dòng xà bòi va khòng xà bòi.

Vàn dung ly thuyét hành dóng xà bòi vào xem xét vàn de su thich ùmg cùa
sinh vién Truàng DHSPHN dói vói phuang phàp day hoc hién dai, là chùng ta
xuàt phàt tu nhu càu, dóng co hoc tap ngày càng cao cùa sinh vién. Sinh vién
mong muón duac tiép càn vói phuang phàp day hoc hién dai de tùng buóc nàng
cao chat luang dào tao bac Dai hoc. Trén ca sa nhu càu, dòng ca do cùa sinh vién
thì cà giào vién va sinh \'ién cùng tich cure thè hién su dói mói cùa mình, thè hién
a viec su dung thuóng xuyén han phuong phàp giàng day hién dai ó giào vién, va
sinh vién khòng chi hoc de hieu, de bict ma con biét càch hoc de van dung, hoc
de làm. Trong qua trình giào vicn thuc hién phuang phàp giàng day hién dai, sinh
vién chù dóng, tfch cuc trong viec thich ùng vói phuang phàp giàng day hién dai
dò, bai vi diéu dò nò gàn chat \ò\ nhu càu va lai ich cùa sinh vién.

18


. :?

3.3.Ly thuyét tuong tàc bieu trung [20].
Ly thuyét tuang tàc biéu trung gàn lién vói tén tuoi cùa Mead va Blumer.
Ly thuyét tuang tàc biéu trung ra dai chiù ành huóng manh me bai ly thuyét hành
vi chù nghla tu nhién. Càc tàc già tuang tàc biéu trung nhàn manh yéu tó y nghla
cùa càc hành dóng, cho ràng con nguài hành dòng tuàn thù mot y nghia nào dò,
vi thè hành dòng cùa con nguài mang theo mot già tri. Cà Mead va Blumer déu
khàng dinh vai trò cùa già tri vói tu càch là quy tàc cùa hành vi nguài. Giùa y
nghìa già tri va biéu trung eò mói quan he mat thiét. Con nguài chi thuc hién mot
tuang tàc thuc tè vói nhùmg nguài khàc khi giùa ho tón tai mot biéu trung mang
mot y nghìa thuc té'. Càc yéu tó khàc nhu càu trùc thòng qua mói quan he vi tri,
vai trò xà bòi, càc yéu tó thiét che xà bòi, trang tbài xà bòi va cà vàn hoà xà bòi
déu duac thu gom vào nói bàm cùa biéu trung.
Theo Mead co nhùmg loai hành dòng a càp dò xà bòi va co nhùmg hành

dòng a càp dò cà nhàn. Dan vi co bàn trong he thóng khài niém ve xà bòi cùa
Mead chinh là hành dóng. Dói vói Mead hành dòng nhu là mot qua trình duac
thuc hién trong 4 giai doan co bàn sau:
- Giai doan 1: giai doan kich thich. Trong giai doan này càc kich thich tu
mòi truàng ngoài hay tu phia dói tàc tàc dòng true tiép dén càc giàc quan. Co thè
nguài nhà vào càc chùc nàng dàc trung cùa càc giàc quan co khà nàng tiép nhan
càc kich thich dò. Nhiém vu cùa giai doan thù nhàt là thu thap thòng tin ve dói
tugmg de chuyén tói co quan phàn tich.
- Giai doan 2: Giai doan nhàn thùc. Tàc dòng cùa kich thich dà duac tiép
nhàn tu càc ca quan chùc nàng chuyén sang ca quan phàn tich. Nhà vào bò mày
nhàn thùc ma chù thè hành dòng co khà nàng dành già nhùng yéu tó quan trong,
nhùmg yéu tó khòng quan trong, nhùmg yéu tó phù bop vói nhu càu cùa chù the
hay khòng phù bop vói nhu càu dò va dua ra phàn ùng tra lai kich thich.
- Giai doan 3: Giai doan thao tàc tình huóng. Trong giai doan này càc
thao tàc duac bình thành, chù thè hành dòng càn nhàc, tinh toàn, dir bào nhùmg
khà nàng tra lai kich thich, chuàn bi mó hình hành dóng tu phia ben trong.
19


×