MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN TẠI CỤC ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN HÀ NỘI

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
THẨM ĐỊNH DỰ ÁN TẠI CỤC ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN HÀ NỘI
I) Một số biện pháp chủ yếu nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư tại
Cục đầu tư phát triển Hà Nội
1) Cải tiến cơ cấu bộ máy quản lý của Cục đầu tư phát triển Hà Nội
Theo cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý hiện nay, Cục đầu tư phát triển Hà Nội
đã phân công rõ nhiệm vụ của các phòng ban liên quan trong công tác thẩm định
dự án: Phòng Tín dụng đầu tư tiến hành công tác tín dụng, cho vay quỹ hỗ trợ đầu
tư quốc gia, các dự án trung ương và địa phương trên địa bàn Hà Nội, thực hiện
công tác tiếp nhận hồ sơ và thẩm định dự án theo đúng nội dung quy định của Cục.
Phòng Thẩm định kinh tế - kỹ thuật tiếp nhận các dự án đầu tư từ phòng Tín dụng
và cũng tiến hành thẩm định dự án theo các nội dung quy định của Cục. Đồng thời
phòng Thẩm định kinh tế kỹ thuật còn là đầu mối tổ tư vấn tham gia thẩm định các
dự án, xét duyệt các dự án đấu chọn thầu của thành phố. Nhìn chung việc phân
công thẩm định dự án tại Cục đầu tư Hà Nội có nhiều ưu điểm: phòng Tín dụng và
phòng Thẩm định kinh tế - kỹ thuật có thể phối hợp và bổ xung cho nhau về các
thông tin liên quan đến dự án, ngoài ra do cách thức làm việc độc lập nên kết quả
thẩm định của hai phòng sẽ là những căn cứ quan trọng để lãnh đạo Cục xem xét
và ra quyết định đầu tư. Tuy nhiên sự phân công này cũng bộc lộ những mặt tồn tại
cần được khắc phục: Bản thân phòng Tín dụng, ngoài công tác tín dụng, thẩm định
dự án đầu tư còn có nhiệm vụ quản lý vốn cấp phát, thậm chí số lượng dự án và số
vốn quản lý còn tương đương với phòng cấp phát. Điều này thể hiện việc chưa
phân định rõ chức năng, nhiệm vụ giữa cấp phát và tín dụng, chưa tạo điều kiện để
tín dụng chuyên môn hoá. Ngoài ra trong công tác tiếp nhận hồ sơ và thẩm định dự
án thủ tục còn khá rườm rà. Phòng Thẩm định và phòng Tín dụng chưa được phân
công trách nhiệm cụ thể khi thẩm định dự án đầu tư vì vậy chất lượng thẩm định
dự án còn chưa cao.
Từ những ưu điểm và những hạn chế trong cơ cấu bộ máy quản lý của Cục
đầu tư phát triển Hà Nội, em xin đưa ra một số giải pháp như sau:
Hiện nay, cơ cấu bộ máy quản lý của Cục đầu tư phát triển Hà Nội gồm có
lãnh đạo Cục và 11 phòng ban và chi cục. Cần phải tách công tác quản lý cấp phát

của phòng Tín dụng trả về các phòng cấp phát quản lý. Phòng Tín dụng chỉ thực
hiện chức năng cho vay vốn tín dụng Nhà nước và quỹ hỗ trợ đầu tư quốc gia, tiếp
nhận và thẩm định các dự án theo nội dung quy định của Cục. Tại phòng Thẩm
định kinh tế - kỹ thuật cần biên chế lại cán bộ một cách phù hợp, tránh tình trạng
không sắp xếp đủ cán bộ vừa làm công tác thẩm định dự án tín dụng, thẩm định dự
toán, quyết toán vừa tham gia tư vấn, tham gia hội đồng xét chọn thầu, hội đồng
đền bù giải phóng mặt bằng của thành phố. Nhất là hiện nay, phòng Thẩm định
kinh tế kỹ thuật vừa có 4 cán bộ biệt phái trên Tổng cục đầu tư phát triển, 1 cán bộ
công tác biệt phái trong hội đồng xét thầu dự án Bắc Thăng Long - Vân Trì. Cần
đặc biệt trú trọng cán bộ am hiểu công tác tín dụng đầu tư, công tác thẩm định dự
án cũng như có phẩm chất đạo đức, tinh thần trách nhiệm đảm bảo công tác thẩm
định dự án đạt chất lượng và hiệu quả.
Hàng năm căn cứ vào chức năng nhiệm vụ của phòng Tín dụng và phòng
Thẩm định, căn cứ vào kế hoạch tín dụng đầu tư của Tổng cục đầu tư phát triển và
của UBND thành phố Hà Nội, căn cứ vào số lượng và giá trị của dự án dự kiến
phân bổ kế hoạch, lãnh đạo Cục phải gửi thông báo rõ ràng tới hai phòng Tín dụng
và Thẩm định để đảm bảo cho việc quản lý và thẩm định các dự án đầu tư theo
đúng quy trình và phù hợp với kế hoạch của Nhà nước, đảm bảo thực hiện sự điều
tiết của Nhà nước đến cơ cấu đầu tư và cơ cấu ngành đầu tư ưu đãi của đất nước
trong thời kỳ mới. Thông qua đó, lãnh đạo Cục cũng dễ dàng đánh giá từng mặt
công tác của từng phòng để quản lý, chỉ đạo một cách kịp thời nhằm không ngừng
nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư tại Cục đầu tư phát triển Hà Nội.
2) Tăng cường mối quan hệ và trách nhiệm giữa các phòng trong công tác
thẩm định dự án
Để đảm bảo công tác thẩm định dự án đạt hiệu quả cao thì sau khi xây dựng
hoàn chỉnh cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Cục đầu tư phát triển Hà Nội, cần
phải thiết lập mối quan hệ và trách nhiệm giữa các phòng trong công tác thẩm định
dự án. Căn cứ vào các chế độ của Nhà nước trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản,
căn cứ vào quy trình thẩm định dự án đầu tư trong toàn bộ hệ thống tổng cục đầu
tư phát triển có thể xây dựng mối quan hệ giữa các phòng trong công tác thẩm định

dụ án tại Cục đầu tư phát triển Hà Nội như sau:
Đơn vị vay vốn lập và gửi một bộ hồ sơ vay vốn đến phòng Tín dụng - Cục
đầu tư phát triển Hà Nội (bản chính hoặc bản sao có công chứng). Hồ sơ gồm có:
- Dự án đầu tư và quyết định đầu tư của cấp có thẩm quyền.
- Văn bản phê duyệt thiết kế kỹ thuật và tổng dự toán hoặc thiết kế kỹ thuật và
dự toán của hạng mục được đầu tư trong năm của dự án mà hạng mục đó đã được
xác định mức vốn trong quyết định đầu tư.
- Phương án vay vốn (lập theo mẫu số 01 -TD quyết định 48/QĐ/ĐTPT ngày
15/4/2006 của Tổng cục trưởng Tổng cục đầu tư phát triển).
- Các hợp đồng kinh tế (nếu có)
Sau khi nhận hồ sơ nêu trên, cán bộ tín dụng lập phiếu giao nhận hồ sơ theo
mẫu quy định. Trong thời gian một ngày làm việc, cán bộ tín dụng phải kiểm tra hồ
sơ về các mặt: tính đầy đủ, tính hợp thức, hợp pháp của hồ sơ và báo cáo kết quả
với trưởng phòng Tín dụng để yêu cầu đơn vị vay vốn bổ xung ngay các hồ sơ còn
thiếu (nếu có).Trưởng phòng Tín dụng có trách nhiệm nắm chắc kế hoạch vốn và
số lượng dự án cần thẩm định của từng năm, đồng thời hiểu rõ về nghiệp vụ tín
dụng cũng như quy trình thẩm định dự án theo quy định của Tổng cục. Khi nhận
đủ hồ sơ theo quy định, phòng Tín dụng có trách nhiệm giữ một bộ có xác nhận và
đóng dấu của Cục “sao y bản chính” gửi cho phòng thẩm định, sau đó sẽ gửi bộ
này cho Tổng cục để kiểm tra và lưu lại Tổng cục.
Cán bộ tín dụng chịu trách nhiệm thẩm định đơn vị vay vốn và dự án đầu tư
theo các nội dung:
- Phương pháp tính toán và cơ sở pháp lý của các số liệu trong phương án vay
vốn
- Các căn cứ điều kiện để thực hiện dự án (nguồn vốn đầu tư, nguồn cung cấp
nguyên liệu, thị trường tiêu thụ sản phẩm...)
- Tình hình tài chính của đơn vị vay vốn, khả năng trả nợ, thời gian trả nợ và
mức trả nợ...
Sau khi kiểm tra, cán bộ Tín dụng phải có nhận xét rõ ràng, cụ thể về tình
hình sản xuất kinh doanh của đơn vị vay vốn, tình hình tài chính và quan hệ tín

dụng của đơn vị vay vốn, đánh giá xem dự án có trả được nợ vay hay không. Cán
bộ tín dụng phải chịu hoàn toàn trách nhiệm đối với các kết luận thẩm định của
mình về các nội dung nêu trên.
Tại phòng Thẩm định Kinh tế - Kỹ thuật: Cán bộ phòng Thẩm định chịu
trách nhiệm thẩm định dự án theo đúng quy trình, nội dung thẩm định dự án (đánh
giá các chỉ tiêu kinh tế - tài chính của dự án, hiệu quả của dự án, nguồn vốn trả nợ,
thời gian thu hồi vốn... Bộ phận thẩm định phải có ý kiến nhận xét đánh giá dự án
bằng văn bản theo mẫu quy định để trình lãnh đạo Cục qua phòng Tín dụng.
Trên cơ sở báo cáo kết quả thẩm định của hai phòng Thẩm định và Tín dụng,
Cục trưởng Cục đầu tư phát triển Hà Nội xem xét, ra quyết định cho vay hay từ
chối cho vay đối với từng dự án. Trường hợp cho vay cục trưởng xác định mức vốn
cho vay, lãi suất cho vay, nội dung sử dụng vốn vay, thời hạn cho vay, thời điểm
bắt đầu trả nợ vay (gốc và lãi) và chỉ đạo phòng Tín dụng dự thảo tờ trình Tổng
cục cục đầu tư phát triển theo mẫu quy định đối với những dự án do tổng cục xem
xét, quyết định. Đối với dự án thuộc thẩm quyền xét duyệt của Cục trưởng, chậm
nhất trong phạm vi 10 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ, Cục trưởng phải có quyết định
chấp thuận cho vay hay không cho vay. Trường hợp không chấp thuận cho vay,
cục trưởng chỉ đạo phòng Tín dụng thảo công văn gửi đơn vị vay vốn, cơ quan cấp
trên của đơn vị vay vốn và Tổng cục đầu tư phát triển để nói rõ lý do không cho
vay. Trong trường hợp dự án được chấp thuận cho vay thì sau khi nhận được thông
báo chỉ tiêu tín dụng của Tổng cục đầu tư phát triển (đối với dự án do Tổng cục
quyết định) hoặc quyết định cho vay của Cục trưởng (đối với dự án thuộc thẩm
quyền xét duyệt của Cục trưởng), cán bộ Tín dụng hướng dẫn đơn vị vay vốn hoàn
tất những điểm cần bổ xung và yêu cầu đơn vị vay vốn gửi các tài liệu để mở tài
khoản.
Ta biết rằng thẩm định dự án đầu tư là việc xem xét một cách khách quan,
toàn diện các nội dung của dự án để từ đó ra quyết định đầu tư hay không đầu tư
cho dự án. Vì vậy khi thẩm định dự án, cán bộ của hai phòng Tín dụng và Thẩm
định phải chú ý xem xét các đặc điểm của dự án, tính đơn chiếc của dự án để có
cách thẩm định cho phù hợp. Có những dự án phải chú trọng đến hiệu quả tài

chính, có những dự án phải đặc biệt chú trọng đến hiệu quả kinh tế xã hội. Tính
chính xác của dự án chỉ là tương đối vì dự án chứa đựng hàng loạt các tính toán dự
kiến về những gì sẽ phải thực hiện và những gì sẽ đạt được. Thẩm định dự án như
là một quá trình kiểm tra tính đúng đắn của các tính toán trên cơ sở xem xét độ
vững chắc của dự án trước những bất lợi trong tương lai. Do đó, đòi hỏi các phòng
ban liên quan đến thẩm định dự án phải thường xuyên có sự trao đổi thông tin với
nhau và với bên ngoài (cả trong và ngoài nước) để có thể đánh giá chính xác xu
hướng vận động của đầu tư và những bất trắc có thể xảy ra để đảm bảo các kết luận
thẩm định đúng đắn và phù hợp với thực tế. Đồng thời cần phải thắt chặt mối quan
hệ giữa các phòng trong công tác thẩm định dự án thông qua việc tổ chức học tập
nâng cao nghiệp vụ, thực hiện báo cáo hàng tuần, quý, năm, quy định rõ trách
nhiệm của các phòng trong công tác thẩm định...
3) Tổ chức nâng cao và bồi dưỡng kiến thức cho đội ngũ cán bộ thẩm định
Thực tế cho thấy rằng, vấn đề nhân sự luôn là vấn đề trọng tâm vì con người
là nhân tố quyết định mọi sự thành công của các công cuộc đầu tư. Để một công
cuộc đầu tư đạt hiệu quả thì liên quan đến nhiều vấn đề như vốn, trình độ công
nghệ, thị trường tiêu thụ, kinh nghiệm...trong đó không thể không tính đến sự đóng
góp to lớn của con người. Đặc biệt, thẩm định dự án là một mắt xích quan trọng
trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư của dự án thì càng đòi hỏi đội ngũ lãnh đạo, cán bộ
thẩm định dự án phải có năng lực, trình độ, kinh nghiệm để đánh giá đúng đắn hiệu
quả thực tế của dự án đối với sự phát triển doanh nghiệp và của đất nước.
Hàng năm số lượng dự án tín dụng Nhà nước cần thẩm định tại Cục đầu tư
phát triển Hà Nội đều tăng lên cùng với sự tăng lên về cầu đầu tư của thành phố và
của cả nước.Thông qua đó, Cục đầu tư phát triển Hà Nội đã có những bước phát
triển nhất định về nâng cao năng lực cán bộ trong công tác thẩm định dự án. Tuy
nhiên trong thời gian tới, cùng với sự phát triển ngày càng mạnh mẽ và đa dạng
của các hoạt động đầu tư thì đòi hỏi đội ngũ cán bộ thẩm định phải được chú trọng
đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Có thể đưa ra
một số giải pháp về nâng cao và bồi dưỡng kiến thức cho đội ngũ cán bộ thẩm định
ở Cục đầu tư phát triển Hà Nội như sau:

3.1- Đối với đội ngũ lãnh đạo
Đội ngũ lãnh đạo là những người vừa có khả năng về nghiệp vụ, vừa có khả
năng về quản lý. Những người này thường là những cán bộ giỏi được đào tạo kỹ
lưỡng, họ có trình độ và nhiều kinh nghiệm. Tuy nhiên để đáp ứng đòi hỏi ngày
càng cao trong công tác thẩm định dự án thời gian tới thì không phải tất cả họ đều
có khả năng. Vì vậy cần phải xây dựng các tiêu chuẩn cụ thể đối với các lãnh đạo
Cục như có năng lực điều hành tổ chức, nắm được quy trình nghiệp vụ thẩm định
dự án, ra quyết định chính xác về đầu tư hay không đầu tư cho dự án, nắm được
các chủ trương, chính sách của Nhà nước về thẩm định dự án cũng như quản lý các
nguồn vốn tại Cục... Cán bộ lãnh đạo phải đề ra được cách thức quản lý điều hành
tối ưu nhất sao cho các chủ trương, chính sách của Nhà nước, các quyết định của
Tổng cục đầu tư phát triển và ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Cục nhanh chóng được
phổ biến xuống các phòng ban. Đồng thời thu thập và xử lý và giải đáp các thông
tin phản hồi từ các phòng ban và từ khách hàng theo đúng quy định của Tổng cục
đầu tư phát triển và đạt hiệu quả cao nhất. Chính vì vậy, trong thời gian tới Cục
đầu tư phát triển Hà Nội nên liên hệ với các trường, các tổ chức trong và ngoài
nước... để mời các chuyên gia về giảng để bồi dưỡng những kiến thức về quản lý
về nghiệp vụ đồng thời đưa các cán bộ có năng lực đi tập huấn ở nước ngoài.
3.2- Đối với đội ngũ cán bộ thẩm định dự án
Đây là những người trực tiếp tham gia thẩm định dự án tại Cục đầu tư phát
triển Hà Nội và tham gia đóng góp ý kiến thẩm định các dự án của thành phố. Yêu
cầu đối với đội ngũ cán bộ thẩm định dự án là phải có năng lực, trình độ và nắm
vững quy trình nghiệp vụ thẩm định dự án. Đồng thời, phải có phẩm chất đạo đức
tốt, nghiêm túc trong công việc và luôn đặt mục tiêu chất lượng thẩm định dự án
lên hàng đầu.
Hiện nay đội ngũ cán bộ thẩm định dự án tại Cục đầu tư phát triển Hà Nội
đều là những người có trình độ đại học, trên đại học, trình độ vi tính, tiếng Anh...
Cục đầu tư phát triển Hà Nội cần phải xây dựng kế hoạch nâng cao năng lực của
cán bộ thẩm định dự án như: tăng cường tổ chức các buổi hội thảo, học tập, tập
huấn nghiệp vụ, mời các chuyên gia chuyên ngành truyền đạt về công tác quản lý,

định mức, đơn giá xây dựng cơ bản... để giúp cho cán bộ công nhân viên nắm vững
các chế độ, chính sách của Nhà nước và giải quyết công việc tốt hơn trong công tác
thẩm định, cho vay vốn đầu tư xây dựng cơ bản, khuyến khích phát huy các sáng
kiến của cán bộ trong toàn Cục để nâng cao chất lượng thẩm định dự án, điều
chỉnh mức lương, thưởng cho cán bộ thẩm định một cách hợp lý, tổ chức phát động
các đợt thi đua trong từng năm và tổng kết khen thưởng kịp thời trong từng đợt...
Ngoài ra Cục đầu tư phát triển Hà Nội cần có các quy dịnh cụ thể về xử lý các
trường hợp vi phạm nội quy, vi phạm quy chế thẩm định dự án để nâng cao ý thức
kỉ luật, tinh thần trách nhiệm của toàn thể cán bộ, công nhân viên trong toàn Cục.
Cần đưa công tác kiểm tra giám sát thành công tác trọng tâm để giúp lãnh đạo Cục
điều hành công việc, chỉ đạo kịp thời bộ phận thẩm định tránh sơ hở trong khi thẩm
định dự án, giúp chủ đầu tư lựa chọn phương án đầu tư đúng đắn nhất.
4) Tăng cường cập nhật và xử lý thông tin kịp thời, đầy đủ để đảm bảo chất
lượng thẩm định dự án
Trong thời đại bùng nổ thông in như hiện nay, với sự đa dạng của các nguồn
thông tin cùng với các cách thức xử lý thông tin ngày càng hiện đại, việc thu thập
chính xác và kịp thời nguồn thông tin để phục vụ cho công tác thẩm định dự án là
khá phức tạp song vô cùng cần thiết. Nếu như người thẩm định dự án có đầy đủ
các thông tin liên quan đến dự án như thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước,
nguồn cung cấp nguyên vật liệu, giá cả thực tế của các yếu tố đầu vào, các chỉ tiêu
đánh giá hiệu quả dự án ở các nước phát triển, xu hướng biến động của các yếu tố
bất ổn định ở Việt Nam và ở các nước trên thế giới... thì việc thẩm định dự án sẽ
đạt chất lượng, các đánh giá và kết luận mà người thẩm định dự án đưa ra mang
tính đúng đắn cao và phù hợp với tình hình thực tế. Điều này đặc biệt có ý nghĩa
trong công tác thẩm định dự án tại Cục đầu tư phát triển Hà Nội bởi lẽ các dự án